ECLI:NL:RBOBR:2013:BZ5248

Rechtbank Oost-Brabant

Datum uitspraak
25 maart 2013
Publicatiedatum
8 april 2013
Zaaknummer
01/825047-08
Instantie
Rechtbank Oost-Brabant
Type
Uitspraak
Rechtsgebied
Strafrecht
Procedures
  • Eerste aanleg - meervoudig
Vindplaatsen
  • Rechtspraak.nl
AI samenvatting door LexboostAutomatisch gegenereerd

Verlenging van terbeschikkingstelling van een terbeschikkinggestelde met een chronisch psychotische stoornis

In deze zaak heeft de Rechtbank Oost-Brabant op 25 maart 2013 uitspraak gedaan over de verlenging van de terbeschikkingstelling van een terbeschikkinggestelde, geboren in 1974, die in een kliniek verblijft. De terbeschikkingstelling was eerder opgelegd na een poging tot doodslag en was voor het laatst verlengd op 23 maart 2011. De officier van justitie heeft op 28 januari 2013 verzocht om verlenging van de terbeschikkingstelling voor twee jaar, maar heeft deze vordering tijdens de zitting gewijzigd naar één jaar. De rechtbank heeft de terbeschikkingstelling uiteindelijk met één jaar verlengd, waarbij de veiligheid van anderen en de algemene veiligheid van personen als belangrijkste redenen zijn genoemd.

De rechtbank heeft in haar beoordeling gekeken naar de psychische toestand van de terbeschikkinggestelde, die lijdt aan een chronisch psychotische stoornis en een gegeneraliseerde angststoornis. Er is een positieve ontwikkeling zichtbaar in zijn behandeling, maar er blijft een risico op recidive. De terbeschikkinggestelde heeft aangegeven dat hij begeleiding nodig heeft en dat hij streeft naar een vorm van begeleid of beschermd wonen. De deskundigen hebben geadviseerd om de terbeschikkingstelling te verlengen, waarbij de rechtbank zich heeft aangesloten bij dit advies.

De rechtbank heeft ook het verweer van de raadsman van de terbeschikkinggestelde gehoord, die vroeg om ambtshalve toetsing van de vereisten voor verlenging van de terbeschikkingstelling. De rechtbank heeft dit verweer afgewezen en geconcludeerd dat de verlenging van de terbeschikkingstelling noodzakelijk is voor de veiligheid van anderen. De beslissing is genomen in aanwezigheid van de officier van justitie, de deskundige en de terbeschikkinggestelde, en is openbaar uitgesproken.

Uitspraak

uitspraak
RECHTBANK OOST-BRABANT
Strafrecht
Parketnummer: 01/825047-08
Uitspraakdatum: 25 maart 2013
Beslissing verlenging terbeschikkingstelling
Beslissing in de zaak van:
[terbeschikkinggestelde],
geboren te [geboorteplaats] op [geboortedatum] 1974,
verblijvende [kliniek].
Het onderzoek van de zaak.
Bij arrest van het gerechtshof te 's-Hertogenbosch van 19 februari 2009 is betrokkene ter beschikking gesteld. Deze terbeschikkingstelling is voor het laatst, bij beslissing van deze rechtbank van 23 maart 2011 met 2 jaar verlengd.
De vordering van de officier van justitie bij deze rechtbank van 28 januari 2013 strekt tot verlenging van de termijn van terbeschikkingstelling voor de duur van twee jaar.
Deze vordering is behandeld ter openbare terechtzitting van deze rechtbank van 11 maart 2013. Hierbij zijn de officier van justitie, de deskundige en de terbeschikkinggestelde en zijn raadsman gehoord.
In het dossier bevinden zich onder andere:
- het advies van J. Krediet, GZ psycholoog en H.J. Beintema, psychiater, d.d. 21 december 2012;
- de omtrent de terbeschikkinggestelde gehouden wettelijke aantekeningen;
- het persoonsdossier van terbeschikkinggestelde.
De beoordeling.
De terbeschikkingstelling is toegepast ter zake van poging tot doodslag, terwijl de veiligheid van anderen, dan wel de algemene veiligheid van personen of goederen het opleggen van die maatregel eiste.
In voornoemd advies van het hoofd van de inrichting is onder meer het navolgende gesteld:
Recidivegevaar.
"Betrokkene heeft medicatie en een gestructureerde omgeving nodig, teneinde stabiel te kunnen functioneren. Positieve ontwikkeling is de toenemende mate van ziektebesef als ook ziekte-inzicht. Betrokkene is momenteel goed in de samenwerking, al is hij wisselend gemotiveerd voor bepaalde therapieën. Op het moment van schrijven is de verwachting dat betrokkene blijvend hulp en ondersteuning nodig zal hebben bij zijn psychiatrische problematiek. Betrokkene geeft zelf ook aan dat hij begeleiding nodig zal hebben in de toekomst en wil gefaseerd toewerken naar een vorm van begeleid of beschermd wonen. Dit is conform de prognose en het beleid van de kliniek".
Samenvattende beschrijving met betrekking tot het verband tussen stoornis, gevaar, geboden behandeling en de prognose.
"Betrokkene is een thans 38 jarige man bij wie sprake is van een chronisch psychotische stoornis in het kader van een schizoaffectieve stoornis (bipolaire type). Daarnaast is er sprake van een gegeneraliseerde angststoornis. In de voorgeschiedenis is er sprake geweest van fors middelenmisbruik, hetgeen waarschijnlijk luxerend en aggraverend heeft gewerkt ten aanzien van de psychosen. Ten tijde van het delict verkeerde betrokkene al jaren in een psychotische toestand, waarbij het waanachtig denken op de voorgrond stond met daarnaast incoherentie in denken, handelen en voelen. Daarbij was er sprake van een geringe frustratietolerantie, tekortschietende agressieregulatie en beperkte impulscontrole, waardoor betrokkene nauwelijks te begeleiden of behandelen was.
Betrokkene verblijft inmiddels ruim drie jaar in ons FPC en de afgelopen jaren is er een stijgende lijn te zien wat betreft het functioneren van betrokkene. Betrokkene gedijt goed bij de huidige structuur, die hem de veiligheid biedt om goed te kunnen functioneren. De bedoeling is om de vrijheden van betrokkene stapsgewijs uit te breiden en de structuur langzaamaan af te bouwen om zo toe te werken naar een passende uitstroomvoorziening
(waarschijnlijk een FPA dichter in de buurt van de woonplaats van de ouders van betrokkene). In dat kader is er onlangs onbegeleid verlof aangevraagd. Tevens is betrokkene aangemeld voor een uitstroomafdeling. Als einddoel wordt gedacht aan een vorm van beschermd wonen. Om de huidige stabiliteit te behouden is het van belang dat hier op gefaseerde wijze naar toe wordt gewerkt om betrokkene niet te overvragen. Betrokkene kan
snel het overzicht verliezen en van daaruit afglijden.
Het traject dat de kliniek voor ogen heeft zal de termijn van twee jaar zeker overschrijden. Betrokkene is momenteel nog bezig met een deel van de delictgerelateerde behandeling. Hij zal minstens een jaar moeten oefenen met onbegeleid verlof, alvorens hij met transmuraal verlof overgeplaatst kan worden naar een FPA. Van daaruit zal moeten worden bekeken wat de best passende vervolgvoorziening is en hoe het risicomanagement verder vorm gegeven moet worden om daar op een verantwoorde wijze naar toe te werken. Ook dit zal nog
minstens een jaar in beslag nemen".
Advies verlenging terbeschikkingstelling.
"Wij adviseren de terbeschikkingstelling met dwangverpleging te verlengen met twee jaar".
De terbeschikkinggestelde heeft verklaard, kort en zakelijk weergegeven:
Het gaat prima met mij, er zit een stijgende lijn in. Mijn diagnose is gewijzigd. Bij mij is een schizoaffectieve stoornis met bipolaire karaktertrekken vastgesteld. Die wijziging van de diagnose voelt als een erkenning. Momenteel gebruik ik enkel nog clozapine. Sinds een paar weken verblijf ik op een uitstroomafdeling, daarvoor heb ik twee jaar op een doorstroomafdeling doorgebracht. Eén keer per maand heb ik urinecontroles. Ik gebruik al jaren geen drugs meer en ben voornemens dat vol te houden. De verslavingsmodule die ik heb gevolgd, heeft bij mij het een en ander te weeg gebracht. Tot op heden heb ik vier keer begeleid verlof gehad. Aanstaande donderdag krijg ik voor het eerst semibegeleid verlof. Dat is fase 1 van een 5 stappenplan. De risicotaxatie is nieuw voor mij. Ik wil daarbij opmerken dat als ik in Brabant of Limburg zou verblijven, het recidiverisico matig hoog zou zijn omdat ik dan weer met mijn verleden en mijn oude omgeving in aanraking kom.
De terbeschikkinggestelde legt een terugvalpreventieplan over met betrekking tot hemzelf.
De voorzitter deelt mede dat het terugvalpreventieplan van de terbeschikkinggestelde aan het dossier zal worden toegevoegd.
De deskundige J. Krediet, optredend namens voormelde inrichting, heeft bij de behandeling ter terechtzitting gepersisteerd bij voornoemd advies. Zij heeft voorts het navolgende verklaard, verkort en zakelijk weergegeven:
Binnen de [kliniek] wordt in mei dan wel juni van dit jaar een nieuwe transmurale voorziening geopend waardoor betrokkene mogelijk sneller zou kunnen worden overgeplaatst naar een transmurale voorziening dan in het advies d.d. 21 december 2012 is beschreven. Vooralsnog ziet het er naar uit dat betrokkene eind dit jaar in de transmurale voorziening kan worden geplaatst. Van daaruit kan dan verder worden gezocht naar een begeleide woonvorm of worden bekeken of een tussenstap in de vorm van opname op een Forensisch psychiatrische afdeling nodig is. Beëindiging van de terbeschikkingstelling dan wel voorwaardelijke beëindiging van de terbeschikkingstelling is vooralsnog niet aan de orde. Dit heeft ook te maken met het feit dat betrokkene moeite heeft om met grote veranderingen om te gaan. Veel stressoren tegelijk maken betrokkene instabieler. Daarom vindt een langzame afbouw plaats, te beginnen met semibegeleide verloven. Het gaat redelijk snel met betrokkene maar niet sneller dan verantwoord is. Ik persisteer bij het advies zoals vermeld in het rapport d.d. 21 december 2012.
De officier van justitie heeft aangevoerd, verkort en zakelijk weergegeven:
De officier van justitie stelt vast dat het goed gaat met betrokkene maar dat het recidivegevaar nog zo groot is dat de terbeschikkingstelling moet worden verlengd. Betrokkene is psychisch kwetsbaar. De deskundige, mw. Krediet, stelt dat de kliniek nog zeker twee jaar nodig heeft voor de behandeling van betrokkene. De officier van justitie is van mening dat het zinvol is om een vinger aan de pols te houden. Om te bezien hoe het traject dat de kliniek in werking heeft gezet verloopt, wijzigt de officier van justitie haar vordering en vordert verlenging van de terbeschikkingstelling voor de duur van één jaar.
De raadsman van de terbeschikkinggestelde heeft aangevoerd, verkort en zakelijk weergegeven:
Onder verwijzing naar het arrest Van der Velden tegen Nederland van het Europees Hof voor de Rechten van de Mens vraagt de verdediging de rechtbank ambtshalve te toetsen of aan vereisten voor verlenging van de tbs is voldaan. Indien dit niet het geval is, verzoekt de verdediging de rechtbank het Openbaar Ministerie niet ontvankelijk te verklaren. Betrokkene zal dan meewerken aan een vrijwillige opname in een instelling.
Betrokkene is tevreden over zijn behandeling, de gang van zaken en het behandelteam. Er zit een stijgende lijn in zijn functioneren. Het is niet ongebruikelijk dat het veel beter gaat met een terbeschikkinggestelde wanneer de juiste medicatie aan die persoon wordt verstrekt. Betrokkene heeft nu onbegeleid verlof, hij is medicatietrouw en is overgeplaatst naar een uitstroomafdeling. Het ziet er naar uit dat het transmuraal verlof binnen afzienbare tijd kan worden gerealiseerd. De gewijzigde vordering van de officier van justitie acht de verdediging passend en de verdediging sluit zich daarbij aan. Wellicht kan over een jaar worden bezien of een geruisloze overgang naar voorwaardelijke beëindiging van de terbeschikkingstelling kan worden gemaakt.
De rechtbank.
Het verweer van de raadsman met betrekking tot de maximale duur van de terbeschikkingstelling.
Aan de terbeschikkinggestelde is bij vonnis van 19 februari 2009 een terbeschikkingstelling met dwangverpleging opgelegd voor poging tot doodslag. Deze poging tot doodslag bestond, gelet op de bewezenverklaring, uit het met opzet en met kracht in de keel/hals van het slachtoffer knijpen en de luchtpijp van dat slachtoffer dichtdrukken/dichtknijpen. Dit delict is een misdrijf dat is gericht tegen of gevaar veroorzaakt voor de onaantastbaarheid van het lichaam.
Op grond van artikel 38e, eerste lid, van het Wetboek van Strafrecht is de totale duur van de terbeschikkingstelling niet beperkt tot een maximale duur van vier jaar. Dit betekent dat de termijn van terbeschikkingstelling kan worden verlengd zolang de veiligheid van anderen, dan wel de algemene veiligheid van personen die verlenging eist. De rechtbank wijst het verweer van de verdediging af.
De conclusie.
De rechtbank verenigt zich met de vordering van de officier van justitie en met de daarop ter terechtzitting gegeven toelichting. De rechtbank zal de terbeschikkingstelling verlengen met één jaar. Naar het oordeel van de rechtbank zal een verlenging van de terbeschikkingstelling met één jaar tevens een goede stimulans zijn voor betrokkene om de ingeslagen weg voort te zetten.
Gelet op het vorenstaande, gezien artikel 38d en 38e van het Wetboek van Strafrecht is de rechtbank van oordeel dat de veiligheid van anderen dan wel de algemene veiligheid van personen de verlenging van de terbeschikkingstelling eist.
DE BESLISSING
De rechtbank:
verlengt de termijn gedurende welke [terbeschikkinggestelde] ter beschikking is gesteld met één jaar.
Deze beslissing is gegeven door
mr. N.I.B.M. Buljevic, voorzitter,
mr. A.M. Kooijmans-de Kort en mr. E. Sikkema, leden,
in tegenwoordigheid van J. Kapteijns, griffier,
en is uitgesproken ter openbare terechtzitting van deze rechtbank van 25 maart 2013.
Mr. N.I.B.M. Buljevic en mr. E. Sikkema zijn buiten staat deze beslissing (mede) te ondertekenen.