ECLI:NL:RBOBR:2013:6636

Rechtbank Oost-Brabant

Datum uitspraak
28 november 2013
Publicatiedatum
27 november 2013
Zaaknummer
01/845438-06
Instantie
Rechtbank Oost-Brabant
Type
Uitspraak
Rechtsgebied
Strafrecht
Procedures
  • Eerste aanleg - meervoudig
Rechters
Vindplaatsen
  • Rechtspraak.nl
AI samenvatting door LexboostAutomatisch gegenereerd

Verlenging van terbeschikkingstelling van een verdachte met een geschiedenis van ernstige geweldsdelicten

In deze zaak heeft de Rechtbank Oost-Brabant op 28 november 2013 uitspraak gedaan over de verlenging van de terbeschikkingstelling van een verdachte, die in het verleden meerdere ernstige geweldsdelicten heeft gepleegd, waaronder verkrachting en afpersing. De verdachte was ter beschikking gesteld bij arrest van het gerechtshof te 's-Hertogenbosch op 2 januari 2008, en de terbeschikkingstelling was voor het laatst verlengd op 18 augustus 2011. De officier van justitie heeft op 4 juli 2013 een vordering ingediend tot verlenging van de terbeschikkingstelling met twee jaar, welke vordering is behandeld op openbare zittingen op 26 augustus en 14 november 2013.

Tijdens de zittingen zijn de verdachte, de officier van justitie, deskundigen en de raadsvrouwe gehoord. De deskundigen hebben in hun rapportages gewezen op het recidivegevaar van de verdachte, die lijdt aan een lichte verstandelijke beperking en een antisociale persoonlijkheidsstoornis. De rechtbank heeft de adviezen van de deskundigen en de behandelende kliniek in overweging genomen, waarin werd gesteld dat de verdachte langdurig begeleiding en controle nodig heeft om het recidiverisico te managen. De rechtbank heeft vastgesteld dat de veiligheid van anderen en de algemene veiligheid van personen de verlenging van de terbeschikkingstelling eist.

De rechtbank heeft geconcludeerd dat, hoewel de verdachte vooruitgang heeft geboekt in zijn behandeling, het noodzakelijk is dat het resocialisatietraject onder toezicht van de kliniek nog geruime tijd voortgezet wordt. De rechtbank heeft daarom besloten de terbeschikkingstelling van de verdachte met twee jaar te verlengen, in overeenstemming met de vordering van de officier van justitie en de adviezen van de deskundigen.

Uitspraak

uitspraak

RECHTBANK OOST-BRABANT

Strafrecht
Parketnummer: 01/845438-06
Uitspraakdatum: 28 november 2013

Beslissing verlenging terbeschikkingstelling

Beslissing in de zaak van:

[verdachte],

geboren te [geboorteplaats] op [1984],
verblijvende [kliniek 1].

Het onderzoek van de zaak.

Bij arrest van het gerechtshof te 's-Hertogenbosch van 2 januari 2008 is betrokkene ter beschikking gesteld. Deze terbeschikkingstelling is voor het laatst, bij beslissing van deze rechtbank van 18 augustus 2011 met twee jaar verlengd.
De vordering van de officier van justitie bij deze rechtbank van 4 juli 2013 strekt tot verlenging van de termijn van terbeschikkingstelling voor de duur van twee jaar.
Deze vordering is behandeld ter openbare terechtzitting van deze rechtbank van 26 augustus 2013 en van 14 november 2013.
Ten tijde van de behandeling van de zaak op 14 november 2013 zijn de officier van justitie, de deskundige en de terbeschikkinggestelde en zijn raadsvrouwe gehoord.
In het dossier bevinden zich onder andere:
  • het advies van dr. J. Lucieer, psychiater, directeur en plaatsvervangend hoofd van de inrichting, drs. N. Blom, GZ-psycholoog en hoofd behandeling, en drs. L.J. Lasschuit, psychiater, van de inrichting waar betrokkene verblijft, d.d. 12 juni 2013;
  • de omtrent de terbeschikkinggestelde gehouden wettelijke aantekeningen;
  • het persoonsdossier van terbeschikkinggestelde;
  • het proces-verbaal van de zitting van 26 augustus 2013.

De beoordeling.

De terbeschikkingstelling is toegepast ter zake van verkrachting (meermalen gepleegd), poging tot verkrachting, afpersing en poging tot afpersing (meermalen gepleegd), terwijl de veiligheid van anderen, dan wel de algemene veiligheid van personen of goederen het opleggen van die maatregel eiste. De hiervoor genoemde misdrijven betreffen misdrijven die gericht zijn tegen of gevaar veroorzaken voor de onaantastbaarheid van het lichaam van een of meer personen.
In voornoemd advies van het hoofd van de inrichting is onder meer het navolgende gesteld:

‘4.3 Recidivegevaar

Prognose met betrekking tot de duur van het benodigd risicomanagement

Voor de [verdachte] zal langdurig, en mogelijk zijn gehele leven, begeleiding, structuur en controle nodig zijn om het recidiverisico te managen. De [verdachte] heeft een blijvende cognitieve beperking en ook op het gebied van coping en de sociaal emotionele ontwikkeling bestaan er beperkingen die blijvend zijn en daarmee een risico vormen voor toekomstig delictgedrag. Met goede begeleiding waarin de [verdachte] duidelijkheid en structuur wordt geboden zal hij op den duur meer zelfstandigheid kunnen verwerven, echter hier is op dit moment nog geen sprake van. Op de middenlange termijn zal worden gekeken welke vorm van vervolgvoorziening het beste aansluit bij hetgeen de [verdachte] nodig heeft.

Recidive gevaar t.a.v. het TBS indexdelict

Wanneer de [verdachte] zich in een situatie zou bevinden van verminderde controle en toezicht en er sprake is van stresserende omstandigheden waaronder een gebrek aan duidelijkheid en overzicht, dan is de kans groot dat hij terugvalt in delictgedrag. Tevens is er een reële kans aanwezig dat de [verdachte] terugvalt in het gebruik van alcohol en/of middelen, wat het recidiverisico verhoogd. De [verdachte] is geneigd tot impulsiviteit, en wordt niet geremd door een intern geweten. De [verdachte] is een man met een lichte zwakzinnigheid, een beperkte sociaal emotionele ontwikkeling en een antisociale persoonlijkheidsstoornis. Zowel anamnestisch, als in het onderzoeksproces en de behandeling bestaat er een neiging tot liegen voor persoonlijk gewin. Bij de [verdachte] is sprake van kenmerken van psychopathie, waaronder gebrek aan empathie, gebrek aan oprecht berouw, en hyperseksualiteit. Onduidelijk is nog welke rol het middelenmisbruik heeft gespeeld tijdens het plegen van de indexdelicten. In de huidige setting wordt het risico op zowel gewelddadig gedrag als op seksueel gewelddadig gedrag binnen de kliniek op korte termijn op laag en op lange termijn op matig geschat. Bij ontslag per heden wordt het recidiverisico op zowel gewelddadig als seksueel gewelddadig gedrag op korte termijn ingeschat als matig en op lange termijn als hoog.
(…)
BOX 9 SAMENVATTING Specifieke conclusie en prognose
Samenvattende beschrijving m.b.t. het verband tussen stoornis, gevaar, geboden behandeling en de prognose.
Bij de [verdachte] is sprake van een parafilie NAO in de vorm van hyperseksualiteit en geseksualiseerde coping. Tevens zijn er kenmerken van psychopathie waaronder een gebrek aan empathie, casu quo het onvermogen zich in te leven in de ander, en gebrek aan oprecht berouw en een gering vermogen te leren als gevolg van de intellectuele beperkingen. Deze factoren hebben, in combinatie met impulsiviteit, geleid tot de in 2005 en 2006 gepleegde indexdelicten: verkrachting (2 feiten), afpersing, poging tot verkrachting en poging tot afpersing (2 feiten). Omdat het zicht op de seksuele problematiek van de [verdachte] nog steeds beperkt is, onder andere door beperkte openheid, en er nog geen volledige delictanalyse is, verloopt resocialisatie voorzichtig en langzaam. Om voornoemde redenen is recent een aanvraag gedaan tot voortzetting van begeleid verlof in plaats van het aanvragen van onbegeleid verlof. Verlenging met 2 jaar is aangewezen volgens het behandelteam van [kliniek 1] om de benodigde stappen op het gebied van behandeling en resocialisatie te zetten. Gezien de problematiek en de voorziene beperkte groei zal ook voor de toekomst zorg, toezicht en beveiliging noodzakelijk zijn.
Prognose in relatie tot de geclassificeerde stoornis.
Zo als het zich nu laat aanzien is de prognose onvoorspelbaar en daardoor ongunstig gezien de combinatie van de licht verstandelijke beperking, de antisociale persoonlijkheidsproblematiek en kenmerken van psychopathie, de impulsiviteit en de parafilie NAO in de vorm van hyperseksualiteit en geseksualiseerde coping. De [verdachte] toont meer en meer vertrouwen in de behandelstaf en dat komt de openheid, ook op het gebied van seksualiteit, ten goede. Volgens de behandelstaf van[kliniek 1] zal de [verdachte] langdurig aangewezen zijn op toezicht en begeleiding in een gestructureerde setting.

Advies verlenging TBS maatregel.

Wij adviseren u de maatregel met 2 jaar te verlengen.’
De terbeschikkinggestelde heeft verklaard, kort en zakelijk weergegeven:
Mijn vader is vorig jaar overleden en ik heb hem beloofd dat ik door zal gaan met de behandeling. Het zedenprogramma heb ik afgerond. Liegen was in het begin van de behandeling een probleem, maar dat is het nu wat minder. De delictanalyse is nog niet helemaal afgerond. Ik heb moeite met een verlenging van de terbeschikkingstelling met twee jaar. Ik wil liever een verlenging met één jaar. Ik ben aangenomen voor een vervolgplek in het kader van beschermd wonen in [kliniek 2]. Ik vind het goed om daar heen te gaan.
De deskundige N. Blom, GZ-psycholoog en hoofd behandeling, optredend namens voormelde inrichting, heeft bij de behandeling ter terechtzitting gepersisteerd bij voornoemd advies. Zij heeft voorts het navolgende verklaard, verkort en zakelijk weergegeven:
Betrokkene is aangemeld voor een vervolgvoorziening in [kliniek 2], een beschermde woonvorm die ook gericht is op werk. Hij is daar geaccepteerd. Betrokkene heeft ook stappen gezet in openheid over seksualiteit. Begin volgend jaar zullen we meer zicht hebben op de wijze waarop betrokkene is gekomen tot het plegen van de indexdelicten. Dan kan ook de aanvraag voor transmuraal verlof worden ingediend. Het ministerie heeft dan nog ongeveer drie maanden nodig om dit te beoordelen. Daarna kunnen afspraken worden gemaakt met [kliniek 2]. Deze afspraken moeten strak vorm worden gegeven. Betrokkene heeft toezicht en begeleiding nodig om tegenslagen te verwerken en om spanningen te reguleren. In geval van een terugval kan betrokkene tijdelijk worden teruggeplaatst in de kliniek. De kliniek wil zicht houden op hoe het met betrokkene straks gaat in [kliniek 2]. Hier is twee jaar voor nodig. Ik ben van mening dat betrokkene dan meer baat heeft bij transmuraal verlof dan bij een voorwaardelijke beëindiging van de verpleging van overheidswege. Bij een verlenging van de terbeschikkingstelling met één jaar zal betrokkene na einde van dit jaar wellicht pas net in [kliniek 2] verblijven. Daarom persisteer ik bij een verlenging van de terbeschikkingstelling met twee jaar.
De officier van justitie heeft aangevoerd, verkort en zakelijk weergegeven:
Ik persisteer bij de vordering tot verlenging van de terbeschikkingstelling met twee jaar.
De raadsvrouwe van de terbeschikkinggestelde heeft aangevoerd, verkort en zakelijk weergegeven:
Cliënt ziet meer in een verlenging van de terbeschikkingstelling met één jaar. In het afgelopen jaar heeft hij veel grote stappen gezet. Hij stelt zich open en kwetsbaar op en geeft meer inzage in zijn beleving en hoe hij tot het plegen van de indexdelicten is gekomen. Hij heeft het zedenprogramma goed doorlopen en toont steeds meer empathie voor zijn slachtoffers. Belangrijke kentering is de belofte van cliënt aan zijn vader dat hij zich voor 100% zal inzetten om van de behandeling een succes te maken. Medio 2014 kan cliënt worden geplaatst in [kliniek 2], op basis van transmuraal verlof. Daaruit blijkt dat het recidivegevaar niet onaanvaardbaar groot lijkt te zijn. Cliënt beseft dat de TBS-maatregel niet nu al kan worden beëindigd. Van belang is om de vinger aan de pols te houden. Dat kan met een verlenging van de TBS-maatregel met één jaar.
De rechtbank verenigt zich met het advies van voornoemde inrichting en met de daarop ter terechtzitting gegeven toelichting door de deskundige.
De rechtbank ziet geen reden de terbeschikkingstelling met één jaar te verlengen. Hoewel de terbeschikkinggestelde afgelopen periode goede vooruitgang in zijn behandeling heeft geboekt, acht de rechtbank het, gelet op het aangegeven recidivegevaar, noodzakelijk dat het resocialisatietraject van de terbeschikkinggestelde in [kliniek 2] in ieder geval nog geruime tijd onder toezicht van de kliniek dient plaats te vinden. Nu terbeschikkinggestelde naar verwachting pas medio volgend jaar in [kliniek 2] geplaatst kan worden, is de rechtbank van oordeel dat de terbeschikkingstelling met twee jaar dient te worden verlengd om voornoemd traject te realiseren.
Gelet op het vorenstaande, gezien artikel 38d en 38e van het Wetboek van Strafrecht, is de rechtbank van oordeel dat de veiligheid van anderen dan wel de algemene veiligheid van personen de verlenging van de terbeschikkingstelling eist.

DE BESLISSING

De rechtbank:
verlengt de termijn gedurende welke [verdachte] ter beschikking is gesteld met twee jaar.
Deze beslissing is gegeven door
mr. P.A. Buijs, voorzitter,
mr. N.M. Spelt en mr. B. Poelert, leden,
in tegenwoordigheid van M.J.H. Rijnbeek, griffier,
en is uitgesproken ter openbare terechtzitting van deze rechtbank van 28 november 2013.
mr. B. Poelert is buiten staat deze uitspraak mede te ondertekenen.