ECLI:NL:RBNNE:2025:1463

Rechtbank Noord-Nederland

Datum uitspraak
18 april 2025
Publicatiedatum
17 april 2025
Zaaknummer
18.337952.23
Instantie
Rechtbank Noord-Nederland
Type
Uitspraak
Rechtsgebied
Strafrecht
Procedures
  • Op tegenspraak
Vindplaatsen
  • Rechtspraak.nl
AI samenvatting door LexboostAutomatisch gegenereerd

Criminele organisatie betrokken bij bankhelpdeskfraude in vakantiehuisje

Op 18 april 2025 heeft de Noordelijke Fraude Kamer van de Rechtbank Noord-Nederland uitspraak gedaan in de zaak tegen vier verdachten die betrokken waren bij bankhelpdeskfraude. De verdachten werden op heterdaad betrapt in een vakantiehuisje in Gasselternijveen, waar de politie een callcenter aantrof met laptops, headsets en telefoons. De rechtbank oordeelde dat de verdachten een criminele organisatie vormden die zich richtte op het plegen van bankhelpdeskfraude. De rechtbank achtte bewezen dat de verdachten gegevens in bezit hadden die bestemd waren voor deze misdrijven en dat zij betrokken waren bij meerdere gevallen van fraude. De rechtbank legde aan de verdachten onvoorwaardelijke gevangenisstraffen op, variërend van 3 jaar, en kende schadevergoedingen toe aan slachtoffers en banken die hen hadden gecompenseerd. De rechtbank oordeelde dat de verdachten zich schuldig hadden gemaakt aan ernstige misdrijven die het vertrouwen in het bankwezen ondermijnen.

Uitspraak

Uitspraak

RECHTBANK NOORD-NEDERLAND

Afdeling strafrecht Locatie Assen
parketnummer 18.337952.23
Vonnis van de meervoudige kamer, Noordelijke Fraudekamer, voor de behandeling van strafzaken d.d. 18 april 2025 in de zaak van het openbaar ministerie tegen de verdachte
[verdachte] ,
geboren op [geboortedatum] 1995 te [geboorteplaats] , zonder vaste woon- of verblijfplaats.
Dit vonnis is gewezen naar aanleiding van het onderzoek ter terechtzitting van 12 maart 2025, 13 maart 2025 en 15 april 2025.
Verdachte is verschenen, bijgestaan door mr. M.G. Eckhardt, advocaat te 's-Gravenhage. Het openbaar ministerie is ter terechtzitting vertegenwoordigd door mr. B. Broerse.

Tenlastelegging

Aan verdachte is, na nadere omschrijving van de tenlastelegging, ten laste gelegd dat:
1.
hij in of omstreeks de periode van 17 april 2023 tot en met 19 december 2023 te Gasselternijveen en/of Leeuwarden en/of elders in Nederland, tezamen en in vereniging met een of meer ander (en), althans alleen, stoffen, voorwerpen en/of gegevens, te weten (onder meer)
13, althans een groot aantal lijsten met leads, waaronder bestanden met de naam
[bestandsnaam] en/of [bestandsnaam] , elk bevattende een groot aantal persoonsgegevens van een groot aantal personen, aangetroffen op de Samsung tablet en op de Samsung A3 telefoon van verdachte - een of meer scripts voor het plegen van vriend-in-nood fraude en/of bankhelpdeskfraude, aangetroffen op de Samsung Tablet en op de Samsung A3 telefoon van verdachte
4, althans een of meer SMS-gateways, waaronder SMS-Gateway.apk, geschikt om op grote
schaal (phishing)sms-berichten te versturen, aangetroffen op de Samsung Tablet en op de
Samsung A3 telefoon van verdachte
  • een of meer VOIP programma, waaronder Skype, aangetroffen op de Samsung A3 telefoon vanverdachte
  • een of meer Remote Access Tools, waaronder Teamviewer en/of Anydesk, aangetroffen op de Samsung
Tablet en op de Samsung A3 telefoon van verdachte
- een of meer phishingpanels, onder meer gericht op klanten van de Argenta bank en/of ING bank en/of
KBC bank en/of andere Belgische en Franse banken, aangetroffen op de Samsung Tablet en op de Samsung A3 telefoon van verdachte
38, althans een groot aantal simkaarten, aangetroffen op de (slaap)kamer van verdachte- het bestand ' [bestandsnaam] .zip', bevattende een ransomware programma met de
naam LockBit30, aangetroffen op de Samsung A3 telefoon van verdachte heeft vervaardigd, ontvangen, zich heeft verschaft, verkocht, overgedragen, verworven, vervoerd, ingevoerd, verspreid, anderszins ter beschikking gesteld en/of voorhanden heeft gehad, waarvan verdachte wist dat die bestemd waren tot het plegen van een misdrijf omschreven in een van de artikelen 310, 311, 312, 317, 321 en 326 van het Wetboek van Strafrecht, voor zover deze feiten betrekking hebben op de verkrijging van een niet-contant betaalinstrument;
2.
hij op of omstreeks 19 december 2023 te Gasselternijveen en/of Leeuwarden en/of elders in Nederland,
  • diverse lijsten met leads, met (onder meer) de bestandsnamen [bestandsnaam] en/of [bestandsnaam] ,elk bevattende een groot aantal persoonsgegevens van een groot aantal personen, aangetroffen op de HP laptop in het vakantiehuisje
  • een of meer Remote access tools, te weten Anydesk en/of Teamviewer, aangetroffen op de HP laptopen/of Samsung 33 (p.302) in het vakantiehuisje
  • een of meer VOIP programma's, waaronder skype en/of Zoiper, aangetroffen op de HP laptop en Iphone6s en/of Samsung 33 (p.302) in het vakantiehuisje
  • 126, althans een groot aantal simkaarten, aangetroffen in de gezamenlijke ruimtes van hetvakantiehuisje en de woning aan de [adres] te Leeuwarden heeft vervaardigd, ontvangen, zich heeft verschaft, verkocht, overgedragen, verworven, vervoerd, ingevoerd, verspreid, anderszins ter beschikking gesteld en/of voorhanden heeft gehad, waarvan verdachte wist dat die bestemd waren tot het plegen van een misdrijf omschreven in een van de artikelen 310, 311, 312, 317, 321 en 326 van het Wetboek van Strafrecht, voor zover deze feiten betrekking hebben op de verkrijging van een niet-contant betaalinstrument;
3.
hij in of omstreeks de periode van 28 juli 2023 tot en met 19 december 2023 te Gasselternijveen, gemeente Aa en Hunze en/of Leeuwarden en/of elders in Nederland, heeft deelgenomen aan een organisatie, bestaande uit een samenwerkingsverband van natuurlijke personen, te weten (onder andere) verdachte en/of [medeverdachte 1] en/of [medeverdachte 2] en/of [medeverdachte 3] en/of een of meer andere personen, welke organisatie tot oogmerk had het plegen van misdrijven, namelijk het plegen van
  • oplichting als bedoeld in artikel 326 van het Wetboek van Strafrecht en/of
  • diefstal met een valse sleutel als bedoeld in artikel 311 van het Wetboek van Strafrecht en/of
  • computervredebreuk als bedoeld in artikel 138ab van het Wetboek van Strafrecht en/of- ( gewoonte)witwassen als bedoeld in artikel 420ter van het Wetboek van Strafrecht
4.
hij in of omstreeks de periode van 17 mei 2023 tot en met 19 december 2023 in Gasselternijveen en/of Leeuwarden en/of elders in Nederland, meerdere malen, althans eenmaal, (telkens) tezamen en in vereniging, althans alleen, (telkens) opzettelijk en wederrechtelijk is binnengedrongen in (een gedeelte van) een geautomatiseerd werk, te weten een of meerdere computersyste(e)men en/of smartphone(s) van (onder meer)
  • [benadeelde partij 1]
  • [benadeelde partij 2]
  • [benadeelde partij 3]
  • [benadeelde partij 4]
  • [benadeelde partij 5]
  • [benadeelde partij 6] - [benadeelde partij 7]
door het doorbreken van een beveiliging en/of
met behulp van valse signalen of een valse sleutel en/of
door het aannemen van een valse hoedanigheid, te weten door zich voor te doen alsbankhelpdeskmedewerker en die aangever(s) vanuit die (valse) hoedanigheid te overtuigen tot het installeren van Anydesk en/of een (andere) Remote Acces Tool en een verbinding met verdachte te accepteren;
5.
hij in of omstreeks de periode van 17 mei 2023 tot en met 19 december 2023 te Gasselternijveen en/of Leeuwarden en/of elders in Nederland, tezamen en in vereniging met een of meer ander (en), althans alleen, meermalen, althans eenmaal, de na te noemen geldbedrag(en), althans enig geldbedrag, in elk geval enig goed, dat geheel of ten dele aan een of meer ander(en) toebehoorde(n), te weten aan (onder meer)
  • [benadeelde partij 1] ( 975,-)
  • [benadeelde partij 2] ( 1.999,-)
  • [benadeelde partij 3] ( 30.030,-)
  • [benadeelde partij 4] ( 3.000,-) - [benadeelde partij 7] ( 1.624,-) heeft weggenomen met het oogmerk om het zich wederrechtelijk toe te eigenen, terwijl verdachte en/of zijn mededader(s) zich de toegang tot de plaats van het misdrijf heeft/hebben verschaft en/of dat/die weg te nemen goed(eren) onder zijn/hun bereik heeft/hebben gebracht door middel van een valse sleutel, te weten (via Social Engineering/bankhelpdeskfraude en/of oplichting) onrechtmatig verkregen inloggegevens en/of (autorisatie)code(s) (zoals een code van een Random Reader en/of Webber en/of Digipas en/of
e.dentifier en/of een TAN-code en/of een CVC code) voor het inloggen op de internetbankierenaccount(s) waartoe voornoemde aangevers/personen toegang hadden en/of het autoriseren van een overboeking;
6.
hij in of omstreeks de periode van 13 april 2023 tot en met 1 mei 2023 te Leeuwarden en/of elders in Nederland, tezamen en in vereniging met een of meer ander (en), althans alleen, meermalen, althans eenmaal, met het oogmerk om zich en/of een ander, wederrechtelijk te bevoordelen door het aannemen van een valse naam en/of een valse hoedanigheid en/of door listige kunstgrepen en/of door een samenweefsel van verdichtsels, een of meerdere perso(o)n(en)/aangever(s), te weten (onder meer)
  • [benadeelde partij 5] ( 44.916,- en/of foto's van haarzelf en/of haar rijbewijs)
  • [benadeelde partij 6] ( 4.450,-) heeft bewogen tot
  • afgifte van voornoemd(e) geldbedrag(en), althans enig(e) geldbedrag(en), in elk geval enig goed,
  • het ter beschikking stellen van voornoemde foto's, door valselijk en/of listiglijk en/of bedrieglijk en/of instrijd met de waarheid zakelijk weergegeven
  • ( al dan niet met een gespoofed telefoonnummer) contact op te (laten) nemen met voornoemdepersonen/of bedrijven, daarbij gebruikmakend van verdachtes en/of medeverdachtes valse hoedanigheid van medewerker (van de fraudedesk) van een of meerdere banken en in deze gesprekken de aangever(s) voor te houden dat geld was afgeschreven en/of gepoogd werd af te schrijven van haar/hun rekening en dat zij hem moest(en) helpen met het annuleren van de overboeking en/of enig geldbedrag op een zogenaamde 'kluisrekening' te zetten en/of op een andere wijze de aangever(s) voorgehouden dat er een probleem was met de bankrekening of computer en dat hij, verdachte en/of zijn medeverdachte(s), haar/hen zou helpen het probleem te verhelpen en/of
  • aangever(s) te instrueren verdachte en/of medeverdachte de controle over haar/hun computer te gevendoor middel van een computerprogramma, al dan niet via Anydesk en/of Quicksupport Teamviewer en/of een andere 'Remote Acces Tool', waardoor verdachte en/of medeverdachte toegang verkreeg/verkregen tot de internetbankierenomgeving van aangever(s) en/of bankrekening(en) van andere personen of bedrijven tot wiens bankrekening aangever(s) gemachtigd was/waren en/of
  • aangever(s) te instrueren een nieuwe rekening te openen bij de Bunq bank om het geld veilig te kunnenstellen en/of
  • aangever(s) te instrueren (verificatie)codes door te geven waarmee toegang kon worden
verkregen tot bankrekeningen onder diens controle en/of waarmee opdrachten tot betalingen konden worden uitgevoerd en/of
  • ( die [benadeelde partij 5] ) te instrueren foto's te maken van haarzelf, haar gezicht en haar rijbewijs endeze vervolgens te sturen naar verdachte en/of
  • ( vervolgens) aangever(s) te instrueren al dan niet via Anydesk en/of Quicksupport Teamviewer en/ofeen andere Remote Access Tool- geld en/of cryptovaluta over te boeken (al dan niet via een betaalverzoek) naar (een) bankrekening(en) (al dan niet van katvangers) die in werkelijkheid onder controle stond(en) van verdachte en/of zijn medeverdachten, waardoor die perso(o)n(en)/aangever(s) werd/werden bewogen tot voornoemde afgifte en/of het voornoemde terbeschikkingstellen.
Standpunt van de officier van justitie
De officier van justitie heeft veroordeling gevorderd voor feit 1, 2, 3, 4, 5 en 6.
Ten aanzien van feit 3 kan de hele ten laste gelegde periode worden bewezen verklaard, nu uit de bewijsmiddelen blijkt dat verdachte en zijn medeverdachte [medeverdachte 3] tussen 19 juni 2023 en 5 augustus 2023 samen in Appelscha verbleven. Daarnaast blijkt uit de bewijsmiddelen dat zij samen aan het werk waren (fraude pleegden) in Appelscha.
Ten aanzien van feit 4 en 5 zijn ook de diefstallen met valse sleutel en de computervredebreuk die op 19 december 2023 gepleegd zijn ten aanzien van aangevers [benadeelde partij 1] en [benadeelde partij 2] bewezen. Op grond van het dossier kan worden vastgesteld dat alle vier de verdachten op 19 december 2023 aanwezig waren in het vakantiehuisje met het expliciete doel om vanuit dat huisje gezamenlijk cybercrimefeiten te plegen. Een dergelijk vooropgezet plan met het bundelen van krachten en verdelen van de winst levert medeplegen op.
Van de computervredebreuk en diefstal met valse sleutel ten aanzien van aangeefster [benadeelde partij 7] moet verdachte worden vrijgesproken.
Standpunt van de verdediging
De raadsman heeft betoogd dat verdachte moet worden vrijgesproken van feit 1, 2, 3, 4, 5 en 6.
Ten aanzien van feit 1 heeft de raadsman aangevoerd dat verdachte de Samsung tablet en de Samsung A3 heeft gebruikt, maar dat hij niet de exclusieve gebruiker is geweest van deze apparaten. De 38 aangetroffen simkaarten op de kamer van verdachte gebruikte verdachte enkel voor het krijgen van korting bij het bestellen van eten.
Ten aanzien van feit 2 heeft de raadsman aangevoerd dat tussen de drie in de tenlastelegging genoemde gegevensdragers en verdachte onvoldoende verband bestaat om vast te kunnen stellen dat verdachte wetenschap heeft gehad van de aanwezigheid van programmas en bestanden op deze gegevensdragers.
De enkele aanwezigheid van verdachte in het vakantiehuisje is onvoldoende voor een bewezenverklaring.
De raadsman heeft ook vrijspraak gevraagd voor feit 3. Er is geen concreet bewijs in de ten laste gelegde periode voor enig duurzaam en gestructureerd samenwerkingsverband dat gericht was op het plegen van fraude. Verdachte ontkent dat hij aanwezig is geweest in de vakantiehuisjes in de periode van 5 december 2023 tot en met 18 december 2023.
Ten aanzien van de feiten 4, 5 en 6 heeft de raadsman aangevoerd dat verdachte moet worden vrijgesproken ten aanzien van aangevers [benadeelde partij 1] , [benadeelde partij 2] en [benadeelde partij 7] nu er geen concrete betrokkenheid zou zijn van verdachte bij deze feiten
Van het feit ten aanzien van aangever [benadeelde partij 3] moet verdachte worden vrijgesproken, omdat verdachte niet de exclusieve gebruiker is geweest van de Samsung A3. Daarnaast kan niet worden vastgesteld hoe de afbeelding met daarop de naam van aangever op de Samsung A3 terecht is gekomen.
Van de feiten ten aanzien van aangever [benadeelde partij 4] moet verdachte worden vrijgesproken. Verdachte kan zich geen chatgesprek met ene [naam] herinneren. Daarnaast bestaat de mogelijkheid dat meerdere personen gebruik hebben gemaakt van het account [naam] .
Ook moet verdachte worden vrijgesproken van de feiten ten aanzien van aangevers [benadeelde partij 5] en [benadeelde partij 6] . De betrokkenheid van verdachte zou moeten blijken uit aangetroffen afbeeldingen op de Samsung A3. Uit onderzoek blijkt niet op welke manier deze afbeeldingen op de telefoon zijn gekomen.
Inleiding
De volgende feiten en omstandigheden kunnen op grond van de inhoud van de bewijsmiddelen als vaststaand worden aangemerkt.1
Op 19 december 2023 wordt verbalisant [verbalisant] gebeld door zijn partner.2 Zij belt omdat ze een verdachte situatie heeft gezien in een vakantiehuisje tegenover hun huisje op een vakantiepark in Gasselternijveen. Aan de keukentafel van dat vakantiehuisje ziet zij vier mannen achter laptops zitten. Ze klopt aan, omdat er een auto fout geparkeerd staat. Bij het opengaan van de deur ruikt ze een sterke wietgeur en ziet ze drugs op tafel liggen.
Verbalisant [verbalisant] vraagt zijn partner de kentekens door te geven. Als hij die natrekt in de politiesystemen ziet hij registraties met betrekking tot cybercrime en handel in verdovende middelen.
[verbalisant] vermoedt dat in het vakantiehuisje bankhelpdeskfraude wordt gepleegd.
Vervolgens wordt de vakantiewoning binnengetreden op basis van de Opiumwet om drugs in beslag te nemen. De aangetroffen situatie, die de politie beschrijft als een callcenterachtige setting, is voor de politie aanleiding de situatie te bevriezen en de woning met een machtiging van de rechter-commissaris te doorzoeken. De vier verdachten, waarvan er twee uiteindelijk tevergeefs wegvluchten voor de politie, worden in en om de vakantiewoning aangehouden.3
Op de fotos die de politie heeft maakt is te zien dat aan de keukentafel 4 werkplekken zijn ingericht met telkens een laptop, een headset en meerdere mobiele telefoons.4 In totaal worden in het vakantiehuisje 4 laptops en 12 mobiele telefoons in beslag genomen. Daarnaast wordt een grote hoeveelheid simkaarten aangetroffen en in beslag genomen.5
Op één van de laptops is te zien dat kort daarvoor via Skype gebeld is naar een telefoonnummer dat ook voorkomt op een leadslijst die op diezelfde laptop open staat. Mevrouw [benadeelde partij 2] blijkt die zelfde middag het slachtoffer van fraude te zijn geworden.6
Drie van de vier verdachten blijken op het adres [adres] in Leeuwarden te wonen. Bij een doorzoeking in hun kamers en in de gemeenschappelijke ruimte van die woning neemt de politie nog meer gegevensdragers en ruim 100 simkaarten in beslag.7
Oordeel van de rechtbank
Feit 1: de in beslag genomen gegevensdragers en de koppeling daarvan aan verdachte
Samsung A3
Dit toestel is aangetroffen in het vakantiehuisje in Gasselternijveen op 19 december 2023 waar ook verdachte op dat moment aanwezig was.8 Uit onderzoek van de politie naar dit toestel blijkt dat er in chatgesprekken op deze telefoon veel met pseudoniemen gewerkt wordt. Twee van deze pseudoniemen zijn [naam] en [naam] .9
Getuige [getuige] heeft in zijn verhoor bij de politie verklaard dat hij verdachte “ [naam] ” noemt en dat de naam [naam] ook bij verdachte hoort.10 Verdachte heeft ter zitting verklaard dat hij als accountnamen onder andere “ [naam] ” en “ [naam] ” gebruikt heeft. Daarnaast heeft hij verklaard dat hij deze telefoon gebruikt heeft.11
De rechtbank concludeert dan ook dat verdachte de gebruiker was van deze Samsung A3.
Iphone 11
Ook dit toestel is aangetroffen in het vakantiehuisje in Gasselternijveen op 19 december 2023 waar verdachte op dat moment aanwezig was.12 In dit toestel zijn onder meer een foto van het paspoort van verdachte en een brief van het bedrijf [bedrijfsnaam] op naam van verdachte aangetroffen. Tot slot is op het toestel een account voor Snapchat aangetroffen. De gebruikersnaam is “ [naam] ”.13 Ter terechtzitting heeft verdachte verklaard dat hij de iPhone 11 gebruikt heeft en dat hij het account “ [naam] ” gebruikt.
De rechtbank concludeert dan ook dat verdachte de gebruiker was van deze Iphone 11.
Samsung Tablet
Deze tablet is aangetroffen in de slaapkamer van verdachte aan de [adres] te Leeuwarden op 20 december 2023.14 Verdachte heeft ter zitting verklaard dat deze tablet van hem was en dat deze tablet verbonden is geweest met zijn cloud.15 De rechtbank concludeert dan ook dat verdachte de gebruiker was van deze Samsung tablet.
Samsung A3
Op deze gegevensdrager zijn apps als Teamviewer, Anydesk en SMSgateway geïnstalleerd. Ook Skype is geïnstalleerd.16 Op dit toestel zijn ook 6 leadslijsten aangetroffen, waaronder het bestand
[bestandsnaam] , bestaande uit 11.219 regels met persoonsgegevens.17
Tot slot zijn er bestandsnamen aangetroffen met kenmerken van zogenoemde “Phishingpanels” en ransomware met de naam [bestandsnaam] .zip.18
Samsung Tablet
Op deze gegevensdrager zijn twee scripts aangetroffen die gebruikt kunnen worden voor het plegen van online fraude. Verder zijn er 18 leadslijsten met daarin in totaal 92.583 verschillende leads en een volledig
Phishingpanel aangetroffen. Er zijn Phishingpanels aangetroffen van de volgende banken: Argenta, AXA,
Belfius, BEO, BNP, BPOST, CRELAN, FINTRO, ING en KBC.19
Op de tablet stonden daarnaast de volgende applicaties geïnstalleerd: Teamviewer QuickSupport,
Teamviewer Remote Control en AnyDesk. Op de zoekterm 'uAdmin waren 5.185 hits. uAdmin betreft een phishingpanel. Deze hits verwezen constant naar een bestand genaamd [bestandsnaam] . Dit ZIP-bestand stond op de tablet en was kennelijk op 16 december 2023 op de tablet gekomen. Het bestand bevatte nog een ZlP-bestand genaamd be.zip. Er zat nog een bestand bij, genaamd 'uitleg BE (4).txt'. Dit bestand gaf stap voor stap uitleg over hoe een phishingpanel op te zetten. Bij downloads van de browser Google Chrome zat een verwijzing naar sms-gateway.apk. Op 17 april 2023 is er een SMS-gateway gedownload. Er stonden 24 leadslijsten op de tablet. Dit waren lijsten met regels met niet-openbare persoonsgegevens.20
Simkaarten
Op 20 december 2023 zijn op de slaapkamer van verdachte aan de [adres] te Leeuwarden 38 simkaarten van Lebara aangetroffen in een zak.21
Feit 2: de in beslag genomen gegevensdragers in Gasselternijveen voor algemeen gebruik
Partiele vrijspraak Samsung J3 en Iphone 6S
De rechtbank zal verdachte vrijspreken van het medeplegen van het voorhanden hebben van gegevens die bestemd waren tot het plegen van een misdrijf, voor zover deze gegevens zijn aangetroffen op de Samsung J3 en Iphone 6S die in het vakantiehuisje in Gasselternijveen lagen. Van deze gegevensdragers is niet vastgesteld dat verdachte daarvan de gebruiker is geweest. Dat deze gegevensdragers in het vakantiehuisje zijn aangetroffen en verdachte daar was om fraude te plegen, brengt naar het oordeel van de rechtbank nog niet mee dat verdachte enige bijdrage heeft geleverd aan het voorhanden hebben van deze gegevens.
HP-laptop
De rechtbank acht wel wettig en overtuigend bewezen dat verdachte tezamen en in vereniging met anderen gegevens voorhanden heeft gehad die bestemd waren tot het plegen van een misdrijf, voor zover het gaat om de gegevens die zijn aangetroffen op de HP-laptop.22 Getuige [getuige] woonde samen met [medeverdachte 3] , [verdachte] en [medeverdachte 1] op [adres] in Leeuwarden. Hij heeft verklaard dat hij deze laptop aan zijn drie huisgenoten heeft verkocht.23 Gelet op deze verklaring en het aantreffen van deze laptop op 19 december 2023 in het huisje waar ook verdachte, [medeverdachte 3] en
[medeverdachte 1] aanwezig waren, concludeert de rechtbank dat zij de gebruikers waren van deze HPlaptop.
Op deze gegevensdrager zijn Anydesk, Teamviewer en de Skype app aangetroffen.
Ook zijn er twee Exceldocumenten aangetroffen met hierin in totaal 8500 leads. De Exceldocumenten hebben de volgende namen: [bestandsnaam] en [bestandsnaam]24
Simkaarten
In de woning aan de [adres] te Leeuwarden zijn verder 90 simkaarten aangetroffen. Het gaat om 40 simkaarten in een open doosje aangetroffen onder de tv25, 18 simkaarten in een doosje onder de tv in de woonkamer26, 6 simkaarten achter de magnetron in de woonkamer27, 6 simkaarten in een brillenkoker28 en 20 simkaarten in een tas van wit papier.29
Nu verdachte, [medeverdachte 3] en [medeverdachte 1] de bewoners waren van de [adres] te Leeuwarden, concludeert de rechtbank dat zij deze simkaarten voorhanden hebben gehad.
Bewijsoverweging feiten 1 en 2
De raadsman heeft aangevoerd dat verdachte niet de exclusieve gebruiker is geweest van de Iphone 11, Samsung A3 en de Samsung tablet. De verdediging heeft echter niet aangevoerd wanneer deze apparaten dan door een ander zouden zijn gebruikt en de verdediging heeft evenmin namen genoemd van andere mensen die de apparaten zouden hebben gebruikt. Als de apparaten op enig moment al door iemand anders zouden zijn gebruikt, betekent dat verder ook niet dat verdachte niet betrokken kan zijn geweest bij strafbare feiten die aan de telefoon worden gelinkt (in het kort: het voorhanden hebben van software en gegevens bestemd voor fraude en diverse gevallen van bankhelpdeskfraude). Daarbij is van belang dat bepaalde feiten, zoals bijvoorbeeld de aangifte van [benadeelde partij 4] , ook kunnen worden gelinkt aan een account (in dit geval “ [naam] cloud”) dat duidelijk wél bij verdachte in gebruik was (dat heeft verdachte ter zitting immers erkend). Tegen die achtergrond oordeelt de rechtbank dat de betreffende apparaten en datgene wat daarop is aangetroffen aan verdachte moeten worden toegeschreven.
Verdachte heeft onder andere een grote hoeveelheid leads, apps zoals Teamviewer, Anydesk en SMSgateway en een grote hoeveelheid simkaarten voorhanden gehad. De rechtbank stelt hieronder vast dat verdachte en zijn medeverdachten intensief hebben gefraudeerd. De grote hoeveelheid gegevens zoals hierboven beschreven waren dus bestemd voor het plegen van oplichtingen en diefstallen en verdachte wist dat ook.
Van het ten laste gelegde medeplegen onder feit 1 zal de rechtbank verdachte vrijspreken, nu ten aanzien van het voorhanden hebben van de gegevens op de gegevensdragers van verdachte telkens niet blijkt van een nauwe en bewuste samenwerking met zijn medeverdachten.
Feit 3: deelname aan een criminele organisatie
Juridisch kader
Volgens vaste jurisprudentie moet onder een organisatie als bedoeld in artikel 140 Sr (hierna: een criminele organisatie) worden verstaan een samenwerkingsverband, met een zekere duurzaamheid en structuur, tussen de verdachte en tenminste één andere persoon. Het oogmerk van de organisatie moet zijn gericht op het plegen van misdrijven. Van deelneming aan een criminele organisatie is sprake als de verdachte behoort tot het samenwerkingsverband én als de verdachte een aandeel heeft in gedragingen, dan wel gedragingen ondersteunt, die strekken tot of rechtstreeks verband houden met de verwezenlijking van hierboven bedoeld oogmerk. In het bestanddeel “deelneming aan” ligt tevens het opzet van de verdachte besloten. Niet is vereist dat komt vast te staan dat een persoon om als deelnemer aan een criminele organisatie te kunnen worden aangemerkt moet hebben samengewerkt met, althans bekend moet zijn geweest met alle andere personen die deel uitmaken van de organisatie of dat de samenstelling van het samenwerkingsverband steeds dezelfde is.
De vaststaande feiten
Op grond van het dossier stelt de rechtbank het volgende vast.
De verdachten [verdachte] , [medeverdachte 2] , [medeverdachte 3] en [medeverdachte 1] zijn op 19 december 2023 gezamenlijk aangetroffen in het vakantiehuisje in Gasselternijveen.30 Dat vakantiehuisje was ingericht als professioneel callcenter.31 Er werd een tafel aangetroffen met vier openstaande laptops, gekoppeld aan headsets om mee te bellen. Bij iedere laptop werden telefoons aangetroffen. De laptops en telefoons bleken die dag en de dagen ervoor intensief te zijn gebruikt. Zo blijkt bijvoorbeeld dat met de aangetroffen HP laptop die dag 5 anydesk-sessies hebben plaatsgevonden.32 Met de aangetroffen iPhone 6s is tussen 7 en 19 december 2023 242 keer uitgebeld via Skype (waarvan 10 keer op 19 december 2023).33 Met de aangetroffen iPhone 7 van [medeverdachte 2] is tussen 8 en 19 december 2023 818 keer uitgebeld via Skype (waarvan 231 keer op 19 december 2023). Op 19 december 2023 zijn er met dit toestel gesprekken gevoerd die langer duurden dan 5 minuten, waaronder met [benadeelde partij 1] , die dezelfde dag slachtoffer is geworden van bankhelpdeskfraude.34
Op dezelfde dag is ook [benadeelde partij 2] daarvan slachtoffer geworden.35Op de aangetroffen HPlaptop is te zien dat kort daarvoor via Skype gebeld is naar het telefoonnummer van [benadeelde partij 2] en dat dit telefoonnummer ook voorkomt op een leadslijst die op diezelfde laptop open staat.36 Op de iPhone 11 van [medeverdachte 3] staat een chat waarin instructies worden gegeven om een MacBook op te halen die met geld van de rekening van [benadeelde partij 2] is besteld.37
Op de aangetroffen devices die konden worden onderzocht zijn steeds velerlei gegevens aangetroffen die duiden op het gebruik daarvan om fraude te plegen. Het gaat onder andere om leadslijsten, afbeeldingen gerelateerd aan bankrekeningen van slachtoffers en katvangers, chatgesprekken over fraude en applicaties die voor fraude gebruikt zijn of daarvoor kunnen worden gebruikt.38 Verder is in het vakantiehuisje een zeer grote hoeveelheid simkaarten en zijn meerdere bankpassen op naam van derden aangetroffen.39
Verder bleek dat [verdachte] , [medeverdachte 3] , en [medeverdachte 1] samenwonen in Leeuwarden. Tijdens een doorzoeking van hun woning in Leeuwarden is ook daar een grote hoeveelheid simkaarten aangetroffen.40 Bovendien zijn ook daar gegevensdragers in beslag genomen, waarop ook gegevens staan die kunnen worden gerelateerd aan het plegen van fraude.41
Uit het dossier blijkt verder dat er in de periode voorafgaand aan het aantreffen van de verdachten in Gasselternijveen ook andere vakantiehuisjes zijn gehuurd. Van 5 tot en met 10 december 2023 werd er een vakantiehuisje op [bedrijfsnaam] in Emmen gehuurd.42 Van 11 tot en met 18 december 2023 is met de betaalkaart van [getuige] , huisgenoot van [verdachte] , [medeverdachte 3] en [medeverdachte 1] in Leeuwarden, een vakantiehuisje gehuurd in Orveltermarke.43 Vanaf 18 december 2023 werd het vakantiehuisje in Gasselternijveen gehuurd, wat ook werd bekostigd vanaf de bankrekening van
[getuige] .44
De Samsung A50 van [medeverdachte 2] heeft vanaf 5 december tot en met 8 december 2023 telefoonmasten in Emmen aangestraald, en op 11 en 12 december 2023 een mast in Westerbork (dus in de buurt van Orveltermarke).45
De iPhone 11 van [medeverdachte 3] heeft op 7 en 8 december 2023 telefoonmasten in Emmen aangestraald, op 13 december 2023 een mast in Westerbork (dus in de buurt van Orveltermarke) en op 18 en 19 december 2023 een mast in Gasselte.46
In de periode waarin de vakantiehuisjes zijn gehuurd zijn er meerdere personen slachtoffer geworden van bankhelpdeskfraude, waarbij betrokkenheid van diverse verdachten kan worden vastgesteld.
Zo is [benadeelde partij 8] voor het eerst benaderd op 5 december 2023, waarbij vervolgens in enkele dagen tijd bijna 60.000,- is buitgemaakt.47 Een deel van het geld is gebruikt voor een bestelling bij de Media Markt, welke bestelling op naam staat van [medeverdachte 1] , waarvan de factuur in zijn telefoon staat en welke bestelling is opgehaald in Emmen.48
Het grootste deel van het geld wordt doorgeboekt naar diverse bankrekeningen, die om verschillende redenen aan [medeverdachte 2] worden gelinkt. Zo is [medeverdachte 2] bijvoorbeeld herkend op camerabeelden van pintransacties van bankrekeningen waar het geld heen is gegaan.49
Ook [naam] is in die periode benaderd, namelijk op 15 december 2023.50 De Skypegesprekken die met
[naam] zijn gevoerd hebben plaatsgevonden met de iPhone 7 van [medeverdachte 2] . Ook het
Skypegesprek met [benadeelde partij 1] blijkt te zijn gevoerd met die iPhone 7.51 Zoals eerder vermeld is
[benadeelde partij 1] op 19 december 2023 benaderd toen de verdachten in het vakantiehuisje in Gasselternijveen verbleven. Op dezelfde dag is ook [benadeelde partij 2] opgelicht vanuit dat vakantiehuisje.
Tot slot wijst de rechtbank op de chatgesprekken die zich in het dossier bevinden. Uit die chatgesprekken blijkt van intensief contact tussen de verdachten onderling, waarbij veelvuldig wordt gesproken over fraude, waarbij de gespreksdeelnemers elkaar tips geven, zich bedienen van schuilnamen en in versluierde taal spreken.
In het bijzonder wijst de rechtbank op een chatgesprek dat is aangetroffen op de Samsung A3 van [verdachte] .52 In de chats daterend van 9 tot en met 19 december 2023 wordt onder meer gesproken over “het overnemen van een leb”, “een vis aan de lijn”, en een “leb osso”. Aan dit gesprek wordt deelgenomen door ene “ [naam] ”, “ [naam] ”, “ [naam] ” , “ [naam] ” en “ [naam] ”. [verdachte] gebruikte het account “ [naam] ”, en volgens [getuige] wordt hij ook “ [naam] ” genoemd.53 Het account van “ [naam] ” behoorde toe aan [medeverdachte 3] .
Daarnaast wijst de rechtbank in het bijzonder op een chat tussen de gebruikers “ [naam] ” en “ [naam] ”.54 Deze chat is aangetroffen op de Samsung A50 van [medeverdachte 2] . Het account “ [naam] ” werd door hem gebruikt en “ [naam] ” betreft [medeverdachte 3] . Het gesprek tussen hen dateert van 6 en 7 december 2023, op het moment dat de oplichting van [benadeelde partij 8] plaatsvindt. In dat gesprek zegt [medeverdachte 3] onder andere tegen [medeverdachte 2] : “is t al geland op die revo”, terwijl even daarvoor een geldbedrag van 3.100,24, afkomstig van [benadeelde partij 8] , is overgemaakt naar een Revolut-rekening. [medeverdachte 2] stuurt daarop een screenshot van die rekening waarop de bijschrijving zichtbaar is naar [medeverdachte 3] . Laatstgenoemde zegt even later: “is overgooi bro () huh, wat bedoel je. Iedereen 25% toch”, en weer later: “sterk man. 3K eraf. Lekker man. Iedereen 750 daar. Ik ga die boys ook melden.” Vervolgens gaat het gesprek verder over het “bellen van vissen” vanuit “die osso”. In die chat wordt ook gesproken over de aanwezigheid van “die boys” bij “die osso”, en wordt ook gevraagd of “ [naam] die 06 kan lebben”, waarop [medeverdachte 2] reageert dat “hij zegt kan niet”, vanwege “lijpe ontsteking in me kies”. Vervolgens zegt [medeverdachte 3] : “Kan jij die foin bellen dan delen wij die 25%”. Daarna volgen nog allerlei instructies van [medeverdachte 3] aan [medeverdachte 2] , zoals de wijze waarop hij een gesprek zou moeten voeren “zeg collega van [naam] ”, en uiteindelijk ook instructies om de sporen te wissen: “Alles verwijderen, Any verwijderen, En geschiedenis ook enzo, Oproepen logboek, Alles Bro”.
Uit de vaststellingen hierboven kan worden afgeleid dat de verdachten zich intensief, structureel en in georganiseerd verband hebben bezig gehouden met het plegen van (bankhelpdesk)fraude. In zijn algemeenheid vergen dergelijke feiten een zekere planmatige aanpak en onderlinge afstemming tussen betrokken personen om de uitvoering te laten slagen. Uit de bewijsmiddelen volgt dat de verdachten daartoe inderdaad intensief met elkaar hebben gecommuniceerd, dat er tips en instructies werden uitgewisseld, bijvoorbeeld ook om sporen te wissen, dat ze zich bedienden van schuilnamen en in versluierde taal met elkaar spraken. In dit geval hadden de verdachten in de periode van 5 tot en met 19 december 2023 bovendien de beschikking over vakantiehuisjes als werkplek en blijkt dat ze vanuit die vakantiehuisjes ook daadwerkelijk slachtoffers hebben gemaakt. Verder blijkt in het bijzonder uit de aangehaalde chat tussen [medeverdachte 2] en [medeverdachte 3] dat er afspraken zijn gemaakt over de verdeling van buitgemaakte gelden.
Naar het oordeel van de rechtbank kan op grond hiervan worden geconcludeerd dat in de periode van 5 tot en met 19 december 2023 sprake is geweest van een samenwerkingsverband, met een zekere duurzaamheid en structuur, met het oogmerk om misdrijven te plegen, namelijk oplichting, diefstal (met valse sleutels), computervredebreuk en/of witwassen. Het gaat om een relatief beperkte periode, maar gelet op de intensiteit van de samenwerking is naar het oordeel van de rechtbank ook voldaan aan de eis van een zekere duurzaamheid (vgl. ECLI:NL:GHARL:2019:10676).
Het dossier bevat sterke aanwijzingen dat sprake is geweest van een langer durende samenwerking en in enkele gevallen acht de rechtbank zelfs bewezen dat al eerder sprake is geweest van (het medeplegen van) soortgelijke feiten. Uit het dossier kan echter niet in voldoende mate worden afgeleid dat die samenwerking voor 5 december 2023 ook al een gestructureerd karakter had. Daarbij is vooral van belang dat niet vaststaat dat verdachten voor die datum ook al vanuit vakantiehuisjes werkten en/of de buit deelden.
Naar het oordeel van de rechtbank staat vast dat verdachte in de periode van 5 tot en met 19 december 2023 heeft deelgenomen aan de criminele organisatie.
Daartoe is in de eerste plaats van belang dat verdachte op 19 december 2023 is aangetroffen in het vakantiehuisje in Gasselternijveen. Gelet op de aldaar aangetroffen situatie, waarbij vier werkplekken waren ingericht en ook vier verdachten zijn aangehouden, en gelet hetgeen op de gegevensdragers, ook die van verdachte, is aangetroffen, moet de conclusie worden getrokken dat verdachte daar met geen ander doel aanwezig was dan het plegen van fraude en dat hij daaraan een bijdrage heeft geleverd. Uit de hierboven aangehaalde chats moet bovendien worden afgeleid dat verdachte ook in de dagen daarvoor al betrokken was bij de samenwerking. In de chat die is aangetroffen op zijn Samsung A3, gedateerd 9 tot en met 19 december 2023, is verdachte immers deelnemer en wordt uitdrukkelijk en expliciet gesproken over het “bellen van vissen” en een “leb osso”. In de chat tussen [medeverdachte 2] en [medeverdachte 3] gedurende de oplichting van [benadeelde partij 8] , wordt door laatstgenoemde uitdrukkelijk gevraagd of “ [naam] ” ( [verdachte] ) kan “lebben”, waarna binnen enkele seconden de reactie volgt van
[medeverdachte 2] waarin hij zegt dat “ [naam] ” zegt dat dit niet kan. Daaruit moet worden afgeleid dat [verdachte] ook toen al betrokken was bij de fraude en dat hij op dat moment ook bij [medeverdachte 2] moet zijn geweest; van [medeverdachte 2] staat vast dat hij toen verbleef in het vakantiehuisje op [bedrijfsnaam] in Emmen en dat hij betrokken is geweest bij de oplichting van [benadeelde partij 8] .
Dat verder niet in voldoende mate uit het dossier kan worden afgeleid dat verdachte in de betreffende periode zélf kan worden gelinkt aan aangiftes van benadeelden, maakt het oordeel van de rechtbank niet anders. Hij behoorde immers wel tot het samenwerkingsverband en als gezegd kan het niet anders dan dat hij binnen dat samenwerkingsverband zich wel bezig heeft gehouden met het plegen van fraude. Bij dit oordeel heeft de rechtbank bovendien betrokken dat wél vaststaat dat verdachte zich eerder in 2023 een aantal keren schuldig heeft gemaakt aan soortgelijke strafbare feiten, een en ander zoals de rechtbank hierna nog overweegt.
De in deze zaak gepleegde oplichtingen en diefstallen met valse sleutels hebben hierin bestaan dat de daders door het aannemen van een valse naam en een valse hoedanigheid (de beller) en door een samenweefsel van verdichtsels (de hele toedracht is gebaseerd op leugens) zich hebben voorgedaan als bonafide bankmedewerkers en op die manier de computers van de aangevers hebben overgenomen via een Remote Access Tool zoals Anydesk of Teamviewer. Op die manier kregen de daders de controle over de bankrekening van de slachtoffers en daarna hebben zij het geld doorgesluisd naar rekeningen van katvangers in binnenland en buitenland, pinopnames verricht en/of online aankopen gedaan.
Het plegen van oplichting of diefstal met valse sleutels op deze manier vergt een gezamenlijke planmatige aanpak, intensieve en nauwe samenwerking en duidelijke afstemming tussen de verschillende daders. Zij verrichten namelijk handelingen die tegelijkertijd of kort na elkaar plaatsvinden en die moeten worden afgestemd om de bankhelpdeskfraude tot een geslaagd einde te kunnen brengen en het gezamenlijke doel te bereiken: in korte tijd zoveel mogelijk geld van de bankrekening van een slachtoffer halen. Deze handelingen kunnen dan ook niet los van elkaar worden gezien. Dit betekent dat indien de rechtbank vaststelt dat verdachte de beller is geweest, hij een rol had in het wegsluizen van het buitgemaakte geld of een pakketje heeft opgehaald, dat medeplegen van de ten laste gelegde oplichting of diefstal met valse sleutels oplevert.
Van computervredebreuk als bedoeld in artikel 138ab van het Wetboek van Strafrecht (hierna: Sr) is onder meer sprake als iemand vanuit een valse hoedanigheid een slachtoffer overtuigt tot het installeren van een Remote Access Tool zoals Anydesk of Teamviewer en een verbinding met verdachte accepteert. Op die manier heeft de dader toegang tot de bancaire omgeving van het slachtoffer en dringt hij met een valse sleutel binnen op het netwerk van het slachtoffer.
Computervredebreuk op deze wijze maakte een essentieel onderdeel uit van de gepleegde oplichtingen en diefstallen met valse sleutels en was daarmee onlosmakelijk verbonden.
De computers van de slachtoffers werden overgenomen om vervolgens geld van de spaarrekening naar de lopende bankrekening over te maken, er werden online aankopen gedaan met het geld van de slachtoffers en er werd geld overgeboekt naar bankrekeningen van katvangers.
Indien de rechtbank tot een bewezenverklaring komt van (medeplegen van) oplichting of diefstal met valse sleutels, komt zij daarom tevens tot een bewezenverklaring van (medeplegen van) computervredebreuk in de zaak van dat slachtoffer.
Bij de beoordeling van de bewijsbaarheid van de feiten 4, 5 en 6 heeft de rechtbank als vertrekpunt genomen dat vaststaat dat verdachte en zijn medeverdachten zich binnen een georganiseerd samenwerkingsverband intensief hebben bezig gehouden met fraude. In dat licht bezien is betrokkenheid van verdachte als medepleger bij een afzonderlijke aangifte bewijsbaar indien die aangifte op enige wijze aan verdachte kan worden gelinkt. Dat dan niet vaststaat welke bijdrage verdachte precies heeft geleverd, maakt dat niet anders.
Uit de aangifte van de heer [benadeelde partij 1] blijkt dat hij op 19 december 2023 slachtoffer is geworden van bankhelpdeskfraude.
Op de telefoon van medeverdachte [medeverdachte 2] is een lijst met Skypegesprekken aangetroffen waaruit blijkt dat aangever is gebeld op 19 december 2023 om 15:15:03 uur.
Uit de aangifte van de mevrouw [benadeelde partij 2] blijkt dat zij op 19 december 2023 slachtoffer is geworden van bankhelpdeskfraude. Met geld van de rekening van het slachtoffer wordt een MacBook bij de MediaMarkt besteld.
Uit een chatgesprek dat wordt aangetroffen op de iPhone 11 van medeverdachte [medeverdachte 3] blijkt dat hij (“ [naam] ”) ene “ [naam] ” regelt om de MacBook op te halen. Op diezelfde telefoon is een foto zichtbaar van de beheerspagina van het mailadres [emailadres] waarmee de bestelling is gedaan.
Anders dan de officier van justitie is de rechtbank van oordeel dat het dossier geen bewijs bevat dat verdachte bij deze feiten betrokken is geweest. Deze aangiftes kunnen niet concreet aan verdachte worden gelinkt. Dat verdachte op het moment van deze feiten als onderdeel van de criminele organisatie aanwezig was in het vakantiehuisje betekent nog niet dat hij ook aan deze concrete feiten een strafrechtelijk relevante bijdrage heeft geleverd en dus als (mede)pleger moet worden aangemerkt. Verdachte wordt daarom van deze onderdelen van de tenlastelegging vrijgesproken.
Met de officier van justitie en de verdediging is de rechtbank van oordeel dat niet wettig en overtuigend bewezen is dat verdachte, al dan niet in vereniging, door middel van valse sleutels geld heeft weggenomen van aangeefster [benadeelde partij 7] en/of bij haar computervredebreuk heeft gepleegd. De rechtbank zal verdachte dan ook vrijspreken van deze onderdelen van de tenlastelegging.
Uit de aangifte van de heer [benadeelde partij 3] blijkt dat hij op 24 juli 2023 telefonisch benaderd werd door een persoon die zei dat zij een medewerkster van de SNS bank fraudedesk was, [naam] . Zij vertelde aangever dat er geld van zijn rekening afgehaald zou zijn en vroeg of ze Anydesk mocht installeren. Aangever is 15 dagen achter elkaar gebeld en elke keer werd er een transactie van zijn bankrekening gedaan.
De laatste keer was op 7 augustus 2023. In totaal zijn er 14 transacties overgemaakt met een totaalbedrag van 30.030,-. De transacties zijn overgemaakt naar rekeningnummer [bankrekeningnummer] en één transactie is overgemaakt naar de MediaMarkt.55
Op de telefoon van verdachte heeft de politie een afbeelding aangetroffen waarop te zien is dat er is ingelogd op de rekening van aangever [benadeelde partij 3] . Onder in de taakbalk is te zien dat de applicatie Anydesk openstaat. Naast de afbeelding waarin het rekeningoverzicht van aangever te zien is staat er ook een afbeelding met de naam van aangever op de telefoon waarin te zien is dat het slachtoffer in de leadslijst staat van de verdachte. Op de telefoon van de verdachte wordt ook een afbeelding aangetroffen waarin een rekeningoverzicht te zien is. Dit overzicht toont diverse transacties die gedaan zijn van en naar de rekening van ene
[naam] .56
In de Iphone 11 van verdachte is een belscript aangetroffen met de naam [naam] .57
Aangever werd op 17 mei 2023 gebeld door een medewerkster van de Rabobank met het advies om zijn rekening te blokkeren. Hij moest daartoe inloggen op zijn betaalrekening en in een pop up-venster op een knop drukken. De computer van aangever werd overgenomen door de oplichter. Direct daarna was er 3.000,- van de rekening van aangever afgeschreven naar bankrekening [bankrekeningnummer] op naam van [naam] . Aangever werd daarnaast nog doorverbonden met een politieman van het fraudeteam
Bodegraven.58
Uit een chatgesprek tussen [naam] en [naam] cloud van 17 mei 2023, dus op de dag dat aangever [benadeelde partij 4] wordt opgelicht, blijkt dat [naam] het nummer van bovenstaande KNAB-rekening op naam van [naam] aan verdachte stuurt.59
Op donderdag 13 april 2023 werd aangeefster gebeld door [naam] van de SNS bank, die vertelde dat de rekening van aangeefster geblokkeerd was. Hij verbond aangeefster door naar [naam] , die ook werkzaam was bij de security van de SNS bank. [naam] gaf aan dat aangeefster haar laptop moest aanzetten en dat zij Anydesk moest installeren, zodat [naam] kon meekijken. Ook moest zij Teamviewer installeren op haar telefoon en moest zij een nieuwe bankrekening openen, te weten bankrekeningnummer
[bankrekeningnummer] . Daarnaast moesten aangeefster en haar man fotos maken van zichzelf en van hun rijbewijs. In totaal heeft aangeefster 45.000,- overgeboekt van de ene naar de andere rekening. De bedragen zijn overgeboekt naar [bankrekeningnummer] en [bankrekeningnummer] .60
Uit de door aangeefster aangeleverde transactieoverzichten blijkt dat er van de SNS bankrekening van aangeefster in eerste instantie overschrijvingen zijn gedaan naar de BUNQ rekening [bankrekeningnummer] . Van die BUNQ rekeningen zijn uitbetalingen gedaan naar de andere bankrekeningen die zijn geopend op naam van aangeefster of haar echtgenoot.
Er is ook een bedrag van 7460,- overgeboekt naar [naam] op bankrekening: [bankrekeningnummer] .61
Op de telefoon van de verdachte wordt een afbeelding aangetroffen van een rekeningoverzicht. Dit overzicht toont onder andere een bijschrijving van 7.460,- door [benadeelde partij 5] . Daarnaast is er een bijschrijving te zien van 2,70 door [naam] .62
Op 1 mei 2023 werd aangever gebeld en kreeg iemand aan de lijn die zich voorstelde als medewerker van de afdeling fraude van de Rabobank. Deze gaf aan dat er mogelijk fraude met zijn rekening werd gepleegd. Aangever moest hierop een nieuwe rekening aanmaken bij de Bunqbank om zijn geld veilig te stellen. Hij moest daartoe teamviewer op zijn telefoon installeren, zodat de medewerker mee kon kijken en kon helpen. Aangever heeft de rekening met nummer [bankrekeningnummer] geopend.
Vervolgens heeft hij twee overschrijvingen gedaan van de Raborekening naar die Bunqrekening: een bedrag van 2.700,- en een bedrag van 1.750,-.63
Op de Samsung A3 van verdachte zijn meerdere afbeeldingen aangetroffen van een Rabobank-applicatie met daarin de gegevens van slachtoffer [benadeelde partij 6] .64
Gelet op hetgeen de rechtbank hiervoor heeft overwogen zijn de hiervoor opgesomde bevindingen voldoende voor een bewezenverklaring van de feiten ten aanzien van aangevers [benadeelde partij 3] , [benadeelde partij 4] , [benadeelde partij 5] en [benadeelde partij 6] .
De rechtbank acht 1, 2, 3, 4, 5 en 6 wettig en overtuigend bewezen, met dien verstande dat:
1.
hij in de periode van 17 april 2023 tot en met 19 december 2023 te Gasselternijveen en/of Leeuwarden en/of elders in Nederland, gegevens en voorwerpen, te weten
  • lijsten met leads, waaronder bestanden met de naam [bestandsnaam] en/of [bestandsnaam] , elkbevattende een groot aantal persoonsgegevens van een groot aantal personen, aangetroffen op de Samsung tablet en op de Samsung A3 telefoon van verdachte
  • scripts voor het plegen van vriend-in-nood fraude en/of bankhelpdeskfraude,aangetroffen op de Samsung Tablet en op de Samsung A3 telefoon van verdachte
  • SMS-gateways, waaronder SMS-Gateway.apk, geschikt om op grote
schaal phishingsms-berichten te versturen, aangetroffen op de Samsung Tablet en op de
Samsung A3 telefoon van verdachte
  • een VOIP programma, Skype, aangetroffen op de Samsung A3 telefoon van verdachte
  • Remote Access Tools, waaronder Teamviewer en/of Anydesk, aangetroffen op de Samsung Tablet en opde Samsung A3 telefoon van verdachte
  • phishingpanels, onder meer gericht op klanten van de Argenta bank en/of ING bank en/of KBC banken/of andere Belgische en Franse banken, aangetroffen op de Samsung Tablet en op de Samsung A3 telefoon van verdachte
  • 38 simkaarten, aangetroffen op de (slaap)kamer van verdachte
  • het bestand ' [bestandsnaam] .zip', bevattende een ransomware programma met de
naam LockBit30, aangetroffen op de Samsung A3 telefoon van verdachte voorhanden heeft gehad, waarvan verdachte wist dat die bestemd waren tot het plegen van een misdrijf omschreven in een van de artikelen 310, 311, 312, 317, 321 en 326 van het Wetboek van Strafrecht, voor zover deze feiten betrekking hebben op de verkrijging van een niet-contant betaalinstrument;
2.
hij op of omstreeks 19 december 2023 te Gasselternijveen en/of Leeuwarden, tezamen en in vereniging met anderen, voorwerpen en gegevens, te weten
  • diverse lijsten met leads, met (onder meer) de bestandsnamen [bestandsnaam] en/of [bestandsnaam] ,elk bevattende een groot aantal persoonsgegevens van een groot aantal personen, aangetroffen op de HP laptop in het vakantiehuisje
  • Remote access tools, te weten Anydesk en/of Teamviewer, aangetroffen op de HP laptop in hetvakantiehuisje
  • VOIP programma's, waaronder skype en/of Zoiper, aangetroffen op de HP laptop in het vakantiehuisje
  • een groot aantal simkaarten, aangetroffen in de gezamenlijke ruimtes van het
vakantiehuisje en de woning aan de [adres] te Leeuwarden voorhanden heeft gehad, waarvan verdachte wist dat die bestemd waren tot het plegen van een misdrijf omschreven in een van de artikelen 310, 311, 312, 317, 321 en 326 van het Wetboek van Strafrecht,
voor zover deze feiten betrekking hebben op de verkrijging van een niet-contant betaalinstrument;
3.
hij in de periode van 5 tot en met 19 december 2023 te Gasselternijveen, gemeente Aa en Hunze en/of Leeuwarden en/of elders in Nederland, heeft deelgenomen aan een organisatie, bestaande uit een samenwerkingsverband van natuurlijke personen, te weten verdachte en/of [medeverdachte 1] en/of [medeverdachte 2] en/of [medeverdachte 3] en/of een of meer andere personen, welke organisatie tot oogmerk had het plegen van misdrijven, namelijk het plegen van
  • oplichting als bedoeld in artikel 326 van het Wetboek van Strafrecht en/of
  • diefstal met een valse sleutel als bedoeld in artikel 311 van het Wetboek van Strafrecht en/of
  • computervredebreuk als bedoeld in artikel 138ab van het Wetboek van Strafrecht en/of- ( gewoonte)witwassen als bedoeld in artikel 420ter van het Wetboek van Strafrecht;
4.
hij in de periode van 17 mei 2023 tot en met 19 december 2023 in Gasselternijveen en/of Leeuwarden en/of elders in Nederland
,meerdere malen, telkens tezamen en in vereniging, telkens opzettelijk en wederrechtelijk is binnengedrongen in (een gedeelte van) een geautomatiseerd werk, te weten een of meerdere computersyste(e)men en/of smartphone(s) van (onder meer)
  • [benadeelde partij 3]
  • [benadeelde partij 4]
  • [benadeelde partij 5] - [benadeelde partij 6]
door het doorbreken van een beveiliging en/of
met behulp van valse signalen of een valse sleutel en/of
door het aannemen van een valse hoedanigheid, te weten door zich voor te doen alsbankhelpdeskmedewerker en die aangever(s) vanuit die (valse) hoedanigheid te overtuigen tot het installeren van Anydesk en/of een (andere) Remote Acces Tool en een verbinding met verdachte te accepteren;
5.
hij in of omstreeks de periode van 17 mei 2023 tot en met 19 december 2023 te Gasselternijveen en/of Leeuwarden en/of elders in Nederland, tezamen en in vereniging met een of meer ander(en), meermalen, de na te noemen geldbedragen, die geheel of ten dele aan anderen toebehoorden, te weten aan
- [ [benadeelde partij 3] ( 30.030,-) - [benadeelde partij 4] ( 3.000,-) heeft weggenomen met het oogmerk om het zich wederrechtelijk toe te eigenen, terwijl verdachte en/of zijn mededader(s) die weg te nemen goederen onder zijn/hun bereik heeft/hebben gebracht door middel van een valse sleutel, te weten (via Social Engineering/bankhelpdeskfraude en/of oplichting) onrechtmatig verkregen inloggegevens en/of (autorisatie)code(s) (zoals een code van een Random Reader en/of Webber en/of Digipas en/of e.dentifier en/of een TAN-code en/of een CVC code) voor het inloggen op de internetbankierenaccount(s) waartoe voornoemde aangevers/personen toegang hadden en/of het autoriseren van een overboeking;
6.
hij in de periode van 13 april 2023 tot en met 1 mei 2023 te Leeuwarden en/of elders in Nederland, tezamen en in vereniging met een of meer ander(en), meermalen, met het oogmerk om zich en/of een ander, wederrechtelijk te bevoordelen door het aannemen van een valse naam en/of een valse hoedanigheid en/of door listige kunstgrepen en/of door een samenweefsel van verdichtsels, personen/aangevers te weten
  • [benadeelde partij 5] ( 44.916,- en/of foto's van haarzelf en/of haar rijbewijs)
  • [benadeelde partij 6] ( 4.450,-) heeft bewogen tot- afgifte van voornoemd(e) geldbedrag(en), - het ter beschikking stellen van voornoemde foto's, door valselijk en/of listiglijk en/of bedrieglijk en/of in strijd met de waarheid zakelijk weergegeven
  • ( al dan niet met een gespoofed telefoonnummer) contact op te (laten) nemen met voornoemdepersonen/of bedrijven, daarbij gebruikmakend van verdachtes en/of medeverdachtes valse hoedanigheid van medewerker (van de fraudedesk) van een of meerdere banken en in deze gesprekken de aangever(s) voor te houden dat geld was afgeschreven en/of gepoogd werd af te schrijven van haar/hun rekening en dat zij hem moest(en) helpen met het annuleren van de overboeking en/of enig geldbedrag op een zogenaamde 'kluisrekening' te zetten en/of op een andere wijze de aangever(s) voorgehouden dat er een probleem was met de bankrekening of computer en dat hij, verdachte en/of zijn medeverdachte(s), haar/hen zou helpen het probleem te verhelpen en/of
  • aangever(s) te instrueren verdachte en/of medeverdachte de controle over haar/hun computer te gevendoor middel van een computerprogramma, al dan niet via Anydesk en/of Quicksupport Teamviewer en/of een andere 'Remote Acces Tool', waardoor verdachte en/of medeverdachte toegang verkreeg/verkregen tot de internetbankierenomgeving van aangever(s) en/of bankrekening(en) van andere personen of bedrijven tot wiens bankrekening aangever(s) gemachtigd was/waren en/of
  • aangever(s) te instrueren een nieuwe rekening te openen bij de Bunq bank om het geld veilig te kunnenstellen en/of
  • aangever(s) te instrueren (verificatie)codes door te geven waarmee toegang kon worden
verkregen tot bankrekeningen onder diens controle en/of waarmee opdrachten tot betalingen konden worden uitgevoerd en/of
  • ( die [benadeelde partij 5] ) te instrueren foto's te maken van haarzelf, haar gezicht en haar rijbewijs endeze vervolgens te sturen naar verdachte en/of
  • ( vervolgens) aangever(s) te instrueren al dan niet via Anydesk en/of Quicksupport Teamviewer en/ofeen andere Remote Access Tool- geld en/of cryptovaluta over te boeken (al dan niet via een betaalverzoek) naar (een) bankrekening(en) (al dan niet van katvangers) die in werkelijkheid onder controle stond(en) van verdachte en/of zijn medeverdachten, waardoor die personen/aangevers werden bewogen tot voornoemde afgifte en/of het voornoemde terbeschikkingstellen.
Verdachte zal van het meer of anders ten laste gelegde worden vrijgesproken, aangezien de rechtbank dat niet bewezen acht.
Voor zover in de tenlastelegging taal- en/of schrijffouten voorkomen, zijn deze in de bewezenverklaring verbeterd. Verdachte is daardoor niet geschaad in de verdediging.
Het bewezen verklaarde levert op:
Deze feiten zijn strafbaar nu geen omstandigheden aannemelijk zijn geworden die de strafbaarheid uitsluiten.
De rechtbank acht verdachte strafbaar nu niet van enige strafuitsluitingsgrond is gebleken.
Vordering van de officier van justitie
De officier van justitie heeft gevorderd dat verdachte ter zake van feit 1, 2, 3, 4, 5 en 6 wordt veroordeeld tot een gevangenisstraf voor de duur van 4 jaren met aftrek.
Standpunt van de verdediging
De raadsman heeft gepleit voor een straf gelijk aan het voorarrest en daarnaast een voorwaardelijke straf.
Hij heeft daartoe onder andere aangevoerd dat verdachte niet eerder is veroordeeld voor strafbare feiten.
Oordeel van de rechtbank
Bij de bepaling van de straf heeft de rechtbank rekening gehouden met de aard en de ernst van het bewezen en strafbaar verklaarde, de omstandigheden waaronder dit is begaan, de persoon van verdachte zoals deze naar voren is gekomen uit het onderzoek ter terechtzitting en de rapportages van de reclassering, het uittreksel uit de justitiële documentatie, alsmede de vordering van de officier van justitie en het pleidooi van de verdediging.
De rechtbank heeft in het bijzonder het volgende in aanmerking genomen.
Verdachte heeft zich gedurende een periode van 7 maanden samen met anderen, en in elk geval in een bepaalde periode in georganiseerd crimineel samenwerkingsverband, schuldig gemaakt aan het plegen van bankhelpdeskfraude. Op 19 december 2023 zijn verdachte en zijn medeverdachten aangehouden in een vakantiehuisje dat ingericht was als een callcenter en van waaruit zij bankhelpdeskfraude pleegden. Meerdere personen en banken zijn daarvan het slachtoffer geworden en zijn voor duizenden of zelfs tienduizenden euros opgelicht. Verdachte en zijn medeverdachten maakten daarbij onder andere gebruik van illegaal verkregen lijsten met persoonsgegevens (leads), op welke lijsten de personen in voorkomende gevallen op leeftijd gesorteerd waren en belscripts speciaal ontwikkeld voor het plegen van bankhelpdeskfraude. Verdachte en zijn medeverdachten hebben zich in telefoongesprekken voorgedaan als een bankmedewerker en gezegd dat er een probleem was met hun bankrekening. Hierna moesten de slachtoffers een tool installeren op hun computer of tablet, waarna de zogenaamde bankmedewerker kon meekijken. Er werden vervolgens bedragen overgeschreven naar bankrekeningen van zogenaamde geldezels, over welke rekeningen verdachte en zijn medeverdachten het beheer hadden.
De fraudeconstructie was professioneel opgezet en “core business” voor verdachte en zijn medeverdachten. Het dossier bevat concrete aanwijzingen dat het bewezen verklaarde aantal slachtoffers slechts een fractie is van de daadwerkelijke gedupeerden van de door verdachte en zijn medeverdachten gepleegde bankhelpdeskfraudes.
De rechtbank rekent verdachte zijn berekenende, doortrapte en enkel op geld beluste handelen ernstig aan. Verdachte en zijn medeverdachten hebben moedwillig misbruik gemaakt van het gewekte vertrouwen bij kwetsbare slachtoffers, door hen te overrompelen met een leugen en zo uit hun evenwicht te brengen. Zij hebben niet alleen het geld van de slachtoffers afgenomen, maar in sommige gevallen ook hun zelfvertrouwen, gevoel van veiligheid en vertrouwen in de medemens in ernstige mate aangetast, zoals blijkt uit de aangiftes van de slachtoffers en/of de toelichting op hun schadevordering. Verder hebben sommige slachtoffers verklaard dat het handelen van verdachte en zijn medeverdachten voor gevoelens van schaamte, stress en angst hebben gezorgd.
Daarnaast is bankhelpdeskfraude een misdrijf dat het vertrouwen ondermijnt dat rekeninghouders in het algemeen in het betalingsverkeer en het bankwezen mogen hebben. Dit vertrouwen is van groot belang voor het maatschappelijk en economisch verkeer. Ook leidt bankhelpdeskfraude tot hoge kosten voor de banken.
De verdachte heeft zich niet bekommerd om de gevolgen van zijn handelen, maar alleen gedacht aan zijn eigen financiële gewin: een makkelijke manier om snel aan veel geld te komen.
De rechtbank heeft tevens in aanmerking genomen dat verdachte niet recent meer is veroordeeld voor strafbare feiten.
Reclassering Nederland heeft twee rapporten over de verdachte opgemaakt, gedateerd
21 december 2023 en 24 april 2024. De rechtbank heeft acht geslagen op de inhoud van deze rapporten.
De reclassering adviseert om de zaak af te doen zonder reclasseringsbemoeienis.
De rechtbank is van oordeel dat vanwege de aard, ernst en duur van de bewezen verklaarde feiten niet kan worden volstaan met een andere straf dan een gevangenisstraf van forse duur. Daarbij wegen de doortrapte werkwijze, de professioneel opgezette fraude en de omvang van de schade mee.
De rechtbank houdt er rekening mee dat verdachte geen of een ontkennende verklaring heeft afgelegd ten aanzien van alle feiten, waardoor hij naar het oordeel van de rechtbank geen enkele verantwoordelijkheid voor zijn handelen heeft genomen.
De rechtbank ziet geen aanleiding om een deel van de op te leggen gevangenisstraf voorwaardelijk op te leggen, zoals de verdediging heeft verzocht. Omdat de verdachte van enkele feiten wordt vrijgesproken en omdat verdachte geen relevante justitiële documentatie heeft, komt de rechtbank wel tot een lagere straf dan de officier van justitie heeft geëist.
Alles afwegend acht de rechtbank het opleggen van een onvoorwaardelijke gevangenisstraf voor de duur van 3 jaren passend en geboden.
Tenuitvoerlegging van de op te leggen gevangenisstraf zal volledig plaatsvinden binnen de penitentiaire inrichting, tot het moment dat aan verdachte voorwaardelijke invrijheidstelling wordt verleend als bedoeld in artikel 6:2:10 van het Wetboek van Strafvordering.
Bij de beslissing van de rechtbank van 3 december 2024 om de voorlopige hechtenis van verdachte per 4 december 2024 te schorsen heeft de rechtbank betrokken dat de inhoudelijke behandeling van de zaak pas in maart 2025 zou gaan plaatsvinden. Mede daarom wogen de persoonlijke belangen van verdachte destijds zwaarder dan de belangen van strafvordering. Die situatie is nu anders. Nu de strafzaak thans wordt afgedaan, waarbij een bewezenverklaring volgt en oplegging van een forse onvoorwaardelijke gevangenisstraf, is de rechtbank van oordeel dat het maatschappelijk belang op dit moment zwaarder weegt dan het persoonlijk belang van verdachte. De rechtbank zal daarom de schorsing van de voorlopige hechtenis met ingang van heden opheffen. Dat betekent dat verdachte direct terug moet naar de gevangenis.
Standpunt officier van justitie
De officier van justitie heeft gevorderd:
  • de in beslag genomen simkaarten en datadragers verbeurd te verklaren;
  • het vuurwerk te onttrekken aan het verkeer;
  • het geldbedrag van 1.750,- (35 biljetten van 50,-) verbeurd te verklaren.
  • op de overige geldbedragen geen beslissing te nemen, nu deze bedragen niet te koppelen zijn aan defeiten op de tenlastelegging.
Standpunt verdediging
De verdediging heeft zich niet uitgelaten over het beslag.
Beoordeling
De rechtbank constateert dat zij gelet op de inhoud van beslaglijst beslissingen moet nemen over de volgende inbeslaggenomen voorwerpen: een simkaart (volgnummer 1), vuurwerk (2), horloges (3 en 4), geldbedragen van 1.750,-, 106,75 en 130,- (5, 6 en 7) en diverse datadragers (8).
De rechtbank ziet aanleiding de simkaart, het geldbedrag van 1.750,- en de datadragers (volgnummers 1, 5 en 8) verbeurd te verklaren.
De rechtbank zal ten aanzien van het vuurwerk (volgnummer 2) gelasten dat dit aan het verkeer zal worden onttrokken.
Ten aanzien van de horloges en de andere geldbedragen staat niet vast dat er een relatie is met de strafbare feiten, terwijl ook niet vaststaat wie de rechthebbende is. Ten aanzien daarvan zal de rechtbank bepalen dat die voorwerpen moeten worden bewaard ten behoeve van de rechthebbende.
De volgende personen hebben zich als benadeelde partij in het strafproces gevoegd met een vordering tot schadevergoeding:
[benadeelde partij 7] , tot een bedrag van 500,- ter vergoeding van immateriële schade, vermeerderdmet wettelijke rente vanaf de datum waarop de schade is ontstaan;
[benadeelde partij 3] , tot een bedrag van 32.112,- ter vergoeding van materiële schade, vermeerderdmet wettelijke rente vanaf de datum waarop de schade is ontstaan;
[benadeelde partij 2] , tot een bedrag van 1.999,99 ter vergoeding van materiële schade, vermeerderdmet wettelijke rente vanaf de datum waarop de schade is ontstaan;
De Volksbank N.V., tot een bedrag van 47.499,71 ter vergoeding van materiële schade, (te weten16.843,83 t.a.v. aangever [benadeelde partij 5] , 29.167,88 t.a.v. aangever [benadeelde partij 8] , 888,-
t.a.v. aangever [benadeelde partij 3] en 600,- aan onderzoekskosten), vermeerderd met wettelijke rente vanaf de datum waarop de schade is ontstaan;
5. [ [benadeelde partij 6] , tot een bedrag van 4.450,- ter vergoeding van materiële schade, vermeerderdmet wettelijke rente vanaf de datum waarop de schade is ontstaan.
5. [ ABN AMRO, tot een bedrag van 16.021,- (t.a.v. aangever [benadeelde partij 10] ) ter zake vanmateriële schade, vermeerderd met wettelijke rente vanaf de datum waarop de schade is ontstaan en 120,- proceskosten;
5. [ [benadeelde partij 8] , tot een bedrag van 29.932,87 ter zake van materiële schade en
10.000,- ter vergoeding van immateriële schade, vermeerderd met wettelijke rente vanaf de datum waarop de schade is ontstaan.
8. [ [benadeelde partij 9] . Deze benadeelde partij heeft geen ingevuld voegingsformulier ingediend, maarheeft bewijsstukken van zijn schade aan de rechtbank overgelegd.
8. [ ING bank, tot een bedrag van 2.480,- ter vergoeding van materiële schade (t.a.v. aangever
[benadeelde partij 9] ), vermeerderd met wettelijke rente vanaf de datum waarop de schade is ontstaan.
Standpunt van de officier van justitie
De officier van justitie heeft zich op het standpunt gesteld dat de vorderingen kunnen worden toegewezen voor zover hij de feiten waaruit die vorderingen voortvloeien bewezen acht.
Standpunt van de verdediging
De raadsman heeft zich primair op het standpunt gesteld dat de vorderingen van de benadeelde partijen moeten worden afgewezen, vanwege de bepleite vrijspraken. Subsidiair heeft hij zich op het standpunt gesteld dat benadeelde partijen in de door hen gevorderde immateriële schade niet ontvankelijk moeten worden verklaard, omdat deze schade onvoldoende onderbouwd is.
Oordeel van de rechtbank
Verdachte is vrijgesproken van de ten laste gelegde feiten ten aanzien van de benadeelde partijen [benadeelde partij 7] en [benadeelde partij 2] . De rechtbank zal deze vorderingen daarom niet ontvankelijk verklaren.
De rechtbank is van oordeel dat, voor zover de vordering ziet op het geld dat door middel van de onder 5 bewezenverklaarde diefstal met valse sleutel is weggenomen, voldoende aannemelijk is geworden dat de benadeelde partij de gestelde schade heeft geleden. Dit deel van de vordering, waarvan de hoogte onvoldoende door de verdediging is betwist, zal daarom worden toegewezen. Dit maakt dat de vordering wordt toegewezen tot een bedrag van 30.030,-, te vermeerderen met de wettelijke rente vanaf 7 augustus 2023. De vordering wordt voor het overige niet ontvankelijk verklaard.
De rechtbank stelt vast dat verdachte het strafbare feit samen met een ander of anderen heeft gepleegd en dat zij naar civielrechtelijke maatstaven hoofdelijk aansprakelijk zijn voor de schade. De rechtbank zal daarom bepalen dat verdachte de schadevergoeding niet meer aan de benadeelde partij hoeft te betalen indien zijn medeverdachte(n) deze al hebben betaald, en andersom.
Nu de aansprakelijkheid van verdachte vaststaat, zal de rechtbank de schadevergoedingsmaatregel opleggen om te bevorderen dat verdachte de schade zal vergoeden.
De rechtbank zal verdachte veroordelen in de kosten die de benadeelde partij tot aan deze uitspraak in verband met de vordering heeft gemaakt, tot op heden begroot op nihil, en in de kosten die de benadeelde partij ten behoeve van de tenuitvoerlegging van deze uitspraak nog moet maken.
De Volksbank wordt niet ontvankelijk verklaard in de vordering van 29.167,88 ter zake van schadeloosstelling van [benadeelde partij 8] , omdat dit feit niet aan verdachte ten laste is gelegd.
De Volksbank heeft gemotiveerd en met stukken onderbouwd dat zij als gevolg van de bewezenverklaarde oplichting van aangever [benadeelde partij 5] en de bewezenverklaarde gekwalificeerde diefstal van aangever [benadeelde partij 3] rechtstreeks schade heeft geleden tot een bedrag van 17.731,83,-, doordat zij de slachtoffers schadeloos heeft gesteld. Dit bedrag wordt daarom toegewezen.
De rechtbank is van oordeel dat ook de post onderzoekskosten voor toewijzing in aanmerking komt.
Uit de toelichting is voldoende duidelijk waar het onderzoek door de Volksbank uit heeft bestaan en het opgevoerde aantal uren per zaak en uurtarief komen de rechtbank niet onredelijk voor. Omdat het gevorderde bedrag van 600,- ziet op onderzoekskosten die zijn gemaakt in drie zaken, te weten de zaken van aangevers [benadeelde partij 5] , [benadeelde partij 8] en [benadeelde partij 3] , en de zaak van aangever [benadeelde partij 8] niet aan verdachte ten laste is gelegd, zal twee derde van het gevorderde bedrag, te weten 400,-, worden toegewezen.
In totaal zal dus een bedrag van 18.131,83 worden toegewezen.
De Volksbank heeft gevorderd het te vergoeden bedrag te vermeerderen met wettelijke rente. De rechtbank bepaalt dat het te vergoeden schadebedrag vermeerderd wordt met de wettelijke rente over 16.843,83 vanaf 23 juni 2023 en over 888,00 vanaf 3 oktober 2023, de data waarop de Volksbank het geld heeft overgemaakt naar respectievelijk [benadeelde partij 5] en [benadeelde partij 3] , en over 400,vanaf 8 januari 2025, de datum waarop de vordering is ingediend.
De rechtbank stelt vast dat verdachte het strafbare feit samen met een ander of anderen heeft gepleegd en dat zij naar civielrechtelijke maatstaven hoofdelijk aansprakelijk zijn voor de schade. De rechtbank zal daarom bepalen dat verdachte de schadevergoeding niet meer aan de benadeelde partij hoeft te betalen indien zijn medeverdachte(n) deze al hebben betaald, en andersom.
De rechtbank zal geen schadevergoedingsmaatregel opleggen omdat de Volksbank een professionele partij is die in staat moet worden geacht om zelfstandig de vordering te innen.
De rechtbank zal verdachte veroordelen in de kosten die de benadeelde partij tot aan deze uitspraak in verband met de vordering heeft gemaakt, tot op heden begroot op nihil, en in de kosten die de benadeelde partij ten behoeve van de tenuitvoerlegging van deze uitspraak nog moet maken.
Naar het oordeel van de rechtbank is voldoende aannemelijk dat de benadeelde partij de gestelde schade heeft geleden en dat deze schade een rechtstreeks gevolg is van het onder 6 bewezen verklaarde. De vordering, waarvan de hoogte onvoldoende door de verdediging is betwist, zal worden toegewezen, te vermeerderen met de wettelijke rente vanaf 1 mei 2023.
De rechtbank stelt vast dat verdachte het strafbare feit samen met een ander of anderen heeft gepleegd en dat zij naar civielrechtelijke maatstaven hoofdelijk aansprakelijk zijn voor de schade. De rechtbank zal daarom bepalen dat verdachte de schadevergoeding niet meer aan de benadeelde partij hoeft te betalen indien zijn medeverdachte(n) deze al hebben betaald, en andersom.
Nu de aansprakelijkheid van verdachte vaststaat, zal de rechtbank de schadevergoedingsmaatregel opleggen om te bevorderen dat verdachte de schade zal vergoeden.
De rechtbank zal verdachte veroordelen in de kosten die de benadeelde partij tot aan deze uitspraak in verband met de vordering heeft gemaakt, tot op heden begroot op nihil, en in de kosten die de benadeelde partij ten behoeve van de tenuitvoerlegging van deze uitspraak nog moet maken.
De rechtbank constateert dat de zaken waarop deze vorderingen betrekking hebben niet zijn opgenomen in de tenlastelegging. Naar het oordeel van de rechtbank is door het bewezen verklaarde geen rechtstreekse schade toegebracht aan de benadeelde partijen. De rechtbank zal daarom de benadeelde partijen in de vordering niet ontvankelijk verklaren.
De rechtbank heeft gelet op de artikelen 33, 33a, 36b, 36d, 36f, 57, 138ab, 140, 234, 311 en 326 van het Wetboek van Strafrecht.
Deze voorschriften zijn toegepast, zoals zij ten tijde van het bewezen verklaarde rechtens golden dan wel ten tijde van deze uitspraak gelden.
Verklaart het onder 1, 2, 3, 4, 5 en 6 ten laste gelegde bewezen, te kwalificeren en strafbaar zoals voormeld en verdachte daarvoor strafbaar.
Verklaart niet bewezen hetgeen aan verdachte meer of anders is ten laste gelegd dan het bewezen verklaarde en spreekt verdachte daarvan vrij.
Veroordeelt verdachte tot:
Beveelt dat de tijd die de veroordeelde voor de tenuitvoerlegging van deze uitspraak in verzekering en/of voorlopige hechtenis heeft doorgebracht, bij de uitvoering van de opgelegde gevangenisstraf, geheel in mindering zal worden gebracht.
Heft op de schorsing van de voorlopige hechtenis met ingang van heden.
Beslist ten aanzien van de voorwerpen op de lijst van in beslag genomen en nog niet teruggegeven voorwerpen, als volgt:
  • verklaart verbeurd de simkaart, het geldbedrag van 1.750,- en de datadragers (volgnummers 1, 5 en 8);
  • verklaart het vuurwerk (volgnummer 2) onttrokken aan het verkeer;
  • bepaalt ten aanzien van de horloges (volgnummers 3 en 4) en de geldbedragen van 106,75 en 130,(volgnummers 6 en 7) dat deze voorwerpen moeten worden bewaard ten behoeve van de rechthebbende.
Wijst de vordering van de benadeelde partij toe tot het hierna te noemen bedrag
en veroordeelt verdachte hoofdelijk, aldus dat als een mededader betaalt, verdachte in zoverre zal zijn bevrijd, om aan [benadeelde partij 3] te betalen:
  • het bedrag van (zegge: dertigduizend dertig euro);
  • de wettelijke rente over dit bedrag vanaf 7 augustus 2023 tot de dag van algehele voldoening;
  • de proceskosten die de benadeelde partij heeft gemaakt en ten behoeve van de tenuitvoerlegging vandeze uitspraak alsnog zal maken, tot heden begroot op nihil.
Verklaart de vordering van [benadeelde partij 3] voor het overige niet-ontvankelijk. Dit deel van de vordering kan slechts bij de burgerlijke rechter worden aangebracht.
Legt aan verdachte hoofdelijk, aldus dat als een mededader betaalt verdachte in zoverre zal zijn bevrijd, de verplichting op om ten behoeve van [benadeelde partij 3] aan de Staat te betalen een bedrag van 30.030,- (zegge: dertigduizend dertig euro), vermeerderd met de wettelijke rente vanaf 7 augustus 2023 tot de dag van algehele voldoening. Dit bedrag bestaat uit materiële schade.
Bepaalt dat bij gebreke van volledig verhaal van de betalingsverplichting aan de Staat gijzeling voor de duur van 185 dagen kan worden toegepast. De toepassing van gijzeling heft de betalingsverplichting niet op.
Bepaalt dat als verdachte of een mededader voldoet aan de betalingsverplichting aan de benadeelde partij of aan de Staat, verdachte in zoverre zal zijn bevrijd van de betalingsverplichting aan beiden.
Wijst de vordering van de benadeelde partij toe tot het hierna te noemen bedrag en
veroordeelt verdachte hoofdelijk, aldus dat als een mededader betaalt, verdachte in zoverre zal zijn bevrijd, om aan de Volksbank N.V. te betalen:
  • het bedrag van (zegge: achttienduizend honderd eenendertig euro en drieëntachtig cent). Dit bedrag bestaat uit materiële schade;
  • de wettelijke rente over 16.843,83 vanaf 23 juni 2023, over 888,00 vanaf 3 oktober 2023 en over
400,00 vanaf 8 januari 2025 tot de dag van algehele voldoening;
- de proceskosten die de benadeelde partij heeft gemaakt en ten behoeve van de tenuitvoerlegging vandeze uitspraak alsnog zal maken, tot heden begroot op nihil.
Verklaart de vordering van Volksbank N.V. voor het overige niet-ontvankelijk. Dit deel van de vordering kan slechts bij de burgerlijke rechter worden aangebracht.
Wijst de vorderingen van de benadeelde partij toe en veroordeelt verdachte
hoofdelijk, aldus dat als een mededader betaalt, verdachte in zoverre zal zijn bevrijd, om aan [benadeelde partij 6] te betalen:
  • het bedrag van (zegge: vierduizend vierhonderd vijftig euro);
  • de wettelijke rente over dit bedrag vanaf 1 mei 2023 tot de dag van algehele voldoening;
  • de proceskosten die de benadeelde partij heeft gemaakt en ten behoeve van de tenuitvoerlegging vandeze uitspraak alsnog zal maken, tot heden begroot op nihil.
Legt aan verdachte hoofdelijk, aldus dat als een mededader betaalt verdachte in zoverre zal zijn bevrijd, de verplichting op om ten behoeve van [benadeelde partij 6] aan de Staat te betalen een bedrag van 4.450,00 (zegge: vierduizend vierhonderd vijftig euro), vermeerderd met de wettelijke rente vanaf 1 mei 2023 tot de dag van algehele voldoening. Dit bedrag bestaat uit materiële schade.
Bepaalt dat bij gebreke van volledig verhaal van de betalingsverplichting aan de Staat gijzeling voor de duur van 54 dagen kan worden toegepast. De toepassing van gijzeling heft de betalingsverplichting niet op.
Bepaalt dat als verdachte of een mededader voldoet aan de betalingsverplichting aan de benadeelde partij of aan de Staat, verdachte in zoverre zal zijn bevrijd van de betalingsverplichting aan beiden.
Verklaart de vordering van niet-ontvankelijk. De vordering kan slechts bij de burgerlijke rechter worden aangebracht.
Verklaart de vordering van niet-ontvankelijk. De vordering kan slechts bij de burgerlijke rechter worden aangebracht.
Verklaart de vordering van niet-ontvankelijk. De vordering kan slechts bij de burgerlijke rechter worden aangebracht.
Verklaart de vordering van niet-ontvankelijk. De vordering kan slechts bij de burgerlijke rechter worden aangebracht.
Verklaart de vordering van niet-ontvankelijk. De vordering kan slechts bij de burgerlijke rechter worden aangebracht.
Verklaart de vordering van niet-ontvankelijk. De vordering kan slechts bij de burgerlijke rechter worden aangebracht.
Dit vonnis is gewezen door mr. H. Brouwer, voorzitter, mr. T.M.L. Wolters en mr. L.W. Janssen, rechters, bijgestaan door mr. K.E. van Rhijn, griffier, en uitgesproken ter openbare terechtzitting van deze rechtbank op 18 april 2025.
Mr. Wolters is buiten staat dit vonnis mede te ondertekenen.
Wanneer hierna wordt verwezen naar doorgenummerde dossierpaginas betreft dit tenzij anders vermeld delen van ambtsedige processen-verbaal, als bijlagen opgenomen bij het dossier van onderzoek Barkentijn van de Politie Noord-Nederland met proces-verbaalnummer 2023336690, doorgenummerd van pagina 1 tot en met 1418.
Zaaksdossier Onderzoekswensen, p. 39.
p 58, 61, 69 e.v.
p 69-71
p 135
p 61
p 202 8 p 94 e.v.
9. p 526 e.v.
10. p 1040
11. de verklaring van verdachte ter terechtzitting van 12 maart 2025
12. p 94 e.v.
13. p 663 e.v.
14. p 232
15. de verklaring van verdachte ter terechtzitting van 12 maart 2025
16. p 526 e.v. 17 p 406 e.v.
18. p 33 e.v. van het proces-verbaal zaaksdossier Zaak aanvullende stukken
19. p 680 e.v.
20. p 683 e.v.
21. p 231 e.v.
22. p 94 e.v.
23. p 1028
24. p 294 e.v.
25. p 212 26 P 214
27. p 216
28. p 218
29. p 234
30. p 56 en 977
31. p 58
32. p 62
33. p 296
34. p 737 e.v.
35. p 254 e.v.
36. p 61 e.v.
37. p 333 e.v.
38. p 335 e.v., 347 e.v., 385 e.v., 406 e.v., 409 e.v., 680 e.v., 683 e.v., 737 e.v., 749 e.v., 798 e.v. en p 33 e.v. van het aanvullend-proces-verbaal Zaak aanvullende stukken
39. p 35 en p 135
40. p 202
41. p 221 e.v., 243, 680 e.v. en 798 e.v.
42. p 854
43. p 849-850
44. p 843
45. p 731-732.
46. p 363.
47. p 48 e.v.
48. Verklaring van verdachte [medeverdachte 1] bij de rechter-commissaris d.d. 10 december 2024 49 p 146 e.v. en 150 e.v. van het aanvullend-proces-verbaal Zaak aanvullende stukken
50. p 778 e.v.
51. p 749 e.v.
52. p 827 e.v.
53. p 1040.
54. p 711 e.v. 55 P 566 e.v. 56 p 526 e.v.
57. p 521
58. p 588 e.v.
59. p 30 van het proces-verbaal zaaksdossier Zaak aanvullende stukken
60. p 612 e.v.
61. p 617 e.v. 62 p 529
63. P 660 e.v.
64. p 18 e.v. van het proces-verbaal zaaksdossier Zaak aanvullende stukken