Uitspraak
Uitspraak
RECHTBANK NOORD-NEDERLAND
Afdeling strafrecht
Locatie Leeuwarden
parketnummer 18/730028-20
Vonnis van de meervoudige kamer voor de behandeling van strafzaken d.d. 21 maart 2025 in de zaak van het openbaar ministerie tegen de verdachte
[verdachte] ,
geboren op [geboorte datum] 1996 te [geboorte plaats] , wonende te [adres] .
Dit vonnis is gewezen naar aanleiding van het onderzoek ter terechtzitting van 1 maart 2024, 21 februari 2025 en 21 maart 2025.
Ter terechtzitting van 21 februari 2025 is verdachte niet verschenen. Wel is verschenen de gemachtigd raadsman van verdachte mr. M.J. van den Hoonaard, advocaat te Apeldoorn.
Het openbaar ministerie is ter terechtzitting vertegenwoordigd door mr. L. Lübbers.
Tenlastelegging
Aan verdachte is ten laste gelegd dat:
1.
hij in of omstreeks het jaar 2017 en/of het jaar 2018 en/of het jaar 2019 (tot en met 12 november 2019), te [plaats] en/of een of meerdere (andere) plaatsen in Nederland, meermalen, althans eenmaal, tezamen en in vereniging met een ander
of anderen, althans alleen, van meerdere voorwerpen, te weten een of meer meerdere (bedrijfs)auto's en/of onderdelen van die voornoemde (bedrijfs)auto's en/of een of meer andere (in die auto's aanwezige) voorwerpen, te weten (onder meer) (van) de navolgende auto's en/of voorwerpen(en),(aangetroffen op de locatie [adres] )- (zaak 1) een (bedrijfs/personen)auto van het
merk VW Transporter, kenteken [kenteken] en/of
- ( zaak 2) een (bedrijfs/personen)auto van het merk VW Transporter, kenteken [kenteken] en/of
- ( zaak 3) een (bedrijfs)auto van het merk VW Transporter, kenteken [kenteken] en/of
- ( zaak 4) een (bedrijfs)auto van het merk Mercedes-Benz Sprinter, kenteken [kenteken] en/of
- ( zaak 5) een (bedrijfs)auto van het merk Mercedes-Benz Sprinter, kenteken [kenteken] en/of
- ( zaak 6) een (bedrijfs/personen)auto van het merk VW Transporter, kenteken [kenteken] en/of
- ( zaak 7) een (bedrijfs)auto, van het merk VW Transporter, kenteken [kenteken] en/of
- ( zaak 8) een (bedrijfs)auto van het merk Mercedes-Benz Sprinter, kenteken [kenteken] en/of
- ( zaak 9) een (bedrijfs)auto van het merk Mercedes-Benz Sprinter, kenteken [kenteken] en/of
- ( zaak 10) een (bedrijfs)auto van het merk Mercedes-Benz Sprinter, kenteken [kenteken] en/of
- ( zaak 11) een (bedrijfs)auto van het merk Mercedes-Benz Sprinter, kenteken [kenteken] en/of
- ( zaak 12) een (bedrijfs)auto van het merk Mercedes-Benz Sprinter,
kenteken [kenteken] en/of- (zaak 13) een (bedrijfs)auto van het merk VW Transporter, kenteken [kenteken] en/of
- ( zaak 15) een (bedrijfs)auto van het merk VW Transporter, kenteken [kenteken] en/of
- ( zaak 16) een (bedrijfs)auto van het merk Peugeot Boxer, kenteken [kenteken] en/of
- ( zaak 17) een (bedrijfs)auto van het merk VW Transporter, kenteken [kenteken] en/of
- ( zaak 18) een (bedrijfs)auto, van het merk Volkswagen Transporter, kenteken [kenteken] en/of
- ( zaak 19) een (bedrijfs)auto van het merk Mercedes-Benz Sprinter, kenteken [kenteken] en/of
- ( zaak 21) een (bedrijfs)auto van het merk Mercedes-Benz Sprinter, kenteken [kenteken] en/of
- ( zaak 22) een (bedrijfs)auto van het merk Mercedes-Benz Sprinter, kenteken [kenteken] en/of
- ( zaak 23) een (bedrijfs)auto van het merk VW Transporter, kenteken [kenteken] en/of
- ( zaak 24) een (bedrijfs)auto van het merk Mercedes-Benz Sprinter, kenteken [kenteken] en/of
- ( zaak 25) een (bedrijfs)auto van het merk Mercedes-Benz Sprinter, kenteken [kenteken] en/of
- ( zaak 26) een (bedrijfs)auto van het merk Mercedes-Benz Sprinter, kenteken [kenteken] ,
de werkelijke aard, de herkomst, de vindplaats, de vervreemding en/of de verplaatsing heeft verborgen en/of verhuld en/of heeft verborgen en/of verhuld wie de rechthebbende op een voorwerp, te weten die voornoemde voorwerpen, was, en/of heeft verborgen en/of verhuld wie een voorwerp, te weten die voornoemde voorwerpen, voorhanden heeft gehad en/of die voornoemde voorwerpen heeft verworven en/of voorhanden heeft gehad en/of overgedragen en/of omgezet en/of daarvan gebruik heeft gemaakt, terwijl hij en/of zijn mededader(s) wist(en) dat dat voorwerp, te weten die voornoemde voorwerpen, geheel of gedeeltelijk -
onmiddellijk of middellijk - afkomstig was/waren uit enig misdrijf, zulks terwijl verdachte en/of zijn mededaders de hiervoor omschreven feiten van witwassen heeft/hebben gepleegd in de uitoefening van zijn/hunner beroep en/of bedrijf, althans van de hiervoor omschreven feiten van witwassen een gewoonte heeft/hebben gemaakt;
2.
hij in of omstreeks de periode van 1 januari 2018 tot en met 12 november 2019 te [plaats] en/of te [plaats] en/of te [plaats] en/of
te [plaats] en/of te Hoogeveen en/of te [plaats] en/of te [plaats] en/of te [plaats] en/of een of meer ander(e) plaats(en) in Nederland, in elk geval in Nederland, heeft deelgenomen aan een organisatie, bestaande uit een
samenwerkingsverband van natuurlijke personen, te weten (onder andere) [medeverdachte]
en/of [medeverdachte] en/of [medeverdachte] en/of [medeverdachte] en/of [medeverdachte] en/of [medeverdachte]
en/of [medeverdachte] en/of [medeverdachte] , welke organisatie tot oogmerk had het plegen van misdrijven, te weten (onder meer) de misdrijven als bedoeld in artikel 310/311 lid 1 onder 4 en/of 5 en/of artikel 420bis/ter;
3.
hij in of omstreeks de periode van 15 september 2019 tot en met 21 september 2019 te [plaats] , in elk geval in de gemeente Steenwijkerland, tezamen en in vereniging met een of meer anderen, althans alleen,
een motorboot/speedcruiser met cabine (van het merk Four Winns, type 248 Vista, rompnummer [nummer] ), in elk geval enig goed, dat/die geheel of ten dele
aan [slachtoffer] , in elk geval aan een ander dan aan verdachte en/of zijn mededader(s) toebehoorde(n) heeft weggenomen met het oogmerk om het zich wederrechtelijk toe te eigenen, terwijl verdachte en/of zijn mededader(s) zich de toegang tot de plaats van het misdrijf heeft/hebben verschaft en/of die weg te nemen motorboot onder zijn/haar/hun bereik heeft/hebben gebracht door middel van braak en/of verbreking en/of inklimming en/of een valse sleutel (te weten een valse contactsleutel en/of door het verbreken en vervolgens verbinden van de kabels ten behoeve van het starten van de motor);
subsidiair althans, indien het vorenstaande niet tot een veroordeling mocht of zou kunnen leiden:
hij in of omstreeks de periode van 15 september 2019 tot en met 22 september 2019 te [plaats] en/of te [plaats] , in elk geval in de gemeente Steenwijkerland,
en/of een of meer andere plaatsen in Nederland, in elk geval in Nederland, tezamen en in vereniging met een ander of anderen, althans alleen, een motorboot/speedcruiser met cabine (van het merk Four Winns, type 248 Vista, rompnummer [nummer] ), althans een goed, heeft verworven, voorhanden
heeft gehad, en/of heeft overgedragen, terwijl hij en/of zijn mededader(s) ten tijde van de verwerving of het voorhanden krijgen van die motorboot/speedcruiser, althans dat goed, wist(en) of redelijkerwijs had(den) moeten vermoeden dat het een door misdrijf verkregen goed betrof;
4.
hij in of omstreeks de periode van 16 augustus 2019 tot en
met 10 oktober 2019, in elk geval in het jaar 2019, te Hoorn, in elk geval in de gemeente Hoorn en/of [plaats] , in elk geval in de gemeente Steenwijkerland, en/of een of meer plaatsen in Nederland, in elk geval in Nederland, tezamen en in vereniging met een ander of anderen, althans alleen, een speedboot (van het merk Four Winns, type H240, rompnummer [nummer] ), althans een goed heeft verworven, voorhanden heeft gehad, en/of heeft overgedragen, terwijl hij en/of zijn mededader(s) ten tijde van de verwerving of het voorhanden krijgen van die
speedboot, althans dat goed, wist(en) of redelijkerwijs had(den) moeten vermoeden dat het een door misdrijf verkregen goed betrof;
subsidiair althans, indien het vorenstaande niet tot een veroordeling mocht of zou kunnen leiden:
hij in of omstreeks de periode van 16 augustus 2019 tot en met 19 augustus 2019 te Hoorn, in elk geval in de gemeente Hoorn, tezamen en in vereniging met een of meer anderen, althans alleen, een speedboot (van het merk Four Winns, type H240, rompnummer [nummer] ), in elk geval enig goed, die/dat geheel of ten dele
aan [slachtoffer] , in elk geval aan een ander dan aan verdachte en/of zijn mededader(s) toebehoorde(n) heeft weggenomen met het oogmerk om het zich wederrechtelijk toe te eigenen, terwijl verdachte en/of zijn mededader(s) zich de toegang tot de plaats van het misdrijf heeft/hebben verschaft en/of die weg te nemen speedboot onder zijn/haar/hun bereik heeft/hebben gebracht door middel van braak en/of verbreking en/of inklimming en/of een valse sleutel (te weten een valse contactsleutel en/of door het verbreken en vervolgens verbinden van de kabels ten behoeve van het starten van de motor);
5.
hij in of omstreeks de periode van 10 oktober 2019 tot en met 12 oktober 2019, in elk geval in het jaar 2019, te [plaats] , in elk geval in de gemeente Steenwijkerland, in elk geval in Nederland, tezamen en in vereniging met een ander of anderen, althans alleen, opzettelijk een boottrailer (van het merk Vlemmix, type VBT35-3, voorzien van het kenteken [kenteken] ), in elk geval enig goed, geheel of ten dele toebehorende aan [slachtoffer] , in elk geval aan een ander of anderen dan aan verdachte en/of zijn mededader(s), en welk goed verdachte en/of zijn mededader(s) anders dan door misdrijf onder zich had(den), te weten als
huurder(s), wederrechtelijk zich heeft/hebben toegeëigend;
Beoordeling van het bewijs
Standpunt van de officier van justitie
De officier van justitie heeft vrijspraak gevorderd voor het onder feit 3 primair en subsidiair, 4 primair en subsidiair en 5 ten laste gelegde. Zij heeft daartoe aangevoerd dat er ten aanzien van deze feiten onvoldoende wettig en overtuigend bewijs in het dossier aanwezig is.
De officier van justitie heeft veroordeling gevorderd voor het onder feit 1 en 2 ten laste gelegde tot een gevangenisstraf van 12 maanden met aftrek van voorarrest. Zij heeft daartoe -middels haar op schrift gesteld requisitoir- ten aanzien van feit 1 aangevoerd dat uit het onderzoek duidelijk is geworden dat in de loods aan de [adres] te [plaats] diverse gestolen bestelbussen werden gestript. De onderdelen werden afzonderlijk verkocht en wat overbleef van de bestelbussen werd als autowrak verkocht aan een sloperij. Gelet op het aantreffen van het DNA op verschillende voorwerpen in de loods in [plaats] , de aantekeningen van [medeverdachte] , de telefoongegevens die verdachte [verdachte] in elk geval in de periode van 10 tot 15 oktober 2018 in [plaats] plaatsen en de contacten met de bekende auto-stelers [medeverdachte] en [medeverdachte] , alsmede de reis van Amsterdam naar het noorden komt de officier van justitie tot de conclusie dat verdachte enerzijds de gestolen bussen heeft overgenomen van de stelers en heeft gebracht naar de loods in [plaats] en anderzijds in [plaats] ontmantelings-werkzaamheden heeft verricht. Gelet op voorgaande overwegingen heeft verdachte de voertuigen voorhanden gehad. De officier van justitie acht verdachte de spil tussen de stelers en de ontmantelaars. Door het strippen van grote hoeveelheden autos, het wegvoeren van de karkassen en het verkopen van de onderdelen is de herkomst van de goederen en de rechthebbenden daarop verborgen en verhuld. Door het aannemen van de autos
van de stelers en het overbrengen naar de plaats van ontmanteling heeft verdachte alleen om die reden al wetenschap gehad van de criminele herkomst van de voertuigen. Het gaat om goed functionerende en in prima staat verkerende voertuigen, waarbij het ook gaat om voertuigen waar belettering op staat. De hoeveelheid aangetroffen en aangevoerde voertuigen is hoog, hetgeen zou moeten hebben geleid tot wetenschap omtrent het feit dat de voertuigen van diefstal afkomstig waren. Gelet op de grote hoeveelheid autos is er sprake van gewoonte maken van het witwassen. De officier van justitie acht dan ook bewezen dat sprake is van witwassen in vereniging van een grote hoeveelheid voertuigen en onderdelen daarvan.
De officier van justitie verzoekt verdachte van het onderdeel in de uitoefening van beroep of bedrijf partieel vrij te spreken.
Ten aanzien van feit 2 heeft de officier van justitie het volgende aangevoerd. In deze zaak is sprake van een organisatie die bestelautos eerst steelt, die vervolgens ontmantelt en daarna ofwel verkoopt in onderdelen ofwel omkat en tenslotte de restanten omzet in schroot. Een professionele organisatie waarbij wekelijks en soms dagelijks gestolen voertuigen werden verwerkt. Het oogmerk van deze organisatie is uitsluitend het stelen, al dan niet in vereniging, middels valse sleutels en verbreking van voertuigen en het verbergen en verhullen van de herkomst en rechthebbende van deze bestelautos en de onderdelen daarvan.
Gelet op voorgaande overwegingen omtrent het witwassen van voertuigen en verdachte zijn belangrijke rol als spil tussen de stelers en de locatie alsmede in de ontmanteling van een grote hoeveelheid voertuigen, blijkt dat verdachte [verdachte] onderdeel was van de criminele organisatie en daaraan heeft deelgenomen.
Ondanks het feit dat verdachte slechts bewijsbaar betrokken is geweest in de periode tot aan het aantreffen van de voertuigen in oktober 2018 is hij onderdeel van de gehele organisatie die pas op 12 november 2019 is gestopt door ingrijpen van politie en justitie. De officier van justitie acht de gehele periode daarmee bewijsbaar. Mocht de rechtbank van oordeel zijn dat verdachte een beperktere rol heeft gespeeld, omdat hij betrokken is geweest in het eerste deel van het dossier, dan dient de periode te worden ingekort tot 16 oktober 2018.
Standpunt van de verdediging
De raadsman heeft -middels zijn pleitnota- betoogd dat verdachte integraal moet worden vrijgesproken van het tenlastegelegde. Hij heeft daartoe ten aanzien van feit 1 het volgende aangevoerd. Het enige concrete bewijs tegen verdachte zijn de historische telefoongegevens van de telefoon die aan verdachte wordt toegeschreven en die hem driemaal in [plaats] zouden kunnen plaatsen, het DNA in of op verplaatsbare objecten en een notitie met “ [verdachte] 600”. De raadsman is van mening dat dit onvoldoende is om tot een bewezenverklaring te kunnen komen van het ten laste gelegde witwassen.
Gelet op de bepleite vrijspraak ten aanzien van feit 1 verzoekt de raadsman om verdachte ook vrij te spreken van het onder 2 ten laste gelegde. Overigens is in het dossier ook onvoldoende wettig en overtuigend bewijs voorhanden om tot een bewezenverklaring van een criminele organisatie te komen. Er is sprake van medeverdachten die elkaar op verschillende wijzen kennen. Sommigen zijn familie van elkaar en sommigen zijn al jaren bevriend. Niet is gebleken van een bepaalde structuur tussen hen. In het dossier komt op geen enkele wijze naar voren of er sprake was van gemeenschappelijke regels, of er gezamenlijk overleg werd gepleegd, of er sprake was van een gezamenlijke besluitvoering of er een bepaalde hiërarchie was of een bepaalde taakverdeling. Mocht de rechtbank wel tot een bewezenverklaring kunnen komen dat (een deel) van de tenlastelegging tezamen en in vereniging met anderen is gepleegd, dan wil dat nog niet automatisch zeggen dat er ook sprake is van een criminele organisatie. Bovendien kan verdachte slechts op een zeer beperkt aantal dagen in verband worden gebracht met de loods in [plaats] . Uit het dossier blijkt verder niet wat verdachte daar dan zou hebben gedaan.
Oordeel van de rechtbank
De rechtbank is met de officier van justitie en de raadsman van oordeel dat de feiten
3 primair en subsidiair, 4 primair en subsidiair en 5 niet wettig en overtuigend bewezen kunnen worden, zodat verdachte hiervan zal worden vrijgesproken.
De rechtbank acht ook de feiten 1 en 2 niet wettig en overtuigend bewezen, zodat verdachte ook van deze feiten zal worden vrijgesproken. De rechtbank overweegt hiertoe het volgende.
Uit hetgeen uit het onderzoek naar voren is gekomen kan worden afgeleid dat verdachte op een aantal dagen in de loods in [plaats] aanwezig is geweest. Op basis van het dossier en zoals bepleit door de verdediging kan echter niet worden vast gesteld dat verdachte betrokken is geweest bij de gestolen voertuigen en wat zijn aandeel zou zijn geweest bij het ontmantelen van de voertuigen. De rechtbank is dan ook van oordeel dat niet kan worden bewezen dat verdachte zich schuldig heeft gemaakt aan (medeplegen van) witwassen.
Nu niet kan worden bewezen dat verdachte betrokken is geweest bij het onder 1 ten laste gelegde feit en het dossier ook anderszins geen bewijsmiddelen bevat waaruit afgeleid kan worden dat verdachte (opzettelijk) deelnemer is geweest aan een criminele organisatie, dient ook vrijspraak te volgen voor de onder 2 ten laste gelegde deelneming aan een criminele organisatie.
Gelet op het voorgaande komt de rechtbank dan ook tot een integrale vrijspraak.
Benadeelde partij
De volgende personen hebben zich als benadeelde partij in het strafproces gevoegd met een vordering tot schadevergoeding:
Feit 1, zaak 23, Volkswagen Transporter, kenteken [kenteken]
1. [slachtoffer] , tot een bedrag van 4.802,49 ter vergoeding van materiële schade, vermeerderd met wettelijke rente vanaf de datum waarop de schade is ontstaan;
Zaak 7 aanvullend proces-verbaal, Audi A1, kenteken [kenteken]
2. [ [slachtoffer] , tot een bedrag van 12.000,00 ter zake van materiële schade, vermeerderd met wettelijke rente vanaf de datum waarop de schade is ontstaan;
Zaak 33, Mercedes-Benz Sprinter, kenteken [kenteken]
3. [ [slachtoffer] , tot een bedrag van 12.974,68 ter vergoeding van materiële schade, vermeerderd met wettelijke rente vanaf de datum waarop de schade is ontstaan.
Oordeel van de rechtbank
De rechtbank overweegt ten aanzien van de vorderingen van de benadeelde partijen het volgende:
Feit 1, zaak 23, Volkswagen Transporter, kenteken [kenteken]
1.
[slachtoffer]
[slachtoffer]
De rechtbank acht feit 1 niet bewezen waaruit de schade zou zijn ontstaan. De benadeelde partij zal daarom niet-ontvankelijk worden verklaard in de vordering.
Zaak 7 aanvullend proces-verbaal, Audi A1, kenteken [kenteken]
2. [
[slachtoffer]
[slachtoffer]
De vordering van de benadeelde partij [slachtoffer] heeft betrekking op zaak 7 van het aanvullend proces- verbaal (diefstal Audi, type A1, kenteken [kenteken] ). Nu deze zaak niet aan verdachte [verdachte] ten laste is gelegd zal de rechtbank deze vordering niet-ontvankelijk verklaren.
Zaak 33, Mercedes-Benz Sprinter, kenteken [kenteken]
3. [
[slachtoffer]
[slachtoffer]
De vordering van de benadeelde partij [slachtoffer] heeft betrekking op zaak 33 (diefstal Mercedes-Benz Sprinter, kenteken [kenteken] ). Nu deze zaak niet aan verdachte [verdachte] ten laste is gelegd zal de rechtbank deze vordering niet-ontvankelijk.
Uitspraak
De rechtbank
Verklaart niet bewezen hetgeen verdachte onder feit 1, 2, 3 primair en subsidiair, 4 primair en subsidiair en 5 is ten laste gelegd en spreekt verdachte daarvan vrij.
Feit 1
Verklaart de vordering van de benadeelde partij
[slachtoffer]niet-ontvankelijk. De vordering kan slechts bij de burgerlijke rechter worden aangebracht.
[slachtoffer]niet-ontvankelijk. De vordering kan slechts bij de burgerlijke rechter worden aangebracht.
Bepaalt dat de benadeelde partij [slachtoffer] haar eigen proceskosten draagt.
Verklaart de vordering van de benadeelde partij
[slachtoffer]niet-ontvankelijk. De vordering kan slechts bij de burgerlijke rechter worden aangebracht.
[slachtoffer]niet-ontvankelijk. De vordering kan slechts bij de burgerlijke rechter worden aangebracht.
Bepaalt dat de benadeelde partij [slachtoffer] haar eigen proceskosten draagt.
Verklaart de vordering van de benadeelde partij
[slachtoffer]niet-ontvankelijk. De vordering kan slechts bij de burgerlijke rechter worden aangebracht.
[slachtoffer]niet-ontvankelijk. De vordering kan slechts bij de burgerlijke rechter worden aangebracht.
Bepaalt dat de benadeelde partij [slachtoffer] haar eigen proceskosten draagt.
Dit vonnis is gewezen door mr. M.M. Spooren, voorzitter, mr. M. Brinksma en
mr. H.C.L. Vreugdenhil, rechters, bijgestaan door C. Vellinga-Terpstra, griffier, en uitgesproken ter openbare terechtzitting van deze rechtbank op 21 maart 2025.