ECLI:NL:RBNNE:2021:887

Uitspraak

RECHTBANK NOORD-NEDERLAND

Afdeling strafrecht

Locatie Assen

parketnummer 18/098378-20

Vonnis van de meervoudige kamer voor de behandeling van strafzaken d.d. 18 maart 2021 in de zaak van het openbaar ministerie tegen de verdachte

[verdachte] ,

geboren op [geboortedatum] 1973 te [geboorteplaats] ,

thans gedetineerd te [instelling] .

Dit vonnis is gewezen naar aanleiding van het onderzoek ter terechtzitting van 4 maart 2021.

Verdachte is verschenen, bijgestaan door mr. D.C. Keuning, advocaat te Groningen. Het openbaar ministerie is ter terechtzitting vertegenwoordigd door mr. D. Roggen.

Tevens is verschenen deskundige B.D. Post namens de reclassering van Verslavingszorg Noord Nederland (VNN).

Tenlastelegging

Aan verdachte is, na nadere omschrijving van de tenlastelegging, ten laste gelegd dat:

hij op of omstreeks 9 april 2020 te Nietap, tezamen en in vereniging met een of meer anderen, althans alleen, [slachtoffer] opzettelijk en met voorbedachten rade van het leven heeft beroofd, door die [slachtoffer] meermalen

- tegen/op het hoofd te slaan, en/of (vervolgens)

- een voorwerp op zijn buik, althans op zijn lichaam, te zetten en/of hier vervolgens bovenop te gaan zitten, althans kracht op te zetten, en/of (vervolgens)

- tegen/op het hoofd te schoppen, en/of (vervolgens)

- tegen zijn buik, althans tegen zijn lichaam te schoppen, en/of (vervolgens)

- tegen zijn hoofd te schoppen met een zogenaamde "low kick" trap, en/of (vervolgens)

- een voorwerp op/tegen zijn hoofd kapot te slaan, en/of (vervolgens)

- ( adequate en/of tijdige) (medische) hulp te onthouden en/of in hulpeloze toestand achter te laten en/of door er onvoldoende zorg voor te dragen dat die [slachtoffer] (adequate en/of tijdige) (medische) hulp ontving en/of onderging;

subsidiair althans, indien het vorenstaande niet tot een veroordeling mocht of zou kunnen leiden:

hij op of omstreeks 9 april 2020 te Nietap, tezamen en in vereniging met een of meer anderen, althans alleen, [slachtoffer] , opzettelijk zwaar lichamelijk letsel, heeft toegebracht, door die [slachtoffer] meermalen

- tegen/op het hoofd te slaan, en/of (vervolgens)

- een voorwerp op zijn buik, althans op zijn lichaam, te zetten en/of hier vervolgens bovenop te gaan zitten, althans kracht op te zetten, en/of (vervolgens)

- tegen/op het hoofd te schoppen, en/of (vervolgens)

- tegen zijn buik, althans tegen zijn lichaam te schoppen, en/of (vervolgens)

- tegen zijn hoofd te schoppen met een zogenaamde "low kick" trap, en/of (vervolgens)

- een voorwerp op/tegen zijn hoofd kapot te slaan, en/of (vervolgens)

terwijl het feit de dood ten gevolge heeft gehad.

Beoordeling van het bewijs

Standpunt van de officier van justitie

De officier van justitie heeft veroordeling gevorderd voor het medeplegen van doodslag. Zij heeft hiertoe naar voren gebracht dat op grond van diverse bewijsmiddelen, waaronder de verklaring van medeverdachte [medeverdachte] , kan worden bewezen dat verdachte samen met medeverdachte [medeverdachte] de ten laste gelegde gedragingen heeft verricht en dat het slachtoffer [slachtoffer] als gevolg van deze (gewelds)handelingen is overleden. Zij heeft voorts aangevoerd dat het handelen van verdachte en zijn medeverdachte naar uiterlijke verschijningsvorm zozeer gericht is geweest op de dood van het slachtoffer dat sprake is geweest van het willens en wetens aanvaarden van de aanmerkelijke kans dat het slachtoffer als gevolg van hun handelen zou komen te overlijden. De officier van justitie acht de verklaring van medeverdachte [medeverdachte] betrouwbaar en geloofwaardig, nu deze verklaring op diverse punten wordt ondersteund door overige bewijsmiddelen in het dossier. Uit de verklaring van medeverdachte [medeverdachte] en de overige bewijsmiddelen in het dossier blijkt volgens de officier van justitie dat verdachte een significante bijdrage heeft geleverd aan het overlijden van het slachtoffer, waardoor er sprake is van medeplegen. Volgens de officier van justitie kan niet worden bewezen dat beide verdachten met voorbedachte raad hebben gehandeld. Zij heeft daarom vrijspraak gevorderd voor het ten laste gelegde medeplegen van moord.

Standpunt van de verdediging

De raadsman heeft betoogd dat verdachte moet worden vrijgesproken van het primair ten laste gelegde medeplegen van moord/doodslag en van het subsidiair ten laste gelegde medeplegen van zware mishandeling met de dood ten gevolge. Hij heeft daartoe aangevoerd dat de verklaring van medeverdachte [medeverdachte] onvoldoende betrouwbaar is, aangezien hij zich essentiële onderdelen van de gebeurtenissen niet kan herinneren. Daarnaast heeft medeverdachte [medeverdachte] , door belastend te verklaren over verdachte, ook belastend over zichzelf verklaard. Dit maakt volgens de raadsman deze verklaringen onbegrijpelijk en onverstandig, zodat voor het bewijs niet van deze verklaringen kan worden uitgegaan. Daar komt bij dat medeverdachte [medeverdachte] op 14 augustus 2020, in de penitentiaire inrichting waar hij in voorarrest zat, een einde aan zijn leven heeft gemaakt. Met het overlijden van [medeverdachte] is de mogelijkheid afgesneden dat hij op zijn verklaringen terugkomt en de ware toedracht vertelt. Op basis van de overige inhoud van het strafdossier kan niet worden vastgesteld dat verdachte het slachtoffer dusdanig heeft mishandeld dat het slachtoffer als gevolg hiervan is overleden. De raadsman heeft zich op het standpunt gesteld dat het aannemelijker is dat medeverdachte [medeverdachte] verantwoordelijk is geweest voor de dood van het slachtoffer. Ook kan volgens de raadsman niet worden bewezen dat er sprake is geweest van een zodanige nauwe en bewuste samenwerking tussen verdachte en medeverdachte [medeverdachte] dat gesproken kan worden van medeplegen.

Oordeel van de rechtbank

Bewijsmiddelen

De rechtbank past de volgende bewijsmiddelen toe die de voor de bewezenverklaring redengevende feiten en omstandigheden bevatten zoals hieronder zakelijk weergegeven.

1. De door verdachte ter zitting van 4 maart 2021 afgelegde verklaring, voor zover inhoudend:

Ik was op 9 april 2020 rond 03:00 uur in Nietap. Het klopt dat ik ook ‘ [bijnaam verdachte] ’ wordt genoemd. Ik sliep wel vaker bij [slachtoffer] . Ik had met medeverdachte [medeverdachte] afgesproken dat we zouden verklaren dat [slachtoffer] van de fiets was gevallen en dat zijn verwondingen daardoor kwamen. Dat was verzonnen en niet zo handig. Ik heb een Nokia-telefoon. Ik heb schoenmaat 46 en [medeverdachte] had schoenmaat 42. Ik heb gezien dat [medeverdachte] een tafeltje op [slachtoffer] heeft gezet, waarna [medeverdachte] met zijn volle gewicht op dat tafeltje is gaan zitten. Op dat moment heeft [medeverdachte] [slachtoffer] meerdere vuistslagen tegen zijn hoofd gegeven. Dit gebeurde rond 04:00 uur die nacht. [medeverdachte] was erg boos omdat [slachtoffer] de rest van zijn laatste joint had opgerookt. Ik heb [slachtoffer] vervolgens een schop onder de kont gegeven en een klap in het gezicht met de vlakke hand. Het kan ook zijn dat ik twee schoppen en twee klappen heb gegeven en dat de schop tegen zijn zij was en niet tegen zijn kont. [slachtoffer] lag op de grond en dat was vlak nadat [medeverdachte] [slachtoffer] meerdere vuistslagen op het hoofd had gegeven. Ik heb niet gezien dat [medeverdachte] hem ook heeft geschopt. Ik heb uiteindelijk 112 gebeld om ongeveer 09:30 uur. Het klopt dat ik wel eerder hulp had kunnen inschakelen. We hadden geprobeerd om [slachtoffer] op de bank te krijgen, maar dat lukte niet. Toen hebben we een deken en een kussen gepakt voor [slachtoffer] .

2. Een naar wettelijk voorschrift opgemaakt proces-verbaal van bevindingen d.d. 9 april 2020, opgenomen op pagina 377 e.v. van het dossier van Politie Noord-Nederland met nummer 2020089726 d.d. 8 juli 2020, inhoudend als relaas van verbalisant [verbalisant 1] -

[naam 2] :

Om 09.39 uur kregen wij het verzoek van de meldkamer om te gaan naar Nietap, [straatnaam] . Er was een melding binnengekomen bij de meldkamer dat er iemand in huis onder het bloed zou liggen. Op donderdag 9 april 2020 omstreeks 09.43 uur kwam ik samen met mijn collega [verbalisant 2] ter plaatse. Ik zag door het raam van de achterdeur dat de mij bekende [slachtoffer] op de grond lag. Ik zag [slachtoffer] op de vloer liggen met zijn hoofd in de richting van de bank. Ik zag dat er diverse bloedsporen en vlekken op de grond lagen. Ik zag dat [slachtoffer] zijn gezicht helemaal opgezwollen was, beide ogen zaten dicht. Ik zag dat zijn gezicht rond zijn mond ook opgezwollen was. Ik zag dat hij een wond nabij zijn rechteroog had. Ik zag dat [slachtoffer] een broek droeg en sokken. Ik zag dat zijn bovenlichaam ontbloot was. Ik zag op de vloer een dekbed liggen en wat andere kleden. Ik zag dat alles behoorlijk onder het bloed zat. Ik hoorde [slachtoffer] kreunen. Ik sprak tegen [slachtoffer] , maar hij reageerde niet op mij. Ik zag dat hij druk bleef bewegen met zijn armen en benen. Ik zag dat de ambulance kwam en met [slachtoffer] aan de gang ging.

Ik hoorde dat collega [verbalisant 2] mij riep, hij stond op dat moment in de achtertuin. Ik hoorde dat hij zei dat er een vreemde man in de straat achter de woningen liep, dus ook achter de woning van [slachtoffer] . Wij gingen vervolgens door de poort van de achtertuin van [slachtoffer] en kwamen in de straat achter zijn woning. Ik zag dat ons een man tegemoet liep, hij kwam uit de richting van de achterzijde van de [straatnaam] 21 of 19. Ik zag dat deze man twee kratten bier bij zich droeg, in beide handen een. Ik vroeg toen naar zijn naam. Ik hoorde dat hij zei dat hij [verdachte] heette. Op dat moment herkende ik [verdachte] . Ik had namelijk op 18 maart 2020 gesproken met [verdachte] in de woning van [slachtoffer] . Ik had [verdachte] toen bij [slachtoffer] aangetroffen. Ik zag dat [verdachte] geen bril droeg, terwijl hij op 18 maart 2020 wel een bril droeg.

3. Een naar wettelijk voorschrift opgemaakt proces-verbaal van bevindingen d.d. 9 april 2020, opgenomen op pagina 380 e.v. van voornoemd dossier, inhoudend als relaas van verbalisant [verbalisant 2] :

Nadat het slachtoffer op donderdag 9 april 2020 was afgevoerd naar het ziekenhuis, is buurtonderzoek uitgevoerd. Op het pad naar de woning [straatnaam] te Nietap werd een kapotte bril aangetroffen. Het lukte niet contact te krijgen met de bewoner van de [straatnaam] , [medeverdachte] . Besloten werd om op grond van artikel 3 van de Politiewet de woning te betreden teneinde vast te stellen of er zorg en hulp verleend moest worden aan in de woning aanwezige personen. Op donderdag 9 april 2020, te 11.45 uur, ben ik samen met collega [verbalisant 3] de woning aan de achterzijde binnen gegaan. (…) Ik hoorde toen dat er bovenaan vanuit de slaapkamer gereageerd werd. Ik vroeg of dit [medeverdachte] was. Ik hoorde dat hij dit bevestigde. Ik ben toen verder de trap opgelopen en kwam bij de slaapkamer. Ik zag dat er een man in bed lag, kennelijk net wakker geworden. Hij gaf aan dat hij [medeverdachte] was. Ik vertelde [medeverdachte] waarom wij in zijn woning waren. Ik hoorde dat [medeverdachte] zei dat hij afgelopen nacht [slachtoffer] gewond op straat had aangetroffen vlakbij zijn woning en dat hij samen met zijn kameraad ‘ [bijnaam verdachte] ’ [slachtoffer] in diens huis had gebracht. Op dat moment zag ik dat voor het bed een stapeltje kleding lag waaronder ook een blauwe spijkerbroek. Ik zag dat op een van de broekspijpen bloedsporen aanwezig waren.

4. Een naar wettelijk voorschrift opgemaakt proces-verbaal van bevindingen d.d. 11 mei 2020, opgenomen op pagina 462 e.v. van voornoemd dossier, inhoudend als relaas van verbalisant [verbalisant 4] :

Op woensdag 22 april 2020 heb ik middels de daartoe geëigende software Ufed Reader onderzoek gedaan in de door het digitaal platform veiliggestelde data uit de inbeslaggenomen mobiele telefoon van verdachte [verdachte] . Dit betreft een mobiele telefoon van het merk Nokia en het type 113.

Foto’s van slachtoffer

Ik zag dat er in de veiliggestelde data twee foto’s aanwezig waren van vermoedelijk het slachtoffer. Ik heb een extractierapport gemaakt van deze foto's dat als bijlage 1 bij dit PV bevindingen is gevoegd. Hierbij zijn ook de twee foto’s gevoegd.

Beeld nummer 1: Foto [bestandsnaam] .jpg had de volgende metagegevens

Cameramaker: Nokia

Cameramodel: 113

Opnametijd: 9-4-2020 09:26:18

Beeld nummer 2: Foto [bestandsnaam] .jpg had de volgende metagegevens

Cameramaker: Nokia

Cameramodel: 113

Opnametijd: 9-4-2020 09:26:25

Het is aannemelijk dat deze foto’s met deze Nokia 113 zijn gemaakt, gezien de opslaglocatie van de foto, de aanwezigheid van de metagegevens en de overeenkomst in het merk en type mobiele telefoon. De foto is opgeslagen in de map waar de foto’s worden opgeslagen die met het toestel zelf zijn gemaakt.

5. Een naar wettelijk voorschrift opgemaakt proces-verbaal van bevindingen d.d. 11 mei 2020, opgenomen op pagina 473 e.v. van voornoemd dossier, inhoudend als relaas van verbalisant [verbalisant 4] :

Op woensdag 22 april 2020 heb ik middels de daartoe geëigende software Ufed Reader onderzoek gedaan in de door het digitaal platform veiliggestelde data uit de inbeslaggenomen mobiele telefoon van verdachte [medeverdachte] . Dit betreft een smartphone van het merk Apple en het type 6S.

WhatsApp chat met “ [getuige 1] ”(naar de rechtbank begrijpt is dit: [getuige 1] )

Ik zag dat er in de veiliggestelde data een WhatsApp chat aanwezig was met een contactpersoon genaamd [getuige 1] . Hieronder een overzicht van de berichten die op
9 april 2020 in deze chat werden verstuurd. Deze zijn tevens als bijlage 1 in een extractierapport bij dit PV bevindingen gevoegd.

Verzender

Dag/Datum/Tijdstip

Inhoud

[medeverdachte]

9-4-2020 02:38:20(UTC+2)

“Heb je nog 3 voor mij betaal je gelijk, joooooi”

[medeverdachte]

9-4-2020 04:02:05(UTC+2)

“Wil je mij appen als je dit leest”

[getuige 1]

9-4-2020 04:22:16(UTC+2

“Word niet eerderr dan een uurtje of 05.15”

[getuige 1]

9-4-2020 04:22:24(UTC+2)

“En schreeuw daar niet zo”

[medeverdachte]

9-4-2020

04:22:41 (UTC+2)

“ [slachtoffer] klappen gegeven”

[medeverdachte]

9-4-2020 04:23:25(UTC+2)

Foto van slachtoffer
[slachtoffer] . Bestandsnaam:
[bestandsnaam] .jpg
(Het contrast en de helderheid van de afbeelding zijn door mij verbalisant

verhoogd met 20 procent om de foto duidelijker te maken. De originele foto is bij dit PV gevoegd)

[getuige 1]

9-4-2020 04:26:11(UTC+2)

“Waarom dat nou weer”

[getuige 1]

9-4-2020 04:26:21(UTC+2)

“Doe s rustig man”

[medeverdachte]

9-4-2020

05:16:25(UTC+2)

“Ben je wakker?”

[medeverdachte]

9-4-2020

05:18:09(UTC+2

“Betaal je gelijk... [slachtoffer] is met de fiets onderuit gegaan”

[getuige 1]

9-4-2020 05:19:40(UTC+2)

“Ja heb toch gezegd kwart over”

[medeverdachte]

9-4-2020

05:20:04(UTC+2)

“Jo kom eraan”

[getuige 1]

9-4-2020 08:47:20(UTC+2)

“Nou ouwe snuifkabouter ben je al stoned beetje aardig voor klaar wezen he beetje zo n ouwr man klappen te geven”

Foto van het slachtoffer

Ik zag dat er in de veiliggestelde data een foto van vermoedelijk het slachtoffer aanwezig was. Ik zag dat deze foto als het bestand dat in bovenstaande chat verstuurd was aanwezig was en ook als de originele foto voorzien van metagegevens.

Beeld nummer 3 in de bijlage betreft de afbeelding die via WhatsApp verstuurd is in bovenstaande chat. Beeldnummer 6 in de bijlage met bestandsnaam [bestandsnaam] .jpg betreft de originele foto.

Ik zag dat beeld nummer 6 (de originele foto) de volgende metagegevens had:

Cameramaker: Apple

Cameramodel: iPhone 6s

Opnametijd: 9-4-2020 04:22:50

Pixelresolutie: 4032x3024

Resolutie: 72x72 (Eenheid: Inch)

Lengte-/breedtegraad: [nummer] / [nummer]

Hieruit blijkt dat de originele foto gemaakt is op 9 april 2020 te 04:22:50 uur. Dit is 9 seconden na het bericht van [medeverdachte] aan [getuige 1] met de tekst: “ [slachtoffer] klappen gegeven” en 35 seconden later te 04:23:25 uur werd de foto verstuurd naar [getuige 1] in bovenstaande chat.

Het is ook aannemelijk dat de foto met deze Apple iPhone 6S gemaakt is gezien de opslaglocatie van de foto, de aanwezigheid van de metagegevens en de overeenkomst in het merk en type mobiele telefoon. De foto is opgeslagen in de map waar de foto's en video’s worden opgeslagen die met het toestel zelf zijn gemaakt.

De originele foto bevatte ook de lengte-/breedtegraad [nummer] / [nummer] . Een Apple iPhone slaat, indien ingeschakeld, de locatiegegevens waar een foto genomen is op in de metagegevens van de foto. De lengte-/breedtegraad uit bovenstaande metagegevens zijn door mij ingevoerd in de software politieatlas. Ik heb vervolgens twee kaartlagen geselecteerd, namelijk de luchtfoto uit 2018 en de OpenStreetMap. Hieruit bleek dat deze foto

gemaakt is nabij de woning op het perceel [straatnaam] te Nietap. Dit betreft de woning van het slachtoffer [slachtoffer] . De lengte-/breedtegraad wordt bepaald middels GPS. Het komt regelmatig voor dat er een kleine afwijking in de locatie aanwezig is, waardoor dit enkele meters kan verschillen van de daadwerkelijke locatie. Vermoedelijk is deze foto gemaakt in de woning van slachtoffer [slachtoffer] .

6. Een naar wettelijk voorschrift opgemaakt proces-verbaal van getuigenverhoor d.d. 10 april 2020, opgenomen op pagina 682 e.v. van voornoemd dossier, inhoudend als verklaring van [getuige 2] :

[bijnaam verdachte] belde mij donderdag 9 april 2020 op dat ik moest komen omdat [slachtoffer] gevallen was. Hij was aan het bloeden en ze konden hem niet op de bank krijgen. Ik heb toen gezegd dat ze de ambulance moesten bellen als het zo erg was. [verdachte] is [bijnaam verdachte] . U vraagt mij hoe het op mij over kwam wat [verdachte] mij vertelde. Hij vertelde dat ik moest komen omdat het niet goed ging met [slachtoffer] . Hij zei: " [slachtoffer] leeft geen 2 dagen meer zoals hij er nu bij ligt". Ik heb toen gezegd dat hij de ambulance moet bellen.

7. Een naar wettelijk voorschrift opgemaakt proces-verbaal van getuigenverhoor d.d. 22 april 2020, opgenomen op pagina 685 e.v. van voornoemd dossier, inhoudend als verklaring van [getuige 2] :

U vraagt mij de status van [verdachte] te omschrijven toen hij mij belde. Ik kon hem duidelijk verstaan, hij was ook niet overmatig druk. Alleen snapte ik niet dat hij de ambulance niet belde. Ik snapte ook niet waarom hij mij wel belde en de ambulance niet. In totaal heeft [verdachte] mij vijf keer gebeld, de eerste keer om 6.58 uur en duurde 1 minuut en 57 sec, de tweede keer om 7.32 uur en duurde 1 minuut en 16 sec, de derde keer om 7.58 uur en duurde 0.42 sec, de vierde keer 8.03 uur en duurde 1 minuut en 25 sec, de vijfde keer om 8.31 uur en duurde 1 minuut en 7 sec.

8. Een naar wettelijk voorschrift opgemaakt proces-verbaal van getuigenverhoor d.d. 11 april 2020, opgenomen op pagina 688 e.v. van voornoemd dossier, inhoudend als verklaring van [getuige 3] :

Ik sliep afgelopen woensdag bij [medeverdachte] (de rechtbank begrijpt: medeverdachte [medeverdachte] ). Ik werd rond een uur of 6 (de rechtbank begrijpt: op donderdag 9 april 2020) wakker want ik hoorde dat er iemand beneden was. Toen heb ik een berichtje naar [medeverdachte] gestuurd, en [medeverdachte] zei (de rechtbank begrijpt: appte terug) dat het [bijnaam verdachte] was die beneden was. Zijn echte naam is [verdachte] . Ik ben toen weer gaan slapen. Vlak voordat mijn wekker om 08.30 uur ging, kwam [medeverdachte] bij mij in bed. Ik werd toen pissig, ik moest toen naar stage en ik zag dat [bijnaam verdachte] beneden was.

U vraagt mij waar [medeverdachte] was voordat hij rond 08.30 uur bij mij in bed kwam. Ik hoorde mensen beneden praten dus ik denk dat hij beneden was met [bijnaam verdachte] .

(…)

Toen [medeverdachte] in bed stapte vertelde hij mij dat hij met [verdachte] ruzie had gehad met de buurman. Ik denk met buurman [slachtoffer] , maar dat hebben zij niet gezegd. [medeverdachte] ging wel vaker laat in de avond naar [slachtoffer] .

9. Een naar wettelijk voorschrift opgemaakt proces-verbaal van getuigenverhoor d.d. 13 april 2020, opgenomen op pagina 707 e.v. van voornoemd dossier, inhoudend als verklaring van [getuige 1] :

Ik woon aan de [straatnaam] te Nietap. (…) Ik lag vorige week, volgens mij was het woensdag op donderdagnacht, op bed. Ik hoorde toen die nacht zoals gewoonlijk veel lawaai want dat is normaal bij die meneer. Dat is mijn alcohol en drugsverslaafde buurman [slachtoffer] . Ik hoorde die nacht geschreeuw en net alsof er met meubels werd gegooid. Ik hoorde ook de stem van een andere bekende van mij genaamd [medeverdachte] (de rechtbank begrijpt: medeverdachte [medeverdachte] ). Ik hoorde zowel de stemmen van [slachtoffer] en [medeverdachte] als die van een derde mij onbekende persoon. U vraagt mij of ik nog andere geluiden heb gehoord. Net alsof er meubels werden verschoven of ergens tegen aan knalden maar nogmaals dat hoor ik dagelijks. Dit was denk ik tussen 03.30 en 04.00 uur. (…)

Ik heb op de bewuste nacht een WhatsApp bericht gestuurd naar [medeverdachte] met het verzoek om rustig aan te doen omdat ik wilde gaan slapen. [medeverdachte] stuurde mij toen een foto terug met daarop volgens mij [slachtoffer] die op de bank of op de grond lag. Ik zal u de foto toesturen zodat u deze bij het procesverbaal kunt voegen.

10. Een naar wettelijk voorschrift opgemaakt proces-verbaal van getuigenverhoor d.d. 18 mei 2020, opgenomen op pagina 712 e.v. van voornoemd dossier, inhoudend als verklaring van [getuige 1] :

Ik appte hem, dat hij het rustig aan moest doen want ze maakten veel lawaai. Hij zei toen eerst dat hij [slachtoffer] klappen had gegeven waarop ik reageerde dat hij normaal moest doen en dat je een oude man geen klappen geeft. Vervolgens stuurde [medeverdachte] een WhatsApp bericht “nee hij is gevallen". In de tussentijd stuurde [medeverdachte] mij nog een foto die ik al naar een collega van jullie heb gestuurd. Ik had hem een berichtje gestuurd dat hij voor kwart over 5 bij mij moest zijn omdat ik moest werken. [medeverdachte] kwam rond half 5 of kwart voor 5 de jointjes halen. Ik vroeg nog aan [medeverdachte] of alles goed was met [slachtoffer] . [medeverdachte] zei dat alles wel in orde kwam. (…)

U vraagt mij wat voor geschreeuw ik heb gehoord. Ik heb een paar keer [slachtoffer] zijn naam gehoord en [medeverdachte] zijn naam gehoord, het klonk niet als een feeststemming. Ik kon niet woordelijk horen wat er gezegd werd maar er werd op een agressieve toon een gesprek gevoerd waardoor ik het idee had dat ze het ergens oneens over waren. Het waren wat agressievere stemmen maar ik durf daar niet 100 procent iets over te zeggen of het [medeverdachte] was of die andere man, die [bijnaam verdachte] . Ik heb [slachtoffer] 2 keer “ [medeverdachte] ” horen roepen en hij zei “ [medeverdachte] doe eens rustig” want dat heb ik ook gehoord.

11. Een naar wettelijk voorschrift opgemaakt proces-verbaal van bevindingen d.d. 18 juni 2020, opgenomen op pagina 564 e.v. van voornoemd dossier, inhoudend als relaas van verbalisant [verbalisant 5] :

In het onderzoek naar de mishandeling van [slachtoffer] met de dood tot gevolg, werd ter waarheidsvinding vertrouwelijke communicatie tussen de verdachten [verdachte] en [medeverdachte] opgenomen. Deze geluidsopname vond plaats in de personenvervoer bus van dienst vervoer en ondersteuning (DV&O), dienst justitiële inrichtingen op 10 en 11 juni 2020, tijdens transport van beide verdachten.

Op fragment 2, zijnde de opname van 11 juni 2020, vanaf omstreeks 0:30:00 minuten, was een gesprek tussen verdachten [verdachte] en [medeverdachte] te horen. Dit gesprek is hieronder

weergegeven:

[verdachte] = [verdachte]

[medeverdachte] = [medeverdachte]

(…)

[medeverdachte] Je weet hoe het gegaan is

[verdachte] Ja om die stomme jonko, idioot ( [verdachte] lacht)

[medeverdachte] Nee ik bedoel je weet hoe het daarna gegaan is

[verdachte] Hoe bedoel je?

[medeverdachte] Ja je weet hoe die nacht gegaan is toch?

[verdachte] Jajajaja

[medeverdachte] Dan kan je mij de schuld toch niet geven, mien jongen

[verdachte] Nee maar je uhh of jij nou uhh weet ik veel door wie dit is gekomen dat weet ik toch niet, of jij of ik hem nu hebt doodgeslagen maakt niet uit. We krijgen allebei hetzelfde

(…)

[medeverdachte] Maar hoe komt het dan dat hij dood is?

[verdachte] Ja, euh..

[medeverdachte] Dat weet jij.

[verdachte] Ja dat weet ik (lacht), hoe moet ik dat nu weten, ik weet toch niet of dat door mij of door jou komt.

(…)

[medeverdachte] Maar je hebt niks gezegd over wat jij gedaan hebt?

[verdachte] Nee, ik ga niet zeggen van hoe of wat of van dat trappen. Dan krijg ik misschien wel het driedubbele

[medeverdachte] Maar [bijnaam verdachte] , als jij dat niet zegt, ik begrijp wat je bedoelt, maar dan euh, hoe heet dat, dan draai ik ervoor op

[verdachte] Neehee, jij draait er niet voor op. We krijgen allebei hetzelfde

(…)

[medeverdachte] Maar [bijnaam verdachte] , nogmaals kerel. Als jij zegt wat je gedaan hebt, scheelt dat mij weer jongen.

[verdachte] Nee jongen, mijn advocaat zei al: “je moet nooit zeggen dat je hem tegen de kop getrapt hebt, dat kan je wel 3 à 4 jaar schelen”.

(…)

[verdachte] We krijgen allebei hetzelfde

[medeverdachte] Dat kan toch niet. Jouw aandeel is toch veel groter?

[verdachte] Wat?

[medeverdachte] Jouw aandeel is toch veel groter

[verdachte] Wat is veel groter dan?

[medeverdachte] Je weet toch wat jij gedaan hebt

[verdachte] Ja maar het is niet zeker dat het daardoor is gekomen

12. Een naar wettelijk voorschrift opgemaakt proces-verbaal forensisch onderzoek woning ( [straatnaam] Nietap) d.d. 19 juni 2020, opgenomen op pagina 817 e.v. van voornoemd dossier, inhoudend als relaas van verbalisanten [verbalisant 6] en [verbalisant 7] :

Op donderdag 16 april 2020 om 11:00 uur kwamen wij, naar aanleiding van een zware mishandeling/doodslag/moord, voor een forensisch onderzoek aan op de locatie [straatnaam] Nietap, binnen de gemeente Noordenveld.

Zichtbare bloedsporen

Wij zagen:

- op de muur en het deurkozijn, gezien vanaf buiten, aan de rechterzijde van de tuindeur lineair, neerwaartse, ellipsvormige bloedspatten (foto's 9 t/m 11).

- op de muur boven de bank ronde bloedspatten met een grootte tussen 0,5 mm en 0,5 cm (foto 12).

- op de leuningen van de bank, rondvormige bloedspatten, stroomsporen, bloedvlekken, ellipsvormige bloedspatten met een bewegingsrichting (foto's 13 t/m 15).

- op de zitting van de bank, aan de linkerzijde, onder de hiervoor (de rechtbank begrijpt: de onder het vorige punt) omschreven sporen, bloedsporen (foto 16).

- op de rugleuning van de bank, tussen de bloedspatten op de muur en de bloedsporen op de rugleuning van de bank een leemte (foto 17).

- op de lage voorzijde van de bank deels ronde bloedsporen ontstaan door contact van een bebloed oppervlak met een ander oppervlak (foto 18).

- op de vloer voor de bank bloedsporen ontstaan door contact van een bebloed oppervlak met een ander oppervlak (foto 19).

- op de muur tussen de bank en de computertafel enkele ronde bloedspatten van ongeveer 0,3 cm (foto 20).

- op de vloer van de toiletruimte één rondvormig bloedspat (foto 21).

Wij zagen op een punt aan de voorzijde van de computertafel een bloedspoor. Wij zagen dat in dit bloedspoor een haar zat (foto 22). Door ons werd deze haar veiliggesteld.

Bespreking bloedsporen

De bloedsporen op de muur naast de tuindeur en het kozijn van de tuindeur zijn passend in het beeld van een afgeworpen bloedspoorpatroon. De ronde en ellipsvormige bloedspatten op de muur bij de bank en de leuningen van de bank, zijn passend bij één of meerdere krachtsinwerkingen in vloeibaar bloed. De stroomsporen zijn bloedsporen ontstaan door het verplaatsen van een hoeveelheid bloed op een oppervlak onder invloed van de zwaartekracht. De bloedsporen aan de lage voorzijde van de bank en de sporen voor de bank passen in het beeld van afdrukpatronen. De combinatie van de deels ronde vormen op de lage voorzijde van de bank en de verschijningsvorm van de afdrukpatronen op de vloer, passen in het beeld van afdrukpatronen veroorzaakt door bebloed haar. De ronde bloedsporen op de muur bij de computertafel, passen in het beeld van bloedsporen veroorzaakt door een krachtsinwerking in bloed. De ronde bloedspat op de vloer in de badkamer is passend in het beeld van een bloedspoor veroorzaakt door een bloeddruppel die is gevallen als gevolg van de zwaartekracht.

Luminol onderzoek

Wij zagen in de hal en op de trap dat er een luminolreactie optrad. Op de traptreden zagen wij dat de latente bloedsporen die zichtbaar werden passend waren bij schoenzoolafdrukken. Door ons werd besloten deze niet in eerste instantie fotografisch vast te leggen, maar op deze sporen een ALCV onderzoek toe te passen. In de keuken, op de kraangrepen en de uitloop, het aanrecht, en de muur achter de spoelbak zagen wij een luminolreactie. Door ons werden de uitloop en de warm- en koud water kraangreep bemonsterd. Wij zagen dat bij een indicatieve test alleen de bemonstering van de warm watergreep positief reageerde en een indicatie gaf voor de aanwezigheid van bloed. Alleen deze bemonstering werd door ons veiliggesteld. Wij zagen dat op de bovenzijde van het voetenbankje (de rechtbank begrijpt: de pianokruk, zie ook hieronder) een luminolreactie optrad.

Onderzoek voetenbankje (bedoeld is: de pianokruk PL01002020089726-1259210 (beslagnummer, zie pagina 815); zie ook foto 40, pagina 843)

Door ons werd na het luminolonderzoek het voetenbankje nader onderzocht. Wij zagen dat op de poten en de houten zijkant van het bankje bloedsporen zaten. Wij zagen dat de zitting uit het bankje kon worden genomen. Wij zagen op een balkje waar de zitting op rust een rondvormige bloedspat. Dit geeft de indicatie dat deze bloedspat daar terecht is gekomen terwijl de zitting niet in het bankje aanwezig was. Op een lange zijde van het bankje zagen wij twee haren (foto 40). Deze werden door ons veiliggesteld.

ALCV onderzoek

Bij het onderzoek met ALCV zagen wij dat de schoenzoolafdrukken bij de fauteuil bij de rechtermuur reageerden. Dit gaf de indicatie dat deze sporen waren geplaatst met bebloede schoenzolen. Gelet op de uiterlijke verschijningsvorm waren deze afdrukken mogelijk veroorzaakt met de schoenen van de verdachte [verdachte] (foto's 41 en 42).

Nabij de bank, zagen wij met bloed geplaatste fragmenten van afdrukken van een andere schoenzool. Gelet op de uiterlijke verschijningsvorm waren deze afdrukken mogelijk veroorzaakt met de schoenen van de verdachte [medeverdachte] (foto's 43 en 44).

Zoals verwoord in dit proces-verbaal bij het luminolonderzoek, waren er door ons tijdens het luminolonderzoek latente bloedsporen in de vorm van schoenzoolafdrukken op de traptreden aangetroffen. Door ons werd een ALCV onderzoek uitgevoerd op de traptreden. Hierbij zagen wij dat er op enkele plaatsen een reactie (vlekken) optrad, echter zagen wij geen schoenzoolafdrukken of fragmenten hiervan. Wij zagen dat op de derde tree van beneden een afdruk zichtbaar werd. Dit betrof een cirkelvormige (ring)afdruk met een diameter van 16 cm. Wij zagen in het midden van deze afdruk een tweede rondvormige afdruk (foto 45). Gelet hierop heeft op de trap een rond voorwerp gestaan waar bloed aan zat, zoals bijvoorbeeld een emmer.

Conclusie

Het bloedsporenbeeld op de muren en de (rug)leuningen van de bank, is passend in het beeld dat er meerdere krachtsinwerkingen in vloeibaar bloed zijn geweest, passend bij slaan, schoppen in vloeibaar bloed. Het bloedsporenbeeld voor de bank en op de lage voorzijde van de bank is passend in het beeld van afdrukpatronen veroorzaakt door bebloed haar. Het bloedsporenbeeld is passend in het beeld dat het slachtoffer zich, met bebloed haar, heeft bewogen voor de bank en de afdrukpatronen op de lage voorzijde van de bank en op de vloer heeft achtergelaten. De aangetroffen schoenzoolafdrukken passen in het beeld van schoenzoolafdrukken, geplaatst met (verdund) bloed en in het beeld van afdrukken veroorzaakt met natte schoenzolen of geplaatst op een vochtige ondergrond.

Bij het luminolonderzoek werden sterk verdunde bloedsporen aangetroffen in de woonkamer, de keuken en de hal. Deze sterke verdunde bloedsporen passen in het beeld van schoonmaakwerkzaamheden. Dit beeld wordt versterkt door het aangetroffen bloed in de afvoer van de gootsteen, het bij het luminolonderzoek aangetroffen bloed op de warm water kraangreep en de bij het ALCV onderzoek aangetroffen ronde afdruk, passend bij een emmer, op de trap.

13. Een naar wettelijk voorschrift opgemaakt proces-verbaal “coördinatie proces-verbaal forensisch onderzoek” d.d. 29 juni 2020, opgenomen op pagina 777 e.v. van voornoemd dossier, inhoudend als relaas van verbalisant [verbalisant 8] :

Tijdens de ingestelde sporenonderzoeken werden de volgende schoenzoolafdrukken

aangetroffen.

SIN

Plaats aantreffen

AANR9624NL

Schoenspoor op vloer in keuken voor aanrecht

AANR9623NL

Schoenspoor op de vloer voor de bank

AANR9625NL

Schoenspoor op de vloer t.h.v. stoel links van de tv

AANR9626NL

Schoenspoor op de vloer in de gang voor voordeur richting keuken

AANR9627NL

Schoenspoor op vloer in woonkamer voor drempel keuken, richting keuken

AANS0560NL

Schoenspoor op schilderij, aangetroffen in berging bij woning

verdachte [medeverdachte]

De hiervoor onder 1, 2, 5 en 6 genoemde schoensporen kwamen qua profiel overeen met

het profiel van het in de woning van verdachte [medeverdachte] aangetroffen paar schoenen

(AANS0561NL).

De hiervoor onder 3 en 4 genoemde schoensporen kwamen qua profiel overeen met het

profiel van de door verdachte [verdachte] bij zijn aanhouding gedragen schoenen

(AAN03119NL en AANO3120NL).

Omdat er geen aanwijzingen zijn dat in de betreffende nacht, behoudens slachtoffer

[slachtoffer] en de verdachten [medeverdachte] en [verdachte] , andere personen in de woning van het

slachtoffer aanwezig zijn geweest, is het aannemelijk dat de hiervoor genoemde

schoenafdrukken zijn geplaatst met de schoenen van verdachten [medeverdachte] en [verdachte] .

14. Een naar wettelijk voorschrift opgemaakt proces-verbaal "forensisch onderzoek woning ( [straatnaam] Nietap)" d.d. 22 april 2020, opgenomen op pagina 853 e.v. van voornoemd dossier, inhoudend als relaas van verbalisanten [verbalisant 8] en [verbalisant 9] :

Op donderdag 9 april 2020 om 11:35 uur kwamen wij, naar aanleiding van een zware

mishandeling, voor een forensisch onderzoek aan op de locatie [straatnaam]

Nietap, binnen de gemeente Noordenveld.

(…)

Onderzoek containers en schuur

In de schuur zagen wij (…) een bigshopper boodschappentas met opdruk 'Dirk' staan

(foto 10). Wij zagen in deze tas twee schilderijen. Het ene schilderij betrof een

houten frame (55 X 55 cm) waarop stof was gespannen (foto 11). Op dit schilderij

zagen wij een bloemafdruk in grijstinten met daarop glinstersteentjes geplakt. Op

het tweede (soortgelijke) schilderij (50 X 50 cm) zagen wij een afbeelding van

schelpen in grijstinten (foto 12 en 13). Wij zagen dat de stof van dit schilderij

enigszins vervormd was en dat er bloed op het schilderij zat. Daarnaast zagen wij een

schoenzoolafdruk die qua profiel soortgelijk was aan de schoenzolen van de net daarvoor

veiliggestelde schoenen van [medeverdachte] .

15. Een naar wettelijk voorschrift opgemaakt proces-verbaal onderzoek verdachte [verdachte] d.d. 14 april 2020, opgenomen op pagina 872 e.v. van voornoemd dossier, inhoudend als relaas van verbalisanten [verbalisant 10] en [verbalisant 11] :

Op donderdag 9 april 2020 om 12:45 uur kwamen wij, naar aanleiding van een zware mishandeling, voor een forensisch onderzoek aan op [plaats] - [straatnaam] te Assen.

Verdachte

Achternaam : [verdachte]

Voornamen : [verdachte]

Geboortedatum : [geboortedatum] 1973.

Door de arrestantenwacht was verdachte [verdachte] reeds ontdaan van zijn kleding. Deze werd aan ons overhandigd en door ons veiliggesteld.

Wij zagen dat de handen van verdachte [verdachte] schoon waren. De wijs- en middelvinger van de rechterhand waren bruin verkleurd, vermoedelijk door het roken. Kennelijk is de verdachte derhalve rechtshandig. Wij zagen dat de knokkel van de middelvinger van de rechterhand iets rood verkleurd was. Tevens zagen wij nabij de knokkels van de rechterhand een huidverkleuring (blauwe plek) (foto's 2, 3 en 4).

Op 14 april 2020 werden bovenstaande kledingstukken door ons onderzocht en in ons bijzijn gefotografeerd door politiefotograaf [naam 1] , werkzaam bij de politie eenheid Noord-Nederland.

Wij zagen dat in de volgende kledingstukken bloedsporen zichtbaar waren:

- beide schoenen (foto 5 t/m 9)

- jas, linker mouw voorzijde (foto 10 t/m 12)

- broek, broekspijp voorzijde thv rechterknie (foto 13 t/m 15).

Door ons is op de bovenzijde van linkerschoen een bloedspoor met een wattenstaafje bemonsterd (SIN AAMP1183NL).

(…)

Foto 6: Tot hoog (bovenop) de linkerschoen (binnenzijde) van [verdachte] zat bloed.

16. Een Forensisch Geneeskundig Letselverslag, op 9 april 2020 (gecorrigeerd op 11 mei 2020) opgemaakt en ondertekend door S.P.H. Letmaath, arts Maatschappij en Gezondheid, forensisch arts KNMG, voor zover inhoudend, als zijn verklaring:

Datum onderzoek 9 april 2020. Betrokkene: [slachtoffer] , geboren op [geboortedatum] 1957.

Letselbeschrijving

Naar aanleiding van persoonlijk lichamelijk onderzoek, medische informatie uit beeldvormend onderzoek en eigen fotomateriaal. (Bijlage A). Vanwege de omstandigheden was letselfotografie niet optimaal te doen.

1) In het gelaat en rond de ogen is sprake van zwelling met diffuus paarsrode verkleuringen, Dit betreft onderhuidse bloeduitstortingen (opnames 1, 3, 4, 5 en 6).

2) links naast het oog is een met een hechtdraadje behandeld huidletsel zichtbaar (opnames 5, 6, 8 en 9).

3) Op de rechteroorlel is een met een hechtdraadje behandeld huidletsel zichtbaar (opnames 7, 8 en 10).

4) Links op de bovenzijde van het hoofd is een wijkend letsel van de huid met rafelige wondranden zichtbaar met een afmeting van ca. 65 bij 10 mm. Dit betreft een barst-/scheurverwonding (opnames 11, 12 en 13).

5) Rechts, hoog op de borst nabij de halsregio is een matig begrensde paarsrode verkleuring zichtbaar met een afmeting van ca. 40 bij 20 mm. Het betreft een onderhuidse bloeduitstorting (opname 14; fotografisch niet optimaal vastgelegd).

6) Links in de hals is een matig begrensde paarsrode verkleuring met een afmeting van ca. 30 bij 15 mm zichtbaar. Het betreft een onderhuidse bloeduitstorting (opnames 6, 15 en 16).

7) Rechts op de borst aan de buitenzijde van de tepel zijn een aantal puntvormige (< 1 mm) en streepvormige paarsrode korstjes met een lengte van ca. 3 mm zichtbaar. Het betreft ontvellinkjes (opnames 17 en 18).

8) Op de buitenzijde van de rechterarm zijn enkele streepvormige patronen met lengte van ca. 10 tot 30 mm met puntvormige korstjes zichtbaar die min of meer parallel aan elkaar lopen. Het betreft ontvellinkjes (opname 19).

9) Ter hoogte van de buitenzijde van de rechter elleboog is een vaag begrensde paarsrode verkleuring met een afmeting van ca. 45 bij 35 mm. Het betreft een onderhuidse bloeduitstorting (opname 20).

10) Op de mediale achterzijde van de rechter onderarm zijn twee ronde paarsrode verkleuringen zichtbaar met afmetingen van ca. 6 bij 3 mm en 9 bij 6 mm. Het betreft onderhuidse bloeduitstortingen (opname 21).

11) Op de achterzijde van de linker onderarm is een streepvormig patroon met een lengte van ca. 35 mm zichtbaar waarin een aantal ronde en ovale roodroze en paarsrode korsten zichtbaar zijn met een afmeting van enkele millimeters. Het betreft een ontvellingen (opname 22 en 23).

12) Op de rug van de linkerhand aan de buitenzijde van de straal van de wijsvinger zijn twee matig begrensde paarsrode verkleuringen zichtbaar met afmetingen van ca. 30 bij 30 mm en ca. 20 bij 10 mm. Het betreft onderhuidse bloeduitstortingen (opname 24).

13) Op de binnenzijde van het rechter onderbeen is een streepvormig gebied met een afmeting van ca. 180 bij 10 mm zichtbaar waarin puntvormige en ronde paarsrode korte zichtbaar zijn met een afmeting van < 1 mm tot enkele millimeters. Het betreft ontvellinkjes (opname 25).

14) Op de voorzijde van de linkerknie is een matig begrensde paarsrode en paarsblauwe verkleuring zichtbaar met een afmeting van ca. 13 bij 15 mm. Het betreft een onderhuidse bloeduitstorting (opnames 26 en 27).

15) Op de buitenzijde van het linker onderbeen zijn twee streepvormige patronen met lengte van ca. 65 en 40 mm met puntvormige paarsrode korstjes zichtbaar met afmetingen van enkele millimeters. Verder zijn enkele losse paarsrode korstjes zichtbaar. Het betreft ontvellinkjes (opname 28).

Uit CT onderzoek zijn de volgende relevante zaken gebleken:

• Intraventriculaire bloed in de occipitaal hoorn van de laterale zijventrikels beiderzijds (bloed aan de achterzijde van de zijkamers in de hersenen). Er wordt gedacht aan een traumatische oorzaak, maar een onderliggende arterioveneuze malformatie (aangeboren vaatafwijking) is niet uit te sluiten.

• Subarachnoïdaal bloed in de cisterna quadrigemina (ruimte tussen de hersenen en het zachte hersenvlies achter de hersenstam boven de kleine hersenen) meest waarschijnlijk traumatisch.

• Uitgebreide weke delen zwelling frontaal beiderzijds doorlopend over het ooglid op de rechtergelaatshelft tot over de bovenkaak (maxilla).

• Fractuur van het neusbeen. Volgens de kaakchirurg zou er klinisch geen sprake zijn van een neusfractuur.

• Bloeduitstorting ronden de linker externe halsvenen (vena externa jugularis links.

• Beiderzijds meerdere ribfracturen (Recht 2-5 nieuw; 6 en 8 geconsolideerd. Links 3-8 nieuw).

17. Een deskundigenrapport ‘Pathologieonderzoek naar aanleiding van een mogelijk
niet-natuurlijke dood’ afkomstig van het Nederlands Forensisch Instituut van het Ministerie van Veiligheid en Justitie, zaaknummer 2020.04.15.073, d.d. 21 september 2020 opgemaakt door dr. H.H. de Boer, arts en patholoog, op de door hem afgelegde algemene belofte als vast gerechtelijk deskundige, voor zover inhoudend als zijn verklaring:

Naam: [slachtoffer]

Geboortedatum: [geboortedatum] 1957

De bovengenoemde persoon is overleden te Universitair Medisch Centrum Groningen op

14 april 2020 omstreeks 19.29 uur.

Bij de sectie op het lichaam van [slachtoffer] , geboren op [geboortedatum] 1957, is het navolgende gebleken:

(…)

5. Resultaten

(…)

4. Verspreid op en in het lichaam waren er talrijke letsels, die alle tekenen van genezing toonden. De letsels zijn in meer detail besproken in bijlage 1, punt 6.

Samenvattend betrof het:

i. Links op het behaarde hoofd, op/achter het linkeroor en op/in het aangezicht (o.a. ogen, neus en mond) talrijke onderhuidse bloeduitstortingen, deels met (gehechte) huidverscheuringen (C-G). Hierbij was er scheefstand van de neus.

ii. Uitwendig links in de hals een onscherp begrensde geel-bruine onderhuidse bloeduitstorting (H). Inwendig in de hals talrijke bloeduitstortingen in de oppervlakkige en diepe spieren links zijwaarts en voorwaarts. Een breuk van het tongbeen links en het bovenste hoorntje van het strottenhoofd links, beide met omgevende bloeduitstorting.

iii. Verspreid op de romp, met name voorwaarts en zijwaarts aan de borstkas talrijke geel-bruin tot paars-blauwe onderhuidse bloeduitstortingen (I). Op de rug een oppervlakkige huidbeschadiging met korstvorming (O). Inwendig een breuk van het borstbeen en talrijke ribbreuken beiderzijds voor- en zijwaarts, alle met omgevende bloeduitstorting. In de buik bloeduitstorting in de maagwand en in de ophangband van de dunne darm. Tevens een kleine, met bloeduitstorting omgeven, verscheuring van de ophangband van het S-vormige deel van de dikke darm (sigmoïd). In de buik ca. 40 ml bloed.

iv. Aan binnen- en buitenzijde van de armen, en op beide handruggen, talrijke onderhuidse bloeduitstortingen (J, K). Op beide benen enkele oppervlakkige huidbeschadigingen met korstvorming, alsmede een enkele onderhuidse bloeduitstorting (L-N).

5. De schedel was intact. Er was geen bloeduitstorting onder het harde hersenvlies. De hersenen werden aanvullend neuropathologisch onderzocht (bijlage 2). De conclusie vermeldt onder andere (verklaring medische termen tussen [haken]):

'[...] Uitgebreide traumatische veranderingen [...]. De ouderdom van de axonale schade [schade aan uitlopers van hersencellen] wordt geschat op meerdere dagen tot een week. [Hierbij] tekenen van (doorgemaakte) hersenzwelling [...].

Gelet op het hersengewicht en aspect van het hersenoppervlak was ten tijde van de sectie geen hersenzwelling meer aanwezig. In het gebied van voornamelijk de medulla oblongata [het verlengde merg] werd uitgebreide hypoxisch/ischaemische ganglionbeschadiging [schade aan hersencel uitlopers door zuurstoftekort] gezien. Een deel van deze beschadiging was enige tijd voor het overlijden opgetreden en verklaart, samen met de ernstige traumatische letsels, de persisterende slechte neurologische toestand na vinding, door uitval van belangrijke hersenfuncties. De meer recente hypoxisch/ischaemische ganglioncelbeschadiging was [...] gedurende het proces van overlijden opgetreden.'

6. De longen waren veel te zwaar (samen ca. 2085 g, normaal maximaal ca. 900g). De longoppervlakten toonden kneuzing. Op doorsnede was het longweefsel vast (geconsolideerd) en vochtrijk (oedemateus). In de borstholten was in totaal ca. 1130 ml rood waterig vocht.

(…)

6. Interpretatie van resultaten

(…)

Bij sectie werden talrijke, bij leven ontstane letsels gezien (sub 4). Deze letsels werden vergelijken met de letselbeschrijving d.d. 9 april 2020 van forensisch arts S.P.H. Letmaath. De sub 4 beschreven uitwendige letsels komen -rekening houdend met opgetreden genezing- alle overeen met de letsels in deze letselbeschrijving. Uitzondering hierop zijn de letsels die tijdens sectie in de mond werden gezien. (…)

De letsels op het hoofd (sub 4-i) worden verklaard door de inwerking van uitwendig mechanisch stomp botsend geweld, zoals meermalen stoten, vallen of geslagen worden. Door de hierbij gepaard gaande geweldsinwerking was er ook uitgebreid hersenletsel (sub 5), en hierdoor veroorzaakte overige hersenafwijkingen. Als zodanig kan de comateuze toestand waarin de overledene werd aangetroffen, en het hier uit voortvloeiende overlijden, volledig worden verklaard door de stomp botsende geweldsinwerking op het hoofd.

De letsels op/in de mond en neus kunnen eventueel ook worden verklaard door samendrukkend geweld. Indien er gelijktijdig en langdurig samendrukkend geweld op de mond en neus heeft plaatsgevonden, kan dit middels belemmering van de ademweg hebben geleid tot zuurstoftekort. Dit kan hebben bijgedragen aan de comateuze toestand waarin de overledene werd aangetroffen, en het daarmee samenhangende overlijden.

Er waren tevens letsels uitwendig en inwendig in de hals (4-ii). Deze worden verklaard door samendrukkend geweld (met de handen of een structuur) of stomp botsend geweld op de hals (vallen, stoten, geslagen worden). De breuken van het tongbeen en het strottenhoofd passen beter bij samendrukkend geweld op de hals dan bij stomp botsend geweld op de hals. Samendrukkend geweld op de hals kan leiden tot belemmering van de bloedtoevoer naar het hoofd, met zuurstofgebrek van de hersenen (cerebrale hypoxie). Dit kan een bijdrage hebben geleverd aan de comateuze toestand bij aantreffen en het daarmee samenhangende overlijden.

Voorts waren er talrijke letsels op de romp (4-iii). Deze worden verklaard door stomp botsend geweld (vallen, geslagen worden, stoten) of samendrukkend geweld op de borstkas. De aanwezigheid van talrijke ribbreuken geeft aan dat het ingewerkte geweld (zeer) hevig moet zijn geweest. Samendrukkend geweld op de borstkas kan de adembewegingen belemmeren, en als zodanig aanleiding geven tot zuurstoftekort, al dan niet met een comateuze toestand tot gevolg. Daarnaast veroorzaken meervoudige dubbelzijdige ribbreuken (middels pijn en bewegingsstoornissen van de borstkas) ernstige ademhalingsstoornissen, eventueel met zuurstoftekort tot gevolg. De longkneuzingen (sub 6) hebben ook een negatief effect op de longfunctie. Als zodanig kan ook de geweldsinwerking op de borstkas een bijdrage hebben geleverd aan de comateuze toestand bij aantreffen en het daarmee samenhangende overlijden.

Tenslotte waren er ernstige ziekelijke hartafwijkingen (sub 7). Het (veel) te zware en verlittekende hart kan in strikte zin aanleiding geven tot hartritmestoornissen en een comateuze toestand. Gezien het geheel aan sectiebevindingen wordt het echter uitermate onwaarschijnlijk geacht dat de ziekelijke hartafwijkingen op zich de comateuze toestand bij aantreffen verklaren. (…)

7. Conclusie

De comateuze toestand en het daaraan gerelateerde overlijden van [slachtoffer] , [leeftijd] , kan volledig worden verklaard door stomp botsende geweldsinwerking op het hoofd. Verschillende vormen van overige geweldsinwerking kunnen hieraan een bijdrage hebben geleverd (zie interpretatie). Mogelijk hebben langer bestaande ziekelijke hartafwijkingen een bijdrage geleverd aan het ontstaan van de uitzichtloze situatie die ten grondslag lag aan het overlijden.

18. Een naar wettelijk voorschrift opgemaakt proces-verbaal van verhoor medeverdachte d.d. 10 april 2020, opgenomen op pagina 322 e.v. van voornoemd dossier, inhoudend als verklaring van [medeverdachte] :

Ik zat woensdag bij [slachtoffer] . [bijnaam verdachte] kwam daar ook met de taxi. Op een gegeven moment waren de sigaretten op. Thuis had ik nog wel sigaretten maar die moet je zelf in elkaar zetten. Ik zei tegen [bijnaam verdachte] of die even mee kon lopen om sigaretten te maken. Toen ik terug kwam zag ik dat mijn laatste stukje joint niet meer in de asbak lag maar bij [slachtoffer] in de asbak. Ik zei tegen [slachtoffer] dat hij alles van mij kreeg maar dat hij zulke dingen gewoon moest vragen. Ik ben wel afhankelijk van een joint. Ik was best wel een beetje boos op hem. Toen ik dus best wel boos op hem was zei [slachtoffer] : maak je niet zo druk. [bijnaam verdachte] nam het voor mij op en hij zei: hij heeft twee dingen nodig, sigaretten en weed. [bijnaam verdachte] gaf [slachtoffer] een aantal klappen met de hand of vuist op de zijkant van het hoofd van [slachtoffer] . [slachtoffer] zei geen auw en ging ook niet gestrekt. Ik zag op een gegeven moment achter op zijn hoofd bloed bij [slachtoffer] . Hij kwam aan het bloed door de klap van [bijnaam verdachte] .

[slachtoffer] zei nog een paar keer: stel je niet zo aan. [slachtoffer] zat op de bank. [bijnaam verdachte] trapte of gaf klappen aan [slachtoffer] . [slachtoffer] viel op de grond voor de bank. Vervolgens zag ik dat [bijnaam verdachte] [slachtoffer] heel veel trappen gaf op zijn hoofd. (…)

Ik heb nog een foto gemaakt van [slachtoffer] toen hij op de grond lag. Ik heb deze foto naar een buurman gestuurd met de tekst erbij: ik heb [slachtoffer] een paar klappen gegeven. [slachtoffer] lag toen op zijn buik. Ik heb de foto naar [getuige 1] gestuurd. Hij woont naast [slachtoffer] . [slachtoffer] lag dus op de grond. Hij is of zelf of ik heb geholpen om hem weer overeind te komen. Hij is toen tegen de bank aan gaan zitten. [slachtoffer] had in zijn broek gescheten. Ik hoorde [bijnaam verdachte] zeggen: vies vuil zwijn. En ik zag dat [bijnaam verdachte] weer begon te schoppen. Dit was in zijn buik. [bijnaam verdachte] schopte heel hard. Hij schopte met zijn rechtervoet volgens mij. [slachtoffer] zei nog wat. Volgens mij zei hij zoiets van: het doet me niks. Hierop werd [bijnaam verdachte] weer boos en begon weer te schoppen en te slaan. Vooral tegen zijn hoofd. Heel veel.

Het hoofd begon steeds meer te bloeden op de achterkant maar ook de zijkanten. [slachtoffer] viel ook steeds weg. Ik dacht dat [slachtoffer] buiten bewustzijn was. Ik heb hem toen klappen tegen zijn hoofd aangegeven om hem wakker te maken. [slachtoffer] werd ook weer wakker. [slachtoffer] gaf verder geen kick, hij zei helemaal niets. Hij maakte twee keer een lelijke opmerking naar [bijnaam verdachte] . Ik weet niet meer wat hij zei. Het was een trigger voor [bijnaam verdachte] om door te gaan.

Op een gegeven moment dacht [bijnaam verdachte] om 112 te bellen. [bijnaam verdachte] heeft [getuige 2] gebeld. [getuige 2] woont in Peize. [bijnaam verdachte] kent hem al heel lang. [bijnaam verdachte] heeft gezegd: bel 112 maar want het gaat niet goed met [slachtoffer] .

(...)

V: Hoe ging dat met het slaan en schoppen precies?

[medeverdachte] Nadat [bijnaam verdachte] de eerste keer had geslagen gingen wij gewoon weer op de bank zitten en dronken de biertjes. [slachtoffer] die nam ook af en toe een slok. En wanneer [slachtoffer] weer iets verkeerd zei dan werd [bijnaam verdachte] boos.

V: En hoe vaak is er een moment geweest dat [bijnaam verdachte] boos werd op [slachtoffer] ?

[medeverdachte] Ik denk drie keer in totaal. Ik denk dat de trappen tegen het hoofd terwijl [slachtoffer] op de grond lag hem fataal geworden.

V: Hoe vaak is [slachtoffer] tegen het hoofd aangeschopt?

[medeverdachte] Ik denk ongeveer 25 à 30 keer.

(…)

V: Wil je zelf nog wat vertellen?

[medeverdachte] Ik heb in het begin, toen [slachtoffer] nog op de bank zat, een leeg kratje bier gepakt en op zijn buik gezet en [ben] zelf op het kratje bier gaan zitten. Ik heb dit gedaan omdat ik boos was.

19. Een naar wettelijk voorschrift opgemaakt proces-verbaal van verhoor medeverdachte d.d. 12 april 2020, opgenomen op pagina 331 e.v. van voornoemd dossier, inhoudend als verklaring van [medeverdachte] :

V: Wat was de toestand van [slachtoffer] toen jullie de woning verlieten?

[medeverdachte] Hij sliep, hij snurkte. Hij had wel veel klappen en trappen gehad maar ik had niet het idee dat ik 112 moest bellen. [bijnaam verdachte] zei nog tegen mij, toen we bij mijn schuurtje stonden, dat hij nog wel even bij [slachtoffer] zou gaan kijken. Ik zei tegen [bijnaam verdachte] dat hij moest doen wat hij wilde maar dat ik eerst even ging slapen. Toen ik hoorde dat [slachtoffer] op de IC lag werd ik mij ervan bewust dat ik de verkeerde keuze heb gemaakt.

V: Waarom had jij het krat op [slachtoffer] gezet en ben je op hem gaan zitten?

[medeverdachte] Het zou ook wel eens het tafeltje geweest kunnen zijn, maar ik was best wel boos op hem. Hij krijgt zoveel van mij en ik was boos op hem omdat hij niet had gevraagd.

V: Wat voelde je dan?

[medeverdachte] Ik wilde hem niet doodslaan of iets dergelijks maar ik was wel boos op hem.

V: Wat wilde je ermee bereiken door het tafeltje op [slachtoffer] te zetten?

[medeverdachte] Niks, net als de foto was dit ook grootspraak naar [slachtoffer] , zo van: “dit moet je niet weer flikken” en toen heb ik hem nog 2 keer met mijn vlakke had in zijn gezicht geslagen en meer was het niet.

V: Welk tafeltje gebruikte je?

[medeverdachte] Het was een klein tafeltje. Ik had het tafeltje op de kop op [slachtoffer] zijn buik gezet en was met mijn scheenbenen boven op het tafeltje gaan zitten. Ik heb daar ook twee plekken op mijn beide scheenbenen aan over gehouden die ik u nu toon. Ik zat met mijn volle gewicht op het tafeltje en bewoog wat heen en weer. Het duurde denk ik ongeveer 5 seconden.

20. Een naar wettelijk voorschrift opgemaakt proces-verbaal van verhoor medeverdachte d.d. 10 juni 2020, opgenomen op pagina 343 e.v. van voornoemd dossier, inhoudend als verklaring van [medeverdachte] :

[medeverdachte] Ik sloeg het schilderij op het hoofd van [slachtoffer] stuk. Het is een hartstikke dun schilderijtje dus [slachtoffer] heeft er ook niets aan overgehouden.

(…)

V: Wat heb je gedaan?

[medeverdachte] Op zijn hoofd kapot geslagen, geen schade of wat.

O: Verdachte maakt een slaande beweging van boven naar beneden en doet alsof hij het schilderijtje in zijn hand heeft.

(…)

[medeverdachte] Op een gegeven moment kregen [verdachte] en [slachtoffer] weer verbaal ruzie, [slachtoffer] was op een gegeven moment vrij stil en zei toen: “nou ophouden te zeuren” waarop [verdachte] [slachtoffer] wederom een klap gaf en hem weer begon te trappen. [slachtoffer] zei: “je krijgt me toch niet klein" en zei tegen [verdachte] dat hij moest stoppen en toen rook ik ontlasting. [slachtoffer] was toen ook nog bij kennis. Toen ik zei dat ik ontlasting rook, begon [verdachte] [slachtoffer] weer te schoppen, overal, tegen zijn buik, hoofd en rug.

V: Je zegt dat [verdachte] [slachtoffer] schopte tegen zijn buik, hoofd en rug, hoe ging dat?

[medeverdachte] Hij schopte hem overal, tegen zijn hoofd, rug, buik, echt overal.

V: Hoe vaak schopte [verdachte] ?

[medeverdachte] Ik heb vorige keer gezegd 30 keer, ik denk nu 20 tot 30 keer.

V: Hoe lang duurde dat?

[medeverdachte] Kort maar heftig.

(…)

V: Wanneer is [slachtoffer] gaan bloeden?

[medeverdachte] Toen [verdachte] hem sloeg vanaf de zijkant, dat begon al vrij snel.

V: Hoe ging dat?

[medeverdachte] [slachtoffer] zat aan de linker kant van de bank, [verdachte] sloeg hem ongeveer 3 à 4 keer.

V: Uit het forensisch onderzoek is gebleken dat de hoofdwond van [slachtoffer] waarschijnlijk ontstaan is door de punt van het computertafeltje naast de bank.

O: Verbalisanten tonen bijlage 5.

[medeverdachte] Ja, dat klopt dan wel, daar zat [slachtoffer] .

(…)

V: [slachtoffer] heeft wel gebroken ribben, hoe zijn die ontstaan?

[medeverdachte] Door die vieze harde trappen van [verdachte] .

21. Een naar wettelijk voorschrift opgemaakt proces-verbaal van verhoor verdachte d.d. 11 juni 2020, opgenomen op pagina 293 e.v. van voornoemd dossier, inhoudend als verklaring van [verdachte] :

V: En dan nog een stuk uit [medeverdachte] zijn verklaring:

V: Wanneer is [slachtoffer] gaan bloeden?

[medeverdachte] Toen [verdachte] hem sloeg vanaf de zijkant, dat begon al vrij snel

V: Hoe ging dat?

[medeverdachte] [slachtoffer] zat aan de linker kant van de bank, [verdachte] sloeg hem ongeveer 3 à 4 keer.

V: Uit het forensisch onderzoek is gebleken dat de hoofdwond van [slachtoffer] waarschijnlijk ontstaan is door de punt van het computertafeltje naast de bank.

O: Verbalisanten tonen bijlage 5.

[medeverdachte] Ja, dat klopt dan wel, daar zat [slachtoffer] .

V: Reageer hier eens op?

[medeverdachte] Wat moet ik daarop zeggen. We zijn er allebei bij geweest, dus we moeten er allebei voor boeten.

(…)

V: Hoe zie jij jouw aandeel dan?

[medeverdachte] We hebben allebei schuld. Allebei even veel schuld.

Overwegingen rechtbank

Feiten en omstandigheden

De volgende feiten en omstandigheden kunnen op grond van de inhoud van de bewijsmiddelen als vaststaand worden aangemerkt. Deze feiten en omstandigheden hebben ter terechtzitting niet ter discussie gestaan en kunnen zonder nadere motivering dienen als vertrekpunt voor de beoordeling van de bewijsvraag.

Op 9 april 2020 kwam verdachte rond 03.00 uur aan in Nietap. Verdachte is samen met medeverdachte [medeverdachte] naar [slachtoffer] gegaan die aan de [straatnaam] woonde. Op een gegeven moment hebben verdachte en medeverdachte [medeverdachte] samen de woning van [slachtoffer] verlaten om sigaretten te gaan maken in de woning van medeverdachte [medeverdachte] aan de [straatnaam] . Op het moment dat zij terugkwamen in de woning van [slachtoffer] zien ze dat [slachtoffer] het laatste gedeelte van de joint van [medeverdachte] heeft opgerookt. [medeverdachte] werd hierdoor erg boos op [slachtoffer] . Om 04.22 uur heeft medeverdachte [medeverdachte] aan getuige [getuige 1] via WhatsApp de tekst gestuurd: “ [slachtoffer] klappen gegeven”. Vervolgens heeft [medeverdachte] om 04.23 uur aan [getuige 1] een foto gestuurd. Op deze foto is [slachtoffer] te zien die op zijn buik op de grond ligt. [getuige 1] heeft rond die tijd vanuit de woning van [slachtoffer] agressieve stemmen gehoord en geluiden alsof er met meubels werd gegooid. Aan [getuige 1] heeft medeverdachte [medeverdachte] om 05:18 uur geappt dat [slachtoffer] met de fiets onderuit is gegaan. Vanaf 06.53 uur heeft verdachte meerdere keren naar getuige [getuige 2] gebeld en vanaf 08:38 uur heeft verdachte meerdere keren telefonisch contact gehad met getuige Van der Velde, waarna met het telefoontoestel van verdachte om 09.26 uur twee foto’s zijn gemaakt. Op deze foto’s is [slachtoffer] te zien, liggend op zijn rug en met ontbloot bovenlichaam. Vervolgens is om 09.32 uur door verdachte 112 gebeld, waarna omstreeks 09.43 uur de politie is gearriveerd in de woning van [slachtoffer] . [slachtoffer] was op dat moment niet aanspreekbaar waarna hij door ambulancepersoneel naar het ziekenhuis is vervoerd. Het letsel dat bij [slachtoffer] is waargenomen bestaat onder meer uit talrijke onderhuidse bloeduitstortingen, (gehechte) huidverscheuringen, scheefstand van de neus, in- en uitwendig in de hals talrijke bloeduitstortingen, een breuk in het tongbeen en het strottenhoofd, verspreid op de romp onderhuidse bloeduitstortingen en oppervlakkige huidbeschadigingen en inwendig een breuk van het borstbeen en talrijke ribbreuken aan beide zijden, bloeduitstortingen in de maagwand en in de darmen, en op de binnen- en buitenzijde van de armen en op beide handruggen, talrijke onderhuidse bloeduitstortingen en oppervlakkige huidbeschadigingen. Als gevolg van zijn verwondingen is [slachtoffer] op 14 april 2020 overleden in het Universitair Medisch Centrum te Groningen. De comateuze toestand en het daaraan gerelateerde overlijden van [slachtoffer] kan volledig worden verklaard door stomp botsende geweldsinwerking op het hoofd. Verschillende vormen van overige geweldsinwerking kunnen hieraan een bijdrage hebben geleverd. In de woning van [slachtoffer] heeft voorts forensisch onderzoek plaatsgevonden. Tijdens het ingestelde sporenonderzoek werden op verschillende plekken in de woning van [slachtoffer] schoenzoolafdrukken aangetroffen die qua profiel overeenkomen met het profiel van de schoenen van verdachte en medeverdachte [medeverdachte] . Hierbij zijn ook verdunde schoenzoolafdrukken, die passen in het beeld van schoenzoolafdrukken, geplaatst met (verdund) bloed, en in het beeld van afdrukken veroorzaakt met natte schoenzolen of geplaatst op een vochtige ondergrond. Ook zijn sterk verdunde bloedsporen aangetroffen in de woonkamer, de keuken en de hal. Deze sterk verdunde bloedsporen passen in het beeld van schoonmaakwerkzaamheden. Dit beeld wordt versterkt door het aangetroffen bloed op de kraan, de afvoer van de gootsteen en de ronde afdruk, passend bij een emmer, op de trap.

Verklaring medeverdachte [medeverdachte]

Op het punt van de betrokkenheid van verdachte bij het tenlastegelegde feit komt de verklaring van medeverdachte [medeverdachte] op het volgende neer.

[medeverdachte] heeft verklaard dat het verdachte is geweest die het meeste geweld heeft gebruikt. Verdachte heeft het volgens [medeverdachte] voor hem opgenomen nadat [medeverdachte] boos was geworden op [slachtoffer] vanwege het oproken van zijn joint. [medeverdachte] heeft verder verklaard dat verdachte aan [slachtoffer] meerdere klappen en trappen tegen het hoofd heeft gegeven, waarna hij bloed zag bij het hoofd van [slachtoffer] . Toen [slachtoffer] van de bank op de grond viel, heeft verdachte nog meer trappen tegen het hoofd van [slachtoffer] gegeven. Op het moment dat [slachtoffer] zijn ontlasting had laten lopen, is verdachte volgens [medeverdachte] opnieuw heel boos geworden en heeft hij [slachtoffer] nogmaals heel hard in zijn buik en tegen zijn hoofd geschopt. In totaal heeft verdachte volgens [medeverdachte] [slachtoffer] 20 tot 30 keer tegen het hoofd geschopt.

Verdachte en medeverdachte [medeverdachte] kregen [slachtoffer] niet meer wakker en zij hebben nog geprobeerd om hem op de bank te leggen. Toen dit niet lukte hebben zij een deken gepakt en over [slachtoffer] heen gelegd. Zowel [medeverdachte] als verdachte hebben op dat moment geen adequate hulp ingeschakeld door 112 te bellen.

Over zijn eigen aandeel in het geweld heeft medeverdachte [medeverdachte] verklaard dat hij een tafeltje op de buik van [slachtoffer] heeft gezet en dat hij daar met zijn volle gewicht bovenop is gaan zitten en heen en weer is gaan bewegen. Ook heeft hij verklaard dat hij [slachtoffer] twee slagen, met de vuist of met de vlakke hand, in het gezicht heeft gegeven en dat hij met een schilderij op het hoofd van [slachtoffer] heeft geslagen.

Verklaring verdachte

Verdachte heeft verklaard dat hij [slachtoffer] één of twee trappen tegen de kont of tegen zijn zij heeft gegeven en hem één of twee keer met zijn vlakke hand in het gezicht heeft geslagen. Het letsel dat bij [slachtoffer] is geconstateerd moet volgens verdachte veroorzaakt zijn door medeverdachte [medeverdachte] die 15 à 20 vuistslagen in het gezicht van [slachtoffer] heeft gegeven en met een tafeltje bovenop [slachtoffer] is gaan zitten.

Betrouwbaarheid verklaringen medeverdachte [medeverdachte]

Door de verdediging is aangevoerd dat de verklaringen van medeverdachte [medeverdachte] onvoldoende betrouwbaar zijn. De rechtbank is van oordeel dat de verklaringen van medeverdachte [medeverdachte] op belangrijke onderdelen bevestiging vinden in andere bewijsmiddelen en met name in de resultaten van het bloedsporenonderzoek, de letselrapportage en het afgeluisterde gesprek tussen verdachte en medeverdachte [medeverdachte] op 11 juni 2020. Medeverdachte [medeverdachte] heeft voorts niet alleen belastend verklaard over verdachte, maar hij heeft ook belastend verklaard over zijn eigen aandeel in de geweldshandelingen. Anders dan de verdediging heeft betoogd, is de rechtbank van oordeel dat dit juist bijdraagt aan de geloofwaardigheid en betrouwbaarheid van deze verklaring. De rechtbank acht de verklaring van medeverdachte [medeverdachte] daarom voldoende betrouwbaar en bruikbaar voor het bewijs.

De omstandigheid - hoe triest ook - dat medeverdachte [medeverdachte] op 14 augustus 2020 in detentie is overleden, doet aan het vorenstaande niet af.

Medeplegen

De rechtbank stelt voorop dat de betrokkenheid aan een strafbaar feit als medeplegen kan worden bewezenverklaard indien is komen vast te staan dat bij het begaan daarvan sprake is geweest van een voldoende nauwe en bewuste samenwerking.

Gelet op het hiervoor overwogene is de rechtbank van oordeel dat de verklaring van medeverdachte [medeverdachte] op belangrijke onderdelen ondersteund wordt door andere bewijsmiddelen. Zo vindt de verklaring van [medeverdachte] dat [slachtoffer] bij de eerste klappen nog op de bank zat, ondersteuning in het bloedsporenonderzoek. Aan de hand van de bloedspatpatroonanalyse door de forensische opsporing wordt immers geconcludeerd dat het bloedsporenbeeld op de muren en de rugleuningen van de bank past bij het beeld van meerdere krachtsinwerkingen in vloeibaar bloed, passend bij slaan en schoppen in vloeibaar bloed. Het bloedsporenbeeld voor de bank en op de lage voorzijde van de bank is passend in het beeld van afdrukpatronen veroorzaakt door bebloed haar. Het bloedsporenbeeld is passend in het beeld dat het slachtoffer zich, met bebloed haar, heeft bewogen voor de bank en de afdrukpatronen op de lage voorzijde van de bank en op de vloer heeft achtergelaten. Dit komt overeen met de verklaring zoals medeverdachte [medeverdachte] die heeft afgelegd.

De verklaring van [medeverdachte] dat verdachte fors geweld heeft toegepast wordt voorts ondersteund door het feit dat de verbalisanten bij de aanhouding van verdachte constateren dat de knokkel van de middelvinger van de rechterhand iets rood verkleurd was en dat zij nabij de knokkels van de rechterhand een huidverkleuring (blauwe plek) waarnemen. Op de beide schoenen en op de kleding van verdachte worden bovendien bloedsporen aangetroffen, waarbij tot hoog bovenop de linkerschoen (binnenzijde) bloed zit. Ook de handen van medeverdachte [medeverdachte] zijn gecontroleerd, maar hierbij worden op de handen geen rode verkleuringen of blauwe plekken waargenomen.

Uit het gesprek dat verdachte en medeverdachte hebben gevoerd op 11 juni 2020 blijkt naar het oordeel van de rechtbank ook nadrukkelijk dat het aandeel van verdachte in de geweldplegingen significant is geweest. Zo heeft verdachte tegenover medeverdachte [medeverdachte] verklaard:
“Nee maar je uhh of jij nou uhh weet ik veel door wie dit is gekomen dat weet ik toch niet, of jij of ik hem nu hebt doodgeslagen maakt niet uit. We krijgen allebei hetzelfde”en op de vraag van [medeverdachte] hoe het komt dat [slachtoffer] dood is, antwoordt verdachte:
“Ja dat weet ik (lacht), hoe moet ik dat nu weten, ik weet toch niet of dat door mij of door jou komt.”en even later:
“Ik kan het toch niet weten of het door mij kwam of door jou.”.

Wanneer [medeverdachte] specifiek aan verdachte vraagt om te verklaren over het aandeel van verdachte in het geweld, zegt verdachte:
“Nee, ik ga niet zeggen van hoe of wat of van dat trappen. Dan krijg ik misschien wel het driedubbele”en even later:
“Nee jongen, mijn advocaat zei al: “je moet nooit zeggen dat je hem tegen de kop getrapt hebt, dat kan je wel 3 à 4 jaar schelen”.Ook geeft [medeverdachte] in dit gesprek aan dat het aandeel van verdachte in het geweld veel groter zou zijn en dat verdachte weet wat hij heeft gedaan. Verdachte spreekt dit niet tegen, maar antwoordt opnieuw: “
Ja maar het is niet zeker dat het daardoor is gekomen”.

Dit gesprek ondersteunt naar het oordeel van de rechtbank de verklaring van medeverdachte [medeverdachte] dat het aandeel van verdachte in het geweld aanzienlijk is geweest. Hoewel verdachte in dit gesprek niet expliciet toegeeft dat hij het slachtoffer tegen het hoofd heeft geschopt, blijkt uit dit gesprek naar het oordeel van de rechtbank wel dat verdachte kennelijk van oordeel is dat het door hem toegepaste geweld geschikt is geweest om de dood van [slachtoffer] te veroorzaken. Uit dit gesprek leidt de rechtbank voorts af dat het aandeel van verdachte op zijn minst even groot is geweest als het aandeel van [medeverdachte] . De verklaring van verdachte dat hij slechts één of twee schoppen tegen de kont of zij van het slachtoffer heeft gegeven en één of twee klappen in het gezicht acht de rechtbank mede op basis van dit gesprek niet aannemelijk. Hierbij heeft de rechtbank voorts betrokken de verklaring van verdachte in zijn verhoor op 11 juni 2020 waarin hij heeft verklaard dat hij en [medeverdachte] allebei evenveel schuld hebben. Het bij sectie geconstateerde letsel van het slachtoffer kan naar het oordeel van de rechtbank bovendien niet uitsluitend worden verklaard door het geweld zoals dat volgens verdachte door hemzelf en/of medeverdachte [medeverdachte] zou zijn toegepast.

Ook na de geweldshandelingen is sprake geweest van een nauwe en bewuste samenwerking. De rechtbank neemt daartoe in aanmerking dat verdachte en medeverdachte [medeverdachte] hun (leugenachtige) verklaring, dat [slachtoffer] van de fiets zou zijn gevallen, op elkaar hebben afgestemd en dat er concrete aanwijzingen zijn dat er schoonmaakwerkzaamheden in de woning van [slachtoffer] hebben plaatsgevonden. In de woning zijn schoenzoolafdrukken aangetroffen van zowel verdachte als medeverdachte [medeverdachte] en er zijn geen aanwijzingen gevonden dat er andere personen aanwezig zijn geweest in de woning. Vanaf het moment dat de eerste geweldshandelingen hebben plaatsgevonden - gelet op de bewijsmiddelen: vanaf enig moment na 04.00 uur - hebben verdachte en medeverdachte [medeverdachte] zich bovendien op geen enkel moment gedistantieerd van het geweld. Ze hebben samen geprobeerd het slachtoffer op de bank te leggen en ze hebben samen een deken en een kussen voor het slachtoffer gepakt. Verdachte en medeverdachte [medeverdachte] zijn vervolgens gezamenlijk naar de woning van [medeverdachte] gegaan, waarna pas om 09.32 uur door verdachte 112 is gebeld. Dit terwijl verdachte in het telefoongesprek met getuige [getuige 2] rond 07.00 uur al heeft aangegeven dat het niet goed ging met [slachtoffer] en toen heeft verklaard: " [slachtoffer] leeft geen 2 dagen meer zoals hij er nu bij ligt" en [getuige 2] verdachte toen al had geadviseerd een ambulance te bellen.

Op grond van het voorgaande oordeelt de rechtbank dat sprake is geweest van een voldoende nauwe en bewuste samenwerking tussen verdachte en zijn medeverdachte die in de kern bestaat uit een gezamenlijke uitvoering. Daarmee acht de rechtbank het tenlastegelegde medeplegen bewezen.

Vrijspraak van medeplegen moord

De rechtbank is, met de officier van justitie en de raadsman, van oordeel dat er onvoldoende wettig en overtuigend bewijs aanwezig is om te komen tot een veroordeling voor het impliciet primair ten laste gelegde medeplegen van moord. De rechtbank overweegt hiertoe dat niet kan worden vastgesteld dat verdachte en zijn medeverdachte voorafgaand aan het gewelddadig handelen of tussen de elkaar opvolgende geweldshandelingen voldoende tijd voor kalm beraad en gelegenheid voor bezinning hebben gehad, zodat niet kan worden bewezen verklaard dat verdachten en zijn medeverdachte met voorbedachte raad hebben gehandeld.

De rechtbank ziet zich vervolgens voor de vraag gesteld of het impliciet subsidiair ten laste gelegde medeplegen van doodslag wettig en overtuigend kan worden bewezen.

Opzet op de dood

Uit de bewijsmiddelen blijkt naar het oordeel van de rechtbank onvoldoende dat verdachte en medeverdachte [medeverdachte] de intentie hadden om aangever om het leven te brengen. Zogenoemd ‘vol opzet’ is dus niet bewijsbaar. Vervolgens moet de rechtbank beoordelen of sprake is van voorwaardelijk opzet.

De rechtbank stelt voorop dat voorwaardelijk opzet op een bepaald gevolg - zoals hier de dood van [slachtoffer] - aanwezig is indien de verdachte zich willens en wetens heeft blootgesteld aan de aanmerkelijke kans dat dit gevolg zal intreden. Of een gedraging de aanmerkelijke kans op een bepaald gevolg in het leven roept, is afhankelijk van de omstandigheden van het geval. Daarbij komt betekenis toe aan de aard van de gedraging en de omstandigheden waaronder deze is verricht. Het zal in alle gevallen moeten gaan om een kans die naar algemene ervaringsregels aanmerkelijk is te achten.

Uit het strafdossier en het verhandelde ter terechtzitting volgt dat er zeer hevig geweld is toegepast op het lichaam van [slachtoffer] , waarbij zwaar letsel is veroorzaakt over het gehele lichaam, maar met name aan het hoofd. Het toegepaste geweld bestond onder meer uit het met kracht schoppen en slaan tegen het hoofd en het lichaam van [slachtoffer] . Uit het sectierapport blijkt dat de comateuze toestand en het daaraan gerelateerde overlijden van [slachtoffer] , volledig kan worden verklaard door stomp botsende geweldsinwerking op het hoofd en dat verschillende vormen van overige geweldsinwerking hieraan een bijdrage kunnen hebben geleverd.

Naar algemene ervaringsregels brengt het met kracht met geschoeide voet tegen het hoofd, op de wijze zoals verdachte dat heeft gedaan, een aanmerkelijke kans met zich mee dat het slachtoffer daardoor komt te overlijden. Het hoofd is immers een kwetsbaar en vitaal onderdeel van het lichaam. De rechtbank is van oordeel dat het door verdachte en medeverdachte op het hoofd en lichaam van [slachtoffer] - die zich in een weerloze positie bevond - uitgeoefende, hevige, geweld naar uiterlijke verschijningsvorm kan worden aangemerkt als zozeer op de dood te zijn gericht dat het, behoudens aanwijzingen voor het tegendeel, niet anders kan zijn geweest dan dat verdachte willens en wetens de aanmerkelijke kans op dat gevolg heeft aanvaard. Van aanwijzingen voor het tegendeel is de rechtbank niet gebleken.

De rechtbank acht gelet op het bovenstaande het ten laste gelegde medeplegen van doodslag wettig en overtuigend bewezen.

Bewezenverklaring

De rechtbank acht het primair, impliciet subsidiair, ten laste gelegde wettig en overtuigend bewezen, met dien verstande dat:

hij op 9 april 2020 te Nietap, tezamen en in vereniging met een ander, [slachtoffer] opzettelijk van het leven heeft beroofd, door die [slachtoffer]

- meermalen tegen/op het hoofd te slaan, en

- een voorwerp op zijn lichaam te zetten en hier vervolgens bovenop te gaan zitten, en

- meermalen tegen het hoofd te schoppen, en

- meermalen tegen zijn lichaam te schoppen, en

- met een voorwerp op zijn hoofd te slaan, en

- in hulpeloze toestand achter te laten en er onvoldoende zorg voor te dragen dat die [slachtoffer] adequate en/of tijdige medische hulp ontving en/of onderging.

Verdachte zal van het meer of anders ten laste gelegde worden vrijgesproken, aangezien de rechtbank dat niet bewezen acht.

Voor zover in de tenlastelegging taal- en/of schrijffouten voorkomen, zijn deze in de bewezenverklaring verbeterd. Verdachte is daardoor niet geschaad in de verdediging.

Strafbaarheid van het bewezen verklaarde

Het bewezen verklaarde levert op:

1. medeplegen van doodslag

Dit feit is strafbaar nu geen omstandigheden aannemelijk zijn geworden die de strafbaarheid uitsluiten.

Strafbaarheid van verdachte

De rechtbank acht verdachte strafbaar nu niet van enige strafuitsluitingsgrond is gebleken.

Strafmotivering

Vordering van de officier van justitie

De officier van justitie heeft gevorderd dat verdachte ter zake van het ten laste gelegde medeplegen van doodslag wordt veroordeeld tot vijf jaren gevangenisstraf en oplegging van de maatregel van terbeschikkingstelling met bevel tot verpleging van overheidswege. Zij heeft daartoe aangevoerd dat blijkens de wetsgeschiedenis de terbeschikkingstelling met voorwaarden is voorbehouden aan personen die niet te gevaarlijk zijn, een niet te ernstig misdrijf hebben begaan en een betrouwbare bereidheid tot medewerking tonen. Volgens de officier van justitie voldoet verdachte niet aan deze voorwaarden, aangezien de bereidheid tot medewerking zeer onbetrouwbaar is en verdachte te gevaarlijk is voor een voorwaardelijke terbeschikkingstelling.

Verder heeft de officier van justitie gevorderd een gedragsbeïnvloedende en vrijheidsbeperkende maatregel ex artikel 38z (GVM) van het Wetboek van Strafrecht (Sr) op te leggen.

Standpunt van de verdediging

De raadsman heeft zich primair op het standpunt gesteld dat verdachte vrijgesproken dient te worden van het ten laste gelegde. Subsidiair heeft de raadsman aangevoerd dat het aandeel van verdachte in de mishandeling van het slachtoffer minimaal is geweest en dat oplegging van de maatregel van terbeschikkingstelling daarom niet aan de orde kan zijn. Daarnaast kan volgens de raadsman de problematiek van verdachte afdoende worden behandeld door het stellen van bijzondere voorwaarden in het kader van een deels voorwaardelijke veroordeling.

Oordeel van de rechtbank

Bij de bepaling van de straf heeft de rechtbank rekening gehouden met de aard en de ernst van het bewezen en strafbaar verklaarde, de omstandigheden waaronder dit is begaan, de persoon van verdachte zoals deze naar voren is gekomen uit het onderzoek ter terechtzitting en de over hem opgemaakte rapportages, het uittreksel uit de justitiële documentatie, alsmede de vordering van de officier van justitie en het pleidooi van de verdediging.

De rechtbank heeft in het bijzonder het volgende in aanmerking genomen.

Verdachte heeft, samen met medeverdachte [medeverdachte] , [slachtoffer] opzettelijk van het leven beroofd. Verdachte heeft [slachtoffer] onder meer meerdere malen met veel kracht tegen zijn hoofd en lichaam geslagen en geschopt. Vervolgens heeft verdachte het slachtoffer in hulpeloze toestand achtergelaten. Verdachte heeft pas enkele uren na het eerste geweld 112 gebeld, waardoor hij er onvoldoende zorg voor heeft gedragen dat het slachtoffer adequate en tijdige medische hulp ontving. Als gevolg van het toegepaste geweld is het slachtoffer in coma geraakt en is hij enkele dagen later, op 14 april 2020, aan de gevolgen hiervan overleden.

Door aldus te handelen heeft verdachte, samen met medeverdachte [medeverdachte] , inbreuk gemaakt op het meest fundamentele recht waarover de mens beschikt, te weten het recht op leven. Doodslag behoort dan ook tot de meest ernstige misdrijven in het Nederlandse strafstelsel en een delict als het onderhavige draagt bij aan angstgevoelens en gevoelens van onveiligheid in de samenleving. Dat de reden van dit excessieve geweld enkel en alleen gelegen was in het feit dat het slachtoffer een deel van de joint van medeverdachte [medeverdachte] had opgerookt, maakt het feit nog schrijnender. De rechtbank rekent dit verdachte zeer aan.

Toerekeningsvatbaarheid

Ten aanzien van de toerekeningsvatbaarheid van verdachte heeft de rechtbank gelet op de psychiatrische onderzoeksrapportage van 29 oktober 2020, opgemaakt door F. Harmanny-Wiersma en de psychologische onderzoeksrapportage van 27 oktober 2020, opgemaakt door drs. D. Breuker.

De conclusies van deze rapporten luiden, zakelijk weergegeven, als volgt.

Door de psycholoog is vastgesteld dat bij verdachte sprake is van een ziekelijke stoornis van de geestvermogens in de zin van een ernstige stoornis in alcoholgebruik en een matige stoornis in cocaïnegebruik. Tevens is er sprake van een gebrekkige ontwikkeling van de geestvermogens door de aanwezigheid van een antisociale persoonlijkheidsstoornis en zwakbegaafdheid.

Volgens de psychiater lijdt verdachte aan een ernstige verslaving aan alcohol, een qua ernst moeilijk in te schatten verslaving aan cocaïne, een ernstige verslaving aan nicotine, een antisociale persoonlijkheidsstoornis, waarschijnlijk ADHD en een zwakbegaafd/beneden gemiddeld intelligentieniveau.

Beide gedragsdeskundigen concluderen dat ten tijde van het ten laste gelegde feit ook sprake was van de hiervoor genoemde stoornissen en ook concluderen zij dat de stoornissen de gedragskeuzes en gedragingen van verdachte tijdens het plegen van dit feit hebben beïnvloed. Vanwege de ernst van de verslavingsproblematiek is verdachte niet in staat geweest om zijn alcoholgebruik te beperken. Door de psycholoog is opgemerkt dat sprake is van continue overdadigheid en van doordrinken, zo ook ten tijde van het ten laste gelegde feit. Onder invloed van alcohol komt ook de antisociale persoonlijkheidsstoornis van verdachte enorm onder druk te staan. Hij heeft dan onvoldoende controle over zijn agressie en gedrag. De psychiater merkt op dat betrokkene zeer onder invloed van alcohol was waardoor zijn emotieregulatie sterk ontregelde. Hoewel gezegd kan worden dat mensen zelf verantwoordelijk zijn voor de keuze om alcohol te nuttigen, moet volgens de psychiater in medisch-psychiatrische zin opgemerkt worden dat verdachte een al 30 jaren bestaande alcoholverslaving heeft en dat verdachte, ten tijde van het ten laste gelegde, ‘s morgensvroeg na het ontwaken al onttrekkingsverschijnselen had van alcohol. Dit duidt op een zeer ernstige verslaving waar mensen zelden op eigen kracht vanaf kunnen komen.

Op basis van het vorenstaande adviseren beide deskundigen om verdachte het ten laste gelegde in verminderde mate toe te rekenen.

De rechtbank kan zich met de inhoud en de conclusies van de gedragsdeskundigen verenigen, neemt deze over en concludeert met betrekking tot de toerekeningsvatbaarheid van verdachte dat het bewezenverklaarde aan verdachte in verminderde mate moet worden toegerekend.

Motivering van de maatregel

De rechtbank heeft met het oog daarop gelet op de hierboven reeds vermelde psychiatrische onderzoeksrapportage van 29 oktober 2020, opgemaakt door F. Harmanny-Wiersma en de psychologische onderzoeksrapportage van 27 oktober 2020, opgemaakt door drs. D. Breuker en voorts op de reclasseringsadviezen van VNN d.d. 28 oktober 2020 en 22 februari 2021. Deze deskundigen hebben in hun respectieve rapporten een advies gegeven over de afdoening van de strafzaak en daarbij overwogen of aan verdachte de maatregel van terbeschikkingstelling (hierna: TBS) dient te worden opgelegd.

Zowel de gedragsdeskundigen als de reclassering adviseren oplegging van TBS met voorwaarden. De gedragsdeskundigen schatten het risico op recidive zonder behandeling in als matig tot hoog.

Door de psycholoog wordt opgemerkt dat eerdere (voorwaardelijke) begeleidende hulpverleningscontacten zijn mislukt doordat verdachte zijn eigen plan trok, wegliep en zich niet aan de leefregels hield. Om de matige recidivekans te verlagen is volgens de psycholoog een behandeling noodzakelijk in een Forensische Verslavingskliniek met een delict gerelateerde behandeling en geïntegreerde aanpak van de meervoudige problematiek. Gezien het hoge geweldsrisico, de ernst van de feiten, de lastig te beïnvloeden meervoudige problematiek en het mislukken van voorgaande behandeltrajecten en toezicht, adviseert de psycholoog om behandeling in het kader van TBS met voorwaarden op te leggen. Verdachte wordt door de psycholoog in staat geacht om mee te werken aan voorwaarden, maar daarbij heeft verdachte wel een stevig dwingend kader nodig omdat de kans op onttrekking anders groot is.

Ook de psychiater concludeert dat een (langdurige) behandeling van verdachte gericht op zijn verslavingsgevoeligheid en zijn persoonlijkheidsstoornis in het kader van TBS met voorwaarden noodzakelijk is om recidive zo veel mogelijk te voorkomen.

De reclassering van VNN acht het kader van TBS met voorwaarden geïndiceerd om het risico op herhaling van delictgedrag te beperken. Daarbij heeft de reclassering benadrukt dat er sprake is van langdurige en zeer hardnekkige verslavingsproblematiek met een negatief effect op gedrag en agressieregulatie. Ondanks eerdere veroordelingen, waarbij de verslavingsproblematiek ook een rol heeft gespeeld, is het verdachte tot dusverre niet gelukt om zijn leven op orde te krijgen. Gelet op de ernst van de problematiek, de als hoog ingeschatte kans op terugval in alcoholgebruik en delictgedrag in een ambulant en weinig gestructureerd kader, en de aard van het tenlastegelegde delict, acht de reclassering een klinische behandeling binnen een gedwongen kader en in een gesloten setting aangewezen. Een (deels) voorwaardelijk kader met bijzondere voorwaarden wordt door de reclassering als onvoldoende toereikend ingeschat. Bij overtreding van de voorwaarden zal er onvoldoende aandacht bestaan voor de onderliggende problematiek. De maatregel TBS acht de reclassering effectief en passend omdat behandeling zal zijn geborgd, ook wanneer de voorwaarden onverhoopt worden overtreden. Omdat naast het alcoholgebruik ook de antisociale persoonlijkheidsstoornis en emotie- en agressieregulatieproblemen behandeling behoeven én de behandelmotivatie als wankel imponeert, acht het Nederlands Instituut voor Forensische Psychiatrie en Psychologie (NIFP) plaatsing in een Forensisch Psychiatrische Kliniek passend.

Ter terechtzitting heeft deskundige Post het advies van de reclassering bevestigd en toegelicht.

Daarbij heeft hij verklaard dat de reclassering niet heeft overwogen om TBS met verpleging van overheidswege te adviseren, omdat TBS met voorwaarden als meest passend wordt gezien en recidivepreventie op deze wijze afdoende kan plaatsvinden. Verdachte heeft te kennen gegeven dat hij bereid is om zich aan de voorwaarden te houden.

De rechtbank onderschrijft de hiervoor weergegeven conclusies van de deskundigen en maakt deze tot de hare. Nu voornoemde psychiater, psycholoog en reclassering tot een eensluidend advies komen, welk advies de rechtbank gedegen voorkomt, zal de rechtbank aan verdachte de maatregel TBS met voorwaarden opleggen. De rechtbank acht het met de deskundigen noodzakelijk dat verdachte klinisch wordt opgenomen ter stabilisatie en dat vervolgens doorstroming vanuit een klinische setting plaatsvindt naar een beschermd wonen plek met ambulante behandeling en toezicht, zoals door de reclassering wordt geschetst. Naar het oordeel van de rechtbank is gedwongen opname in een FPC in het kader van een TBS met verpleging van overheidswege niet noodzakelijk om het recidivegevaar dat van verdachte uitgaat te beperken tot een aanvaardbaar niveau. Het beveiligingsniveau van een FPK is afdoende, ook volgens de deskundigen. De door de reclassering geformuleerde voorwaarden, indien verdachte zich daaraan conformeert, volstaan om de maatschappij voldoende te beschermen.

De rechtbank zal bij de maatregel TBS dan ook de door de reclassering geadviseerde voorwaarden opleggen. Bij verdachte is sprake van een matig/hoog recidiverisico. Uit voornoemd rapport van 22 februari 2021 van de reclassering komt naar voren dat verdachte bereid lijkt te zijn om medewerking te verlenen aan het plan van aanpak zoals genoemd in het rapport. Hoewel deze bereidheid om mee te werken ietwat wankel lijkt te zijn, heeft verdachte wel motivatie getoond om zijn verslavingsproblematiek aan te pakken en zijn leven op orde te krijgen. Ter terechtzitting heeft verdachte ook aangegeven mee te zullen werken aan de voorwaarden.

Aan de wettelijke vereisten voor het opleggen van de TBS-maatregel is voldaan, nu bij verdachte - zoals eerder overwogen - tijdens het begaan van het feit gebrekkige ontwikkeling of ziekelijke stoornis van de geestvermogens bestond, het door verdachte begane feit een misdrijf is waarop naar de wettelijke omschrijving een gevangenisstraf van vier jaren of meer is gesteld, en de veiligheid van anderen en de algemene veiligheid van personen het opleggen van deze maatregel eist.

Met betrekking tot het gevaarscriterium heeft de rechtbank de ernst van het bewezenverklaarde feit, de stoornissen zoals door de deskundigen hiervoor beschreven en de klinische behandeling die noodzakelijk is, in aanmerking genomen. Ook overweegt de rechtbank dat eerdere hulpverleningstrajecten in het kader van deels voorwaardelijke veroordelingen geen blijvende gedragsverandering hebben kunnen bewerkstelligen. De rechtbank is met de deskundigen van oordeel dat behandeling van de verslavingsproblematiek essentieel is voor het voorkomen van recidive en de rechtbank acht behandeling van verdachte in het kader van een deels voorwaardelijke gevangenisstraf met bijzondere voorwaarden niet aan de orde, nu dit onvoldoende zekerheid biedt. Bij overtreding van de voorwaarden kan in die situatie weliswaar de voorwaardelijk opgelegde gevangenisstraf ten uitvoer worden gelegd, maar in dat geval blijft de problematiek van verdachte onbehandeld. De rechtbank acht dit zeer ongewenst met het oog op het recidivegevaar.

TBS met verpleging van overheidswege acht de rechtbank thans niet passend gelet op de justitiële documentatie van verdachte, waaruit blijkt dat hij niet eerder voor een zwaar geweldsfeit is veroordeeld, en voorts gelet op (en in combinatie met) de problematiek van verdachte. De rechtbank is daarom, in aanvulling op de overweging ten aanzien van het recidivegevaar, van oordeel dat TBS met verpleging van overheidswege op dit moment een te vergaande maatregel is en dat kan worden volstaan met TBS met voorwaarden.

De rechtbank kan, op vordering van het Openbaar Ministerie, wel bevelen dat verdachte, als (onder voorwaarden) ter beschikking gestelde, alsnog van overheidswege zal worden verpleegd indien de voorwaarden niet worden nageleefd of anderszins het belang van de veiligheid van anderen dan wel de algemene veiligheid van personen dit eist. Het bewezen verklaarde feit is een misdrijf dat gericht is tegen dan wel gevaar veroorzaakt voor de onaantastbaarheid van het lichaam van een of meer personen, zodat een termijn van een eventuele maatregel van terbeschikkingstelling met verpleging van overheidswege niet is beperkt tot vier jaren.

Strafmotivering

Alles afwegende is de rechtbank van oordeel dat oplegging van een gevangenisstraf voor de duur van vijf jaren, met aftrek van de tijd die hij in verzekering en voorlopige hechtenis heeft doorgebracht, in combinatie met oplegging van de maatregel van TBS met voorwaarden de meest aangewezen combinatie van straf en maatregel is.

Gelet op de ernst van het bewezenverklaarde feit kan niet worden volstaan met een lichtere of andere sanctie dan de maximale gevangenisstraf van 5 jaren die in combinatie met de maatregel TBS met voorwaarden op grond van artikel 38 lid 3 Sr kan worden opgelegd.

Gedragsbeïnvloedende en vrijheidsbeperkende maatregel

De officier van justitie heeft oplegging van een gedragsbeïnvloedende en vrijheidsbeperkende maatregel ex artikel 38z (GVM) van het Wetboek van Strafrecht (Sr) gevorderd. Deze maatregel is volgens de memorie van toelichting bedoeld voor daders van ernstige zeden- of geweldsfeiten bij wie sprake is van een hoog recidivegevaar. Voor die mensen moet langdurig, zo niet levenslang toezicht mogelijk zijn ter voorkoming van nieuwe slachtoffers.

Er is in de zaak van verdachte weliswaar sprake van een voldoende ernstig feit voor oplegging van de GVM. Het recidivegevaar wordt door de deskundigen echter ingeschat op
matigtot hoog en wordt vooral bepaald door de verslavingsproblematiek in combinatie met de persoonlijkheidsproblematiek. Binnen de TBS met voorwaarden is een geïntegreerde aanpak en behandeling van die problematiek mogelijk gedurende de periode van maximaal negen jaren. De rechtbank hecht er aan (nogmaals) op te merken dat verdachte zich ter terechtzitting heeft gecommitteerd aan de door de reclassering voorgestelde aanpak. Zoals hiervoor is overwogen kan de TBS met voorwaarden worden omgezet naar een (ongemaximeerde) TBS met verpleging van overheidswege wanneer verdachte zich onverhoopt (toch) niet aan de voorwaarden houdt. Hoewel de justitiële documentatie een groot deel van het leven van verdachte beslaat, worden hier geen (ernstige) geweldsfeiten op vermeld. Dit alles in ogenschouw nemende, kan naar het oordeel van de rechtbank worden volstaan met de combinatie van een gevangenisstraf van aanzienlijke duur en de maatregel TBS met voorwaarden. De rechtbank acht gelet daarop geen termen aanwezig om naast de TBS met voorwaarden een gedragsbeïnvloedende en vrijheidsbeperkende maatregel ex artikel 38z Sr op te leggen.

Toepassing van wetsartikelen

De rechtbank heeft gelet op de artikelen 37a, 38, 38a, 47 en 287 van het Wetboek van Strafrecht.
Deze voorschriften zijn toegepast, zoals zij ten tijde van het bewezen verklaarde rechtens golden dan wel ten tijde van deze uitspraak gelden.

Uitspraak

De rechtbank

Verklaart niet bewezen hetgeen verdachte primair, impliciet primair, is ten laste gelegd en spreekt verdachte daarvan vrij.

Verklaart het primair, impliciet subsidiair, ten laste gelegde bewezen, te kwalificeren en strafbaar zoals voormeld en verdachte daarvoor strafbaar.

Verklaart niet bewezen hetgeen aan verdachte meer of anders is ten laste gelegd dan het bewezen verklaarde en spreekt verdachte daarvan vrij.

Veroordeelt verdachte tot:

een gevangenisstraf voor de duur van 5 jaren.

Beveelt dat de tijd die de veroordeelde voor de tenuitvoerlegging van deze uitspraak in verzekering en voorlopige hechtenis heeft doorgebracht, bij de uitvoering van de opgelegde gevangenisstraf, geheel in mindering zal worden gebracht.

Gelast dat verdachte ter beschikking zal worden gesteld en stelt daarbij de volgende voorwaarden:

1. veroordeelde maakt zich niet schuldig aan een strafbaar feit;

2. veroordeelde werkt mee aan het reclasseringstoezicht. Deze medewerking houdt onder andere in:

- veroordeelde meldt zich op afspraken bij de reclassering. De reclassering bepaalt hoe vaak dat nodig is;

- veroordeelde laat een of meer vingerafdrukken nemen en laat een geldig identiteitsbewijs zien. Dit is nodig om de identiteit van betrokkene vast te stellen;

- veroordeelde houdt zich aan de aanwijzingen van de reclassering. De reclassering kan

aanwijzingen geven die nodig zijn voor de uitvoering van het toezicht of om veroordeelde te

helpen bij het naleven van de voorwaarden;

- veroordeelde helpt de reclassering aan een actuele foto waarop zijn gezicht herkenbaar is. Deze foto is nodig voor opsporing bij ongeoorloofde afwezigheid;

- veroordeelde werkt mee aan huisbezoeken;

- veroordeelde geeft de reclassering inzicht in de voortgang van begeleiding en/of behandeling door andere instellingen of hulpverleners;

- veroordeelde vestigt zich niet op een ander adres zonder toestemming van de reclassering;

- veroordeelde werkt mee aan het uitwisselen van informatie met personen en instanties die

contact hebben met veroordeelde, als dat van belang is voor het toezicht;

3. veroordeelde werkt mee aan een time-out in een Forensisch Psychiatrisch Centrum (FPC) of andere instelling, als de reclassering dat nodig vindt. Deze time-out duurt maximaal 7 weken, met de mogelijkheid van verlenging met nog eens maximaal 7 weken, tot maximaal 14 weken per jaar;

4. veroordeelde gaat niet naar het buitenland of het Caraïbisch deel van het Koninkrijk der Nederlanden, zonder toestemming van het Openbaar Ministerie;

5. veroordeelde laat zich opnemen in [instelling] te Balkbrug of een soortgelijke zorginstelling, te bepalen door de justitiële instantie die verantwoordelijk is voor plaatsing.

De opname duurt zolang de reclassering dat nodig vindt. Veroordeelde houdt zich aan de huisregels en de aanwijzingen die de zorginstelling geeft voor de behandeling. Het innemen van medicijnen kan onderdeel zijn van de behandeling. Als de reclassering een overgang naar ambulante zorg, begeleid wonen of maatschappelijke opvang gewenst vindt, werkt veroordeelde mee aan de indicatiestelling en plaatsing;

6. veroordeelde laat zich na de klinische opname behandelen door de Forensische Polikliniek VNN of een soortgelijke zorgverlener, te bepalen door de reclassering en de behandelaren van de klinische instelling waar veroordeelde verbleef. De behandeling start na het einde van de hiervoor genoemde klinische opname. De behandeling duurt zolang de reclassering dat nodig vindt. Veroordeelde houdt zich aan de huisregels en de aanwijzingen die de zorgverlener geeft voor de behandeling. Het innemen van medicijnen kan onderdeel zijn van de behandeling. Veroordeelde werkt mee aan controles hierop, inclusief laboratoriumonderzoek, indien hiertoe aanleiding bestaat;

7. veroordeelde verblijft na de klinische behandeling, indien geïndiceerd door de reclassering en de behandelaren van de klinische instelling waar betrokkene verbleef, in een instelling voor beschermd wonen of maatschappelijke opvang. Het verblijf start aansluitend op de klinische behandeling. Het verblijf duurt zolang de reclassering dat nodig vindt. Veroordeelde houdt zich aan de huisregels en het dagprogramma dat de instelling in overleg met de reclassering voor hem heeft opgesteld;

8. veroordeelde gebruikt geen drugs en werkt mee aan controle op dit verbod. De controle gebeurt met urineonderzoek en/of speekselonderzoek. De reclassering bepaalt met welke controlemiddelen en hoe vaak veroordeelde wordt gecontroleerd;

9. veroordeelde gebruikt geen alcohol en werkt mee aan urineonderzoek en ademonderzoek (blaastest) om dit alcoholverbod te controleren. De reclassering bepaalt met welke controlemiddelen en hoe vaak veroordeelde wordt gecontroleerd.

Draagt de reclassering van Verslavingszorg Noord-Nederland op de veroordeelde bij de naleving van de voorwaarden hulp en steun te verlenen.

Onder verwijzing naar artikel 38, vierde lid, van het Wetboek van Strafrecht geeft de rechtbank aan dat de aard van de behandeling van en de zorgverlening aan veroordeelde dient te zijn zoals omschreven in het reclasseringsadvies van de reclassering Verslavingszorg Noord-Nederland d.d. 22 februari 2021.

Behandeldoelen dienen te zijn gericht op het behandelen van de verslavingsproblematiek en persoonlijkheidsproblematiek van veroordeelde. Na de klinische behandeling kan een ambulante vervolgbehandeling deel uitmaken van deze voorwaarden. Vanaf zes maanden voor de ontslagdatum van veroordeelde uit detentie kunnen - indien nodig - de voorwaarden met betrekking tot de behandeling nader worden gepreciseerd en geactualiseerd.

Dit vonnis is gewezen door mr. R. Depping, voorzitter, mr. B.I. Klaassens en

mr. C. Brouwer, rechters, bijgestaan door mr. E.E. de Vries, griffier, en uitgesproken ter openbare terechtzitting van deze rechtbank op 18 maart 2021.

Mr. C. Brouwer is buiten staat dit vonnis mede te ondertekenen.

Veroordeling voor medeplegen van doodslag met TBS-maatregel

Uitspraak

RECHTBANK NOORD-NEDERLAND

[verdachte] ,

Tenlastelegging

Beoordeling van het bewijs

5. Resultaten

6. Interpretatie van resultaten

7. Conclusie

Bewezenverklaring

Strafbaarheid van het bewezen verklaarde

Strafbaarheid van verdachte

Toepassing van wetsartikelen

Uitspraak

De rechtbank

een gevangenisstraf voor de duur van 5 jaren.