ECLI:NL:RBNNE:2019:5858

• Datum uitspraak: 17 december 2019
• Publicatiedatum: 5 augustus 2020
• Zaaknummer: 7775067 \ CV EXPL 19-3376
• Instantie: Rechtbank Noord-Nederland
• Type: Uitspraak
• Rechtsgebied: Civiel recht
• Procedures: Eerste aanleg - enkelvoudig
• Rechters: M.E. van Rossum
• Vindplaatsen: Rechtspraak.nl

AI samenvatting door Lexboost • Automatisch gegenereerd

Vordering tot betaling van kosten voor het verwijderen van de gasaansluiting na opzegging van de aansluit- en transportovereenkomst

In deze zaak vordert de netbeheerder N.V. Rendo van de consument (hierna: Consument) betaling van € 399,30 voor het verwijderen van de gasaansluiting in zijn woning, nadat de consument zijn aansluit- en transportovereenkomst voor gas (ATO) heeft opgezegd. De procedure begon met een dagvaarding op 13 mei 2019, gevolgd door verschillende conclusies van antwoord, repliek en dupliek. De kantonrechter heeft vastgesteld dat Rendo het gasnetwerk in Zuid-Drenthe beheert en dat de consument sinds 1 februari 2017 eigenaar is van een woning die op dit netwerk is aangesloten. De consument heeft op 13 november 2018 de overeenkomst met zijn energieleverancier Greenchoice opgezegd en Rendo geïnformeerd dat hij geen gas meer wenst te gebruiken. Rendo heeft de consument vervolgens op de hoogte gesteld van de kosten voor het verwijderen van de gasaansluiting, welke de consument betwistte. De kantonrechter heeft geoordeeld dat de algemene voorwaarden van Rendo niet tijdig aan de consument zijn verstrekt, waardoor de consument niet contractueel verplicht is om de kosten voor de verwijdering te betalen. De kantonrechter heeft de vordering van Rendo afgewezen en een comparitie gelast om verdere standpunten te bespreken.

Uitspraak

RECHTBANK NOORD-NEDERLAND

Afdeling Privaatrecht

Locatie Assen

zaak-/rolnummer: 7775067 \ CV EXPL 19-3376

vonnis van de kantonrechter van 17 december 2019

in de zaak van

de naamloze vennootschap N.V. Rendo (Regionaal Nutsbedrijf voor Zuid Drenthe en Noord Overijssel) ,

hierna te noemen: Rendo,

gevestigd te Meppel,

eisende partij,

gemachtigde: Gerechtsdeurwaarders Busscher,

tegen

(Consument),

hierna te noemen: (Consument),

wonende te (A),

gedaagde partij,

gemachtigde: mr. E.H.P. Dingenouts.

1. De procedure

Het verloop van de procedure blijkt uit:

- de dagvaarding van 13 mei 2019 met producties;

- de conclusie van antwoord met producties;

- de conclusie van repliek met producties;

- de conclusie van dupliek.

Tot slot is vonnis bepaald.

2. De vaststaande feiten

De kantonrechter gaat uit van de volgende feiten, die vaststaan omdat ze niet of niet voldoende zijn betwist en/of blijken uit de in zoverre onweersproken gelaten inhoud van de overgelegde producties.

2.1.

Rendo beheert het gasnetwerk in Zuid-Drenthe.

2.2. (

Consument) is sinds 1 februari 2017 (mede)eigenaar van een woning aan de (A). De woning is aangesloten op het gasnetwerk van Rendo. Begin januari 2017 heeft (Consument) via een online verhuisbericht onder andere gaslevering aangevraagd voor die woning met ingang van 1 februari 2017. Greenchoice heeft die aanvraag op 10 januari 2017 bevestigd.

2.3.

Op 1 februari 2017 heeft de energieleverancier van (Consument), Greenchoice, namens Rendo een Aansluit- en transportovereenkomst (hierna: ATO) met (Consument) gesloten. Op die ATO zijn de Algemene Voorwaarden voor aansluiting en transport elektriciteit en gas voor kleinverbruikers (versie 2013) van Rendo van toepassing verklaard.

2.4. (

Consument) heeft op 3 februari 2017 bericht ontvangen van Greenchoice dat zij namens de netbeheerder de ATO tot stand heeft gebracht. De naam en contactgegevens van de netbeheerder zijn daarin niet vermeld. Greenchoice heeft geschreven dat (Consument) de
overeenkomst en de bijbehorende
algemene voorwaarden op haar website kan vinden.

2.5.

Onder het woord '
overeenkomst ' is een link naar de model-ATO opgenomen. Onder de woorden "
algemene voorwaarden " bevindt zich een link naar het webadres "www.greenchoice.nl/Content/PDF/Algemenevoorwaarden.pdf". Via die link wordt een document bereikt, getiteld "Toelichting voor consumenten op de algemene voorwaarden voor de levering van elektriciteit en gas (versie 2013)". Het betreft een praktische uitleg over de levering van energie; niet de algemene voorwaarden van Rendo.

2.6.

Rendo en de andere netbeheerders in Nederland hanteren dezelfde Algemene Voorwaarden. Deze zijn tot stand gekomen in overleg tussen Netbeheer Nederland , namens de gezamenlijke netbeheerders, en de Consumentenbond. In de Algemene Voorwaarden van Rendo is onder meer het volgende bepaald:

Artikel 2 Toepasselijkheid van de algemene voorwaarden en andere voorwaarden

2.2.

Op de aansluit- en transportovereenkomst zijn mede van toepassing de tariefstructuren en voorwaarden als bedoeld in artikel (…) 12a, 12b en 22 van de Gaswet.

Artikel 3. De aansluit en transportovereenkomst

3.6.

Elk der partijen is gerechtigd de aansluit- en transportovereenkomst schriftelijk met in achtneming van een opzegtermijn op te zeggen. (…). Indien niet voldaan is aan deze vereisten (inzake opzegging, ktr.) , alsmede indien de netwerkbeheerder niet binnen de opzegtermijn in de gelegenheid is gesteld om de voor de beëindiging van de aansluit- en transportovereenkomst noodzakelijke handelingen te verrichten, blijft de contractant gebonden aan hetgeen in of krachtens de aansluit- en transportovereenkomst is bepaald totdat hij aan al zijn daaruit voortvloeiende verplichtingen heeft voldaan. (…)

Artikel 5. Werkzaamheden aan de aansluiting en de meetinrichting

5.3. (…)

Het (…) deactiveren en wegnemen van de aansluiting en de meetinrichting zijn in elk geval voor rekening van contractant, indien:

a. dit geschiedt op zijn verzoek;

b. dit het gevolg is van zijn handelen of nalaten of het gevolg is van omstandigheden die hem redelijkerwijs zijn toe te rekenen.

Artikel 11. Gevolgen van niet-nakoming door contractant

11.1

De netwerkbeheerder is bevoegd, zo mogelijk na voorafgaande schriftelijke waarschuwing, de aansluiting geheel of gedeeltelijk weg te nemen of te deactiveren, indien de contractant een of meer van zijn verplichtingen op grond van de aansluit- en transportovereenkomst niet nakomt. (…)

Artikel 14 Tarieven

14.1

De contractant is aan de netwerkbeheerder bedragen verschuldigd voor het (…) deactiveren en wegnemen van de aansluiting en de meetinrichting alsmede voor het transport, volgens het daarvoor door de netbeheerder vastgestelde tarievenblad. het tarievenblad is te vinden op de internetsite van de netbeheerder (…)

2.7.

Artikel 14.1 van de Algemene Voorwaarden is in overeenstemming met artikel 2.5.1.12 van het Besluit van de Autoriteit Consument en Markt (hierna: ACM) van 21 april 2016, kenmerk ACM/DE/2016/202166, houdende de vaststelling van de voorwaarden als bedoeld in artikel 12a van de Gaswet (hierna: de Tarievencode gas). Artikel 2.5.1.12 van de Tarievencode gas luidt als volgt:

2.5.1.12 Bij de beëindiging van de aansluitovereenkomst worden eventuele kosten voor het fysiek afschakelen van de aansluiting dan wel het verwijderen van de aansluiting via een eenmalige bijdrage in rekening gebracht bij de “voormalige” aangeslotene, met inachtneming van de systematiek van voorcalculatie zoals beschreven in artikel 2.5.1.15.

2.8.

De Tarievencode gas bevat aldus artikel 1.1.1: "de door netbeheerders jegens netgebruikers, waaronder afnemers, te hanteren tariefstructuur die de elementen en wijze van berekening beschrijft van het tarief waarvoor transport van gas, met inbegrip van invoer, uitvoer en doorvoer van gas, de met het transport ondersteunende diensten ten behoeve van netgebruikers en het gebruik van een of meer installaties van het verwante bedrijf zullen worden doorgevoerd en van het tarief waarvoor de netbeheerder van het landelijk gastransportnet uitvoering zal geven aan zijn in artikel 10a, eerste lid, omschreven wettelijke taken, zoals bedoeld in artikel 12a van de Gaswet". In artikel 12a van de gaswet staat het volgende:

12a. Met inachtneming van de in artikel 12 bedoelde regels en de in artikel 6 van verordening 715/2009 bedoelde netcodes zenden de gezamenlijke netbeheerders aan de Autoriteit Consument en Markt een voorstel met betrekking tot de door hen jegens netgebruikers te hanteren tariefstructuren dat de elementen en wijze van berekening beschrijft van:

a. het tarief voor transport van gas, met inbegrip van invoer, uitvoer en doorvoer van gas en de het transport ondersteunende diensten ten behoeve van netgebruikers en met inbegrip van de in artikel 10a, eerste lid, met uitzondering van onderdelen d en p, omschreven wettelijke taken,

b. de tarieven waarvoor de netbeheerder van het landelijk gastransportnet uitvoering zal geven aan zijn in artikel 10a, eerste lid, onderdeel p, omschreven taak en

c. de tarieven voor meting van gas bij afnemers als bedoeld in artikel 43, eerste lid, voor het verzorgen van een aansluiting als bedoeld in artikel 10, zesde lid, onder a, een aansluitpunt als bedoeld in artikel 10, zesde lid, onderdeel b, of een aansluiting als bedoeld in artikel 10a, eerste lid, onderdeel d.

2.9.

De wettelijke basis voor de Tarievencode gas wordt gevormd door artikel 12f van de Gaswet. In dat artikel staat dat de ACM de tariefstructuren en voorwaarden vaststelt en op welke wijze zij dat moet doen.

2.10.

Artikel 52b, eerste lid, van de Gaswet, dat is opgenomen in paragraaf 5.3a. Consumentenbescherming, bepaalt dat de voorwaarden, verbonden aan een leverings- of transportovereenkomst met een afnemer transparant, eerlijk en vooraf bekend moeten zijn en in ieder geval voor het sluiten van de overeenkomst worden verstrekt. Een contract dat in strijd daarmee is gesloten is volgens het derde lid vernietigbaar.

2.11. (

Consument) heeft op of omstreeks 13 november 2018 de overeenkomst met Greenchoice opgezegd. Bij e-mail van 23 november 2018 heeft hij het volgende aan Rendo bericht:

"Graag wil ik via deze weg laten weten de aansluit- en transportovereenkomst voor de levering van gas, met in achtneming van de opzegtermijn uit artikel 3.6 van de algemene voorwaarden, te willen beëindigen. … Per 28-11-2018 stopt de levering van gas op ons adres. … "

Op de vraag van Rendo of de opzegging een verhuizing of verwijdering van de gasaansluiting betreft, heeft (Consument) het volgende geantwoord:

"Het was mij onduidelijk of ik nu wel of niet de ATO op moest zeggen wanneer ik geen gas contract meer heb, dus voor de zekerheid de opzegging. Wat er daarna moet gebeuren door Rendo of Greenchoice laat ik bij jullie. het hoeft van mij niet verwijderd te worden. ik ga gewoon geen gas meer gebruiken."

2.12.

Rendo heeft (Consument) op 11 december 2018 bericht dat, nu hij geen gebruik meer wenst te maken van de gasaansluiting, de enige optie het verwijderen van die gasaansluiting is en dat de kosten hiervoor € 399,30 inclusief BTW bedragen.

(Consument) heeft hierop geantwoord dat hij niet voor de kosten van het verwijderen van de gasmeter wil opdraaien, dat er volgens hem ook andere methoden zijn die verzekeren dat hij geen gas meer kan gebruiken, dat hij het genoemde bedrag ook buitenproportioneel hoog vindt en dat hij geen opdracht geeft voor verwijdering maar alle medewerking aan Rendo zal verlenen om dat op haar kosten te doen.

2.13.

Rendo heeft de gasmeter op 4 februari 2019 verwijderd en (Consument) hiervoor op

7 februari 2019 € 399,30 in rekening gebracht. (Consument) heeft die nota ook na sommatie onbetaald gelaten.

3. De vordering en het verweer

3.1.

Rendo vordert - uitvoerbaar bij voorraad - dat (Consument) wordt veroordeeld tot betaling van € 399,30 voor het verwijderen van de gasaansluiting in zijn woning, te vermeerderen met wettelijke rente vanaf de dag der dagvaarding, € 6,03 aan voor die datum vervallen rente en € 59,90 aan buitengerechtelijke kosten. Daarnaast vordert Rendo veroordeling van (Consument) in de kosten van deze procedure, waaronder nakosten.

3.2.

Rendo legt aan haar vordering ten grondslag dat (Consument) op 23 november 2018 de ATO heeft opgezegd, dat hij permanent "van het gas af gaat", dat Rendo in een dergelijk geval in het kader van de veiligheid genoodzaakt is om de gasaansluiting te verwijderen, dat Rendo daartoe niet alleen op grond van haar Algemene Voorwaarden maar ook wettelijk bevoegd is, dat zij daarvoor overeenkomstig artikel 14.1 van haar Algemene Voorwaarden aan (Consument) het in haar Tarievenblad vastgestelde tarief in rekening heeft gebracht en dat hij ondanks sommatie heeft nagelaten het gevorderde bedrag te voldoen.

Rendo stelt voorts dat (Consument) de verwijderingskosten ook rechtstreeks verschuldigd is op grond van artikel 2.5.1.12 van de Tarievencode gas.

3.3. (

Consument) betwist dat hij contractueel gehouden is om de vordering te voldoen. Hij beroept zich (kort gezegd) primair op (gedeeltelijke) vernietiging van de Algemene Voorwaarden van Rendo omdat deze niet transparant, verrassend, onduidelijk, onredelijk bezwarend en/of misleidend zijn. Meer subsidiair - voor het geval het primaire verweer niet slaagt - roept (Consument) de vernietiging in van bedingen in de ATO en/of de Algemene Voorwaarden waaruit zou voortvloeien dat hij de gevorderde verwijderingskosten verschuldigd is, omdat deze hem niet tijdig ter hand/beschikking zijn gesteld.

(Consument) bestrijdt ook dat dat artikel 2.5.1.12 van de Tarievencode Gas een rechtstreeks op hem van toepassing is. Volgens (Consument) is er geen formele wet die ACM de bevoegdheid zou geven om dergelijke normen aan kleinverbruikers van gas op te leggen.

4. De beoordeling

Doorberekening verwijderingskosten gasaansluiting

4.1.

Vraag is of (Consument) op grond van de ATO en de bijbehorende Algemene Voorwaarden en/of op grond van de Tarievencode gas gehouden is om de door Rendo in rekening gebrachte kosten voor het verwijderen van de gasaansluiting in zijn woning te betalen. De kantonrechter overweegt als volgt.

Contractuele grondslag

4.2. (

Consument) bestrijdt niet dat hij een ATO met Rendo heeft gesloten en dat de Algemene Voorwaarden van Rendo daarop van toepassing zijn. Hij beroept zich, zoals gezegd, op (partiële) vernietiging van die Algemene Voorwaarden voor zover deze inhouden dat hem kosten voor het verwijderen van de gasaansluiting in rekening mogen worden gebracht.

4.3.

De kantonrechter verwerpt het betoog van (Consument) dat de Algemene Voorwaarden van Rendo, die na overleg met consumentenorganisaties en onder toezicht van de ACM tot stand zijn gekomen en door alle netbeheerders in Nederland worden gehanteerd, niet transparant, verrassend, onduidelijk, onredelijk bezwarend en/of misleidend zijn en om die reden kunnen worden vernietigd. Uit de artikelen 5.3 sub b en 14.1 blijkt voldoende duidelijk dat de afnemer de kosten van verwijdering van de gasaansluiting moet voldoen als dit het gevolg is van zijn handelen, wat een opzegging van de ATO en het afzien van verdere gaslevering is. De genoemde artikelen beperken het in rekening brengen van verwijderingskosten niet tot de situatie dat sprake is van (toerekenbaar) tekortschieten van de afnemer en die beperking volgt ook niet uit artikel 11 van de Algemene Voorwaarden. Dat die kosten aan de afnemer worden doorberekend, is - anders dan (Consument) bepleit - naar maatstaven van redelijkheid en billijkheid niet onaanvaardbaar.

4.4.

Wat hier ook van zij: zowel in Boek 6 BW als in artikel 52b van de Gaswet is bepaald dat (algemene) voorwaarden voor of bij het sluiten van de overeenkomst aan de afnemer moeten worden verstrekt en dat deze vernietigbaar zijn als dat niet is gebeurd.

Rendo betwist niet dat haar Algemene Voorwaarden in het onderhavige geval niet tijdig aan (Consument) ter kennis zijn gebracht. Dat betekent dat het beroep van (Consument) op vernietiging van de gewraakte bedingen slaagt.

Nu de ATO zelf niets over (de kosten van) het verwijderen van gasaansluitingen regelt en (Consument) Rendo ook geen opdracht heeft gegeven om zijn aansluiting weg te halen, bestaat er geen contractuele verhouding op grond waarvan Rendo die kosten bij (Consument) in rekening kan brengen.

Wettelijke grondslag

4.5.

Artikel 10 lid 1 van de Gaswet bepaalt dat een netbeheerder tot taak heeft het gastransportnet op economische voorwaarden in werking te hebben, te onderhouden en te ontwikkelen op een wijze die de veiligheid, doelmatigheid en betrouwbaarheid van dat gastransportnet en het transport van gas waarborgt en het milieu ontziet. Daartoe behoort naar oordeel van de kantonrechter ook het op veilige en verantwoorde wijze afsluiten van de in een woning aanwezige gasafsluiting indien de (voormalige) afnemer van gas - zoals hier - aldaar geen gaslevering meer wenst.

4.6.

Vraag is evenwel of de netbeheerder, ingeval hiervoor geen contractuele grondslag bestaat, de kosten waarmee die afsluiting gepaard gaat op basis van artikel 2.5.1.12 van de Tarievencode gas aan de voormalige afnemer kan doorberekenen en of laatstgenoemde op basis van dat artikel gehouden is om die kosten te voldoen.

Partijen verschillen hierover van mening, waarbij zij ieder hen welgevallige uitspraken aanhalen. Rendo stelt dat de Tarievencode gas een algemeen verbindend voorschrift is van dwingend recht waaruit zowel voor netbeheerders als afnemers rechtstreeks verplichtingen voortvloeien; (Consument) betoogt dat de Tarievencode gas zich enkel richt tot netbeheerders en niet rechtstreeks verplichtingen voor afnemers schept.

4.7.

De kantonrechter zal een comparitie gelasten zodat partijen hun standpunten over het karakter van de Tarievencode gas nader kunnen toelichten. Partijen worden verzocht om voor die comparitie in ieder geval kennis te nemen van "de beslissing op bezwaar tegen het besluit van de Raad van Bestuur van de Nederlandse Mededingingsautoriteit van 19 augustus 2005, nummer 101928/22, tot vaststelling van de tariefstructuren als bedoeld in artikel 12f van de Gaswet (TarievenCode Gas 2006), van 30 maart 2006", (www.acm.nl/sites/default/files/old_publication/bijlagen/3728_102113_TarievenCode_Gas_2006.pdf), en met name van overweging 27, waarin die Raad in het kader van de ontvankelijkheid van Eneco Energy Trade B.V. en Eneco Energiehandelsbedrijf B.V. het volgende heeft overwogen:

27. De Raad merkt het volgende op. Zoals hiervoor is opgemerkt raakt de TC in zijn werking een onbepaalde hoeveelheid partijen. De Raad meent dat de belangen van een bepaalde groep van individuen op een bijzondere, van de grote en onbepaalbare hoeveelheid partijen te onderscheiden wijze bij het besluit zijn betrokken. Dit betreffen de belangen van de groep netbeheerders die als normadressaat rechtstreeks door de TC in haar belangen worden geraakt en daarmee beschikt over een voldoende kenmerkend belang. De rechtsnormen die in de TC zijn opgenomen binden op directe wijze de (bepaalbare) groep van netbeheerders. Deze groep onderscheidt zich daardoor van de overige partijen, zoals de grote en onbepaalbare groep van netgebruikers, die niet rechtstreeks door de TC wordt gebonden. Daartoe is eerst nog nadere besluitvorming nodig welke via een methodebesluit en het voor iedere netbeheerder apart vast te stellen tariefbesluiten, uiteindelijk zal leiden tot een civiele overeenkomst van netgebruikers met een netbeheerder. Los van het vereiste van een persoonlijk belang concludeert de Raad hier al dat Eneco niet rechtsreeks in haar belangen door het bestreden besluit wordt geraakt en in zoverre dus sprake is van een afgeleid belang.

4.8.

Partijen dienen (ook) zelf ter zitting te verschijnen. Indien zij willen dat de kantonrechter rekening houdt met aanvullende relevante stukken, dienen zij deze uiterlijk

14 dagen voor de comparitie aan de kantonrechter en de wederpartij toe te zenden.

4.9.

In afwachting hiervan wordt iedere verdere beslissing aangehouden.

De beslissing

De kantonrechter:

beveelt een verschijning van partijen, eventueel bijgestaan door hun gemachtigden, voor het geven van inlichtingen en het beproeven van een minnelijke regeling op de terechtzitting van mr. M.E. van Rossum in het gerechtsgebouw te Assen aan Brinkstraat 4 op een nader te bepalen datum en tijdstip;

bepaalt dat partijen dan zelf aanwezig moeten zijn, deugdelijk vertegenwoordigd door iemand die inhoudelijk van de zaak op de hoogte is;

bepaalt dat partijen vóór
7 januari 2020 hun verhinderdata voor de eerste helft van 2020 moeten opgeven, waarna een datum voor de zitting zal worden vastgesteld;

bepaalt dat eventuele aanvullende stukken uiterlijk veertien dagen voor de dag van de zitting aan de kantonrechter en de wederpartij moeten zijn toegestuurd;

bepaalt dat als geen verhinderdata worden opgegeven, de kantonrechter het tijdstip van de zitting zelfstandig zal bepalen;

bepaalt dat het tijdstip van de zitting, nadat dit is vastgesteld in beginsel niet zal worden gewijzigd;

houdt iedere verdere beslissing aan.

Dit vonnis is gewezen door de kantonrechter mr. M.E. van Rossum en in het openbaar uitgesproken op 17 december 2019.

typ/conc: 536/MER

coll: