[…]
5. Toen de duikers begonnen met het verwijderen van de grond uit de damwandkassen is geconstateerd dat er een afwijkende hoek aan de zuid-westzijde van Moot 5 / overgang brievenbus moot 6 van de damwanden was. In deze afwijkende hoek zou het voor de duikers niet mogelijk zijn om alle grond van de damwand te verwijderen, noch zou het mogelijk zijn voor de duikers om te controleren en vast te stellen dat alle grond was verwijderd uit de hoek.
6. Het probleem wat wij constateerden in de hoek van moot 5 behoorden evenals de andere problemen in moot 5 tot de verantwoordelijkheid van Heijmans. Daarom is er direct ter plekke overleg geweest tussen onze [functienaam] [E] en de hoofd [functienaam] van Heijmans [B] over hoe om te gaan met dit probleem. Dit probleem diende te worden opgelost voorafgaande aan het storten van de onderwaterbeton.
7. Tijdens zijn gesprek met [B] heeft [E] er op gewezen dat de beste oplossing zou zijn tegen de afwijkende hoekverbinding een strip lassen, omdat het voor duikers niet mogelijk is om alle grond uit de hoek te verwijderen en de hoek deugdelijk te inspecteren. Wanneer niet alle grond of slib wordt verwijderd, is het risico reëel dat het onderwaterbeton zich onvoldoende kan vormen in de hoek en er vrijwel zeker, in combinatie met de hoge waterspanning, lekkage op zal treden.
8. Dat tussen [E] en [B] is gesproken over de strip tegen de afwijkende hoekverbinding wordt bevestigd door de e-mail van [E] van 3 november 2015 aan [B] . In deze e-mail vraagt [E] : "De strip om te lassen moot 5, 300 mm x 8 mm lengte ca. 12 m1, wie moet die leveren?" Hiermee wordt de strip voor de afwijkende hoekverbinding bedoeld. Dit blijkt met name uit de lengte van de strip, omdat er geen enkele andere plek in de kuip was, waar een dergelijke lengte zou passen. Verder blijkt dit ook uit de tekening van [D] van Heijmans van 20 oktober 2015. In deze tekening wordt voorgesteld om metaal aan de buitenkant van de damwanden aan te brengen. Aan de buitenkant is de afstand van bovenkant damwanden tot de kanaalbodem maar 4 meter. Daar zou dus geen strip van 12 meter kunnen worden aangebracht.
9. Ik begrijp niet dat Heijmans zich op het standpunt stelt dat nooit over de strip in deze hoek is gesproken tussen Ballast Nedam en Heijmans. [E] spreekt namelijk over een strip met een lengte van 12 meter. Een dergelijk lange strip wordt niet gebruikt voor het repareren van uit het slot gelopen damwanden of andere lekkages. Voor dergelijke lekkages worden kleinere metaallengtes, hoeklijnen of rondstaal gebruikt. Voor grotere afwijkingen en openstaande sloten worden metaallengtes gebruikt, voor hoeklijnen middelgrote openingen en rondstaal voor de kleine openingen en damwanden onder spanning.
[…]
11. Op 5 november 2015 werd door een duikploeg van Disa de status van de damwanden van moot 5 in kaart gebracht. Door de duikers werden een groot aantal verschillende items geconstateerd onder het oorspronkelijke bodemniveau. Hun bevindingen werden verwerkt, zoals gebruikelijk, op een werktekening van moot 5. Op 6 november 2015 werd op het ponton dat in moot 5 lag en vanaf waar de duikers hun werkzaamheden uitvoerden, de tekening getoond aan [B] die bij hen aan boord stapte. Deze tekening is toen door [B] meegenomen naar zijn keet en via de daar aanwezige apparatuur per email verspreid naar betrokkenen. Ik heb begrepen dat alle bevindingen van de duikers toen zijn doorgenomen, waaronder de bevinding in de afwijkende hoek, en er onder meer op werd gewezen dat tegen de afwijkende hoekverbinding een strip moest worden gelast.
[…]
13. Als reactie op het toezenden van de duiktekening heb ik in mijn e-mail van 6 november 2015 aan [B] en [I] van Heijmans aangegeven, dat de werkzaamheden aan de uit het slot gelopen damwanden niet zouden meevallen en hier wel twee à drie weken werk in zou gaan zitten = kosten en tijd. Dit was gezien de planning onacceptabel voor Heijmans. Door [B] werd toen nog dezelfde dag per e-mail meegedeeld dat wij de vijf locaties in de brievenbus tussen Moot 6 en Moot 5 niet hoefden dicht te maken.
14. Vervolgens is er onder andere met [B] gediscussieerd over het meerwerk dat diende te worden uitgevoerd in Moot 5. Ingegeven door de enorme tijdsdruk heeft Heijmans het voorstel van mij overgenomen om een scheiding aan te brengen in de meerwerk-opdracht. Dit hield onder andere in dat Ballast Nedam tot 20 cm boven het onderwaterbeton het meerwerk diende uit te voeren. De overige werkzaamheden in Moot 5 dus boven 20 cm boven onderwaterbeton zouden door Heijmans en de door haar ingehuurde duikers van QCeas worden uitgevoerd. Een dergelijke splitsing bood de mogelijkheid om de duur van het meerwerk te beperkten tot 7 dagen. Een andere reden hiervoor was dat Heijmans de duikers van Ballast Nedam te duur vond bij de al eerder uitgevoerde en ingediende meerwerken. Tevens bleek toen dat er tijdens de uithardingsperiode van een aantal weken er door Heijmans diverse andere werkzaamheden in moot 5 moesten worden uitgevoerd waaronder duikwerk door QCeas. Een voor mij meer dan logisch besluit van Heijmans om de werkzaamheden te splitsen.
[…]
16. Nadat de detailafspraken waren gemaakt was er een duidelijke scheiding in verantwoordelijkheden tussen Heijmans en Ballast Nedam. Alles onder 20 cm boven het onderwaterbeton was de verantwoordelijkheid van Ballast Nedam en alles daarboven de verantwoordelijkheid van Heijmans. Dit is ook logisch, aangezien alles dat boven de 20 cm boven het onderwaterbeton aan werkzaamheden diende te worden uitgevoerd ook na het storten van het onderwaterbeton kon worden uitgevoerd, lees tijdens de periode dat het onderwaterbeton moest uitharden. Deze scheiding en het dag en nacht duiken door Disa maakten het mogelijk om het tijdsverlies in de planning te beperken en alsnog conform planning het OWB-beton te storten.
[…]
18. Begin november 2015 is er meerdere keren met [B] gesproken over de metalen strip die moest worden aangebracht tegen de afwijkende hoekverbinding, aangezien het voor duikers niet mogelijk was om in die hoek schoon te maken. Heijmans was daar volledig van op de hoogte. Verder ben ik van mening dat Heijmans ook had begrepen dat een strip aanbrengen de beste oplossing was. Het is namelijk besproken en gemeld door Ballast Nedam aan Heijmans. Voor zover ik weet heeft Heijmans nog duikinspecties laten uitvoeren door haar eigen duikers. De gerenommeerde aannemer Heijmans wist dat in die hoek een strip was aangebracht en nog tot waterlijn moest worden verlengd.
19. Tijdens de duikinspecties en duikwerkzaamheden kwam [B] regelmatig te pas en te onpas naar het ponton dat in Moot 5 lag en vanaf waar de duikers de werkzaamheden uitvoerden. Als gevolg van alle voorgaande discussies, afwijkingen en meerwerken was [B] erg benieuwd naar de voortgang van de werkzaamheden. Ik heb begrepen dat tijdens deze bezoeken meerdere keren met [B] is gesproken over de strip die tegen de afwijkende hoekverbinding diende te worden aangebracht.
[…]
21. Achteraf denk ik dat Heijmans ook al eerder op de hoogte was van de afwijkende hoekverbinding, omdat deze namelijk anders was uitgevoerd dan op tekening. Een gerenommeerd heibedrijf zal niet zomaar op eigen houtje een dergelijke afwijkende hoek uitvoeren. Aan het op deze wijze uitvoeren van de hoek zitten aanzienlijke extra kosten verbonden. Het heibedrijf zal dit eerst bespreken met de opdrachtgever en hiervoor instructies vragen, alvorens het meerwerk wordt uitgevoerd.
[…]
23. Tijdens en na de kerstvakantie hadden wij geen directe rol meer bij het pompen. Verder hebben wij na de kerstvakantie ook geen inspecties uitgevoerd in Moot 5 of meegekeken tijdens het leegpompen.
24. Tijdens het pompen in de eerste week na de kerstvakantie zijn wij nauwelijks op het werk aanwezig geweest i.v.m. 3 dagen ijzel. De werkzaamheden die wij in die periode aan het uitvoeren waren hadden uitsluitend betrekking op de Moten 1 t/m 4. Hiervandaan kon je niet zien wat er in Moot 5 aan de hand was als gevolg van het compartimenteringsscherm. Of onderwijl wel of niet de strip in de hoek was verlengd was voor ons "nicht im frage". Door het gelijktijdig uitvoeren van werkzaamheden, Heijmans in moot 5 en wij in moot 1-4, was er wel ruimtegebrek en was het een logistieke uitdaging op de werkweg.
25. Tijdens de werkzaamheden van QCeas en de inspecties door Heijmans waren wij als Ballast Nedam niet aanwezig bij Moot 5.
[…]
28. Naar ik later heb begrepen, heeft [B] achteraf verklaard dat niemand het gek vond dat het water in Moot 5 tijdens het leegpompen bleef stijgen. Dit kan niet kloppen. Ik weet dat [F] van Heijmans door [E] en [G] er op werd gewezen dat er iets aan de hand was. In dit geval spraken we over waterstijgingen van circa twee meter. Dergelijke grote stijgingen zijn een "rode vlag". Wat Heijmans daar vervolgens mee doet, is haar beslissing, want Moot 5 was op dat moment volledig haar verantwoordelijkheid.
.
29. Ik begrijp dat [B] verder heeft verklaard dat hij pas op 12 januari 2016 voor het eerst begreep dat er tegen de afwijkende hoekverbinding een strip was aangebracht. Ook dit klopt totaal niet! Begin november is dit namelijk al uitvoerig met hem besproken. Dit wordt bevestigd door de e-mail van 3 november 2015 van [E] aan [B] .
[…]
31. Al op dag één bleek dat Moot 5 langs alle kanten lek was. […]
[…]
33. De mate van lekkages zijn te herleiden tot de inzet van oude damwandplanken door Heijmans. Gedreven teneinde kosten en/of tijd te besparen. De keuze voor oude/vele malen gebruikte damwanden in een dergelijke situatie/ondergrond brengt echter wel risico's met zich mee, waar dit geval een schoolvoorbeeld van is. Heijmans heeft alle problemen dan ook over zichzelf afgeroepen door dergelijke oude damwandplanken te gebruiken.
[…]
35. Ik heb gezien dat de expert van Heijmans in zijn rapport op pagina 15 schrijft:
"De beschreven effecten kloppen, het is echter de vraag of er in dergelijke gevallen niet aanvullende maatregelen genomen moeten worden om de hoek alsnog schoon te krijgen, bijvoorbeeld door het schoonspuiten van de hoek met hoge waterdruk, eventueel met een speciaal opzetstuk."
36. Deze stelling begrijp ik niet. Stel dat voor deze maatregel wordt gekozen, dan speelt na het schoonspuiten nog steeds het risico dat er grond/slib achter is gebleven in de hoek. De duikers kunnen dat dan niet controleren, waardoor het risico blijft bestaan dat het onderwaterbeton onvolledig blijft en niet goed tegen de damwand aansluit. Daarom ben ik van mening dat er in geval van de hoek van moot 5 maar één juiste en goede oplossing was: het aanbrengen van een strip. Verder ben ik van mening dat het schoonspuiten van de hoek met hoge waterdruk zonder strip een zinloze maatregel is.
[…]