ECLI:NL:RBNNE:2018:3606

Rechtbank Noord-Nederland

Datum uitspraak
11 september 2018
Publicatiedatum
6 september 2018
Zaaknummer
6773228
Instantie
Rechtbank Noord-Nederland
Type
Uitspraak
Rechtsgebied
Civiel recht
Procedures
  • Eerste aanleg - enkelvoudig
Vindplaatsen
  • Rechtspraak.nl
AI samenvatting door LexboostAutomatisch gegenereerd

Vernietiging koopovereenkomst door consument wegens oneerlijke handelspraktijk en misleidende informatie over productiemethoden

In deze zaak heeft de kantonrechter op 11 september 2018 uitspraak gedaan in een geschil tussen Easysit B.V. en een consument, hierna aangeduid als [gedaagde partij]. De consument had een koopovereenkomst gesloten voor de aanschaf van twee relaxfauteuils, de Easy Sit D105, maar heeft deze overeenkomst later vernietigd op grond van een oneerlijke handelspraktijk. De consument stelde dat Easysit misleidende informatie had verstrekt over de oorsprong en de productie van de fauteuils, waardoor hij een verkeerde voorstelling van zaken had gekregen. Easysit had in advertenties en tijdens een rondleiding in de fabriek de indruk gewekt dat de fauteuils volledig in eigen beheer in Burgum werden vervaardigd, terwijl dit niet het geval bleek te zijn. De consument had na het sluiten van de overeenkomst ontdekt dat de fauteuils ook onder een andere naam, de Lionel, door een andere meubelfabriek konden worden aangeschaft voor een lagere prijs. De kantonrechter oordeelde dat de consument op basis van de verstrekte informatie gerechtigd was de overeenkomst te vernietigen. De vorderingen van Easysit om betaling van de koopprijs te verkrijgen werden afgewezen, en Easysit werd veroordeeld in de proceskosten van de consument.

Uitspraak

RECHTBANK NOORD-NEDERLAND

Afdeling Privaatrecht
Locatie Assen
Zaak-/rolnummer: 6773228 / CV EXPL 18-1679
Vonnis van de kantonrechter van 11 september 2018 in de zaak van
de besloten vennootschap
EASYSIT B.V., gevestigd en kantoorhoudende te Burgum,
eiseres, hierna te noemen: Easysit,
gemachtigde: J. Veenbaas te Kampen,
tegen

1.[gedaagde 1] , wonende te [woonplaats] , op een bij de

gerechtsdeurwaarder bekend, geheim adres,
2.
[gedaagde 2], wonende te [woonplaats] ,
gedaagden, hierna gezamenlijk te noemen: [gedaagde partij] ,
gemachtigde: mr. M.B. Beerentsen te Zwolle.

1.Het verloop van de procedure

1.1.
Na het tussenvonnis van 5 juni 2018 is er op 7 augustus 2018 een comparitie na antwoord gehouden, waarvan proces-verbaal is opgemaakt. Dat proces-verbaal bevindt zich bij de stukken en de inhoud ervan maakt deel uit van het dossier.
1.2.
Vervolgens is vonnis op heden bepaald.

2.De feiten

2.1.
Op 3 oktober 2017 heeft [gedaagde partij] zich bij een showroom van Easysit te Hilversum georiënteerd op de aanschaf van twee (relax)fauteuils met een zogenoemd 'sta-op systeem'. Er is bij die gelegenheid een offerte uitgebracht voor € 6.122,00.
2.2.
In de advertentie waarin Easysit die stoelen onder de naam Easy Sit D105 (hierna: de D105) aanbiedt, wordt onder meer vermeld:
"Maatwerk uit eigen fabriek"
en
"Iedere Easysit stoel wordt helemaal op maat gemaakt in de eigen fabriek in Burgum. Meubelmaker Riemer geeft aan: "De productie in de eigen meubelfabriek is een garantie voor een goede kwaliteit en een snelle levertijd." In de vijfentwintig jaar dat Easysit bestaat zijn alle ontwerpen geperfectioneerd. Hiermee laten de meubelmakers zien dat ergonomie en elegantie heel goed samengaan. "Met een stoel van Easysit haalt u een topproduct in huis. (…)" legt Riemer uit. Hij nodigt u graag uit voor een rondleiding. "Vakmanschap is meesterschap. Kom gerust eens kijken in onze eigen fabriek."
2.3.
[gedaagde partij] heeft op 6 december 2017 een bezoek gebracht aan de fabriek in Burgum. Op dat moment was er aldus Easysit geen D105 in productie. Er stond wel een andere stoel waar een aantal mensen mee bezig waren en er waren naaisters aan het werk met leer. Tussen partijen is vervolgens te Burgum aan de hand van een orderformulier een consumentenkoopovereenkomst tot stand gekomen voor de aanschaf van een medium en een large D105. In het orderformulier staat het volgende:
"1x Easy Sit D105 Medium
2 motorig met tiptoetsen en trafo
Stervoet 85 RVS
Kleur: leder Supreme BS30613 Slive
1x Easy Sit D105 Large
2 motorig met tiptoetsen en trafo
Stervoet 85 RVS
Kleur: leder Supreme BS30613 Slive
Verhoogde bus + 3 cm
Hoofdkussen type 6
(…)
Totaal € 6.400,="
2.4.
Daags na het bezoek in Burgum, heeft [gedaagde partij] een andere meubelzaak, MobiVit, bezocht. Nadat hij daar een evenbeeld van de door hem bestelde D105 had zien staan, werd hem verteld dat deze onder de naam 'Lionel' door meubelfabriek De Toekomst in Beesd wordt geproduceerd en daar door (erkende) dealers/meubelzaken kan worden ingekocht. Easysit en MobiVit worden op de website van De Toekomst als dealers genoemd.
[gedaagde partij] heeft MobiVit gevraagd om een offerte te maken voor de Lionel met dezelfde uitvoering van de D105. MobiVit heeft een netto prijs van € 4.700,- genoemd.
2.5.
Op 7 en 9 december 2017 heeft [gedaagde partij] telefonisch contact met Easysit opgenomen om een leerstaal op te vragen respectievelijk om (onder meer) aan te geven dat hij de stoelen toch niet wil kopen. Na intern overleg heeft Easysit desgevraagd aan [gedaagde partij] meegedeeld dat de overeenkomst tegen betaling van € 2.500,00 ten titel van annuleringskosten afgekocht kon worden. Op 12 december 2017 heeft [gedaagde partij] aan Easysit een e-mailbericht toegezonden waarin hij de overeenkomst vernietigt op grond van een oneerlijke handelspraktijk. De e-mail heeft - voor zover hier relevant - de volgende inhoud:
"Met deze brief laat ik u nogmaals weten dat ik de overeenkomst vernietig op grond van een oneerlijke handelspraktijk. Op grond van de door u verstrekte informatie meende ik een overeenkomst te zijn aangegaan voor twee Easy Sit D105 relaxfauteuils die door Easy Sit BV (…) te Burgum (…) in zijn geheel handmatig vervaardigd worden ondermeer door uw naaisters die E60,00 per uur kosten, voor de prijs van E6.400,00. Echter Easy Sit D105 relaxfauteuil wordt niet door Easy Sit BV (…) zelf vervaardigd. Easysit D105 relaxfauteuil is geen uniek eigen product van Easy Sit BV. U/ Easy Sit BV wekt de illusie dat deze relaxfauteuil wel van Easy Sit BV is door een eigen naam en nummer te geven alsof het uw eigen unieke product is, daarbij verwijzend naar en vertellend over uw meubelfabriek te Burgum. Echter deze relaxfauteuil wordt vervaardigd door een ander bedrijf als productielijn waar diverse meubelbedrijven/winkeliers deze relaxfauteuil kunnen afnemen. M.a.w. u heeft een verkeerde voorstelling van zaken gegeven, op zijn zachts gezegd heeft u gedwaald en wij voelen ons bedrogen. Als ik wel de juiste informatie van u had gekregen, dan had ik geen overeenkomst gesloten en had ik ook niet speciaal naar Burgum hoeven te rijden om de meubelfabriek te zien."
2.6.
Op 19 december 2017 reageert Easysit in een brief aan [gedaagde partij] - voor zover hier relevant - als volgt:
"Op 9 december 2017 heeft u wederom telefonisch contact met ons opgenomen en aangegeven de stoelen toch niet te willen kopen. In dit telefoongesprek voerde u aan dat het u allemaal te snel was gegaan. (…) Hierdoor delen wij u medenietin te kunnen en te willen stemmen met de ontbinding van de koopovereenkomst.
(…)
Er is aan u geen onjuiste informatie verstrekt (…)
heeft u zich tot ons filiaal in Burgum gewend (…). Daarbij is opnieuw over de prijs met u onderhandeld omdat u (…) een duurdere leersoort verkoos en een van de stoelen op uw verzoek verhoogd diende te worden. (…) U heeft toen aangegeven de stoelen te willen kopen voor € 3.200,00 per stuk (…). Met dit prijsvoorstel hebben wij ingestemd en daarmee is de koopovereenkomst definitief tot stand gekomen.
Anders dan u thans wilt doen voorkomen hebben wij nimmer gesteld dat de stoelen volledig in onze fabriek in Burgum gemaakt worden. Wij produceren veel zelf maar besteden ook delen van het productieproces uit. Alle noodzakelijke aanpassingen aan de stoelen worden in elk geval volledig in eigen beheer door ons verricht. (…) In geen van beide gevallen is van onze zijde aangegeven dat de stoelen exclusief in Burgum worden gefabriceerd c.q. is door ons bij u de indruk gewekt dat u een stoel kocht die exclusief in Burgum wordt gefabriceerd. (…)
Hierdoor sommeren wij u (…) te bevestigen dat u de tussen ons gesloten overeenkomst integraal zult nakomen en dat u de stoelen, nadat deze door ons zijn gefabriceerd, tijdig zult afnemen én betalen. (…)"
2.7.
Easysit heeft naar aanleiding van hiervoor aangehaalde en verdere correspondentie de productie van de door [gedaagde partij] bestelde stoelen stopgezet. Easysit heeft [gedaagde partij] meerdere keren gesommeerd een bedrag van € 6.400,- (plus rente en incassokosten) te betalen. Betaling is uitgebleven.

3.De vordering en het verweer

3.1.
Easysit vordert dat de kantonrechter bij vonnis, uitvoerbaar bij voorraad:
I. een verklaring voor recht geeft dat tussen Easysit en [gedaagde partij] op woensdag
6 december 2017 een consumentenkoop tot stand is gekomen waarbij [gedaagde partij] zich heeft verbonden tot afname van de stoelen Easy Sit D105 in de maten medium en large en tot betaling van een bedrag van € 6.400,-;
II. [gedaagde partij] (hoofdelijk) veroordeelt om aan Easysit te betalen een bedrag van
€ 7.152,87, primair vermeerderd met de contractuele rente van 10% en subsidiair vermeerderd met de wettelijke rente over een bedrag van € 6.400,- vanaf 24 maart 2018 tot aan de dag van volledige betaling;
III. [gedaagde partij] (hoofdelijk) veroordeelt om binnen veertien dagen na betekening van het in deze te wijzen vonnis een afspraak te maken met Easysit voor de aflevering van de betreffende stoelen door Easysit ten woonhuize van [gedaagde partij] , een en ander met inachtneming van een productietermijn van de stoelen van acht tot tien werkweken;
IV. [gedaagde partij] (hoofdelijk) veroordeelt in de proces- en nakosten.
3.2.
Easysit legt aan haar vordering ten grondslag dat tussen partijen een consumentenkoopovereenkomst - zoals in r.o. 2.3 weergegeven - tot stand gekomen is op grond waarvan [gedaagde partij] gehouden is de totale koopsom van € 6.400,- te betalen en de te produceren stoelen af te nemen. Volgens Easysit is [gedaagde partij] op de voet van artikel 6:83 sub c Burgerlijk Wetboek (BW) van rechtswege in verzuim geraakt met zijn verplichtingen uit de overeenkomst en is de vordering opeisbaar geworden. Easysit schort op haar beurt haar verplichtingen uit de overeenkomst op totdat de door haar gevraagde verklaring voor recht en veroordeling tot betaling is toegekend. Naast de gevorderde koopsom is [gedaagde partij] incassokosten ad € 695,- en € 57,87 aan (contractuele) rente tot 24 maart 2018 verschuldigd, aldus Easysit.
3.3.
[gedaagde partij] concludeert tot afwijzing van de vorderingen met veroordeling van Easysit in de proces- en nakosten, uitvoerbaar te verklaren bij voorraad. [gedaagde partij] voert aan dat hij de consumentenkoopovereenkomst met Easysit heeft vernietigd, omdat deze als gevolg van een oneerlijke handelspraktijk tot stand is gekomen. Volgens [gedaagde partij] heeft Easysit gehandeld zoals hiervoor is weergegeven in r.o. 2.5. De D105 wordt volgens [gedaagde partij] niet door Easysit in Burgum gefabriceerd, maar door meubelfabriek De Toekomst waar deze als 'de Lionel' door dealers/meubelwinkels kan worden ingekocht. [gedaagde partij] stelt dat Easysit heeft nagelaten hem te vertellen dat de D105 en de Lionel dezelfde stoelen zijn, hoewel hij in Burgum nog speciaal naar de Lionel had gevraagd. De aanpassingen die Easysit opsomt worden niet in haar fabriek in Burgum gemaakt maar kunnen bij De Toekomst als optie op de Lionel worden gekozen. Dat lijkt ook te gelden voor de bekleding, waarvoor Easysit evenwel ook andere namen gebruikt. Voor de advertenties wordt zelfs de foto van de Lionel gebruikt. Easysit heeft [gedaagde partij] verteld dat de stoel zo prijzig was omdat haar naaisters € 60,- per uur kosten om de stoel te maken en dat zij speciaal een sterke motor van Duitse makelij in de D105 plaatst. Het enige dat Easysit echter kennelijk zelf nog doet, is het aanbrengen van een verhoging/bus onder één van de twee stoelen.
[gedaagde partij] voert aan dat hij de overeenkomst met Easysit niet zou hebben gesloten indien hij had geweten dat hij geen exclusieve op maat gemaakt ontwerp kocht maar een massaproduct. [gedaagde partij] meent dat sprake is van geraffineerd taalgebruik en voelt zich door deze gang van zaken misleid.
[gedaagde partij] betwist tot slot dat de algemene voorwaarden van toepassing zijn en dat hij rente en incassokosten verschuldigd is.
3.4.
De kantonrechter zal hierna, voor zover van belang, bij de beoordeling van het geschil op de (verdere) standpunten van partijen ingaan.

4.De beoordeling van het geschil

4.1.
Tussen partijen is in geschil is of de consumentenkoopovereenkomst tussen hen tot stand is gekomen als gevolg van een oneerlijke handelspraktijk. Indien vast komt te staan dat de overeenkomst inderdaad als gevolg van een oneerlijke handelspraktijk tot stand gekomen is, moet geoordeeld worden dat [gedaagde partij] de overeenkomst op grond van artikel 6:193j, derde lid, BW in zijn aangehaalde e-mailbericht van 12 december 2017 buitengerechtelijk mocht vernietigen. De overeenkomst wordt in dat geval geacht nooit te hebben bestaan en een grondslag voor toewijzing van de vorderingen van Easysit ontbreekt dan.
4.2.
Easysit weerspreekt dat van een oneerlijke handelspraktijk sprake is. Zij verweert zich zoals in overweging 2.6 weergegeven en meent dat [gedaagde partij] een gelegenheidsverweer voert om onder de overeenkomst uit te komen.
Volgens Easysit is [gedaagde partij] na het sluiten van de overeenkomst in de veronderstelling gaan leven dat de door hem gekochte stoelen niet in de fabriek in Burgum worden gefabriceerd, maar is niets minder waar. Easysit maakt veel stoelen zelf maar besteedt ook delen van het productieproces uit. Het kan zijn dat (onderdelen van) de stoel worden ingekocht bij De Toekomst, maar Easysit kan de D105 ook van het begin tot het einde zelf maken. Alle noodzakelijke aanpassingen aan stoelen worden in elk geval volledig in eigen beheer verricht.
Tussen partijen is niet overeengekomen dat de stoelen (altijd) volledig handmatig in de eigen fabriek te Burgum worden gemaakt noch is de indruk gewekt dat zulks het geval is, aldus Easysit. Easysit schrijft hierover in haar dagvaarding:
"In de door gedaagden aangehaalde advertentie staat ook niet dat de stoelen in de fabriek gemaakt worden maar dat de stoelen in de fabriek in Burgum opmaatworden gemaakt". Dat geldt volgens Easysit ook voor de teksten op haar website waarnaar [gedaagde partij] verwijst.
Easysit stelt verder dat de D105 en de Lionel niet met elkaar te vergelijken zijn, dat haar stoel er eerder was dan de Lionel en dat zij meer aanpassingen aan de stoel kan verrichten dan De Toekomst. In ieder geval kocht [gedaagde partij] geen standaard stoelen en wordt er in ten minste aan de D105 large in de fabriek een aanpassing gemaakt in de vorm van een bus/verhoging van 3 centimeter.
Ten aanzien van de offerte van MobiVit merkt Easysit op dat [gedaagde partij] bij haar had gekozen voor het duurste leer. Easysit koopt dat leer in bij een toeleverancier en stuurt dit vervolgens naar De Toekomst die het in de stoel verwerkt.
Easysit begrijpt niet waaruit de door [gedaagde partij] gestelde misleiding zou bestaan, nu hij stoelen naar eigen wensen heeft besteld tegen een prijs die (mede) door hem is bepaald. Easysit betwijfelt dat [gedaagde partij] in de fabriek in Burgum over de Lionel heeft gesproken. De verkopers en medewerkers van Easysit weten ook absoluut niet wat een Lionel inhoudt en kunnen daarover dan ook niets zeggen. Nog voordat Easysit het productieproces in gang kon zetten deelde [gedaagde partij] mee deze niet af te zullen nemen. Nu iedere door eiseres verkochte stoel maatwerk is, kan niet van haar gevergd worden dat deze alvast in productie worden genomen. Easysit wil eerst een veroordeling van [gedaagde partij] om de gekochte stoelen te betalen en af te nemen.
4.3.
De kantonrechter overweegt dat - anders dan bij dwaling het geval is - voor vernietiging vanwege een oneerlijke handelspraktijk in beginsel niet vereist is dat door [gedaagde partij] aan Easysit kenbaar moet zijn gemaakt dat het volledig fabriceren van de stoelen in eigen fabriek voor hem van essentieel belang was voor het sluiten van de overeenkomst. Een handelspraktijk is misleidend - en daarmee oneerlijk - indien informatie wordt verstrekt die feitelijk onjuist is of die de gemiddelde consument misleidt of kan misleiden, al dan niet door de algemene presentatie van de informatie (artikel 6:193c BW). Het begrip handelspraktijk omvat iedere handeling, omissie, gedraging, voorstelling van zaken of commerciële communicatie, met inbegrip van reclame en marketing van een handelaar, die rechtstreeks verband houdt met de verkoopbevordering, verkoop of levering van een product aan een consumenten. Ook het in een verkeerde veronderstelling brengen of laten ten aanzien van de oorsprong en de manier van produceren van een product valt daaronder (artikel 6:193c lid 1 sub b BW). Niet vereist is dat de verkoper dit met opzet doet. Het gaat erom of een gemiddelde consument door de (onjuiste) informatie op het 'verkeerde been' kan worden gezet en of die informatie van dien aard is dat deze de gemiddelde consument er toe kan brengen om een besluit over een transactie te nemen dat hij anders niet had genomen. Voor misleiding is ook niet nodig dat de consument daadwerkelijk (financiële) schade heeft geleden.
4.4.
In het tussenvonnis van 5 juni 2018 heeft de kantonrechter partijen gevraagd om bewijsstukken over te leggen inzake (kwaliteits)verschillen tussen de D105 en de Lionel. [gedaagde partij] heeft diverse stukken overgelegd ter onderbouwing van zijn stelling dat die er niet zijn en dat D105 met (vrijwel) alle door Easysit aangeboden opties en aanpassingen onder de naam Lionel bij De Toekomst kan worden ingekocht. Easysit heeft geen stukken ingebracht. Zij heeft aangegeven dat het haar ontgaat waarom zij het over de stoel Lionel moet hebben en herhaald dat zij nimmer heeft gesteld dat zij de stoel volledig zelf produceert.
De kantonrechter is van oordeel dat Easysit de stelling van [gedaagde partij] dat de D105 in feite een Lionel is die door De Toekomst wordt geproduceerd en aangeboden, onvoldoende heeft weersproken. Weliswaar stelt Easysit aanpassingen aan de D105 te kunnen verrichten die De Toekomst niet kan of wil doen, maar de website van De Toekomst vermeldt het merendeel aan specificaties zoals genoemd op het onderhavige orderformulier als opties waarmee de Lionel kan worden besteld.
4.5.
Het feit dat Easysit de Lionel aanbiedt onder haar eigen naam (Easy Sit D105), in haar advertenties spreekt over "maatwerk uit eigen fabriek", het in publicaties heeft over
"productie in de eigen meubelfabriek" en onder het motto: "vakmanschap is meesterschap" rondleidingen aanbiedt in haar eigen fabriek zodat potentiële kopers daar het productieproces kunnen aanschouwen, wekt de suggestie dat de D105 een exclusieve stoel is die alleen door Easysit wordt verkocht en op z'n minst genomen steeds voor grotendeels door Easysit zelf in haar fabriek in Burgum wordt vervaardigd. Dat is kennelijk niet het geval. Easysit heeft ter zitting erkend dat zij de door [gedaagde partij] gekochte D105 bij De Toekomst inkoopt althans kan inkopen en niet gebleken is dat zij daaraan in de fabriek in Burgum meer zou gaan doen dan het aanbrengen van een geringe aanpassing in de vorm van een bus/verhoging. Easysit heeft ter zitting weliswaar weersproken dat De Toekomst over de door [gedaagde partij] bestelde dure leersoort beschikt, maar erkent wel dat deze door De Toekomst op de D105 wordt verwerkt. Dit valt niet te rijmen met de mededeling aan [gedaagde partij] tijdens de rondleiding in Burgum, dat de D105 zo prijzig is omdat deze tegen een tarief van € 60,00 per uur door haar naaisters wordt bekleed. Easysit betwist niet dat die mededeling is gedaan. De kantonrechter concludeert dat een gemiddelde consument door deze presentatie van Easysit een onjuiste indruk krijgt, althans kan krijgen, over het exclusieve karakter, het procedé van fabricage en de aankoopmogelijkheden van de D105 en daardoor tot aanschaf kan worden bewogen.
4.6.
Naar het oordeel van de kantonrechter is gelet op het voorgaande van een oneerlijke handelspraktijk sprake geweest. De overeenkomst die als gevolg daarvan tot stand gekomen is, kon derhalve door [gedaagde partij] worden vernietigd. De kantonrechter zal daarom de vorderingen van Easysit afwijzen.
4.7.
Easysit zal als de in het ongelijk te stellen partij worden veroordeeld in de proceskosten. De proceskosten die Easysit aan [gedaagde partij] moet vergoeden worden begroot op € 500,- (2 punten conform het liquidatietarief) aan salaris gemachtigde. Easysit zal tevens worden veroordeeld in de nakosten, conform het liquidatietarief begroot op € 100,-.

5.De beslissing

De kantonrechter:
5.1.
wijst de vorderingen van Easysit af;
5.2.
veroordeelt Easysit tot betaling van de proceskosten, tot deze uitspraak aan de zijde van [gedaagde partij] begroot op € 500,-, alsmede tot betaling van de nakosten begroot op € 100,-;
5.3.
verklaart dit vonnis met betrekking tot de kostenveroordelingen uitvoerbaar bij voorraad.
Dit vonnis is gewezen door mr. M.E. van Rossum en in het openbaar uitgesproken op
11 september 2018.
c559/MS