ECLI:NL:RBNHO:2023:10704

Uitspraak

RECHTBANK NOORD-HOLLAND

Handel, Kanton en Bewind

locatie Haarlem

Zaaknummer: 10436242 BM VERZ 23-908 SB

10693638 MB 23-626

10693618 BZ 23-7584

Uitspraakdatum:

Beschikking van de kantonrechter

op verzoek van:

[verzoeker] ,

geboren te [geboorteplaats] op [geboortedatum] 1961,

van wie het adres bekend is bij deze rechtbank,

hierna ook te noemen: [betrokkene] ,

gemachtigde: mr. A.F.M. Visscher,

[belanghebbende] ,

geboren te [geboorteplaats] op [geboortedatum] 1955,

wie het adres bekend is bij deze rechtbank,

hierna ook te noemen: [belanghebbende] ,

Stichting Bewindvoering tot Plaatselijk Nut,

gevestigd te Zaandam,
thans bewindvoerder van [betrokkene] ,

hierna ook te noemen: bewindvoerder.

Procedure

De kantonrechter heeft kennisgenomen van:

het verzoekschrift met bijlagen, ter griffie ingekomen op 5 april 2023;
een bereidverklaring van de voorgestelde bewindvoerder, ter griffie ingekomen op 25 april 2023;
de e-mail van mr. Visscher, ter griffie ingekomen op 8 mei 2023;
het verweer van de bewindvoerder, ter griffie ingekomen op 10 mei 2023;
het verweer met bijlagen van [belanghebbende] , ter griffie ingekomen op 10 mei 2023;
de reacties van mr. Visscher op de verweren van [belanghebbende] en de bewindvoerder, ter griffie ingekomen op 25 mei 2023;
de brief van de bewindvoerder met bijlage, ter griffie ingekomen op 27 juni 2023;
de brief van de bewindvoerder met bijlage, ter griffie ingekomen op
de brief van [belanghebbende] , ter griffie ingekomen op 14 augustus 2023;
de aanvullende stukken (bijlagen) van mr. Visscher, ter griffie ingekomen op
de brief van de bewindvoerder, ter griffie ingekomen op 23 augustus 2023.

Een mondelinge behandeling van het verzoekschrift heeft plaatsgevonden op
28 augustus 2023.

Ter zitting zijn verschenen:

[betrokkene] , tezamen met zijn gemachtigde;
namens de bewindvoerder: D. Out en B. Veenis;
[mentor] , geboren te [geboorteplaats] op [geboortedatum] 1963, van wie het adres bekend is bij deze rechtbank, mentor van [betrokkene] , hierna ook te noemen: [mentor] ;
[belanghebbende] , voornoemd.

Feiten

Bij beschikking van 13 oktober 1995 is een bewind ingesteld over de (toekomstige) goederen van [betrokkene] wegens zijn geestelijke of lichamelijke toestand. Bij beschikking van
6 augustus 2021 is Stichting Bewindvoering tot Plaatselijk Nut benoemd tot beschermingsbewindvoerder van [betrokkene] .

Op [datum van overlijden] is te [plaats van overlijden] is overleden: [vader betrokkene] , geboren te [geboorteplaats] op [geboortedatum] 1923, de vader van [betrokkene] . Bij testament van 11 september 2000 heeft de vader [belanghebbende] benoemd tot testamentair bewindvoerder over hetgeen [betrokkene] verkrijgt uit zijn nalatenschap. Bij beschikking van 6 augustus 2021 is [belanghebbende] ontslagen als testamentair bewindvoerder en is Stichting Bewindvoering tot Plaatselijk Nut door de kantonrechter benoemd tot testamentair bewindvoerder over de erfdelen van [betrokkene] .

Verzoeken

Het verzoek van [betrokkene] strekt tot ontslag van Stichting Bewindvoering tot Plaatselijk Nut als beschermingsbewindvoerder en testamentair bewindvoerder en tot benoeming van [opvolgend bewindvoerder]
[opvolgend bewindvoerder] , belastingadviseur, tot opvolgend beschermingsbewindvoerder en testamentair bewindvoerder, alsmede tot het verlenen van machtiging voor het door de mentor voorgeschoten bedrag, inzake de advocaatkosten, terug te betalen uit het vermogen van [betrokkene] .

[belanghebbende] heeft verzocht naast [mentor] tijdelijk een professionele mentor te benoemen tot medementor.

De bewindvoerder heeft, nadat dit aan hen is verzocht door mr. Visscher, een machtigingsverzoek ingediend waarbij toestemming wordt verzocht de communicatie tussen de bewindvoerder en [betrokkene] gedurende de procedure te laten verlopen via mr. Visscher en hiervoor een budget vrij te maken, in die zin dat er maandelijks 2,5 uur aan deze communicatie kan worden besteed tegen een uurtarief van € 150,- exclusief btw.

Beoordeling

Met betrekking tot het bewind

Verzoek ontslag beschermingsbewindvoerder en testamentair bewindvoerderHiertoe voert mr. Visscher namens [betrokkene] aan, kort samengevat, dat de bewindvoerder de taken niet naar behoren uitvoert. [betrokkene] heeft, sinds het bewind is overgenomen door deze bewindvoerder, minder autonomie over zijn financiën en de afspraken die zijn vastgelegd door de kantonrechter in de beschikking van 20 juni 2018 worden niet door de bewindvoerder nageleefd. Zo is [betrokkene] goed in beleggen en wil hij zelf de mogelijkheid hebben zijn geld te investeren. De bewindvoerder geeft hem hiervoor geen ruimte. Bestaande rekeningen van [betrokkene] zijn geblokkeerd of gewijzigd. De leefgeldrekening waarvan [mentor] de betaalpas in gebruik had om voor [betrokkene] te pinnen is bijvoorbeeld omgezet in een beheerrekening, waardoor [betrokkene] zijn geld niet meer vrij kan besteden. Verder heeft de fiscalist van de bewindvoerder fouten gemaakt in de belastingaanslag, maar heeft de bewindvoerder niks gedaan dit te herstellen. [betrokkene] wordt nergens bij betrokken. Zonder overleg is alle autonomie afgenomen van [betrokkene] . Hierdoor ervaart [betrokkene] dagelijks een mentale druk. Door de voorgevallen incidenten en gemaakte fouten door de bewindvoerder heeft [betrokkene] het vertrouwen volledig verloren in de bewindvoerder en wil hij dat de [opvolgend bewindvoerder] wordt benoemd tot beschermingsbewindvoerder en testamentair bewindvoerder. Hij heeft in hem wel vertrouwen, omdat het al jaren de belastingadviseur van [mentor] is.

De bewindvoerder voert verweer en voert, kort samengevat, aan dat het voor de bewindvoerder vrijwel onmogelijk is contact te krijgen met [betrokkene] . Er is nog nooit direct contact geweest met [betrokkene] en het contact verliep enkel via de mentor/zus, [mentor] . De bewindvoerder heeft, voordat om ontslag werd gevraagd, nooit vernomen dat sprake was van bezwaren of klachten. [betrokkene] heeft nooit gebruik gemaakt van hun klachtenprocedure, maar heeft direct een advocaat ingeschakeld. Door deze gang van zaken heeft de bewindvoerder niet de mogelijkheid gekregen naar een oplossing toe te werken samen met [betrokkene] . De bewindvoerder erkent dat bij de aanvang van het dossier zaken niet altijd soepel zijn verlopen. De bewindvoerder benadrukt de werkzaamheden uit te voeren volgens de kwaliteitseisen van het LOVCK&T. Bij overdracht van het dossier bleek dat sprake was van een complex dossier met buitensporig veel bankrekeningen. De bewindvoerder heeft hierin orde geschapen. Bovendien is het volgens de bewindvoerder niet duidelijk of [betrokkene] wel zelf de advocaat heeft ingeschakeld. Het vermoeden bestaat dat [mentor] [betrokkene] hiertoe bewogen heeft. Voor het inschakelen van een advocaat en de bijbehorende kosten is in ieder geval geen machtiging verleend door de kantonrechter. Naar de mening van de bewindvoerder is de kern van het conflict dat [mentor] op de stoel van de bewindvoerder gaat zitten en afspraken maakt over de financiën, terwijl zij als mentor daartoe niet bevoegd is. Een voorbeeld hiervan is dat [mentor] ook de pinpas van [betrokkene] in gebruik had, maar dat de Rabobank de pas, op eigen initiatief, heeft geblokkeerd vanwege het pingedrag op de rekening. De bewindvoerder vindt het terecht dat de pas is geblokkeerd, omdat de mentor zich niet met de financiën van [betrokkene] bezig hoort te houden en geen toegang had moeten hebben tot de rekening.

[belanghebbende] heeft als belanghebbende bezwaar gemaakt tegen het verzoek. Hij twijfelt of het verzoek is gedaan op eigen initiatief van [betrokkene] of op het initiatief van [mentor] . [belanghebbende] geeft aan dat de bewindvoerder de taken naar behoren uitvoert. Ontslag van de bewindvoerder is niet in het belang van [betrokkene] , omdat deze als professionele bewindvoerder onafhankelijk is en geen zorgen gemaakt hoeven te worden over belangenverstrengeling of onheuse praktijken. Eventuele praktische bezwaren zijn verder gemakkelijk op te lossen.

De kantonrechter dient te beoordelen of sprake is van gewichtige redenen op grond waarvan de huidige testamentaire bewindvoerder/beschermingsbewindvoerder dient te worden ontslagen en een nieuwe testamentaire bewindvoerder en beschermingsbewindvoerder moet worden benoemd. Hiertoe overweegt de kantonrechter als volgt.

Het verzoek stoelt zich naar het oordeel van de kantonrechter op twee punten. De bewindvoerder voert zijn taken niet naar behoren uit en tussen [betrokkene] en de bewindvoerder ontbreekt vertrouwen. Naar het oordeel van de kantonrechter is niet gebleken dat de bewindvoerder afgeweken is van de kwaliteitseisen die het LOVCK&T stelt aan een bewindvoerder. Bovendien is sprake van een moeilijk dossier, waarbij [betrokkene] veel vrijheden kreeg, zoals het hebben van 16 bankrekeningen, waarin de bewindvoerder zijn weg moest vinden. [betrokkene] heeft concreet aangegeven dat er twee fouten zijn gemaakt. Dit betreft de blokkade van de pinpas en het niet juist doen van aangifte inkomstenbelasting door de bewindvoerder. De kantonrechter is van oordeel dat, zeker gelet op de inhoud en de bedoeling van de uitspraak van de kantonrechter van 6 augustus 2021 het niet correct is geweest dat de mentor de pinpas van [betrokkene] in gebruik heeft genomen. De bedoeling was dat de geldstromen tussen [betrokkene] en [mentor] transparant zouden worden. Dit is vanzelfsprekend niet het geval als [mentor] betalingen gaat doen met de pinpas van [betrokkene] . Het is begrijpelijk dat de bank, toen de bank bemerkte dat de pinpas niet op de juiste wijze werd gebruikt, deze heeft geblokkeerd. Dit is dan ook niet aan te merken als een fout van de bewindvoerder. Verder overweegt de kantonrechter dat het enkele feit dat een andere belastingadviseur tot een iets andere aangifte komt, niet kan worden aangemerkt als een fout van de bewindvoerder. Naar het oordeel van de kantonrechter is op basis van het voorgaande geen sprake van gewichtige redenen tot ontslag van de bewindvoerder.

Ten aanzien van het bij [betrokkene] ontbrekende vertrouwen in de bewindvoerder merkt de kantonrechter het volgende op. Gebleken is dat er tussen [betrokkene] en de bewindvoerder enkel een kennismakingsgesprek heeft plaatsgevonden waarbij [mentor] ook aanwezig was en dat de communicatie verder verliep via [mentor] . [betrokkene] doet zijn administratie niet zelf, dat doet [mentor] . [betrokkene] heeft zelf nooit wensen of bezwaren kenbaar gemaakt naar de bewindvoerder. Ondanks het herhaalde aanbod van de bewindvoerder om in gesprek te gaan met [betrokkene] op het kantoor van de bewindvoerder of om langs te gaan bij [betrokkene] voor een gesprek, is het niet tot een gesprek tussen [betrokkene] en de bewindvoerder gekomen. Hierbij is een complicerende factor dat [betrokkene] geen e-mails leest en [mentor] betrokken is bij elk aspect van zijn leven en alles van hem overneemt. Ter zitting heeft [betrokkene] ook verklaard dat hij niet in gesprek wil gaan met de bewindvoerder en geen gebruik heeft gemaakt van de klachtenprocedure, en dat ook niet wil.

Volgens [mentor] is het niet zinvol dat [betrokkene] met de bewindvoerder in gesprek gaat omdat zij op haar wijze uitlegt hoe zijn financiële situatie er uit ziet. [mentor] legt de financiën aan [betrokkene] uit door middel van de beeldspraak dat sommige paarden lopen en andere op stal worden gezet.

Naar het oordeel van de kantonrechter ligt, wanneer een [betrokkene] klachten heeft over een bewindvoerder, het op de weg om eerst met de bewindvoerder in gesprek te gaan.

De raadsvrouw heeft aangegeven dat dit niet van [betrokkene] kan worden verwacht door zijn schizofrenie. Voor de kantonrechter is dit niet te begrijpen. [betrokkene] hecht aan zijn autonomie en tegelijkertijd kan eigen initiatief volgens de raadsvrouw niet van [betrokkene] worden verwacht. Het hebben van autonomie betekent nu juist dat iemand zelf dingen onderneemt en initiatief neemt. De kantonrechter vindt het kwalijk dat de raadsvrouw er niet voor heeft gekozen om te de-escaleren en eerst, al dan niet samen met [betrokkene] , met de bewindvoerder in gesprek te gaan, maar er voor gekozen heeft rauwelijks een verzoek neer te leggen bij de rechtbank om de bewindvoerder te ontslaan. De kantonrecht is daarom van oordeel dat ook uit het voorgaande geen reden tot ontslag volgt.

Uitvoering van het bewind

Bij beschikking van 20 juni 2018 is bepaald dat [betrokkene] over € 40.000,- vrij te beschikken zou hebben, zodat hij zelf uitgaven kan doen en zelf kan beleggen. Ter zitting is duidelijk geworden dat [betrokkene] zijn eigen administratie al vele jaren niet doet. Beleggingen interesseren hem niet en zijn aandelen staan op een rekening van [mentor] . [betrokkene] heeft ter zitting verklaard er geen bezwaar tegen als zijn beleggingen ondergebracht worden in een beheerde beleggingsportefeuille. Dit is reden voor de kantonrechter om ambtshalve de eerder gemaakte afspraken te wijzigen en het bewind om te zetten in een regulier bewind, volgens afspraken opgesteld door LOVCK&T. Dit houdt in dat de bewindvoerder verantwoording aflegt zoals in elk ander bewind en er geen bedragen meer worden uitgezonderd. [betrokkene] ontvangt zak- en leefgeld naar de door de bewindvoerder vast te stellen behoefte en kost/inwoning zal worden betaald aan [mentor] . Kost/inwoning bestaat uit een totaalbedrag waarbij afgesproken moet worden welke kosten daaronder vallen. Het is niet de bedoeling dat [mentor] bedragen voorschiet, tenzij hierover vooraf afspraken worden gemaakt tussen de bewindvoerder en [mentor] . Voor het kopen van kleding en dergelijke kan gekozen worden voor een daarvoor bestemd budget dat kan worden overgemaakt op de rekening van [mentor] . Ook de uitgaven vanuit dit budget zullen verantwoord dienen te worden aan de bewindvoerder en via de rekening en verantwoording aan de kantonrechter. Het voorschieten van bedragen door [mentor] wordt gezien als het aangaan van een lening. [betrokkene] kan geen leningen aangaan zonder voorafgaande toestemming van de kantonrechter. De rechtbank gaat er van uit dat [betrokkene] niet in staat is de rekening en verantwoording te begrijpen. Dit betekent dat [betrokkene] niet mee hoeft te tekenen met de bewindvoerder en de rechtbank de rekening en verantwoording extra zal controleren. Van de bewindvoerder kan immers niet verlangd worden dit op het niveau uit te leggen waarop [mentor] de financiën met [betrokkene] bespreekt.

Machtigingsverzoeken

Mr. Visscher heeft aan de bewindvoerder verzocht de communicatie tussen [betrokkene] en de bewindvoerder tijdens de procedure via haar te laten verlopen, waarbij haar gemaakte uren worden vergoed uit het vermogen van [betrokkene] . De bewindvoerder geeft aan deze constructie absurd te vinden en dat de constructie niet bijdraagt aan de zelfstandigheid van [betrokkene] , alsook onnodig veel kosten oplevert. De kantonrechter legt dit verzoek uit als een verzoek om de raadsvrouw op te laten treden als intermediair tussen de bewindvoerder en [betrokkene] . [betrokkene] wil zelf meer autonomie, anderzijds is hij niet bereid zelf zijn wensen kenbaar te maken aan de bewindvoerder. Niet valt in te zien hoe een advocaat hier aan kan bijdragen. De kantonrechter is van oordeel dat de inzet van een advocaat en de daaraan verbonden kosten onnodig zijn. Dat geldt ook voor de overige gemaakte advocaatkosten waarvoor nu machtiging is verzocht. Machtiging tot het maken van advocatenkosten dient te worden verzocht voorafgaand aan een procedure. Het inschakelen van een advocaat in dit stadium was onnodig. Algemene regel is dat een advocaat probeert een procedure te voorkomen en voorafgaand aan een procedure in overleg treedt met betrokkenen. Dat is niet gebeurd. Binnen het bewind is regel is dat voorafgaand het starten van een procedure de interne klachtenprocedure wordt gevolgd. Dit is ook niet gebeurd. Er heeft geen enkel contact plaatsgevonden voor het aanspannen van de procedure.

Het rauwelijks dagvaarden is niet in lijn met de gedragsregels van de advocatenorde. Het direct betrekken van de bewindvoerder in een procedure is hiermee gelijk te stellen. De kantonrechter merkt op dat het niet nodig is een advocaat in te schakelen bij een procedure in het kader van curatele, bewind en mentorschap en de kosten die in rekening gebracht worden excessief zijn. Ter zitting maakte [betrokkene] zich zorgen over de kosten van de bewindvoerder die € 120,- per maand kost. De kosten die de advocaat in rekening heeft gebracht lopen inmiddels tegen de € 10.000,-.

Gelet op het voorgaande zal de kantonrechter de machtigingsverzoeken afwijzen.

Met betrekking tot het mentorschap

Benoeming medementor

[belanghebbende] heeft de kantonrechter verzocht te overwegen een tijdelijke medementor te benoemen om zowel [mentor] als [betrokkene] tijdelijk extra begeleiding te bieden ter verbetering van de huidige situatie. [betrokkene] heeft aangegeven dat hij dit voorstel een slecht plan vindt, aangezien er dan sprake is van twee kapiteins op één schip. [mentor] heeft ter zitting kenbaar gemaakt geen bezwaar te hebben tegen benoeming van een medementor nu deze haar kan begeleiden bij de uitvoering van haar taken. Zij neemt beslissingen op elk vlak van het leven van [betrokkene] en zij zou het fijn vinden om daar hulp bij te krijgen. De kantonrechter is van oordeel dat het aanstellen van een tweede mentor naast [mentor] niet zinvol en niet werkbaar is.

Ontslag mentor

De kantonrechter ziet aanleiding [mentor] ambtshalve te ontslaan als mentor en een professionele mentor te benoemen. [mentor] heeft ter zitting opgemerkt dat ze veel beslissingen neemt op elk vlak van het leven van [betrokkene] . Als mentor, gewaarborgde hulp en hulpverlener van [betrokkene] kiest [mentor] de hulp van [betrokkene] en voert zij deze zelf uit. Daarnaast biedt ze [betrokkene] onderdak en doet ze zijn administratie. [mentor] heeft verklaard dat zij de enige is die [betrokkene] werkelijk begrijpt.

Als [betrokkene] tijdens de zitting anders verklaart dan wat zij zegt, erkent zij dit niet. Volgens [mentor] zegt [betrokkene] wel iets, maar enkel zij weet wat [betrokkene] bedoelt met zijn uitspraken. In een dergelijke, symbiotische, relatie kan [mentor] niet geacht kan worden objectief de belangen van [betrokkene] te kunnen behartigen. Een onafhankelijke mentor kan trachten [betrokkene] zo min mogelijk klem te laten zitten tussen zijn broer en zus.

Aan [betrokkene] zal niet worden gevraagd een vervangend mentor voor te dragen, omdat niet valt aan te nemen dat hij in staat is een onafhankelijke mentor te zoeken. Indien [betrokkene] een voorkeur voor een mentor uit, kan tevens niet worden vastgesteld of een dergelijk voorstel is gedaan zonder onbehoorlijke beïnvloeding van buitenaf. De kantonrechter zal daarom zelf een professionele mentor benoemen.

Op 3 oktober 2023 is bij deze rechtbank binnengekomen de bereidverklaring van De VAO-Bewind B.V, gevestigd te Haarlem.

De kantonrechter zal de beloning van de te benoemen mentor voor de aanvangswerkzaamheden vaststellen op een bedrag van € 586,00 (exclusief btw).

Ten overvloede

Wanneer benoeming van een professionele mentor niet werkt ziet de kantonrechter vooralsnog geen andere mogelijkheid dan het benoemen van een curator, gelet op alle sinds 2009 gevoerde procedures en verzoeken van de mentor om tot bewindvoerder te worden benoemd of op andere wijze invloed te krijgen op de financiën van [betrokkene] . Er is op allerlei manieren geprobeerd tot regelingen te komen, maar deze blijken telkens niet werkbaar nu er steeds opnieuw bezwaren worden opgeworpen tegen elk van de in het verleden aangestelde bewindvoerders. Naar het zich laat aanzien biedt in zo’n geval enkel de benoeming van een curator nog de mogelijkheid tot het doorbreken van conflictsituaties en het dienen van de belangen van [betrokkene] .

Beslissing

De kantonrechter:

- wijst af het verzoek tot ontslag van de testamentair bewindvoerder;

wijst af het verzoekt tot ontslag van de beschermingsbewindvoerder;
wijst af het machtigingsverzoek tot het vergoeden van de gemaakte advocaatkosten uit het vermogen van [betrokkene] ;
wijst af het machtigingsverzoek tot het vergoeden van advocaatkosten voor het optreden als intermediair tussen Stichting Bewindvoering tot Plaatselijk Nut en [betrokkene] ;
herroept de afspraken met betrekking tot de uitvoering van het bewind zoals die zijn gemaakt in de beschikking van de kantonrechter van 20 juni 2018 en bepaalt dat zowel het testamentair bewind als het beschermingsbewind het volledige vermogen van [betrokkene] betreffen;
ontslaat, met ingang van twee weken na heden, als mentor, de eerder genoemde: [mentor] ;
benoemt, met ingang van twee weken na heden, tot mentor: De VAO-Bewind B.V., Kvkno. 86451596, Postbus 2036, 2002CA Haarlem;
bepaalt dat het bewind wordt ingeschreven in het openbaar Centraal curatele- en bewindregister;
verklaart deze beschikking tot zover uitvoerbaar bij voorraad;
stelt de jaarbeloning van de mentor vast overeenkomstig artikel 4 lid 2 sub a

van de Regeling beloning curatoren, bewindvoerders en mentoren;

- stelt de beloning van de mentor voor de aanvangswerkzaamheden vast op een bedrag van € 586,00 (exclusief btw).

Deze beschikking is gegeven door mr. M.T. Goossens, kantonrechter, en in het openbaar uitgesproken op bovengenoemde datum in aanwezigheid van de griffier.

De griffier De kantonrechter