ECLI:NL:RBNHO:2021:5585

Rechtbank Noord-Holland

Datum uitspraak
17 mei 2021
Publicatiedatum
6 juli 2021
Zaaknummer
8938220 / EJ VERZ 20-449
Instantie
Rechtbank Noord-Holland
Type
Uitspraak
Rechtsgebied
Civiel recht
Procedures
  • Eerste aanleg - enkelvoudig
Vindplaatsen
  • Rechtspraak.nl
AI samenvatting door LexboostAutomatisch gegenereerd

Vereffening van een nalatenschap met onbekende erfgenamen

In deze zaak verzoekt mr. G.D. Hageman, als gemachtigde van de erfgenamen die de nalatenschap beneficiair hebben aanvaard, om toestemming om de nalatenschap van de erflaatster te vereffenen. De erflaatster heeft geen testament achtergelaten en er zijn 47 erfgenamen geïdentificeerd, waarvan 44 de nalatenschap beneficiair hebben aanvaard. Een aantal erfgenamen heeft echter niet gereageerd op verzoeken om informatie, en hun woon- of verblijfplaats is onbekend. Hageman heeft een verzoekschrift ingediend bij de rechtbank Den Haag, dat later is verwezen naar de rechtbank Noord-Holland. De kantonrechter heeft besloten om de zaak niet op zitting te behandelen, gezien het gebrek aan reacties van de belanghebbenden.

Hageman verzoekt de kantonrechter om de notarissen J.C.M.C. de Haan en P.A. Hilbers aan te wijzen als gemachtigden om de nalatenschap te vereffenen, of hen te benoemen tot beheerder van de nalatenschap. De kantonrechter overweegt dat de vereffening van de nalatenschap niet kan plaatsvinden zolang niet alle erfgenamen reageren. De wet vereist dat alle erfgenamen gezamenlijk de taken van de vereffenaar uitoefenen. De kantonrechter wijst het verzoek van Hageman gedeeltelijk toe, door de heer De Haan te machtigen om namens de erfgenamen op te treden, zonder de medewerking van de onbekende erfgenamen.

De kantonrechter wijst echter het verzoek af om de kosten van het verzoekschrift ten laste van de nalatenschap te brengen, omdat deze kosten niet onder de vereffeningskosten vallen zoals gedefinieerd in de wet. De beschikking is gegeven door mr. M.C. van Rijn en is uitvoerbaar bij voorraad.

Uitspraak

RECHTBANK NOORD-HOLLAND

Handel, Kanton en Bewind
locatie Alkmaar
Zaaknr./repnr.: 8938220 / EJ VERZ 20-449
Uitspraakdatum: 17 mei 2021
Beschikking van de kantonrechter in de zaak van:
MR. G.D. HAGEMAN
kantoorhoudende te Haarlem
verzoekende partij
verder te noemen: Hageman
inzake
de nalatenschap van [erflaatster],
geboren op [geboortedatum] te [geboorteplaats] en overleden op [datum overlijden] te [plaats van overlijden] ,
laatstelijk gewoond hebbende te [woonplaats]
verder te noemen: erflaatster
met de belanghebbenden

1.[belanghebbende 1] ,

wonende te [woonplaats] ,
verder te noemen: belanghebbende sub 1

2.[belanghebbende 2] ,

wonende te [woonplaats]
verder te noemen: belanghebbende sub 2

1.De zaak in het kort

Deze zaak gaat over de vereffening van de nalatenschap van [erflaatster] . Niet alle erfgenamen van [erflaatster] hebben aangegeven of zij de nalatenschap aanvaarden of verwerpen. Een aantal mogelijke erfgenamen heeft een onbekende woon- of verblijfplaats, onbekende geboortedatum en/of onbekend e-mailadres. Hageman vraagt of hij namens de erfgenamen die de nalatenschap beneficiair aanvaard hebben (dus zonder instemming van de mogelijke erfgenamen nog niet gereageerd hebben) de nalatenschap mag vereffenen.

2.Het procesverloop

2.1.
Hageman heeft een verzoekschrift ingediend. Dit verzoekschrift is bij de griffie van de rechtbank Den Haag ontvangen op 26 oktober 2020. Bij beschikking van 1 december 2020 heeft de kantonrechter van de rechtbank Den Haag de zaak verwezen naar de kantonrechter van de rechtbank Noord-Holland. Bij brief van 1 februari 2021 heeft Hageman gereageerd op het verzoek van de kantonrechter om aanvullende informatie en documentatie.
2.2.
De belanghebbenden hebben, ondanks hiertoe in de gelegenheid te zijn gesteld, niet gereageerd op het verzoekschrift.
2.3.
Gelet op de aard van het verzoek en het feit dat de belanghebbenden niet hebben gereageerd, is afgezien van een behandeling op een zitting.

3.Het verzoek

3.1.
Hegeman verzoekt - kort gezegd - dat de kantonrechter bepaalt dat:
I. de heer mr. J.C.M.C. de Haan en/of de heer mr. P.A. Hilbers, notarissen te Haarlem, als gemachtigde(n) namens de erfgenamen die de nalatenschap beneficiair aanvaard hebben, de nalatenschap mogen vereffenen ex artikel 4:198 van het Burgerlijk Wetboek (BW), ofwel
II. de heer mr. J.C.M.C. de Haan en/of de heer mr. P.A. Hilbers, notarissen te Haarlem, als gemachtigde(n) namens de erfgenamen die de nalatenschap beneficiair aanvaard hebben, benoemt zal/zullen worden tot beheerder ex artikel 4:191 lid 2 BW, zodat in het beheer van de nalatenschap kan worden voorzien dat de genoemde notarissen, handelend als genoemd, alle stukken die betrekking hebben op de nalatenschap onder zich kunnen nemen en op kunnen vragen bij de betreffende personen of instanties en verder onderzoek kan/kunnen doen naar de erfgenamen van erflaatster,
III. als de kantonrechter niet overgaat het hiervoor onder I. of II. verzochte, een andere, passender en vergelijkbare maatregel treft, alsmede
IV. de kosten verbonden aan dit verzoekschrift, w.o. het griffierecht, legeskosten en overige kosten die gepaard gaan met onderhavige benoeming als vereffeningskosten ten laste van de nalatenschap mogen worden gebracht.

4.De beoordeling

4.1.
Volgens Hageman heeft erflaatster niet bij testament over haar nalatenschap beschikt. Uit het erfgenamenonderzoek tot op heden blijkt dat erflaatster 47 erfgenamen heeft achtergelaten. 44 erfgenamen hebben de nalatenschap beneficiair aanvaard. 45 erfgenamen hebben Hageman (althans het kantoor waar hij werkzaam is) een volmacht verleend om de nalatenschap te vereffenen en af te wikkelen. Een aantal mogelijke erfgenamen heeft een onbekende woon- of verblijfplaats, geboortedatum en/of e-mailadres. Deze laatst bedoelde erfgenamen hebben zich ook niet over de nalatenschap uitgesproken. Naspeuringen en informatie van de bekende erfgenamen naar de onbekende erfgenamen hebben geen gunstig resultaat opgeleverd. Gelet op het saldo van de nalatenschap (circa € 35.000,-) lijkt verder naspeuren zinloos. Hageman verzoekt, namens de hiervoor genoemde 45 erfgenamen, dat de nalatenschap op grond van artikel 4:198 BW mag worden vereffend. Doordat een aantal mogelijke erfgenamen zich niet over de nalatenschap hebben uitgesproken en niet reageren op berichten, is de nalatenschap namelijk (deels) onbeheerd.
4.2.
De kantonrechter overweegt dat de nalatenschap thans niet kan worden vereffend, omdat niet alle mogelijke erfgenamen reageren op berichten. Op grond van artikel 4:198 BW zijn namelijk alle erfgenamen samen, dus inclusief in dit geval de niet reagerende erfgenamen en de erfgenamen zonder bekende gegevens, bevoegd om de taken van de vereffenaar uit te oefenen. Bij toewijzing van dit verzoek kan tot vereffening worden overgegaan.
4.3.
De vereffening van een nalatenschap heeft tot doel de positie van de schuldeisers te waarborgen. Toewijzing van het voorliggende verzoek is gelet op het voorgaande in het belang van de schuldeisers. Toewijzing van het verzoek voorkomt bovendien dat een onafhankelijke derde als vereffenaar moet worden benoemd. Los van de kosten van een dergelijke vereffenaar, lijkt dit niet in het belang van de schuldeisers (of partijen) gelet op de werkzaamheden die Hageman (althans zijn kantoor) reeds heeft verricht. De kantonrechter zal conform het verzoek de heer J.C.M.C. de Haan (hierna: De Haan) bevoegd verklaren om namens de erfgenamen de nalatenschap van erflaatster te vereffenen.
4.4.
De kantonrechter zal bepalen dat één persoon (De Haan) namens de erfgenamen mag optreden. De kantonrechter leest het onder II. verzochte als een subsidiaire vordering (door het woord ‘ofwel). Aangezien het onder I. verzochte wordt toegewezen, komt de kantonrechter niet toe aan het verzochte onder sub II.
4.5.
De kantonrechter overweegt ten overvloede dat De Haan optreedt als gevolmachtigde van de 44 erfgenamen die de nalatenschap beneficiair aanvaard hebben. Zijn taak wordt dan ook beperkt door de reikwijdte van de volmacht. De Haan is geen door de rechtbank benoemde vereffenaar in de zin van artikel 4:203 of 4:204 BW.
4.6.
De onder IV. verzochte kosten zijn geen vereffeningskosten in de zin van artikel 4:206 lid 3 BW. Onder vereffeningskosten wordt namelijk niet verstaan kosten van de werkzaamheden uitgevoerd door (een gemachtigde van) de erfgenamen/vereffenaars. De wet biedt namelijk alleen de mogelijkheid om het loon van de door de rechtbank benoemde vereffenaar vast te stellen. Er is geen wettelijke grondslag voor het vaststellen van het loon van de erfgenamen/vereffenaars om de vereffeningswerkzaamheden uit te voeren en/of deze werkzaamheden uit te besteden aan bijvoorbeeld een notaris. [1] Een wettelijke grondslag voor toewijzing van dit onderdeel van het verzoek is ook niet aangevoerd. De kantonrechter zal dit onderdeel van het verzoek dan ook afwijzen.

5.De beslissing

De kantonrechter:
5.1.
bepaalt dat de heer Johan Clemens Maria Carl DE HAAN, notaris te Haarlem, als gemachtigde van de 44 erfgenamen die de nalatenschap van [erflaatster] op het moment van het indienen van onderhavig verzoekschrift beneficiair aanvaard hebben, hun bevoegdheden als vereffenaars mag uitoefenen op grond van artikel 4:198 BW, dat wil zeggen zonder de medewerking van de thans onbekende erfgenamen dan wel de erfgenamen die zich niet uitgesproken hebben,
5.2.
verklaart deze beschikking uitvoerbaar bij voorraad,
5.3.
wijst het verzoek voor het overige af.
Deze beschikking is gegeven door mr. M.C. van Rijn, kantonrechter, en op bovengenoemde datum in het openbaar uitgesproken in aanwezigheid van de griffier.
De griffier De kantonrechter

Voetnoten

1.Zie ook