Uitspraak
RECHTBANK NOORD-HOLLAND
Zittingsplaats Haarlem
Bestuursrecht
zaaknummer: HAA 17/3850
uitspraak van de meervoudige kamer van 21 juni 2019 in de zaak tussen
[eiseres], te [woonplaats] , eiseres
,
,
en
het college van burgemeester en wethouders van Haarlem, verweerder
(gemachtigde: mr. C.A. Geleijnse).
Procesverloop
Bij besluit van 1 oktober 2014 (het primaire besluit) heeft verweerder een verzoek van eiseres op grond van de Wet openbaarheid van bestuur (Wob) gedeeltelijk ingewilligd en gedeeltelijk afgewezen.
Bij besluit van 25 augustus 2015 heeft verweerder het bezwaar van eiseres ongegrond verklaard. Bij besluit van 19 oktober 2015 heeft verweerder het besluit van 25 augustus 2015 herzien en het bezwaar van eiseres gedeeltelijk gegrond verklaard.
Bij uitspraak van 10 april 2017 (zaaknummer HAA 15/3513, ECLI:NL:RBNHO:2017:3814) heeft deze rechtbank het hiertegen gerichte beroep gegrond verklaard, het bestreden besluit van 25 augustus 2015 vernietigd en verweerder opgedragen om met inachtneming van hetgeen is overwogen in de uitspraak een nieuw besluit te nemen op het bezwaar van eiseres.
Bij besluit van 27 juli 2017 (het bestreden besluit) heeft verweerder het bezwaar van eiseres ongegrond verklaard en het primaire besluit van 1 oktober 2014 gehandhaafd.
Eiseres heeft tegen het bestreden besluit beroep ingesteld.
Verweerder heeft een verweerschrift ingediend.
Eiseres heeft toestemming verleend als bedoeld in artikel 8:29, vijfde lid, van de Algemene wet bestuursrecht (Awb).
Het onderzoek ter zitting heeft plaatsgevonden op 27 november 2018. Eiseres is verschenen. Verweerder heeft zich laten vertegenwoordigen door mr. C.A. Geleijnse. Voorts zijn namens verweerder verschenen mr. C. Laros-van der Jagt, M.A. Jonker en C. Groenendijk. Het beroep is ter zitting gezamenlijk behandeld met het beroep van eiseres met zaaknummer HAA 17/3265.
De rechtbank heeft de termijn voor het doen van uitspraak verlengd.
Overwegingen
1. Bij brief van 10 september 2014 heeft eiseres een verzoek om openbaarmaking van stukken op grond van de Wob bij verweerder ingediend. Zij heeft verweerder verzocht om toezending van een afschrift van de volgende documenten:
Een kopie van het door de opdrachtgevers ondertekende opdrachtformulier met betrekking tot het onderzoek naar IV (informatievoorziening door PwC);
Een kopie van de factuur betaald aan PwC voor het onderzoek fase 1;
Een kopie van het definitieve rapport, reeds opgeleverd, door PwC;
Een kopie van alle achterliggende documenten en rapportages met betrekking tot dit onderzoek;
Een kopie van alle (e-mail)correspondentie tussen opdrachtgevers en opdrachtnemers met betrekking tot dit onderzoek.
Bij het primaire besluit heeft verweerder het verzoek van eiseres ingewilligd voor zover het betrekking heeft op document 2.
Met betrekking tot de onder 4 en 5 genoemde documenten heeft verweerder zich op het standpunt gesteld dat dergelijke documenten niet of niet meer bij hem berusten. In de uitspraak van 10 april 2017 heeft de rechtbank geoordeeld dat er geen grond is voor het oordeel dat eiseres aannemelijk heeft gemaakt dat het standpunt van verweerder onjuist is. Eiseres heeft tegen deze uitspraak geen hoger beroep ingesteld, zodat het primaire besluit voor zover dat ziet op de onder 4 en 5 genoemde documenten vaststaat.
Eiseres heeft ter zitting haar beroepsgrond waarin zij wederom het standpunt van verweerder dat deze niet over andere documenten beschikt ter discussie stelt, ingetrokken.
De rechtbank stelt vast dat dit geding beperkt is tot de onder 1 en 3 van het Wob-verzoek van eiseres genoemde documenten.
2. De rechtbank heeft - kort samengevat - in de uitspraak van 10 april 2017 ten aanzien van de documenten 1 (het opdrachtformulier) en 3 (het onderzoeksrapport) het beroep van eiseres gegrond verklaard en vooropgesteld dat verweerder in beginsel per document of onderdeel daarvan dient te motiveren of aan de belangen die zich tegen openbaarmaking verzetten doorslaggevend gewicht toekomt. Niet is gebleken dat verweerder per onderdeel van het opdrachtformulier of het onderzoeksrapport heeft beoordeeld of hij tot openbaarmaking kon overgaan. De rechtbank heeft ten aanzien van specifieke onderdelen en paragrafen van de stukken aangegeven dat niet deugdelijk is gemotiveerd waarom na weglakken van daarin genoemde gegevens de persoonlijke levenssfeer als bedoeld in artikel 10, tweede lid, aanhef en onder e, van de Wob in geding is. En tevens dat ten aanzien van alle onderdelen van de stukken niet deugdelijk is gemotiveerd dat het belang van voorkoming van onevenredige bevoordeling of benadeling als bedoeld in artikel 10, tweede lid, aanhef en onder g, van de Wob bij openbaarmaking daarvan in geding is.
3. Omdat raadsleden verweerder hebben verzocht om inzage in het onderzoeksrapport en in het opdrachtformulier, heeft verweerder vervolgens bij besluiten van 12 juni 2017, respectievelijk 20 juni 2017 besloten geheimhouding op grond van artikel 25, tweede lid, van de Gemeentewet op te leggen ten aanzien van deze stukken, vanwege de bescherming van de belangen als bedoeld in artikel 10, tweede lid, aanhef en onder e en g van de Wob.
Gelet op de opgelegde geheimhouding, heeft verweerder het Wob-verzoek van eiseres tevens opgevat als een verzoek om opheffing van de geheimhouding ten aanzien van deze documenten.
4. Verweerder heeft de bezwaren ongegrond verklaard en het bestreden besluit gehandhaafd bij de nieuwe beslissing op het bezwaar van eiseres. Verweerder volhardt in zijn standpunt dat de belangen als genoemd in artikel 10, tweede lid, aanhef en onder e en g, van de Wob in de weg staan aan (gedeeltelijke) openbaarmaking van het opdrachtformulier en het onderzoeksrapport. Verweerder heeft hierbij aansluiting gezocht bij de regeling zoals opgenomen in de Wet Huis voor klokkenluiders. Er is volgens verweerder dan ook geen aanleiding de - inmiddels opgelegde - geheimhouding op te heffen.
5.1
Eiseres voert aan dat de opgelegde geheimhouding niet rechtsgeldig is, omdat de besluiten van verweerder hiertoe niet in de eerstvolgende raadsvergadering zijn bekrachtigd door de raad. Die eis volgt volgens eiseres uit artikel 25, tweede en derde lid, van de Gemeentewet.
5.2
Verweerder stelt dat bekrachtiging van de geheimhouding op grond van artikel 25, derde lid, van de Gemeentewet niet aan de orde is, nu geheimhouding is opgelegd aan leden van de raad en niet aan de raad als zodanig. Op grond van artikel 25, vierde lid, van de Gemeentewet blijft geheimhouding gericht tot de leden van de gemeenteraad in stand tenzij het orgaan dat de geheimhouding heeft opgelegd - in dit geval verweerder - deze opheft. Verweerder heeft de geheimhouding niet opgeheven, zodat deze nog steeds van kracht is.
De omstandigheid dat na oplegging van de geheimhouding één kopie aan elke raadsfractie ter beschikking is gesteld maakt dat volgens verweerder niet anders. De stukken zijn niet geagendeerd in de raad als besluitpunt en zijn daarmee geen raadsstukken zoals eiseres betoogt. De rechtbank overweegt als volgt.
5.3
In artikel 25, tweede lid, van de Gemeentewet is - voor zover hier van belang - bepaald dat op grond van een belang, genoemd in artikel 10 van de Wob, geheimhouding kan worden opgelegd door het college van burgemeester en wethouders ten aanzien van de stukken die zij aan de raad of aan leden van de raad overleggen.
Op grond van het derde lid vervalt de krachtens het tweede lid opgelegde verplichting tot geheimhouding met betrekking tot aan de raad overgelegde stukken, indien de oplegging niet door de raad in zijn eerstvolgende vergadering die blijkens de presentielijst door meer dan de helft van het aantal zitting hebbende leden is bezocht, wordt bekrachtigd.
Op grond van het vierde lid wordt de krachtens het tweede lid opgelegde verplichting tot geheimhouding met betrekking tot aan leden van de raad overgelegde stukken in acht genomen totdat het orgaan dat de verplichting heeft opgelegd [die opheft], dan wel, indien het stuk waaromtrent geheimhouding is opgelegd aan de raad is voorgelegd, totdat de raad haar opheft. De raad kan deze beslissing alleen nemen in een vergadering die blijkens de presentielijst door meer dan de helft van het aantal zitting hebbende leden is bezocht.
5.4
Niet in geschil is dat de besluiten van verweerder van 12 juni 2017 en 20 juni 2017 tot oplegging van geheimhouding nimmer in een raadsvergadering zijn bekrachtigd. Indien moet worden geconcludeerd dat bekrachtiging vereist was, zou dat betekenen dat de besluiten tot oplegging van geheimhouding van rechtswege zijn komen te vervallen.
5.5
De rechtbank stelt vast dat in de besluiten waarbij geheimhouding is opgelegd te lezen is dat de geheimhoudingsplicht met betrekking tot de betreffende stukken wordt opgelegd door het college van burgemeester en wethouders aan de leden van de raad. Met betrekking tot de uitvoering is daarbij bepaald dat de inhoud van de stukken waarop de geheimhouding ziet zich niet leent voor verspreiding en dat daarom één kopie van de stukken per fractie ter beschikking wordt gesteld.
Nu de geheimhoudingsplicht niet is opgelegd aan individuele, met name genoemde raadsleden en - zoals verweerder ter zitting heeft aangegeven - feitelijk ook alle fractieleden van de raad beschikken over de stukken, concludeert de rechtbank dat aan alle raadsleden, oftewel aan de raad als geheel, geheimhouding is opgelegd. In de wetsgeschiedenis van artikel 25 van de Gemeentewet is te lezen dat de wetgever heeft beoogd een onderscheid te maken tussen het opleggen van geheimhouding door het college van burgemeester en wethouders aan de raad als geheel en de oplegging aan een enkel raadslid. Alleen in het laatste geval hoeft de verplichting tot geheimhouding niet bekrachtigd te worden door de raad. De rechtbank verwijst hiertoe naar de volgende passage uit de Memorie van Toelichting bij de Gemeentewet (Kamerstukken II, 1985/86, 19 403, nr. 3, blz. 83):
“Een voorlopige geheimhoudingsplicht kan worden opgelegd door het college van burgemeester en wethouders, de burgemeester, of een commissie. Gelet op de positie van de raad als hoogste bestuursorgaan dient de raad zelf te beslissen omtrent het voortduren van de verplichting tot geheimhouding ten aanzien van aan hem overgelegde stukken. In het derde lid en in de artikelen 55, derde lid, en 95, derde lid, is hierin voorzien. Het komt echter ook wel voor dat een enkel raadslid behoefte heeft aan inlichtingen van vertrouwelijke aard. Ook ten aanzien van de op deze wijze aan een enkel raadslid verstrekte informatie kan op grond van de voorgestelde bepaling een geheimhoudingsplicht worden opgelegd. Uiteraard kan er van bekrachtiging door de raad in een dergelijk geval geen sprake zijn. De wijze waarop een geheimhoudingsplicht die aan een enkel raadslid is opgelegd kan worden opgeheven, is geregeld in het vierde lid van de voorgestelde bepaling. In de eerste plaats is het orgaan dat de geheimhoudingsplicht heeft opgelegd, zelf bevoegd deze weer op te heffen. Indien de zaak waaromtrent geheimhouding aan een enkel raadslid is opgelegd aan de raad wordt voorgelegd bij voorbeeld door het betrokken raadslid in een besloten raadsvergadering - dient de raad omtrent de geheimhouding te beslissen.”
Verder is agendering van de stukken waarop de geheimhouding ziet voor een raadsvergadering, anders dan verweerder betoogt, geen vereiste om te kunnen concluderen dat geheimhouding is opgelegd aan de raad als geheel.
5.6
Nu sprake is van oplegging van geheimhouding door het college van burgemeester en wethouders aan de raad, vervalt deze geheimhoudingsplicht indien de oplegging niet door de raad in zijn eerstvolgende vergadering die blijkens de presentielijst door meer dan de helft van het aantal zitting hebbende leden is bezocht, wordt bekrachtigd. Nu dit niet is gebeurd, is de bij besluiten van 12 juni 2017 en 20 juni 2017 opgelegde geheimhouding van rechtswege komen te vervallen.
5.7
Een verzoek om openbaarmaking van documenten ten aanzien waarvan krachtens de Gemeentewet geheimhouding is opgelegd, dient altijd tevens te worden opgevat als verzoek om opheffing van die geheimhouding - zie de uitspraak van de Afdeling bestuursrechtspraak van de Raad van State (ABRvS) van 23 november 2016, ECLI:NL:RVS:2016:3140. Bij het nemen van het bestreden besluit was de verplichting tot geheimhouding van de betrokken stukken al vervallen. Verweerder heeft zich in het bestreden besluit dus ten onrechte op het standpunt gesteld dat de grondslag om geheimhouding op te leggen ongewijzigd is en er dan ook geen aanleiding is de geheimhouding op te heffen. De beroepsgrond van eiseres dat de geheimhouding is vervallen, slaagt dan ook. Het Wob-verzoek van eiseres behoeft dus niet tevens te worden opgevat als een verzoek om opheffing van de geheimhouding ten aanzien van deze stukken, maar dient uitsluitend te worden beoordeeld op grond van de Wob.
6.1
Eiseres voert aan dat verweerder door wederom te besluiten het opdrachtformulier en het onderzoeksrapport integraal geheim te houden, ten onrechte heeft nagelaten om - zoals de rechtbank heeft geoordeeld in de uitspraak van 10 april 2017 - per document of onderdeel daarvan te motiveren of aan de belangen die zich tegen openbaarmaking verzetten doorslaggevend gewicht toekomt.
6.2.1
Verweerder heeft bij zijn besluit tot integrale geheimhouding van het opdrachtformulier en het onderzoeksrapport, aansluiting gezocht bij artikel 17 van de Wet Huis voor klokkenluiders. Daarin is, in het achtste lid, bepaald dat informatie die niet is opgenomen in het eindrapport niet openbaar is. De inhoud van het onderzoeksrapport bestaat volgens verweerder overwegend uit door onderzoeker en geïnterviewde personen gedane aannames, veronderstellingen en waarschijnlijkheden. Het onderzoeksrapport moet daarmee worden gezien als een vooronderzoek. Tot een eigenlijk feitenonderzoek van misstanden of integriteitsschendingen is het nooit gekomen, omdat de melding niet voldoende kon worden geconcretiseerd, althans de onderliggende veronderstellingen niet dusdanig aannemelijk konden worden gemaakt dat dit een feitenonderzoek zou rechtvaardigen. Gelet op de aard van het onderzoeksrapport kan de informatie die dit document bevat volgens verweerder dan ook worden gelijkgesteld met de informatie als bedoeld in artikel 17, achtste lid, van de Wet Huis voor klokkenluiders.
6.2.2
Verweerder stelt daarnaast dat de gemeentelijke organisatie er belang bij heeft dat het bedrijfsklimaat zodanig is dat medewerkers geen beletsel voelen om mogelijke misstanden of integriteitsschendingen te melden of hun medewerking aan een dergelijk onderzoek te verlenen. Het onderzoeksrapport bestaat voor een groot deel uit verklaringen van geïnterviewde medewerkers. Verweerder stelt dat openbaarmaking van de in het onderzoeksrapport opgenomen gespreksverslagen belemmerend kan werken om in de toekomst getuigen bereidwillig te vinden tot het doen van meldingen en het afleggen van verklaringen. Het voorkomen van deze belemmerende werking en de gevolgen daarvan is volgens verweerder aan te merken als een belang als bedoeld in artikel 10, tweede lid, aanhef en onder g, van de Wob.
6.2.3
Verweerder wijst er voorts op dat de betrokken afdeling relatief klein is en de betrokken medewerkers veelal een unieke functie hebben. Dit leidt ertoe dat, ondanks het eventueel weglakken van namen, functiebenaming en afdeling, toch nog uit de context kan worden achterhaald welke functie het betreft en is het vervolgens relatief eenvoudig om in de betreffende periode de daarbij passende naam te achterhalen. Alhoewel ambtenaren waar het hun beroepshalve functioneren betreft, slechts in beperkte mate een beroep kunnen doen op het belang van de persoonlijke levenssfeer, mag dit er volgens verweerder niet toe leiden dat ondanks anonimisering de te verstrekken gegevens tot de persoon van de ambtenaar herleidbaar zijn.
Nu uit het onderzoek niet naar voren komt dat de vermoedens van misstanden met feiten kunnen worden gestaafd, hebben de betrokken medewerkers volgens verweerder er des te meer recht op dat hun namen niet publiekelijk bekend worden in relatie tot beweerdelijke onregelmatigheden. Verweerder kiest ervoor om de bescherming van de persoonlijke levenssfeer, gelet op deze omstandigheden, te laten prevaleren boven de wens tot openbaarheid. Bij openbaarmaking worden, volgens verweerder, de betrokken medewerkers onevenredig in hun belangen geschaad. Derhalve dient verstrekking van de documenten te worden geweigerd op grond van artikel 10, tweede lid, aanhef en onder e, van de Wob aangezien het belang van openbaarmaking niet opweegt tegen het belang van eerbiediging van de persoonlijke levenssfeer.
6.2.4
Verweerder voegt daaraan toe dat bij openbaarmaking van het onderzoeksrapport dusdanig in het rapport zal moeten worden geschrapt om herleidbaarheid van personen te voorkomen dat de dan resterende tekst weinig tot geen informatiewaarde heeft. Verweerder stelt zich op het standpunt dat de afweging tussen het algemeen belang gemoeid met openbaarmaking van de documenten en de belangen van de gemeente en medewerkers leidt tot de conclusie dat bij (vermoedelijke) integriteitskwesties het niet past om daarop betrekking hebbende (onderdelen van) dossiers openbaar te maken. Verweerder vindt tevens dat het opdrachtformulier en het onderzoeksrapport dusdanig samenhangen - delen van het opdrachtformulier worden letterlijk herhaald in het onderzoeksrapport - dat de overwegingen om de stukken niet openbaar te maken gelijkelijk gelden voor beide documenten.
6.3
De rechtbank stelt allereerst vast dat de Wet Huis voor klokkenluiders op dit geschil niet van toepassing is. De bepalingen van die wet kunnen dus niet dienen als onderbouwing van het bestreden besluit.
De rechtbank heeft met toepassing van artikel 8:29, vijfde lid, van de Awb, kennis genomen van de niet aan eiseres verstrekte documenten.
6.4
Volgens rechtspraak van de ABRvS (zie de uitspraak van 28 februari 2018, ECLI:NL:RVS:2018:666) dient in beginsel per document of (zelfstandig) onderdeel daarvan te worden gemotiveerd op welke grond openbaarmaking daarvan achterwege wordt gelaten. Hierop kan een uitzondering worden gemaakt als dit zou leiden tot herhalingen die geen redelijk doel dienen.
Een categorale weigering tot openbaarmaking is gelet hierop en gelet op hetgeen de rechtbank eerder in de uitspraak van 10 april 2017 heeft geoordeeld, dan ook niet mogelijk.
6.5
De rechtbank is uit het hier bestreden besluit niet gebleken dat verweerder per document of onderdeel daarvan een beoordeling heeft gemaakt. Ter zitting heeft verweerder aangegeven dat wel degelijk een beoordeling op onderdelen heeft plaatsgevonden en dat daarbij een aantal filters zijn toegepast (namen, functies en combinaties van typen informatie). De conclusie daarvan was echter volgens verweerder dat er dermate kleine delen van de documenten overbleven dat gelet daarop niet kon worden overgegaan tot zinvolle verstrekking van onderdelen van deze documenten.
Uit het bestreden besluit blijkt echter in het geheel niet dat een dergelijke beoordeling heeft plaatsgevonden. Verweerder heeft niet concreet gemaakt of onderbouwd dat hij een beoordeling heeft gemaakt ten aanzien van de eerder door de rechtbank in de uitspraak van 10 april 2017 specifiek genoemde onderdelen die met name betrekking hebben op de persoonlijke levenssfeer als bedoeld in artikel 10, tweede lid, aanhef en onder e, van de Wob. De rechtbank ziet gelet hierop geen aanleiding om terug te komen op het oordeel in de uitspraak van 10 april 2017.
6.6
Voor zover verweerder zich in het bestreden besluit op het standpunt stelt dat ten aanzien van de stukken ongeclausuleerd sprake is van een belang zoals bedoeld in artikel 10, tweede lid, aanhef en onder g, van de Wob, te weten het belang van het voorkomen van onevenredige benadeling van de gemeentelijke organisatie en het garanderen van volledige vertrouwelijkheid van melders, overweegt dat rechtbank dat verweerder dit onvoldoende concreet heeft toegespitst op deze situatie en de onderhavige documenten. Deze algemene motivering vormt dus geen deugdelijke motivering voor het bestreden besluit. Voor zover verweerder stelt dat vertrouwelijkheid en privacy van melders niet kan worden gegarandeerd omdat sprake zou zijn van tot personen herleidbare gegevens, oordeelt de rechtbank dat verweerder met oog op dat belang allereerst op onderdelen dient te beoordelen of de persoonlijke levenssfeer van personen - het belang zoals genoemd in artikel 10, tweede lid, aanhef en onder e, van de Wob - in geding komt bij openbaarmaking. Nu, zoals hierboven is overwogen, verweerder ten aanzien van (onderdelen van) de stukken niet deugdelijk heeft gemotiveerd waarom het belang van eerbiediging van de persoonlijke levenssfeer (artikel 10, tweede lid, aanhef en onder e, van de Wob) zich verzet tegen openbaarmaking, is ook de stelling van verweerder dat bij openbaarmaking van de stukken sprake is van onevenredige benadeling omdat de vertrouwelijkheid en privacy van de melders niet kan worden gegarandeerd (artikel 10, tweede lid, aanhef en onder g, van de Wob) onvoldoende onderbouwd. De rechtbank wijst hierbij op de geschiedenis van de totstandkoming van artikel 10, tweede lid, aanhef en onder g, van de Wob waaruit blijkt dat dit de meest algemene uitzonderingsgrond is die kan worden toegepast als door het verstrekken van informatie andere belangen dan de in artikel 10, tweede lid, aanhef en onder a tot en met f, van de Wob genoemde belangen te zeer worden geschaad. Deze bepaling voorziet daarmee in de behoefte om de Wob te kunnen toepassen in zeer verschillende, niet voorspelbare situaties (zie de uitspraak van de ABRvS van 20 april 2011, ECLI:NL:RVS:2011:BQ1879).
Dat - zoals verweerder heeft aangevoerd - in de belangenafweging ook betrokken is dat over de bestuurlijke aangelegenheid, de bedrijfsvoering en in verband daarmee eventuele misstanden en integriteitsschendingen, al veel informatie openbaar is gemaakt door verweerder, dan wel de huisaccountant van verweerder, maakt dat niet anders.
De rechtbank overweegt voorts - na kennisneming van de stukken - dat ook met weglakking van daarvoor in aanmerking komende passages en/of onderdelen, nog leesbare passages overblijven. Het bestreden besluit is dan ook genomen in strijd met artikel 7:12, eerste lid, van de Awb. De beroepsgrond slaagt.
7. Het beroep is gegrond. De rechtbank acht het - gelet op de aard en omvang van de geconstateerde gebreken en het feit dat meerdere (Wob)procedures gevoerd worden ten aanzien van deze stukken - niet opportuun om verweerder met toepassing van artikel 8:51a van de Awb in de gelegenheid te stellen de gebreken te herstellen. De rechtbank vernietigt daarom het bestreden besluit en draagt verweerder op een nieuw besluit op het bezwaar van eiseres te nemen met inachtneming van deze uitspraak.
8. Omdat het beroep gegrond is, dient verweerder aan eiseres het door haar betaalde griffierecht te vergoeden.
9. Er zijn geen voor vergoeding in aanmerking komende proceskosten.
Beslissing
De rechtbank:
- verklaart het beroep gegrond;
- vernietigt het bestreden besluit;
- draagt verweerder op een nieuw besluit te nemen op het bezwaar met inachtneming van deze uitspraak;
- draagt verweerder op het betaalde griffierecht van € 168,- aan eiseres te vergoeden.
Deze uitspraak is gedaan door mr. M. Kraefft, voorzitter, en mr. J.J. Maarleveld en mr. S.M. van Velsen, leden, in aanwezigheid van mr. Y.R. Boonstra-van Herwijnen, griffier. De beslissing is in het openbaar uitgesproken op 21 juni 2019.
griffier voorzitter
Afschrift verzonden aan partijen op:
Rechtsmiddel
Tegen deze uitspraak kan binnen zes weken na de dag van verzending daarvan hoger beroep worden ingesteld bij de Afdeling bestuursrechtspraak van de Raad van State. Als hoger beroep is ingesteld, kan bij de voorzieningenrechter van de hogerberoepsrechter worden verzocht om het treffen van een voorlopige voorziening of om het opheffen of wijzigen van een bij deze uitspraak getroffen voorlopige voorziening.