ECLI:NL:RBNHO:2017:6604

Uitspraak

vonnis

RECHTBANK NOORD-HOLLAND

Afdeling privaatrecht

Zittingsplaats Haarlem

zaaknummer / rolnummer: C/15/247981 / HA ZA 16-567

Vonnis van 2 augustus 2017(bij vervroeging)

in de zaak van

de vennootschap naar buitenlands recht

SKYVETS ApS,

gevestigd te Brøndby, Denemarken,

eiseres,

advocaat mr. H. Biesheuvel te Amsterdam,

tegen

de besloten vennootschap met beperkte aansprakelijkheid

IDEXX ANIMANA B.V.,

gevestigd te Schiphol,

gedaagde,

advocaat mr. P. Sippens Groenewegen te Amsterdam.

Partijen zullen hierna SkyVets en IDEXX genoemd worden.

1.De procedure

1.1.

Het verloop van de procedure blijkt uit:

het tussenvonnis van 14 december 2016
de akte overlegging producties van SkyVets tevens inhoudende wijziging van eis
het proces-verbaal van comparitie van 27 juni 2017

1.2.

Ten slotte is vonnis bepaald.

2.De feiten

2.1.

SkyVets drijft een onderneming die zich bezig houdt met de ontwikkeling en verkoop van (administratieve) softwaresystemen, waaronder het zogenaamde Vetvision-systeem voor de veterinaire sector op de Scandinavische markt.

2.2.

Animana B.V. (hierna: Animana) is in 2000 opgericht en heeft een softwaresysteem ontwikkeld voor veterinaire klinieken ter ondersteuning van medische administratie en praktijkmanagement. De aandelen van Animana zijn in 2014 verkocht en overgedragen aan IDEXX. IDEXX maakt samen met IDEXX Europe B.V. deel uit van een grote internationale groep van vennootschappen die zich bezighoudt met de ontwikkeling, productie en distributie van (onder meer) IT-oplossingen voor (gezelschaps-) diergeneeskunde. In 2015 zijn Animana en IDEXX gefuseerd.

2.3.

SkyVets wilde het Vetvision-systeem dat was ontwikkeld als een add-on module in Microsoft Dynamics NAV, omzetten naar een online systeem en heeft daartoe contact opgenomen met Animana. Dit heeft geleid tot de ondertekening van een Letter of Intent door SkyVets en Animana op 13 februari 2014.

2.4.

Op 20 juni 2014 hebben SkyVets en Animana een Animana Reseller Agreement (hierna: de Overeenkomst) gesloten. In artikel 1.3 van de Overeenkomst is bepaald dat SkyVets als contractspartij naar de afnemers zal optreden en in artikel 1.7. dat zij de maandelijks fees aan de klanten zal factureren. Voorts is overeengekomen dat SkyVets gedurende de eerste drie jaren na het sluiten van de Overeenkomst 25% van de van haar klanten te ontvangen fees aan Animana afdraagt en dat dit percentage vanaf 2017 40% zal bedragen. Het honorarium voor het verzorgen van trainingen en overige diensten komt volledig aan SkyVets toe (artikel 7.4. van de Overeenkomst).

2.5.

Verder is in artikel 9 van de Overeenkomst onder de noemer “Limited exclusivity” bepaald dat partijen vrij zijn om zaken te doen met derden, behalve:
9.2 For the duration of this agreement, SkyVets shall not develop, deploy, license or resell any software solution that provides support fot veterinary practice management(…).

9.3

SkyVets is the exclusive reseller of the Service(rechtbank: het softwaresysteem als omschreven in r.o. 2.1)
in the Territory(rechtbank: Zweden, Denemarken, Noorwegen en Finland)
for the duration of this agreement. Exclusivity is limited to the Service and Territory and Animana is allowed to sell other products and services, directly or through resellers, to any party in the Territory.

2.6.

Artikel 11.3 van de Overeenkomst vermeldt:

Either party may terminate the agreement at any time by providing one month’s prior written notice to the other party.

In artikel 11.5 van de Overeenkomst staat:
(…) In case of termination under clause 11.3, the agreement shall remain in force for an additional period of two years.
The provisions of article 9.2 and 9.3 shall terminate at the end of the notice period. (…).

2.7.

Artikel 11.7 van de Overeenkomst bepaalt voorts:
During the additional period Animana shall initiate no contact (excluding communications to the general public such as website information, trade show attendance, advertisements in magazines or public websites) or do business (actively or passively) with SkyVets customers. (…).

2.8.

Naar aanleiding van de overname door IDEXX op 28 oktober 2014 hebben SkyVets en IDEXX verschillende besprekingen gehad over mogelijke wijziging van de Overeenkomst en, later, over een mogelijke overname van SkyVets door IDEXX. Medio september 2015 heeft IDEXX aan SkyVets bericht geen bod op SkyVets te zullen uitbrengen.

2.9.

Op 2 oktober 2015 heeft IDEXX, met inachtneming van één maand opzegtermijn, de Overeenkomst per 2 november 2015 opgezegd.

2.10.

Op 12 november 2015 heeft SkyVets haar klanten door middel van een verklaring geïnformeerd over de beëindiging van de Overeenkomst door IDEXX. In de verklaring (volgens de Engelse vertaling daarvan) heeft SkyVets onder meer geschreven:

In spring 2014 SkyVets choose the Dutch system Animana as our future medical record system for the Nordic Veterinarian industry. In autumn 2014 Animana was bought by IDEXX, who now has decided to terminate SkyVets reseller agreement for Animana. With a few exceptions, the reseller agreement remains in force for 2 years. SkyVets will continue to service all our Nordic customers using the Animana software until November 2017.

It was from the start planned that Animana during 2014-2015 should be developed in a number of areas, so the system would match the record keeping and administrative requirements of the Nordic clinics. This development is regrettably not been implemented and unfortunately lapses IDEXX’s commitment to develop the system with the termination of the agreement.

Are you well underway with the use Animana system, does it works well for you and you can live with, it probably not will be developed further according to Nordic demands, we think you should continue with the system and await. SkyVets will perform service on the coming two years and maybe there will arise opportunities we do not see today. Do you want to switch to another system; you can terminate your agreement regarding your use of the Animana software with one month’s notice and get all your data handed out in a commonly used data format.

We are very sorry that this has occured and it have come as a big surprise to us. We have these past days tried everything in our power to change the situation. However, this has not been possible. (…).

2.11.

In reactie op voornoemde brief van SkyVets heeft IDEXX op 27 november 2017 – bij monde van haar advocaat – aan SkyVets geschreven dat de Overeenkomst met ingang van voornoemde datum partieel werd ontbonden, in dier voege dat zij artikel 11.7 van de Overeenkomst niet langer van toepassing achtte.

2.12.

Op 1 december 2015 heeft IDEXX de volgende notificatie op de startpagina van de software geplaatst:

Notice to all Animana customers.

IDEXX Animana supports and will continue to support all Animana customers in the Nordics who have purchased and will purchase Animana software, either directly or through distribution. Ongoing software development of new features and software maintenance is part of IDEXX’s portfolio and these services will be maintained and supported for all Animana customers, including the Nordics. These services will be provided by IDEXX. IDEXX is extremely committed to the Nordics and Animana customers in these important markets. If you have additional questions please contact the IDEXX Animana Support team at (…).

2.13.

Bij brief van 3 december 2015 heeft de advocaat van SkyVets IDEXX gesommeerd de notificatie van de startpagina te verwijderen wegens strijd met artikel 11.7 van de Overeenkomst. IDEXX heeft de notificatie niet verwijderd, waarna SkyVets de Overeenkomst bij brief van 15 december 2015 heeft ontbonden.

2.14.

Bij brief van 21 december 2015 heeft IDEXX in reactie op voornoemde brief van SkyVets de Overeenkomst ontbonden.

3.Het geschil

3.1.

SkyVets vordert na wijziging van eis – samengevat – voor zover de wet dat toelaat uitvoerbaar bij voorraad:

Primair:

 een verklaring voor recht dat SkyVets op 15 december 2015 de Animana Reseller Agreement rechtsgeldig heeft ontbonden en dat IDEXX op grond van artikel 6:277 BW en artikel 6:74 BW gehouden is de schade die SkyVets heeft geleden en nog zal lijden te vergoeden;

 veroordeling van IDEXX tot schadevergoeding, begroot op € 1.124.156, althans een zodanig bedrag als de rechtbank juist acht, althans op te maken bij staat en te vereffenen volgens de wet, vermeerderd met rente ex art. 6:119 BW vanaf 15 december 2015 en de kosten;

 IDEXX te gebieden het gebruik van de source materials van SkyVets te staken en gestaakt te houden op straffe van een dwangsom

Subsidiair:

 een verklaring voor recht dat SkyVets op 15 december 2015 de Animana Reseller Agreement rechtsgeldig heeft ontbonden en dat IDEXX op grond van artikel 6:162 BW gehouden is de schade die SkyVets heeft geleden en nog zal lijden te vergoeden;

 een verklaring voor recht dat IDEXX onrechtmatig gebruik maakt van de source materials van SkyVets en dat IDEXX op grond van artikel 6:162 BW gehouden is de schade die SkyVets als gevolg daarvan lijdt dient te vergoeden;

 veroordeling van IDEXX tot schadevergoeding, begroot op € 1.284.921, althans een zodanig bedrag als de rechtbank juist acht, althans op te maken bij staat en te vereffenen volgens de wet, vermeerderd met rente ex artikel 6:119 BW over dat bedrag vanaf 15 december 2015;

Meer subsidiair:

 een verklaring voor recht dat SkyVets op 15 december 2015 de Animana Reseller Agreement rechtsgeldig heeft ontbonden;

 een verklaring voor recht dat IDEXX ongerechtvaardigd is verrijkt ten koste van SkyVets en IDEXX op grond van artikel 6:162 BW gehouden is de schade die SkyVets als gevolg daarvan heeft geleden en nog zal lijden, dient te vergoeden;

 veroordeling van IDEXX tot schadevergoeding, begroot op € 1.816.061, althans een zodanig bedrag als de rechtbank juist acht, althans op te maken bij staat en te vereffenen volgens de wet, vermeerderd met rente ex artikel 6:119 BW over dat bedrag vanaf 15 december 2015;

zowel primair, subsidiair als meer subsidiair:

 Veroordeling van IDEXX in de kosten van deze procedure te vermeerderen met de nakosten en, voor het geval voldoening van de (na)kosten niet binnen de gestelde termijn plaatsvindt, te vermeerderen met de wettelijke rente.

3.2.

SkyVets legt – samengevat – aan haar vorderingen ten grondslag dat IDEXX toerekenbaar tekort is geschoten in de nakoming van de Overeenkomst, omdat IDEXX in strijd met de Overeenkomst binnen twee jaar nadat die was opgezegd contact met klanten van SkyVets heeft gelegd, waardoor SkyVets genoodzaakt was tot ontbinding van de Overeenkomst over te gaan. Door de ontbinding loopt SkyVets aanzienlijke inkomsten mis en profiteert IDEXX daarvan, zodat IDEXX ingevolge artikel 6:277 van het Burgerlijk Wetboek (BW) dan wel artikel 6:74 BW (wanprestatie) schadeplichtig is jegens haar. Subsidiair grondt SkyVets haar vordering op onrechtmatige daad (artikel 6:162 BW) aan de hand van hetzelfde feitencomplex en meer subsidiair op ongerechtvaardigde verrijking door IDEXX, omdat IDEXX nu meer – zo niet alle – fees ontvangt van de klanten van SkyVets, vermeerderd met de waarde van de source materials.

3.3.

IDEXX voert verweer.

3.4.

Op de stellingen van partijen wordt hierna, voor zover van belang, nader ingegaan.

4.De beoordeling

4.1.

Gelet op het feit dat eiseres in Denemarken gevestigd is, heeft deze zaak een internationaal karakter. Dit betekent dat de rechtbank ambtshalve moet beoordelen of zij als Nederlandse rechter bevoegd is en zo ja, welk recht van toepassing is.

4.2.

De bevoegdheid dient beoordeeld te worden aan de hand van Verordening (EG) nr. 44/2001 betreffende de rechterlijke bevoegdheid, de erkenning en de tenuitvoerlegging van beslissingen in burgerlijke en handelszaken (Brussel I), nu de herschikte Verordening (EU) nr. 1215/2012 niet geldt voor Denemarken. Nu gedaagde is verschenen en zij de bevoegdheid van de Nederlandse rechter niet heeft betwist, is de Nederlandse rechter bevoegd op grond van artikel 24 van Brussel I.

4.3.

Ten aanzien van het bepalen van het toepasselijke recht, geldt in dit geval (Denemarken) nog steeds het EVO-Verdrag uit 1980 (Verdrag van Rome) inzake het recht dat van toepassing is op verbintenissen uit overeenkomst. Artikel 3 van het EVO-Verdrag bepaalt dat een overeenkomst wordt beheerst door het recht dat partijen hebben gekozen. In artikel 12.1 van de Overeenkomst hebben partijen een rechtskeuze gemaakt voor Nederlands recht. Het Nederlands recht is hiermee van toepassing.

4.4.

Het geschil spitst zich in deze zaak toe op de vraag of SkyVets de Overeenkomst terecht heeft ontbonden. De rechtbank overweegt als volgt.

4.5.

Uit de stukken en uit hetgeen op zitting naar voren is gebracht is gebleken dat SkyVets en IDEXX, nadat Animana door IDEXX was overgenomen, een periode hebben onderhandeld over wijziging van de Overeenkomst. Nadat deze onderhandelingen niet tot een voor beide partijen bevredigende oplossing hadden geleid, heeft SkyVets voorgesteld aan IDEXX om SkyVets over te nemen. IDEXX heeft echter uiteindelijk geen overnamebod uitgebracht en is op 2 oktober 2015 overgegaan tot opzegging van de Overeenkomst met ingang van 2 november 2015. Als onbetwist kan worden vastgesteld dat SkyVets hier, zacht uitgedrukt, niet blij mee was. Er bestaat tussen partijen echter geen geschil over de uitleg van artikel 2.5 van de Overeenkomst, dat partijen de mogelijkheid biedt om op elk moment, met inachtneming van een maand opzegtermijn, de Overeenkomst te beëindigen. Dit leidt tot de conclusie dat IDEXX de Overeenkomst rechtsgeldig heeft beëindigd.

4.6.

Uit artikel 11.5 van de Overeenkomst volgt dat na opzegging door één van de partijen, de Overeenkomst nog twee jaar van kracht blijft, maar de zogenaamde ‘Limited exclusivity’ na het verstrijken van de opzegtermijn niet langer geldt. Artikel 11.7 van de Overeenkomst bepaalt echter dat IDEXX gedurende twee jaar na opzegging van de Overeenkomst geen contacten zal onderhouden en/of zaken zal doen met klanten van SkyVets.

4.7.

SkyVets heeft kort na de opzegging door IDEXX een verklaring, als hiervoor weergegeven onder 2.10, naar haar klanten doen uitgaan. IDEXX stelt dat de tekst van deze verklaring in strijd is met de Overeenkomst, onwaarheden bevat en diffamerend werkte jegens IDEXX. SkyVets verweert zich hiertegen en stelt zich op het standpunt dat de wetgeving in Scandinavië een informatieverplichting kent bij beëindiging of wijziging van een overeenkomst en zij derhalve verplicht was om een verklaring uit te doen gaan en voorts dat de verklaring, anders dan IDEXX stelt, feitelijk juist en neutraal geformuleerd is. De rechtbank overweegt als volgt.

4.8.

Het antwoord op de vraag of er in Scandinavië een wettelijke informatieverplichting bestaat bij beëindiging of wijziging van een overeenkomst zoals door SkyVets gesteld, kan in het midden blijven, nu de tekst van de verklaring van SkyVets naar het oordeel van de rechtbank voor IDEXX onnodig beschadigend is. Daarin worden de klanten immers niet alleen geïnformeerd over het eindigen van de Overeenkomst, maar wordt voorts gesteld dat IDEXX niet aan haar verplichtingen had voldaan om de software geschikt te maken voor de Scandinavische markt, wordt gesuggereerd dat de software niet verder ontwikkeld zal worden en worden de klanten gewezen op de mogelijkheid om hun overeenkomst te beëindigen. Van belang acht de rechtbank hierbij dat uit de behandeling op de zitting is gebleken dat na de opzegging door IDEXX overleg heeft plaatsgevonden tussen partijen over de communicatie naar klanten in verband met de opzegging, maar SkyVets uiteindelijk eenzijdig de verklaring met deze inhoud heeft doen uitgaan. De rechtbank is van oordeel dat deze wijze van handelen van SkyVets niet in lijn is met de Overeenkomst tussen partijen omdat van SkyVets als handelspartner van IDEXX mag worden verwacht dat zij zich neutraal opstelt richting klanten bij een rechtsgeldige beëindiging van de Overeenkomst.

4.9.

De verklaring die SkyVets heeft doen uitgaan is voor IDEXX aanleiding geweest om de Overeenkomst met SkyVets partieel te ontbinden, in die zin dat zij zich niet langer gebonden achtte aan artikel 11.7 van de Overeenkomst. IDEXX heeft – volgens haar zeggen daartoe genoodzaakt door de verklaring van SkyVets – vervolgens een notificatie op de startpagina van de software geplaatst teneinde harerzijds de klanten te informeren over de beëindiging van Overeenkomst en de mogelijke gevolgen daarvan voor de klant.

Naar het oordeel van de rechtbank heeft IDEXX door het plaatsen van deze notificatie op de startpagina, anders dan SkyVets stelt, niet gehandeld in strijd met artikel 11.7 van de Overeenkomst, dat contact tussen IDEXX en klanten verbiedt. Nog los van het feit dat IDEXX de Overeenkomst op dit punt had ontbonden en zich daarmee niet langer gebonden achtte aan die bepaling, is de rechtbank van oordeel dat een mededeling op de startpagina met deze inhoud en strekking in de gegeven omstandigheden volstrekt gerechtvaardigd was. Het door SkyVets geschetste beeld van IDEXX in relatie tot de klant maakte dat een verklaring van de zijde van IDEXX niet kon uitblijven. Nu deze bovendien neutraal van toon was en geen verwijten richting SkyVets bevatte, kan geen sprake zijn van handelen in strijd met de Overeenkomst. Daarbij overweegt de rechtbank dat ter zitting als onbetwist is komen vast te staan dat IDEXX ook vòòr beëindiging van de Overeenkomst geregeld mededelingen deed via de startpagina van de software aan de klanten, SkyVets daar gezien de werkwijze van partijen mee bekend was en niet is gebleken dat SkyVets ooit bezwaren tegen dergelijke berichten van IDEXX heeft geuit.

4.10.

Het bericht op de startpagina van de software is vervolgens aanleiding geweest voor SkyVets om op haar beurt de gehele Overeenkomst te ontbinden, omdat IDEXX in de optiek van SkyVets, door het plaatsen van deze notificatie in contact is getreden met klanten, en daarmee heeft gehandeld in strijd met artikel 11.7 van de Overeenkomst. Het uit de ontbinding voortvloeiende recht op schadevergoeding, vormt de grondslag voor de vordering van SkyVets in deze procedure. Nu de rechtbank in het voorgaande (r.o. 4.9) heeft geoordeeld dat IDEXX in de gegeven omstandigheden gerechtigd was de notificatie op de startpagina te plaatsen en daarmee derhalve niet in strijd met de Overeenkomst heeft gehandeld, is echter geen sprake van een tekortkoming aan de zijde van IDEXX, zodat de grondslag voor ontbinding van de Overeenkomst door SkyVets ontbreekt. Dit leidt tot de conclusie dat het primair gevorderde niet toewijsbaar is. Nu de subsidiaire en meer subsidiaire vorderingen hun grondslag vinden in hetzelfde feitencomplex, ontbreekt ook daaraan de feitelijke grondslag. Ook deze vorderingen zullen derhalve worden afgewezen.

4.11.

SkyVets zal als de in het ongelijk gestelde partij in de proceskosten worden veroordeeld. De kosten aan de zijde van IDEXX worden begroot op:

- griffierecht € 3.903,00

- salaris advocaat
6.422,00(2 punt × tarief € 3.211,00)

Totaal € 10.325,00

4.12.

De gevorderde veroordeling in de nakosten is in het kader van deze procedure slechts toewijsbaar voor zover deze kosten op dit moment reeds kunnen worden begroot. De nakosten zullen dan ook worden toegewezen op de wijze zoals in de beslissing vermeld.

5.De beslissing

De rechtbank

5.1.

wijst de vorderingen af,

5.2.

veroordeelt SkyVets in de proceskosten, aan de zijde van IDEXX tot op heden begroot op € 10.325,00, te vermeerderen met de wettelijke rente als bedoeld in art. 6:119 BW over dit bedrag met ingang van veertien dagen na betekening van dit vonnis tot de dag van volledige betaling;

5.3.

veroordeelt SkyVets in de na dit vonnis ontstane kosten, begroot op € 131,00 aan salaris advocaat, te vermeerderen, onder de voorwaarde dat SkyVets niet binnen 14 dagen na aanschrijving aan het vonnis heeft voldaan en er vervolgens betekening van de uitspraak heeft plaatsgevonden, met een bedrag van € 68,00 aan salaris advocaat en de explootkosten van betekening van de uitspraak, en te vermeerderen met de wettelijke rente als bedoeld in art. 6:119 BW over de nakosten met ingang van veertien dagen na de betekening van dit vonnis tot aan de voldoening,

5.4.

verklaart dit vonnis wat betreft de kostenveroordeling uitvoerbaar bij voorraad.

Dit vonnis is gewezen door mr. Th.S. Röell, mr. M. Goedhuis-Visser en mr. M. Wouters en in het openbaar uitgesproken op 2 augustus 2017.^[1]