ECLI:NL:RBNHO:2016:9349

• Datum uitspraak: 30 november 2016
• Publicatiedatum: 11 november 2016
• Zaaknummer: 5111817 \ CV EXPL 16-5085
• Instantie: Rechtbank Noord-Holland
• Type: Uitspraak
• Rechtsgebied: Civiel recht; Arbeidsrecht
• Procedures: Eerste aanleg - enkelvoudig
• Rechters: C.A. van Dijk
• Vindplaatsen: Rechtspraak.nl

AI samenvatting door Lexboost • Automatisch gegenereerd

Geschil over wijziging van werkrooster en functie binnen de arbeidsovereenkomst

In deze zaak heeft [eiseres] een vordering ingesteld tegen UPS SCS (Nederland) B.V. met betrekking tot de wijziging van haar werkrooster en functie. [eiseres] is sinds 1 januari 2006 in dienst bij UPS en heeft een arbeidsovereenkomst voor onbepaalde tijd. UPS heeft haar op 1 april 2016 een wijziging in haar werkrooster voorgesteld, waarbij [eiseres] op woensdag, donderdag en vrijdag zou moeten werken, terwijl zij eerder op maandag, dinsdag en woensdag werkte. [eiseres] heeft bezwaar gemaakt tegen deze wijziging, omdat dit problemen oplevert voor haar kinderopvang. UPS heeft de wijziging voorgesteld als gevolg van een reorganisatie en een afname van werkzaamheden.

De kantonrechter heeft vastgesteld dat er een geschil bestaat over de noodzaak van de reorganisatie en het verval van de functie van [eiseres]. UPS heeft onvoldoende onderbouwd dat de functie van [eiseres] is komen te vervallen en dat de wijziging in het werkrooster redelijk is. De kantonrechter heeft de vorderingen van [eiseres] als te onbepaald afgewezen, omdat niet duidelijk was of de functie van [eiseres] daadwerkelijk was vervallen en of zij het aanbod van UPS om als receptioniste te werken in redelijkheid kon weigeren. De tegenvordering van UPS is eveneens afgewezen, en de proceskosten zijn voor beide partijen.

Uitspraak

RECHTBANK NOORD-HOLLAND

Afdeling Privaatrecht

Sectie Kanton - locatie Haarlem

Zaaknr./rolnr.: 5111817 \ CV EXPL 16-5085

Uitspraakdatum: 30 november 2016

Vonnis in de zaak van:

[eiseres]

wonende te [woonplaats]

eiseres in de vordering

verweerster in de tegenvordering

verder te noemen: [eiseres]

gemachtigde: mr. S. Singh

tegen

de besloten vennootschap met beperkte aansprakelijkheid UPS SCS (Nederland) B.V.

gevestigd te Eindhoven

gedaagde in de vordering

eiseres in de tegenvordering

verder te noemen: UPS

gemachtigde: mr. D.J.M. Welters

1. Het procesverloop

1.1.

[eiseres] heeft bij dagvaarding van 20 mei 2016 een vordering tegen UPS ingesteld.
UPS heeft schriftelijk geantwoord en daarbij een tegenvordering ingediend. [eiseres] heeft een schriftelijke reactie gegeven in de zaak van de tegenvordering.

1.2.

Op 14 oktober 2016 heeft een zitting plaatsgevonden. De griffier heeft aantekeningen gemaakt van wat partijen ter toelichting van hun standpunten naar voren hebben gebracht. Bij faxbericht en brief van 12 oktober 2016 heeft UPS nadere stukken ingediend.

2. De feiten

2.1.

UPS handelt volgens een uittreksel van de Kamer van Koophandel als consulent, agent, tussenpersoon, ontvanger en afzender voor internationale commerciële verzendingen van scheepsladingen voor klanten, hun leveranciers en geconsigneerden, om internationale zendingen aan te bieden.

2.2.

[eiseres] , geboren [geboortedatum] , is op 1 januari 2006 voor bepaalde tijd in dienst getreden bij UPS voor 40 uur per week in de functie van telefoniste/receptioniste. Met ingang van
1 februari 2007 zijn partijen een arbeidsovereenkomst voor onbepaalde tijd aangegaan.

2.3.

Met ingang van 8 maart 2007 is op verzoek van [eiseres] de omvang van de arbeidsovereenkomst teruggebracht naar 24 uur per week. De werkdagen van [eiseres] zijn vastgesteld op maandag, dinsdag en woensdag.

2.4.

Met ingang van 1 december 2007 hebben partijen een nieuwe arbeidsovereenkomst gesloten, waarbij [eiseres] voor 24 uur werkzaam is in de functie van Export Agent op de afdeling Gateway van UPS.

2.5.

In de secundaire arbeidsvoorwaarden behorende bij de arbeidsovereenkomst tussen partijen is - voor zover van belang - het volgende bepaald:
“ I) ARBEIDSTIJDEN

a)
(…) Bij aanvang van de arbeidsovereenkomst heeft werknemer zich bereid en in staat verklaard om op alle dagen en uren van de week zijn werkzaamheden te verrichten. (…)”

2.6.

[eiseres] is tewerkgesteld in de vestiging van UPS in Schiphol-Rijk.

2.7.

[eiseres] is een alleenstaande moeder met twee minderjarige kinderen (geboren in 2006 en 2013).

2.8.

In het gespreksverslag d.d. 21 januari 2016 van het met [eiseres] gehouden gesprek op
19 januari 2016 is het volgende vermeld:

“ (…) zoals bekend bij [eiseres] de resultaten op Gateway tegenvallen en dat dit gepaard gaat met een structurele afname van werkzaamheden voor de afdeling Admin. Hiermee gaan noodzakelijkerwijs functieverschuivingen gepaard om iedereen aan het werk te kunnen houden. Voor de afdeling Admin betekent dit afschaling tot 50% van de huidige bezetting. UPS wil dit bewerkstelligen door medewerkers, waaronder [eiseres] , te herplaatsen in een andere functie binnen UPS SCS

UPS stelt voor [eiseres] te herplaatsen in de functie van Receptionist. De werkzaamheden zullen voor een deel hetzelfde blijven als deze nu zijn, maar aangevuld met de taken van een receptioniste. De werkzaamheden kunnen de komende tijd nog veranderen/uitgebreid worden. Dit houdt in dat [eiseres] ’s inzet benodigd is op de donderdag en de vrijdag, dit zijn nu haar vrije dagen. De huidige woensdag kan indien gewenst ook op de maandag of dinsdag ingevuld worden. Een alternatieve optie die UPS biedt is dat [eiseres] fulltime gaat werken op het servicecenter in dag- en avondshifts. [eiseres] begrijpt dat zoals het nu gaat het niet verder kan, maar geeft wel aan dat dit problemen oplevert voor haar privesituatie (kinderopvang). (…) [naam] geeft dan ook aan dat UPS van [eiseres] verwacht dat ze vanaf 1 april a.s. beschikbaar is op de donderdag en vrijdag. (…)”

2.9.

[eiseres] heeft daarop ingestemd om tijdelijk op de afdeling Facturatie (Billing) werkzaam te zijn.

2.10.

In een e-mail van 17 maart 2016 heeft [naam 2] ( [naam 2] ), Supervisor Import/Brokerage van UPS, aan [eiseres] gemeld dat door een kleine reorganisatie ruimte is vrijgekomen voor [eiseres] om samen met een andere parttime collega - [naam 3] - import facturatie te gaan doen.

2.11.

Met ingang van 29 maart 2016 is [eiseres] arbeidsongeschikt.

2.12.

Tussen partijen bestaat (onder meer) een discussie over de dagen waarop [eiseres] in het vervolg werkzaam zal zijn. UPS wenst [eiseres] op woensdag, donderdag en vrijdag in te zetten. [eiseres] stelt zich op het standpunt dat zij alleen kan en moet worden ingezet op maandag tot en met woensdag, tenzij UPS een bijdrage levert in de opvangkosten.

3. De vordering

3.1.

[eiseres] vordert:
primair een verklaring voor recht dat het UPS is verboden de vaste werkdagen van [eiseres] per datum van volledige dan wel gedeeltelijke betermelding te wijzigen op verbeurte van een dwangsom van € 200,00 per dag, dan wel in goede justitie te bepalen bedrag voor elke dag dat UPS nalatig is hieraan te voldoen;

subsidiair UPS te verbieden in afwachting van de uitspraak van de rechter in de bodemprocedure de overeengekomen werkdagen eenzijdig te wijzen en tot vergoeding van de proceskosten.

3.2.

[eiseres] werkt al jaren op vaste dagen op de afdeling Gateway. UPS wenst thans in die werkdagen - en overigens ook in de functie - eenzijdig een wijziging aan te brengen. UPS wenst dat [eiseres] in het vervolg op woensdag, donderdag en vrijdag gaat werken. Omdat in de overeenkomst geen eenzijdig wijzigingsbeding is opgenomen, is UPS niet gerechtigd een wijziging aan te brengen in de vaste werkdagen. Volgens [eiseres] heeft UPS geen deugdelijke onderbouwing gegeven van de redenen van de eenzijdige wijziging. De functie van [eiseres] is niet komen te vervallen en er is geen sprake van een vacaturestop bij UPS. [eiseres] wil wel instemmen met de voorgestelde functiewijziging van Export Agent, mits zij op de overeengekomen vastgestelde dagen wordt ingezet. Van [eiseres] kan bovendien niet worden verwacht dat zij met deze eenzijdige wijziging van de arbeidsvoorwaarden instemt. [eiseres] heeft immers geen mogelijkheden en daarnaast (te) beperkte financiële middelen om de opvang van haar kinderen op andere dan haar huidige vaste werkdagen te regelen.

4. Het verweer en de tegenvordering

4.1.

UPS concludeert tot afwijzing van de vordering. Zij voert daartoe - samengevat - het volgende aan.

4.2.

[eiseres] heeft zich indertijd verbonden om op alle dagen en uren van de week werkzaam te zijn. Daarbij komt dat de functie van [eiseres] is komen te vervallen. UPS is immers wegens afname van het vrachtvolume met 28% in 2015 ten opzichte van 2014 begin 2016 genoodzaakt geweest de administratieve ondersteuning op de afdeling Gateway terug te brengen. Het aantal arbeidsplaatsen op deze afdeling is met 50% teruggebracht. Drie oud-collega’s van [eiseres] hebben begin januari 2016 een andere functie geaccepteerd. [eiseres] is daarop in onderling overleg tijdelijk te werk gesteld op de afdeling Billing om overschotten weg te werken. Er bestaat echter geen vacature wegens outsourcing van een deel van het werk naar India en het samengaan van de afdeling Gateway Admin en Billing. [naam 2] heeft zijn toezegging gedaan op zijn laatste werkdag bij UPS en [eiseres] kan daaraan geen enkele waarde hechten. (Her)plaatsing van [eiseres] in een functie op de afdeling Admin is dan ook niet aan de orde.

4.3.

UPS heeft [eiseres] om haar voor de organisatie op de locatie Schiphol-Rijk te behouden de functie van receptioniste (met licht administratieve taken) aangeboden, waarbij het loon ongewijzigd blijft. Op maandag en dinsdag is een andere receptioniste op de vestiging werkzaam, zodat alleen op woensdag tot en met vrijdag nog behoefte bestaat aan een receptioniste. Verder zijn geen passende werkzaamheden voor 24 uur per week voor [eiseres] beschikbaar. UPS heeft [eiseres] een redelijke termijn gegund om de opvang voor haar kinderen op andere dagen te realiseren. UPS heeft daarnaast toegezegd dat [eiseres] ná volledige herstelmelding vier maanden de tijd krijgt om alsnog de opvang voor haar kinderen op donderdag en vrijdag te regelen. Het regelen van opvang op de alternatieve dagen is de eigen verantwoordelijkheid van [eiseres] .

4.4.

In de visie van UPS is de voorgestelde wijziging in het werkrooster van [eiseres] alleszins redelijk. [eiseres] heeft bovendien geen belang (meer) bij haar vordering(en), omdat UPS bereid is tot nader overleg over het werkrooster voor het geval het [eiseres] niet lukt kinderopvang op donderdag en vrijdag te realiseren.

4.5.

UPS vordert op haar beurt bij wijze van tegenvordering een verklaring voor recht dat het aanbod van UPS om [eiseres] met ingang van vier maanden na haar herstelmelding 24 uur per week in de functie van receptioniste op de woensdag, donderdag en vrijdag tewerk te stellen redelijk is en dat [eiseres] dit aanbod op grond van artikel 7: 611 BW niet mag weigeren. Daarnaast vordert UPS [eiseres] te veroordelen in de kosten van het geding.

5. Het verweer tegen de tegenvordering

Het verweer van [eiseres] komt overeen met wat zij ter ondersteuning van haar vorderingen heeft gesteld.

6. De beoordeling

6.1.

Uit de stellingen van partijen in de dossierstukken en op de terechtzitting is komen vast te staan dat partijen niet alleen over de wijziging van het werkrooster van [eiseres] een geschil hebben. Ook blijkt dat het verval van de functie van [eiseres] ter discussie staat. [eiseres] heeft immers haar standpunt dat de noodzaak tot reorganisatie en het daaraan gekoppelde verval van de functie van Export Agent niet is onderbouwd op de terechtzitting herhaald. Verder is van belang dat [eiseres] aan het accepteren van de nieuwe functie de voorwaarde heeft verbonden dat zij kan blijven werken op maandag tot en met woensdag. Anders dan UPS betoogt, draait het geschil dan ook niet alleen over het werkrooster. Impliciet gaat deze zaak er ook over of het aanbod van UPS aan [eiseres] in de (andere) functie van receptioniste werkzaam te zijn redelijk is. Hoewel de vorderingen van beide partijen uitsluitend gegrond zijn op de wijziging in het werkrooster van [eiseres] , zal de kantonrechter die vorderingen wel moeten beoordelen tegen deze achtergrond.

6.2.

De kantonrechter stelt voorop dat werktijden en werkroosters geen primaire arbeidsvoorwaarden zijn, zeker als wijziging daarvan zoals in het voorliggende geval geen gevolgen heeft voor het loon. Verder heeft te gelden dat voor wijzigingen in werktijden en werkroosters niet is vereist dat voor een door de werkgever beoogde wijziging in deze voorwaarden schriftelijk een eenzijdig wijzigingsbeding is overeengekomen. Bij de vraag of van de werknemer aanvaarding van een wijziging van de overeenkomst als de onderhavige op grond van goed werknemerschap kan worden gevergd, moet daarom worden aangehaakt bij het bepaalde in artikel 7:611 Burgerlijk Wetboek (BW). Toetsing aan de criteria als geformuleerd in het arrest Mammoet/Stoof van de Hoge Raad is niet aan de orde.

6.3.

De kantonrechter ziet aanleiding de tegenvordering als eerste te behandelen.

de tegenvordering

6.4.

Uit artikel 7:611 BW volgt dat op de werknemer de plicht rust om zich als een goed werknemer te gedragen. Bij de beantwoording van de vraag of goed werknemerschap vergt dat [eiseres] de aangepaste werkdagen accepteert, moet allereerst worden beoordeeld of (i) sprake is van een functiewijziging, die (ii) een aanpassing van het werkrooster noodzakelijk maakt.

6.5.

Zoals hiervoor is overwogen, bestaat tussen partijen discussie over de vraag of de functie van [eiseres] is komen te vervallen. UPS huldigt onder verwijzing naar twee organogrammen het standpunt dat de functie van [eiseres] is komen te vervallen, omdat haar taken (deels) door andere collega’s en bij derden via outsourcing zijn ondergebracht. UPS heeft gekozen voor een herstructurering van de afdelingen Admin en Billing teneinde de personeelskosten terug te brengen. [eiseres] heeft daartegenin gebracht dat haar functie op de afdeling Admin structureel door een uitzendkracht wordt vervuld. Daarnaast heeft UPS haar meegedeeld dat zij bij een eventuele functiewijziging nog een deel van haar taken zou blijven uitoefenen. Verder heeft [eiseres] van collega’s op de afdeling Billing gehoord dat geen sprake is van het outsourcen van werk of een vacaturestop. [eiseres] verwijst ter ondersteuning van haar argumenten naar Whats-appberichten van anoniem gebleven collega’s.

6.6.

De kantonrechter is van oordeel dat het ter vrije keuze van de werkgever is hoe zij haar bedrijfsvoering inricht. Wanneer echter de wijze waarop een reorganisatie is uitgevoerd en het verval van een functie gemotiveerd worden bestreden, ligt het op de weg van de werkgever (achtergrond)informatie over de noodzaak tot reorganisatie in het geding te brengen. Daarbij kan worden gedacht aan een opgave van het personeelsbestand van de geherstructureerde vestiging met vermelding van afdeling, functie, arbeidsomvang, aard (arbeids)overeenkomst en datum indiensttreding. UPS heeft volstaan met haar verwijzing naar twee organogrammen, waaruit niet valt op te maken hoe de herstructurering feitelijk en inhoudelijk is vormgegeven. De uitleg van UPS op de zitting heeft daarin ook geen duidelijkheid gebracht. Tegenover de stellingen van [eiseres] heeft UPS dan ook onvoldoende concrete feiten en omstandigheden naar voren gebracht, die de conclusie rechtvaardigen dat de gestelde reorganisatie van de vestiging Schiphol-Rijk heeft geleid tot verval van de functie van [eiseres] en dat de enige passende functie voor [eiseres] die van receptioniste is.

6.7.

Het voorgaande betekent dat de gestelde reorganisatie en het daarmee gepaard gaande verval van de oorspronkelijke functie van [eiseres] niet of onvoldoende zijn komen vast te staan. Aan de vraag of het aan [eiseres] gedane aanbod tot het aanpassing van het werkrooster in de functie van receptioniste redelijk is, gaat bovendien de vraag vooraf of [eiseres] het aanbod van UPS om de functie van receptioniste te accepteren in redelijkheid kan weigeren. Zoals hiervoor al gememoreerd, is deze vraag echter niet voorgelegd aan de kantonrechter. De conclusie is dat de kantonrechter de vordering van UPS als onvoldoende onderbouwd zal afwijzen. De kantonrechter komt daarom ook niet toe aan bewijslevering.

de vordering

6.8.

De kantonrechter stelt voorop dat [eiseres] kennelijk met haar subsidiaire vordering heeft bedoeld een incident (provisionele vordering) op grond van artikel 223 Wetboek van Burgerlijke Rechtsvordering (Rv) te openen. Omdat dit echter uit het voorblad van de conclusie van antwoord noch uit de formulering en onderbouwing van de subsidiaire vordering in de dagvaarding valt op te maken, heeft de kantonrechter de subsidiaire vordering niet als een provisionele vordering opgevat. Zij zal deze dan ook niet als zodanig behandelen.

6.9.

De vorderingen van [eiseres] komen er op neer dat UPS in de werkdagen van [eiseres] helemaal geen wijziging mag aanbrengen. De vorderingen zijn te onbepaald en moeten om deze reden al worden afgewezen. Daarbij komt dat uit hetgeen de kantonrechter over de tegenvordering heeft overwogen en geoordeeld, volgt dat eerst moet komen vast te staan of sprake is van verval van de functie van [eiseres] en de aanvaarding van een nieuwe functie voordat een oordeel kan worden gegeven of het aanbod van UPS tot wijziging van het werkrooster van [eiseres] redelijk is.

6.10.

De conclusie is dat de kantonrechter de vorderingen van [eiseres] als te onbepaald zal afwijzen.

de vordering en de tegenvordering

6.11.

Aangezien partijen beiden in het ongelijk zijn gesteld, is de kantonrechter van oordeel dat het redelijk is dat partijen ieder de eigen proceskosten dragen.

7. De beslissing

De kantonrechter:

de vordering

7.1.

wijst de vorderingen af;

7.2.

bepaalt dat iedere partij de eigen proceskosten draagt;

de tegenvordering

7.3.

wijst de vordering af;

7.4.

bepaalt dat iedere partij de eigen proceskosten draagt.

Dit vonnis is gewezen door mr. C.A. van Dijk en op bovengenoemde datum in het openbaar uitgesproken in aanwezigheid van de griffier.

De griffier De kantonrechter