Uitspraak
RECHTBANK NOORD-HOLLAND
Afdeling Privaatrecht
Sectie Kanton – locatie Haarlem
zaak/rolnr.: 4948300 \ VV EXPL 16-59
datum uitspraak: 26 april 2016
VONNIS VAN DE KANTONRECHTER IN KORT GEDING
inzake
[eiser 1]
te [woonplaats]
[eiser 2]te [woonplaats]
hierna gezamenlijk te noemen: eisers
hierna afzonderlijk te noemen: [eiser 1] en [eiser 2]
hierna afzonderlijk te noemen: [eiser 1] en [eiser 2]
gemachtigde mr. J.W. Stam
tegen
easyJet Airline Company Limited
te Schiphol
gedaagde
hierna te noemen easyJet
gemachtigde mr. H.M.J. Bogaard.
De procedure
Eisers hebben easyJet gedagvaard op 1 april 2016. Bij brief van 11 april 2016 heeft de gemachtigde van easyJet producties in het geding gebracht. Bij brief van 12 april 2016 heeft de gemachtigde van eisers een productie in het geding gebracht en de eis aangevuld. De mondelinge behandeling heeft plaatsgevonden op 13 april 2016. De gemachtigden hebben pleitnotities overgelegd. De griffier heeft aantekeningen gemaakt van wat partijen verder naar voren hebben gebracht.
De feiten
[eiser 1] is sinds 26 april 2006 in dienst van easyJet, laatstelijk als captain. [eiser 2] is sinds 5 maart 2007 in dienst bij easyJet, eveneens laatstelijk als captain.
Eisers zijn in maart 2015 overgeplaatst naar Schiphol op basis van nieuwe arbeidsovereenkomsten. Op de arbeidsovereenkomsten is een personeelshandboek (People Handbook) van toepassing.
[eiser 2] heeft bij email van 15 december 2015 een verzoek gedaan aan easyJet om ouderschapsverlof op te nemen. [eiser 2] verzoekt vanaf 1 april 2016 ingeroosterd te worden volgens een 7/7 rooster.
[eiser 1] heeft bij email van 19 december 2015 een verzoek gedaan aan easyJet om ouderschapsverlof op te nemen. [eiser 1] verzoekt vanaf 1 april 2016 ingeroosterd te worden volgens een 7/7 rooster.
Eisers voldoen aan de wettelijke eisen zoals deze gesteld worden in de Wet arbeid en zorg (hierna: Wazo). Zij staan beiden in familiaire betrekking tot een kind jonger dan acht jaar en beide verzoeken zijn tijdig gedaan.
Bij brieven van 26 februari 2016 heeft easyJet aan eisers bericht dat het ouderschapsverlof wordt verleend, maar dat zij een andere invulling aanbiedt. Deze invulling houdt in dat eisers vanaf 1 april 75% werken in een 21/7 rooster, dat zij in de maanden juli, augustus, september en oktober 2016 100% werken en vanaf 1 november 2016 weer 75% in een 21/7 rooster.
Eisers zijn niet akkoord gegaan met dit aanbod.
Op 9 maart 2016 heeft easyJet aangegeven dat eisers ingeroosterd zullen worden vanaf
1 april 2016 voor 75% in een 21/7 rooster, ook in de zomermaanden.
1 april 2016 voor 75% in een 21/7 rooster, ook in de zomermaanden.
De vordering
Eisers vorderen bij wijze van voorlopige voorziening (samengevat) veroordeling van easyJet primair om eisers met ingang van 1 april 2016, althans op zo kort mogelijke termijn, toe te staan dat zij op basis van een 7/7 rooster, en met een maximum van 604 uur per jaar, hun ouderschapsverlof opnemen totdat de verlofuren in zake het ouderschapsverlof volledig zijn verbruikt, subsidiair om eisers met ingang van 1 april 2016, althans op zo kort mogelijke termijn, toe te staan dat zij op basis van een 4/4 rooster, en met een maximum van 705 uur per jaar, hun ouderschapsverlof opnemen totdat de verlofuren in zake het ouderschapsverlof volledig zijn verbruikt. Voorts vorderen eisers het primair en subsidiair gevorderde op straffe van een dwangsom van € 5.000,00 voor iedere dag dat easyJet in gebreke blijft en veroordeling van easyJet in de kosten van het geding, inclusief nakosten.
Eisers leggen aan hun vordering ten grondslag dat easyJet te laat het ouderschapsverlof eenzijdig heeft gewijzigd en dat easyJet geen zwaarwegend bedrijfs- of dienstbelang heeft voor deze wijziging.
Het verweer
easyJet betwist de vordering en voert aan dat zij op 26 februari 2016 tijdig het ouderschapsverlof eenzijdig heeft gewijzigd en dat er sprake is van een zwaarwegend bedrijfsbelang. De roosters waar easyJet op de basis in Amsterdam mee werkt, zijn niet berekend op de door eisers gevraagde inroostering. Het roosteren is erg ingewikkeld, er moet met veel zaken rekening gehouden worden. De inroostering op grond van een 7/7 rooster is minder efficiënt, het beperkt de flexibiliteit. Per vliegtuig is een bezetting van 5,5 tot 6 FTE aan captains vereist. Er zijn te weinig captains op de basis in Amsterdam om de beperking in flexibiliteit op te vangen. Ten slotte is voor het invoeren van andere roosters, zoals 7/7 rooster, tijd nodig. Indien easyJet zal worden veroordeeld tot het inroosteren van eisers op basis van een 7/7 rooster, verzoekt zij dit niet op basis van een maximum aantal uren te hoeven doen en met ingang van één jaar na datum vonnis.
De beoordeling
Eisers hebben een spoedeisend belang aangezien de gevorderde voorzieningen zien op de wijze waarop eisers hun ouderschapsverlof op nemen met ingang van 1 april 2016.
De gevorderde voorlopige voorzieningen zijn slechts toewijsbaar als aan de hand van de feiten en omstandigheden in dit geding de verwachting gewettigd is dat in een tussen partijen nog te voeren bodemprocedure soortgelijke vorderingen zullen worden toegewezen.
Op grond van de Wazo is het uitgangspunt dat een werknemer zijn ouderschapsverlof kan opnemen gedurende de periode en op de wijze die hij verkiest. Op grond van artikel 6:5, derde lid, Wazo, kan de werkgever, na overleg met de werknemer, de door deze gewenste wijze van invulling van het verlof op grond van een zwaarwegend bedrijfs- of dienstbelang wijzigen, tot vier weken voor het tijdstip van ingang van het verlof.
EasyJet heeft bij brieven van 26 februari 2016 aan eisers aangegeven dat zij ouderschapsverlof mogen opnemen, maar heeft een andere invulling aangeboden. Hoewel in de brief gesproken wordt van “offering an alternative implementation”, hetgeen gelijk is aan het aanbieden van een ander invulling, is de kantonrechter voorlopig van oordeel dat easyJet hiermee het op te nemen ouderschapsverlof wilde wijzigen in de zin van artikel 6:3, derde lid, Wazo. EasyJet heeft deze wijziging dan ook tijdig aan eisers bericht.
Ten eerste voert easyJet aan dat er sprake is van een zwaarwegend bedrijfsbelang in verband met roostertechnische problemen, nu easyJet op de basis in Amsterdam met een geautomatiseerd rooster werkt waarbij inroosteren volgens het 7/7 principe niet in het systeem is verwerkt.
Ter zitting is door easyJet uitvoerig uitleg gegeven over de gebruikte methode van inroostering. Daarbij is naar voren gekomen dat inroosteren volgens het 7/7 principe niet via het geautomatiseerde planningssysteem kan, maar handmatig uitgevoerd dient te worden, waardoor de kans op fouten groter is. Hoewel het handmatig inroosteren meer inspanning van easyJet zal kosten, is de kantonrechter voorlopig van oordeel dat hierbij geen sprake is van een dusdanig zwaarwegend bedrijfsbelang dat easyJet de invulling van het ouderschapsverlof eenzijdig mag aanpassen. Dat handmatig inroosteren zal leiden tot onaanvaardbare risico’s volgt de kantonrechter niet. Immers, uiteindelijk is het rooster, of dat geautomatiseerd of handmatig tot stand komt, de verantwoordelijkheid van de werkgever. Ook de in het systeem ingevoerde gegevens zullen gecontroleerd dienen te worden. De wettelijke regels en veiligheidsregels die ingevoerd zijn in het geautomatiseerde systeem, kunnen ook toegepast worden op handmatige roosters of op handmatige aanpassingen in het geautomatiseerde rooster.
Ten tweede voert easyJet aan dat er sprake is van een zwaarwegend bedrijfsbelang in verband met bezettingsproblemen. Als eisers op een 7/7 rooster werken, kunnen zij minder flexibel ingeroosterd worden, waardoor de bezetting van 5,5 tot 6 FTE per vliegtuig in het gedrang komt en overige (plotselinge) roosterwijzigingen, zoals door ziekte of vertragingen, niet meer opgevangen kunnen worden.
Deze stelling volgt de kantonrechter eveneens voorlopig niet. Zoals in veel organisaties zal, als er ouderschapsverlof opgenomen wordt, geschoven moeten worden met diensten of vervanging geregeld moeten worden. Hoewel de kantonrechter begrijpt dat vervanging niet op zeer korte termijn te regelen is, is het niet onmogelijk. Daarbij komt dat er in de bezetting per vliegtuig ruimte is voor het opvangen van onvoorziene omstandigheden. Ter zitting is naar voren gekomen dat het gewenste ouderschapsverlof op te vangen is met deze marge, maar dat er dan (te) weinig flexibiliteit overblijft voor het opvangen van andere onvoorziene omstandigheden zoals ziekte. Hoewel het minder wenselijk is, is het dus niet onmogelijk, zeker niet als het een korte periode betreft waarin easyJet maatregelen kan treffen voor de langere termijn. In deze korte periode zal easyJet eventueel gebruik kunnen maken van het invliegen van captains vanuit andere bases bij onvoorziene omstandigheden. Hoewel dit zonder twijfel minder efficiënt is, is niet door easyJet aangevoerd dat dit onmogelijk is. Hierbij wordt voorts nog opgemerkt dat eisers reeds half december 2015 hun verzoeken hebben ingediend en easyJet reeds toen vervanging had kunnen gaan regelen.
EasyJet is een low budget vliegmaatschappij en volledig gericht op het zo efficiënt mogelijk werken. Werknemers die ouderschapsverlof opnemen, leveren inefficiëntie op en dat kost de onderneming geld. Het is uiteraard in het belang van easyJet om zo efficiënt mogelijk te werken. Ten opzichte van het belang van de eisers om hun ouderschapsverlof op te nemen, waar zij wettelijk recht op hebben, heeft easyJet echter naar het voorlopig oordeel van de kantonrechter onvoldoende gemotiveerd dat sprake is van een zwaarwegend belang zoals bedoeld in artikel 6:5 lid 3 Wazo. Dat de werkgever zich er extra voor dient in te spannen, is onvoldoende. De Wazo is één van de vele wettelijke regelingen waar easyJet in haar organisatie rekening mee zal dienen te houden.
Voorts hebben eisers verzocht om een maximum aantal uren per jaar. Zij stellen dat zij vrezen dat easyJet hen anders qua uren fulltime zal gaan inroosteren in een parttime rooster. De kantonrechter volgt dit voorlopig niet. EasyJet heeft aangevoerd dat zij regels dienen te volgen ten aanzien van rusttijden. Eisers hebben niet gesteld dat easyJet in strijd met deze regels zal gaan inroosteren. Het instellen van een maximum aantal uren zal volgens easyJet leiden tot grotere complicaties in het inroosteren en dit is onvoldoende weersproken door eisers. Eisers hebben hun belangen op dit punt ten opzichte van het belang van easyJet onvoldoende onderbouwd.
De kantonrechter zal dan ook als voorlopig oordeel de primaire verzoeken van eisers toewijzen, met uitzondering van de gevorderde maximaal aantal uren per jaar. EasyJet heeft verzocht om een termijn van één jaar voor het invoeren van het 7/7 rooster. Zoals hierboven reeds is overwogen ziet de kantonrechter hier geen reden voor, nu de bezetting op korte termijn voldoende ruimte biedt de gewenste roosters in te voeren. Wel dient easyJet de tijd te krijgen om het rooster in te voeren, dit kan niet met terugwerkende kracht plaatsvinden. Nu de roosters op de 17e van de maand worden verstrekt, dienen de aangepaste roosters van eisers ingevoerd te worden met ingang van de roosters die op 17 mei 2016 kenbaar worden gemaakt, dus met ingang van de roosters van 1 juni 2016.
EasyJet heeft aangegeven dat zij, indien zij daartoe wordt veroordeeld, de roosters zal invoeren, maar dit niet op korte termijn zal kunnen doen. Gelet hierop ziet de kantonrechter reden om de verzochte dwangsommen toe te wijzen, met een voorlopig maximum van € 500.000,00 per eiser.
De proceskosten komen voor rekening van easyJet omdat deze in het ongelijk wordt gesteld.
De beslissing
De kantonrechter:
- veroordeelt easyJet bij wijze van voorlopige voorziening:
a. om [eiser 1] met ingang van 1 juni 2016 toe te staan dat hij op basis van een 7/7 rooster zijn ouderschapsverlof opneemt totdat de verlofuren in zake het ouderschapsverlof volledig zijn verbruikt;
b. om [eiser 2] met ingang van 1 juni 2016 toe te staan dat hij op basis van een 7/7 rooster zijn ouderschapsverlof opneemt totdat de verlofuren in zake het ouderschapsverlof volledig zijn verbruikt;
- bepaalt dat easyJet een dwangsom verbeurt van € 5.000,00 per persoon voor iedere dag dat deze de hiervoor (onder a. en b.) gegeven beslissing niet nakomt, tot een voorlopig maximum van € 500.000,00 per persoon;
- veroordeelt easyJet tot betaling van de proceskosten, die aan de kant van eisers tot en met vandaag worden begroot op de volgende bedragen:
dagvaarding € 94,08
griffierecht € 79,00
salaris gemachtigde € 600,00;
- verklaart dit vonnis uitvoerbaar bij voorraad;
- wijst het meer of anders gevorderde af.
Dit vonnis is gewezen door mr. S.N. Schipper en is uitgesproken op de openbare terechtzitting van bovengenoemde datum in aanwezigheid van de griffier.
Coll.