ECLI:NL:RBNHO:2014:1812

• Datum uitspraak: 17 februari 2014
• Publicatiedatum: 5 maart 2014
• Zaaknummer: AWB-13_1218
• Instantie: Rechtbank Noord-Holland
• Type: Uitspraak
• Rechtsgebied: Bestuursrecht; Belastingrecht
• Procedures: Eerste aanleg - meervoudig
• Rechters: A. van Dongen; M.H.L.C. Bijvoet; M.C.A. Onderwater
• Vindplaatsen: Rechtspraak.nl

AI samenvatting door Lexboost • Automatisch gegenereerd

Indeling van een digitale schaakklok in het douanerecht

In deze zaak heeft de Rechtbank Noord-Holland op 17 februari 2014 uitspraak gedaan in een geschil tussen [X] B.V. en de inspecteur van de Belastingdienst/Douane over de indeling van een digitale schaakklok onder de juiste GN-code. Eiseres, [X] B.V., had een bindende tariefinlichting (bti) aangevraagd voor het product, dat als een speltimer is ontworpen voor gebruik bij bordspellen zoals schaken, dammen en go. De inspecteur had de bti afgegeven met de GN-code 9106 90 00, terwijl eiseres meende dat het product onder GN-code 9504 90 80 moest worden ingedeeld, als artikel voor gezelschapsspellen. De rechtbank heeft vastgesteld dat de indeling van goederen in het douanerecht primair gebaseerd is op de objectieve kenmerken en eigenschappen van het product, zoals beschreven in de relevante GN-codes.

Tijdens de zitting op 16 januari 2014 is het standpunt van eiseres dat het product een essentieel onderdeel is van gezelschapsspellen, besproken. Eiseres stelde dat het product niet alleen tijd registreert, maar ook een actieve rol speelt in het spelverloop. De inspecteur daarentegen betoogde dat het product primair is ontworpen voor tijdregistratie en dat het geen extra spelmogelijkheden biedt. De rechtbank heeft de argumenten van beide partijen gewogen en geconcludeerd dat het product inderdaad moet worden ingedeeld onder GN-code 9106, omdat het hoofdzakelijk dient voor het meten van tijd. De rechtbank heeft het beroep van eiseres ongegrond verklaard en de bti van de inspecteur bevestigd. De uitspraak benadrukt het belang van de objectieve kenmerken van producten bij de indeling in het douanerecht en de rol van de Europese rechtspraak in deze materie.

Uitspraak

RECHTBANK NOORD-HOLLAND

Zittingsplaats Haarlem

Bestuursrecht

Zaaknummer: AWB 13/1218

Uitspraakdatum: 17 februari 2014

Uitspraak van de meervoudige kamer in het geding tussen

[X] B.V. , gevestigd te[Z], eiseres,

gemachtigden: drs. [A] en [B],

en

de inspecteur van de Belastingdienst/Douane, [Q] , verweerder.

1. Ontstaan en loop van het geding

1.1.

Op 13 augustus 2012 heeft verweerder de bindende tariefinlichting (hierna: bti) met referentienummer NL RTD-[#] afgegeven met de GN-code 9106 90 00.

1.2.

Verweerder heeft bij uitspraak op bezwaar van 22 januari 2013 de bti gehandhaafd.

1.3.

Eiseres heeft daartegen beroep ingesteld. Verweerder heeft op de zaak betrekking hebbende stukken overgelegd en een verweerschrift ingediend.

1.4.

Het onderzoek ter zitting heeft plaatsgevonden op 16 januari 2014. Namens eiseres zijn daar verschenen de gemachtigden, bijgestaan door hun kantoorgenoot[C] en[D], werkzaam bij eiseres. Namens verweerder zijn verschenen mr. A.A. Kop en
N. van Stokkem.

2. Tussen partijen vaststaande feiten

2.1.

Gemachtigde van eiseres heeft op 19 juni 2012 een bti aangevraagd voor het product[E] (hierna: het product) dat in de aanvraag als volgt is omschreven:

“Het onderhavige product is een speltimer, voorzien van een digitaal scherm, een knop waarmee de speelbeurt kan worden beëindigd en een drietal knoppen waarmee de gewenste spelmodus kan worden ingesteld. Het onderhavige product biedt de mogelijkheid voor [#] verschillende spelmodi voor een spel met twee spelers. Hiervan kunnen [#]handmatig worden ingesteld en worden opgeslagen in het geheugen van het product. Daarnaast zijn er [#] voorgeprogrammeerde opties voor snel gebruik. Het onderhavige product registreert tevens het aantal gespeelde beurten en de corresponderende hoeveelheid tijd. De spelmodus wordt gekozen om het te spelen spel te ondersteunen, waarbij de speltimer feedback geeft en het spelverloop kan beïnvloeden door het geven van extra tijd of het opleggen van tijdstraffen.”

Volgens de aanvraag moet het product worden ingedeeld onder GN-code 9504 90 80.

2.2.

De onder 1.1 genoemde bti vermeldt onder meer:

“7 Omschrijving van het goed

Een professionele schaakklok met onder meer de volgende kenmerken:

- in een kunststof behuizing, met afmetingen van 2,5 x 13,5 cm;

- bestaande uit 2 lcd schermen met digitale tijdsweergave, waarop de tijd in uren en minuten

wordt aangegeven en 2 knoppen waarmee de chronometer kan worden gestart of stopgezet;

- met diverse tijdregistratiemethoden en voorzien van een geluidssignaal;

- werkzaam op batterijen.

8 Handelsbenaming en aanvullende gegevens

[E]

9 Motivering voor de indeling van het goed

De indeling is vastgesteld op basis van de algemene regels 1 en 6 voor de interpretatie van de gecombineerde nomenclatuur en de tekst van de GN-codes 9106, 9106 90 en 9106 90 00.”

2.3.

Tot de stukken van het geding behoort een gebruiksaanwijzing met de titel [F]”. In de gebruiksaanwijzing worden na een overzicht van de belangrijkste kenmerken de tijdregistratiemethoden beschreven en daarna de aanwijzingen voor gebruik en bediening. In het overzicht staat onder meer, voor zover van belang, het volgende vermeld:

“De[E] is ontworpen om gebruikt te worden als klok voor diverse tweepersoons bordspellen, met name schaken, dammen en go.

De belangrijkste kenmerken zijn:

• [#] verschillende manieren van tijdregistratie, volgens alle populaire standaarden

• Handmatige instelling voor al deze methoden

• Alle [#] handmatige instellingen worden opgeslagen in het geheugen

• [#] voorgeprogrammeerde opties voor snel en eenvoudig gebruik

• Zettenteller voor alle opties

• Correctiemogelijkheid voor tijd en zettenteller tijdens de partij

• In- en uitschakelbaar geluidssignaal bij naderend einde van de partij

(…)”

3. Geschil

3.1.

In geschil is of verweerder terecht en op goede gronden een bti heeft afgegeven waarbij het product is ingedeeld onder GN-code 9106 90 00.

3.2.

Eiseres stelt zich op het standpunt dat het product moet worden ingedeeld onder GN-code 9504 90 80, omdat het product moet worden aangemerkt als een artikel voor gezelschapsspellen. Eiseres concludeert tot gegrondverklaring van het beroep, vernietiging van de uitspraak op bezwaar, vernietiging van de bti en indeling van het product onder GN-code 9504 90 80.

3.3.

Verweerder stelt zich op het standpunt dat het product voldoet aan de omschrijving van post 9106, omdat het product de tijd registreert, waarbij verweerder dit registreren opvat als tijdmeten. Bovendien voldoet het product niet aan aantekening 3 op hoofdstuk 95, omdat het geen deel of toebehoren is van één van de posten van dit hoofdstuk en het niets extra’s toevoegt aan het spel in de zin dat er geen extra spelmogelijkheden worden gecreëerd. Verweerder concludeert tot ongegrondverklaring van het beroep.

4. Het toepasselijk recht

De in geding zijnde GN-codes luiden als volgt:

“9106 Tijdcontroleapparaten en tijdmeters, met uurwerk of met synchroonmotor (bijvoorbeeld controleklokken, uurstempels en tijdregistreertoestellen):

9106 10 00 - controleklokken; uurstempels en tijdregistreertoestellen;

9106 90 00 - andere

9504 Consoles en machines voor videospellen, artikelen voor gezelschapsspellen, daaronder begrepen spellen met motor of met drijfwerk, biljarten, speciale tafels voor casinospellen en automatische bowlinginstallaties:

(…)

9504 90 - andere:

(…)

9504 90 80 - - andere”

5. Beoordeling van het geschil

5.1.

Voor de indeling zijn wettelijk bepalend de bewoordingen van de posten en de aantekeningen op de afdelingen of op de hoofdstukken. Het is vaste rechtspraak van het Hof van Justitie van de Europese Unie (hierna: HvJ), dat in het belang van de rechtszekerheid en van een gemakkelijke controle, het beslissende criterium voor de tariefindeling van goederen in de regel moet worden gezocht in hun objectieve kenmerken en eigenschappen zoals deze in de tekst van de post zijn omschreven. De door de Commissie vastgestelde toelichtingen op de GN en de in het kader van de Werelddouaneorganisatie uitgewerkte toelichtingen op het geharmoniseerd systeem inzake de omschrijving en de codering van goederen (hierna: GS) zijn, hoewel rechtens niet bindend, belangrijke hulpmiddelen bij de uitlegging van de draagwijdte van de verschillende tariefposten.

5.2.

Voorts kan volgens de rechtspraak van het HvJ de bestemming van het product een objectief indelingscriterium zijn, wanneer die bestemming inherent is aan het product. De inherentie moet kunnen worden beoordeeld aan de hand van de objectieve kenmerken en eigenschappen van het product (zie onder meer de arresten van 4 maart 2004, Krings, C-130/02, Jurispr. blz. I-2121, punt 28, en van 17 maart 2005 Ikegami, C-467/03, Jurispr. blz. I-2389).

5.3.

Eiseres stelt zich op het standpunt dat het product als een artikel voor gezelschapsspellen moet worden ingedeeld onder post 9504. Uit de toelichting op deze post leidt eiseres af dat met gezelschapsspel een spel wordt bedoeld met het karakter van een wedstrijd dat met meer deelnemers wordt gespeeld. Eiseres meent dat het product bij een groot aantal verschillende gezelschapsspellen aangewend wordt om het competitieve karakter van het spel mede te bepalen. Uit het gebruik van het product bij een groot aantal (wereld)kampioenschappen is volgens eiseres af te leiden dat het product essentieel is om een maximale prestatie van de spelers en spel te bewerkstelligen en niet slechts een eenvoudig toestel is voor het waarnemen van tijd. Het product kan niet worden aangemerkt als een schaakklok, maar moet worden aangemerkt als een benodigdheid voor een gezelschapsspel. Het product is gericht op het combineren van het tijdselement en zettenregistratie tot een scheidsrechterfunctie. Het geeft zelfstandig en actief input waardoor het competitieve karakter van het te spelen gezelschapsspel mede wordt bepaald. Door zijn actieve rol bepaalt het product dus mede de spelregels en het spelverloop.

5.4.

Verweerder voert aan dat het product voldoet aan de omschrijving van post 9106, omdat het product de tijd registreert, oftewel meet. Het product beschikt weliswaar over [#] tijdregistratiemethoden die kunnen worden gebruikt bij het spelen van verschillende spellen, doch de spellen waarbij het product wordt gebruikt, worden door het product niet anders gespeeld. Wel erkent verweerder dat met de methoden die men op het product kiest tijd het spel een extra dimensie geeft. Volgens verweerder voldoet het product niet aan aantekening 3 op hoofdstuk 95, omdat geen sprake is van een deel of toebehoren, omdat het niets extra’s toevoegt aan het spel, in die zin dat er geen extra spelmogelijkheden worden gecreëerd. Het product is niet uitsluitend of hoofdzakelijk voor een bepaald spel bedoeld en die spellen kunnen ook zonder het product worden gespeeld. Het product wordt slechts gebruikt voor één doel en dat is tijdregistratie, aldus verweerder. Verweerder stelt dat sprake is van een schaakklok en dat volgens de toelichting op hoofdstuk 91 onder dit hoofdstuk producten vallen die in hoofdzaak dienen voor het meten van de tijd of voor het uitvoeren van verrichtingen die verband houden met de tijd. Bovendien vallen volgens de toelichting schaakklokken onder post 9106.

5.5.

Bij de beoordeling dient te worden vooropgesteld dat de gemachtigden desgevraagd hebben bevestigd dat het product, anders dan in de gedingstukken is aangevoerd, niet via het spelbord met internet kan worden verbonden waardoor de tegenstander op afstand deel kan nemen aan het spel en via de speltimer informatie krijgt over de zetten van de tegenstander.

5.6.

Gelet op de objectieve kenmerken en eigenschappen is het product ontworpen om gebruikt te worden als tijdmeter voor diverse tweepersoons bordspellen, met name schaken, dammen en go. De deelnemers aan het spel selecteren de gewenste spelmodus en dienen daarna, afhankelijk van de keuze, al dan niet de gewenste instellingen in te voeren. Dat bij sommige spelmodi de benodigde instellingen zijn voorgeprogrammeerd, maakt het voorgaande niet anders. Het product is ontworpen en in staat om de gespeelde en te spelen tijd te registreren, zowel voor de gehele partij als voor de individuele zetten en eventueel per deelnemer. Dat het product ook het aantal gespeelde zetten registreert, is van ondergeschikt belang. Het gaat bij het gebruik van het product immers om de factor tijd. De vergelijking die de gemachtigden ter zitting hebben gemaakt met het polshorloge dat ook als hartslagmeter kan worden gebruikt, gaat dan ook niet op. Voor het laatstgenoemde product oordeelde de Douanekamer van het gerechtshof te Amsterdam dat, gegeven de objectieve kenmerken en eigenschappen van dit product, het primair is bestemd om aan personen, doorgaans tijdens lichamelijke inspanning, de frequentie, variatie en limiet van de hartslag door te geven. Deze ontvangstfunctie is zeer specifiek en verleent het product een karakter dat uitstijgt boven dat van een horloge sec (uitspraak van 9 augustus 2005, nr. 02/7139 DK (Douanerechtspraak 2005/95). Van een functie die uitstijgt boven die van tijdsregistratie is bij het product DGT 2010 geen sprake. Het product dient derhalve te worden ingedeeld onder post 9106.

5.7.

Anders dan eiseres verdedigt, bepaalt c.q. wijzigt het product de spelregels niet. De deelnemers bepalen de spelmodus en regelen het product vervolgens in. Het enige dat het product vervolgens doet, is het registreren van de speeltijd. Dat het product een extra element aan het spel zou toevoegen, namelijk tijdsgebonden straffen en beloningen, doet hier niet aan af. Deze straffen en beloningen zijn het gevolg van de keuze van de deelnemers voor de spelmodus en zijn ook uitgedrukt in tijd. Het is mogelijk om iedere spelmodus zonder het product te spelen. Dat het product als groot voordeel heeft dat de deelnemers zich beter op het spel kunnen concentreren omdat zij niet worden afgeleid door tijdsregistratiebesognes, maakt het onder 5.6 gegeven oordeel over de indeling niet anders. Dit voordeel vloeit immers direct voort uit de belangrijkste eigenschap van het product, namelijk het bijhouden van de tijd die iedere deelnemer heeft verbruikt en nog heeft.

5.8.

Gelet op het vorenoverwogene dient het beroep ongegrond te worden verklaard.

6. Proceskosten

De rechtbank ziet geen aanleiding voor een proceskostenveroordeling.

7. Beslissing

De rechtbank verklaart het beroep ongegrond.

Deze uitspraak is gedaan door mr. A. van Dongen, voorzitter, mr. M.H.L.C. Bijvoet en
mr. M.C.A. Onderwater, rechters, in tegenwoordigheid van E. Hoekman, griffier. De beslissing is in het openbaar uitgesproken op 17 februari 2014.

Afschrift verzonden aan partijen op:

De rechtbank heeft geen bezwaar tegen afgifte door de griffier van een afschrift van de uitspraak in geanonimiseerde vorm.

Rechtsmiddel

Tegen deze uitspraak kunnen partijen binnen zes weken na de verzenddatum hoger beroep instellen bij het gerechtshof te Amsterdam (douanekamer), Postbus 1312, 1000 BH Amsterdam.

Bij het instellen van hoger beroep dient het volgende in acht te worden genomen:

1 - bij het beroepschrift wordt een afschrift van deze uitspraak overgelegd; 2 - het beroepschrift moet ondertekend zijn en ten minste het volgende vermelden: a. de naam en het adres van de indiener;

b. een dagtekening;

c. een omschrijving van de uitspraak waartegen het hoger beroep is ingesteld;

d. de gronden van het hoger beroep.