ECLI:NL:RBNHO:2013:BY9633

Rechtbank Noord-Holland

Datum uitspraak
25 januari 2013
Publicatiedatum
5 april 2013
Zaaknummer
15/800176-12
Instantie
Rechtbank Noord-Holland
Type
Uitspraak
Rechtsgebied
Strafrecht
Procedures
  • Eerste aanleg - meervoudig
Vindplaatsen
  • Rechtspraak.nl
AI samenvatting door LexboostAutomatisch gegenereerd

Terroristische dreiging op luchthaven Schiphol met ontoerekeningsvatbare verdachte

In deze zaak heeft de Rechtbank Noord-Holland op 25 januari 2013 uitspraak gedaan in een strafzaak tegen een verdachte die op 13 februari 2012 op de luchthaven Schiphol met terroristisch oogmerk de diensten heeft verstoord en aanwezige personen heeft bedreigd. De verdachte, die leed aan een ziekelijke stoornis van de geestvermogens, heeft dreigende uitspraken gedaan zoals 'I have a bomb' en heeft voorwerpen bij zich gehad die leken op explosieven. De rechtbank heeft vastgesteld dat de verdachte ten tijde van de feiten volledig ontoerekeningsvatbaar was, wat leidde tot de beslissing om hem zonder straf of maatregel van rechtsvervolging te ontslaan. De officier van justitie had gerekwireerd tot bewezenverklaring van de feiten, maar de rechtbank volgde het advies van deskundigen die concludeerden dat de verdachte niet strafbaar was. De benadeelde partij, Koninklijke Luchtvaart Maatschappij N.V., werd niet-ontvankelijk verklaard in haar vordering tot schadevergoeding. De uitspraak benadrukt de impact van geestelijke gezondheid op de strafbaarheid van verdachten in terroristische zaken.

Uitspraak

RECHTBANK NOORD-HOLLAND
Sector Strafrecht
Locatie Schiphol
Meervoudige strafkamer
Parketnummer: 15/800176-12
Uitspraakdatum: 25 januari 2013
Tegenspraak
Verkort vonnis (art. 138b Sv)
Dit vonnis is gewezen naar aanleiding van het onderzoek op de openbare terechtzitting van 11 januari 2013 in de zaak tegen:
[verdachte],
geboren op [geboortedatum] 1971 te [geboorteplaats en -land]),
zonder vaste woon of verblijfplaats hier ten lande.
1. Tenlastelegging
Aan verdachte is ten laste gelegd dat:
Feit 1:
hij op of omstreeks 13 februari 2012 te Schiphol, gemeente Haarlemmermeer, al dan niet met terroristisch oogmerk, opzettelijk de diensten op de luchthaven heeft verstoord, immers heeft hij, verdachte, dreigend gezegd:
- "I have a bomb" en/of
- "ik heb een bom" en/of
- "als er nog iemand naar binnen komt dan laat ik de boel exploderen" en/of
- "I have a bomb and when I look in the mirror I know when" en/of
- "als ik het knopje los laat gaat de bom af"
althans woorden van gelijke dreigende aard of strekking,
terwijl (hij) daarbij (dreigend)
- in zijn hand (een) (voorwerp(en) gelijkend op) een afstandsbediening en/of een pomp(je) en/of een kastje hield en/of
- draden op zijn lichaam had en/of
- een fles met vloeistof en/of (computer(s) met) draden bij zich had en/of
- draden uit zijn bagage staken en/of
- draden in een koker stak en/of
- een computer en/of Ipad en/of laptop bij zijn bagage had (waar hij, verdachte, een of meermalen op keek),
(waardoor onder meer meerdere locaties van de luchthaven Schiphol (waaronder terminal 1 en 2) zijn ontruimd en de diensten op de luchthaven Schiphol belast met de veiligheid zich niet (volledig) konden richten op de werkzaamheden in het kader van de veiligheid op de luchthaven Schiphol)
en waarvan gevaar voor de veiligheid van de luchtvaart te duchten viel.
Feit 2:
Primair
hij op of omstreeks 13 februari 2012 te Schiphol, gemeente Haarlemmermeer, de op de luchthaven Schiphol aanwezige personen heeft bedreigd met een terroristisch misdrijf, althans met enig misdrijf tegen het leven gericht, althans met zware mishandeling, althans met enig misdrijf waardoor gevaar voor de algemene veiligheid van personen of goederen ontstaat, immers heeft verdachte opzettelijk voornoemde personen dreigend de woorden toegevoegd:
- "I have a bomb" en/of
- "ik heb een bom" en/of
- "als er nog iemand naar binnen komt dan laat ik de boel exploderen" en/of
- "I have a bomb and when I look in the mirror I know when" en/of
- "als ik het knopje los laat gaat de bom af"
althans woorden van gelijke dreigende aard of strekking,
terwijl (hij) daarbij (dreigend)
- in zijn hand (een) (voorwerp(en) gelijkend op) een afstandsbediening en/of een pomp(je) en/of een kastje hield en/of
- draden op zijn lichaam had en/of
- een fles met vloeistof en/of (computer(s) met) draden bij zich had en/of
- draden uit zijn bagage staken en/of
- draden in een koker stak en/of
- een computer en/of Ipad en/of laptop bij zijn bagage had (waar hij, verdachte, een of meermalen op keek);
subsidiair
hij, op of omstreeks 13 februari 2012 te Schiphol, gemeente Haarlemmermeer, op een al dan niet voor het publiek toegankelijke plaats (te weten de luchthaven Schiphol) een voorwerp heeft achtergelaten en/of geplaatst met het oogmerk (een) ander(en) (te weten op de luchthaven aanwezige personen) ten onrechte te doen geloven dat daardoor een ontploffing kan worden teweeggebracht en/of gegevens heeft doorgegeven met het oogmerk (een) ander(en) (te weten op de luchthaven aanwezige personen) ten onrechte te doen geloven dat een voorwerp aanwezig is waardoor een ontploffing kan worden teweeggebracht, immers heeft hij, verdachte, opzettelijk, dreigend de woorden toegevoegd:
- "I have a bomb" en/of
- "ik heb een bom" en/of
- "als er nog iemand naar binnen komt dan laat ik de boel exploderen" en/of
- "I have a bomb and when I look in the mirror I know when" en/of
- "als ik het knopje los laat gaat de bom af"
althans woorden van gelijke dreigende aard of strekking,
terwijl (hij) daarbij (dreigend)
- in zijn hand (een) (voorwerp(en) gelijkend op) een afstandsbediening en/of een pomp(je) en/of een kastje hield en/of
- draden op zijn lichaam had en/of
- een fles met vloeistof en/of (computer(s) met) draden bij zich had en/of
- draden uit zijn bagage staken en/of
- draden in een koker stak en/of
- een computer en/of Ipad en/of laptop bij zijn bagage had (waar hij, verdachte, een of meermalen op keek).
2. Voorvragen
De rechtbank heeft vastgesteld dat de dagvaarding geldig is, dat zijzelf bevoegd is tot kennisneming van de zaak, dat het openbaar ministerie ontvankelijk is in zijn vervolging en dat er geen redenen zijn voor schorsing van de vervolging.
3. Standpunt van de officier van justitie
De officier van justitie heeft gerekwireerd tot bewezenverklaring van de onder 1 en 2 primair ten laste gelegde feiten en gevorderd dat verdachte ten aanzien hiervan wordt ontslagen van alle rechtsvervolging, omdat de feiten verdachte, wegens een gebrekkige ontwikkeling of ziekelijke stoornis van zijn geestvermogens, niet kunnen worden toegerekend.
Ten aanzien van de vordering van de benadeelde partij heeft de officier van justitie zich op het standpunt gesteld dat de benadeelde partij niet-ontvankelijk in haar vordering zal moeten worden verklaard.
4. Bewijs
4.1. Bewijsmiddelen
De rechtbank grondt haar overtuiging dat verdachte de onder 1 en 2 primair ten laste gelegde feiten heeft begaan op de feiten en omstandigheden die in de bewijsmiddelen zijn vervat en die reden geven tot de bewezenverklaring.
De bewijsmiddelen zullen in die gevallen waarin de wet aanvulling van het vonnis met de bewijsmiddelen vereist, dan wel, voor zover artikel 359, derde lid, tweede volzin, van het Wetboek van Strafvordering wordt toegepast, met een opgave daarvan, worden aangevuld.
4.2. Bewijsoverweging
Anders dan de verdediging heeft betoogd, acht de rechtbank bewezen dat verdachte de onder 1 en 2 primair ten laste gelegde feiten heeft gepleegd met een terroristisch oogmerk, zoals bedoeld in artikel 83a van het Wetboek van Strafrecht. Reeds de uiterlijke verschijningsvorm van het handelen van verdachte - die deed alsof hij op het punt stond op de grootste luchthaven van Nederland een bom te laten ontploffen, waardoor naar zijn zeggen een grote explosie zou volgen - duidt erop dat het ten tijde van het plegen van de feiten de bedoeling van verdachte was een deel van de Nederlandse bevolking ernstige vrees aan te jagen. Voorts heeft verdachte dit ook met zoveel woorden ten overstaan van de Koninklijke Marechaussee verklaard. Zo verklaarde verdachte op 19 maart 2012 (pagina 9) dat hij een terroristische act wilde imiteren en op 20 maart 2012 (pagina 23): "(...) ik heb alles bereikt wat ik wilde bereiken. Ik heb mensen bang gemaakt, ik heb paniek gezaaid. Dat heb ik allemaal gedaan".
4.3. Bewezenverklaring
De rechtbank acht wettig en overtuigend bewezen dat verdachte de onder 1 en 2 primair ten laste gelegde feiten heeft begaan, met dien verstande dat:
Feit 1:
hij op 13 februari 2012 te Schiphol, gemeente Haarlemmermeer, met terroristisch oogmerk, opzettelijk de diensten op de luchthaven heeft verstoord, immers heeft hij, verdachte, dreigend gezegd:
- "I have a bomb" en
- "ik heb een bom" en
- "als er nog iemand naar binnen komt dan laat ik de boel exploderen" en
- "I have a bomb and when I look in the mirror I know when" en
- "als ik het knopje los laat gaat de bom af"
althans woorden van gelijke dreigende aard of strekking,
terwijl (hij) daarbij (dreigend)
- in zijn hand een voorwerp gelijkend op een afstandsbediening en een pompje hield en
- draden op zijn lichaam had en
- een fles met vloeistof en draden bij zich had en
- draden uit zijn bagage staken en
- draden in een koker stak,
waardoor onder meer meerdere locaties van de luchthaven Schiphol (waaronder terminal 1 en 2) zijn ontruimd en de diensten op de luchthaven Schiphol belast met de veiligheid zich niet (volledig) konden richten op de werkzaamheden in het kader van de veiligheid op de luchthaven Schiphol.
waarvan gevaar voor de veiligheid van de luchtvaart te duchten viel.
Feit 2:
Primair
hij op 13 februari 2012 te Schiphol, gemeente Haarlemmermeer, de op de luchthaven Schiphol aanwezige personen heeft bedreigd met een terroristisch misdrijf, immers heeft verdachte opzettelijk voornoemde personen dreigend de woorden toegevoegd:
- "I have a bomb" en
- "ik heb een bom" en
- "als er nog iemand naar binnen komt dan laat ik de boel exploderen" en
- "I have a bomb and when I look in the mirror I know when" en
- "als ik het knopje los laat gaat de bom af"
althans woorden van gelijke dreigende aard of strekking,
terwijl (hij) daarbij (dreigend)
- in zijn hand een voorwerp gelijkend op een afstandsbediening en een pompje hield en
- draden op zijn lichaam had en
- een fles met vloeistof en draden bij zich had en
- draden uit zijn bagage staken en
- draden in een koker stak.
Hetgeen aan verdachte onder 1 en 2 primair meer of anders is ten laste gelegd dan hier als bewezen is aangenomen, is niet bewezen. Verdachte moet hiervan worden vrijgesproken.
5. Kwalificatie en strafbaarheid van de feiten
Het bewezenverklaarde levert op:
Feit 1: Opzettelijk de diensten op een luchthaven verstoren, terwijl daarvan gevaar voor de veiligheid van de luchtvaart te duchten valt, terwijl het misdrijf is begaan met een terroristisch oogmerk.
Feit 2 primair: Bedreiging met een terroristisch misdrijf.
Er is geen omstandigheid aannemelijk geworden waardoor de wederrechtelijkheid aan het bewezenverklaarde zou ontbreken. Het bewezenverklaarde is derhalve strafbaar.
6. Strafbaarheid van verdachte
In het door J.L.M. Dinjens, psychiater, en S. Labrijn, GZ-psycholoog, opgemaakte Pro Justitia rapport d.d. 14 oktober 2012, komen deze deskundigen tot de conclusie dat verdachte ten tijde van het plegen van de ten laste gelegde feiten leed aan een ziekelijke stoornis van de geestvermogens, te weten een psychotische decompensatie in het beloop van een bipolaire 1 stoornis (manisch depressieve stoornis). Nu de stoornis verdachte maximaal heeft beïnvloed in zijn denken, voelen en handelen, adviseren genoemde deskundigen verdachte als volledig ontoerekeningsvatbaar te beschouwen. De rechtbank volgt deze conclusie en oordeelt dat de bewezen verklaarde feiten verdachte wegens de toentertijd aanwezige ziekelijke stoornis van zijn geestvermogens niet kunnen worden toegerekend. De rechtbank acht verdachte daarom niet strafbaar en zal hem ontslaan van alle rechtsvervolging.
Anders dan de deskundigen hebben geadviseerd, zal de rechtbank aan verdachte niet de maatregel tot plaatsing in een psychiatrische inrichting zoals bedoeld in artikel 37 van het Wetboek van Strafrecht opleggen. Gelet op het feit dat verdachte - die de Nederlandse taal niet machtig is - inmiddels is uitgezet naar Rusland, is de rechtbank met de de officier van justitie en de verdediging van oordeel dat moet worden volstaan met een ontslag van alle rechtsvervolging.
7. Vordering van de benadeelde partij
De benadeelde partij Koninklijke Luchtvaart Maatschappij N.V. heeft een vordering tot schadevergoeding van € 318.704,- ingediend tegen verdachte wegens materiële schade die zij als gevolg van de ten laste gelegde feiten zou hebben geleden.
De rechtbank is van oordeel dat nu verdachte zal worden ontslagen van alle rechtsvervolging en aan hem geen maatregel zal worden opgelegd, de benadeelde partij ingevolge artikel 361 lid 2 onder a van het Wetboek van Strafvordering niet in de vordering kan worden ontvangen.
8. Beslissing
De rechtbank:
Verklaart bewezen dat verdachte de onder 1 en 2 primair ten laste gelegde feiten heeft begaan zoals hiervoor onder 4.3 weergegeven.
Verklaart niet bewezen wat aan verdachte onder 1 en 2 primair meer of anders is ten laste gelegd dan hierboven als bewezen is aangenomen en spreekt hem daarvan vrij.
Bepaalt dat de bewezen verklaarde feiten de hierboven onder 5. vermelde feiten opleveren.
Verklaart deze feiten strafbaar.
Verklaart verdachte voor de bewezen verklaarde feiten niet strafbaar en ontslaat verdachte te dier zake van alle rechtsvervolging.
Verklaart de benadeelde partij Koninklijke Luchtvaart Maatschappij N.V. niet-ontvankelijk in de vordering.
Samenstelling rechtbank en uitspraakdatum
Dit vonnis is gewezen door
mr. M.J.A. Plaisier, voorzitter,
mr. C.A. Boom en mr. S. Jongeling, rechters,
in tegenwoordigheid van de griffier mr. S. Mac Donald,
en uitgesproken op de openbare terechtzitting van 25 januari 2013.
Parketnummer: 15/800176-12
Inzake: [verdachte] blad 2
vonnis