Beoordeling door de voorzieningenrechter
Moet de zienswijze van verzoeker als bezwaar worden gelezen?
7. Voordat de voorzieningenrechter het verzoek inhoudelijk kan behandelen, moet worden beoordeeld of het verzoek ontvankelijk is. Volgens artikel 8:81 van de Awb, kan een voorlopige voorziening namelijk alleen worden verzocht zolang er bezwaar of beroep aanhangig is (connexiteitsvereiste).
De burgemeester voert aan dat verzoeker geen bezwaar heeft ingediend tegen het bestreden besluit en dat daarom geen sprake is van connexiteit. Verzoeker heeft bij brief van 18 april 2025, ontvangen door de afdeling burgerzaken van de gemeente Almere op 23 april 2025, een zienswijze ingediend. Die zienswijze is dus na het bestreden besluit ontvangen.Op de zitting heeft de burgemeester toegelicht dat uit de tekst van de brief van 18 april 2025 blijkt dat deze brief als zienswijze was bedoeld. In de brief staat namelijk dat het een zienswijze is in reactie op het voornemen van 19 februari 2025.
Ook is de zienswijze geadresseerd aan de gemeente Almere, team Burgerzaken en niet aan de adviescommissie bezwaarschriften. De adviescommissie bezwaarschriften krijgt veel bezwaren binnen die zienswijzen zijn en andersom. Het is niet te doen om hier iets anders in te lezen en door te sturen naar de juiste afdeling, aldus de burgemeester op de zitting.
9. De rechtbank volgt de burgemeester niet in zijn standpunt. Vast staat dat de burgemeester met het besluit van 18 maart 2025 verzoekers rijbewijs ongeldig heeft verklaard. De zienswijze die verzoeker vervolgens heeft ingediend op 18 februari 2023 - door afdeling burgerzaken van de gemeente Almere ontvangen op 23 april 2023 - is ingediend binnen de bezwaartermijn. De zienswijze bevat inhoudelijke bewaren tegen de ongeldigverklaring van het rijbewijs. Weliswaar heeft verzoeker de brief geen ‘bezwaar’ genoemd, maar zienswijze, maar de inhoud van het bestreden besluit is gelijk aan het voornemen. De gronden die verzoeker aanvoert in zijn zienswijze gelden dus ook voor het bestreden besluit. De rechtbank overweegt dat het op de weg van de burgemeester ligt om de zienswijze op te vatten als bezwaarschrift. Dit geldt nog meer nu verzoeker bij het indienen van zijn verzoekschrift een kopie heeft bijgevoegd van zowel het voornemen als het bestreden besluit. Het standpunt van de burgemeester op de zitting dat het niet te doen is om een zienswijze dan wel bezwaarschrift door te sturen naar de juiste afdeling volgt de rechtbank niet. Door de zienswijze niet als bezwaarschrift aan te merken, houdt de burgemeester te weinig rekening met verzoeker. De rechtbank vindt hiervoor ook steun in de uitspraak van de Afdeling van 21 juni 2017. De burgemeester zal daarom een beslissing moeten nemen op het door verzoeker ingediende bezwaarschrift. Omdat verzoeker bezwaar heeft ingediend, is er sprake van connexiteit. Verzoeker kon dus een verzoek om een voorlopige voorziening indienen.
Waar gaat het in deze zaak om?
10. Op 23 september 2024 heeft verzoeker bij de burgemeester een aanvraag voor een nieuw rijbewijs ingediend en zijn oude rijbewijs als vermist opgegeven. Verzoeker heeft bij de aanvraag aangegeven dat hij zijn oude rijbewijs heeft verloren in een hotel tijdens zijn vakantie in Griekenland. Het oude rijbewijs was echter op 20 augustus 2024 ingenomen door de politie vanwege een verkeersovertreding in Griekenland. Het oude rijbewijs is op 14 oktober 2024 door de Nederlandse ambassade in Athene opgestuurd aan de RDW. De RDW heeft vervolgens de burgemeester geïnformeerd dat verzoeker onjuiste informatie heeft verstrekt bij het opmaken van de verklaring van vermissing van zijn oude rijbewijs. Daarop heeft de burgemeester besloten het nieuwe rijbewijs ongeldig te verklaren, omdat het rijbewijs is afgegeven op grond van door verzoeker verschafte onjuiste gegevens.
Heeft verzoeker een spoedeisend belang?
11. Een procedure bij de voorzieningenrechter is een spoedprocedure. Een voorlopige voorziening kan alleen worden getroffen als er een spoedeisend belang is, waardoor iemand niet kan wachten op een beslissing op zijn bezwaar- of beroepschrift. De voorzieningenrechter moet eerst bepalen of er voldoende spoedeisend belang bij de gevraagde voorlopige voorziening is, voordat de zaak inhoudelijk kan worden beoordeeld.
12. Verzoeker heeft toegelicht dat de ongeldigverklaring van zijn rijbewijs ingrijpende gevolgen heeft voor zijn dagelijks leven. Hij moet zijn kinderen naar school brengen en naar sportactiviteiten. Ook is hij zelfstandig ondernemer, waarbij hij afhankelijk is van zijn rijbewijs voor zijn werkzaamheden. De voorzieningenrechter ziet hierin een voldoende spoedeisend belang en zal deze zaak daarom inhoudelijk beoordelen.
13. Op grond van artikel 116 van de Wegenverkeerswet 1994 (Wvw 1994) wordt een rijbewijs overeenkomstig bij algemene maatregel van bestuur vastgestelde regels afgegeven door de burgemeester van de gemeente waar de aanvrager op het tijdstip van de aanvraag staat ingeschreven.
14. Op grond van artikel 120, tweede lid, van de Wvw 1994 wordt het vervangende rijbewijs alleen afgegeven als het vorige rijbewijs is ingeleverd, tenzij dat rijbewijs niet kan worden ingeleverd omdat het verloren is geraakt of niet meer bestaat.
15. Op grond van artikel 124, eerste lid, aanhef en onder a, van de Wvw 1994 - voor zover hier van belang - wordt een rijbewijs ongeldig verklaard als het rijbewijs is afgegeven op grond van door de houder verschafte onjuiste gegevens en het niet zou zijn afgegeven als de onjuistheid van die gegevens ten tijde van de aanvraag bekend zou zijn geweest.
16. De voorzieningenrechter beoordeelt bij de vraag of zij een voorlopige voorziening zal treffen of het bezwaar een redelijke kans van slagen heeft. Dat kan een reden zijn om het bestreden besluit te schorsen. Om dit te beoordelen geeft zij een voorlopig oordeel over de rechtmatigheid van het besluit dat onderwerp is van het verzoek om een voorlopige voorziening.
17. Verzoeker voert aan dat hij geen onjuiste gegevens heeft verstrekt. De verkeersovertreding in Griekenland was volledig buiten zijn medeweten en controle veroorzaakt door zijn - destijds - minderjarige broertje. Die heeft namelijk verzoekers rijbewijs zonder zijn toestemming gebruikt tijdens een vakantie in Griekenland. Na het ontvangen van de brief van de burgemeester dat er onjuiste informatie was verstrekt bij de aanvraag van verzoekers rijbewijs, is verzoeker in gesprek gegaan met de mensen die met hem op reis waren. Toen heeft zijn broertje bekend dat hij zonder verzoekers medeweten zijn rijbewijs heeft gebruikt om een quad te huren. Zijn broertje is nog niet in het bezit van een rijbewijs en handelde, zoals helaas vaker voorkomt bij losgeslagen pubergedrag, zonder enig verantwoordelijkheidsbesef. Als verzoeker dit had geweten, dan had hij dit gemeld bij de gemeente. Hij wist toen dus niet beter dan dat hij zijn rijbewijs was kwijtgeraakt.
18. Naar het voorlopige oordeel van de voorzieningenrechter heeft de burgemeester zich terecht op het standpunt gesteld dat verzoeker onjuiste gegevens heeft verstrekt bij de aanvraag voor een vervangend rijbewijs. Hij heeft immers verklaard dat het te vervangen rijbewijs in Griekenland vermist is geraakt, met de opmerking ‘verloren: locatie Hotel [hotel] ’ met de toelichting: verloren in hotel tijdens vakantie. Uit informatie van de RDW is echter gebleken dat verzoekers rijbewijs niet vermist was, maar is ingehouden door de Griekse verkeerspolitie te Zakynthos vanwege een overtreding van het Griekse verkeersreglement.
19. Het verhaal van verzoeker dat hij dit niet wist op het moment dat hij zijn vervangende rijbewijs aanvroeg en dat hij pas na het voornemen tot ongeldigverklaring van zijn rijbewijs van zijn broertje heeft vernomen dat die het rijbewijs van verzoeker heeft gebruikt en dat het rijbewijs toen is ingenomen, volgt de voorzieningenrechter niet, gelet op de vele verschillende verklaringen die verzoeker heeft afgelegd. Zo heeft verzoeker zelf verklaard dat zijn broertje verzoekers rijbewijs tijdens de vakantie in Griekenland heeft gebruikt om een quad te huren, omdat zijn broertje geen rijbewijs had. Zijn broertje heeft in de schriftelijke verklaring echter verklaard dat hij tijdens de vakantie op de quad is gaan rijden die voor het hotel stond, en op het moment dat hij werd aangehouden door de politie het rijbewijs van verzoeker heeft getoond dat tussen de papieren van de quad zat. Die verklaringen wijken dus van elkaar af. Ook blijkt uit de overgelegde schriftelijke verklaring van zijn broertje dat zijn broertje wel een rijbewijs heeft, afgegeven op 25 juli 2023, terwijl verzoeker heeft verklaard dat zijn broertje geen rijbewijs had.
20. De indruk van de voorzieningenrechter dat het verhaal van verzoeker niet klopt wordt versterkt door de verklaring van de burgemeester op zitting. Zo heeft de burgemeester op de zitting toegelicht dat verzoeker meerdere verschillende verhalen heeft verteld om het verlies van zijn rijbewijs te verklaren. Bij confrontatie met de gegevens van de RDW heeft hij onder andere verklaard dat hij een auto heeft gehuurd en dat zijn echtgenote reed, terwijl zij geen rijbewijs heeft. Verzoeker heeft toen betwist dat hij is aangehouden door de politie in Griekenland en gezegd dat het iemand anders is geweest. De toelichting van de burgemeester op de zitting is niet opgenomen in het bestreden besluit. De burgemeester kan dit echter nog herstellen in de te nemen beslissing op het bezwaar. Gelet op de tegenstrijdige verklaringen van verzoeker en zijn broertje is de voorzieningenrechter van oordeel dat de burgemeester zich terecht op het standpunt heeft gesteld dat verzoeker onjuiste gegevens heeft verstrekt.
21. In het besluit heeft de burgemeester verder toegelicht dat het vervangende rijbewijs niet aan verzoeker zou zijn afgegeven als de onjuistheid van de door verzoeker bij zijn aanvraag verstrekte gegevens bekend zou zijn geweest. Op de zitting heeft de burgemeester toegelicht dat verzoeker had moeten wachten tot de politie het oude rijbewijs aan verzoeker zou terugsturen in plaats van een nieuwe aanvraag - op grond van onjuiste gegevens - te doen voor een vervangend rijbewijs. Gezien de dwingendrechtelijke formulering van artikel 124, eerste lid aanhef en onder a, van de Wvw 1994 moest verweerder daarom het vervangend rijbewijs van verzoeker ongeldig verklaren. Dit artikel laat geen ruimte voor een belangenafweging.
22. Verzoeker heeft aangevoerd dat de ongeldigverklaring van zijn rijbewijs ingrijpende gevolgen heeft voor zijn dagelijks leven. Hij brengt dagelijks zijn kinderen naar school en sportactiviteiten en is daarnaast zelfstandig ondernemer, waarbij hij afhankelijk is van zijn rijbewijs voor zijn werkzaamheden. Verzoekers broertje heeft verzoekers rijbewijs gebruikt zonder zijn medeweten. Had verzoeker dit eerder geweten, dan hij dit vanzelfsprekend meteen gemeld bij de gemeente. Hij betreurt het ten zeerste dat hij daardoor de indruk heeft gewekt onjuiste informatie te hebben verstrekt, terwijl hij volledig te goeder trouw heeft gehandeld.
23. Bij de beoordeling van een verzoek om voorlopige voorziening weegt de voorzieningenrechter de belangen af. Daarbij geldt echter wel dat hoe groter de kans is dat het bestreden besluit in stand kan blijven, hoe minder ruimte er is voor de belangen van verzoeker. Verzoeker stelt dat de gevolgen van de ongeldigverklaring groot zijn. Omdat de voorzieningenrechter de kans groot acht dat het bestreden besluit in stand kan laten, wegen die gevolgen echter niet voldoende om toch een voorlopige voorziening te treffen.