4.3.2Bewijsoverwegingen
Na een korte algemene inleiding over de smokkelauto, zal de rechtbank hierna per transportdatum een samenvatting geven van de redengevende feiten en omstandigheden uit de bewijsmiddelen en daaraan haar oordeel verbinden. Daarna zal zij ingaan op de vraag hoeveel cocaïne op de desbetreffende dag is vervoerd en in hoeverre de verdachte daarbij betrokken was. Ten slotte zal de rechtbank ingaan op de vraag of hij nauw en bewust heeft samengewerkt met anderen in de zin van medeplegen.
De rechtbank heeft eerder al geconcludeerd dat er te weinig bewijs is voor betrokkenheid van de verdachte bij het transport op 13 september 2023, zodat hij daarvan zal worden vrijgesproken. Gelet op de samenhang van de bevindingen van de verschillende transporten, zal de rechtbank de bevindingen van die datum wél benoemen.
De Mitsubishi Grandis werd gebruikt als smokkelauto voor drugstransporten. Medeverdachte [medeverdachte 2] volgde de Mitsubishi Grandis tijdens die drugstransporten vanaf de omgeving van Utrecht tot aan de parkeerplaats op de [locatie] te Buren in een zogenaamde schaduwauto. Daar vond een bestuurderswissel plaats en werd de Mitsubishi Grandis naar Meteren gereden. Medeverdachte [medeverdachte 2] wachtte op of bij de [locatie] totdat de Mitsubishi Grandis weer terugkwam, waarna hij de auto weer volgde tot ergens in Utrecht. Het ging steeds om transport van cocaïne. Dit volgt uit de verklaring die medeverdachte [medeverdachte 2] als getuige heeft afgelegd bij de rechter-commissaris.
Transport 13 september 2023
Om naar Buren te rijden, moest de Mitsubishi Grandis vanaf Utrecht in zuidelijke richting rijden. Dat deed de Mitsubishi ook op 13 september 2023 rond 14:29 uur. Rond 16:03 uur reed de auto weer in noordelijke richting.
Dezelfde dag om 16:28 uur heeft medeverdachte [medeverdachte 2] met zijn telefoon een foto gemaakt van een blok cocaïne met daarop een [naam] logo. Op 13 september 2023 om 20:41 uur heeft hij ook een notitie aangemaakt in zijn telefoon. Deze notitie, met data en aantallen, heeft de naam ‘ [naam] ’.
De rechtbank oordeelt dat op deze dag met de Mitsubishi Grandis een transport van cocaïne heeft plaatsgevonden. De reisbeweging die de Mitsubishi Grandis op deze dag heeft gemaakt, past bij de route die de auto volgens de verklaring van medeverdachte [medeverdachte 2] maakte als smokkelauto. Bovendien was het tijdsbestek van de reisbeweging op 13 september 2023 gelijk aan het tijdsbestek van de reisbeweging van de Mitsubishi op dagen van andere drugstransporten. Ook acht de rechtbank van belang dat medeverdachte [medeverdachte 2] niet alleen op 13 september 2023, maar ook op de dagen van de andere drugstransporten een soortgelijke notitie met de naam ‘ [naam] ’ in zijn telefoon heeft gemaakt. Als getuige bij de rechter-commissaris heeft medeverdachte [medeverdachte 2] bevestigd dat deze en andere notities in zijn telefoon gingen over de cocaïne die werd vervoerd met de Mitsubishi Grandis.
Transport 25 september 2023
Op 25 september 2023 om 14:20 uur maakte de Mitsubishi Grandis weer een reisbeweging vanuit de omgeving van Utrecht naar het zuiden in de richting van Buren. Nog geen twee uur later, om 16:09 uur, maakte de Mitsubishi Grandis de reisbeweging over dezelfde route terug naar het noorden.
Op 26 september 2023 om 10:30 uur heeft medeverdachte [medeverdachte 2] met zijn telefoon een foto gemaakt van een blok cocaïne met daarop een [naam] logo. Naast dit blok is op de foto een ander blok te zien. Medeverdachte [medeverdachte 2] heeft als getuige bij de rechter-commissaris verklaard dat ‘ [naam] ’ staat voor cocaïne.
Op die 25e september 2023 heeft medeverdachte [medeverdachte 2] met zijn telefoon ook weer een notitie gemaakt, dit keer met de titel ‘ [naam] ’ en het ‘hoofdgetal’ 60 . Achter het hoofdgetal staat ‘ st ’.
De rechtbank oordeelt op basis van het voorgaande dat is bewezen dat ook op 25 september 2023 een transport van cocaïne heeft plaatsgevonden met de Mitsubishi Grandis. De reisbeweging die de Mitsubishi Grandis op deze dag maakte, komt zowel qua route als qua tijdstippen nagenoeg overeen met de reisbeweging die de Mitsubishi Grandis maakte op 13 september 2023 én op de dagen van de drugstransporten die hierna nog aan de orde zullen komen.
Verder zijn op de telefoon van medeverdachte [medeverdachte 2] weer een notitie en foto’s aangetroffen die aansluiten bij een drugstransport op 25 september 2023.
Transporten 6 en 13 oktober 2023
Op 6 en 13 oktober 2023 maakte de Mitsubishi Grandis weer rond de inmiddels gebruikelijke tijdstippen een reisbeweging vanuit de omgeving van Utrecht in de richting van Buren en terug. Dit keer is via de GPS gegevens van de telefoon van medeverdachte [medeverdachte 2] te zien dat hij op die tijdstippen dezelfde route aflegde. Medeverdachte [medeverdachte 2] heeft als getuige bij de rechter-commissaris verklaard dat hij de Mitsubishi Grandis vaker op deze route volgde vanuit een schaduwauto. In de Mitsubishi Grandis werd dan cocaïne vervoerd.
Op deze data heeft medeverdachte [medeverdachte 2] ook weer notities gemaakt in zijn telefoon met de namen ‘ [naam] ’ respectievelijk ‘ [naam] ’ met bovenaan een ‘hoofdgetal’ gevolgd door namen, kleinere getallen, bedragen en termen als betaald en gekregen.
De rechtbank oordeelt op basis van het voorgaande dat is bewezen dat op 6 en 13 oktober 2023 op de gebruikelijke route opnieuw transporten van cocaïne hebben plaatsgevonden met de Mitsubishi Grandis. Dat blijkt niet alleen uit de reisbewegingen van de Mitsubishi Grandis, de GPS gegevens van medeverdachte [medeverdachte 2] en zijn algemene verklaring als getuige bij de rechter-commissaris, maar ook uit het feit dat hij juist weer op deze dagen notities over ‘ [naam] ’ met daarop aantallen heeft aangemaakt in zijn telefoon.
Transport 18 oktober 2023
Op 18 oktober 2023 maakte de Mitsubishi Grandis de bekende reisbeweging opnieuw. Er heeft toen een observatie plaatsgevonden aan de hand van een baken dat onder de Mitsubishi Grandis was geplaatst. De Mitsubishi Grandis werd onder andere waargenomen op de parkeerplaats aan de [locatie] te Buren. Op die bestemming is medeverdachte [medeverdachte 2] tijdens die observatie weer gelokaliseerd aan de hand van zijn GPS gegevens.
Op het moment dat de Mitsubishi terug in Utrecht was, is waargenomen dat medeverdachte [medeverdachte 2] achterin de Mitsubishi Grandis stapte. Even later hebben twee onbekende mannen twee bigshoppers uit de achterbak van de Mitsubishi Grandis gehaald, welke bigshoppers vervolgens zijn gevolgd tot in een woning in Amersfoort. Tijdens een doorzoeking van die woning zijn die twee bigshoppers gevonden, met daarin in totaal 15 blokken cocaïne.
De rechtbank oordeelt op basis van het voorgaande dat is bewezen dat op 18 oktober 2023 opnieuw cocaïne is getransporteerd met de Mitsubishi Grandis.
Transport 26 oktober 2023
Op 26 oktober 2023 heeft de Mitsubishi Grandis rond de gebruikelijke tijdstippen weer een reisbeweging gemaakt in de richting van Buren en terug. Medeverdachte [medeverdachte 2] is aan de hand van zijn GPS gegevens ook weer op de [locatie] in Buren gelokaliseerd op het moment dat de Mistubishi daar volgens de reisbeweging moet zijn geweest.
Deze bevindingen passen bij de verklaring die medeverdachte [medeverdachte 2] als getuige bij de rechter-commissaris heeft afgelegd over zijn rol bij drugstransporten. Hij reed achter de Mitsubishi Grandis aan tot aan de [locatie] in Buren en moest daar wachten op een parkeerplaats en notities bijhouden.
De rechtbank oordeelt dan ook dat op deze dag opnieuw een transport van cocaïne heeft plaatsgevonden met de Mitsubishi Grandis.
Transport 4 december 2023
Op 4 december 2023 reed de Mitsubishi Grandis gevolgd door een Skoda weer naar de [locatie] in Buren. De Mitsubishi Grandis parkeerde daar om 15:56 uur. Om 16:11 uur kwam een Land Rover de parkeerplaats aan de [locatie] oprijden. Een onbekende man stapte toen uit de Mitsubishi Grandis. Een passagier uit de Land Rover, naar later bleek verdachte, nam vervolgens plaats als bestuurder in de Mitsubishi Grandis. Daarna reden de Land Rover en de Mitsubishi Grandis achter elkaar weg in de richting van Meteren. In [plaats 2] reden zij het terrein op van het perceel [adres 2] .
Eerder die middag was de verdachte met een Mercedes Benz Vito naar het perceel [adres 2] te [plaats 2] gekomen. Die Mercedes Benz Vito stond daar nog geparkeerd toen de Mitsubishi Grandis en de Land Rover terugkwamen vanaf de [locatie] . Vanuit die Mercedes Benz Vito heeft verdachte direct na terugkomst op het perceel [adres 2] een kist overgedragen naar de Mitsubishi Grandis. Op dat moment waren de stoelen achterin de Mitsubishi Grandis naar voren geklapt.
Deze gebeurtenissen waren aanleiding om verdachte en de bestuurder van de Land Rover op heterdaad aan te houden. In de Mercedes Benz Vito is na deze aanhouding nog een tweede kist aangetroffen. In de twee kisten bleek in totaal 62 kilogram cocaïne te zitten. Later bleek dat er onder de naar voren geklapte stoelen achterin een verborgen ruimte zat en dat toegang tot deze verborgen ruimte kon worden verkregen door die achterstoelen naar voren te klappen via bepaalde handelingen.
Op het moment van de aanhouding van verdachte en de bestuurder van de Land Rover was medeverdachte [medeverdachte 2] nog op of rond de parkeerplaats aan de [locatie] in Buren. Hij is toen weggereden en vervolgens na een korte achtervolging door de politie ook aangehouden. Tijdens die achtervolging heeft hij in een spraakbericht aan medeverdachte [medeverdachte 3] laten weten dat hij in de problemen zat.
De rechtbank oordeelt op basis van het voorgaande dat is bewezen dat op 4 december 2023 wederom cocaïne is getransporteerd met de Mitsubishi Grandis.
In de telefoon van medeverdachte [medeverdachte 2] zijn notities aangetroffen met de naam ‘ [naam] ’, ‘ [naam] ’, ‘ [naam] ’ en ‘ [naam] ’. Deze notities gaan over cocaïne. Medeverdachte [medeverdachte 2] heeft dat als getuige bij de rechter-commissaris verklaard. Hij maakte deze notities tijdens de drugstransporten. Hij moest controleren of alles goed ging en hij moest bijhouden hoeveel cocaïne werd weggebracht of verkocht. Deze notities heeft hij aangemaakt op 13 september 2023 respectievelijk 25 september 2023, 6 oktober 2023 en 13 oktober 2023.
Op de notitie van 13 september 2023 met de naam ‘ [naam] ’ staat bovenaan: [bijnaam 4] 40, ik 1, [bijnaam 5] 4. Een optelsom van die getallen komt uit op 45.
Op de notitie van 25 september 2023 met de naam ‘ [naam] ’ staat bovenaan het ‘hoofdgetal’ 60 met daarachter ‘st’.
Op de notitie van 6 oktober 2023 met de naam ‘ [naam] ’ staat bovenaan weer het ‘hoofdgetal’ 60 met daarachter ‘st’.
Op de notitie van 13 oktober 2023 met de naam ‘ [naam] ’ staat bovenaan ‘60 st. 60st. 59st. (+2ik)’.
Deze ‘hoofdgetallen’ bovenaan de notities worden steeds gevolgd door namen, kleinere getallen en termen als ‘gekregen’ en ‘betaald’. Dat ziet eruit als een saldolijst.
De rechtbank gaat ervan uit dat ‘st’ achter de ‘hoofdgetallen’ staat voor stuk of stuks. Verbalisanten hebben gerelateerd dat ambtshalve bekend is dat die afkorting in het criminele circuit wordt gebruikt om een kilogram cocaïne aan te duiden.
In een andere telefoon van medeverdachte [medeverdachte 2] is een afbeelding aangetroffen, waarop zes getallen achter elkaar staan. Deze getallenreeks begint met het getal 45. Deze afbeelding, die voor het laatst is bewerkt op 28 november 2023, maakt onderdeel uit van een chatgesprek tussen medeverdachte [medeverdachte 2] en ‘ [A] ’. ‘ [A] ’ heeft de afbeelding naar medeverdachte [medeverdachte 2] gestuurd.
De rechtbank oordeelt dat de ‘hoofdgetallen’ op de notities steeds zien op de hoeveelheid cocaïne die op de desbetreffende dag is getransporteerd. Dat betekent dat op 13 september 2023 een hoeveelheid van 45 kilogram cocaïne is vervoerd, op 25 september 2023, 6 oktober 2023, 13 oktober 2023 en 18 oktober 2023 een hoeveelheid van 60 kilogram en op 26 oktober een hoeveelheid van 61 kilogram cocaïne. Aan die conclusie draagt bij dat de ‘hoofdgetallen’ van de notities van 13 september 2023, 25 september 2023, 6 oktober 2023 en 13 oktober 2023 samen nagenoeg overeenkomen met de getallenreeks van de afbeelding die ‘ [A] ’ aan medeverdachte [medeverdachte 2] heeft gestuurd: 45+60+60+60+60+61 van laatste 61 (2van jou). Een verschil is alleen dat de notitie ‘ [naam] ’ van 13 oktober 2023 eindigt met het ‘hoofdgetal’ 59st. (+2ik), terwijl het daarmee corresponderende deel van de getallenreeks op de afbeelding van ‘ [A] ’ er als volgt uitziet: +61 van laatste 61 (2 van jou). De rechtbank ziet hierin echter dezelfde betekenis en concludeert dat dit deel betekent dat medeverdachte [medeverdachte 2] op de desbetreffende dag zelf 2 kilogram cocaïne heeft afgenomen.
Dat op 18 oktober 2023 ‘slechts’ een hoeveelheid van 15 kilogram cocaïne is aangetroffen, maakt het voorgaande ook niet anders. De verbalisanten hebben de Mitsubishi Grandis niet continu kunnen observeren. Dat betekent dat niet kan worden uitgesloten dat een deel van de getransporteerde cocaïne op een ander moment uit de auto is gehaald of dat een deel van de cocaïne zich nog in de Mitsubishi Grandis bevond nadat er cocaïne is overgeheveld naar de Mercedes (waarin de cocaïne naar Amersfoort is gebracht). Daarnaast blijkt uit de observatie dat NN4, op hetzelfde moment dat NN3 de twee lichtkleurige shoppers uit de achterbak van de Mitsubishi Grandis haalde, een grote plastic zak uit de achterbak van de Mitsubishi Grandis heeft gehaald en daarmee is weggereden in een Renault Clio.
De rechtbank acht niet aannemelijk dat met de latere bewerkingen van de notities de ’hoofdgetallen’ zijn veranderd. Hooguit zijn met de bewerkingen ‘hoofdgetallen’ van andere transporten toegevoegd, zoals op de notitie van 13 oktober 2023 is te zien. Voor de hand ligt verder dat de bewerkingen zijn gedaan om de saldolijst aan te passen en dus om te noteren hoe de cocaïne na het transport over verschillende afnemers is verdeeld.
Betrokkenheid van de verdachte
De verdachte heeft verklaard dat hij meerdere keren betrokken is geweest bij transporten van A naar B. Die transporten hadden een patroon, waarbij spullen werden overgeladen. Hij ging met het busje waar de spullen in gingen. Vervolgens werd de Mitsubishi Grandis opgehaald. Op 4 december 2023 heeft hij in het kader van zo’n transport de Mitsubishi Grandis opgehaald op de [locatie] in Buren.
Ook op 18 en 26 oktober 2023 is de verdachte gelijktijdig met de Mitsubishi Grandis waargenomen op of in de directe omgeving van de [locatie] in Buren. Op 18 oktober 2023 stond hij naast de Mitsubishi Grandis; op 26 oktober 2023 bestuurde hij deze auto.
Medeverdachte [medeverdachte 1] heeft verklaard dat hij ook meerdere keren met de verdachte op de [locatie] in Buren is geweest om een auto op te halen. Hij bracht de verdachte naar die locatie, waarna de verdachte de auto die ze ophaalden bestuurde. Dat was ook het geval op 4 december 2023.
Uit de telefoongegevens van medeverdachte [medeverdachte 1] blijkt dat hij daarnaast op de [locatie] in Buren was op 25 september 2023, 6, 13 en 18 oktober 2023. In het tijdsbestek dat hij daar was, had hij in zijn agenda ook steeds een afspraak staan met de verdachte.
De rechtbank concludeert dat de verdachte en medeverdachte [medeverdachte 1] volgens een vast patroon op 25 september 2023, 6, 13 en 18 oktober 2023 en op 4 december 2023 naar de [locatie] in Buren zijn gegaan om de Mitsubishi Grandis op te halen. Gelet op de waarneming van verdachte als bestuurder van de Mitsubishi Grandis op 26 oktober 2023 gaat de rechtbank ervan uit dat dit vaste patroon ook op 26 oktober 2023 heeft plaatsgevonden. Daarbij heeft medeverdachte [medeverdachte 2] verklaard dat het elke keer dezelfde bestuurder van de Mitsubishi Grandis was.
De rechtbank heeft hiervoor al geoordeeld dat is bewezen dat op al deze dagen cocaïne is getransporteerd met de Mitsubishi Grandis. De rechtbank oordeelt op basis van het voorgaande dat er ook voldoende bewijs is dat de verdachte op al deze dagen als bestuurder betrokken was bij dit transport en cocaïne op een locatie heeft afgeleverd.
Voor ‘vol opzet’ op het transporteren en afleveren van cocaïne op deze dagen acht de rechtbank onvoldoende bewijs aanwezig. De verdachte heeft ontkend dat hij wist dat hij cocaïne vervoerde en er is ook geen ander bewijs waaruit blijkt dat hij hier wetenschap van had. Wel acht de rechtbank bewezen dat de verdachte voorwaardelijk opzet had op het vervoeren van cocaïne.
Voorwaardelijk opzet op een bepaald gevolg is aanwezig als de verdachte zich willens en wetens heeft blootgesteld aan de aanmerkelijke kans dat dat gevolg zal intreden. De beantwoording van de vraag of de gedraging de aanmerkelijke kans op een bepaald gevolg in het leven roept, is afhankelijk van de omstandigheden van het geval, waarbij de aard van de gedraging en de omstandigheden waaronder deze is verricht van betekenis zijn. Bepaalde gedragingen kunnen naar hun uiterlijke verschijningsvorm worden aangemerkt als zo zeer gericht op een bepaald gevolg dat het - behoudens contra-indicaties - niet anders kan zijn dan dat de verdachte de aanmerkelijke kans op het desbetreffende gevolg heeft aanvaard. Voor het aannemen van voorwaardelijk opzet kan onder andere van betekenis zijn dat een verdachte geen onderzoek heeft gedaan in gevallen waarin de omstandigheden van het geval wel om nader onderzoek vragen.
De verdachte heeft in dit geval geen nader onderzoek gedaan naar de goederen die hij moest brengen van A naar B, maar dit wel tot zes keer toe volgens een vast patroon gedaan. Op die manier heeft hij zich willens en wetens bloot gesteld aan de aanmerkelijke kans dat hij drugs moest vervoeren. Daaraan draagt bij dat de Mitsubishi Grandis een verborgen ruimte had, dat deze smokkelauto telkens op of langs de openbare weg door verdachte werd opgehaald en afgeleverd, en dat verdachte de goederen zelf heeft overgeladen van de ene in de andere auto en dus het gewicht van de goederen heeft gevoeld. Dat hij zich bewust was van de aanmerkelijke kans dat het om drugs ging, blijkt bovendien uit zijn eigen verklaring dat hij elke keer hoopte dat ‘er een einde aan zou komen, dat hij erin is getrokken, de boot heel lang heeft afgehouden en toen hij er tot zijn elleboog in zat, er niet meer vanaf kwam’. Achteraf weet hij ook niet waarom hij erin meeging.
De rechtbank concludeert dat de verdachte op 25 september, 6, 13, 18 en 26 oktober 2023 en op 4 december 2023 (als bestuurder) opzettelijk betrokken is geweest bij het transporteren van cocaïne.
Alhoewel de verdachte en medeverdachte [medeverdachte 1] ook op 13 september 2023 een afspraak hadden op het tijdstip dat de Mitsubishi Grandis in Buren is geweest, is er geen bewijs dat zij toen in de buurt van de Mitsubishi Grandis waren. De rechtbank zal de verdachte daarom vrijspreken van het opzettelijk transporteren van cocaïne op deze datum.
De rechtbank oordeelt dat de verdachte met zijn handelingen nauw en bewust heeft samengewerkt met anderen en op die manier als medepleger van het vervoeren van cocaïne kan worden aangemerkt.
Te zien is dat het transport van de cocaïne steeds nauwkeurig was georganiseerd volgens een vast patroon. Er waren telkens meerdere auto’s en meerdere personen betrokken en de verschillende gebeurtenissen haakten naadloos op elkaar in. Daarvoor moet sprake zijn geweest van een goede afstemming. Die vereiste goede afstemming gold ook voor de verdachte. Hij vormde immers één van de schakels in de keten van de verschillende gebeurtenissen. Gezien is ook dat hij met meerdere personen contact had.