ECLI:NL:RBMNE:2023:2156

Uitspraak

RECHTBANK MIDDEN-NEDERLAND

Strafrecht

Zittingsplaats Utrecht

Parketnummer: 16-057994-21

Vonnis van de meervoudige kamer van 11 mei 2023

in de strafzaak tegen

[verdachte],

geboren op [1999] te [geboorteplaats] ,

ingeschreven in de Basisregistratie Personen op het adres:

[adres] , [woonplaats] ,

hierna: verdachte.

1.ONDERZOEK TER TERECHTZITTING

Dit vonnis is op tegenspraak gewezen naar aanleiding van het onderzoek op de terechtzitting van 2 juni 2021, 23 augustus 2021, 1 november 2021, 12 januari 2022, 14 oktober 2022. De zaak is inhoudelijk behandeld op 6, 9, 13, 14 en 16 februari 2023. Het onderzoek ter terechtzitting is gesloten op 20 maart 2023. Op 31 maart 2023 heeft de rechtbank het onderzoek heropend en is het onderzoek ter terechtzitting direct hervat en voortgezet op 20 april 2023. Het onderzoek ter terechtzitting is opnieuw gesloten op 28 april 2023.

De rechtbank heeft kennisgenomen van de vordering en standpunten van de officier van justitie mr. H.C. van Ooijen en van hetgeen verdachte en zijn raadsman mr. A.C. Vingerling, advocaat te Utrecht, naar voren hebben gebracht.

2.INLEIDING ONDERZOEK 31NIX20

In de periode van 3 november 2019 tot 29 februari 2020 werden in diverse plaatsen in Duitsland acht (pogingen tot) plofkraken van geldautomaten gepleegd. Begin maart 2020 werd er via een Europees Onderzoeksbevel, afkomstig van de Staatsanwaltschaft Osnabrück, informatie ontvangen over een aantal gepleegde plofkraken in de deelstaat Nedersaksen. Bij in ieder geval twee van de opgeblazen pinautomaten was de aanval gericht op een pinautomaat van de firma Wincor Nixdorf, type Procash 4000. Bij deze plofkraken werd geen geld buitgemaakt. Van de andere zes plofkraken slaagden er drie.

Eind januari 2020 werd er door een man, die opgaf te zijn genaamd [nepnaam] , bij een bedrijf in Duitsland via het mailadres [e-mail adres] @live.nl een pinautomaat besteld van het merk Wincor Nixdorf, type Procash 4000. Ook is er door de besteller contact gelegd met het bedrijf middels het telefoonnummer: [telefoonnummer] . " [nepnaam] " hoefde geen speciale uitvoering, wilde een zogenaamde "Reloader" en wilde deze "zo snel mogelijk" hebben. De rekening moest worden verstuurd en op naam gezet worden van de firma [firma] , [adres] , [vestigingsplaats] in Spanje. De pinautomaat moest geleverd worden op het adres [adres] te [woonplaats] .

Naar aanleiding van bovenstaande bevindingen vermoedden de Duitse autoriteiten dat de pinautomaat van dit type werd aangeschaft om deze technisch te onderzoeken en voor proefontploffingen te benutten, teneinde in de toekomst succesvolle aanvallen op geldautomaten voor te bereiden en uit te voeren.

Vervolgens is een onderzoek gestart dat zich aanvankelijk richtte op het achterhalen van de identiteit van [nepnaam] . Op basis van diverse onderzoeksbevindingen was het vermoeden van de politie dat dit [medeverdachte 1] betrof. Door de Duitse politie werd er plaatsbepalings- en afluisterapparatuur in de betreffende pinautomaat geplaatst. Deze pinautomaat werd daadwerkelijk geleverd op de [adres] in [woonplaats] .

Tussen 19 maart 2020 en 14 juli 2020 worden er nog eens vijf pinautomaten besteld en geleverd op de [straat] .

Op basis van onderzoeksbevindingen uit Duitsland en Nederland is op 1 april 2020 het onderzoek Nix gestart. Gedurende het onderzoek zijn de volgende verdachten in beeld gekomen: [medeverdachte 1] , [verdachte] , [medeverdachte 2] , [medeverdachte 3] , [medeverdachte 4] , [medeverdachte 5] en [medeverdachte 6] . [medeverdachte 1] is op [2020 ] overleden na een explosie op de [adres] te [woonplaats] , waardoor zijn vervolging op grond van artikel 69 van het Wetboek van Strafrecht is komen te vervallen. De bevindingen naar aanleiding van zijn overlijden zijn vastgelegd in Zaaksdossier 8. Het gehele onderzoek is vastgelegd in 10 zaaksdossiers. In het onderstaande overzicht is schematisch weergegeven welke personen in welk zaaksdossier verdachte zijn.

Zaaksdossier 1: Deelname aan crimineel samenwerkingsverband (CSV)

Zaaksdossier 2: Plofkraak Wachtendonk (Duitsland)

Zaaksdossier 3: Poging plofkraak Geldern (Duitsland)

Zaaksdossier 4: Poging Plofkraak Alpen-Veen (Duitsland)

Zaaksdossier 5: Brandstichting Audi S5 Cabrio [woonplaats]

Zaaksdossier 6: Aantreffen Audi A27

Zaaksdossier 7: Diefstal, brand Audi RS4 [kenteken]

Zaaksdossier 8: Explosie [adres] [woonplaats]

Zaaksdossier 9: Aantreffen explosieven ‘s-Hertogenbosch

Zaaksdossier 10: Dodelijk ongeval A2

Zaaksdossier

Verdachten

[verdachte]

[medeverdachte 2]

[medeverdachte 3]

[medeverdachte 4]

[medeverdachte 5]

[medeverdachte 6]

3.TENLASTELEGGING

De tenlastelegging is op de zitting van 12 januari 2022 nader omschreven. De nader omschreven tenlastelegging is als bijlage aan dit vonnis gehecht.

De verdenking komt, kort en feitelijk weergegeven, neer op het volgende:

Feit 1: deelneming aan een criminele organisatie in de periode van 1 maart 2020 tot en met 2 maart 2021 te Nederland en Duitsland met [medeverdachte 1] en/of [medeverdachte 6] en/of [medeverdachte 4] en/of [medeverdachte 2] en/of [medeverdachte 3] en/of [medeverdachte 5] en/of anderen, welke organisatie tot oogmerk had het plegen misdrijven, te weten het plegen van plofkraken;

Feit 2: hij zich in de periode van 1 maart 2020 tot en met 2 maart 2021 te Nederland en/of Duitsland samen met anderen schuldig heeft gemaakt aan de voorbereiding van plofkraken;

Feit 3: hij op 8 augustus 2020 te Wachtendonk (Duitsland) samen met [medeverdachte 3] en/of [medeverdachte 2] een ontploffing teweeg heeft gebracht in een geldautomaat van de Sparkasse bank door explosieven aan te brengen in die geldautomaat, terwijl gemeen gevaar voor goederen en/of levensgevaar en/of gevaar voor zwaar lichamelijk letsel voor personen te duchten was;

Feit 4: hij op 8 augustus 2020 te Wachtendonk (Duitsland) samen met [medeverdachte 3] en [medeverdachte 2] een geldbedrag (van ongeveer 167.000 euro) heeft weggenomen uit een geldautomaat van de Sparkasse bank door middel van braak en/of verbreking;

Feit 5: hij op 8 augustus 2020 te Wachtendonk (Duitsland) samen met [medeverdachte 3] en/of [medeverdachte 2] een gebouw heeft vernield door explosieven aan te brengen en de geldautomaat van de Sparkasse bank te laten exploderen, terwijl gemeen gevaar voor goederen en/of levensgevaar en/of gevaar voor zwaar lichamelijk letsel voor personen te duchten was;

Feit 6: hij op 4 september 2020 te Geldern (Duitsland) samen met [medeverdachte 3] en/of [medeverdachte 2] heeft geprobeerd geld uit een automaat van de Sparkasse bank weg te nemen door middel van braak en/of verbreking.

4.VOORVRAGEN

Geldigheid dagvaarding

4.1.

Het standpunt van de verdediging

De raadsman heeft aangevoerd dat de dagvaarding partieel nietig dient te worden verklaard voor wat betreft de voorbereidingshandelingen ten laste gelegd onder feit 2. Hij heeft daartoe – kort en zakelijk weergegeven – aangevoerd dat het onder feit 2 een verzamelfeit betreft. Gedurende een lange periode worden diverse gedragingen aan verdachte verweten, maar dit wordt niet concreet gemaakt. Het is aldus onvoldoende duidelijk tegen welke concrete beschuldigingen de verdediging zich dient te verdedigen. Indien het uitgangspunt is dat de zaaksdossiers richtinggevend zijn voor het onder feit 2 tenlastegelegde, valt op dat de tenlastegelegde periode een veel ruimere periode betreft dan de periode waarop de zaaksdossiers betrekking hebben.

4.2.

Het standpunt van de officier

De officier van justitie heeft zich op het standpunt gesteld dat in de tenlastelegging een voldoende concreet misdrijf is genoemd, namelijk het teweeg brengen van een ontploffing. In diverse gedachtestreepjes is uiteengezet welke specifieke voorbereidingshandelingen het betreft. Daarnaast is in ieder zaaksdossier opgenomen op welke verdachten het dossier betrekking heeft en in het zaaksdossier wordt duidelijk welke strafbare feiten het betreft.

4.3.

Het oordeel van de rechtbank

De rechtbank verwerpt het verweer van de verdediging. De omschrijving van hetgeen verdachte onder feit 2 in de tenlastelegging wordt verweten is voldoende feitelijk en in samenhang met de inhoud van het dossier moet het verdachte duidelijk zijn geweest welke handelingen hem worden verweten. De tenlastelegging van dit feit houdt in dat verdachte – kort samengevat – plofkraken heeft gepland, voertuigen heeft verworven, accu’s en/of jerrycans en/of gasflessen en/of kabels en/of tasers heeft geregeld en explosieven in bezit heeft gehad en/of heeft gebruikt. Dat zijn allemaal feitelijke gedragingen. In het onderzoek is per zaak een zaaksdossier opgemaakt met daarin een beschrijving van de strafbare feiten, waaronder de voorbereiding van plofkraken. Per verdachte is voorts aangegeven of zij een, volgens de politie, strafbare betrokkenheid in dat zaaksdossier hebben (zie paragraaf 2 in dit vonnis).

Hoewel de officier van justitie er voor had kunnen kiezen om in de tenlastelegging te verwijzen naar die zaaksdossiers, was dat in dit geval – gelet op het voorgaande - niet nodig om de specifieke voorbereidingshandelingen van verdachte goed te kunnen duiden. Dat er een ruimere periode ten laste is gelegd dan de periode waarop de zaaksdossiers betrekking hebben, is geen omstandigheid die maakt dat de tenlastelegging onduidelijk is.

Het verweer van de verdediging wordt dan ook verworpen. De dagvaarding is geldig.

Overige voorvragen

De rechtbank is bevoegd tot kennisneming van het ten laste gelegde, de officier van justitie is ontvankelijk in de vervolging van verdachte en er zijn geen redenen voor schorsing van de vervolging.

5.WAARDERING VAN HET BEWIJS

5.1.

Het standpunt van de officier van justitie

De officier van justitie acht alle ten laste gelegde feiten wettig en overtuigend te bewijzen. Blijkens haar aan de rechtbank overgelegde schriftelijke requisitoir baseert de officier van justitie de bewezenverklaring op – kort samengevat – de eigen verklaring van verdachte afgelegd op de zitting van 6 februari 2023, de OVC-gesprekken, de camerabeelden van de [straat] , de verklaringen van medeverdachte [medeverdachte 3] afgelegd bij de politie, de telecomgegevens, het proces-verbaal bevindingen dat ziet op de aangetroffen goederen in de Audi met kenteken [kenteken] op de A27 op 31 oktober 2020 en het proces-verbaal bevindingen dat ziet op de diefstal en brandstichting van de Audi met kenteken [kenteken] op 4 november 2020. De officier van justitie is van mening dat de ten laste gelegde periode voor de deelneming aan het crimineel samenwerkingsverband (feit 1) en het voorbereiden van plofkraken (feit 2) moet worden verkort, namelijk tot 24 december 2020.

5.2.

Het standpunt van de verdediging

De raadsman refereert zich aan het oordeel van de rechtbank ten aanzien van feiten 4 en 6. Ten aanzien van feiten 3 en 5 verzoekt de raadsman verdachte partieel vrij te spreken van het ten laste gelegde levensgevaar en/of zwaar lichamelijk letsel voor toevallige voorbijgangers en/of bewoners. Dat er sprake is geweest van gevaar voor de omwonenden en/of voorbijgangers is niet vast te stellen aan de hand van de bewijsmiddelen. Verder stelt de raadsman dat in het geval het bestaan van een criminele organisatie bewezen wordt geacht en verdachte als deelnemer wordt gezien, dit heeft te gelden voor een kortere periode dan ten laste gelegd, namelijk van juli tot en met [2020 ] (zijnde de datum van het overlijden van [medeverdachte 1] ). Ten aanzien van feit 2 (voorbereidingshandelingen) stelt de raadsman eveneens dat de periode ingekort moet worden, namelijk primair van 31 oktober 2020 tot 24 december 2020 of subsidiair van juli 2020 tot 24 december 2020.

5.3.

Het oordeel van de rechtbank^[1]

5.3.1

Algemeen

De rechtbank bespreekt hieronder de gebezigde bewijsmiddelen en zal hier per feit vervolgens een bewijsoverweging aan wijden. De rechtbank begint met de bespreking van de ten laste gelegde feiten die zien op de plofkraak gepleegd in Wachtendonk op 8 augustus 2020 (zaaksdossier 2), gevolgd door de poging plofkraak in Geldern (zaaksdossier 3). Daarna zullen de voorbereidingshandelingen weergegeven onder feit 2 besproken worden (zaakdossiers 6, 7 en 10) en tot slot het crimineel samenwerkingsverband (zaaksdossier 1).

Ondanks het feit dat voor de meeste tenlastegelegde feiten verdachte ter terechtzitting een bekennende verklaring heeft afgelegd en de verdediging zich voor een aantal feiten heeft gerefereerd aan het oordeel van de rechtbank en geen vrijspraak heeft bepleit, zal de rechtbank desondanks niet volstaan met het opsommen van de bewijsmiddelen. Dat heeft ermee te maken dat vonnis onderdeel uitmaakt van de strafzaak 31NIX20, waarbij de bewijsmiddelen in de vonnissen van de medeverdachten ten aanzien van dezelfde verdenkingen wél uitgewerkt moesten worden. Om die reden heeft de rechtbank in deze met elkaar samenhangende vonnissen voor eenzelfde opzet gekozen.

De rechtbank gaat op grond van wettige bewijsmiddelen van de volgende feiten en omstandigheden uit, welke bewijsmiddelen telkens slechts worden gebezigd tot het bewijs van dat ten laste gelegde feit waarop deze blijkens de inhoud kennelijk betrekking hebben. Sommige onderdelen van de bewijsmiddelen hebben niet betrekking op alle feiten, maar op één of meerdere feiten.

5.3.2

Identificatie

Veel van het bewijsmateriaal in het onderzoek 31NIX20 bestaat uit afgeluisterde telefoongesprekken en opnames vertrouwelijke communicatie (OVC), waarin de afgeluisterde personen elkaar en anderen veelal met bijnamen aanspreken.

De rechtbank gaat daarom eerst in op de koppeling van specifieke telefoonnummers en bijnamen aan de verschillende verdachten in het onderzoek.

Telefoonnummers

In het onderzoek 31NIX20 zijn verschillende telefoongesprekken opgenomen en afgeluisterd. Dit betreffen onder andere gesprekken gevoerd met en door de gebruikers van de onderstaande nummers.

Uit het proces-verbaal bevindingen inhoudende de telefonische contacten van [medeverdachte 6] blijkt – zakelijk weergegeven – het volgende^[2]:

Sinds 5 september 2020 werden de gesprekken van het telefoonnummer
[telefoonnummer]

geïntercepteerd. Uit de opgenomen en beluisterde tapgesprekken is gebleken dat het

telefoonnummer in gebruik is bij [medeverdachte 6] , geboren op [1991] . Uit onderzoek is gebleken dat [medeverdachte 6] een vriendin betrof van [medeverdachte 1] .

Uit diverse tapgesprekken is gebleken dat [medeverdachte 6] telefonisch contact heeft met de gebruiker van het telefoonnummer [telefoonnummer] . Deze persoon wordt door [medeverdachte 6] zowel [bijnaam medeverdachte 6] als [bijnaam medeverdachte 6] genoemd. In een tapgesprek geeft de gebruiker van het telefoonnummer [telefoonnummer] aan woonachtig te zijn op nummer 9B. In politiesystemen wordt opgegeven dat het telefoonnummer [telefoonnummer] in gebruik is bij: [medeverdachte 3] , geboren op [2000] , wonende [adres] , [woonplaats] . Gezien het bovenstaande is het aannemelijk dat [medeverdachte 3] de gebruiker is van het telefoonnummer
[telefoonnummer].

Uit opgenomen en beluisterde telefoongesprekken blijkt dat [medeverdachte 6] geregeld telefonisch contact heeft met de gebruiker van het telefoonnummer [telefoonnummer] welke door haar [bijnaam verdachte] / [bijnaam verdachte] / [bijnaam verdachte] (fon) wordt genoemd. Uit de tapgesprekken is gebleken dat [bijnaam verdachte] eveneens een contact was van [medeverdachte 1] . Het telefoonnummer
[telefoonnummer]staat blijkens CIOT op naam van [verdachte] , [adres] te [woonplaats] .

Uit de verklaring van [verdachte] afgelegd op de zitting van 6 februari 2023 blijkt – zakelijke weergegeven – het volgende^[3]:

De voorzitter vraagt verdachte of hij de gebruiker is van het telefoonnummer eindigend op

[telefoonnummer] . De verdachte antwoordt dat dit zijn telefoonnummer is.

Uit het proces-verbaal bevindingen inhoudende identificatie gebruiker [telefoonnummer] blijkt – zakelijk weergegeven – het volgende^[4]:

[telefoonnummer] : Na het beluisteren en uitwerken van de gesprekken kan worden gesteld dat de gebruiker van dit toestel is:

Achternaam: [medeverdachte 2]

Voornamen: [voornamen]

Geboren: [2000]

Uit de bevraging van het nummer [telefoonnummer] bij het CIOT blijkt dat het nummer is afgegeven aan

bovengenoemde [medeverdachte 2] . Het betreft een abonnement afgesloten bij de provider Tele2.

Uit het proces-verbaal bevindingen inhoudende identificatie gebruiker [telefoonnummer] blijkt – zakelijk weergegeven – het volgende^[5]:

[telefoonnummer] : Na het beluisteren en uitwerken van de gesprekken kan worden gesteld dat de gebruiker van dit toestel is:
Achternaam: [medeverdachte 4]
Voornamen: [voornamen]

Geboren: [1997]
Uit het bevragen van het nummer [telefoonnummer] bij het CIOT blijkt dat het nummer is afgegeven aan bovengenoemde [medeverdachte 4] . Het betreft een abonnement afgesloten bij de provider T-Mobile.

Uit het proces-verbaal bevindingen inhoudende identificatie gebruiker [telefoonnummer] blijkt – zakelijk weergegeven – het volgende^[6]:

Uit onderzoek is gebleken dat het mobiele nummer [telefoonnummer] ( [telefoonnummer] ) in gebruik was bij [medeverdachte 1] .

De rechtbank komt op basis van de bovenstaande bewijsmiddelen tot de conclusie dat de volgende telefoonnummers toebehoren aan de volgende personen:

 [telefoonnummer] : [telefoonnummer] : [medeverdachte 6] ;

 [telefoonnummer] : [telefoonnummer] : [medeverdachte 3] ;

 [telefoonnummer] : [telefoonnummer] : [verdachte] ;

 [telefoonnummer] : [telefoonnummer] : [medeverdachte 2] ;

 [telefoonnummer] : [telefoonnummer] : [medeverdachte 4] ;

 [telefoonnummer] : [telefoonnummer] : [medeverdachte 1] .

Bijnamen

Uit het verhoor van [medeverdachte 3] blijkt – zakelijk weergegeven – het volgende^[7]:

V: Wat voor bijnaam had [medeverdachte 2] ?

A: [bijnaam medeverdachte 2]

Uit het verhoor van [medeverdachte 6] blijkt – zakelijk weergegeven – het volgende^[8]:

V: Hoe werd [medeverdachte 1] genoemd?

A: [bijnaam medeverdachte 1] .

Uit het proces-verbaal bevindingen vaststelling identiteit [medeverdachte 5] blijkt – zakelijk weergegeven – het volgende^[9]:

Uit deze opgenomen en uitgewerkte gesprekken is gebleken dat [verdachte] zeer geregeld contact heeft met iemand die door hem “ [medeverdachte 5] ” alsmede [bijnaam medeverdachte 5] wordt genoemd.

Uit een OVC-gesprek in de nacht van 4 november 2020 blijkt dat [verdachte] het kenteken van de Volkswagen Polo gebruikt door [medeverdachte 5] / [bijnaam medeverdachte 5] uit zijn hoofd weet en noemt het kenteken [kenteken] . Genoemd voertuig staat op naam van de vriendin van [medeverdachte 5] . Uit 19 politiemutaties is gebleken dat de daadwerkelijke gebruiker van het voertuig [medeverdachte 5] bleek te zijn.

Uit een uitgewerkt OVC-gesprek sessienummer 12935 en 12936 blijkt dat genoemde [medeverdachte 5] een kind heeft genaamd [A] , welke op [geboortedag] jarig is. Uit bevraging in de Gemeentelijke Basisadministratie is gebleken dat [medeverdachte 5] en [B] de ouders zijn van: [A] , geboren op [2019] .

Gezien bovenstaande is aannemelijk dat als door [verdachte] met dan wel over [bijnaam medeverdachte 5] en of [medeverdachte 5] wordt gesproken hiermee [medeverdachte 5] wordt bedoeld.

Meerdere personen die in het onderzoek 31NIX20 een rol hebben gespeeld worden met bijnamen aangeduid in de onderlinge communicatie. Uit de bewijsmiddelen leidt de rechtbank af dat aan de volgende personen de volgende bijnamen worden toegeschreven:

 [verdachte] : [bijnaam verdachte] / [bijnaam verdachte] ;

 [medeverdachte 2] : [bijnaam medeverdachte 2] ;

 [medeverdachte 3] : [bijnaam medeverdachte 6] ;

 [medeverdachte 1] : [bijnaam medeverdachte 1] ;

 [medeverdachte 5] : [bijnaam medeverdachte 5] .

Deze bijnamen worden meermaals aangehaald in het vonnis en daarmee worden dan de bovenstaande personen bedoeld.

5.3.3.

Bewijsmiddelen ten aanzien van de feiten 3, 4 en 5: Plofkraak Wachtendonk

Uit de in het Nederlands vertaalde aangifte van Sparkasse bank blijkt – zakelijk weergegeven – het volgende^[10]:

Gebeurtenis: bijz. ernstig geval van diefstal in/uit banken, sparkassen

Gebeurtenis/delict: veroorzaken van springstofexplosie

Plaats delict: Friedensplatz 6, 47669 Wachtendonk

Staat: Duitsland

Tijd delict:

Begin zaterdag 08-08-2020 04:30 uur

Einde zaterdag 08-08-2020 04:38 uur

Soort instelling: financiële instelling

Naam instelling: Sparkasse Krefeld, Krefeld

Het betroffen filiaal van de Sparkasse bevindt zich in het centrum van de gemeente Wachtendonk. Het filiaal bevindt zich op de begane grond van een meergezinshuis aldaar.

Op straat en de parkeerplaatsen aldaar worden ontelbare glasscherven waargenomen. Voorts liggen glasscherven en de bijhorende kozijnen van de automatenruimte op de stoep. Een aantal coupures/geldbundels ligt onder het puin.

In de binnenruimte van het filiaal is het een ravage. Tenminste een van de geldautomaten is totaal vernield, diverse metalen voorwerpen liggen op de grond. Bovendien is er een groot aantal coupures en geldbundels verspreid. Er is onder andere een deur uit het kozijn gerukt. In het gehele filiaal is een geur van omgezette springstof te ruiken.

Uit het verhoor van [medeverdachte 3] blijkt – zakelijk weergegeven – het volgende^[11]:

[medeverdachte 3] : ik ben betrokken geweest bij Wachtendonk.

(…)

[medeverdachte 3] : bij Wachtendonk was ik bestuurder.

[medeverdachte 3] : (…) toen zijn we met die Q3 gaan verkennen, Wachtendonk, heel ver weg eerst, bij Mac Donalds, een hokje met een rolluik.

V: pinautomaat bedoel je.

[medeverdachte 3] : ja, ik zei met kinderen is gevaarlijk, zeiden ze nee in de nacht toch geen kinderen. Toen

Wachtendonk, ik zei ik wil wel de route bekijken, toen gingen we terug.

[medeverdachte 3] : (…) toen gingen we naar Wachtendonk, goed gekeken of er mensen waren, (…) voor ik het wist, ik hoorde een boefffff, alles over die [bijnaam verdachte] heen, hun kwamen met een tas vol geld in de auto, toen gingen we weg ik zat te trillen achter het stuur, hij ging niet harder dan 200, naar een huis, tellen, ieder zijn deel.

(…)

V: met hoeveel waren jullie in Wachtendonk?

[medeverdachte 3] : ik zit alleen in de auto, we waren met 3 man in Wachtendonk.

Uit het verhoor van [medeverdachte 3] blijkt – zakelijk weergegeven – het volgende:

V: het verkennen, wanneer was dat?

[medeverdachte 3] : weet ik niet, paar dagen van te voren volgens mij.

V: wie deden die verkenning?

(…)

[medeverdachte 3] : met [bijnaam verdachte] , ik heb liever niet dat ik namen noem,

V: wat zijn de dingen waar je rekening mee houdt bij de verkenning, hoe kom ik zo snel mogelijk weg?

[medeverdachte 3] : ja de route.

V: en wat tref je op die route aan?

[medeverdachte 3] : ja daarom ging ik 2, 3 keer rijden met die Q3.^[12]

(…)

V: als we het over Wachtendonk hebben, hoe ging dat die nacht, wanneer wist je dat je mee moest?

[medeverdachte 3] : ik lag al in bed, en toen werd ik gebeld door [medeverdachte 6] . Ze zei dit is jouw dag dat je een paar tonnetjes gaat verdienen. Toen kwamen ze met de auto.

V: Bij haar voor de deur?

[medeverdachte 3] : ja bij haar onder.

V: in welke auto kwamen ze aan rijden?

[medeverdachte 3] : die Audi die in de fik is gestoken.

V: die S5. [medeverdachte 2] en [bijnaam verdachte] zaten in die auto.

[medeverdachte 3] : [medeverdachte 2] en [verdachte] , [verdachte] reed en [medeverdachte 2] zat achterin (…) toen ik zag Wachtendonk, toen stopte ik, in een weiland ergens in de bossen, ik zeg wat gaan we doen, ja werken, ben ik erheen gereden (…)

[medeverdachte 3] : hun stapten uit.

(…)

[medeverdachte 3] : ik hoorde alleen ruiten eruit springen, alsof je vuurwerk in het water gooit, die druk, zag van alles naar buiten vliegen, die jongens zaten helemaal onder het glas, toen auto ging niet starten, ik dacht dadelijk die knal springen die airbags eruit, dus ik moest starten, hij ging niet harder als 200, toen naar [medeverdachte 6] gereden daar onder. (…) Toen kwam [bijnaam medeverdachte 1] me ophalen, hij zei topper van me, toen zijn we gaan tellen.

(…)

V: [medeverdachte 1] komt jou halen, je ziet de tas met geld, er wordt geteld, 167 duizend euro, op die locatie moet er gedeeld worden, hoeveel procent de driver?

[medeverdachte 3] : iedereen kreeg even veel.

V: jij, [bijnaam verdachte] , [medeverdachte 2] en [bijnaam medeverdachte 1] .

[medeverdachte 3] : ja, ik had maar achtduizend euro, niet twaalf, ik moest nog aan [medeverdachte 6] geven, want zij moest nog procenten hebben voor het aanleveren van hem bij de groep, daarom was ik zo boos geworden.

V: 167 gedeeld door vier

[medeverdachte 3] : ja 41 zoiets.^[13]

Uit de verklaring van [verdachte] afgelegd op de zitting van 6 februari 2023 blijkt – zakelijke weergegeven – het volgende^[14]:

De voorzitter houdt verdachte voor dat de politie vermoedt dat hij samen met

medeverdachte [medeverdachte 3] op 6 en 7 augustus 2020 verkenningen heeft uitgevoerd in

Duitsland. [medeverdachte 3] heeft dit bij de politie bevestigd.

De verdachte antwoordt dat dit klopt. Hij heeft samen met medeverdachte [medeverdachte 3] in de Q3 op beide dagen voorverkenningen gedaan.

De voorzitter houdt verdachte voor dat er OVC-gesprekken van 6 en 7 augustus 2020,

opgenomen in de Audi Q3, zijn uitgewerkt en dat de politie vermoedt dat er

voorverkenningen werden uitgevoerd bij banken in Duitsland om plofkraken te plegen.

De voorzitter vraagt verdachte of hij hierover heeft gesproken met [medeverdachte 3] .

De verdachte antwoordt bevestigend en verklaart dat er sprake was van voorverkenningen in Duitsland om plofkraken te plegen.

De voorzitter vraagt of verdachte aanwezig was bij de plofkraak in Wachtendonk op 8

augustus 2020.

De verdachte antwoordt dat hij hierbij aanwezig was.

De voorzitter vraagt wie de auto bestuurde.

De verdachte antwoordt dat [medeverdachte 3] reed.

De voorzitter vraagt verdachte wat zijn rol was bij de plofkraak in Wachtendonk.

De verdachte antwoordt dat hij uitvoerder was.

De voorzitter houdt verdachte voor dat de politie vermoedt dat er op de dag van de

plofkraak in Wachtendonk in een Audi S5 is gereden en vraagt verdachte of dit klopt.

De verdachte geeft aan dat dit klopt.

De voorzitter vraagt of het OVC012-gesprek (pagina 320 van het zaaksdossier 1) in de

Volkswagen Polo van verdachte met sessienummer 9021N over de plofkraak in

Wachtendonk gaat.

De verdachte antwoordt dat dit gesprek over de plofkraak in Wachtendonk gaat.

De voorzitter vraagt wiens idee het was om specifiek naar de bank in Wachtendonk te gaan.

De verdachte antwoordt dat dit [medeverdachte 1] zijn idee was.

Uit het OVC012-gesprek in de Volkswagen Polo van [verdachte] met sessienummer 9021N blijkt – zakelijk weergegeven – het volgende^[15]:

[verdachte] : Hé mattie, deze jongens, die kanker boys toen ik met hun had gewerkt.. [bijnaam medeverdachte 2] en die

jongen uit Den Bosch, was voor allebei hun eerste keer.

Nnm: Oh, qua rijden.

[verdachte] : Ja. het was voor hun allebei, voor hun allebei was eerste keer een plof voor hun.

Uit het proces-verbaal bevindingen analyse Wachtendonk augustus 2020 blijkt – zakelijk weergegeven – het volgende^[16]:

Omstreeks 02.19 uur viel de [telefoonnummer] in gebruik bij [verdachte] stil (c.q. gaat uit). De telefoon [telefoonnummer] in gebruik bij [medeverdachte 3] viel om 02.38 uur stil. De [telefoonnummer] in gebruik bij [medeverdachte 2] viel na 00.34 uur

(Zaltbommel) stil. Later die nacht verplaatste ook de BMW van [medeverdachte 1] ( [kenteken] ) zich naar de Onderwijsboulevard en arriveerde daar rond 05.47 uur. Rond dat tijdstip (05.47 uur) straalde de telefoon van [medeverdachte 3] [telefoonnummer] ook weer aan in ‘s-Hertogenbosch (mast Jagersheuvelstraat). Later die ochtend reed de BMW weer van Den Bosch naar Nieuwegein. Rond het tijdstip dat de BMW van [medeverdachte 1] in Vianen/Nieuwegein aankwam, kwam ook het nummer in gebruik bij [verdachte] ( [telefoonnummer] ) weer over de mast in Utrecht (Laan van Maarschalkerweerd) (ca. 09.49 uur). Rond dat tijdstip kwam ook het nummer van [medeverdachte 2] [telefoonnummer] over de mast in Nieuwegein (Graaf Karellaan).

Uit het OVC-gesprek in de woning van [medeverdachte 6] met sessienummers 20194 blijkt – zakelijk weergegeven – het volgende^[17]:

[medeverdachte 6] is in de woning met een nnman ( [bijnaam medeverdachte 2] ). In verwijzing naar het opgemaakte proces-verbaal vaststelling identiteit/stemherkenning [medeverdachte 2] [nummer] .amb is duidelijk geworden dat de man in de woning in onderstaand gesprek [medeverdachte 2] (bijnaam [bijnaam medeverdachte 2] ) betreft:

nnman: want die, [bijnaam verdachte] had tegen mij gezegd, ik ga weer inshallah meer ploffen, dus okay, hij is gewoon een beetje veranderd sinds die

[medeverdachte 6] : ja

nnman: sinds die doekoe heeft gepakt.

(…)

[medeverdachte 6] : Waarom had jij het bij [bijnaam medeverdachte 1] ? snap niet dat jij het bij [bijnaam medeverdachte 1] had, waarom heb je het niet bij je oom gelaten?

nnman: Niet mn oom, ik had zat plek, ik ben die dag samen met [bijnaam medeverdachte 1] (bijnaam [medeverdachte 1] ) in de auto, en met [bijnaam verdachte] (bijnaam [verdachte] ), hij zegt tegen mij, toen in Nieuwegein waren, hij zegt, waar ga je je geld houden? Ik zeg ik hou het bij mezelf, toen zei [bijnaam verdachte] , je kan het beter bij [bijnaam medeverdachte 1] laten, je weet toch is gewoon veilig, dit en dat, ging niet gewoon dit en dat.

Bewijsoverwegingen

Op grond van voorgaande bewijsmiddelen is de rechtbank van oordeel dat verdachte tezamen en in vereniging met medeverdachten [medeverdachte 3] en [medeverdachte 2] de plofkraak in Wachtendonk heeft gepleegd.

Gevaar voor goederen en/of levensgevaar en/of gevaar voor zwaar lichamelijk letsel

De rechtbank dient, zowel voor feit 3 als voor feit 5, de vraag te beantwoorden of er gemeen gevaar voor goederen is ontstaan. Om dat aan te kunnen nemen dient dat gevaar ten tijde van de plofkraak naar algemene ervaringsregels voorzienbaar te zijn geweest. Hiertoe overweegt de rechtbank als volgt. Het is een feit van algemene bekendheid dat een plofkraak veel schade kan aanrichten, niet alleen aan de pinautomaat zelf maar ook aan goederen en gebouwen in de directe omgeving daarvan. De rechtbank is van oordeel dat het gelet op de kracht van een dergelijke explosie gemeen gevaar voor goederen evident te duchten was. Dat gevaar heeft zich in dit geval overigens ook gerealiseerd. Uit de foto’s van de plaats delict blijkt dat kozijnen zijn ontzet, ruiten zijn vernield en het plafond is beschadigd.

Op basis van het dossier in de onderhavige zaak kan worden vastgesteld dat boven de ruimte waarin de geldautomaat van de Sparkasse bank zich bevond en waar een ontploffing teweeg is gebracht een woning is gesitueerd. Ten tijde van de ontploffing waren twee personen aanwezig in de slaapkamer direct boven de ruimte waar de pinautomaat stond. In het dossier bevindt zich echter onvoldoende informatie om vast te stellen dat voor deze personen levensgevaar of gevaar voor zwaar lichamelijk letsel te duchten was. Uit het dossier volgt niet dat er constructieve schade aan het gebouw is ontstaan door de ontploffing en dat daarmee instortingsgevaar dreigde. Er ontbreekt een constructierapport of een oordeel van een ter zake deskundige. Evenmin blijkt uit het dossier dat er – bijvoorbeeld – brandgevaar te duchten was. De rechtbank kan op basis van de foto’s niet vaststellen dat sprake was van levensgevaar of gevaar voor zwaar lichamelijk letsel voor de bewoners van bovenliggende woning. Ook heeft de rechtbank niet kunnen vaststellen dat sprake was van levensgevaar of zwaar lichamelijk letsel voor toevallige voorbijgangers. De ontploffing vond plaats in de nacht, omstreeks 04:30 uur. Niet is gebleken dat er mensen in de nabijheid aanwezig waren, hetgeen op dat tijdstip ook niet voorzienbaar was. Gelet hierop kan het ten laste gelegde, voor zover inhoudende dat levensgevaar of gevaar voor zwaar lichamelijk letsel voor een ander te duchten was, niet zonder meer worden afgeleid uit de bewijsmiddelen. De rechtbank zal verdachte vrijspreken van dit deel van de tenlastelegging in feiten 3 en 5.

5.3.4

Bewijsmiddelen ten aanzien van feit 6: Poging plofkraak Geldern

Uit het vertaalde proces-verbaal van bevindingen van de politie Noordrijn-Westfalen district Kleve blijkt – zakelijk weergegeven – het volgende^[18]:

Tijd gebeurtenis:

Begin: vrijdag 04-09-2020, 02:17 uur

Einde: vrijdag 04-09-2020, 02:22 uur

Locatie gebeurtenis

Walbecker Straße 2a

47608 Geldern / Walbeek

Locatie: financiële instelling / bank / sparkasse

Sparkasse Walbeek

Vanaf buiten is te zien dat de in de voorhal aanwezige geldautomaat is beschadigd. Het omhulsel voor is opengebroken en omhoog geklapt. Voor de automaat liggen verschillende afgebroken onderdelen en een witte poederachtige substantie op de grond. Op ca. 3 meter afstand van de automaat kan een voorwerp op de grond worden waargenomen, waarbij het kennelijk om plakband met resten van wit poeder zou kunnen gaan.

Uit het proces-verbaal bevindingen inhoudende plofkraak met TATP blijkt – zakelijk weergegeven – het volgende^[19]:

De daders gebruikten bij de uitvoering van het strafbaar feit een zogenoemd ‘Fascia-Pack’, een met plakband omwikkeld pakje dat in dit geval met TATP was gevuld en na het open wrikken van een toegang in de geldautomaat werd geplaatst. De daders hadden bij het zoeken van dekking buiten de bank bij vergissing het ‘Fascia-Pack’ met de ontstekingskabel uit de automaat getrokken, het werd echter meteen weer in de automaat ingevoerd. Het kwam toen slechts tot een kleine detonatie, de kluis is niet open gegaan. De daders hebben de restanten van het pakje weer meegenomen en zijn zonder buit gevlucht. Een grotere hoeveelheid TATP is door het meenemen binnen in de bank en in de automaat verstrooid en aangetroffen. TATP-resten, die ter plaatse deels in grotere hoeveelheden zijn aangetroffen, zijn extreem explosief
.

Uit het testrapport aanwezigheid explosieve stoffen blijkt – zakelijk weergegeven – het volgende^[20]:

Tijdstip delict: 04-09-2020; 02:17 - 02:22 uur

Plaats delict: 47608 Geldern, Walbeek, Walbecker Straße 2a

(…)

In beslag genomen bewijsstuk nr. 002 (…) ‘2 monsters met vermoedelijk TATP’

(…)

Bij de substantie (bewijsstuk nr. 002) gaat het om triacetontriperoxide (TATP). (…)

Uit het vertaalde proces-verbaal bevindingen inhoudende de beschrijving van de camerabeelden blijkt – zakelijk weergegeven – het volgende^[21]:

Samengevat kan aan de hand van de video-opnames worden vastgesteld dat bij de geldautomaat twee mannelijke daders actief waren. Terwijl een dader om 02:15 uur met behulp van een rood breekijzer probeert de geldautomaat open te wrikken betreedt direct daarna een tweede dader de voorhal met in zijn hand een springstofpakketje. Omdat dader 1 de geldautomaat blijkbaar niet open kan krijgen neemt dader 2 deze taak over en opent het front van de geldautomaat. Aansluitend wordt het meegebrachte springstofpakketje in de geldautomaat ingevoerd en de kabel naar buiten verplaatst. Het pakketje wordt vervolgens tot ontploffing gebracht. Klaarblijkelijk mislukt de volledige detonatie en de daders verlaten de plaats delict om 2:17 uur.

Afbeelding 1 02:15:08 uur: Dader 1 wrikt aan de gesloten glazen schuifdeur, opent deze en loopt naar de geldautomaat.

Uit het verhoor van [medeverdachte 3] blijkt – zakelijk weergegeven – het volgende^[22]:

V: Geldern Walbeek, de M4 hoe is dat gegaan, hoe weet je dat je daarheen moet? Wordt dat van te voren besproken, hoe was de aanloop? Je bent driver geweest, hoe ging de aanleiding, dat jij die dag driver werd, je krijgt een BMW mee,

[medeverdachte 3] : zelfde manier volgens mij, ik heb die auto zelf opgehaald bij [naam] .

(…)

V: je was daar met [bijnaam verdachte] en [medeverdachte 2] , jullie komen terug bij de auto van [medeverdachte 1] ,

[medeverdachte 3] : nee, ik heb de auto geparkeerd, ja je hebt gelijk langs de weg ja.

V: ja, eerst zijn jullie nog de auto van [verdachte] gaan halen, jullie moesten nog naar Den Dungen.

[medeverdachte 3] : nee helemaal niet, o ja je hebt gelijk.

(…)

V: wat is er mis gegaan?

[medeverdachte 3] : weet ik niet, pakketje had te lang gelegen of ik weet niet(…)

[medeverdachte 3] : ik heb bewijs, ik ben de driver, [medeverdachte 1] en [medeverdachte 2] en [verdachte] praten daar over mij.

Uit het proces-verbaal bevindingen inhoudende de voorverkenningen blijkt – zakelijk weergegeven – het volgende^[23]:

In de aanloop naar de poging plofkraak in Walbeek (Geldern) bevonden op 2 september in de avond (ca. 20.40 uur) het nummer in gebruik bij [medeverdachte 3] [telefoonnummer] (mast Stationsplein) en het nummer in gebruik bij [verdachte] [telefoonnummer] (mast Parallelweg) zich beiden in ‘s-Hertogenbosch.

Vervolgens verplaatste het nummer in gebruik bij [medeverdachte 3] [telefoonnummer] zich in de richting van de

Nederlands-Duitse grens ter hoogte van de omgeving Venray en Venlo. En stak vervolgens de grens met Duitsland over. Het nummer van [medeverdachte 3] [telefoonnummer] kwam vervolgens over de masten in/bij Kaldenkirchen, Boisheim en Grefath en kwam vervolgens rond 23.18/23.19 uur weer over de Nederlandse masten. Om ca. 23.34 uur bevond de [telefoonnummer] zich in Venlo. Om daarna weer de grens over te gaan, waarop het nummer zich naar Wachtendonk en daarna naar Krefeld verplaatste. Vanaf Wachtendonk verplaatste de [telefoonnummer] zich naar Krefeld (het is dan inmiddels 3 september). Het nummer hield zich enige tijd op in Krefeld e.o., onder meer in de omgeving van diverse bankfilialen. Om ca. 01.15 uur was het nummer terug in ’s-Hertogenbosch (mast Onderwijsboulevard).

Uit de verklaring van [verdachte] afgelegd op de zitting van 6 februari 2023 blijkt – zakelijke weergegeven – het volgende^[24]:

De voorzitter vraagt verdachte of hij op 2 september 2020 in Duitsland was.

De verdachte antwoordt bevestigend.

De voorzitter vraagt verdachte wat hij daar deed.

De verdachte antwoordt dat hij daar was voor voorverkenningen om een plofkraak te

plegen.

De voorzitter houdt verdachte voor dat [medeverdachte 3] ook heeft verklaard dat hij de dagen

voorafgaande aan de poging plofkraak op voorverkenning was.

De verdachte antwoordt dat dit klopt.

De voorzitter houdt verdachte voor dat in het OVC008-gesprek sessienummer 021630 in de

BMW in gebruik bij [medeverdachte 1] vermoedelijk een gesprek plaatsvindt met personen die buiten

de auto staan. De politie vermoedt dat eerst gesproken werd met [verdachte] en [medeverdachte 3] en dat op

een later moment [medeverdachte 2] zich hierbij gevoegd heeft. Dit gesprek vond plaats in de nacht van 4

september 2020. De voorzitter vraagt verdachte of er die nacht een ontmoeting heeft

plaatsgevonden met [medeverdachte 1] .

De verdachte antwoordt dat dit klopt.

De voorzitter vraagt verdachte of hij heeft gezegd tegen [medeverdachte 1] ‘hij is niet afgegaan’ en op

de vraag of hij bij de kluis is geweest antwoordde ‘ik kon daar niet bijkomen he, er was

geen gat niets was verwoest’ (sessienummer 021630, 04-09-2020 04:16:00).

De verdachte geeft aan dat dit klopt.

Uit het OVC008-gesprek in de BMW M140i met sessienummer 033140 blijkt – zakelijk weergegeven – het volgende^[25]:

Aan de gespreksdeelnemers maar ook uit de inhoud van onderstaand gesprek kan worden opgemaakt dat er 4 personen bij dit gesprek aanwezig zijn. [medeverdachte 1] (stemherkenning) welke zich in het voertuig bevind en 3 personen in de directe nabijheid van het voertuig. Van de 4 gespreksdeelnemers herken ik 3 personen aan hun stem te weten [medeverdachte 1] , [verdachte] en [medeverdachte 2] . Binnen het onderzoek heb ik meerdere malen de stemmen van [verdachte] en [medeverdachte 2] gehoord in de OVC van de Polo van [verdachte] alsmede een langdurig gesprek tussen [medeverdachte 2] en [medeverdachte 6] .

[medeverdachte 1] stapt in voertuig, 3 nnm staan buiten voertuig,

[medeverdachte 2] : morgen nog ntv... dan moetje ff uitrusten.

Uit het OVC008-gesprek in de BMW M140i met sessienummer 021630 blijkt – zakelijk weergegeven – het volgende^[26]:

gesprek 2 nnm 1 is [bijnaam medeverdachte 6] buiten voertuig en [medeverdachte 1] zit in voertuig.

[verdachte] : Hij is niet afgegaan. oke en daarna ntv.

[medeverdachte 1] : ben je bij de kluis geweest.

[verdachte] : ik kon daar niet bijkomen he, er was geen gat niets was verwoest.

[medeverdachte 1] : enige wat de oplossing is 73, en dat hij 4 dagen heeft lopen wachten das enigste, als ik zeg geld maken is werken, en niet dit dat bla bla. Ik zei je hebt in je eigen kaarten gespeeld, wijze les voor volgende keer. werken is werken

(…)

[medeverdachte 1] : Wholla ik zeg tegen jou, je denkt dat je slim bent. en dan fout nee vriend we gaan het allemaal oplossen, samen ... kies .. we zijn hier met de groep als een man, als een team gezamenlijk, als we gaan verdelen is ook door vier. Dus morgen gaan die spullen gefixt worden.

[verdachte] : ntv.

Uit het OVC010-gesprek in de woning van [medeverdachte 6] met sessienummer 20195 blijkt – zakelijk weergegeven – het volgende^[27]:

[medeverdachte 6] : Ja en ik heb echt mijn twijfels bij deze spul.

[medeverdachte 2] : waarom?

[medeverdachte 6] : er is nog niks gelukt met deze spul hel, ik heb nog geen, de, hij zat, 2 keer een pakketje is meegenomen waarvan 1 mislukt, waarvan 1tje niet gebruikt, en waarvan een 3e nog niet gebruikt is.

[medeverdachte 2] : En dat is in die schuur nu?

[medeverdachte 6] ; Ja. Dus 1 in Duitsland die niet gebruikt is, eentje hier en 1tje die niet is gelukt bij jullie,

[medeverdachte 2] : En hij zit in Duitsland, nu

[medeverdachte 6] : he?

[medeverdachte 2] : Hij zit in Duitsland

[medeverdachte 6] ; Ik heb eentje in Duitsland, ik heb eentje moeten maken voor Duitsland. Voor Dier(fon) toen enzo, die is in Duitsland gebleven, bij die taximan, ik heb eentje gemaakt toen voor jullie, dat jullie een paar dagen later pas gingen, toen is die niet gelukt. Daarna heb ik er nog eentje gemaakt. Dat is een dag voor toen eh, dat ie beneden in de auto lag, die nu in die opslag lag, ik heb er totaal 3.

Uit het OVC012-gesprek in de Volkswagen Polo van [verdachte] met sessienummer 11029 blijkt – zakelijk weergegeven – het volgende^[28]:

[medeverdachte 2] : Het is net voorbij Stralen.

[verdachte] : Ja.

[medeverdachte 2] : Ja, die ga ik een keertje checken.

[verdachte] : In Gelderen heb je ook een RS4, waar we hebben gewerkt.

[medeverdachte 2] : Ohh...dat is in Doutzro!!

[verdachte] : Dat is ook om de hoek, bij Straelen. Letterlijk om de hoek.

Bewijsoverweging

De rechtbank leidt uit de gebezigde bewijsmiddelen af dat er, voorafgaand aan de poging tot plofkraak op 4 september 2020 in Geldern, voorverkenningen hebben plaatsgevonden bij pinautomaten in Duitsland. Deze voorverkenningen zijn uitgevoerd door [verdachte] en [medeverdachte 3] . Op 4 september 2020 is vervolgens geprobeerd een plofkraak te plegen bij de Sparkasse bank in Geldern. Uit de camerabeelden volgt dat de toegangsdeur tot het filiaal is opengebroken en vervolgens in de opengebroken pinautomaat een springstofpakketje, dat TATP bevatte in de geldautomaat is ingebracht. Een volledige detonatie mislukt, waarna de verdachten zonder buit het pand verlaten. [medeverdachte 3] en [verdachte] bekennen hun betrokkenheid bij de poging plofkraak in Geldern. Op grond van het voorstaande in onderling verband en samenhang bezien, acht de rechtbank wettig en overtuigend bewezen dat verdachte het onder feit 6 ten laste gelegde, de poging diefstal met braak bij de Sparkasse in Geldern, in vereniging heeft begaan.

5.3.5

Bewijsmiddelen ten aanzien van feit 2: voorbereidingshandelingen

De rechtbank verwijst voor de bewijsmiddelen die zien op de voorbereidingshandelingen naar de bewijsmiddelen weergegeven onder de feiten 3, 4, 5 en 6. Zoals volgt uit hetgeen hiervoor is overwogen komt de rechtbank tot het oordeel dat verdachte zich schuldig heeft gemaakt aan de plofkraak in Wachtendonk (feiten 3, 4 en 5) en de poging plofkraak in Geldern (feit 6).

Wegnemen voertuig

Uit de aangifte van [aangever] blijkt – zakelijk weergegeven – het volgende^[29]:

Op 3 november 2020 te 18:00 uur, heb ik mijn grijze personenauto Audi RS4 Avant voorzien van het kenteken [kenteken] , geparkeerd voor mijn woning met de neus in de richting van de [straat] . Op 4 november 2020 te 05:00 uur, werd ik door de politie wakker gemaakt. De politie vertelde mij dat mijn personenauto was weggenomen en teruggevonden was op de Vancouverdreef in Utrecht. Ik hoorde van de politie dat mijn

personenauto was uitgebrand.

Uit het OVC012-gesprek in de Volkswagen Polo van [verdachte] met sessienummer 9216-9219 blijkt – zakelijk weergegeven – het volgende^[30]:

NN2: we gaan erin rijden zitten we in die bos, zitten achter ons, niffo we kunnen daar niet meer weg, kijk als hij nou de weg niet wist, kanker bos gepakt.

[medeverdachte 5] : legt uit dat hij kennelijk ergens door een paal is gereden, en kom nog op de goede weg uit ook.

[verdachte] : Je dacht aan je kleintje op dat moment vriend, thuis komen pik.

[medeverdachte 5] : Dat is het enige waar ik aan denk als ik achtervolgt wordt, m’n zoontje. Niet te gek doen maar wel wegkomen.

(…)

[medeverdachte 5] : Je weet dat die eigenaar van die auto kankerhard gaat huilen he zo meteen, z’n auto is gestolen, en dezelfde nacht in de brand gestoken, haha.

[verdachte] : Wat was die kenteken, [kenteken] toch?

[medeverdachte 5] : zo iets, ik weet niet meer, heb verwijderd alles,

NN2: [kenteken] .?

[verdachte] : [kenteken] als het goed is, zo iets, ik onthou snel kentekens.

(…)

[verdachte] : kanker mooie auto, zonde, ik zat er naar te kijken toen jullie bezig was, ik was kanker trots, ja dat is m.

Uit het OVC012-gesprek in de Volkswagen Polo van [verdachte] met sessienummer 9234 blijkt – zakelijk weergegeven – het volgende^[31]:

[verdachte] : Nou, die auto was nieuwe, 2014, helemaal nieuw.

NNman: Ging die er niet af?

[verdachte] : Nee, we hebben gelijk erin gestopt, dan gaat hij niet af.

NNman: Had je die deur eruit getrokken

[verdachte] : ja, cilinder.

NNman: toen ging die open?

[verdachte] : lichten spring aan, alle, ramen gingen omlaag toen ik die OBD erin deed

NNman: dat wil ik horen, dat wil ik horen!

[verdachte] : ramen gingen open en lichten gingen aan. ik schrok he, radio ging aan, kankerhard, ik heb de hele straat wakker gemaakt met radio, gelijk uit, uit uit!! haha

NNman: .. ntv zonde

[verdachte] : Zonde ja, maar jouw man weet niet nu wel hoe het moet. Ik weet precies waar er eentje staat, ik ga er vanavond weer eentje weghalen.

NNman: gaat die ook in de fik? Gaat die ook in de bak.

[verdachte] : broer!! Bij de box, jij weet het hele verhaal niet! broer, wij zijn bij de box, willen hem in de box gooien, daar komen we de politie tegen.

Uit het OVC012-gesprek in de Volkswagen Polo van [verdachte] met sessienummer 11028 blijkt – zakelijk weergegeven – het volgende^[32]:

[Rechtbank: [verdachte] is [verdachte] in dit gesprek]

[verdachte] .: Nee , we gingen door het bos heen, doodlopende straat beekjes achter ons, in [woonplaats] , doodlopende straat, nu heb je alleen die bos waar paarden over heen springen die hout.

S: jaja

[verdachte] .: We rammen die omver 2 x bam, bam vliegt vol op voorruit, doortrappen door bossen heen en weg opgekomen via Westbroek, autoboulevard rechtdoor gepakt, gelijk naar links gegooid, gelijk in de fik gestoken, helikopter kwam alles, we waren net op tijd weg.

S: Utrecht ntv

[verdachte] .: hier thuis [wijk] .

S: RS 4 [wijk] ?

[verdachte] .: Tegenover station [wijk] bij die [bijnaam medeverdachte 5] , [wijk] .

S: Tuindorp toch?

[verdachte] .: Tegenover het spoor ja.

S; Ja toch, Wholla ik ga alvast kijken he... Rs4

[verdachte] .: Ja die hebben wij weg gehaald.

S: grijs? lacht jaja jaja. ntv.

[verdachte] .: We wisten dat ie daar stond.

S; [kenteken] kenteken toch?

[verdachte] .: [kenteken] als je hem doet op google zie je een foto van die auto.

S: jaja. die rs 4 die ik jou liet zien..

S:ik zag hem ook in [wijk] .

Voorwerpen

Uit de verklaring van [verdachte] afgelegd op de zitting van 6 februari 2023 blijkt – zakelijke weergegeven – het volgende^[33]:

De voorzitter houdt voor dat op 16 juli 2020 een persoon met een kleine accu in zijn hand het pand aan de [adres] binnen gaat. De voorzitter vraagt verdachte of het klopt dat hij heeft verklaard bij de politie dat hij deze persoon is.

De verdachte geeft aan dat dit klopt.

De voorzitter vraag verdachte wat hij daar kwam doen met die accu.

De verdachte antwoordt dat hij deze daar moest afleveren.

Uit het proces-verbaal bevindingen Audi RS6 blijkt – zakelijk weergegeven – het volgende^[34]:

Op 31 oktober 2020 omstreeks 01.35 uur werd op de vluchtstrook van de Rijksweg A27 een grijze Audi RS6 voorzien van het Duitse kenteken [kenteken] met ontstoken alarmverlichting aangetroffen. Bij nader onderzoek lagen er plofkraak gerelateerde

voorwerpen in dit voertuig. In het voertuig werden de volgende goederen aangetroffen:

5 Jerrycans allen wit van kleur, waarvan er 1 met vermoedelijke inhoud benzine

2 bivakmutsen in verpakking

een kabel met lans en taser

1. zwarte Ranaway tas inhoudende:

1. zwart klein breekijzer

1. zwart middel breekijzer

1. zwart lang breekijzer

1. zwart vuisthamer

1. zwart voorhamer (sencys)

1. schroevendraaier (Bahco) plat.

OVC-gesprekken

Uit de verklaring van [verdachte] afgelegd op de zitting van 6 februari 2023 blijkt – zakelijke weergegeven – het volgende^[35]:

De voorzitter vraagt verdachte of hij wel ooit een auto heeft gestolen met behulp van OBD

kastje en of hij in het bezit was van zo’n kastje.

De verdachte antwoordt dat hij in het bezit was van zo’n kastje en ook dat hij daarmee een

auto heeft weggenomen.

Onderstaande gesprekken vinden plaats voorafgaand het aantreffen van de hiervoor genoemde Audi RS6 op de A27 (chronologisch weergegeven)

Uit het OVC012-gesprek in de Volkswagen Polo van [verdachte] met sessienummer 8505-8509 blijkt – zakelijk weergegeven – het volgende^[36]:

[verdachte] BUN [medeverdachte 5] (niet op TAP)

[verdachte] : we hebben een kleine probleempje, die auto is begrenst.

[medeverdachte 5] : Nee joh

[verdachte] : 270

[verdachte] : kunnen we die begrenzer eraf halen bij AMT?

[verdachte] : Kun je dat regelen alsjeblieft ?

[medeverdachte 5] : ik ga bellen.

Uit het OVC012-gesprek in de Volkswagen Polo van [verdachte] met sessienummer 8684 blijkt – zakelijk weergegeven – het volgende^[37]:

[verdachte] belt naar [medeverdachte 5] .

[verdachte] : ...ik heb even geld thuis gepakt.

[medeverdachte 5] : wat moest je doen dan?

[verdachte] : Ruitenwissers 55 euro...Ken je ook niet klagen. Wax.

[medeverdachte 5] : Wax? wat voor Wax?

[verdachte] : Die over je raam heen. Die wax. Net zoals die van [naam] . Gekke shit, voor regen. Ik heb nieuwe ruitenwissers.

[medeverdachte 5] : Ok.

[verdachte] : ik ga denk ik ff naar huis , ik heb die dingen geregeld., hij is afgezaagd. Bel me als je terug bent.

Uit het OVC012-gesprek in de Volkswagen Polo van [verdachte] met sessienummer 8729 blijkt – zakelijk weergegeven – het volgende^[38]:

[verdachte] : “Ik ben gewoon hier, ik zit te wachten op die chauffeur, die niet opneemt, die vuile vieze idioot”.

NNvrouw: Wat?

[verdachte] : Diegene die gaat rijden, daar zit ik op te wachten.

Uit het OVC012-gesprek in de Volkswagen Polo van [verdachte] met sessienummer 8733 blijkt – zakelijk weergegeven – het volgende^[39]:

[verdachte] : Die spullen zitten sowieso bij die [bijnaam medeverdachte 5] , in de box.

NNman: Ohh....in de box...(nvt), bij die [bijnaam medeverdachte 5] .

[verdachte] : Ja...ik dacht toen we terug kwamen met die vijfje (5) hebben we daar gelegd,...(ntv). wou niet bij zijn Osso laten.

NNman: Welke spullen?

[verdachte] : Mijn batties enz
.(de rechtbank begrijpt dat, gelet op pagina 267 van het OVC-dossier, met battie een accu wordt bedoeld)

NNman: Ja, toch, oke, is goed broer. Kijk maar...connect mij als je...

[verdachte] : Ik ga hem blijven bellen...

NNman: ...(ntv)...

[verdachte] : Professor, ik heb nu bericht. Ik ga nu naar hem osso. In ieder geval, wat moet ik doen. Bij mijn osso..

NNman: Oke, is goed.

Gepiep van een telefoon die kennelijk niet opneemt.

[verdachte] : Kanker [medeverdachte 5] man. Kom op man.

Uit het OVC012-gesprek in de Volkswagen Polo van [verdachte] met sessienummer 8739 blijkt – zakelijk weergegeven – het volgende^[40]:

[Rechtbank: [verdachte] is [verdachte] in dit gesprek]

[medeverdachte 5] : Ik moet sowieso langs mijn moeder.

[verdachte] .: Ja.

[medeverdachte 5] : Ja.

[verdachte] .: Is goed jongen.

[medeverdachte 5] : Moet mijn muts daar...

NN: Ik heb hier een muts voor je. Hij is nieuw, hij is in de zak.

Onderstaande gesprekken vinden plaatsnahet aantreffen van de hiervoor genoemde Audi RS6 op de A27 (chronologisch weergegeven)

Uit het OVC012-gesprek in de Volkswagen Polo van [verdachte] met sessienummer 8792-8800 blijkt – zakelijk weergegeven – het volgende^[41]:

[verdachte] : ben je gek geworden dan, die auto is weg en in beslag genomen is.

[verdachte] : [naam] ik weet niet of je bewust bent wat er allemaal in de kofferbak zit, het is 1,5 jaar gevangenisstraf.

[naam] : nee hoezo. nee

[verdachte] : alleen dat niet, voor de rest alles zit erin.

[naam] : ik weet niet wat je allemaal nodig hebt.

[verdachte] : Ja genoeg, voetjes, moker, shukker, gemaakt ding.

[naam] : gemaakt ding. ontsteker ?

[verdachte] : dat is voorbereiden “Arof (Plof)

[naam] vraagt hem of het echt waar is.

[verdachte] : bivi’s, handschoenen, amo ..jerry's...en elke agent weet dat die jerry’s gebruikt worden voor Arof (Plof). Met die grote sporttas, schoonmaak spullen.

[naam] : nog net geen kanno!!!

[verdachte] : alleen geen batties, dan was het plaatje compleet.

[naam] : het is wel erg wollah.

[verdachte] : Ik heb ze eruit gehaald jongen ik zei nog tegen hem zal ik deze batties eruit halen. [bijnaam medeverdachte 5] zei tegen mij laat ze er in. Ben je gek geworden ofzo.

(…)

[verdachte] : topteam, ik heb topteam gefikst en alles. Weetje hoeveel. Ik, driver en professor, die andere, was alleen meegegaan, omdat die alleen op zijn naam staat, maar ja, hij is goed voor moker enz. voor spullen doorgeven.

[naam] : het is nu vijf uur.

[verdachte] : “Tzzz...nu hadden we hem in de lucht gegooid en we waren allang in...we zouden nu bijna Holland inrijden, als het goed is”.

[naam] : we waren sowieso al hier, aan het pompen.

[verdachte] : ja, we zouden nu aan het terug pompen, ja, of we zouden misschien doorrijden naar een tweede. Dat was de planning vriend. We zouden doorgassen naar een tweede hokje.

[naam] : wouden jullie er twee doen?.

[verdachte] : als het niet heet was, als het rustig was.

[naam] : wacht, wacht, zouden jullie een hokje met vier doen?

[verdachte] : ja, daarom zouden we doorgaan naar een tweede.

Uit het OVC012-gesprek in de Volkswagen Polo van [verdachte] met sessienummer 8862-8864 blijkt – zakelijk weergegeven – het volgende^[42]:

[verdachte] : Gisteren zou ik vertrekken, die jongens met wie ik die zesje heb gehuurd. [medeverdachte 5] wou niet weten waar, hij zei kom jij en [naam] (fon) naar de box en hun hoeven niet te weten wat mijn box is. In ieder geval klaar, we gaan naar die box toe halen spullen op alles. Alle spullen klaar en in de auto. Auto afgetankt uit de box, we hebben begrenzer eraf gehaald zelf bij zo een bedrijf. We wouden hem nog testen en hadden de top nog niet gehaald, je weet toch. We moesten nog twee gasten ophalen en klaar en gassen, gassen gassen. We konden bij Groenekan eraf en wilden hem testen, drukken, drukken, Die auto zat op 270, 280 zo en toen zei hij hij doet niks meer. Alles zat in die auto en ik zeg tegen [medeverdachte 5] laat hem uitrollen zover mogelijk. Hij laat hem uitrollen zo ver mogelijk, laat hem zo ver mogelijk uitrollen en hij geeft aan de bak is kapot.

[verdachte] : Heel de saus zat in de auto jerry’s alles. Ik begin al met spullen pakken want je weet we gaan rennen, je weet toch.

(…)

[verdachte] : (…), we gaan rennen geen tellie bij ons, we gaan rennen weg van die RS6 en vroeg om die Batra’s. Ik terug naar die RS6 Batties gepakt, ik denkt die jammer ligt in de kofferbak, ze zien zien ons live claxonneren.

(…) Ik heb alsnog die batties gepakt ie weilanden. ntv. als ik was aangehouden. 150 meter ik was buiten adam Ik had die batties in mijn handen, jammer hier, uiteindelijk Via via belde ik [naam] hij was met jou broertje doen hebben zij met opgehaald bij Maartensdijk. Ik belde [naam] en zei haal die zesje op maar was te laat de politie was er al. Hij rijd daar naartoe was het al te laat.

[C] : Zaten er gestolen kentekenplaten op?

[verdachte] : Nee.

[C] : hebben ze meegenomen. Wat heb je erin gelaten?

[verdachte] : Hele pakket behalve battie’s.

[C] : hoe bedoel je ?

[verdachte] : alles behalve batties.

(…)

[C] : Je zou 2 keer doen.

[verdachte] : Ja, we zouden twee knallen.

[C] : Jullie hebben ook honger.

[verdachte] : Nee, maar [naam] zou het doen. Buitenkant, op de parkeerplaats. We hebben die 6 gechipt, we hebben nieuwe banden, we hebben ruitenwissers gedaan.

[C] : Alles?

[verdachte] : Ja, man het is net als of het onze eigen auto is vriend. We hebben 4 Max eraf gehaald, we hebben nieuwe banden gedaan, (…) Nieuwe ruitenwissers, met het laatste geld dat ik had.

Uit de verklaring van [verdachte] afgelegd op de zitting van 6 februari 2023 blijkt – zakelijk weergegeven – het volgende^[43]:

De voorzitter vraagt verdachte of hij degene is die is te horen in de OVC012-gesprekken met sessienummers 8862 t/m 8868 en of hij degene is die zegt ‘gisteren zou ik vertrekken, die jongens met wie ik die zesje heb gehuurd’.

De verdachte antwoordt dat hij dat is.

Onderstaande gesprekken hebben plaatsgevonden op 20 december 2020 (chronologisch weergegeven)

Uit het OVC012-gesprek in de Volkswagen Polo van [verdachte] met sessienummer 13788 blijkt – zakelijk weergegeven – het volgende^[44]:

[verdachte] : “Ewa? Je hebt lekker geslapen, zie ik. Ik ben vroeg wakker geworden man voor die kanker kabels vriend. (…) ik heb eentje kanker, kanker opgehaald een zwarte kabel voor taser. (…)

[verdachte] : “Vandaag lukt wel broer, als je alle Jerry’s gaat regelen, dan kunnen we vanavond vertrekken, kabels zijn er, taser zijn er ook, twee. En misschien die andere kan ik die terugbrengen. Kom, kom, rijd tenminste, rij tenminste...Aalsmeer, ja. Ik wil nu, nu, naartoe gaan, ik wou Jerry’s pakken”.

Uit het OVC012-gesprek in de Volkswagen Polo van [verdachte] met sessienummer 13827 blijkt – zakelijk weergegeven – het volgende^[45]:

[verdachte] : Waarom? Maar [bijnaam medeverdachte 5] , ik maak je wakker met een reden, ik maak je niet wakker om buiten te spelen of jointje te spelen. Ja, nu pas. ik zweer op Allah, morgenmiddag om twee uur moet je wakker zijn, ik zweer op Allah.

[bijnaam medeverdachte 5] : Twee uur?

[verdachte] : Ja, twee uur, dan kunnen we alles in alle rust doen, zonder te haasten, (…)

[verdachte] : Snapje dat tijgertje van mij, hoe gaat het met [A] en je vrouw, vrouw en kind.

Uit het OVC012-gesprek in de Volkswagen Polo van [verdachte] met sessienummer 13837 blijkt – zakelijk weergegeven – het volgende^[46]:

[verdachte] belt uit met NNman.

[verdachte] : We hebben sowieso 6 a 7 barkies nodig voor de benzinetank, het zijn 14 jerry’s broer, het zijn 14 jerry’s...het is een hoop geld. Snapje?

Uit het OVC012-gesprek in de Volkswagen Polo van [verdachte] met sessienummer 14092-14094 blijkt – zakelijk weergegeven – het volgende^[47]:

[verdachte] ; Auto is rood of auto is zo,

[medeverdachte 5] : hij heeft zeker een kk-opvallende kleur, weet nu al..

[verdachte] ; Nee,..drukken, sirenes aan, KA- stopteken, gaaaaaaas..pappa.

[medeverdachte 5] : Als die rood is, heb je echt een probleem hoor.

[verdachte] : whollah, ik zeg hij is rood, ik zeg het alvast tegen jou,

[medeverdachte 5] : Dan ben je echt gek dat je dat hebt gedaan. Pannekoek, al ga je 3 kilometer er overheen, al ga je 800 kilometer er overheen, ze zijn de hele dag op zoek naar een rode auto. Die rijden echt niet veel op de snelweg he,

(…)

[medeverdachte 5] : heb je hem daar opgehaald?

[verdachte] : nee ergens anders, in Doutzroe,

(…)

[verdachte] belt nog een keer naar [medeverdachte 5] , en zegt morgen 12:30 uur wakker worden he. [medeverdachte 5] zegt dat het goed is. [verdachte] zegt tegen NNman (wss Joker) wat moeten we nu nog allemaal regelen? Ik ga zo die, die elektriciteit (taser) en die kabel aan die Touba geven, kan je Bievie regelen voor hem? (…) Ook jij moet olie gaan verversen.

Onderstaande gesprekken hebben plaatsgevonden op 23 december 2020 (chronologisch weergegeven)

Uit het OVC012-gesprek in de Volkswagen Polo van [verdachte] met sessienummer 14204 blijkt – zakelijk weergegeven – het volgende^[48]:

[verdachte] : Waarom pakje mijn bundel af?

[medeverdachte 5] : dertig, ik ga je ziek maken. Ik ga je helemaal ziek maken. Plofkraker!!!

Uit het OVC012-gesprek in de Volkswagen Polo van [verdachte] met sessienummer 14209-14211 blijkt – zakelijk weergegeven – het volgende^[49]:

[verdachte] : Luister eens? Ik moet twee jerry’s nog doen, ik moet. Twee bij jou in de auto en twee bij mij in de auto. Dan gaan we die twee snel vullen en dan gaan we...

(…)

[medeverdachte 5] : Double deze is een Atje.

NNman: Ja. Deze zit goed uit toch?

[medeverdachte 5] : Wat?

NNman: Die plek??

[medeverdachte 5] : Jawel.

NNman: (ntv) dertig seconden, geven, geef. Ik heb een Watchtje bij me. Ik weet die jongens, die gaan zeggen, ja, ik ga tellen, tellen en het is dan twee minuten. We moeten tellen.

NNman: Is het in Düsseldorf zelf?

[medeverdachte 5] : Toestoes (nee, niet).

NNman: iets ... (…)

[medeverdachte 5] : Kijk, ik wou zo gaan.

NNman: Maar wat staat daar op die hoek, wat staat daar.

[medeverdachte 5] : Hoe komen ze....ik weet het niet, ik denk dat dit 5 a 6 is. Kijk we gaan zo, kijk rechtdoor., rechtdoor, rechtdoor...kijk we gaan hier naar links, en we rijden omhoog...omhoog, we kunnen hier op, maar . kijk

NNman: Weetje hoe je gaat rijden daar?

[medeverdachte 5] : Ja, je gaat 46 erop,

Uit het proces-verbaal van bevindingen over de situatie ter plaatse na het ongeval op 23 december 2020 blijkt het volgende^[50]:

Op woensdag 23 december 2020 bevond ik mij naar aanleiding van een verkeersongeval op de Rijksweg A2 (…). Ongeveer 300 meter na het autowrak met daarin nog een persoon zag ik ook een auto staan. Toen ik dichterbij kwam zag ik dat dit de rode Audi RS6 betrof die me kort daarvoor had ingehaald. (…) Ik hoorde van een omstander dat de inzittenden van deze Audi waren gevlucht. (…) Ik zag door de kapotte achterruit dat in de achterbak witte jerrycans stonden. Ik voelde dat in een van deze jerrycans vloeistof zat omdat deze zwaar was.

Uit het verhoor van [verdachte] blijkt – zakelijk weergegeven – het volgende^[51]:

Verdachte vertelt dat hij in de Audi heeft gezeten. Dat hij tijdens de aanrijding op de A2 ook rechts voorin heeft gezeten. Dat na de aanrijding iedereen is weggerend.

Partiële vrijspraak

Als voorbereidingshandeling is onder andere tenlastegelegd de deelneming aan het plannen van een of meer plofkraken in Duitsland door te spreken en/of afspraken te maken over de locatie van de pinautomaten, benodigde (huur)voertuigen, data, tijdstippen, benodigde hoeveelheden geld en/of benodigd aantal personen voor het uitvoeren van plofkraken.

Op grond van artikel 46 Wetboek van Strafrecht is de voorbereiding van een misdrijf waarop naar de wettelijke omschrijving een gevangenisstraf van acht jaren of meer is gesteld strafbaar, wanneer de dader opzettelijk voorwerpen, stoffen, informatiedragers, ruimten of vervoermiddelen bestemd tot het begaan van dat misdrijf verwerft, vervaardigt, invoert, doorvoert, uitvoert of voorhanden heeft. De voorbereidingsmiddelen zijn limitatief opgesomd. Het spreken over plofkraken is geen middel dat in artikel 46 van het Wetboek van Strafrecht strafbaar is gesteld. Praten over plofkraken, hoe concreet ook, is niet strafbaar. De rechtbank verdachte vrijspreken van dit onderdeel van de tenlastelegging.

Bewijsoverweging

Voor beantwoording van de vraag of de tenlastegelegde voorbereidingshandelingen zijn bewezen, moet komen vast te staan dat de in de tenlastelegging omschreven voorwerpen, stoffen en vervoermiddelen bestemd waren tot het begaan van het misdrijf, in dit geval het teweegbrengen van een ontploffing, een zogenoemde plofkraak. Daartoe dient te worden beoordeeld of de middelen, afzonderlijk dan wel gezamenlijk, naar hun uiterlijke verschijningsvorm ten tijde van het handelen van de verdachte, dienstig konden zijn voor het misdadige doel dat de verdachte met het gebruik daarvan voor ogen had.

De rechtbank acht op grond van de gebezigde bewijsmiddelen, in onderling verband en samenhang bezien, wettig en overtuigend bewezen dat verdachte zich schuldig heeft gemaakt aan de voorbereidingshandelingen van een plofkraak.

Op 31 oktober 2020 is een grijze Audi RS6 voorzien van het Duitse kenteken [kenteken] aangetroffen op de vluchtstrook van de A27. In deze auto zijn meerdere plofkraak gerelateerde goederen aangetroffen, waaronder jerrycans, waarvan één vermoedelijk gevuld met benzine, breekijzers, bivakmutsen, een kabel met lans en taser. Het is bekend dat deze combinatie van voorwerpen worden gebruikt voor het plegen van plofkraken. Uit de OVC-gesprekken voorafgaand en na het aantreffen van de Audi RS6 volgt dat verdachte de auto gereed aan het maken was door de begrenzer er af te halen en de ruitenwissers en banden te vervangen. Na het aantreffen van de Audi RS6 volgt uit de OVC-gesprekken dat verdachte ‘gisteren zou vertrekken met jongens met wie die zesje heeft gehuurd’ en dat wat er in de kofferbak ligt ‘1,5 jaar gevangenisstraf’ oplevert volgens verdachte, omdat het ‘voorbereiden plof’ is.

Verdachte heeft verklaard dat hij wel eens een auto heeft gestolen met behulp van een OBD-kastje. Uit de bewijsmiddelen blijkt dat verdachte betrokken is geweest bij de diefstal van de Audi RS4 met kenteken [kenteken] in Utrecht [wijk] tussen 3 en 4 november 2020. Deze auto is diezelfde nacht na een achtervolging met de politie uitgebrand teruggevonden. Dat de auto niet gestolen was met het doel deze in de brand te steken behoeft geen uitleg, en volgt ook rechtstreeks uit het OVC012-gesprek met sessienummer 9234 waarin verdachte aangeeft dat zij de auto in een box wilden zetten, maar dat er een politieauto aan kwam rijden en zij gevlucht zijn. Het is een feit van algemene bekendheid dat dit soort snelle auto’s wordt gebruikt bij het plegen van ernstige delicten om aan de politie te kunnen ontkomen. Dat verdachten die intentie hadden, kan ook worden afgeleid uit het prepareren van de Audi RS6 van enkele dagen daarvoor. Omdat die RS6 klaarblijkelijk onverwacht ermee stopte, gaat de rechtbank gaat er vanuit dat de gestolen Audi RS4 ter vervanging van de Audi RS6 diende.

Hieruit volgt naar het oordeel van de rechtbank dat de gestolen auto en de in de Audi RS6 aangetroffen voorwerpen kennelijk bestemd waren voor het plegen van plofkraken.

Verdachte bekent zijn betrokkenheid bij de plofkraak in Wachtendonk en de poging plofkraak in Geldern. Uit de bij deze feiten genoemde bewijsmiddelen volgt dat gebruik is gemaakt van explosieve stoffen en/of explosieve pakketjes. Nu verdachte zelf heeft verklaard dat hij uitvoerder bij de (poging) plofkraken was, heeft hij daarmee explosieve stoffen en/of explosieve pakketjes voorhanden gehad.

Daarnaast heeft verdachte samen met anderen op 20 december 2020 kabels en tasers voorhanden gehad. Op 23 december 2020 is er een dodelijk ongeluk veroorzaakt. Verdachte heeft bekend die avond in de auto te hebben gezeten die een aanrijding heeft veroorzaakt. In de auto zijn meerdere jerrycans gevonden, waarvan er één gevuld was met benzine.

In de dagen voorafgaand aan deze testrit wordt door verdachte en medeverdachte [medeverdachte 5] uitgebreid gesproken over het ophalen van kabels, jerry’s, bievie’s (
de rechtbank begrijpt: bivakmutsen)en een taser en het zoeken naar een zogenaamde “snelle" auto om mee te gaan “racen” en “werken”. Vervolgens wordt er een rode Audi geregeld, waar het ongeluk ook mee is veroorzaakt, en wordt er gesproken over dat ze gaan vanavond en over Duitsland. [medeverdachte 5] roept op 23 december 2020 tegen verdachte: “Ik ga je helemaal ziek maken. Plofkraker!!!”

De rechtbank is van oordeel dat verdachte en zijn medeverdachten de beschikking hebben gehad over voorwerpen, voertuigen en stoffen die gezamenlijk en in onderling verband gezien bestemd waren voor het plegen van een plofkraak.

De rechtbank acht bewezen dat verdachte zich in de periode van 16 juli 2020, wanneer hij met een accu op de camerabeelden van de [straat] te zien is, tot en met 23 december 2020 heeft bezig gehouden met strafbare voorbereidingshandelingen in het kader van het plegen van plofkraken.

5.3.6

Aanvullende bewijsmiddelen ten aanzien van feit 1: crimineel samenwerkingsverband

De rechtbank verwijst voor de bewijsmiddelen die zien op het crimineel samenwerkingsverband naar de bewijsmiddelen weergegeven onder de feiten 3, 4, 5 en 6. Zoals volgt uit hetgeen hiervoor is overwogen komt de rechtbank tot het oordeel dat verdachte zich schuldig heeft gemaakt aan de plofkraak in Wachtendonk (feiten 3, 4 en 5) en de poging plofkraak in Geldern (feit 6). De rechtbank volstaat met een aantal aanvullende bewijsmiddelen.

Instructie uitvoering plofkraak

Uit het OVC010-gesprek in de woning van [medeverdachte 6] met sessienummers 20196 en 20197 blijkt – zakelijk weergegeven – het volgende^[52]:

N: ben je daar heen geweest?

A: Nee ik heb een filmpje gezien.

N: heb je die film?

A: Ja.

A: En hier stonden ook die Pinnies...hier stond 1 pinnie dus vandaar dat ik weet, en ik weet dat hij altijd die filmpjes maakt, laat die het zo zien

Uit het proces-verbaal stemherkenning [medeverdachte 1] instructiefilmpje onderzoek Basalt blijkt – zakelijk weergegeven – het volgende^[53]:

Vanuit het onderzoek 31NIX20 werd duidelijk dat de explosievenstof TATP mogelijk geleverd was door iemand uit Groningen. Door de districtsrecherche Groningen bleek onderzoek naar het voornoemde incident te zijn ingesteld onder de onderzoeknaam “Basalt”. Met verkregen toestemming vanuit onderzoek Basalt werd een veiliggesteld instructiefilmpje door ons onderzocht voor een stemherkenning. Dit bestand betrof een video (een instructiefilmpje), waarbij door een persoon duidelijk werd gemaakt hoe je vanuit het uitgifte gedeelte van een ATM, merk WINCOR NIXDORF, bij het kluisgedeelte kon komen. Dit werd duidelijk gemaakt door middel van het inbrengen van een rolmaat, welke werd uitgeschoven en via een opening van uitgifte in het kluisgedeelte uitkwam. Door een mannelijke stem werd het voornoemde ook duidelijke gemaakt. (…) Uit deze vergelijking hebben wij vastgesteld dat de stem toebehoort aan de verdachte [medeverdachte 1] in het instructiefilmpje vanuit onderzoek Basalt.

Uit een OVC-sessie uit ATM6 met sessienummer 5192, van 15 juli 2020 te 20:00:52 uur blijkt – zakelijk weergegeven – het volgende^[54]:20:06 uur: [medeverdachte 1] heeft de achterkant van de ATM geopend, kijkt er binnen en verricht handelingen.

20:12 uur: [medeverdachte 1] is nu (zichtbaar) vergezeld van [medeverdachte 4] . Samen kijken zij in de ATM, terwijl handelingen worden verricht.

Uit een OVC- sessie uit ATM 6 met sessienummer 5194, van 15 juli 2020 te 20.10.54 uur blijkt – zakelijk weergegeven – het volgende^[55]:[medeverdachte 1] : Zit het erin?
[medeverdachte 4] : Ja, hij zit erin
[medeverdachte 1] : [ntv] nog meer buigen, misschien beter
[medeverdachte 4] : Ik ga vanaf hier effe buigen..[geluiden gelijkend op metaalgeluiden hoorbaar]...oke....[ntv]
[medeverdachte 1] : En wat die hoerenkind doet, gaat naar achteren, dus dan trek je die deur gewoon naar achteren... deze...Want die scherm [fon] zit nu daar vast. Je kan niets met die scherm doen.... [ntv].....Meer naar achter, gaan we deze slotje mollen of met een schaar of met een slijpie. Heb je kans dat het slotje.[ntv] precies als je dit stukje wegslijpt, snap je...[klop en tikgeluiden hoorbaar]
[medeverdachte 4] : ....[ntv]..
[medeverdachte 1] : Als je een goeie accu hebt of gewoon benzine, 2 seconden ben je doorheen..half minuutje ben je doorheen.
[medeverdachte 4] : je moet die elektrische dingen hebben man! (...)

[nummer] ..[ntv], ..[werkgeluiden hoorbaar] Het is in principe.... ik moet ..jij moet voor mij iemand vinden, die voor mij dit erop last.......Want kijk, als ik hem zo ga buigen. Dan zie je, gaat hier verstopt raken.

[medeverdachte 4] : Ja, klopt

[medeverdachte 1] : Snap je? Hij moet echt, eentje moet gewoon recht blijven.

[medeverdachte 4] : [ntv]

[medeverdachte 1] : [ntv] ....zo dik mogelijk blijft zodat ie lekker ook, gewoon, hij moet erop lassen. ... Hij moet een andere stuk buigen en dan erop lassen. Hier, op deze randje [fon].... Met zo’n buiging. Dus gewoon zo. Gewoon..... drie centimeter, vier centimeter, naar beneden.

[medeverdachte 4] : Tamam (is goed)

[medeverdachte 1] : Negentig graden. Het is 90 graden...90 graden naar beneden.

[medeverdachte 4] : zo staat die te ver maar maar hij moet [ntv]

[medeverdachte 1] : Zonder, dat ie niet afgeknepen is. ..[ntv].. weet dat ongeveer ook. Dit zal ongeveer 3, 4, 5 centimeter, 10 centimeter, 15, 20, 25, 30.... Als dit werkt dan is het perfect.

Uit het proces-verbaal bevindingen belangrijke gesprekken TA002 blijkt – zakelijk weergegeven – het volgende^[56]:

In gesprek 41115 is [medeverdachte 4] [rechtbank: [medeverdachte 4] ] in gesprek met een op dat moment onbekend ander persoon welke gebruik maakt van het telefoonnummer [telefoonnummer] waar gesproken wordt over [bijnaam verdachte] . Dit betreft de bijnaam van [verdachte] .

nn: heb je " [bijnaam verdachte] " (fon) nog gesproken

[medeverdachte 4] : ja broer is al geregeld he broer, ik heb het tegen jou gezegd (klinkt als)

nn: ik heb hem gesproken en hij zegt tegen mij: ik ga knallen gewoon

(…)

nn: (lachen) wanneer gaat ie beginnen?

[medeverdachte 4] : eee (klinkt als) eerst volgende ritje naar Duitsland gaat hij

nn: ja maar kan hij alles? Je moet hem leren

[medeverdachte 4] : hij kan alles broer hij is vaak bij mij gekomen (gescheiden kanalen beluisterd)^[57]

Uit het OVC012-gesprek in de Volkswagen Polo van [verdachte] met sessienummer 9320 blijkt – zakelijk weergegeven – het volgende^[58]:

[verdachte] : Ja, maar Niffou, ik knal de nieuwe open, die Wolf niet open knalt. En die Agie (Achie) ook niet open knalt, ik knal ze moeder open vriend.

(…)

[verdachte] : Jaa....maar Bakko (fon.) is wel snel, snel. Athans, die van Niffou, Moge Allah hem beschermen. Niffou maakte hem zo, dat die na aanal (knal) geen rook komt en zo.

(…)

[verdachte] : (…) Niffou, Moge Allah hem naar Paradijs brengen, nam mij mee naar Marbella, hij had daar een loods, op mijn moeders dood, Niffou, hij heeft gewoon een loods in Marbella, er zitten daar vier naast elkaar. Ik heb op hen alle vier getraind, gewoon. Gezweet, gezweet in die Loods.

Taakverdeling en regels

Uit het OVC010-gesprek in de woning van [medeverdachte 6] met sessienummer 20071 blijkt – zakelijk weergegeven – het volgende^[59]:

[Rechtbank: [medeverdachte 6] wordt in dit gesprek aangeduid met de letter [medeverdachte 6] ]

[medeverdachte 6] : hij stond constant paraat voor hun. En dat missen ze nu. Ze kunnen de auto’s hebben ze hebben de spullen, hebben alles maar de achterwacht die is er niet die ontbreekt.
A: Met hoeveel zijn ze?
: Zijn verschillende groepjes, maar in ieder geval zn directe groep is gewoon 3.
A: 3 jongens?
: ja en dan 1 eigenlijk hiervandaan maar tellen we ff niet mee.
(…)[medeverdachte 6] : Deze jongens zijn niet zo, mss ken je hem wel [bijnaam verdachte] , hij heet [verdachte]

(…)

[verdachte] is zn achternaam,

(…)

A: Maar je hebt het broertje van [D] , ..en wie nog meer?
[medeverdachte 6] : [bijnaam medeverdachte 2] [ [medeverdachte 2] ] noemen ze hem
.

Uit het verhoor van [medeverdachte 6] blijkt – zakelijk weergegeven – het volgende:A: (…) Ik had zoiets van je [rechtbank: [medeverdachte 1] ] bent iemand die er helemaal in zit, een soort crimineel meesterbrein, dit was zijn doel, hij had geen ander doel meer in het leven.(…)

V: wat was zijn rol dan?
A: hij was een soort leider, hij zocht jongens (…) die laatste maand was hij alleen maar bezig met groepjes, hij bereidde alles voor om een plofkraak te plegen.^[60]

(…)

V: hoe weet jij van die geldautomaten in Spanje?

A: dat heeft hij verteld, dat was het eerste wat hij vertelde, toen wij in Spanje waren, vertelde hij dat hij daar jongens had opgeleid, dat hij daar pinautomaten had staan, ik kwam er later achter dat hij ook pinautomaten in Nederland had, in augustus juli vertelde hij dat^[61]

Uit het verhoor van [medeverdachte 3] blijkt – zakelijk weergegeven – het volgende:

V: waar parkeerde je de auto dan als je terug kwam?
A: bij [medeverdachte 6] onder.^[62]

(…)

V: je had het erover dat je telefoon een dag weg geweest is, toen zat WickR erop, wat deed je daarmee?
A: communiceren, met [bijnaam medeverdachte 1] af en toe, en met [bijnaam verdachte] , hoe het ging en of ik [medeverdachte 6] nog had gezien. In een groep word je toegevoegd zoals in WhatsApp, ging allemaal over locaties dat soort dingen.
V: wie zaten er in die groep allemaal?
(…)
A: [medeverdachte 6] niet, [bijnaam medeverdachte 1] wel, [bijnaam verdachte] , [bijnaam medeverdachte 2] en nog heel veel anderen. Wij waren het groene vakje.^[63]

Uit het OVC005-gesprek in de Duitse Audi Q3 met sessienummer 70 blijkt – zakelijk weergegeven – het volgende^[64]:

[medeverdachte 3] : leest een bericht voor, [medeverdachte 1] is boos.

[verdachte] : Ja man maar we gaan toch vandaag, ntv

(…)

[medeverdachte 3] : hij reageert niet dat is goed.

(…)

[verdachte] :: reageer dan ook man, hij gaat mij niet slaan maar ik weet dat hij me eruit kankert dan moet ik achter zijn rug om gaan werken broer, ik wil dat niet jongen. (…)

Uit de verklaring van [verdachte] afgelegd op de zitting van 6 februari 2023 blijkt – zakelijke weergegeven – het volgende^[65]:

De voorzitter vraagt verdachte of hij verantwoording moest afleggen bij [medeverdachte 1] , bijvoorbeeld als de plofkraak niet was gelukt, dat hij verantwoording moest afleggen over waarom het niet gelukt was.

De verdachte antwoordt bevestigend.

De voorzitter vraagt verdachte of [medeverdachte 1] ook degene was die bepaalde of de groep weer op pad moest, bijvoorbeeld als het niet gelukt was.

De verdachte geeft aan het inderdaad zo werkte.

Uit het verhoor van [medeverdachte 3] blijkt – zakelijk weergegeven – het volgende:

A: [medeverdachte 6] vroeg mij of ik goed kan rijden, dat weet iedereen in Den Bosch, ze zei wil je geld verdienen, goed geld, ik zeg wat dan, ze zegt ik leer je iemand kennen, dan kwam [medeverdachte 1] . (…) naar [medeverdachte 6] , ze zei wil je geld verdienen, ze vroeg hoe was het, ik zeg hij [rechtbank: [medeverdachte 1] ] is zo gek als een deur. Ze zegt je hoeft alleen jongens heen en weer te brengen, ik zeg cocaïne doe ik niet, nee zei ze ploffen.^[66]

[Rechtbank: over Wachtendonk] ieder zijn deel, ik moest vijftien procent afstaan voor [medeverdachte 6]^[67](…).

V: hoe noemde [bijnaam verdachte] [bijnaam medeverdachte 1] ?

A: Niffo. Want hij had hem alles geleerd^[68]

V: wat deed je met de auto?

A: chippen, banden na laten kijken, was mijn auto ik ben verantwoordelijk voor de auto en de jongens.^[69]

Bewijsoverweging crimineel samenwerkingsverband

Aan verdachte is ten laste gelegd dat hij heeft deelgenomen aan een crimineel samenwerkingsverband als bedoeld in artikel 140 Wetboek van Strafrecht, die tot oogmerk had (het voorbereiden van) diefstal met braak vooraf gegaan door het tot ontploffing brengen van geldautomaten (hierna: plofkraken).

Het plegen van plofkraken vereist een zekere mate van organisatie en ook al snel de betrokkenheid en samenwerking van meerdere personen. Zo moet een bankfiliaal worden uitgekozen, moeten vluchtroutes worden verkend, moeten explosieven (of gas) en andere benodigdheden worden geregeld en dienen daders over een – bij voorkeur snel – vervoersmiddel te beschikken. De vraag is daarom of de voorbereiding van en het plegen van plofkraken in deze zaak op een zodanige wijze is gebeurd dat dit het (gewone) medeplegen overstijgt en dus sprake is van een crimineel samenwerkingsverband als bedoeld in artikel 140 Wetboek van Strafrecht. De rechtbank is van oordeel dat dat het geval is en licht dat hierna toe.

Juridisch kader

Voor een veroordeling voor dit feit is nodig dat aan drie vereisten is voldaan: (i) er moet sprake zijn van een organisatie, (ii) die tot oogmerk heeft het plegen van misdrijven en (iii) verdachte moet hebben deelgenomen aan die organisatie.

(i) Een organisatie in de zin van artikel 140 Wetboek van Strafrecht is een samenwerkingsverband tussen verdachte en ten minste één andere persoon met een zekere duurzaamheid en structuur. Dit kan blijken uit een onderlinge verdeling van werkzaamheden of onderlinge afstemming van activiteiten van deelnemers binnen de organisatie met het oog op het bereiken van het gemeenschappelijke doel van de organisatie. De samenstelling van het samenwerkingsverband hoeft niet steeds hetzelfde te zijn en niet is vereist dat de verdachte samenwerkte of bekend was met alle andere personen die deel uitmaken van de organisatie.

(ii) Het oogmerk van deze organisatie moet voorts gericht zijn op het plegen van misdrijven.

(iii) Om van deelneming te kunnen spreken is vereist dat verdachte tot het samenwerkingsverband behoort en dat hij een aandeel heeft in – of ondersteuning geeft aan – gedragingen die strekken tot óf rechtstreeks verband houden met de verwezenlijking van het oogmerk van de organisatie. Die gedragingen kunnen bestaan uit het (mede)plegen van de misdrijven, maar ook het verrichten van hand- en spandiensten (die op zichzelf niet strafbaar zijn) kan daaronder vallen. De betrokkenheid bij het samenwerkingsverband enerzijds en het hebben van een aandeel in of ondersteunen van dat verband anderzijds dienen naast elkaar te bestaan, maar zijn tegelijk nadrukkelijk samenhangend. In het bestanddeel deelneming aan een organisatie ligt ook het opzet van verdachte besloten. Verdachte moet in zijn algemeenheid weten dat de organisatie het plegen van misdrijven beoogt. Niet is vereist dat hij wetenschap heeft van één of meer concrete misdrijven die door de organisatie worden beoogd. Wetenschap bij de verdachte in de vorm van voorwaardelijk opzet is op dit punt niet voldoende.

Crimineel samenwerkingsverband tot 5 september 2020

De rechtbank is van oordeel dat uit de bewijsmiddelen naar voren komt dat tussen verschillende verdachten sprake was van een duurzaam en gestructureerd samenwerkingsverband dat tot oogmerk had het voorbereiden en plegen van plofkraken.

Er was sprake van een aanzienlijke mate van professionaliteit. Vanaf medio maart 2020 was op de [adres] in [woonplaats] een ruimte ingericht waar verschillende verdachten zich bezighielden met het oefenen op, en maken van instructiefilmpjes van, het binnendringen in de geldkluis achter pinautomaten. In totaal zijn daar zes pinautomaten afgeleverd. Met behulp van onder andere explosieven is daar ‘geoefend’ op deze geldautomaten. Er werd – zo ook in Wachtendonk en Geldern – gewerkt met een zelf gefabriceerd explosief, een zogenoemde pizzaschuif: een plat langwerpig metalen voorwerp, voorzien van een explosieve stof aan/op het uiteinde en een lang handvat aan de andere kant. De explosieve stof bestond uit het uiterst gevaarlijke TATP.

Uit het dossier komt naar voren dat verschillende jongens zijn opgeleid in het uitvoeren van plofkraken. Ook volgt uit de hiervoor besproken plofkraak in Wachtendonk en de poging tot plofkraak in Geldern dat verdachten zeer snelle auto’s huurden of wegnamen en die nog prepareerden voor de op handen zijnde plofkraak. Zo werden banden vervangen en snelheidsbegrenzers verwijderd. Verdachten maakten in de nacht van een geplande plofkraak gebruik van een loods in Den Dungen, waar zij voorafgaand aan de rit naar Duitsland en na terugkomst daarvan bijeen kwamen, auto’s en kleding wisselden en alle benodigde materialen in- en uitpakten.

Tot de dood van [medeverdachte 1] op 5 september 2020 was ook sprake van een duidelijke hiërarchie en rolverdeling in de groep van verdachten. [medeverdachte 1] stond aan het hoofd van de groep en gaf gerichte instructies voor voorverkenningen van bankfilialen en voor de plofkraken zelf. Hij regelde de benodigde explosieven en bepaalde waar en wanneer een plofkraak werd uitgevoerd. Na de mislukte plofkraak in Geldern werden de daders geacht [medeverdachte 1] een gedetailleerde terugkoppeling te geven. [medeverdachte 1] bepaalde wie bij de groep hoorde en wie niet.

In het verlengde van deze hiërarchie golden ook bepaalde (ongeschreven) regels. Uit OVC- gesprekken valt op te maken op welke wijze de buit volgens [medeverdachte 1] verdeeld moest worden: een gelijk deel voor alle uitvoerders en hemzelf. Nieuwe uitvoerders moesten een percentage van hun deel afstaan aan degene die hen had aangebracht. Daarnaast werden uitvoerders alleen geacht voor [medeverdachte 1] te werken en niet achter zijn rug met anderen op pad te gaan. In de voorbereidingen van plofkraken maakten [medeverdachte 1] , [verdachte] , [medeverdachte 3] en [medeverdachte 2] gebruik van de applicatie WickR, waar zij samen (met anderen) een groep vormden. Locaties en andere informatie werd op die manier met elkaar gedeeld.

De samenwerking tussen [medeverdachte 1] en andere verdachten had - tot slot - een duurzaam karakter. Hoewel niet iedereen vanaf medio maart 2020 betrokken was (zie hierna), start in die maand al wel de samenwerking tussen [medeverdachte 1] en [medeverdachte 4] en de oefenlocatie aan de [adres] . Tot de dood van [medeverdachte 1] op 5 september 2020 blijft hij – zo volgt uit verschillende OVC’s en de verklaring van [medeverdachte 6] – fulltime bezig met het voorbereiden van plofkraken en het aansturen van verschillende jongens daarin. Aldus was in ieder geval tot die datum sprake van een duurzaam en gestructureerd samenwerkingsverband dat zich bezighield met de voorbereiding en het plegen van plofkraken.

Geen crimineel samenwerkingsverband vanaf 5 september 2020

Met het wegvallen van [medeverdachte 1] blijven diverse verdachten zich bezighouden met het voorbereiden van plofkraken. Van een centrale aansturing is echter niet langer sprake. In de periode van 5 september 2020 tot eind oktober 2020 zijn er in het dossier geen (sterke) aanwijzingen te vinden dat verdachten hun activiteiten in datzelfde criminele samenwerkingsverband (zoals ten laste is gelegd) voortzetten. Het blijkt niet dat er in die periode voorbereidingshandelingen zijn getroffen, voorverkenningen zijn gedaan of pogingen tot plofkraak zijn geweest. Echter, er was niet langer sprake van het verrichten hiervan in een structureel en duurzaam samenwerkingsverband; en er ontstonden nieuwe (losse) verbanden. Dit komt – naar het oordeel van de rechtbank – het beste tot uiting eind oktober 2020, wanneer verdachten de draad weer lijken op te pakken. Dan wordt duidelijk dat verdachten [medeverdachte 3] en [medeverdachte 2] (met anderen) bezig zijn met de voorbereiding van de plofkraak in Alpen-Veen terwijl verdachte en [medeverdachte 5] samen bezig zijn met een ander plan, zonder dat van elkaar te weten. Zo vertelt een onbekend gebleven persoon (genaamd professor) op 31 oktober 2020 om 05:42 aan verdachte dat [bijnaam medeverdachte 2] , de bijnaam van [medeverdachte 2] , nu op pad is met een ‘Rtje’. Diezelfde nacht, een uur daarvoor, staat een door [medeverdachte 2] en [medeverdachte 3] gehuurde Volkswagen Golf-R voor het bankfiliaal in Alpen-Veen alwaar een poging tot plofkraak is gepleegd. Ook uit andere opgenomen gesprekken maakt de rechtbank op dat verdachte niet langer samenwerkte met in ieder geval [medeverdachte 3] na het overlijden van [medeverdachte 1] .

Hoewel verdachten elkaar nog wel spraken en opzochten – in de woning van [medeverdachte 6] – betekent dat nog niet dat zij nog steeds een crimineel samenwerkingsverband vormden. Met de officier van justitie ziet ook de rechtbank dat die onderlinge contacten veelal in het teken stonden van (praten over) plofkraken. Maar als complete groep zijn zij niet meer bij elkaar geweest en evenmin is als groep nog een specifieke plofkraak gepleegd of voorbereid. De opgenomen gesprekken in de woning van [medeverdachte 6] en in de Volkswagen Polo van verdachte gingen vaak over de periode dat [medeverdachte 1] nog leefde. Meerdere van die gesprekken duiden er sterk op dat [medeverdachte 1] werd gemist: er is geen samenhang, aansturing en achtervang (in de nacht van een geplande plofkraak) meer.

Met de ontdekking van de oefenlocatie aan de [adres] op de dag dat [medeverdachte 1] overleed, viel ook die plek weg voor het oefenen op pinautomaten en het opleiden van (nieuwe) jongens. De loods in Den Dungen lijkt evenmin nog door verdachte gebruikt te worden. Uit OVC-gesprekken volgt dat verdachte en [medeverdachte 5] hun eigen opslaglocatie voor benodigdheden hadden. Met het wegvallen van [medeverdachte 1] komt tenslotte ook de aanvoer van explosieven (TATP) ten einde. Uit OVC-gesprekken blijkt dat alleen [medeverdachte 1] pakketjes (explosieven) verzorgde voor de groep. In Alpen-Veen wordt er dan ook (opeens) met gasflessen gewerkt door [medeverdachte 3] en zijn mededaders.

Op grond van voorgaande is de rechtbank van oordeel dat vanaf 5 september 2020 niet langer sprake is van een duurzaam en gestructureerd samenwerkingsverband als bedoeld in artikel 140 van het Wetboek van Strafrecht tussen verdachte en medeverdachten [medeverdachte 2] , [medeverdachte 3] , [medeverdachte 6] en [medeverdachte 4] .

In de periode na 5 september 2020 werkte verdachte nog wel samen met medeverdachte [medeverdachte 5] . Een criminele organisatie kan ook slechts bestaan uit twee personen. De rechtbank is echter van oordeel dat daarvan in dit geval geen sprake is. Beide verdachten spreken gedurende circa 2 maanden wel geregeld over plofkraken en treffen ook de nodige voorbereidingen daarvoor. Maar die samenwerking voldoet niet aan de criteria voor een duurzaam en gestructureerd verband. Voor de samenwerking van verdachte met [medeverdachte 5] kan niet gezegd worden dat die het (gewone) medeplegen overstijgt. De rechtbank zal verdachte daarom vrijspreken van de periode na 5 september 2020.

Nadere overweging over het oogmerk van het samenwerkingsverband

In de tenlastelegging van verdachten is het oogmerk van het crimineel samenwerkingsverband ook omschreven als het pogen en voorbereiden van – kortgezegd – plofkraken en niet alleen het plegen van de plofkraken zelf. De rechtbank is van oordeel dat het samenwerkingsverband beoogde plofkraken voor te bereiden. Het onderzoeken van en oefenen op pinautomaten (van specifieke makelarij), het maken van instructiefilmpjes en het opleiden van uitvoerders vallen in die categorie. Uiteraard was het einddoel het plegen van plofkraken zelf. De rechtbank acht niet bewezen dat het samenwerkingsverband het oogmerk had om (ook) pogingen tot plofkraken te plegen.

Deelname aan het samenwerkingsverband

De rechtbank acht wettig en overtuigend bewezen dat verdachte van 1 juli 2020 tot 5 september 2020 heeft deelgenomen aan een crimineel samenwerkingsverband, gericht op het plegen van plofkraken. Verdachte heeft ten aanzien van de onder 3, 4, 5 (Wachtendonk) en 6 (Geldern) bewezen verklaarde feiten een aandeel gehad in die (poging tot) plofkraken, welke plofkraken rechtstreeks verband hielden met de verwezenlijking van het oogmerk van het samenwerkingsverband.

De betrokkenheid van verdachte bij (de groep van) [medeverdachte 1] start in ieder geval in juli, in welke maand meerdere malen op de camerabeelden gericht op de [adres] te zien is dat verdachte het pand betreedt en ook te zien is dat hij bijvoorbeeld op 19 juli 2020 met [medeverdachte 1] en [medeverdachte 4] het pand weer verlaat. Op 16 juli 2020 betreedt hij het pand met een accu in zijn hand. Uit OVC-gesprekken blijkt dat [medeverdachte 1] en [medeverdachte 4] met behulp van (brommer) accu’s ontstekingen teweegbrachten bij het oefenen op de geldautomaten in het pand aan de [straat] .

6.BEWEZENVERKLARING

De rechtbank acht wettig en overtuigend bewezen dat verdachte:

1. in de periode van 1 juli 2020 tot 5 september 2020 in Nederland heeft deelgenomen aan een organisatie, bestaande uit een samenwerkingsverband van natuurlijke personen, te weten onder andere [medeverdachte 1] en [medeverdachte 6] en [medeverdachte 4] en [medeverdachte 2] en [medeverdachte 3] , welke organisatie tot oogmerk had het plegen van misdrijven, te weten onder meer (voorbereidingshandelingen ten behoeve van) het tezamen en in vereniging met anderen plegen van diefstallen met braak voorafgegaan door het opzettelijk teweegbrengen van een ontploffing;

2. in de periode van 16 juli 2020 tot en met 23 december 2020 in Utrecht, in elk geval in Nederland en/of Duitsland, tezamen en in vereniging met anderen, ter voorbereiding van het misdrijf waarop naar de wettelijke omschrijving een gevangenisstraf van acht jaren of meer is gesteld, te weten opzettelijk een ontploffing teweegbrengen waardoor gemeen gevaar voor goederen te duchten is (ex artikel 157 lid 1 Wetboek van Strafrecht), opzettelijk

- een voertuig (bestemd voor het vervoer naar geldautomaten (in Duitsland) die door verdachte en zijn mededaders opengebroken, dan wel tot ontploffing gebracht werden) heeft weggenomen (door middel van een OBD-kastje) en

- accu’s, jerrycans, kabels en tasers heeft geregeld en in bezit heeft gehad en vervoerd en

- explosieve pakketje(s) in bezit heeft gehad die bestemd zijn om plofkraken mee te plegen en aldus goederen en stoffen bestemd tot het begaan van dat misdrijf, heeft verworven en voorhanden heeft gehad;

3. op 8 augustus 2020 te Wachtendonk, in de Bondsrepubliek Duitsland, tezamen en in vereniging met [medeverdachte 3] en [medeverdachte 2] , opzettelijk een ontploffing teweeg heeft gebracht door in een geldautomaat van de Sparkasse bank een explosief in voornoemde geldautomaat (aan) te brengen en vervolgens die geldautomaat te laten exploderen, terwijl daarvan gemeen gevaar voor het gebouw waarin die geldautomaat zich bevond te duchten was;

4. op 8 augustus 2020 te Wachtendonk, in de Bondsrepubliek Duitsland, tezamen en in vereniging met [medeverdachte 3] en [medeverdachte 2] , met het oogmerk van wederrechtelijke toe-eigening uit (een kluis van) een geldautomaat van de Sparkasse bank heeft weggenomen een hoeveelheid geld (van in totaal ongeveer 167.000 euro), toebehorende aan Sparkasse bank, waarbij verdachte en zijn mededaders zich de toegang tot de plaats des misdrijfs hebben verschaft en het weg te nemen geldbedrag onder hun bereik hebben gebracht door een of meer explosie(f)(ven) aan te brengen in/aan die geldautomaat en vervolgens die

geldautomaat te laten exploderen;

5. op 8 augustus 2020 te Wachtendonk, in de Bondsrepubliek Duitsland, tezamen en in vereniging met [medeverdachte 3] en [medeverdachte 2] , een gebouw, te weten een bankfiliaal toebehorend aan Sparkasse bank, opzettelijk heeft vernield, immers hebben verdachte en zijn mededaders in een geldautomaat, welke zich bevond in voornoemd gebouw, explosie(f)(ven) aangebracht en vervolgens die geldautomaat laten exploderen, terwijl daarvan gemeen gevaar voor het gebouw waarin die geldautomaat zich bevond te duchten was;

6. op 4 september 2020 te Geldern, in de Bondsrepubliek Duitsland, tezamen en in vereniging met [medeverdachte 3] en [medeverdachte 2] , ter uitvoering van het door verdachte en zijn mededaders voorgenomen misdrijf om met het oogmerk van wederrechtelijke toe-eigening uit (een kluis van) een geldautomaat van de Sparkasse weg te nemen geld, toebehorende aan de Sparkasse, en zich de toegang tot de plaats van het misdrijf te verschaffen en dat weg te nemen geld onder hun bereik te brengen door middel van braak, zich hebben begeven naar (de omgeving van) de geldautomaat te Geldern, waarna verdachte en zijn mededaders een of meer explosieven hebben aangebracht in die geldautomaat en vervolgens die geldautomaat hebben laten exploderen, terwijl de uitvoering van dat voorgenomen misdrijf niet is voltooid.

Voor zover in het bewezen verklaarde deel van de tenlastelegging taal- en/of schrijffouten voorkomen, zijn deze in de bewezenverklaring verbeterd. Verdachte is daardoor niet in de verdediging geschaad.

Hetgeen meer of anders is ten laste gelegd is niet bewezen. Verdachte wordt hiervan vrijgesproken.

7.STRAFBAARHEID VAN DE FEITEN

Er is geen omstandigheid aannemelijk geworden die de strafbaarheid van het bewezen verklaarde uitsluit, zodat dit strafbaar is.

De rechtbank is van oordeel dat met betrekking tot feit 3 en feit 5 sprake is van eendaadse samenloop als bedoeld in artikel 55, eerste lid, van het Wetboek van Strafrecht. De bewezen verklaarde gedragingen leveren in die mate een samenhangend, zich een op dezelfde tijd en plaats afspelend, feitencomplex op dat de verdachte daarvan in wezen één verwijt wordt gemaakt, terwijl de strekking van de desbetreffende strafbepalingen niet uiteenloopt. Om de leesbaarheid te behouden, zal de rechtbank feit 3 enkelvoudig kwalificeren als hierna vermeld. Daarnaast beschouwt de rechtbank feiten 3 en 4 als een voortgezette handeling als bedoeld in artikel 56, van het Wetboek van Strafrecht. De onder die feiten bewezenverklaarde gedragingen leveren een zodanig samenhangend, zich min of meer op dezelfde tijd en plaats afspelend feitencomplex op dat de verdachte daarvan (in wezen) één verwijt wordt gemaakt: namelijk het plegen van een plofkraak waarbij geld buit is gemaakt.

Het bewezen verklaarde levert volgens de wet de volgende strafbare feiten op:

Feit 1: deelneming aan een organisatie die tot oogmerk heeft het plegen van misdrijven;

Feit 2: medeplegen van voorbereiding van opzettelijk een ontploffing teweegbrengen, terwijl daarvan gemeen gevaar voor goederen te duchten is
;

De voortgezette handeling van:

Feit 3: medeplegen van opzettelijk een ontploffing teweegbrengen, terwijl daarvan gemeen gevaar voor goederen te duchten is
(enkelvoudige kwalificatie van feiten 3 en 5);

Feit 4: diefstal door twee of meer verenigde personen, waarbij de schuldige zich de toegang tot de plaats van het misdrijf heeft verschaft door middel van braak;

Feit 6: poging tot diefstal door twee of meer verenigde personen, waarbij de schuldige zich de toegang tot de plaats van het misdrijf heeft verschaft door middel van braak.

8.STRAFBAARHEID VAN VERDACHTE

Er is geen omstandigheid gebleken of aannemelijk geworden die de strafbaarheid van verdachte uitsluit. Verdachte is dan ook strafbaar.

9.OPLEGGING VAN STRAF

9.1.

De vordering van de officier van justitie

De officier van justitie heeft gevorderd verdachte ter zake van het door de officier van justitie bewezen geachte te veroordelen tot een gevangenisstraf van zes (6) jaren, met aftrek van het voorarrest.

9.2.

Het standpunt van de verdediging

De verdediging heeft verzocht rekening te houden met het feit dat verdachte een first-offender is met een jonge leeftijd. Ten tijde van de tenlastegelegde feiten was hij 21 jaar. In dat geval moet niet alleen gekeken worden naar vergelding als strafdoel, maar ook juist hoe voorkomen kan worden dat opnieuw strafbare feiten worden gepleegd. Verdachte kampt met PTSS ten gevolge van een ingrijpende gebeurtenis in zijn familie en hiervoor zal hij trauma-behandeling gaan volgen. Gedurende een lange periode is de voorlopige hechtenis van verdachte geschorst en heeft verdachte laten zien dat hij zijn leven wil veranderen en op het rechte pad wil blijven. Hij heeft ter zitting zijn verantwoording genomen en een bekennende verklaring afgelegd. Tot slot wordt verzocht rekening te houden met het aanzienlijke tijdsverloop van de zaak.

Het verzoek is een onvoorwaardelijke gevangenisstraf op te leggen gelijk aan de duur van het voorarrest. Daarnaast kan een voorwaardelijke gevangenisstraf worden opgelegd voor bijvoorbeeld de maximum duur van 2 jaren als stok achter de deur. Tot slot kan hierbij eventueel nog een taakstraf worden opgelegd.

9.3.

Het oordeel van de rechtbank

Bij het bepalen van de straf heeft de rechtbank rekening gehouden met de ernst van het bewezen verklaarde, de omstandigheden waaronder dit is begaan en de persoon van verdachte, zoals ter terechtzitting is gebleken.

De ernst van de feiten

Verdachte heeft deelgenomen aan een crimineel samenwerkingsverband dat zich bezighield met het plegen van plofkraken op pinautomaten in Duitsland.

Plofkraken veroorzaken zeer veel onrust voor omwonenden en een grote onrust in de maatschappij. Een plofkraak gaat immers gepaard met een heftige explosie en een grote ravage als gevolg en levert flinke overlast op doordat (publieke) voorzieningen tijdelijk onbruikbaar zijn. De rechtbank houdt bij de straftoemeting in strafverzwarende zin rekening met de zeer professionele en berekenende wijze waarop de plofkraken zijn voorbereid en zijn gepleegd. Aan de [adres] was een ruimte ingericht waar op pinautomaten werd geoefend. De kennis die zo is opgedaan, over onder andere de benodigde explosieve lading en de wijze en plek waarop die in pinautomaten kon worden ingebracht voor een succesvolle ontploffing, is vervolgens ingezet bij de uitvoering van meerdere plofkraken.

De plofkraken werden nauwgezet voorbereid met gebruikmaking van gestolen of gehuurde zeer snelle voertuigen, die daar vaak nog speciaal voor geprepareerd werden met nieuwe banden, voorzien van valse kentekenplaten en snelheidsbegrenzers die eraf werden gehaald. De (poging tot) plofkraken werden binnen enkele minuten gepleegd. Uit het dossier volgt dat de uitvoerders van de (poging tot) plofkraak vervolgens met zeer hoge snelheden van Duitsland terug naar Nederland reden en daarmee ook een groot gevaar voor andere weggebruikers vormden.

De geraffineerdheid, maar ook de brutaliteit die bij het plegen van dit soort feiten komt kijken, rekent de rechtbank verdachte zeer aan. Verdachte heeft zich daarbij uitsluitend laten leiden door geldelijk gewin, zonder acht te slaan op de impact van de feiten op omwonenden, andere weggebruikers of de samenleving.

Verdachte heeft zich binnen het crimineel samenwerkingsverband schuldig gemaakt aan één voltooide plofkraak met vernieling van het bankfiliaal waarbij een grote hoeveelheid geld is gestolen (Wachtendonk, Duitsland) en één poging plofkraak waarbij de explosieve lading niet volledig tot ontploffing is gekomen (Geldern, Duitsland). De plofkraak in Wachtendonk heeft een enorme ravage met grote schade tot gevolg gehad. De pui van het bankfiliaal is door de kracht van de explosie eruit geblazen en binnen is het bankfiliaal zwaar beschadigd. Eén etage boven de opgeblazen pinautomaat lagen op dat moment twee mensen te slapen. De rechtbank rekent het verdachten zwaar aan dat zij zo nietsontziend te werk zijn gegaan.

Nadat het crimineel samenwerkingsverband vanwege het overlijden van [medeverdachte 1] door een explosie op de oefenlocatie op de [adres] uit elkaar valt, gaat verdachte door met het voorbereiden van plofkraken. Samen met [medeverdachte 5] worden gedurende circa twee maanden (eind oktober tot eind december 2020) nog plofkraken voorbereid.

Uitgangspunten voor de strafoplegging

Gelet op het bovenstaande is de rechtbank van oordeel dat op deze feiten niet anders kan worden gereageerd dan met een aanzienlijke, (deels) onvoorwaardelijke gevangenisstraf.

De rechtbank heeft gelet op de hoogte van de straffen die doorgaans voor dit soort delicten worden opgelegd. De landelijke oriëntatiepunten voor straftoemeting van het LOVS hanteren als uitgangspunt voor een voltooide plofkraak (teweegbrengen ontploffing en diefstal, zonder levensgevaar) een onvoorwaardelijke gevangenisstraf voor de duur van 24 maanden. Daarvan uitgaande geldt voor een poging plofkraak ongeveer 16 maanden (minus een derde) en voor een voorbereiding ongeveer 12 maanden (de helft) gevangenisstraf. Omdat de plofkraak in Wachtendonk en de poging plofkraak in Geldern in het kader van een crimineel samenwerkingsverband zijn gepleegd, ziet de rechtbank in beginsel aanleiding daarvoor een hogere straf op te leggen, waarbij de rechtbank als uitgangspunt hanteert 30 maanden gevangenisstraf voor Wachtendonk en 20 maanden gevangenisstraf voor Geldern.

Voor de voorbereidingshandelingen die eind oktober tot eind december 2020 worden verricht neemt de rechtbank als strafmaat een gevangenisstraf van 12 maanden als uitgangspunt. De rechtbank overweegt dat er in die periode vooral veel wordt gepraat over (voorbereidingen van) plofkraken, maar er maar één keer een auto is aangetroffen met daarin werktuigen voor een plofkraak.

Het voorgaande betekent dat in deze zaak een onvoorwaardelijke gevangenisstraf voor de duur van 62 maanden het uitgangspunt is. De rechtbank neemt echter ook de volgende, overwegend strafverminderende, omstandigheden mee bij het bepalen van de straf.

De persoon van verdachte

Uit een de verdachte betreffend uittreksel van de justitiële documentatie van 26 oktober 2022 blijkt dat verdachte niet eerder voor soortgelijke feiten is veroordeeld. De rechtbank weegt dit niet in strafverzwarende of strafmatigende zin mee.

De rechtbank heeft kennisgenomen van het rapport van de Jeugdbescherming en Reclassering, opgesteld door C. Schipper, reclasseringswerker van 3 februari 2023. Aangegeven wordt dat verdachte meewerkt aan het schorsingstoezicht en de in dat kader opgelegde bijzondere voorwaarden. Verdachte heeft zich tijdens het schorsingstoezicht open en meewerkend opgesteld, is gemotiveerd om aan zijn toekomst te werken en grijpt hiertoe de geboden handvatten door de reclassering aan. Naast de hulp van de reclassering wordt verdachte begeleid door Stichting JOU, die hem helpt met praktische zaken, zoals zijn financiën, schoolvraagstukken en huiswerkbegeleiding. Uit overgelegde stukken van school blijkt dat verdachte met goede resultaten zijn opleiding in de zorg, begeleider van specifieke doelgroepen, doorloopt.

In het rapport wordt geconcludeerd dat verdachte in het schorsingstoezicht heeft laten zien dat hij gemotiveerd is voor gedragsverandering. Er zijn tegenslagen, maar ondanks deze tegenslagen blijft hij gemotiveerd werken aan zijn toekomst. Het recidiverisico wordt ingeschat als laag. Geadviseerd wordt om een (deels) voorwaardelijke straf op te leggen met bijzondere voorwaarden, te weten een meldplicht, ambulante begeleiding, een contactverbod met de medeverdachten en het volgen van een opleiding.

De rechtbank houdt in strafmatigende zin rekening met de jeugdige leeftijd van verdachte ten tijde van de ten laste gelegde feiten. De verdediging heeft naar voren gebracht dat verdachte in een kwetsbare periode in handen is gevallen van verkeerde vrienden, zoals [medeverdachte 1] , waardoor hij snel is afgegleden in een criminaliteit. Vanuit die kwetsbare positie is goed denkbaar dat verdachte opkeek tegen [medeverdachte 1] en zich – in ieder geval in het begin – heeft laten meeslepen in diens plannen. Echter, op het moment dat [medeverdachte 1] overlijdt besluit verdachte in samenwerking met (in ieder geval) [medeverdachte 5] verder te gaan met het voorbereiden van plofkraken tot het noodlottige ongeval op de A2 plaatsvindt.

Inmiddels heeft verdachte ter zitting laten zien dat hij inzicht heeft in zijn eigen handelen en heeft hij zijn verantwoordelijkheid genomen door een grotendeels bekennende verklaring af te leggen. Dat pleit voor verdachte. De reclassering schetst eveneens een positief beeld van verdachte sinds het moment dat hij door de rechtbank is geschorst. Hij heeft tijdens de inmiddels al lange schorsingsperiode laten zien dat hij hulp met beide handen aangrijpt en gemotiveerd is om te werken aan zijn toekomst. Dat is de indruk die ook de rechtbank, gedurende de meerdere zittingsdagen heeft gekregen.

Met de verdediging ziet de rechtbank dat bij verdachte, gelet op zijn leeftijd, maar zeker ook zijn houding, in het kader van strafoplegging niet alleen moet worden gekeken naar vergelding, maar ook hoe kan worden voorkomen dat verdachte opnieuw het verkeerde pad kiest. De rechtbank kan echter niet om de ernst van de bewezen verklaarde feiten heen en acht het maatschappelijk niet uit te leggen als verdachte met ruim acht maanden voorarrest en een eventueel voorwaardelijk strafdeel zijn straf reeds zou hebben uitgezeten. Het opleggen van een taakstraf zoals door de verdediging bepleit, is geenszins een passende strafmodaliteit bij dit soort feiten. Bovendien was verdachte zich ervan bewust dat er forse onvoorwaardelijke gevangenisstraffen op het uitvoeren van plofkraken staan, wat blijkt uit de inhoud van de OVC-gesprekken, zoals aangehaald in het vonnis.

Alles afwegend is de rechtbank van oordeel dat de volgende straf passend en geboden is: een gevangenisstraf voor de duur van 40 maanden, waarvan een gedeelte van 12 maanden voorwaardelijk, met aftrek van de tijd die verdachte in voorarrest heeft doorgebracht (te weten 249 dagen), met een proeftijd van 2 jaar. De rechtbank zal aan de voorwaardelijke gevangenisstraf de door de reclassering voorgestelde bijzondere voorwaarden verbinden.

Deze straf is fors lager dan de door de officier van justitie gevorderde straf. De rechtbank is uitgegaan van een kortere periode van het crimineel samenwerkingsverband, maar heeft vooral in sterk strafmatigende zin rekening gehouden met de persoonlijke omstandigheden die zij hiervoor uitgebreid heeft toegelicht. De rechtbank acht het van belang dat verdachte een kans wordt geboden om na een detentieperiode zijn leven op te pakken en vorm te geven zonder wederom verkeerde keuzes te maken. Na een detentieperiode, zonder bijzonder voorwaarden zoals door de officier van justitie voorgesteld, acht zij de kans van slagen daarop aanzienlijk kleiner. Om die reden legt de rechtbank én een lagere straf op dan door de officier van justitie is gevorderd én bepaalt zij dat een groot deel van die gevangenisstraf in voorwaardelijke zin wordt opgelegd. Daarnaast heeft de rechtbank rekening gehouden met de omstandigheid dat verdachte bij de door de rechtbank opgelegde straf niet in aanmerking komt voor een voorwaardelijke invrijheidsstelling.

De redelijke termijn

Als uitgangspunt heeft in deze zaak te gelden dat de behandeling ter terechtzitting dient te zijn afgerond met een eindvonnis binnen twee jaar nadat de redelijke termijn is aangevangen, tenzij sprake is van bijzondere omstandigheden, zoals de ingewikkeldheid van een zaak, de invloed van de verdachte en/of zijn raadsman op het procesverloop en de wijze waarop de zaak door de bevoegde autoriteiten is behandeld. Verdachte is op 2 maart 2021 in verzekering gesteld, waarop de redelijke termijn is aangevangen. Dat betekent dat de termijn van twee jaar met ruim twee maanden wordt overschreden. In dit geval levert dat naar het oordeel van de rechtbank echter geen schending van de redelijke termijn op. Het onderzoek 31NIX20 was een omvangrijk en complex onderzoek met een gelijktijdige berechting van zes verdachten. Tevens moesten er getuigen in het buitenland worden gehoord. De rechtbank is dan ook van oordeel dat de geringe overschrijding van de 2jaars-termijn (met één maand) in dit geval geen inbreuk oplevert van artikel 6, eerste lid, EVRM.

10.VOORLOPIGE HECHTENIS

10.1.

Het standpunt van de officier van justitie

De officier van justitie heeft gevorderd dat de schorsing van de voorlopige hechtenis van verdachte wordt opgeheven op het moment dat de rechtbank een veroordelend vonnis uitspreekt.

10.2.

Het standpunt van de verdediging

De raadsman heeft verzocht het geschorste bevel tot voorlopige hechtenis op te heffen, omdat er geen noodzaak is tot voortzetting van de voorlopige hechtenis. Er zijn geen gronden voor het voortduren van de voorlopige hechtenis. Verdachte heeft geen documentatie en hij loopt gedurende lange tijd in een schorsing hetgeen goed verloopt. De geschokte rechtsorde is ook niet meer van toepassing nu verdachte al langere tijd geschorst is. Subsidiair wordt verzocht verdachte opnieuw te schorsen totdat de uitspraak onherroepelijk is, wegens zwaarwegende omstandigheden waaronder de zorg voor zijn ouders en het volgen van een opleiding.

10.3.

Het oordeel van de rechtbank

De rechtbank overweegt als volgt. De voorlopige hechtenis van verdachte is geschorst met ingang van 5 november 2021 met als onderbouwing dat het belang van verdachte bij schorsing van de voorlopige hechtenis zwaarder weegt dan het maatschappelijk belang bij voortduring van de voorlopige hechtenis. Hierbij zal ook – zoals dat gebruikelijk is in dit soort grote strafzaken – een rol hebben gespeeld dat er op dat moment nog geen zicht was op een inhoudelijke behandeling.

Nu de rechtbank tot een veroordeling komt en tot oplegging van een gevangenisstraf die langer duurt dan de tijd die verdachte al in voorarrest heeft doorgebracht, dient verdachte nog een onvoorwaardelijke gevangenisstraf te ondergaan.

De rechtbank overweegt — met verwijzing naar de motivering van de strafoplegging — dat de ernstige bezwaren en de recidivegrond nog aanwezig zijn. De rechtbank zal daarom de voorlopige hechtenis niet opheffen.

Die ernst maakt dan ook dat de rechtbank van oordeel is dat het maatschappelijk belang bij het voortduren van de voorlopige hechtenis zwaarder weegt dan het persoonlijk belang van verdachte om een eventueel hoger beroep in vrijheid af te wachten. In die afweging heeft de rechtbank betrokken dat verdachte op dit moment een opleiding volgt en de zorg voor zijn ouders heeft, wat bij het opheffen van de schorsing zal worden onderbroken doordat verdachte weer vast komt te zitten. Echter, verdachte heeft een bekennende verklaring afgelegd, en was zich er zeer wel van bewust dat de consequentie van het plegen van dit soort feiten zou zijn dat er gevangenisstraffen van aanzienlijke duur zullen worden opgelegd. Dat zijn toekomstplannen op enig moment zullen worden onderbroken door een periode van detentie is wat de rechtbank betreft, gelet op de ernst van de veroordeling, een gegeven.

De rechtbank wijst daarom de vordering tot opheffing van de schorsing van de officier van justitie toe en heft het bevel tot schorsing van de voorlopige hechtenis van verdachte op met onmiddellijke ingang.

11.TOEPASSELIJKE WETTELIJKE VOORSCHRIFTEN

De beslissing berust op de artikelen 14a, 14b, 14c, 45, 46, 47, 55, 56, 57, 140, 157 en 311 van het Wetboek van Strafrecht, zoals de artikelen luidden ten tijde van het bewezen verklaarde.

12.BESLISSING

De rechtbank:

Geldigheid dagvaarding

- verklaart de dagvaarding geldig;

Bewezenverklaring

- verklaart het tenlastegelegde bewezen zoals hiervoor in rubriek 6 is vermeld;

- verklaart het meer of anders tenlastegelegde niet bewezen en spreekt verdachte daarvan vrij;

Strafbaarheid

- verklaart het bewezenverklaarde strafbaar en kwalificeert dit zoals hiervoor in rubriek 7 is vermeld;

- verklaart verdachte strafbaar;

Oplegging straf

- veroordeelt verdachte tot een
gevangenisstraf van 40 maanden;

- bepaalt dat de tijd door verdachte vóór de tenuitvoerlegging van deze uitspraak in verzekering en in voorlopige hechtenis doorgebracht op de tenuitvoerlegging van de gevangenisstraf in mindering zal worden gebracht;

- bepaalt dat een gedeelte van
12 maandenvan de gevangenisstraf
niet ten uitvoer zal worden gelegd, tenzij de rechter later anders gelast op grond van het feit dat verdachte de hierna te melden voorwaarden niet heeft nageleefd;

- stelt daarbij een
proeftijd van twee jaarvast;

- als voorwaarden gelden dat verdachte:

zich voor het einde van de proeftijd niet schuldig maakt aan een strafbaar feit;

ten behoeve van het vaststellen van zijn identiteit medewerking verleent aan het nemen van één of meer vingerafdrukken of een identiteitsbewijs als bedoeld in artikel 1 van de Wet op de identificatieplicht ter inzage aanbiedt;

medewerking verleent aan het reclasseringstoezicht, bedoeld in 14c, zesde lid, van het Wetboek van Strafrecht, de medewerking aan huisbezoeken daaronder begrepen;

- stelt als bijzondere voorwaarden dat verdachte:

zich meldt bij de Reclassering Leger des Heils op het adres Zeehaenkade 30 te Utrecht en zich blijft melden op afspraken met de reclassering, zo vaak en zolang de reclassering dat nodig vindt, en houdt zich aan de aanwijzingen van de reclassering;

zich laat begeleiden door Stichting JOU of een soortgelijke zorgverlener, te bepalen door de reclassering. De behandeling duurt de gehele proeftijd of zoveel korter als de reclassering nodig vindt. Verdachte houdt zich aan de huisregels en de aanwijzingen die de zorgverlener geeft voor de behandeling;

op geen enkele wijze – direct of indirect – contact heeft of zoekt met de medeverdachten

[medeverdachte 4], geboren op [1997] ;

[medeverdachte 3], geboren op [2000] ;

[medeverdachte 2], geboren op [2000] ;

[medeverdachte 5], geboren op [1998] ;

[medeverdachte 6], geboren op [1991] ,

zolang het Openbaar Ministerie dit verbod nodig vindt;

meewerkt aan het zoeken naar en het behouden van passende dagbesteding, ook als dit inhoudt het volgen van een opleiding;

waarbij de reclassering opdracht wordt gegeven als bedoeld in artikel 14c, zesde lid, van het Wetboek van Strafrecht toezicht te houden op de naleving van de voorwaarden en verdachte ten behoeve daarvan te begeleiden;

Voorlopige hechtenis

- heft op het bevel tot schorsing van de voorlopige hechtenis met onmiddellijke ingang.

Dit vonnis is gewezen door mr. J.A. Spee, voorzitter, mr. D. Riani el Achhab en mr. J.P. Verboom, rechters, in tegenwoordigheid van mr. M.J. den Haan en mr. T.T. van den Dool, griffiers, en is uitgesproken op de openbare terechtzitting van 11 mei 2023.

Bijlage: de tenlastelegging

Aan verdachte wordt ten laste gelegd dat:

hij in of omstreeks de periode van 01 maart 2020 tot 02 maart 2021 in Nederland en/of Duitsland heeft deelgenomen aan een organisatie, bestaande uit een samenwerkingsverband van natuurlijke personen, te weten onder andere [medeverdachte 1] en/of [medeverdachte 6] en/of [medeverdachte 4] en/of [medeverdachte 2] en/of [medeverdachte 3] en/of [medeverdachte 5] en/of één of meer (onbekende) anderen, welke organisatie tot oogmerk had het plegen van misdrijven, te weten onder meer (pogingen tot en/of voorbereidingshandelingen ten behoeve van) het tezamen en in vereniging met anderen plegen van diefstallen (met braak) (als bedoeld in artikel 311 Wetboek van Strafrecht) voorafgegaan door het opzettelijk teweegbrengen van een ontploffing (als bedoeld in artikel 157 Wetboek van Strafrecht)

( art 140 lid 1 Wetboek van Strafrecht )

hij in of omstreeks de periode van 01 maart 2020 tot en met 02 maart 2021 in Utrecht, in elk geval in Nederland en/of Duitsland, tezamen en in vereniging met een of meer anderen, althans alleen, ter voorbereiding van het misdrijf waarop naar de wettelijke omschrijving een

gevangenisstraf van acht jaren of meer is gesteld, te weten opzettelijk een ontploffing teweegbrengen waardoor gemeen gevaar voor goederen en/of levensgevaar en/of gevaar voor zwaar lichamelijk letsel voor een ander te duchten is (ex artikel 157 lid 1 en lid 2 Wetboek van Strafrecht),opzettelijk

- heeft/hebben deelgenomen aan het plannen van een of meer plofkraken in Duitsland door te spreken en/of afspraken te maken over de locatie van de pinautomaten, benodigde (huur)voertuigen, data, tijdstippen, benodigde hoeveelheden geld en/of benodigd aantal

personen voor het uitvoeren van plofkraken en/of

- een of meer voertuig(en) (bestemd voor het vervoer naar geldautomaten (in Duitsland) die door verdachte en/of zijn mededader(s) opengebroken, dan wel tot ontploffing gebracht werden) heeft/hebben weggenomen en/of verworven (door middel van een OBD-kastje) en/of

- accu’s en/of jerrycans en/of gasflessen en/of kabels en/of tasers heeft/hebben geregeld en/of in bezit heeft/hebben gehad en/of vervoerd en/of

- explosieve pakketje(s) heeft/hebben gemaakt en/of explosieve stoffen en/of explosieve pakketje(s) in bezit heeft/hebben gehad en/of gebruik heeft/hebben gemaakt van explosieve pakketjes die bestemd zijn om plofkraken mee te plegen en aldus goederen en/of stoffen kennelijk bestemd tot het begaan van dat misdrijf, heeft verworven, vervaardigd, ingevoerd, doorgevoerd, uitgevoerd en/of voorhanden heeft/hebben gehad;

(Artikel 46 lid 1 Wetboek van Strafrecht, art 47 lid 1 ahf/sub 1 Wetboek van Strafrecht, art 157 ahf/sub 1 Wetboek van Strafrecht, art 157 ahf/sub 2 Wetboek van Strafrecht)

geldautomaat van de Sparkasse bank een of meer explosie(f)(ven) in voornoemde geldautomaat (aan) te brengen en/of (vervolgens) die geldautomaat te doen/laten exploderen, terwijl daarvan gemeen gevaar voor die geldautomaat en/of het gebouw waarin die geldautomaat zich bevond en/of voor nabij die geldautomaat gelegen pand(en), in elk geval

gemeen gevaar voor goederen te duchten was en/of terwijl daarvan levensgevaar en/of gevaar voor zwaar lichamelijk letsel voor(toevallige) voorbijgangers en/of één of meer bewoner(s) van bovenliggende en/of omliggende woning(en) te duchten was;

( art 157 ahf/sub 1 Wetboek van Strafrecht, art 47 lid 1 ahf/sub 1 Wetboek van Strafrecht )

hij op of omstreeks 8 augustus 2020 te Wachtendonk, in de Bondsrepubliek Duitsland, tezamen en in vereniging met [medeverdachte 3] en/of [medeverdachte 2] , althans met een of meer anderen, althans alleen, met het oogmerk van wederrechtelijke toe-eigening in/uit (een kluis van) een geldautomaat van de Sparkasse bank heeft weggenomen een hoeveelheid geld (van in totaal ongeveer 167.000 euro), althans een grote hoeveelheid geld, in elk geval enig goed, geheel of ten dele toebehorende aan Sparkasse bank, in elk geval aan een ander of anderen dan aan verdachte en/of zijn mededader(s), waarbij verdachte en/of zijn mededader(s) zich de toegang tot de plaats des misdrijfs heeft/hebben verschaft en/of de/het weg te nemen goed(eren)/geldbedrag(en) onder zijn/hun bereik heeft/hebben gebracht door een of meer explosie(f)(ven) aan te brengen in/op/aan die geldautomaat en/of (vervolgens) die

geldautomaat te doen/laten exploderen, althans door middel van braak en/of verbreking;

( art 310 Wetboek van Strafrecht, art 311 lid 1 ahf/sub 4 Wetboek van Strafrecht, art 311 lid 1 ahf/sub 5 Wetboek van Strafrecht )

geldautomaat toebehorend aan Sparkasse bank, opzettelijk heeft vernield of beschadigd, immers heeft/hebben verdachte en/of een of meer van zijn mededader(s) in een geldautomaat, welke zich bevond in voornoemd gebouw, explosie(f)(ven) aangebracht en/of (vervolgens) die geldautomaat laten exploderen, terwijl daarvan gemeen gevaar voor die

geldautomaat en/of het gebouw waarin die geldautomaat zich bevond en/of voor nabij die geldautomaat gelegen pand(en), in elk geval gemeen gevaar voor goederen te duchten was en/of terwijl daarvan levensgevaar voor (toevallige) voorbijgangers en/of één of meer bewoner(s) van bovenliggende en/of omliggende woning(en) te duchten was;

( art 170 ahf/sub 1 Wetboek van Strafrecht, art 170 ahf/sub 2 Wetboek van Strafrecht, art 47 lid 1 ahf/sub 1 Wetboek van Strafrecht )

hij op of omstreeks 4 september 2020 te Geldern, in de Bondsrepubliek Duitsland, tezamen en in vereniging met [medeverdachte 3] en/of [medeverdachte 2] , althans met een ander of anderen, althans alleen, ter uitvoering van het door verdachte en/of zijn mededader(s) voorgenomen misdrijf om met het oogmerk van wederrechtelijke toeëigening in/uit (een kluis van) een

geldautomaat van de Sparkasse weg te nemen geld en/of (een) goed(eren) van hun/zijn gading, geheel of ten dele toebehorende aan de Sparkasse, in elk geval aan een ander of anderen dan aan verdachte en/of zijn mededader(s), en zich de toegang tot de plaats van het

misdrijf te verschaffen en/of dat/die weg te nemen geld/goed/goederen onder hun/zijn bereik te brengen door middel van braak en/of verbreking, zich heeft/hebben begeven naar (de omgeving van) de geldautomaat te Geldern, waarna verdachte en/of verdachtes mededader(s) een of meer explosieven hebben/heeft aangebracht in/op/aan die geldautomaat en/of (vervolgens) die geldautomaat hebben/heeft doen/laten exploderen, terwijl de uitvoering van dat voorgenomen misdrijf niet is voltooid;

( art 310 Wetboek van Strafrecht, art 311 lid 1 ahf/sub 4 Wetboek van Strafrecht, art 311 lid 1 ahf/sub 5 Wetboek van Strafrecht, art 45 lid 1 Wetboek van Strafrecht )

ECLI:NL:RBMNE:2023:2156

Deelneming aan criminele organisatie en plofkraken in Duitsland

Uitspraak

RECHTBANK MIDDEN-NEDERLAND

1.ONDERZOEK TER TERECHTZITTING

2.INLEIDING ONDERZOEK 31NIX20

3.TENLASTELEGGING

4.VOORVRAGEN

5.WAARDERING VAN HET BEWIJS

6.BEWEZENVERKLARING

7.STRAFBAARHEID VAN DE FEITEN

8.STRAFBAARHEID VAN VERDACHTE

9.OPLEGGING VAN STRAF

10.VOORLOPIGE HECHTENIS

11.TOEPASSELIJKE WETTELIJKE VOORSCHRIFTEN

12.BESLISSING

Voetnoten