ECLI:NL:RBMNE:2023:1283

Uitspraak

RECHTBANK MIDDEN-NEDERLAND

Strafrecht
Zittingsplaats Utrecht

Parketnummer: 16-601170-07 (vordering verlenging tbs)

Beslissing op grond van artikel 6:6:10 van het Wetboek van Strafvordering van de meervoudige kamer voor strafzaken van 30 januari 2023

in de zaak van de officier van justitie tegen de ter beschikking gestelde:

[betrokkene],

geboren op [geboortedatum] 1963 te [geboorteplaats] ,

thans verblijvende in de Forensische Verslavingskliniek (hierna: FVK) van [verblijfplaats] , [adres] , [postcode] [plaats] ,

hierna: betrokkene.

1.De stukken

De rechtbank heeft acht geslagen op de zich in het dossier bevindende stukken waaronder:

het vonnis van deze rechtbank van 25 september 2008 waarbij betrokkene ter beschikking is gesteld met bevel tot verpleging van overheidswege omdat hij zich heeft schuldig gemaakt aan onder meer verboden wapenbezit, een poging tot diefstal met geweld en een bedreiging met zware mishandeling;
stukken waaruit blijkt dat de terbeschikkingstelling (hierna: tbs) is ingegaan op 18 februari 2009;
de beslissing van deze rechtbank van 23 februari 2022, waarbij de termijn van tbs voor het laatst is verlengd met een jaar en de verpleging van overheidswege voorwaardelijk is beëindigd;
de beslissing van deze rechtbank van 12 oktober 2022, waarbij de vordering tot hervatting van de dwangverpleging is afgewezen en de voorwaarden verbonden aan de voorwaardelijke beëindiging zijn gewijzigd;
de vordering van de officier van justitie van 22 december 2022, die strekt tot verlenging van de tbs met twee jaar;
het Pro Justitia-rapport van 26 september 2022, opgemaakt door H. Kondakçi, psychiater;
het Pro Justitia-rapport van 19 december 2022, opgemaakt door A.E. Haan, psycholoog;
het reclasseringsadvies van 5 december 2022, opgemaakt door M.M.E. Chapel, reclasseringswerker;
de voortgangsrapportages betreffende de betrokkene over de periode van 27 mei 2022 tot en met 19 december 2022.

2.Het onderzoek ter terechtzitting

De behandeling van de zaak heeft op 16 januari 2023 ter terechtzitting plaatsgevonden. Daarbij zijn gehoord:

- de officier van justitie, mr. E.M. ter Braak;

- de betrokkene, bijgestaan door zijn raadsvrouw mr. D.I.A. Schröder, advocaat te De Meern;

- de aan de reclassering verbonden deskundige, M.M.E. Chapel.

3.Het standpunt van de reclassering

Het standpunt van de reclassering blijkt uit het onder 1 genoemde reclasseringsadvies.

De onder 2 genoemde deskundige heeft ter zitting het advies van de reclassering toegelicht.

Het standpunt luidt – zakelijk weergegeven – dat er bij de betrokkene nog steeds sprake is van een stoornis.

Ook is het recidiverisico nog aanwezig. Dit risico wordt bij beëindiging van de maatregel ingeschat als hoog.

In het reclasseringsadvies is geadviseerd de tbs te verlengen met twee jaar, maar de deskundige heeft ter zitting geadviseerd de tbs te verlengen met één jaar.

4.Het standpunt van de van de deskundigen

De psychiater en de psycholoog concluderen dat er bij betrokkene nog steeds sprake is van een stoornis. Zij achten het recidiverisico nog aanwezig. De psychiater verwacht dat het recidiverisico bij voortijdige beëindiging van de maatregel op korte termijn zal oplopen naar hoog. De psycholoog schat het recidiverisico in als matig.

De psychiater adviseert de tbs met twee jaar te verlengen. De psycholoog adviseert verlenging met één jaar.

5.Het standpunt van de officier van justitie

De officier van justitie heeft ter zitting haar vordering gewijzigd en heeft de termijn van de gevorderde verlenging van de tbs teruggebracht naar één jaar.

6.Het standpunt van de verdediging

De verdediging kan zich vinden in de vordering van de officier van justitie tot verlenging van de tbs met één jaar. De raadsvrouw heeft aangevoerd dat de psychiater zijn rapport heeft opgesteld kort na de terugval van betrokkene en dat het rapport van de psycholoog, dat van latere datum is, meer recht doet aan de huidige situatie. Betrokkene is van ver gekomen en hij heeft perspectief nodig. Betrokkene heeft in de afgelopen periode een forse uitglijder gemaakt en heeft daar flink voor geboet. Maar inmiddels heeft hij zich op bewonderenswaardige wijze weten te herpakken en dat geeft vertrouwen voor het vervolgtraject. Nu de deskundige ter zitting heeft aangegeven dat beëindiging van de maatregel over een jaar aan de orde kan zijn, is verlenging met één jaar op zijn plaats.

7.Het oordeel van de rechtbank

Maximering – kan de tbs worden verlengd?

Betrokkene is bij vonnis van 25 september 2008 veroordeeld voor onder meer verboden wapenbezit, een poging tot diefstal met geweld en een bedreiging met zware mishandeling. Uit het vonnis blijkt dat de tbs niet is gemaximeerd omdat tbs is opgelegd voor een misdrijf dat is gericht tegen of gevaar veroorzaakt voor de onaantastbaarheid van het lichaam van een of meerdere personen. Deze rechtbank heeft op 23 februari 2022 de dwangverpleging van de tbs voorwaardelijk beëindigd. Op grond van onder meer artikel 38j van het Wetboek van Strafrecht kan de tbs waarvan de dwangverpleging voorwaardelijk is beëindigd, worden verlengd als daar gronden voor zijn.

Stoornis

Uit het reclasseringsadvies en de Pro Justitia-rapportages blijkt dat er nog steeds sprake is van een gebrekkige ontwikkeling en een stoornis bij betrokkene, bestaande uit een ongespecificeerde persoonlijkheidsstoornis en een stoornis in middelengebruik.

Recidivegevaar

Het recidivegevaar bij beëindiging van de maatregel wordt door de psychiater en de reclassering als op korte termijn oplopend naar hoog ingeschat. De psychiater schat in dat betrokkene vanuit zijn verslavingsbehoefte en het niet kunnen hanteren van emoties snel zal terugvallen in (overmatig) gebruik van middelen en geweld/dreiging zal inzetten om aan middelen te komen. De psycholoog komt tot een matig risico. De psycholoog tekent hierbij aan dat kan worden gesteld dat het risico op terugval in middelengebruik hoog blijft en dat het risico op terugval in verwervingscriminaliteit eveneens hoog zal zijn wanneer betrokkene niet is ingebed in voldoende kader van behandeling, begeleiding en toezicht. Het risico op gewelddadig gedrag zal waarschijnlijk aanzienlijk lager zijn dan in de levensfase waarin de maatregel werd opgelegd. Het risico lijkt voldoende beheersbaar in een ambulante setting, in het kader van resocialisatie onder toezicht van de reclassering.

De rechtbank heeft geen reden om aan de juistheid en betrouwbaarheid van de inhoud van het advies en de rapportages van de deskundigen te twijfelen en kan de verschillen in inschatting van het recidiverisico plaatsen, mede gelet op de momenten waarop de onderzoeksgesprekken hebben plaatsgevonden. De rechtbank neemt de adviezen over en gaat uit van een matig recidivegevaar dat op termijn kan oplopen naar hoog.

Verlenging

De rechtbank is, gelet op het reclasseringsadvies en de Pro Justitia-rapportages van de deskundigen, de toelichting van de deskundige ter zitting en hetgeen overigens ter zitting naar voren is gekomen, van oordeel dat de veiligheid van anderen dan wel de algemene veiligheid van personen verlenging van de tbs vereist. De rechtbank is van oordeel dat wordt voldaan aan de vereisten van proportionaliteit en subsidiariteit.

In het afgelopen jaar heeft betrokkene zich goed ingezet voor zijn resocialisatietraject. Betrokkene was transparant en werkte samen met alle partijen. Medio 2022 is betrokkene teruggevallen in middelengebruik. Tegenslagen in de relationele sfeer leidden ertoe dat de zucht naar middelen - ondanks de geboden professionele ondersteuning - sterker was dan het besef en bewustzijn van de risico’s die het gebruik van middelen met zich brengt. Dit illustreert de ernst en hardnekkigheid van de verslavingsproblematiek van betrokkene. De terugval heeft niet geleid tot geweld of het plegen van strafbare feiten.

Betrokkene heeft zich na de terugval herpakt en zijn schouders onder het hernieuwde behandelplan gezet. Hij verblijft op dit moment in een FVK maar het is de bedoeling dat binnen enkele maanden het resocialisatietraject in ambulante vorm wordt hervat, via plaatsing in een voorziening voor zelfstandig begeleid wonen en met toezicht door de reclassering. Tijdens de resocialisatie zal opnieuw moeten blijken met welke stressfactoren betrokkene te maken krijgt en hoe door behandeling, begeleiding en toezicht zoveel mogelijk kan worden voorkomen dat hij terugvalt in middelengebruik en kan worden bewerkstelligt dat hij in ieder geval niet overgaat tot verwervingscriminaliteit. Voor het slagen van de resocialisatie is van belang dat betrokkene niet (opnieuw) ‘uit contact gaat’ en zich terugtrekt maar dat hij bespreekbaar maakt tegen welke problemen hij aanloopt en openheid geeft bij oplopende spanningen.

Het verlof van betrokkene is enkele weken geleden weer opgestart en hij is inmiddels aangemeld voor begeleid wonen. Hoewel - met het oog op eventuele wachtlijsten - onbekend is hoe snel betrokkene zal kunnen doorstromen naar begeleid wonen, behoort het tot de mogelijkheden dat bij een vlot en voorspoedig verloop de maatregel over een jaar beëindigd zal worden.

De rechtbank zal daarom de maatregel met één jaar verlengen.

8.De beslissing

De rechtbank verlengt de termijn van de terbeschikkingstelling van [betrokkene] met één jaar.

Deze beslissing is genomen door mr. L.M.M. Heppe, voorzitter, mrs. C.A.M. van Straalen en I.G.C. Bij de Vaate, rechters, in tegenwoordigheid van mr. E.E. van Wiggen

van der Hoek, griffier en in het openbaar uitgesproken op 30 januari 2023.

Mr. L.M.M. Heppe en I.G.C. Bij de Vaate zijn buiten staat deze beschikking mede te ondertekenen.