ECLI:NL:RBMNE:2022:3580

Uitspraak

vonnis

RECHTBANK MIDDEN-NEDERLAND

Civiel recht
kantonrechter

locatie Almere

Vonnis van 17 augustus 2022

in de zaak met zaaknummer / rolnummer 9608399 / MC EXPL 21-8231 van

[eiseres],
wonende te [woonplaats] ,
eiseres in conventie,
verweerster in reconventie en in het incident, hierna ook te noemen: [eiseres] ,
gemachtigde: mr. M.W. Veldhuijsen,

tegen

de besloten vennootschap met beperkte aansprakelijkheid
STICHTING DE ALLIANTIE,
gevestigd te Hilversum,
gedaagde in conventie,
eiseres in reconventie en in het incident, hierna ook te noemen: De Alliantie,
gemachtigde: mr. W. Vos.

1.De procedure

1.1.

Het verloop van de procedure blijkt uit:

de dagvaarding van 14 januari 2022
de conclusie van antwoord in conventie, tevens provisionele eis in reconventie

1.2.

Op 7 juli 2022 heeft de mondelinge behandeling plaatsgevonden in het gebouw van de rechtbank Midden-Nederland in Lelystad. Ter zitting zijn [eiseres] met gemachtigde mr. M.W. Veldhuijsen en mevrouw [A] , de heer [B] namens De Alliantie met hun gemachtigde mr. W. Vos verschenen.

1.3.

Ten slotte is vonnis bepaald.

2.De feiten

2.1.

[eiseres] is op 2 december 2021 een verzoekschriftprocedure gestart. Bij beschikking van de kantonrechter van 29 december 2021 is bepaald dat [eiseres] De Alliantie alsnog bij dagvaarding mocht oproepen en dat de procedure dan zou worden voortgezet in de stand waarin deze zich bevindt. [eiseres] heeft vervolgens op 14 januari 2022 een dagvaarding laten betekenen aan De Alliantie.

2.2.

[eiseres] huurt van De Alliantie de woning gelegen aan de [adres] te [woonplaats] (hierna: de woning). De woning maakt deel uit van een complex bestaande uit 20 woningen.

2.3.

De Alliantie dient haar woningen van overheidswege energiezuiniger te maken, om zo een bijdrage te leveren aan het terugdringen van de uitstoot van broeikasgassen.

2.4.

Medio september 2021 ontvingen alle huurders van de [straat] , waaronder [eiseres] , de brochure ‘Verduurzamingsplan [woningen] te [woonplaats] ’. Het plan houdt onder andere in dat er een ClimaRad-systeem (hierna: mechanische ventilatie) in de woning wordt geplaatst. In het plan is onder meer vermeld:

“
De combinatie van mechanische ventilatie met een open verbrandingstoestel, zoals hout-/sfeerkachels, geisers en open haarden, is niet veilig en niet meer toegestaan. Het gevaar bestaat namelijk dat rookgassen uw woning binnenkomen. De toestellen worden onklaar gemaakt en het rookkanaal afgesloten.”

2.5.

De mechanische ventilatie heeft een geluidsniveau van minder dan 25 dB (A) geluidsdruk bij een capaciteit van 60 m3/h.

2.6.

Het Ministerie van VROM heeft met betrekking tot de belangen bij goed ventileren voor een gezonde woning onder meer de volgende informatie uiteengezet:

“
Isoleren en ventileren

Door een goede isolatie bezuinigen we op stookkosten en sparen tevens het milieu. Maar isoleren kan niet zonder ventileren. Sluit daarom ventilatievoorzieningen zoals luchtroosters, mechanische ventilatiekanalen, ventilatoren en bovenlichten nooit af. Deze zorgen voor een continue zwakke luchtstroom waardoor verse lucht de woning in stroomt en de ‘vervuilde’ binnenlucht de woning uit kan. Overigens gaan ventileren en energie besparen prima samen. Een woning met een vochtig binnenklimaat kost namelijk veel meer energie om te verwarmen dan een woning die van binnen droog is. Dus als u 24 uur per dag ventileert, hoeft u uiteindelijk minder te stoken.”

2.7.

De Alliantie heeft bij brief van 8 september 2021 haar huurders, onder wie [eiseres] , verzocht om aan te geven of zij met het verduurzamingsplan instemmen. Bij deze brief zat een akkoordverklaring gevoegd die de huurders konden ondertekenen.

2.8.

Bij brief van 12 oktober 2021 liet De Alliantie haar huurders, waaronder [eiseres] , weten dat 70% van de huurders met het verduurzamingsplan heeft ingestemd. De Alliantie heeft de huurders er in deze brief op gewezen dat zij zich binnen acht weken tot de kantonrechter kunnen wenden als zij bezwaren tegen de uitvoering van de voorgestelde werkzaamheden hebben en de redelijkheid van het voorstel willen laten toetsen.

2.9.

De Alliantie heeft een Sociaal Plan aan haar huurders verstuurd. Het doel van het Sociaal Plan is duidelijkheid te verschaffen over de manier van communiceren en de omgang met de huurders tijdens de renovatiewerkzaamheden. De Alliantie heeft in het Sociaal Plan onder meer het volgende opgenomen:

“
4.4 HuisbezoekenOp verzoek van de huurder of na vermoeden van een bijzondere situatie, neemt de

woonconsulent van de bouwer contact op met de huurder voor een persoonlijk gesprek of

een huisbezoek. Tijdens dit gesprek heeft de huurder de gelegenheid om vragen te stellen

en kunnen nadere afspraken worden gemaakt. Daarnaast kijkt de woonconsulent samen met

de huurder naar eventuele speciale omstandigheden waar tijdens de uitvoering rekening

mee gehouden moet worden. Op deze wijze worden vooraf per adres de bijzonderheden in

kaart gebracht op:

- persoonlijk, sociaal en/of medisch gebied;

- technisch gebied.

De afspraken en bevindingen worden vastgelegd in de persoonlijke afsprakenlijst van de

betreffende huurder. Bij bijzondere omstandigheden waarvoor door de bouwer geen

oplossing kan worden geboden, wordt de betreffende afdeling van de Alliantie

geconsulteerd.

(…)

Afsprakenlijst

Alle afspraken en bevindingen die voortvloeien uit de huisbezoeken, de warme opnames en

eventuele kluslijsten, worden genoteerd op een persoonlijke afsprakenlijst. Bijzondere

omstandigheden waar tijdens de uitvoering rekening mee gehouden moet worden, staan hier

ook op vermeld, zonder hiermee de privacy van de huurder te schenden. Op deze lijst

worden ook de verwachtingen van de bouwer ten opzichte van de huurder genoteerd. Te

denken valt aan het vrijmaken van werkruimte voor de bouwer. Deze afsprakenlijst wordt

zowel door de bouwer als door de huurder voor akkoord ondertekend.

Afsprakenkaartjes

De huurder kan een afsprakenkaartje van de bouwer in de bus verwachten indien:

- de bouwer toegang tot de woning wenst;

- de bouwer tijdens uitvoering van de werkzaamheden de huurder niet thuis treft. Op dit

kaartje wordt dan de datum van de nieuwe afspraak vermeld, of wordt aan de huurder

gevraagd contact op te nemen voor het maken van een nieuwe afspraak.”

2.10.

De Alliantie heeft [adviesbureau] B.V. (hierna: [adviesbureau] ) gevraagd om na bezwaren, van een andere bewoner dan [eiseres] en van een ander wooncomplex, tegen het buiten werking stellen van open verbrandingstoestellen een controle berekening te maken om in te schatten of het in de woning na uitvoering van de verduurzamingsmaatregelen nog op veilige wijze mogelijk is om de openhaard te gebruiken. In de door [adviesbureau] opgestelde notitie van 10 februari 2022, is onder meer opgenomen:

“
Analyse

(…)

In dit onderzoek zijn (controle) berekeningen ten aanzien van ventilatie en verbrandingslucht uitgevoerd. Het ventilatiesysteem is van het type C, dit houdt in dat er ventilatoren toegepast zijn voor de afvoer van verontreinigde ruimtelucht en roosters in de gevel voor de toevoer van verse buitenlucht.

(…)

Indien de bewoner de openhaard gebruikt zal het zuurstofniveau in de woning snel dalen met een risico op onvolledige verbranding. Een te laag zuurstof niveau is niet het enige risico in de woning, tijdens onvolledige verbranding ontstaat koolstofmonoxide die rechtstreeks in de ruimte terecht kan komen.

Indien het schoorsteenkanaal opengewerkt wordt en de haard niet gebruikt wordt ontstaat het risico dat ventilatielucht via de schoorsteen naar binnen gevoerd wordt. De hoeveelheid stof dat de woning ingevoerd wordt is dan direct nadelig voor de gezondheid van de bewoner.

(…)

Aanbevelingen

In basis moet geadviseerd worden de haard niet meer te gebruiken uit gezondheidsoogpunt voor bewoner en bezoekers. Indien het noodzakelijk blijkt om de openhaard te gebruiken zal een speciale overdrukvoorziening voor ventilatie in de woning gerealiseerd moeten worden. Naast deze overdrukvoorziening zijn dan koolmonoxide melders raadzaam om de maximale veiligheid voor de bewoners te garanderen. Echter de overdrukvoorziening verstoord wel de verdere werking en regelbaarheid van het ventilatiesysteem en kan hierbij tochtklachten veroorzaken.

Conclusie

Het is niet veilig een openhaard in een gerenoveerde kierdichte woning toe te passen zonder uitgebreide maatregelen. De maatregelen kunnen discomfort in de woning veroorzaken en daarom raden wij het gebruik van de openhaard in het geheel af.”

2.11.

In de notitie van [adviesbureau] van 13 juni 2022, waaraan de situatie van [eiseres] is voorgelegd, is onder meer het volgende opgenomen en geconcludeerd:

“
Vraagstelling:Hoe luidt het antwoord op vraag 2 en 3, wanneer in plaats van een mechanische ventilatie wordt uitgegaan van natuurlijke ventilatie?

Natuurlijke ventilatie is afhankelijk van de weersomstandigheden en van het gebruik van de voorzieningen zoals roosters, ramen en deuren. De stromingsrichting van ventilatielucht is onbeheersbaar en zeer afhankelijk van temperatuur en/of winddruk. Met natuurlijke ventilatie zijn de gestelde minimale ventilatie eisen (niveau bestaande bouw) uit het Bouwbesluit afdeling 3.6 niet te garanderen (en kan het nieuwbouwniveau, waarbij ook eisen worden gesteld aan comfort en regelbaarheid, in geen geval gerealiseerd worden). Zo is de stromingsrichting van lucht tussen de ruimten niet te garanderen. Lucht kan vanuit bijvoorbeeld toilet of badkamer terugstromen naar een verblijfsgebied.

Het bouwbesluit stelt in artikel 3.40.4 (bestaande bouw): Ten minste 21dm3/s van de capaciteit van de afvoer van de binnenlucht uit een verblijfsruimte waarin zich een opstelplaats voor een kooktoestel, als bedoeld in artikel 3.38, derde lid, bevindt, wordt rechtstreeks naar buiten afgevoerd. (…)

Het bouwbesluit stelt in artikel 3.40.5: De afvoer van binnenlucht uit een toiletruimte of een badruimte vindt rechtstreeks naar buiten plaats. (…)

Uit deze artikelen valt vast te stellen dat het Bouwbesluit eist dat er controle is over de stromingsrichting van de ventilatielucht. De stromingsrichting van natuurlijke ventilatielucht kan beïnvloed worden door wind en temperatuur. Voorkomen dient te worden dat ongewenste luchtstromingsrichtingen ontstaan vanuit sanitaire ruimten en/of een keuken, anders wordt niet voldaan aan de gestelde eisen uit het Bouwbesluit ten aanzien van het gewenste luchtkwaliteitsniveau.*

(…)

Conclusie

In deze notitie is te lezen dat NRI het gebruik van open verbrandingstoestellen vanwege veiligheids- en gezondheidsoverwegingen afraadt in woningen. Zeker na verduurzaming waarbij de thermische buitenschil wordt geïsoleerd en de schil kierdicht wordt afgewerkt, kan het opstellen van een (open)verbrandingstoestel zeer grote risico’s met zich meebrengen. De belangrijkste risico’s zijn omschreven in dit rapport. Dit betreft kort samengevat:

• Koolmonoxide vergiftiging.

• Gezondheidsklachten.

• Schoorsteenbrand (in het geval dat een vaste brandstof zoals hout wordt gebruikt).

Het verdient de aanbeveling dat de Alliantie dit soort toestellen niet meer toestaat in een woning in de bebouwde omgeving.”

3.Het geschil

in conventie

3.1.

[eiseres] vordert dat de kantonrechter:

Verklaart dat het voorgenomen renovatieplan van De Alliantie jegens [eiseres] onredelijk is voor zover dat het plaatsen van mechanische ventilatie en het afkoppelen van de houtkachel en/of het dichtmaken van het rookkanaal betreft;

De Alliantie veroordeelt in proceskosten.

3.2.

De Alliantie voert verweer.

3.3.

Op de stellingen van partijen wordt hierna, voor zover van belang, nader ingegaan.

in reconventie

3.4.

De Alliantie vordert bij wijze van provisionele reconventionele vordering:

I. De Alliantie te machtigen tot het verrichten van de werkzaamheden beschreven in het verduurzamingsplan dat als productie B1 bij dagvaarding in het geding is gebracht, waaronder tenminste:

o plaatsing van ClimaRad-systeem (Co2 gestuurde (mechanische)ventilatie);

o buiten werking stellen van de houtkachel (en/of eventuele andere open verbrandingstoestellen, voor zover deze worden aangetroffen); en

o afsluiting van het rookkanaal;

II. [eiseres] te veroordelen tot het gehengen en gedogen van de uitvoering van de

werkzaamheden beschreven in petitum sub I;

III. [eiseres] te veroordelen tot het verschaffen van toegang tot het gehuurde aan De Alliantie en door De Alliantie ingeschakelde derden op eerste verzoek van De Alliantie en zo lang en zo vaak als nodig is in verband met de uitvoering van de werkzaamheden beschreven in petitum sub I en De Alliantie te machtigen om zich die toegang desnoods met behulp van de sterke arm te verschaffen indien [eiseres] aan deze veroordeling niet voldoet;

IV. [eiseres] te veroordelen om op eerste verzoek van De Alliantie alle door De Alliantie aan te wijzen gedeelten van het gehuurde te ontruimen en ontruimd te houden zo lang als nodig is in verband met de uitvoering van de werkzaamheden beschreven in petitum sub I en De Alliantie te machtigen om deze ontruiming desnoods zelf te doen uitvoeren met behulp van de sterke arm;

V. [eiseres] te veroordelen tot het verlenen van alle overige medewerking benodigd voor de uitvoering van de werkzaamheden beschreven in petitum sub I;

VI. Te bepalen dat [eiseres] een dwangsom verbeurt van € 500,- voor ieder(e) dag of dagdeel of iedere keer dat [eiseres] een veroordeling zoals gevorderd sub I t/m V niet nakomt tot een maximum van € 5.000,-;

VII. [eiseres] te veroordelen in de kosten van dit geding, waaronder begrepen de nakosten aan salaris gemachtigde, te vermeerderen met een bedrag aan salaris gemachtigde en de explootkosten van betekening indien betekening van het vonnis plaatsvindt.

3.5.

De Alliantie vordert bij wijze van reconventionele vordering:

VIII. [eiseres] te veroordelen tot betaling van een huurverhoging ad € 11,50 met ingang van de maand nadat de werkzaamheden in het gehuurde zijn afgerond;

IX. De Alliantie te machtigen tot het verrichten van de werkzaamheden beschreven in het verduurzamingsplan dat als productie B1 bij dagvaarding in het geding is gebracht, waaronder tenminste:
- plaatsing van ClimaRad-system (Co2 gestuurde (mechanische)ventilatie;
- buiten werking stellen van de houtkachel (en/of eventuele andere open verbrandingstoestellen, voor zover deze worden aangetroffen); en
- afsluiting van het rookkanaal

X. [eiseres] te veroordelen tot medewerking aan de uitvoering van de werkzaamheden beschreven onder sub IX;

XI. [eiseres] te veroordelen tot het verschaffen van toegang tot het gehuurde aan De Alliantie en door De Alliantie ingeschakelde derden op eerste verzoek van De Alliantie en zo lang en zo vaak als nodig is in verband met de uitvoering van de werkzaamheden beschreven onder sub IX en De Alliantie te machtigen om zich die toegang desnoods met behulp van de sterkte arm te verschaffen indien [eiseres] aan deze veroordeling niet voldoet;

XII. [eiseres] te veroordelen om op eerste verzoek van [eiseres] alle door De Alliantie aan te wijzen gedeelten van het gehuurde te ontruimen en ontruimd te houden zo lang als nodig is in verband met de uitvoering van de werkzaamheden beschreven onder sub IX en De Alliantie te machtigen om deze ontruiming desnoods zelf te doen uitvoeren met behulp van de sterke arm;

XIII. [eiseres] te veroordelen tot het verlenen van alle overige medewerking benodigd voor de uitvoering van de werkzaamheden beschreven onder sub IX;

XIV. Te bepalen dat [eiseres] een dwangsom verbeurt van € 500,00 voor ieder(e) dag of dagdeel of iedere keer dat [eiseres] een veroordeling zoals gevorderd onder sub IX t/m XIII niet nakomt tot een maximum van € 5000,00.

XV. [eiseres] te veroordelen in de proceskosten van dit geding, waaronder de nakosten, te vermeerderen met een bedrag aan salaris gemachtigde en de explootkosten van betekening indien betekening van het vonnis plaatsvindt.

3.6.

[eiseres] voert verweer.

3.7.

Op de stellingen van partijen wordt hierna, voor zover van belang, nader ingegaan.

4.De beoordeling

in conventie en reconventie

4.1.

Gelet op de samenhang tussen de vorderingen in conventie en in reconventie zullen deze hierna verder gezamenlijk worden behandeld.

4.2.

De kern van het geschil is of het door De Alliantie gedane voorstel tot renovatie van de door [eiseres] gehuurde woning redelijk is.

Wettelijk kader

4.3.

Ingevolge artikel 7:220 lid 1 en lid 2 van het Burgerlijk Wetboek (hierna: BW) bestaat de verplichting van de huurder om de verhuurder de gelegenheid te geven de voorgestelde renovatie uit te voeren, mits het voorstel daartoe een redelijk voorstel is. Lid 3 van dat artikel bepaalt dat als de renovatie tien of meer woningen betreft die een bouwkundige eenheid vormen, het voorstel als redelijk wordt beschouwd als 70% van alle huurders van die woningen daarmee heeft ingestemd. Lid 3 van dat artikel bepaalt verder: “
(…) De huurder die niet met het voorstel heeft ingestemd, kan binnen acht weken na de schriftelijke kennisgeving van de verhuurder aan hem dat 70% of meer van de huurders met het voorstel heeft ingestemd een beslissing van de rechter vorderen omtrent de redelijkheid van het voorstel. (…)”.

Ontvankelijkheid [eiseres]

4.4.

Allereerst dient getoetst te worden of [eiseres] zich tijdig – dat wil zeggen binnen acht weken na ontvangst van de brief waarin is medegedeeld dat 70% van de huurders met het voorstel heeft ingestemd – tot de rechter heeft gewend. De Alliantie heeft aan [eiseres] bij brief van 12 oktober 2021 bericht dat 70% of meer van de huurders met het voorstel heeft ingestemd. Het verzoekschrift is door [eiseres] ingediend op 2 december 2021; dat is binnen de termijn van acht weken. Bij beschikking van 29 december 2021 is bepaald dat [eiseres] De Alliantie alsnog bij dagvaarding mocht oproepen, nu onderhavige zaak een dagvaardingsprocedure betreft. [eiseres] is derhalve ontvankelijk in haar vordering.

Rechtsvermoeden van redelijkheid

4.5.

De wet verstaat onder renovatie onder meer “gedeeltelijke vernieuwing door verandering of toevoeging”. Gelet op de inhoud van de onder randnummer 2.4 weergeven werkzaamheden is de kantonrechter van oordeel dat er in casu sprake is van renovatie. Renovatie vormt in beginsel een inbreuk op het door de verhuurder te verschaffen woongenot van de huurder en kan enkel aan de orde zijn indien er een redelijk voorstel daartoe gedaan wordt. In artikel 7:220 lid 3 is vastgelegd dat, in geval van een bouwkundige eenheid van meer dan 10 woningen – hetgeen in casu aan de orde is – er sprake is van een redelijk voorstel als 70% van de huurders met het renovatievoorstel heeft ingestemd. In dat geval is er sprake van een rechtsvermoeden van redelijkheid.

4.6.

In casu dienden 14 van de 20 bewoners van het wooncomplex in te stemmen met het renovatievoorstel om aan het percentage van 70% te komen. [eiseres] heeft betwist dat 70% van de huurders heeft ingestemd met het renovatievoorstel, nu volgens haar slechts 13 van de bewoners hebben ingestemd. [eiseres] heeft hiertoe een lijst van de zeven niet-instemmende bewoners overgelegd, alsmede vier verklaringen. Gebleken is echter dat de door haar overgelegde lijst niet juist is. Uit de door De Alliantie ter zitting getoonde lijst met verklaringen blijkt dat [eiseres] één van de bewoners ten onrechte als nee-stemmer heeft gekwalificeerd. Reeds om die reden stelt de kantonrechter vast dat (tenminste) 70% van de huurders van het wooncomplex met het renovatievoorstel van De Alliantie heeft ingestemd, zodat het renovatievoorstel wordt vermoed redelijk te zijn. Het is dan ook aan [eiseres] om hier tegenbewijs tegen te leveren: [eiseres] dient in voldoende mate aannemelijk te maken dat het voorstel jegens haar niet redelijk is. [eiseres] heeft aangevoerd dat het renovatieplan van De Alliantie onredelijk is wat betreft het plaatsen van de mechanische ventilatie en het afkoppelen van de houtkachel en/of het dichtmaken van het rookkanaal. Dit zal hieronder verder worden beoordeeld. Bij deze beoordeling zal de vraag of het renovatievoorstel redelijk is moeten worden beantwoord aan de hand van een belangenafweging. Bij deze belangenafweging spelen alle relevante omstandigheden een rol, waaronder de aard van de werkzaamheden en de noodzaak van de medewerking van de huurder.

Plaatsing mechanische ventilatie

4.7.

[eiseres] heeft aangevoerd dat zij hoog-sensitief is voor onder andere geluid en dat daarom, gelet op het geluid van 25dB afkomstig van de mechanische ventilatie, van haar redelijkerwijs niet kan worden gevergd dit extra geluid in haar woning te accepteren. [eiseres] zal haar werk als freelancer niet meer kunnen uitoefenen nu zij altijd vanuit huis werkt. Het is voor [eiseres] belangrijk dat zij kan werken en ontspannen in de woning die zij comfortabel voor haarzelf heeft gemaakt. [eiseres] heeft ter onderbouwing een medische verklaring van een KNO-arts overgelegd. De kantonrechter is van oordeel dat de verklaring zeer algemeen van aard is nu daarin is opgenomen dat [eiseres] gevoelig is voor geluid met daartoe enkele voorbeelden. Uit de verklaring blijkt echter niet dat [eiseres] 25dB afkomstig van het mechanische ventilatiesysteem niet kan verdragen, zoals De Alliantie ter zitting terecht heeft aangevoerd. Daarbij komt dat [eiseres] ter zitting heeft verklaard dat dit haar eerste bezoek aan een arts is geweest met betrekking tot de door haar gestelde hoog-sensitiviteit voor geluiden. zodat het er alle schijn van heeft dat zij enkel in het kader van deze procedure dit bezoek aan de arts heeft afgelegd om de door haar in het geding gebrachte verklaring te verkrijgen. De kantonrechter gaat hieraan dan ook voorbij

4.8.

[eiseres] heeft met betrekking tot de plaatsing van de mechanische ventilatie tevens aangevoerd dat voor het goed ventileren van haar woning een mechanische ventilatie niet noodzakelijk is nu de woning ook geventileerd kan worden door middel van de ventilatieroosters en de altijd op een kier openstaande ramen. De Alliantie heeft daartegen ingebracht dat het plaatsen van de mechanische ventilatie onderdeel is van het plan om de woning energiezuiniger te maken. De woning wordt in het kader daarvan goed geïsoleerd en lucht-/kierdicht gemaakt, zodat de natuurlijke ventilatie daarmee tot stilstand komt en mechanische ventilatie nodig is om de woning alsnog voldoende te ventileren. Het openhouden van ramen en ventilatieroosters zorgt weliswaar tijdelijk voor voldoende aanvoer van frisse lucht, maar zorgt niet voor de afvoer van vervuilde lucht, zodat het binnenklimaat achteruitgaat. Een gezond binnenklimaat is belangrijk voor de staat van de woning, omdat het vocht en daarmee schimmel voorkomt. Het aanbrengen van de mechanische ventilatie is volgens De Alliantie dan ook een essentieel onderdeel van het verduurzamingsplan omdat een woning met een vochtig binnenklimaat meer energie kost om te verwarmen. De Alliantie heeft ter onderbouwing hiervan informatie van het Ministerie van VROM overgelegd, alsmede de notitie van [adviesbureau] van 13 juni 2022 waaruit volgt dat natuurlijke ventilatie afhankelijk is van de weers-omstandigheden en dat de gestelde minimale ventilatie-eisen uit het Bouwbesluit 2012 daarom niet zijn te garanderen.

4.9.

De kantonrechter is van oordeel dat de enkele stelling van [eiseres] dat zij door ventilatieroosters en openstaande ramen kan ventileren, in het licht van de gemotiveerde betwisting door De Alliantie, onvoldoende is nu De Alliantie uitgebreid heeft onderbouwd waarom niet slechts volstaan kan worden met natuurlijke ventilatie. Daarbij komt dat De Alliantie dient te voldoen aan de door de overheid opgelegde verduurzamingsmaatregelen, zodat [eiseres] onder die omstandigheden zal moeten accepteren dat de mechanische ventilatie in haar woning essentieel wordt geacht om verduurzaming van haar woning na te streven.

Afkoppelen houtkachel en dichtmaken rookkanaal

4.10.

[eiseres] maakt tevens bezwaar tegen het afkoppelen van haar houtkachel. Door het gebruik van haar kachel bespaart zij op energiekosten en heeft zij een noodvoorziening als de verwarming uitvalt. Daarnaast geeft [eiseres] aan dat zij een koolmonoxidemeter geïnstalleerd heeft zodat is gewaarborgd dat er geen gevaar ontstaat. Verder onderhoudt [eiseres] haar kachel jaarlijks doordat zij het rookkanaal laat vegen. Hiertoe heeft zij een verklaring van een schoorsteenveger overgelegd. Ook kan zij de kachel blijven gebruiken als er aanvullende voorzieningen getroffen worden, zoals is geadviseerd door de schoorsteenveger en de deskundige, aldus [eiseres] .

4.11.

De kantonrechter is van oordeel dat met de door De Alliantie overgelegde notities van [adviesbureau] voldoende is gebleken dat het niet veilig is om een kachel in een gerenoveerde kierdichte woning toe te passen. De kantonrechter acht daarbij van belang dat uit het rapport blijkt dat een (open) verbrandingstoestel niet alleen gezondheidsrisico’s met zich meebrengt voor [eiseres] , maar ook voor de andere bewoners uit het wooncomplex. [eiseres] heeft de notities van [adviesbureau] enkel weerlegd met een verklaring van een schoorsteenveger, waaruit volgt dat er alternatieve voorzieningen getroffen kunnen worden, zodat de kachel behouden kan worden. Echter, deze verklaring is niet afkomstig van een onafhankelijke deskundige, te meer nu de schoorsteenveger er belang bij heeft dat de kachel blijft bestaan, zodat de kantonrechter hieraan voorbij gaat. [eiseres] heeft er tevens op gewezen dat als alternatief een overdrukvoorziening voor ventilatie in de woning gerealiseerd kan worden, zodat de kachel behouden kan worden. De Alliantie heeft ter zitting echter nader toegelicht dat een dergelijk alternatief niet duurzaam is, omdat er dan een groot gat zou ontstaan zodat, zoals uit de notitie van [adviesbureau] van 10 februari 2022 volgt, een dergelijke overdrukvoorziening de verdere werking en regelbaarheid van het ventilatiesysteem verstoord en dat het tochtklachten kan veroorzaken. De kantonrechter volgt De Alliantie hierin zodat aan dit standpunt van [eiseres] voorbij wordt gegaan.

4.12.

Gelet op het voorgaande is de kantonrechter dan ook concluderend van oordeel dat het renovatievoorstel met betrekking tot het plaatsen van de mechanische ventilatie en het afkoppelen van de houtkachel en het dichtmaken van het rookkanaal jegens [eiseres] redelijk is, zodat de vordering van [eiseres] zal worden afgewezen.

Vordering tot huurverhoging

4.13.

De Alliantie heeft gevorderd om [eiseres] te veroordelen tot betaling van een huurverhoging van € 11,50 met ingang van de maand nadat de werkzaamheden in het gehuurde zijn afgerond. De Alliantie heeft gesteld dat dit bedrag ziet op de verbeteringen aan de woning van [eiseres] . Dit bedrag is echter niet nader onderbouwd, zodat niet gebleken is dat de huurverhoging de verbeteringen rechtvaardigt. De vordering zal dan ook worden afgewezen.

Vorderingen XI tot en met XIV

4.14.

Bij conclusie van antwoord in reconventie heeft [eiseres] aangegeven te zullen meewerken indien de kantonrechter oordeelt dat het renovatieplan jegens [eiseres] redelijk is. Dit heeft [eiseres] tevens ter zitting verklaard, zodat de kantonrechter niet de noodzaak tot toewijzing van de vorderingen onder XI, XII en XIII inziet en deze zullen worden afgewezen. Gelet hierop is de gevorderde dwangsom evenmin te rechtvaardigen, te meer nu dit niet in overeenstemming is met het door De Alliantie opgestelde Sociale Plan waaruit onder meer volgt dat met betrekking tot de uit te voeren werkzaamheden overleg met de bewoner en een mogelijk huisbezoek plaats dient te vinden. De vordering onder XIV zal daarom eveneens worden afgewezen.
Mocht [eiseres] haar medewerking alsnog niet verlenen, dan staat voor De Alliantie de mogelijkheid open om alsdan in rechte de medewerking van [eiseres] daaraan te vorderen. Dit zal [eiseres] zich dan ook moeten realiseren.

Vordering tot uitvoerbaarheid bij voorraad verklaring

4.15.

De door De Alliantie gevorderde uitvoerbaarheid bij voorraad zal worden toegewezen. Ter zitting heeft De Alliantie verklaard dat afhankelijk van deze uitspraak zij al dan niet verder gaat met de uitvoering van het renovatieplan. Dit betekent naar het oordeel van de kantonrechter dat, indien er voorzieningen worden getroffen in de woning van [eiseres] die niet ongedaan gemaakt kunnen worden, het aan De Alliantie is om een afweging te maken of zij de eventuele kosten die daarmee gepaard zijn gegaan wil dragen, vooruitlopend op een eventuele uitspraak in hoger beroep.

Proceskosten4.16. [eiseres] zal in conventie, als de in het ongelijk gestelde partij, in de kosten van De Alliantie worden veroordeeld. De vordering in reconventie wordt toegewezen, maar gelet op het feit dat de vorderingen in conventie en reconventie sterk samenhangen, zullen de kosten in reconventie worden vastgesteld op nihil, omdat er geen noemenswaardige extra werkzaamheden zijn verricht. De kosten aan de zijde van De Alliantie worden begroot op een bedrag van € 498,00 aan salaris gemachtigde (zijnde 2 punten x tarief € 249,00).

in het incident

4.17.

Nu in reconventie is beslist op de vorderingen van De Alliantie heeft zij geen belang meer bij de provisionele vorderingen. Deze zullen derhalve worden afgewezen. De Alliantie dient als de in het ongelijk gestelde partij te worden aangemerkt, maar de kosten in het incident aan de zijde van [eiseres] zullen worden vastgesteld op nihil omdat geen noemenswaardig meerwerk is verricht.

5.De beslissing

De kantonrechter:

in het incident

5.1.

wijst de vorderingen af;

5.2.

veroordeelt De Alliantie in de proceskosten van [eiseres] , tot de datum van dit vonnis begroot op nihil;

in conventie

5.3.

wijst de vorderingen af;

5.4.

veroordeelt [eiseres] in de proceskosten van De Alliantie, tot de datum van dit vonnis begroot op € 498,00;

in reconventie

5.5.

machtigt De Alliantie tot het verrichten van de werkzaamheden beschreven in het verduurzamingsplan dat als productie B1 bij dagvaarding in het geding is gebracht, waaronder ten minste:
- plaatsing van het ClimaRad-systeem (Co2 gestuurde (mechanische) ventilatie);
- buiten werking stellen van de houtkachel (en/of eventuele andere verbrandingstoestellen voor zover deze worden aangetroffen); en
- afsluiting van het rookkanaal;

5.6.

veroordeelt [eiseres] tot het verlenen van medewerking aan de uitvoering van de werkzaamheden beschreven onder randnummer 5.5.;

5.7.

verklaart dit vonnis in reconventie uitvoerbaar bij voorraad;

5.8

wijst het meer of anders gevorderde af.

Dit vonnis is gewezen door mr. J.M. van Wegen en in het openbaar uitgesproken op

17 augustus 2022.

Huur woonruimte en renovatie: verplichtingen van de huurder en de rol van de verhuurder bij verduurzaming

Uitspraak

RECHTBANK MIDDEN-NEDERLAND

1.De procedure

2.De feiten

3.Het geschil

in conventie

4.De beoordeling

in conventie en reconventie

5.De beslissing