Uitspraak
RECHTBANK MIDDEN-NEDERLAND
1.Het verloop van de procedure
2.De feiten
[functie]werkzaam.
[functie]de operationeel, commercieel en financieel verantwoordelijke. Hij rapporteerde aan de [functie] (de heer [H] ), die weer hiërarchisch viel onder de [functie] van de
business unit leisurevan [verweerder] . [verzoeker ] gaf leiding aan de medewerkers (in de bediening en de keuken) van het restaurant. De heer [G] was de [functie] van het restaurant. Als [functie] trad aanvankelijk op mevrouw [F] , totdat zij medio 2021 besloot een stap terug te doen; daarna was zij
[functie]. De heer [I] is haar als [functie] opgevolgd.
service manualvan het restaurant, waaraan ook [verzoeker ] heeft bijgedragen, staat vermeld dat het drinken van alcoholische dranken onder werktijd niet is toegestaan. Onder de kop
‘Seksuele intimidatie & discriminatie’bepaalt de
service manual:
‘Bij het restaurant [restaurant] wordt erkend dat alle medewerkers en gasten met respect moeten worden behandeld en het recht hebben op een werkomgeving die vrij is van seksuele intimidatie en discriminatie. In(het)
kader hiervan zullen opmerkingen of gedragingen van seksuele aard of met een seksuele ondertoon, die voor de wederpartij vernederend en/of belastend zijn, binnen de arbeidssituatie niet worden toegestaan. Hetzelfde geldt voor opmerkingen of gedragingen die discriminerend zijn, kunnen overkomen of als zodanig ervaren worden. Van seksuele intimidatie is sprake indien de medewerker door oneigenlijk gebruik van het gezag, waaraan hij is onderworpen, uitdrukkelijk tegen zijn wil wordt gedwongen seksuele handelingen te ondergaan, te verrichten en/of indien een werkgever of medewerker in de werksituatie wordt geconfronteerd met woorden of daden op seksueel gebied, waarvan hij laat blijken deze ongewenst te vinden en/of waarvan de pleger redelijkerwijs kan begrijpen dat betrokkene deze ongewenst vindt. Ter ondersteuning van werkgever en/of medewerker in een situatie van (vermeende) seksuele intimidatie is een vertrouwenspersoon aangesteld binnen [verweerder] (-).’
‘ongewenst gedrag’. In het hoofdstuk
‘Dit doen we niet’staat:
‘Het is op de locaties van [verweerder] niet toegestaan om alcohol (-) te gebruiken of bij je te dragen. Dat geldt zowel vóór, tijdens als na afloop van de werkzaamheden. Slechts met uitdrukkelijke toestemming van je leidinggevende mogen er op een locatie alcoholische dranken worden genuttigd.’In het hoofdstuk
‘We laten je niet in de kou staan’is bepaald:
‘Helaas zie je in ieder bedrijf vormen van ongewenst gedrag. [verweerder] keurt ongewenst gedrag, in al haar vormen, af. We vinden het belangrijk dat je je veilig voelt, waar je ook werkt in ons bedrijf. Als de sfeer fijn is kun je het beste uit jezelf halen en iedere dag weer groeien. Zo groeien wij als bedrijf. Mocht je toch in aanraking komen met ongewenst gedrag? Of zie je het om je heen gebeuren? Dan lees je hier waar je terecht kan, we laten je niet in de kou staan. (-) Onder ongewenst gedrag verstaan we handelingen van een groep of individu, gericht tegen een persoon die deze handelingen als niet prettig ervaart, bijvoorbeeld als bedreigend, vernederend of intimiderend. Helaas zie je in ieder bedrijf vormen van ongewenst gedrag, het vaakst komen discriminatie, (seksuele) intimidatie en pesten voor. Maar ook ander gedrag, wat jij ervaart als niet prettig, kan al reden zijn om te spreken van ongewenst gedrag. Om een fijne sfeer op de werkvloer te creëren, gaan we altijd met respect met elkaar om. Wanneer je toch met ongewenst gedrag te maken krijgt (of getuige hiervan bent), dan kan je je wenden tot jouw leidinggevende of een vertrouwenspersoon die door [verweerder] is aangesteld. (-) Onder seksuele intimidatie verstaan we elke vorm van seksuele toenadering, vragen om seksuele gunsten of ander (non-)verbaal of fysiek gedrag in de werkomgeving (-) die als ongewenst worden ervaren. Het gevolg van dit gedrag is dat de waardigheid van iemand wordt aangetast wat zorgt voor een bedreigende, vijandige, beledigende, vernederende of kwetsende situatie. (-) Pesten is een vorm van agressie waarbij één of meer personen gedurende langere tijd proberen een collega of gast fysiek, verbaal of psychologisch te beschadigen. Er zijn verschillende soorten van pesten, denk aan iemand buitensluiten, bespotten, roddelen of het werk van iemand onaangenaam of onmogelijk maken. Onder agressie en geweld verstaan we situaties waarbij iemand psychisch of fysiek wordt lastig gevallen, bedreigd of aangevallen. (-) Discriminatie is het doen van uitspraken over iemand, handelen richting iemand, onderscheid maken tussen collega’s/gasten of nemen van beslissingen over iemand, waarmee je die persoon beledig(t
) vanwege ras, godsdienst, geslacht, handicap, levensovertuiging en/of seksuele geaardheid.’Onder de kop
‘Preventie ongewenst gedrag’vermeldt het Personeelshandboek:
‘Door ongewenst gedrag gaan we slechter presteren op het werk, of er ontstaat een vijandige, intimiderende of onaangename sfeer. Daarom pakken we ongewenst gedrag aan! Maak daarom altijd melding van ongewenst gedrag. Dit kan bij onze vertrouwenspersonen. In overleg zullen wij het gedrag onderzoeken en indien nodig de noodzakelijke (juridische) stappen nemen. We verwachten van iedere [verweerder] -collega een actieve bijdrage: niet alleen met betrekking tot je eigen gedrag, maar ook door alert te zijn op elke vorm van ongewenst gedrag die je ziet. Ongewenst gedrag is absoluut onacceptabel!’
‘Boven norm’gewaardeerd en is bij hem een
‘hoog ontwikkelpotentieel’vastgesteld. [verzoeker ] hechtte eraan dat successen, ook wel onder het genot van een (alcoholisch) drankje, gezamenlijk gevierd werden. De onderlinge verhoudingen (met en) tussen medewerkers waren vriendschappelijk. Ook buiten werktijd waren er wel privé contacten. Dat is in de horeca niet ongebruikelijk.
‘geheim’te hebben moeten houden (
‘maar je had het toch wel door en dat wisten we allebei (-) Voelde toch wel weer fijn om tegen je te zeggen’). Ze bedankte [verzoeker ] voor zijn begrip:
‘Maar echt bedankt voor het goed oppakken, ik weet hoe je over hem denkt…’[verzoeker ] reageerde met:
‘We gaan door vanuit hier en ik gun je dit verdriet niet. Ik geef om je en probeerde daarin altijd ’t juiste te doen. Dat zal niet veranderen. Feit is wel dat van de mensen met wie we dit aan het doen zijn, wat een best intense en heftige periode is geweest en zal worden, er 2 het grootste deel van de tijd glashard gelogen hebben, ondanks dat ik meermaals gevraagd heb ruimte geboden heb om eerlijk te zijn, zonder daar verder consequenties of een waardeoordeel aan te koppelen. Dat vind ik lastig. Ik doe echt een boel verkeerd, maar durf te zeggen dat ik wel altijd eerlijk ben geweest en vind dat ook heel belangrijk. Maar wat ‘k al zei; we moeten door. Van de week maar bespreken hoe we dat gaan doen.’Waarop [F] appte:
‘I know, en ik snap je, echt waar. En (-) ik heb nooit glashard willen liegen, is niks voor mij. (E)n ik hoop echt dat je weet dat ik ook om je geef en je heel veel eerlijk heb verteld en je met heel veel heb vertrouwend (-).’
[functie]gaan werken.
tastingplaatsgevonden, waarbij het personeel nieuwe gerechten en wijn kon proeven. Tot het gezelschap behoorden onder meer [verzoeker ] , mevrouw [J] ( […] bij het restaurant, bevriend met [verzoeker ] ; hierna te noemen [J] ), [F] en mevrouw [K] (medewerkster [functie] , bevriend met [F] , hierna te noemen [K] ). Volgens [F] heeft [verzoeker ] tijdens de proeverij seksueel getinte opmerkingen tegen haar gemaakt, zoals:
‘Ik heb gehoord dat jij wel van slikken houdt, dat je alles doorslikt. Ja ja, dat hoor ik uit betrouwbare bronnen’,
‘Je houdt wel van likken he?’en toen een bloemkoolgerecht werd geserveerd:
‘Zijn net jouw borsten deze bloemkooltjes.’Tegen [K] , die op vrouwen valt, zou hij hebben gezegd:
‘Wanneer heb je voor de laatste keer nog eens lekker geschaard?’[verzoeker ] ontkent deze opmerkingen te hebben gemaakt. [J] verklaart bij de
tastinggeen vervelende of ongepaste opmerkingen te hebben gehoord.
tastingheeft de groep, onder wie [verzoeker ] , [J] , [F] en [K] , een tochtje gemaakt in de boot van [verzoeker ] . De sfeer was uitgelaten en baldadig, er werd gedronken en muziek gedraaid. Er werden volgens [J] opmerkingen gemaakt over de relatie tussen [F] en [G] , ook door [verzoeker ] . Volgens [F] heeft [verzoeker ] het nummer
‘ [nummer] ’van [artiest] mee geplaybackt terwijl hij haar aankeek (de voornaam van [F] is [F] ). [F] en [K] hebben de boot tijdens een sanitaire stop verlaten. Toen de boot was aangemeerd en [F] eruit wilde te stappen, heeft [verzoeker ] hardhandig geprobeerd dat te verhinderen door aan haar been te trekken, omdat hij wilde dat ze zou blijven. [F] kwam daarbij ten val. Zij heeft dit voorval daags erna gemeld aan [functie] [H] . Zij heeft daarbij ook andere, door haar als pesten ervaren gedragingen van [verzoeker ] aangekaart. In overleg met [H] heeft [F] ervoor gekozen om [verzoeker ] zelf op zijn gedrag aan te spreken. Dat gesprek vond twee dagen na de
tastingen de boottocht plaats. [verzoeker ] schrok van wat [F] hem vertelde. Hij zei zich niet alles van de boottocht meer te kunnen herinneren. [verzoeker ] bood zijn excuses aan voor zijn gedrag op het moment dat [F] de boot was uitgestapt, en voor het geval hij iets vervelends gezegd zou hebben. [F] heeft de excuses aanvaard, waarna een formele interventie van de zijde van [verweerder] achterwege is gebleven.
‘flirterig’tegen [F] en begon hij weer over haar relatie met [G] . Toen [F] hem bij het afscheid een kus op z’n wang en een knuffel wilde geven, zou hij haar op de lippen hebben willen kussen, maar heeft zij dat belet door haar gezicht weg te draaien. [verzoeker ] ontkent geprobeerd te hebben [F] te kussen.
‘ [F] , schatje’,
‘lekker ding’en
‘lieverd’hebben genoemd. Hij zei haar dat hij, voordat zij met [G] ging, een relatie met haar had gewild, maar haar nu meer
‘als een zusje’zag, aldus [F] . [verzoeker ] zou weer op [G] hebben afgegeven. [verzoeker ] ontkent die opmerkingen te hebben gemaakt; het gesprek ging volgens hem over werkgerelateerde onderwerpen.
‘meermaals (seksueel) grensoverschrijdend gedrag te hebben vertoond naar een collega’. Op 31 januari 2022 heeft [verzoeker ] gebruik gemaakt van de gelegenheid om zijn kant van het verhaal te vertellen. Bij het gesprek waren aan de zijde van [verweerder] [functie] [H] en [functie] [E] aanwezig. [verzoeker ] vertelde dat er tussen hem en [F] eerder - van beide kanten - wel toespelingen waren gemaakt op een mogelijke relatie (haar ouders hadden hem naar haar zeggen
‘de ideale schoonzoon’genoemd, zij vroeg hem eens grappend naar haar
‘verlovingsring’), maar inmiddels zou [verzoeker ] haar vooral als
‘zijn kleine zusje’zien. [verzoeker ] gaf aan nooit te hebben gemerkt dat [F] hun contact niet prettig vond. Hij ontkende grensoverschrijdende gedragingen. [verzoeker ] heeft zich ziekgemeld en juridische bijstand ingeroepen.
tastingen de boottocht in september 2021 en die van een bestuurslid van de ‘ […] ’ van [verzoeker ] , mevrouw [M] , over het voorval van oktober 2021. In het kader van het onderzoek is gebeld met de heer [N] ( [functie] ) en met mevrouw [O] , [functie] van hotel ‘ [hotel] ’.
‘Op basis van het onderzoek moeten wij concluderen dat jouw handelswijze grensoverschrijdend en daarmee ontoelaatbaar zijn geweest. Er hebben zich meerdere incidenten voorgedaan en er is sprake van (herhaaldelijk) (seksueel) grensoverschrijdend gedrag waardoor vrouwelijke collega’s zich onveilig en geïntimideerd voelen. Ondanks de eerdere waarschuwing in september 2021 en ondanks het feit dat je weet welke regels van toepassing zijn (zowel uit hoofde van jouw leidinggevende functie) als wel het beleid hieromtrent dat is opgenomen in het voor jou bekende personeelshandboek) en ondanks dat je weet welke consequenties er verbonden zijn aan het overtreden van die regels, ben je ook na september 2021 doorgegaan met het grensoverschrijdende en ongewenste gedrag. Dit terwijl je juist als [functie] dient bij te dragen aan een veilige sfeer op de werkvloer. (-) In de diverse gesprekken die wij in het kader van het zorgvuldige onderzoek hebben gevoerd, is naar voren gekomen dat er belangrijke en kenbare regels door jou zijn overtreden. Je was gewaarschuwd, het was (en is) voor jou kenbaar dat alle avances, incidenten, belletjes, opmerkingen etc. ongewenst zijn en grensoverschrijdend. (-) Ongewenst gedrag is voor ons (-) absoluut onacceptabel. Wij hebben dan ook moeten besluiten jou op staande voet te ontslaan (-). Bovengenoemde omstandigheden leveren, ieder zelfstandig, maar ook in onderlinge samenhang, objectief en subjectief, een dringende reden voor ontslag (-) op staande voet.’
3.De verzoeken en standpunten van partijen
tastingde opmerkingen te hebben gemaakt die [F] en [K] hem toedichten. Ook van de aansluitende boottocht en de avondlijke telefoongesprekken met [F] en de genoemde [functie] geeft [verzoeker ] een lezing die afwijkt van hetgeen [F] en [K] daarover aan [verweerder] hebben gemeld. [verzoeker ] ontkent dat hij heeft geprobeerd [F] op de mond te kussen. Het is volgens [verzoeker ] zijn woord tegen dat van de melders. [verzoeker ] bekritiseert tevens de gang van zaken bij het door [verweerder] , na zijn op non-actiefstelling, verrichte onderzoek. Hij wijst onder meer op de wisselende samenstelling van de onderzoekscommissie, het ontbreken van een onderzoeksprotocol en een plan van aanpak, en op de gebrekkige verslaglegging van de - met [verzoeker ] en anderen - gevoerde gesprekken. [verzoeker ] meent dat het onderzoek onzorgvuldig en onvolledig is geweest en dat [verweerder] te snel tot ontslag heeft geconcludeerd.
4.De beoordeling van het geschil
‘waarschuwing’moet aldus worden begrepen dat [verzoeker ] na de boottocht door [F] op zijn gedrag is aangesproken en hij volgens [verweerder] dus een gewaarschuwd man was. Toen [verweerder] van de latere incidenten in oktober en december 2021 en januari 2022 op de hoogte kwam, heeft zij die in samenhang met hetgeen daaraan vooraf was gegaan als dringende reden aangemerkt.
[functie]en zijn ondergeschikten [F] en [K] geldt veeleer het omgekeerde: die omstandigheden brachten mee dat hij zich extra bewust moest zijn van de van hem afhankelijke positie waarin zij verkeerden. En juist omdat in de horeca en ‘
leisure’-branche werk en privé gemakkelijk in elkaar overlopen, lag het op de weg van [verzoeker ] om het goede voorbeeld te geven en tegen grensoverschrijdingen te waken. Hij is betrokken geweest bij de opstelling van de
service manualen was dus goed op de hoogte van wat voor [verweerder] in de omgang met personeel en klanten wel en niet toelaatbaar was. Het Personeelshandboek is in de arbeidsovereenkomst van partijen van toepassing verklaard. Het mag zo zijn dat de verhouding tussen [verzoeker ] en [F] lange tijd zo vriendschappelijk is geweest dat zij ook privé contact hadden, daarin ook over intieme onderwerpen spraken, en ook wel grappig bedoelde toespelingen maakten op wat er mogelijk tussen hen zou kunnen worden, maar dat vormt geen verontschuldiging voor gedrag dat de ander (hier [F] ) gemakkelijk als ongewenst en grensoverschrijdend kon ervaren en dat vanwege de afhankelijkheidsrelatie (door [F] ) moeilijk met een niet mis te verstane afwijzing kon worden afgekapt.
tastingvan september 2021 heeft gemaakt. Dat [F] en [K] bevriend zijn, brengt niet mee dat aan hun verklaringen dienaangaande moet worden getwijfeld. Dat [J] die opmerkingen niet heeft gehoord, betekent niet dat [verzoeker ] ze niet heeft gemaakt. En dat [F] en [K] daarna toch met de boot zijn meegegaan, wijst hierop evenmin. Ook tijdens de boottocht heeft [verzoeker ] zich ongepast en grensoverschrijdend gedragen door denigrerende opmerkingen te maken over de [F] ’s relatie met [G] die tot hilariteit hebben geleid, door suggestief mee te zingen met het nummer
‘ [nummer] ’en door [F] ten val te brengen toen hij wilde verhinderen dat zij vertrok. Tevens kan als vaststaand worden aangenomen dat [verzoeker ] [F] op een avond in oktober 2021 bij herhaling heeft gebeld toen hij bij een borrel van zijn ‘ […] ’ was, dat hij clubgenoten heeft verteld van haar relatie met [G] en dat [verzoeker ] telefonisch heeft voorgesteld dat [F] met hem op een reisje naar [land] een hotelkamer zou delen. [K] heeft die telefoongesprekken gehoord en heeft schriftelijk verklaard dat [verzoeker ] daar op uit was. De verklaring van mevrouw [M] wijst er niet op dat hij dat voorstel niet heeft gedaan. Waar [K] heeft verklaard dat [F] die avond wel tien keer werd gebeld, rept mevrouw [M] slechts van een enkel telefoontje van [verzoeker ] (waaraan zij deelnam). Zij heeft kennelijk niet alles meegekregen. Omdat alleen [verzoeker ] en [F] bij het voorval op Tweede Kerstdag waren, kan niet worden vastgesteld dat hij toen heeft geprobeerd haar op de mond te kussen. Wél neemt de kantonrechter als vaststaand aan dat [verzoeker ] haar in het nachtelijke telefoongesprek van 17 januari 2022
‘schatje’,
‘lekker ding’en
‘lieverd’heeft genoemd. Het is onaannemelijk dat het nachtelijke telefoontje, zoals [verzoeker ] stelt, zakelijk was en alleen over het werk ging.
[functie]heeft hij weliswaar bijgedragen aan de opbouw en ontwikkeling van het restaurant, maar dat maakt niet dat zijn gedrag daarom te verontschuldigen is. Hij had een voorbeeldfunctie. Het dienstverband heeft maar kort geduurd, [verzoeker ] is jong, en niet gebleken is dat hij niet op korte termijn elders aan de slag zou kunnen.