Uitspraak
RECHTBANK MIDDEN-NEDERLAND
Strafrecht
Zittingsplaats Utrecht
Parketnummer: 16/071568-21 (P)
Vonnis van de meervoudige kamer van 30 september 2021
in de strafzaak tegen
[verdachte] ,
geboren op [1996] te [geboorteplaats] ,
zonder vaste woon- of verblijfplaats hier te lande,
wonende te [woonplaats] ,
hierna: verdachte.
1.ONDERZOEK TER TERECHTZITTING
Dit vonnis is op tegenspraak gewezen naar aanleiding van het onderzoek op de terechtzittingen van 21 juni 2021 en 16 september 2021. De zaak is inhoudelijk behandeld op 16 september 2021.
De rechtbank heeft kennisgenomen van de vordering en standpunten van officier van justitie mr. E. Wiersma en van hetgeen verdachte en zijn raadsvrouw, mr. D.I.A. Schröder, advocaat te De Meern, naar voren hebben gebracht.
2.TENLASTELEGGING
De tenlastelegging is als bijlage aan dit vonnis gehecht.
De verdenking komt er, kort en feitelijk weergegeven, op neer dat verdachte:
Feit 1: op 13 maart 2021 te Utrecht mensen op het Jaarbeursplein heeft bedreigd met een terroristisch misdrijf
Feit 2: in de periode van 11 februari 2021 tot en met 13 maart 2021 te Utrecht [slachtoffer] heeft gestalkt
3.VOORVRAGEN
De dagvaarding is geldig, de rechtbank is bevoegd tot kennisneming van het ten laste gelegde, de officier van justitie is ontvankelijk in de vervolging van verdachte en er zijn geen redenen voor schorsing van de vervolging.
4.WAARDERING VAN HET BEWIJS
4.1
Het standpunt van de officier van justitie
De officier van justitie acht het onder feit 1 en feit 2 ten laste gelegde wettig en overtuigend te bewijzen. De officier van justitie gaat daarbij ten aanzien van feit 1 uit van voorwaardelijk opzet. Ten aanzien van feit 2 heeft de officier van justitie zich op het standpunt gesteld dat verdachte partieel kan worden vrijgesproken van het ten laste gelegde, namelijk voor zover het betreft het bestanddeel ‘meerdere keren (…) te bellen’.
4.2
Het standpunt van de verdediging
De raadsvrouw van verdachte heeft vrijspraak bepleit van het onder feit 1 ten laste gelegde.
De raadsvrouw heeft daartoe aangevoerd dat verdachte met het inspreken van de voicemail van [slachtoffer] geen (voorwaardelijk) opzet heeft gehad dat de bedreiging de demonstranten die bij het Beatrix Theater zouden demonstreren zou bereiken. Ten aanzien van het onder feit 2 ten laste gelegde heeft de raadsvrouw zich gerefereerd aan het oordeel van de rechtbank wat betreft een bewezenverklaring.
4.3
Het oordeel van de rechtbank
Ten aanzien van feit 1: bedreiging met een terroristisch misdrijf
Vrijspraak
In artikel 285 derde lid van het Wetboek van Strafrecht is bedreiging met een terroristisch misdrijf strafbaar gesteld. Uit de wetsgeschiedenis volgt dat het bij deze bedreiging om één van de in artikel 83 van het Wetboek van Strafrecht genoemde misdrijven moet gaan. Voor een veroordeling ter zake van bedreiging met een terroristisch misdrijf is vereist dat de bedreigde(n) daadwerkelijk op de hoogte is/zijn geraakt van de bedreiging, dat de bedreiging van dien aard is en onder zodanige omstandigheden is geschied dat bij de bedreigde in redelijkheid de vrees kon ontstaan dat het terroristisch misdrijf waarmee werd gedreigd ook zou worden uitgevoerd en dat het opzet van de verdachte daarop was gericht.
Uit het dossier volgt dat verdachte op de voicemail van [slachtoffer] het volgende bericht heeft ingesproken: “Tomorrow at three o'clock i will be shooting people 'with my coronastick', who don't wear a mask in front of the Beatrix Theater and be
happy to have you there. Have a good evening". Aangeefster [slachtoffer] heeft zich vervolgens tot de politie gewend met dit bericht. De rechtbank constateert dat verdachte zijn uitlatingen heeft gedaan in een voicemailbericht aan aangeefster. Nog los van de vraag of deze uitlatingen kunnen worden aangemerkt als een directe bedreiging van de bezoekers die op het Jaarbeursplein aanwezig zouden zijn, is de rechtbank van oordeel dat niet is gebleken dat die bezoekers daadwerkelijk op de hoogte zijn geraakt van die uitlatingen. Voor een veroordeling ter zake van bedreiging is dat wel een vereiste en daaraan is niet voldaan. De rechtbank zal verdachte dan ook vrijspreken van het onder feit 1 ten laste gelegde.
Ten aanzien van feit 2: belaging
Bewijsmiddelen [1]
Proces-verbaal van verhoor aangever [slachtoffer]
Ons contact begon op 11 februari 2021. Hij doet dezelfde studie als ik, een leraren opleiding op [opleiding] . Dat contact was normaal en daarna was het wat mij betreft ook klaar. Maar dat bleek anders van zijn kant. Hij begon mij enorm veel te appen. Vervolgens ging hij meer onaardige teksten sturen, bijvoorbeeld “Fuck you”. [2] Ik vond het erg zorgwekkend worden en eng te vinden op 20 februari 2021: “I’d like to be a spider on your wall right now.” Ik kreeg toen het idee dat hij mij in de gaten ging houden. Vervolgens op 22 februari werden de teksten naar mij agressiever en seksueler. Hij schreef onder andere dat hij mij in zijn bed wilde. Ik reageerde voor het laatst op 19 februari 2021 en schreef toen dat ik niet romantisch geïnteresseerd was in hem, maar hij werd steeds meer grof in zijn berichten. Zo schreef hij op 22 februari dat ik ‘kon aangeven wanneer ik gestalkt wilde worden of niet’ en de opmerking : “in your cribe make you run”. Ik vond deze tekst sadistisch alsof hij mij bang wou zien. Wat ik ook griezelig vond waren de berichten: “Die” en later die dag “if it bleeds i’ll eat it”. [verdachte] ging maar door en begon mij ook te bellen, maar ik nam niet op en ik beantwoordde zijn berichten ook niet. Ik besloot hem te blokkeren op whatsapp op 23 februari 2021. Op die 23 februari 2021 heeft hij voor het blokkeren wel 40 berichten gestuurd en een aantal keer gebeld. Vervolgens ging hij terug naar MS teams op 23 februari 2021. [verdachte] heeft op de gezamenlijke teams pagina van de klas een bericht gepost over mij met een analyse over mijn whatsapp foto. Dat waren hele rare teksten over mijn lichaam en over hoe ik eruit zie. Ik kreeg toen later een email en daar was geen touw aan vast te knopen. Ook stuurde hij een email dat hij antwoord wilde van mij en daarmee nam de druk op mij toe. In totaal kreeg ik ongeveer 6 e-mails van hem. [3] Vervolgens ging hij mij weer op mijn normale telefoonnummer bellen. Ik nam niet op maar hij sprak mijn voicemail in. Ik heb nergens op gereageerd. In totaal heeft hij mij 3 dagen gebeld waarvan de eerste dag één keer. Daarna werd het meer (dag 2, 6 keer gebeld). [4]
Een schriftelijk stuk, bijlage 12 bij het proces-verbaal verhoor aangeefster, een email van verdachte aan aangeefster [5] :
“Hey [slachtoffer] , I reaaaaally like you and would like to talk to you in person. As I mentioned before the bus destroyed by dearest wishes on my birthday. This year I would take the bus anywhere to read to you.”
Verklaring verdachte
U vraagt mij of het klopt dat ik meerdere berichten heb gestuurd naar [slachtoffer] , zoals: ‘Fuck you’, ‘I'd like to be a spider on your wall right now’, ‘I just want you [slachtoffer] in my bed’, ‘die’, ‘if it bleeds, I'll eat it’, ‘Just tell me when you like being stalked or not’ en ‘Nice tits’.
Ja, dat klopt.
U vraagt mij of het klopt dat ik op Facebook berichten heb gezet waarin ik een omschrijving heb gegeven van haar lichaam en dat ik verwarrende e-mails heb verstuurd (over een bus en mijn verjaardag).
Ik begrijp dat dit verwarrend moet zijn geweest voor haar.
U vraagt mij of het klopt dat ik haar een paar keer gebeld heb.
Ja, dat klopt.
U vraagt mij of het klopt dat ik haar voicemail heb ingesproken met de volgende berichten: ‘Tomorrow at three o'clock i will be shooting people 'with my coronastick', who don't wear a mask in front of the Beatrix Theater and be happy to have you there. Have a good evening’ en 'And please bring an umbrella, it will possible raining’.
Ja, dat klopt ook. [6]
Bewijsoverweging
Van belaging is sprake als er stelselmatig opzettelijk inbreuk wordt gemaakt op de persoonlijke levenssfeer van een ander. Bij de beoordeling of daarvan sprake is, is volgens vaste jurisprudentie de aard, de duur, de frequentie en de intensiteit van de gedragingen van de verdachte, de omstandigheden waaronder deze hebben plaatsgevonden en de invloed daarvan op het persoonlijk leven en de persoonlijke vrijheid van het slachtoffer van belang.
Naar het oordeel van de rechtbank volgt uit het dossier dat de berichten van verdachte vanaf 19 februari vervelend, intimiderend en hardnekkig begonnen te worden, terwijl aangeefster bovendien op dat moment aan hem had medegedeeld dat zij hiervan niet gediend was. In afwijking van de tenlastelegging zal de rechtbank daarom als startdatum van de belaging 19 februari 2021 nemen in plaats van 1 februari 2021.
Anders dan de officier van justitie acht de rechtbank in deze periode en tegen deze beschreven achtergrond ook het frequent bellen naar aangeefster een inbreuk op de persoonlijke levenssfeer van aangeefster, ook al heeft zij de telefoon niet opgenomen.
Conclusie
Uit het voorgaande volgt dat de rechtbank wettig en overtuigend bewezen acht dat verdachte het onder feit 2 ten laste gelegde, te weten belaging, heeft begaan, met dien verstande dat de rechtbank een kortere periode dan ten laste is gelegd bewezen acht, namelijk vanaf 19 februari 2021 tot en met 13 maart 2021.
5.BEWEZENVERKLARING
De rechtbank acht wettig en overtuigend bewezen dat verdachte:
Feit 2:
in de periode van 19 februari 2021 tot en met 13 maart 2021 te Utrecht meerdere malen wederrechtelijk stelselmatig opzettelijk inbreuk heeft gemaakt op eens anders persoonlijke levenssfeer, te weten die van [slachtoffer] , door:
- meerdere berichten te sturen (via WhatsApp) naar die [slachtoffer] met o.a. de teksten "Fuck you", "I'd like to be a spider on your wall right now", "I just want you [slachtoffer] in my bed", "die", "if it bleeds, I'll eat it", "Just tell me when you like being stalked or not" en "Nice tits" en
- in de schoolgroep op Facebook een of meerdere berichten te plaatsen over die [slachtoffer] en o.a. een bericht waarin hij het lichaam van die [slachtoffer] omschrijft en
- een of meerdere e-mails te sturen naar die [slachtoffer] met o.a. de tekst "I reaaaaally like you and would like to talk to you in person. As I mentioned before the bus destroyed by dearest wishes on my birthday. This year I would take the bus anywhere to read to you" en
- meerdere keren in een korte tijd die [slachtoffer] te bellen en
- op de voicemail van die [slachtoffer] een of meerdere berichten in te spreken met de tekst "Tomorrow at three o'clock i will be shooting people 'with my coronastick', who don't wear a mask in front of the Beatrix Theater and be happy to have you there. Have a good evening" en 'And please bring an umbrella, it will possible raining" met het oogmerk die [slachtoffer] , te dwingen iets te dulden.
Voor zover in het bewezen verklaarde deel van de tenlastelegging taal- en/of schrijffouten voorkomen, zijn deze in de bewezenverklaring verbeterd. Verdachte is daardoor niet in de verdediging geschaad.
Hetgeen meer of anders is ten laste gelegd is niet bewezen. Verdachte wordt hiervan vrijgesproken.
6.STRAFBAARHEID VAN HET FEIT
Er is geen omstandigheid aannemelijk geworden die de strafbaarheid van het bewezen verklaarde uitsluit, zodat dit strafbaar is.
Het bewezen verklaarde levert volgens de wet het volgende strafbare feit op:
belaging
7.STRAFBAARHEID VAN VERDACHTE
7.1
Het standpunt van de officier van justitie
De officier van justitie heeft zich op het standpunt gesteld dat verdachte ten tijde van het plegen van het feit volledig ontoerekeningsvatbaar was en heeft daarom gevorderd dat verdachte wordt ontslagen van alle rechtsvervolging.
7.2
Het standpunt van de verdediging
De raadsvrouw van verdachte heeft zich eveneens op het standpunt gesteld dat verdachte ten tijde van het ten laste gelegde volledig ontoerekeningsvatbaar was en daarom dient te worden ontslagen van alle rechtsvervolging.
7.3
Het oordeel van de rechtbank
De rechtbank heeft kennisgenomen van het omtrent de persoon van verdachte opgemaakte Pro Justitia rapport van 3 juni 2021, opgemaakt door dr. B.A. Blansjaar, psychiater. Uit dit rapport volgt dat bij verdachte sprake is van een ongespecificeerde schizofreniespectrum- of andere psychotische stoornis en een stoornis in cannabisgebruik. Verdachte lijdt aan een psychische stoornis in de vorm van een psychose met betrekkings- en grootheidswaandenkbeelden, katatonie en ernstige cognitieve stoornissen, met name ook van oordeel en kritiek. Blijkens de bevindingen van het onderzoek is die psychose waarschijnlijk uitgelokt door langdurig habitueel cannabisgebruik, maar veroorzaakt door schizofrenie of een schizo affectieve stoornis. Ook ten tijde van het ten laste gelegde leed onderzochte aan deze psychose. Ten tijde van het ten laste gelegde werden de gedragskeuzen en gedragingen van onderzochte vrijwel geheel bepaald door psychotische belevingen en ziekteverschijnselen. De deskundige adviseert de ten laste gelegde feiten niet aan verdachte toe te rekenen, aangezien hij daar zonder reëel motief toe is gekomen vanuit psychotische belevingen en ziekteverschijnselen. Voorts adviseert de deskundige het eventuele recidiverisico (ten aanzien van de belaging matig verhoogd) te beperken door onvrijwillige klinische psychiatrische behandeling.
De rechtbank neemt de conclusie en het advies van het rapport ten aanzien van de toerekenbaarheid van verdachte over en maakt die tot de hare. Voor wat betreft de toerekenbaarheid acht de rechtbank van belang dat de psychose is veroorzaakt door schizofrenie of een schizo affectieve stoornis. De rechtbank kan niet vaststellen dat verdachte zich ervan bewust was dat een psychose – met zijn psychische belastheid - kon worden uitgelokt door cannabisgebruik.
Uit het voorgaande volgt dat de rechtbank van oordeel is dat verdachte niet strafbaar is voor het bewezen verklaarde en dat hij daarom dient te worden ontslagen van alle rechtsvervolging.
8.OPLEGGING VAN MAATREGEL
Ter terechtzitting heeft de officier van justitie niet geëist dat aan verdachte een maatregel zal worden opgelegd. Ook volgt uit de rapportages van de psychiater van 3 juni 2021 en van de reclassering van 2 augustus 2021 dat verdachte een onvrijwillige klinische psychiatrische behandeling moest ondergaan en dat verdachte uiteindelijk middels een zorgmachtiging enige tijd opgenomen is geweest bij de klinische acute afdeling van GGZ Altrecht. Verdachte is inmiddels psychiatrisch gestabiliseerd. Hij blijft nog ambulant in behandeling bij een psychiater en heeft geen plannen zijn studie in Utrecht of elders in Nederland voort te zetten. Nu de oplegging van een maatregel aldus niet aan de orde is, volstaat de rechtbank met deze enkele constatering.
Voorlopige hechtenis
Verdachte is op 14 maart 2021 in verzekering gesteld en heeft vervolgens in voorlopige hechtenis gezeten tot 5 juli 2021, het moment waarop de rechtbank de voorlopige hechtenis heeft geschorst onder voorwaarden (opname in kliniek van GGZ Altrecht).
Gelet op al het voorgaande zal de rechtbank dit reeds geschorste bevel tot voorlopige hechtenis opheffen.
9.BESLAG
Ter terechtzitting heeft de raadsvrouw van verdachte de rechtbank verzocht een beslissing te nemen over de inbeslaggenomen en nog niet aan verdachte teruggegeven goederen.
De officier van justitie heeft zich daartegen niet verzet.
Teruggave aan verdachte
De rechtbank zal teruggave gelasten aan verdachte van de in beslag genomen en nog niet teruggegeven voorwerpen, te weten:
- 1 gegevensdrager, WD Elements SE, zwart, externe harde schijf, goednummer 654897;
- 1 mobiele telefoon Huawai zilver, goednummer 654899;
- 1 mobiele telefoon Wiko roze, goednummer 654900;
- 1 mobiele telefoon Sony zwart, goednummer 654901;
- 1 laptop Lenovo zwart, goednummer 654898;
- 1 laptop Lenovo zilver, goednummer 654904.
10.BESLISSING
De rechtbank:
Vrijspraak
- verklaart het onder feit 1 ten laste gelegde niet bewezen en spreekt verdachte daarvan vrij;
Bewezenverklaring
- verklaart het onder feit 2 ten laste gelegde bewezen zoals hiervoor in rubriek 5 is vermeld;
- verklaart het meer of anders ten laste gelegde niet bewezen en spreekt verdachte daarvan vrij;
Strafbaarheid
- verklaart het bewezen verklaarde strafbaar en kwalificeert dit zoals hiervoor in rubriek 6 is vermeld;
- verklaart verdachte voor het bewezen verklaarde niet strafbaar en ontslaat verdachte van alle rechtsvervolging ten aanzien van dat feit;
Beslag
- gelast de teruggave aan verdachte van de volgende voorwerpen:
- 1 gegevensdrager, WD Elements SE, zwart, externe harde schijf, goednummer 654897;
- 1 mobiele telefoon Huawai zilver, goednummer 654899;
- 1 mobiele telefoon Wiko roze, goednummer 654900;
- 1 mobiele telefoon Sony zwart, goednummer 654901;
- 1 laptop Lenovo zwart, goednummer 654898;
- 1 laptop Lenovo zilver, goednummer 654904.
Voorlopige hechtenis
- heft op het reeds geschorste bevel tot voorlopige hechtenis.
Dit vonnis is gewezen door mr. A. Bouteibi, voorzitter, mr. J.G. van Ommeren en mr. A. Blanke, rechters, in tegenwoordigheid van mr. R.S. Wijkstra, griffier, en is uitgesproken op de openbare terechtzitting van 30 september 2021.
Bijlage: de tenlastelegging
Aan verdachte wordt ten laste gelegd dat:
1
hij op of omstreeks 13 maart 2021 te Utrecht, althans in Nederland, de politie althans de autoriteiten en/of deelnemers aan de demonstratie op het Jaarbeursplein en/of mensen op het Jaarbeursplein, heeft bedreigd met een terroristisch misdrijf en/of met enig misdrijf waardoor gevaar voor de algemene veiligheid van personen of goederen of gemeen gevaar voor de verlening van diensten ontstaat en/of met enig misdrijf tegen het leven gericht, althans met zware mishandeling, immers heeft verdachte opzettelijk op de voicemail van [slachtoffer] een bericht ingesproken met de tekst "Tomorrow at three o'clock i will be shooting people 'with my coronastick', who don't wear a mask in front of the Beatrix Theater and be
happy to have you there. Have a good evening" althans woorden van gelijke dreigende aard of strekking;
( art 285 lid 1 Wetboek van Strafrecht, art 285 lid 3 Wetboek van Strafrecht )
2
hij op een of meerdere momenten in of omstreeks de periode van 11 februari 2021 tot en met 13 maart 2021 te Utrecht, althans in Nederland, een of meerdere malen, wederrechtelijk stelselmatig opzettelijk inbreuk heeft gemaakt op eens anders persoonlijke levenssfeer, te weten die van [slachtoffer] , door:
- meerdere berichten te sturen (via WhatsApp) naar die [slachtoffer] met o.a. de teksten "Fuck you", "I'd like to be a spider on your wall right now", "I just want you [slachtoffer] in my bed", "die", "if it bleeds, I'll eat it", "Just tell me when you like being stalked or not" en "Nice tits" en/of
- in de schoolgroep op Facebook een of meerdere berichten te plaatsen over die [slachtoffer] en o.a. een bericht waarin hij het lichaam van die [slachtoffer] omschrijft en/of
- een of meerdere e-mails te sturen naar die [slachtoffer] met o.a. de tekst "I reaaaaally like you and would like to talk to you in person. As I mentioned before the bus destroyed by dearest wishes on my birthday. This year I would take the bus anywhere to read to you" en/of
- meerdere keren (op éen dag althans in een korte tijd) die [slachtoffer] te bellen en/of
- op de voicemail van die [slachtoffer] een of meerdere berichten in te spreken met de tekst "Tomorrow at three o'clock i will be shooting people 'with my coronastick', who don't wear a mask in front of the Beatrix Theater and be happy to have you there. Have a good evening" en/of 'And please bring an umbrella, it will possible raining" met het oogmerk die [slachtoffer] , te dwingen iets te doen, niet te doen, te dulden en/of vrees aan te jagen;
( art 285b lid 1 Wetboek van Strafrecht )