Uitspraak
vonnis
RECHTBANK MIDDEN-NEDERLAND
Civiel recht
handelskamer
locatie Utrecht
zaaknummer / rolnummer: C/16/468767 / KG ZA 18-644
Vonnis in kort geding van 9 januari 2019
in de zaak van
1.[eiser] ,
wonende te [woonplaats] ,
hierna te noemen: [eiser] ,
2. de besloten vennootschap met beperkte aansprakelijkheid
REGENBOOG APOTHEEK BAVEL B.V.,
gevestigd te Bavel,
hierna te noemen: Regenboog Apotheek,
eisers,
advocaat mr. D.J.C. Post te Zeist,
tegen
1. de naamloze vennootschap
ZILVEREN KRUIS ZORGVERZEKERINGEN N.V.,
gevestigd te Leiden,
hierna te noemen: Zilveren Kruis,
2. de naamloze vennootschap
FBTO ZORGVERZEKERINGEN N.V.,
gevestigd te Leeuwarden,
hierna te noemen: FBTO,
gedaagden, gezamenlijk ook te noemen: de zorgverzekeraars,
advocaat mr. D. Hooft Graafland te Amsterdam.
1.De procedure
Eisers hebben een dagvaarding met 24 producties laten betekenen aan de zorgverzekeraars voor de zitting van de voorzieningenrechter op 19 december 2018.
Van de kant van de zorgverzekeraars zijn op voorhand voor de zitting stukken toegezonden aan de voorzieningenrechter en aan eisers: een brief met een inhoudelijke reactie op de vordering (productie A) en 13 bijlagen. Eisers hebben op 18 december 2018 nog aanvullende producties 25 tot en met 40 laten bezorgen.
De zaak is door de voorzieningenrechter behandeld op 19 december 2018. Daarbij waren partijen aanwezig, met de hiervoor genoemde advocaten, die het woord hebben gevoerd aan de hand van door hen overgelegde spreekaantekeningen. De voorzieningenrechter heeft partijen meegedeeld dat op 9 januari 2019 uitspraak zal worden gedaan.
2.De feiten
2.1.
Regenboog Apotheek levert aan zijn patiënten – waar onder [eiser] – zelf bereide afbouwmedicatie verpakt in taperingstrips met op maat gemaakte doseringen voor de afbouw van onder meer het door [eiser] gebruikte geneesmiddel venlafaxine.
2.2.
De apotheekbereide afbouwmedicatie is geen geregistreerd geneesmiddel en komt (alleen) voor vergoeding in aanmerking als het kan worden aangemerkt als rationele farmacotherapie. Rationele farmacotherapie is de behandeling, preventie of diagnostiek van een aandoening met een geneesmiddel in een voor de patiënt geschikte vorm, waarvan de werkzaamheid en effectiviteit blijkt uit wetenschappelijke literatuur en dat tevens het meest economisch is voor de zorgverzekering.
2.3.
[eiser] heeft een zorgverzekering bij FBTO.
2.4.
De zorgverzekeraars vergoeden de onder 2.1 bedoelde taperingstrips niet, behalve voor de afbouw van venlafaxine van 37,5 mg naar 0 mg.
In correspondentie met Regenboog Apotheek hierover heeft Zilveren Kruis zich op het standpunt gesteld dat niet is aangetoond dat de door Regenboog Apotheek bereide afbouwmedicatie rationele farmacotherapie is.
3.Het geschil
3.1.
Eisers vorderen in dit kort geding dat de zorgverzekeraars (bij uitvoerbaar bij voorraad verklaard vonnis) worden veroordeeld:
om direct afschrift te verschaffen van, dan wel subsidiair inzage te geven in
a) de inhoud van het volledige literatuur- en veldonderzoek dat Zilveren Kruis of FBTO naar taperingstrips en/of afbouwmedicatie heeft gedaan, en
b) de analyse en/of conclusies en/of verslagen en/of rapportages en/of bevindingen die samenhangen met het literatuuronderzoek dat Zilveren Kruis of FBTO naar taperingstrips en/of afbouwmedicatie heeft gedaan, en
c) de analyse en/of conclusies en/of verslagen en/of rapportages en/of bevindingen die samenhangen met en/of namen van personen en instellingen betrokken bij het veldonderzoek dat Zilveren Kruis of FBTO naar taperingstrips en/of afbouwmedicatie heeft gedaan;
ongeacht of deze bescheiden bestaan in papieren vorm of digitale vorm of anderszins en ongeacht of deze zijn aangebracht op een vast medium (harde schijf, netwerkschijf van een server) of draagbaar medium (CD, DVD, USB-stick, flashdrive, etc.) of anderszins;
aldus dat alle bescheiden uiterlijk 5 dagen na de uitspraak daadwerkelijk door de advocaten van eisers zijn ontvangen per post en/of per elektronische wijze, danwel op een door de voorzieningenrechter te bepalen wijze;
a) de inhoud van het volledige literatuur- en veldonderzoek dat Zilveren Kruis of FBTO naar taperingstrips en/of afbouwmedicatie heeft gedaan, en
b) de analyse en/of conclusies en/of verslagen en/of rapportages en/of bevindingen die samenhangen met het literatuuronderzoek dat Zilveren Kruis of FBTO naar taperingstrips en/of afbouwmedicatie heeft gedaan, en
c) de analyse en/of conclusies en/of verslagen en/of rapportages en/of bevindingen die samenhangen met en/of namen van personen en instellingen betrokken bij het veldonderzoek dat Zilveren Kruis of FBTO naar taperingstrips en/of afbouwmedicatie heeft gedaan;
ongeacht of deze bescheiden bestaan in papieren vorm of digitale vorm of anderszins en ongeacht of deze zijn aangebracht op een vast medium (harde schijf, netwerkschijf van een server) of draagbaar medium (CD, DVD, USB-stick, flashdrive, etc.) of anderszins;
aldus dat alle bescheiden uiterlijk 5 dagen na de uitspraak daadwerkelijk door de advocaten van eisers zijn ontvangen per post en/of per elektronische wijze, danwel op een door de voorzieningenrechter te bepalen wijze;
tot betaling van een dwangsom aan eisers van € 10.000,00 voor iedere dag of dagdeel dat zij niet aan de onder 1 gevorderde veroordeling voldoen;
in de proceskosten, te vermeerderen met de wettelijke rente vanaf de 14e dag na het vonnis;
tot betaling van € 925,00 aan buitengerechtelijke kosten, te vermeerderen met wettelijke rente vanaf de datum van de dagvaarding;
tot betaling van de nakosten, te vermeerderen met de wettelijke rente daarover vanaf 14 dagen na de betekening van het vonnis.
3.2.
Eisers baseren hun vordering op artikel 843a van het Wetboek van Burgerlijke Rechtsvordering (Rv). Zij voeren aan dat de zorgverzekeraars hun weigering om de taperingstrips met afbouwmedicatie te vergoeden die Regenboog Apotheek onder meer ten behoeve van [eiser] heeft bereid, kennelijk baseren op literatuuronderzoek en veldonderzoek naar de werkzaamheid van die taperingstrips en afbouwmedicatie. Eisers zijn het niet eens met de beslissing van de zorgverzekeraars en overwegen een bodemprocedure aan te spannen om vergoeding af te dwingen en/of schadevergoeding te vorderen. Zij stellen daarom belang te hebben bij de inhoud van de onderzoeken die de zorgverzekeraars aan hun beslissing ten grondslag leggen.
3.3.
De zorgverzekeraars voeren verweer.
3.4.
Op de stellingen van partijen wordt hierna, voor zover van belang, nader ingegaan.
4.De beoordeling
4.1.
Om te komen tot toewijzing van de vordering moet in ieder geval voldoende aannemelijk zijn dat de zorgverzekeraars literatuur- en/of veldonderzoek hebben gedaan naar de rationaliteit van afbouwmedicatie in taperingstrips èn dat de onderzoeksbevindingen zijn vastgelegd in een vorm die ingezien of gekopieerd kan worden. Dat is in deze zaak niet aangetoond.
4.2.
Eisers verwijzen naar correspondentie met Zilveren Kruis over de (afwijzing van) vergoeding van taperingstrips en in het bijzonder naar een bericht van 13 februari 2017 van de heer [A] , senior manager zorginkoop van Zilveren Kruis, die (onder meer) schreef:
Inmiddels hebben wij ons onderzoek afgerond en wij zijn tot de conclusie gekomen dat taperingstrips, met uitzondering van de lagere sterktes venlafaxine (afbouw 37,5 mg naar nul) definitief geen verzekerde zorg is. Wij hebben zorgvuldig literatuur- en veldonderzoek gedaan en zijn definitief tot de conclusie gekomen dat er – behalve voor de hiervoor beschreven uitzondering – geen evidence is voor een meerwaarde van taperingstrips boven het afbouwen via geregistreerde preparaten.
Volgens eisers blijkt hieruit dat er een rapport is of rapporten zijn waar de zorgverzekeraars hun standpunt op hebben gebaseerd en zij willen daar over kunnen beschikken.
Volgens de zorgverzekeraars berust die conclusie op een verkeerde lezing van het bericht. Zij stellen dat [A] met de literatuurstudie doelt op de studie van literatuur die was genoemd in de bijlage bij een brief van door Regenboog Apotheek ingeschakelde psychiaters ter onderbouwing van het standpunt dat de taperingstrips wel voor vergoeding in aanmerking moeten komen. Het standpunt van Zilveren Kruis naar aanleiding van die studie is verwoord in een bericht van de adviserend apotheker van Ziveren Kruis aan RegenboogApotheek van 11 april 2016. Andere literatuurstudie is door Zilveren Kruis niet gedaan en er is ook geen rapport. Het veldonderzoek waar [A] aan refereert is volgens de zorgverzekeraars een beperkt onderzoek geweest dat bestond uit telefonisch contact met Zorginstituut Nederland in juni/juli 2016 en contact tussen de adviserend apotheker en een aantal hem bekende apothekers om de ontwikkelingen in het kader van afbouwmedicaties en hun visies te delen. Er zijn geen verslagen of notulen van die gesprekken, aldus de zorgverzekeraars. Een en ander is onderbouwd met een overzicht van de correspondentie.
4.3.
In het bericht van [A] en een aantal andere stukken waar eisers naar verwijzen wordt inderdaad een literatuur- en veldonderzoek door Zilveren Kruis genoemd. Waar dat onderzoek uit heeft bestaan en met name ook of er onderzoek is gedaan waarvan de bevindingen zijn vastgelegd in een rapport of andere (samenhangende) stukken – waar eisers kennelijk op doelen met hun vorderingen onder 1b en c – is in dit kort geding niet voldoende aannemelijk geworden. Dat betekent dat reeds om die reden de zorgverzekeraars in dit kort geding niet kunnen worden veroordeeld tot het verstrekken van een afschrift daarvan of inzage daarin, nog afgezien van de vraag of eisers daarbij rechtmatig belang hebben in de zin van artikel 843a Rv.
4.4.
Omdat eisers in het ongelijk worden gesteld is er geen grond voor een veroordeling tot vergoeding van buitengerechtelijke kosten en zullen zij in de proceskosten van de zorgverzekeraars worden veroordeeld. Die worden begroot op:
- griffierecht € 626,00
- salaris advocaat
980,00
980,00
Totaal € 1.606,00
5.De beslissing
De voorzieningenrechter
5.1.
wijst de vorderingen af,
5.2.
veroordeelt eisers in de proceskosten, aan de zijde van de zorgverzekeraars tot op heden begroot op € 1.606,00,
5.3.
verklaart dit vonnis wat betreft de kostenveroordeling uitvoerbaar bij voorraad.
Dit vonnis is gewezen door mr. P. Dondorp en in het openbaar uitgesproken op 9 januari 2019. [1]