Uitspraak
RECHTBANK MIDDEN-NEDERLAND
Afdeling strafrecht
Zittingsplaats Lelystad
Parketnummer: 16.659110-17 (P)
Vonnis van de meervoudige kamer van 17 november 2017
in de strafzaak tegen
[verdachte]
geboren op [1984] te [geboorteplaats]
wonende te [woonplaats] , [adres] .
1.ONDERZOEK TER TERECHTZITTING
Dit vonnis is op tegenspraak gewezen naar aanleiding van het onderzoek op de openbare terechtzittingen van 2 juni 2017, 1 september 2017 en 3 november 2017. Op laatstgenoemde datum is de zaak inhoudelijk behandeld.
De rechtbank heeft kennisgenomen van de vordering en standpunten van officier van justitie mr. H.J. Lambers en van hetgeen verdachte en mr. F.J.E. Hogewind, advocaat te Amsterdam, alsmede de nabestaanden van slachtoffer [slachtoffer] naar voren hebben gebracht.
2.TENLASTELEGGING
De tenlastelegging is als bijlage aan dit vonnis gehecht.
De verdenking komt er, kort en feitelijk weergegeven, op neer dat verdachte:
Primair: op 16 maart 2016 in Loosdrecht al dan niet samen met een ander rijdend op de voor het openbaar verkeer openstaande weg zich zodanig roekeloos en/of zeer, althans aanmerkelijk, onvoorzichtig en/of onoplettend heeft gedragen, dat een aan zijn/hun schuld te wijten verkeersongeval heeft plaatsgevonden, ten gevolge waarvan [slachtoffer] zodanig lichamelijk letsel heeft opgelopen dat zij daaraan is overleden;
Subsidiair: op 16 maart 2016 in Loosdrecht al dan niet samen met een ander rijdend op de voor het openbaar verkeer openstaande weg zich zodanig heeft gedragen dat gevaar op die weg werd veroorzaakt dan wel kon worden veroorzaakt en/of het verkeer op die weg werd gehinderd dan wel kon worden gehinderd, ten gevolge waarvan [slachtoffer] zodanig lichamelijk letsel heeft opgelopen dat zij daaraan is overleden.
3.VOORVRAGEN
De dagvaarding is geldig en de rechtbank is bevoegd tot kennisneming van het ten laste gelegde.
Ontvankelijkheid van de officier van justitie
De raadsman heeft verzocht het Openbaar Ministerie niet-ontvankelijk te verklaren en heeft daartoe het volgende aangevoerd:
1- de processen-verbaal van de verhoren van de getuigen [getuige 1] , [getuige 2] , [getuige 3] , [getuige 4] , [getuige 5] , [getuige 6] , [getuige 7] , [getuige 8] en [getuige 9] zijn door de verbalisanten opzettelijk onjuist opgemaakt. In de processen-verbaal staat dat deze getuigen op het politiebureau zijn gehoord, terwijl zij in werkelijkheid telefonisch zijn gehoord. Dit zijn vergissingen die niet gemaakt mogen worden. In het proces-verbaal van 4 juli 2017 heeft verbalisant [verbalisant 1] per getuige aangegeven wanneer, op welke wijze en waar de getuige is gehoord, maar hij geeft hierbij niet zijn redenen van wetenschap aan. Ook dit proces-verbaal deugt niet en is in strijd met artikel 153 lid 2 van het Wetboek van Strafvordering;
2- het op pagina 395 van het dossier opgenomen proces-verbaal van bevindingen rijden onder invloed, opgemaakt door verbalisanten [verbalisant 2] en [verbalisant 3] op 7 april 2016, is opzettelijk valselijk en onjuist opgemaakt. Dit door de verbalisanten ondertekende proces-verbaal bevatte in eerste instantie niet de SIN-stickers die noodzakelijk zijn om vast te kunnen stellen dat het juiste bloedmonster naar het Nederlands Forensisch Instituut (hierna: NFI) wordt verstuurd. In het eindproces-verbaal wordt exact hetzelfde proces-verbaal gepresenteerd, maar daar zitten de SIN-stickers wel op geplakt. Het naar aanleiding van het verzoek van de rechtbank door verbalisant [verbalisant 2] opgemaakte proces-verbaal met uitleg over deze werkwijze, maakt het proces-verbaal niet minder vals en is ook geenszins overtuigend;
3- het onderzoek naar de toedracht van het ongeluk heeft zich uitsluitend gericht op het rijgedrag van verdachte en de medeverdachte. Van enig onderzoek naar het rijgedrag van het slachtoffer is niet gebleken, terwijl daar alle aanleiding toe was. Daar komt bij dat de verslaglegging in dit kader niet deugt en er bij het slachtoffer geen rechtsgeldig bloedonderzoek heeft plaatsgevonden;
4- de camerabeelden van de Tjalk, die door [A] zijn bekeken, zijn op een USB-stick en daarna op een CD-rom gezet. Op de CD-rom is een fractie te zien van de beelden die op de USB-stick zijn gezet. De uitleg van de digitale recherche in het proces-verbaal van
28 september 2017 met de reden hiervoor overtuigt niet. Er moet meer beeldmateriaal op de USB-stick hebben gestaan waarmee de verdediging had kunnen aantonen dat de getuigenverklaringen over het rijgedrag van verdachte onjuist zijn en de door hem gereden snelheid veel lager is geweest. Het is echter onbekend waar de USB-stick is gebleven.
Door onzorgvuldig handelen van de politie is ontlastend bewijsmateriaal kwijtgeraakt;
5- de camerabeelden van de Tjalk zijn naar het NFI gestuurd. Op pagina 316 van het dossier relateert het NFI dat deze beelden niet nader zijn onderzocht, omdat er geen viewer is aangetroffen waarmee de beelden konden worden afgespeeld. Verbalisant [verbalisant 1] heeft na de regiezitting op 2 juni 2017 gerelateerd dat de beelden door het NFI in een eerder stadium al zijn bekeken, maar dat zij hebben aangegeven dat deze beelden voor het onderzoek niet bruikbaar zijn. De conclusie van het NFI wordt hiermee volstrekt verkeerd weergegeven.
De raadsman heeft gesteld dat als gevolg hiervan sprake is van onherstelbare vormverzuimen in het voorbereidend onderzoek in de zin van artikel 359a van het Wetboek van Strafvordering. Door het zeer onzorgvuldig handelen van de politie is de waarheidsvinding in het geding gekomen en is de verdediging op onherstelbare wijze in haar belangen geschaad.
Er is sprake van handelen in strijd met de wet en van een ernstige inbreuk op de beginselen van een behoorlijke procesorde, waardoor doelbewust en met grove veronachtzaming van de belangen van verdachte aan zijn recht op een eerlijke behandeling van zijn zaak tekort is gedaan. Het Openbaar Ministerie dient naar zijn mening niet-ontvankelijk te worden verklaard.
De officier van justitie heeft zich op het standpunt gesteld dat niet-ontvankelijkheid van het Openbaar Ministerie niet aan de orde is. De werkwijze met betrekking tot het horen van de getuigen en de SIN-stickers op het proces-verbaal rijden onder invloed is door aanvullend opgemaakte processen-verbaal inzichtelijk gemaakt. De verdediging heeft geen argumenten naar voren gebracht waaruit blijkt dat de getuigen zijn beïnvloed of anders hebben verklaard. Gelet op de inhoud van deze getuigenverklaringen is er geen aanleiding geweest om nader onderzoek te doen naar het rijgedrag van het slachtoffer. Wat betreft de camerabeelden van de Tjalk is er geverbaliseerd wat er op de beelden is te zien. Er is geen aanleiding om te veronderstellen dat de beelden bewust zijn kwijtgeraakt. Het opsporingsonderzoek heeft de verdediging aldus niet op achterstand gezet.
De rechtbank overweegt het volgende.
In de processen-verbaal van de verhoren van de getuigen zijn slordigheden in de verslaglegging opgetreden. Er is door de verbalisanten niet altijd correct weergegeven op welke wijze en op welke locatie de verhoren hebben plaatsgevonden en door de getuigen zijn ondertekend. Hierdoor is onduidelijkheid ontstaan. Die onduidelijkheid is ook ontstaan wat betreft het proces-verbaal van rijden onder invloed, nu op het eerste opgemaakte en ondertekende proces-verbaal geen SIN-stickers waren geplakt en op het latere identieke proces-verbaal wel. De rechtbank is echter van oordeel dat de politie de ontstane onduidelijkheden genoegzaam heeft opgehelderd door aanvullende processen-verbaal op te maken. De rechtbank wijst daarbij voor de getuigenverhoren op het proces-verbaal van verbalisant [verbalisant 1] van 4 juli 2017 [1] , het proces-verbaal van verbalisant [verbalisant 1] van 1 juni 2017 [2] en het proces-verbaal van verbalisant [verbalisant 4] van 1 juni 2017 [3] en voor de SIN-stickers van het proces-verbaal van rijden onder invloed wijst de rechtbank op het proces-verbaal van verbalisant [verbalisant 2] van 22 september 2017 [4] . De politie heeft met deze aanvullend opgemaakte processen-verbaal de werkwijze en de gang van zaken voldoende inzichtelijk gemaakt. Van onherstelbare vormverzuimen in de zin van artikel 359a van het Wetboek van Strafvordering (zo die er al waren) is hier derhalve geen sprake. Het dossier biedt ook geen aanknopingspunten om aan te nemen dat het onderzoek eenzijdig is ingestoken. In het dossier is geverbaliseerd wat er op de camerabeelden van de Tjalk is te zien. Het ontbreken van nader onderzoek naar het rijgedrag van [slachtoffer] kan noch op zichzelf bezien noch in samenhang met het kwijtraken van de USB-stick leiden tot de conclusie dat sprake is van onherstelbare vormverzuimen.
Aldus kan niet gesteld worden dat doelbewust en met grove veronachtzaming van de belangen van de verdediging is gehandeld. Van onherstelbare vormverzuimen in de zin van artikel 359a van het Wetboek van Strafvordering waar enig gevolg aan gegeven moet worden in de zin van dat artikel is geen sprake. De rechtbank verwerpt het verweer van de raadsman.
De officier van justitie is ontvankelijk in de vervolging van verdachte en er zijn geen redenen voor schorsing van de vervolging.
4.WAARDERING VAN HET BEWIJS
4.1
Het standpunt van de officier van justitie
De officier van justitie acht het primair aan verdachte ten laste gelegde feit wettig en overtuigend te bewijzen.
De officier van justitie heeft zijn standpunt verwoord in een ter zitting overgelegd requisitoir.
4.2
Het standpunt van de verdediging
De raadsman heeft vrijspraak bepleit van de aan verdachte onder primair en subsidiair ten laste gelegde feiten.
De raadsman heeft zijn standpunt verwoord in een ter zitting overgelegd pleidooi.
4.3
Het oordeel van de rechtbank
Bewijsmiddelen [5]
Op 16 maart 2016 omstreeks 21.45 uur heeft op de Nieuw-Loosdrechtsedijk in Loosdrecht, gelegen binnen de bebouwde kom, gemeente Wijdemeren, een aanrijding plaatsgevonden tussen een Porsche 911 Carrera S met kenteken [kenteken] (hierna: de Porsche) en een Toyota Aygo. [6] De bestuurder van de Porsche reed op de Nieuw-Loosdrechtsedijk in de richting van Muyeveld. De bestuurster van de Toyota reed op de toegangsweg van perceel nummer [nummer] en wilde, gekomen bij de Nieuw-Loosdrechtsedijk, linksaf slaan richting Nieuw Loosdrecht. Op het moment dat zij vanuit de toegangsweg optrok, naar links instuurde en zich ongeveer met de voorzijde op de rijstrook bestemd voor het verkeer gaande in de richting van Nieuw-Loosdrecht bevond, botste de Porsche met de voorzijde tegen de linker voorzijde van haar auto. [7] Als gevolg van de aanrijding is de bestuurster van de Toyota Aygo zwaar gewond geraakt en later in het ziekenhuis aan haar verwondingen overleden. [8]
De Nieuw-Loosdrechtsedijk is een weg met veel in- en afritten van woonhuizen. [9] De toegestane maximumsnelheid op die weg is 50 km/uur. [10] Op het moment van de aanrijding was het donker. [11]
Verdachte heeft verklaard dat hij de bestuurder was van de Mini Cooper met kenteken
[kenteken] die op enige afstand van het ongeval tot stilstand is gekomen. [12] Hij verklaart dat op de dijk en op de Tjalk 50 km/uur gereden mag worden. [13] De Nieuw-Loosdrechtsedijk is niet overzichtelijk als je erop wilt komen. Hij bedoelt daarmee de straten en de in- en uitritten daar. Hij weet niet of de overzichtelijkheid nog minder is als het donker is, maar verklaart ‘je moet toch goed uitkijken daar’. [14]
Alcohol
Als verbalisant [verbalisant 2] ter plaatse van de aanrijding komt, ruikt hij dat de adem van de medeverdachte ruikt naar het inwendig gebruik van een alcoholhoudende substantie. [17] De medeverdachte is gevorderd mee te werken aan een voorlopig onderzoek van uitgeademde lucht met als resultaat de alcoholindicatie A. [18] Bij de medeverdachte is vervolgens voor bloedonderzoek bloed afgenomen en het bloedmonster is verstuurd naar het NFI. [19] Onderzoek door het NFI wees uit dat in het bloed van de medeverdachte een ethanolconcentratie is gemeten van 0,92 mg/ml. [20]
Verdachte heeft verklaard dat de medeverdachte op de avond van 16 maart 2016 in café [café] twee glazen gin tonic en in een restaurant twee glazen wijn had gedronken. [21]
[getuige 6] heeft verklaard dat hij die avond in café [café] werkzaam was in de bediening. [22] [medeverdachte] vroeg een gin-tonic. Hij kreeg drie shotjes gin van het merk Bombay erin. [medeverdachte] dronk zijn glas leeg en bestelde nog een gin-tonic met wederom drie shotjes gin. [23] [medeverdachte] bestelde altijd een gin-tonic met drie eenheden gin. Hij zou nooit uit zichzelf drie eenheden gin in het glas doen als er niet om wordt gevraagd. [24] [medeverdachte] was er 100% van op de hoogte dat hij tweemaal een gin tonic met daarin drie shotjes gin van het merk Bombay heeft gedronken. De smaak is veel sterker door de hoeveelheid gin. [25]
Verbalisant [verbalisant 5] is op 1 juli 2016 bij [medeverdachte] op bezoek geweest. [medeverdachte] vertelde dat hij op de avond van de aanrijding naar café [café] was gegaan. Ze werden geholpen door barman [getuige 6] . [medeverdachte] bestelde een gin-tonic, waarbij hij met een knipoog tegen de barman zei ‘doe maar iets extra’. De gin proef je amper, vandaar de extra scheut die hij bestelde. Daarna was er nog een gin-tonic voor hem besteld. Op de rekening stonden twee tonic en zes gin. [26]
De verdediging stelt dat als er drie gin-tonics in het glas van de medeverdachte hebben gezeten de medeverdachte hier geen weet van had en er geen opzet is geweest op rijden onder invloed.
Gelet op de verklaring van [getuige 6] en hetgeen de medeverdachte tegen verbalisant Douven heeft gezegd volgt de rechtbank het standpunt van de verdediging op dit punt niet.
Snelheid
Vele getuigen hebben een verklaring afgelegd over de Porsche en de Mini Cooper die zij op de avond van 16 maart 2016 hebben zien rijden.
Getuigenverklaringen betrouwbaar
De raadsman heeft aangevoerd dat de verklaringen van de getuigen van het bewijs moeten worden uitgesloten, omdat er in ieder geval negen processen-verbaal van verhoor onjuist zijn opgemaakt en daarom niet kan worden uitgegaan van de geloofwaardigheid van de inhoud van die verklaringen. Daarnaast zijn de getuigenverklaringen om inhoudelijke redenen onbetrouwbaar, nu de verklaringen gekleurd zijn en dat wat de getuigen zouden hebben gezien en de snelheden van de Porsche en de Mini waarover zij verklaren, niet juist kan zijn.
Uit hetgeen door de raadsman is aangevoerd blijkt niet dat de verklaringen van de getuigen zijn beïnvloed door de manier waarop de processen-verbaal van verhoor door de verbalisanten zijn opgemaakt wat betreft de wijze van verhoor. Niet is komen vast te staan dat de getuigen als gevolg daarvan inhoudelijk anders hebben verklaard. Ook is niet komen vast te staan dat de getuigenverklaringen door andere omstandigheden zijn gekleurd of de getuigen hetgeen zij verklaren niet hebben kunnen waarnemen. Het dossier biedt daarvoor geen aanknopingspunten. De rechtbank heeft geen reden om aan de juistheid van de getuigenverklaringen te twijfelen, zeker nu de verklaringen ondersteund worden door het NFI-onderzoek naar de snelheid, waarover hierna meer. De rechtbank is dan ook van oordeel dat de verklaringen voor het bewijs gebruikt kunnen worden.
Uit de getuigenverklaringen volgt dat de bestuurders van beide voertuigen eerst over de Tjalk reden en daarna de Nieuw-Loosdrechtedijk op zijn gereden.
Getuige [getuige 7] stond tussen half tien en kwart voor tien ’s avonds op de oprit van zijn woning aan de [adres] . Hij hoorde een auto heel hard aan komen rijden en zag twee voertuigen de Tjalk oprijden. Een Porsche reed met een onmogelijke snelheid voorbij. Er reed een Mini achter. De Mini kon de Porsche aardig volgen. Ze hoorden echt bij elkaar. Het leek wel een achtervolging. In eerste instantie was de afstand tussen de voertuigen groter. De Porsche liep uit op de Mini en de afstand was ongeveer 10 of 20 meter. Vlak voor de bocht zat de Mini er echt heel dicht achter, de afstand was toen nog maar 1 of 2 meter. [27] Je hoorde echt dat het gas erop ging, nadat ze de middengeleider op de Hallincklaan gepasseerd waren. Dit ging echt alle grenzen te boven, ongelofelijk. [28]
Getuige [getuige 9] liep tussen half tien en kwart voor tien in de avond in de richting van de Tjalk. Hij zag een Porsche en een Mini voorbijkomen over de Tjalk in de richting van de Nieuw-Loosdrechtsedijk. Ze reden echt bumper aan bumper en met een bloedgang. [29] Er wordt hard gereden op de Tjalk, maar hij heeft nog nooit meegemaakt dat ze zo ontzettend hard rijden. [30]
Getuige [getuige 2] reed omstreeks 21.40 uur in haar auto op de Nieuw-Loosdrechtsedijk in de richting van de Tjalk. Ter hoogte van de kruising met de Tjalk zag zij een Porsche en een Mini haar tegemoet rijden. Beide auto’s reden met hoge snelheid op de kruising af. De Mini probeerde de Porsche in te halen. Gekomen op de kruising remden beide auto’s flink af en sloegen de Nieuw-Loosdrechtsedijk op. [31]
Getuige [getuige 10] liep omstreeks 21.30 uur ter hoogte van de flitspaal aan het begin van de Nieuw-Loosdrechtsedijk. Hij zag en hoorde twee voertuigen aan komen rijden uit de richting van de Tjalk en gaande in de richting van Muyeveld. Hij hoorde dat de voertuigen met hoge snelheid kwamen aanrijden en zag dat beiden ter hoogte van de flitspaal afremden. Beide voertuigen trokken weer enorm hard op en reden heel hard weg over de dijk.
De afstand tussen de voertuigen was 10 meter. Ze reden echt als een raket. [32]
Verdachte heeft verklaard dat hij weet dat er op de Nieuw-Loosdrechtsedijk een flitspaal staat en dat hij voor de flitspaal misschien heeft teruggeschakeld of de auto heeft laten uitrollen. [33]
Getuige [getuige 11] liep omstreeks 21.30 uur of 21.45 uur over het fietspad parallel aan de Nieuw-Loosdrechtsedijk. Hij hoorde een heel hard motorgeluid en herkende het geluid van een auto die accelereert. Het was niet een beetje accelereren, het was echt ‘baf!’. Vol op de staart trappen. Hij zag een auto heel hard zijn kant op komen rijden en zag daarachter nog een andere auto. De achterste auto (de rechtbank begrijpt: de Mini van verdachte) hield de eerste auto niet bij. Binnen een paar seconden was de voorste auto voorbij. Hij zag dat het een Porsche was. Het was echt in een flits dat de auto voorbijkwam. Een zoef. Hij weet hoe hard er soms wordt gereden op de Nieuw-Loosdrechtsedijk, maar dit sloeg echt alles. Hij heeft nog nooit iemand zo hard zien rijden als die Porsche. De tweede auto was minder snel, maar die was ook aan het ‘planken’. Die tweede auto was op dat moment al een beetje afgehaakt. Die reed daar wel een stuk achter. Hij zag dat het zwarte autootje de weg op wilde rijden. [34] Toen kwam die Porsche als een raket, als een kogel, die heeft zij nooit kunnen zien. [35]
De politie heeft de afstand gemeten vanaf de positie waar eerste getuige [getuige 7] zich bevond tot de plaats van het verkeersongeval. De gemeten afstand ging vanaf de Tjalk ter hoogte van perceel [adres] tot de [adres] . De afstand bedroeg 3.100 meter. [36]
Het NFI heeft op basis van beeldmateriaal opgenomen door een tweetal camera’s die zijn geplaatst op De Drechthoeve en Caravanpark Van de Wetering onderzoek gedaan naar de snelheid van de Porsche en de Mini. Het NFI komt tot de conclusie dat het gebied waarin de auto’s zichtbaar zijn in het camerabeeld van De Drechthoeve zich op een afstand van ongeveer 130 meter van de plaats van de aanrijding bevindt. De snelheid van de Porsche is bepaald over een afstand van ongeveer 5 meter. De beste schatter voor de snelheid bedraagt 167 km/uur, met een ondergrens van het betrouwbaarheidsinterval met een betrouwbaarheid van tenminste 95% van 150 km/uur en een bovengrens van 184 km/uur. De snelheid van de Mini is bepaald over een afstand van ongeveer 7 meter. De beste schatter voor de snelheid bedraagt 146 km/uur, met een ondergrens van het betrouwbaarheidsinterval met een betrouwbaarheid van tenminste 95% van 138 km/uur en een bovengrens van 153 km/uur. [37]
De beste schatter voor de onderlinge afstand tussen de Porsche en de Mini (theoretische schatting) is 215 meter met als ondergrens 205 meter en als bovengrens 226 meter. Het gebied waarin de Porsche zichtbaar is in het camerabeeld van Caravanpark Van de Wetering bevindt zich op een afstand van ongeveer 45 meter van de plaats van de aanrijding. De snelheid van de Porsche is bepaald over een afstand van ongeveer 5 meter. De beste schatter voor de snelheid bedraagt 160 km/uur, met een ondergrens van het betrouwbaarheidsinterval met een betrouwbaarheid van tenminste 95% van 149 km/uur en een bovengrens van 170 km/uur. Voor de Mini heeft er ten aanzien van deze camerabeelden geen meting kunnen plaatsvinden. [38]
Bewezenverklaring
De rechtbank stelt op grond van voornoemd bewijs vast dat:
- op 16 maart 2016 verdachte in een Mini Cooper met kenteken [kenteken] en medeverdachte [medeverdachte] in een Porsche 911 Carrera S met kenteken [kenteken] over de Tjalk en de Nieuw-Loosdrechtsedijk in Loosdrecht hebben gereden;
- de medeverdachte meer dan de wettelijke toegestane hoeveelheid alcohol had gedronken;
- verdachte en de medeverdachte over een afstand van ongeveer 3.100 meter dicht tot zeer dicht achter elkaar aan hebben gereden;
- verdachte en de medeverdachte hebben gereden met snelheden die excessief hoger waren dan de ter plaatse toegestane maximumsnelheid van 50 km/uur;
- zij dit gedaan hebben op een onoverzichtelijke weg met in- en afritten van woonhuizen;
- verdachte met deze wegsituatie bekend was.
Vrijspraak primair, bewezenverklaring subsidiair
De rechtbank staat voor de vraag of het handelen van verdachte kan worden aangemerkt als (mede)plegen van dood door schuld in het verkeer.
De rechtbank stelt voorop dat de betrokkenheid bij een strafbaar feit als medeplegen kan worden bewezenverklaard indien is komen vast te staan dat bij het begaan daarvan sprake is geweest van een voldoende nauwe en bewuste samenwerking tussen - in dit geval - verdachte en medeverdachte. Ook bij een culpoos delict (ook wel genoemd een schulddelict) kan van medeplegen sprake zijn. De rechtbank komt echter tot vrijspraak van het medeplegen en motiveert dat als volgt.
De rechtbank heeft wél vastgesteld dat verdachte en zijn medeverdachte gedurende langere tijd in een situatie die een wedstrijdachtig karakter kent met hoge snelheid vlak achter elkaar aan hebben gereden, hetgeen zelfs bij het ontbreken van een expliciete afspraak tussen verdachte en zijn medeverdachte als nauwe en bewuste samenwerking zou kunnen worden uitgelegd. De situatie die de diverse getuigen omschrijven kan immers worden omschreven als een situatie waarin verdachten elkaar hebben opgejut, waardoor hun snelheid tot duizelingwekkende hoogtes is opgelopen en zij minder oog voor hun omgeving moeten hebben gehad. Dit kan echter niet worden vastgesteld voor de situatie vlak vóór het ongeluk. Uit de NFI-meting gedaan 130 meter voor het ongeval blijkt dat (de beste schatter voor) de afstand tussen de voertuigen van verdachte en zijn medeverdachte 215 meter is geweest.
Dit is een grotere afstand dan de afstand die de getuigen eerder op de route beschrijven. Er zijn getuigen die beschrijven dat de Porsche bij de Mini vandaan reed en de Mini de Porsche niet kon bijhouden. Een getuige verklaart over het stuk na de flitspaal dat de tweede auto (de rechtbank begrijpt: de Mini) de eerste auto niet bijhield en daarna dat de tweede auto ‘al een beetje was afgehaakt’ en al een stuk achter de Porsche aanreed. Ook staat vast dat verdachte niet op de medeverdachte en het slachtoffer is ingereden en dat noch de verdachte noch getuigen een situatie omschrijven dat de verdachte daarvoor ernstig moest remmen of een uitwijkmanoeuvre moest maken. Ten slotte is niet gebleken dat verdachte zijn voertuig bestuurde met een hoger dan de wettelijk toegestane hoeveelheid alcohol in zijn bloed.
Gelet op het voorgaande kan worden aangenomen dat tijdens de rit verdachte wel heeft bijgedragen aan het verwerpelijke rijgedrag van de medeverdachte, maar niet kan worden gezegd dat zijn bijdrage – met name over het laatste deel van het traject en op het moment van de aanrijding – dusdanig was dat van (mede-)plegen van dood door schuld in het verkeer sprake is. De rechtbank ziet zich ook niet voor de vraag gesteld of er sprake is van enige (andere) vorm van schuld (dan roekeloosheid) in de zin van artikel 6 van de Wegenverkeerswet, nu het in de wet genoemde gevolg (in dit geval de dood) naar het oordeel van de rechtbank niet aan verdachte kan worden toegerekend.
Wel kan worden vastgesteld dat verdachte met voornoemd rijgedrag (ernstig) gevaar op de weg heeft veroorzaakt. Verdachte heeft zich hiermee samen met de medeverdachte schuldig gemaakt aan overtreding van artikel 5 van de Wegenverkeerswet 1994. De rechtbank acht dan ook het subsidiair ten laste gelegde in deze zin wettig en overtuigend bewezen.
5.BEWEZENVERKLARING
De rechtbank acht wettig en overtuigend bewezen dat verdachte:
Subsidiair
op 16 maart 2016 te Loosdrecht, Gemeente Wijdemeren, als verkeersdeelnemer, namelijk als bestuurder van een motorrijtuig (personenauto merk Mini type Cooper, kenteken [kenteken] ), tezamen en in vereniging met [medeverdachte] , eveneens als verkeersdeelnemer, namelijk als bestuurder van een ander motorrijtuig (personenauto merk Porsche type 911 Carrera S, kenteken [kenteken] ), rijdende op de voor het openbaar verkeer openstaande weg, zich zodanig heeft gedragen dat gevaar op die weg werd veroorzaakt
immers hebben verdachte en [medeverdachte] ,
na voorafgaand alcoholgebruik van deze [medeverdachte] , waar verdachte van op de hoogte was,
rijdend over de voor het openbaar verkeer openstaande weg, namelijk de Tjalk en
De Nieuw-Loosdrechtsedijk, over een afstand van ongeveer 3100 meter, (zeer) dicht achter elkaar aan gereden op de Tjalk en de Nieuw-Loosdrechtsedijk en daarbij onvoldoende gelet op het overige verkeer en
terwijl de gereden snelheid van verdachte en [medeverdachte] over (een gedeelte van) die afstand veel hoger was dan de ter plaatse toegestane maximumsnelheid van 50 kilometer per uur en
terwijl de duisternis was ingetreden en
de Nieuw-Loosdrechtsedijk een onoverzichtelijke weg is met veel in- en afritten van woonhuizen, terwijl verdachte en [verdachte] van de wegsituatie op de hoogte waren, gereden,
waarbij [medeverdachte] op een afstand van ongeveer 130 meter voor de plaats van het verkeersongeval heeft gereden met een snelheid tussen de 150 en 183 kilometer per uur met als beste schatter voor de snelheid 167 kilometer per uur en op een afstand van ongeveer 45 meter voor de plaats van het verkeersongeval heeft gereden met een snelheid tussen de 149 en 170 kilometer per uur met als beste schatter voor de snelheid 160 kilometer per uur en
verdachte op een afstand van ongeveer 130 meter voor de plaats van het verkeersongeval heeft gereden met een snelheid tussen de 138 en 153 kilometer per uur met als beste schatter voor de snelheid 146 kilometer per uur.
Voor zover in het bewezenverklaarde deel van de tenlastelegging taal- en/of schrijffouten voorkomen, zijn deze in de bewezenverklaring verbeterd. De verdachte is daardoor niet in de verdediging geschaad.
Hetgeen onder subsidiair meer of anders is ten laste gelegd is niet bewezen.
De verdachte wordt hiervan vrijgesproken.
6.STRAFBAARHEID VAN HET FEIT
Er is geen omstandigheid aannemelijk geworden die de strafbaarheid van het bewezen verklaarde uitsluit, zodat dit strafbaar is.
Het bewezen verklaarde levert volgens de wet het volgende strafbare feit op:
Ten aanzien van subsidiair:
Medeplegen van overtreding van artikel 5 van de Wegenverkeerswet 1994.
7.STRAFBAARHEID VAN VERDACHTE
Er is geen omstandigheid gebleken of aannemelijk geworden die de strafbaarheid van verdachte uitsluit. Verdachte is dan ook strafbaar.
8.OPLEGGING VAN STRAF
8.1
De vordering van de officier van justitie
De officier van justitie heeft gevorderd verdachte ter zake van het door hem bewezen geachte te veroordelen tot een gevangenisstraf voor de duur van drie jaren en een ontzegging van de bevoegdheid motorrijtuigen te besturen voor de duur van vijf jaren.
8.2
Het standpunt van de verdediging
De raadsman heeft - indien de rechtbank tot een bewezenverklaring komt - naar voren gebracht dat verdachte het ongeval en de dood van het slachtoffer nooit heeft gewild. Verdachte moet met dit afgrijselijke ongeval leren leven. Verdachte heeft het zwaar te verduren, omdat Loosdrecht een kleine gemeenschap is en de buurt al een oordeel heeft geveld. Daar komt bij de vaak zeer subjectieve en suggestieve berichtgeving in de kranten. Verdachte is door een ware hel gegaan. Hij heeft veel te verliezen nu hij met hard werken piloot is geworden bij [naam] . De raadsman verzoekt met deze omstandigheden rekening te houden. Het feit dat in dit soort zaken het ongelukkige toeval een grote rol speelt, een verkeersovertreding van het slachtoffer heeft bijgedragen aan het ongeval en niet is uitgesloten dat medisch falen een rol heeft gespeeld bij het overlijden van het slachtoffer, moeten een matigend effect hebben op de hoogte van de op te leggen straf. De raadsman heeft onder verwijzing naar een aantal uitspraken van hoven en rechtbanken erop gewezen dat in soortgelijke zaken ook wel wordt volstaan met een taakstraf. Door oplegging van de door de officier van justitie gevorderde onvoorwaardelijke gevangenisstraf zal het leven van verdachte worden geruïneerd.
8.3
Het oordeel van de rechtbank
Bij het bepalen van de straf heeft de rechtbank rekening gehouden met de ernst van het bewezen verklaarde, de omstandigheden waaronder dit is begaan en de persoon van verdachte, zoals ter terechtzitting is gebleken.
Verdachte heeft samen met een ander op de openbare weg met een veel hogere snelheid dan de ter plaatse toegestane maximumsnelheid gereden, terwijl hij wist dat de medeverdachte alcohol had gedronken. Verdachte heeft hiermee extreem gevaarzettend gedrag vertoond. De rechtbank moet vaststellen dat verdachte, door het tegen de klippen op blijven ontkennen van het met extreem hoge snelheid te rijden en het zelfs betitelen van de verklaringen van de getuigen als leugens, tegen de achtergrond van een stortvloed aan bewijs van deze snelheid, zijn verantwoordelijkheid niet onder ogen lijkt te willen zien. De rechtbank neemt hem dit zeer kwalijk. De rechtbank heeft er oog voor dat verdachte in zijn woonomgeving en in de (sociale) media naar eigen zeggen al veroordeeld is, maar dat zal niet in strafmatigende zin worden meegenomen.
De rechtbank maakt uit het uittreksel uit de justitiële documentatie van 18 september 2017 op dat verdachte niet eerder met justitie in aanraking is geweest.
De rechtbank komt tot een andere strafmodaliteit dan de officier van justitie, omdat de rechtbank tot een andere bewezenverklaring komt. Er zal in het geval van verdachte, gezien het bewezenverklaarde strafbare feit (een overtreding), worden volstaan met een werkstraf met daarbij een onvoorwaardelijke ontzegging van de rijbevoegdheid. Gelet op de ernst van de gedragingen van verdachte en de omstandigheden zoals hiervoor beschreven zijn een veel forsere werkstraf en een veel langere ontzegging van de rijbevoegdheid dan in andere zaken waarbij artikel 5 van de Wegenverkeerswet bewezen wordt verklaard op hun plaats. Door het handelen van verdachte is over een lang traject gevaar ontstaan en verdachte heeft het risico bewust opgezocht door, na momenten waarop de snelheid verminderd was, weer hard gas te geven en op die manier ook zijn medeverdachte op te jutten tot het rijden met zeer hoge snelheden.
Gelet op het voorgaande zal aan verdachte worden opgelegd een taakstraf voor de duur van 100 uur te vervangen door 50 dagen hechtenis als verdachte deze niet naar behoren verricht en een ontzegging van de bevoegdheid motorrijtuigen te besturen voor de duur van één jaar.
9.BENADEELDE PARTIJEN [benadeelde 1] en [benadeelde 2]
De rechtbank zal de benadeelde partijen [benadeelde 1] en [benadeelde 2] niet-ontvankelijk verklaren in de vordering nu niet, althans onvoldoende is gebleken van een direct verband tussen de gestelde schade en het onder 5 bewezen verklaarde feit. De benadeelde partijen kunnen de vordering bij de burgerlijke rechter aanbrengen.
Nu de benadeelde partijen niet-ontvankelijk worden verklaard in hun vordering, zullen kosten worden gecompenseerd, in die zin dat ieder haar of zijn eigen kosten draagt.
10.TOEPASSELIJKE WETTELIJKE VOORSCHRIFTEN
De beslissing berust op de artikelen 22c en 22d van het Wetboek van Strafrecht en de artikelen 5, 177 en 179 van de Wegenverkeerswet 1994 zoals de artikelen luidden ten tijde van het bewezen verklaarde.
11.BESLISSING
De rechtbank:
Ontvankelijkheid officier van justitie
- verklaart de officier van justitie ontvankelijk in de vervolging van verdachte;
Vrijspraak
- verklaart het primair ten laste gelegde niet bewezen en spreekt verdachte daarvan vrij;
Bewezenverklaring
- verklaart het subsidiair ten laste gelegde bewezen zoals hiervoor in rubriek 5 is vermeld;
- verklaart het subsidiair meer of anders ten laste gelegde niet bewezen en spreekt verdachte daarvan vrij;
Strafbaarheid
- verklaart het subsidiair bewezen verklaarde strafbaar en kwalificeert dit zoals hiervoor in rubriek 6 is vermeld;
- verklaart verdachte strafbaar;
Oplegging straf
- veroordeelt verdachte tot een
taakstrafvan
100 uren;
taakstrafvan
100 uren;
- beveelt dat voor het geval de verdachte de taakstraf niet of niet naar behoren verricht de taakstraf wordt vervangen door
50 dagen hechtenis;
50 dagen hechtenis;
-
ontzegtverdachte de
bevoegdheid motorrijtuigen te besturenvoor de duur van
één jaar;
ontzegtverdachte de
bevoegdheid motorrijtuigen te besturenvoor de duur van
één jaar;
Benadeelde partijen
- verklaart [benadeelde 1] en [benadeelde 2] niet-ontvankelijk in de vordering en bepaalt dat de vordering kan worden aangebracht bij de burgerlijke rechter;
- compenseert de proceskosten van de benadeelde partijen en verdachte, in die zin dat ieder haar of zijn eigen kosten draagt.
Dit vonnis is gewezen door mr. R.C.J. Hamming, voorzitter, mrs. K.G. van de Streek en W.S. Ludwig, rechters, in tegenwoordigheid van mr. K.F. van Dam, griffier, en is uitgesproken op de openbare terechtzitting van 17 november 2017.
Bijlage: de tenlastelegging
Aan verdachte wordt ten laste gelegd dat:
Primair
hij op of omstreeks 16 maart 2016 te Loosdrecht, gemeente Wijdemeren, als verkeersdeelnemer, namelijk als bestuurder van een motorrijtuig (personenauto merk Mini, type Cooper, kenteken [kenteken] ) tezamen en in vereniging met [medeverdachte] , eveneens als verkeersdeelnemer, namelijk als bestuurder van een ander motorrijtuig (personenauto merk Porsche, type 911 Carrera S, kenteken [kenteken] ), althans alleen, rijdende over de voor het openbaar verkeer openstaande weg, namelijk de Tjalk en/of De Nieuw-Loosdrechtsedijk, zich zodanig roekeloos, in elk geval zeer, althans aanmerkelijk, onvoorzichtig en/of onoplettend heeft/hebben gedragen, dat een aan zijn/hun, verdachte en/of [medeverdachte] schuld te wijten verkeersongeval heeft plaats gevonden, hierin bestaande dat
al dan niet na voorafgaand alcoholgebruik van deze [medeverdachte] , waar
verdachte van op de hoogte was,
verdachte en/of [medeverdachte] over een afstand van ongeveer 3100 meter, althans over enige afstand, relatief (zeer) dicht achter elkaar aan heeft/hebben gereden (op de Tjalk en/of de Nieuw-Loosdrechtsedijk) en/of daarbij zijn/hun aandacht (voortdurend) heeft/hebben gericht op het door zijn mededader bestuurde motorrijtuig, althans niet, althans onvoldoende
heeft/hebben gelet op het voor hem/hun gelegen gedeelte van de weg en/of op het overige verkeer en/of
terwijl de gereden snelheid van verdachte en/of [medeverdachte] over (een gedeelte van) die afstand (veel) hoger was dan de ter plaatse toegestane maximumsnelheid van 50 kilometer per uur, in elk geval met een (veel) hogere snelheid dan ter plaatse (gelet op de toen geldende omstandigheden) toegestaan en/of verantwoord was en/of
terwijl de duisternis was ingetreden en/of
de Nieuw-Loosdrechtsedijk een onoverzichtelijke/gevaarlijke weg is met veel in- en afritten van woonhuizen die slecht te zien zijn vanaf de weg, terwijl verdachte en/of [verdachte] van de wegsituatie op de hoogte was/waren,
(waarbij) [medeverdachte] op een afstand van (ongeveer) 130 meter voor de plaats van het verkeersongeval heeft gereden met een snelheid tussen de 150 en 183 kilometer per uur (met als beste schatter voor de snelheid 167 kilometer per uur) en/of op een afstand van ongeveer 45 meter voor de plaats van het verkeersongeval heeft gereden met een snelheid tussen de 149 en 170 kilometer per uur (met als beste schatter voor de snelheid 160 kilometer per uur), in elk geval met snelheden/een snelheid die (veel) hoger waren/was dan de ter plaatse toegestane maximumsnelheid van 50 kilometer per uur, in elk geval met een (veel) hogere snelhe(i)d(en) dan ter plaatse (gelet op de toen geldende omstandigheden en de aard van de weg) toegestaan en/of verantwoord waren/was en/of
verdachte op een afstand van (ongeveer) 130 meter voor de plaats van het verkeersongeval heeft gereden met een snelheid tussen de 138 en 153 kilometer per uur (met als beste schatter voor de snelheid 146 kilometer per uur), in elk geval met een (veel) hogere snelheid dan de ter plaatse toegestane maximumsnelheid van 50 kilometer per uur in elk geval met een (veel) hogere snelheid dan ter plaatse (gelet op de toen geldende omstandigheden en de aard van de weg) toegestaan en/of verantwoord was,
waardoor [medeverdachte] zijn motorrijtuig niet tot stilstand kon brengen binnen de afstand waarover hij de weg kon overzien en/of waarover deze vrij was, waarna [medeverdachte] , met dat door hem bestuurde motorrijtuig is gebotst tegen een ander motorrijtuig (Toyota Aygo), waarin [slachtoffer] zich bevond waardoor [slachtoffer] zodanig lichamelijk letsel heeft bekomen, dat zij daaraan is overleden,
terwijl bij een onderzoek als bedoeld in artikel 8, tweede lid, aanhef en onder b van de Wegenverkeerswet 1994, het alcoholgehalte van het bloed van [medeverdachte] , 0,92 milligram, in elk geval hoger dan 0,5 milligram alcohol per milliliter bloed bleek te zijn en/of het verkeersongeval is veroorzaakt of mede is veroorzaakt doordat verdachte en [medeverdachte] een krachtens deze wet vastgestelde maximumsnelheid in ernstige mate hebben
overschreden.
Subsidiair
hij, op of omstreeks 16 maart 2016, te Loosdrecht, Gemeente Wijdemeren, als verkeersdeelnemer, namelijk als bestuurder van een motorrijtuig (personenauto merk Mini type Cooper, kenteken [kenteken] ), tezamen en in vereniging met [medeverdachte] , eveneens als verkeersdeelnemer, namelijk als bestuurder van een ander motorrijtuig (personenauto merk Porsche type 911 Carrera S, kenteken [kenteken] ), althans alleen,
rijdende op de voor het openbaar verkeer openstaande weg, zich zodanig heeft/hebben gedragen dat gevaar op die weg werd veroorzaakt, althans kon worden veroorzaakt en/of het verkeer op die weg werd gehinderd of kon worden gehinderd
immers heeft/hebben verdachte en/of [medeverdachte] ,
al dan niet na voorafgaand alcoholgebruik van deze [medeverdachte] , waar verdachte van op de hoogte was,
rijdende over de voor het openbaar verkeer openstaande weg, namelijk de Tjalk en/of De Nieuw-Loosdrechtsedijk, over een afstand van ongeveer 3100 meter, althans enige afstand (zeer) dicht achter elkaar aan gereden (op de Tjalk en/of de Nieuw-Loosdrechtsedijk) en/of
daarbij zijn/hun aandacht (voortdurend) heeft/hebben gericht op het door zijn mededader bestuurde motorrijtuig, althans niet, althans onvoldoende heeft/hebben gelet op het voor hem/hun gelegen gedeelte van de weg en/of op het overige verkeer en/of
terwijl de gereden snelheid van verdachte en/of [medeverdachte] over (een gedeelte van) die afstand (veel) hoger was dan de ter plaatse toegestane maximumsnelheid van 50 kilometer per uur, in elk geval met een (veel) hogere snelheid dan ter plaatse (gelet op de toen geldende omstandigheden) toegestaan en/of verantwoord was en/of
terwijl de duisternis was ingetreden en/of
de Nieuw-Loosdrechtsedijk een onoverzichtelijke/gevaarlijke weg is met veel in- en afritten van woonhuizen die slecht te zien zijn vanaf de weg, terwijl verdachte en/of [verdachte] van de wegsituatie op de hoogte was/waren,
(waarbij) [medeverdachte] op een afstand van (ongeveer) 130 meter voor de plaats van het verkeersongeval heeft gereden met een snelheid tussen de 150 en 183 kilometer per uur (met als beste schatter voor de snelheid 167 kilometer per uur) en/of op een afstand van ongeveer 45 meter voor de plaats van het verkeersongeval heeft gereden met een snelheid tussen de 149 en 170 kilometer per uur (met als beste schatter voor de snelheid 160 kilometer per uur), in elk geval met snelheden/een snelheid die (veel) hoger waren/was dan de ter plaatse toegestane maximumsnelheid van 50 kilometer per uur, in elk geval met een (veel) hogere snelhe(i)d(en) dan ter plaatse (gelet op de toen geldende omstandigheden en de aard van de weg) toegestaan en/of verantwoord was en/of
verdachte op een afstand van (ongeveer) 130 meter voor de plaats van het verkeersongeval heeft gereden met een snelheid tussen de 138 en 153 kilometer per uur (met als beste schatter voor de snelheid 146 kilometer per uur), in elk geval met een (veel) hogere snelheid dan de ter plaatse toegestane maximumsnelheid van 50 kilometer per uur in elk geval met een (veel) hogere snelheid dan ter plaatse (gelet op de toen geldende omstandigheden en de aard
van de weg) toegestaan en/of verantwoord was,
waardoor [medeverdachte] zijn motorrijtuig niet tot stilstand kon brengen binnen de afstand waarover hij de weg kon overzien en/of waarover deze vrij was, waarna [medeverdachte] , met dat door hem bestuurde motorrijtuig is gebotst tegen een ander motorrijtuig (Toyota Aygo), waarin [slachtoffer] zich bevond, waardoor [slachtoffer] zodanig lichamelijk letsel heeft bekomen, dat zij daaraan is overleden.