ECLI:NL:RBMNE:2016:380

Rechtbank Midden-Nederland

Datum uitspraak
27 januari 2016
Publicatiedatum
27 januari 2016
Zaaknummer
16.659475-14 (P)
Instantie
Rechtbank Midden-Nederland
Type
Uitspraak
Rechtsgebied
Strafrecht
Procedures
  • Eerste aanleg - meervoudig
Vindplaatsen
  • Rechtspraak.nl
AI samenvatting door LexboostAutomatisch gegenereerd

Veroordeling voor oplichting van visgroothandel en gijzeling van oplichter

Op 27 januari 2016 heeft de Rechtbank Midden-Nederland uitspraak gedaan in een strafzaak tegen twee mannen die zich schuldig hebben gemaakt aan oplichting van een Urker visgroothandel in november 2013. De verdachten hebben zich voorgedaan als bonafide kopers en hebben onder een valse naam een grote hoeveelheid vis en garnalen besteld. De rechtbank heeft hen veroordeeld tot werkstraffen van respectievelijk 100 en 200 uur, waarvan 50 uur voorwaardelijk. Een derde man, die ook betrokken was bij de oplichting, is inmiddels overleden. In deze zaak werd de officier van justitie niet ontvankelijk verklaard.

Daarnaast is de eigenaar van de visgroothandel veroordeeld voor de gijzeling van één van de oplichters. Hij had de oplichters willen dwingen om het geld voor de geleverde vis te betalen of de lading vis terug te geven. De rechtbank heeft deze eigenaar ook veroordeeld, en hem een geldboete van €10.000,- opgelegd voor het in bezit hebben van een ploertendoder. Een medewerker van de visgroothandel is vrijgesproken, omdat niet kon worden bewezen dat hij betrokken was bij de gijzeling.

De rechtbank heeft vastgesteld dat de dagvaarding geldig was en dat zij bevoegd was om de zaak te behandelen. De officier van justitie heeft de verdachten als medeplegers van de oplichting aangemerkt, terwijl de verdediging pleitte voor vrijspraak van het primair ten laste gelegde. De rechtbank oordeelde dat de verdachten met hun handelen een wezenlijke bijdrage hebben geleverd aan de oplichting, en dat de eigenaar van de visgroothandel zich schuldig heeft gemaakt aan wederrechtelijke vrijheidsberoving. De rechtbank heeft de straffen opgelegd met inachtneming van de omstandigheden waaronder de feiten zijn gepleegd en de persoonlijke situatie van de verdachten.

Uitspraak

RECHTBANK MIDDEN-NEDERLAND

Afdeling Strafrecht
Zittingslocatie Lelystad
Parketnummer: 16.659475-14 (P)
Vonnis van de meervoudige kamer van 27 januari 2016
in de strafzaak tegen
[verdachte] ,
Geboren op [1965] te [geboorteplaats] ,
Wonende te [woonplaats] , [adres] .

1.HET ONDERZOEK TER TERECHTZITTING

Dit vonnis is gewezen naar aanleiding van het onderzoek op de openbare terechtzitting dat laatstelijk heeft plaatsgevonden op 13 januari 2016, waarbij de verdachte is verschenen, bijgestaan door mr. C.C.N. Brens-Cats, advocaat te Emmen.
De rechtbank heeft kennisgenomen van de vordering van de officier van justitie mr.
F. Rethmeijer en van de standpunten door de raadsvrouw van verdachte naar voren gebracht.

2.DE TENLASTELEGGING

De verdachte is ten laste gelegd dat:
Primair
hij in of omstreeks de periode van 14 november 2013 tot en met 19 november
2013 op Urk en/of te Emmen, althans in Nederland, tezamen en in vereniging met
anderen of een ander, althans alleen, met het oogmerk om zich en/of (een)
ander(en) wederrechtelijk te bevoordelen door het aannemen van een valse naam
en/of van een valse hoedanigheid en/of door een (of meer) listige
kunstgre(e)p(en) en/of door een samenweefsel van verdichtsels, visgroothandel
[benadeelde] heeft bewogen tot de afgifte van een (grote) hoeveelheid vis
(zalmfilet) en/of garnalen, in elk geval van enig goed,
hebbende verdachte en/of zijn mededader(s) met vorenomschreven oogmerk -
zakelijk weergegeven - opzettelijk valselijk en/of listiglijk en/of
bedrieglijk en/of in strijd met de waarheid
- zich tegenover (medewerker(s) van) die visgroothandel [benadeelde] voorgedaan als
een medewerker van [hotel] en/of daarbij
gebruikmakend van een valse naam en/of van een (gedeeltelijk) vals e-mailadres
en/of de bedrijfsgegevens en/of het logo van [hotel]
, en/of
- in die (valse) hoedanigheid voornoemde partij vis en/of garnalen besteld bij

die visgroothandel [benadeelde] en/of

- zich (aldus) voorgedaan als een bonafide koper en/of de indruk gewekt dat
hij, verdachte, en/of zijn mededader(s) de betreffende partij vis en/of
garnalen na levering zou/zouden betalen,
waardoor die visgroothandel [benadeelde] werd bewogen tot bovenomschreven afgifte;
Subsidiair
[medeverdachte 1] en/of [medeverdachte 2] in of omstreeks de periode van 14 november 2013
tot en met 19 november 2013 op Urk en/of te Emmen, althans in Nederland,
tezamen en in vereniging, althans alleen, met het oogmerk om zich en/of (een)
ander(en) wederrechtelijk te bevoordelen door het aannemen van een valse naam
en/of van een valse hoedanigheid en/of door een (of meer) listige
kunstgre(e)p(en) en/of door een samenweefsel van verdichtsels, visgroothandel
[benadeelde] hebben/heeft bewogen tot de afgifte van een (grote) hoeveelheid vis
(zalmfilet) en/of garnalen, in elk geval van enig goed,
hebbende die [medeverdachte 1] en/of [medeverdachte 2] met vorenomschreven oogmerk - zakelijk
weergegeven - opzettelijk valselijk en/of listiglijk en/of bedrieglijk en/of
in strijd met de waarheid
- zich tegenover (medewerker(s) van) die visgroothandel [benadeelde] voorgedaan als
een medewerker van [hotel] en/of daarbij
gebruikmakend van een valse naam en/of van een (gedeeltelijk) vals e-mailadres
en/of de bedrijfsgegevens en/of het logo van [hotel]
, en/of
- in die (valse) hoedanigheid voornoemde partij vis en/of garnalen besteld bij

die visgroothandel [benadeelde] en/of

- zich (aldus) voorgedaan als een bonafide koper en/of de indruk gewekt dat
hij, verdachte, en/of zijn mededader(s) de betreffende partij vis en/of
garnalen na levering zou/zouden betalen,
waardoor die visgroothandel [benadeelde] werd bewogen tot bovenomschreven afgifte,
tot het plegen van welk misdrijf verdachte op of omstreeks 19 november 2013 te
Almere en/of op Urk en/of te Emmen, althans (elders) in Nederland, opzettelijk
gelegenheid, middelen en/of inlichtingen heeft verschaft door opzettelijk een
koelbus (Mercedes 11 V) te huren en en met die koelbus voornoemde partij vis
en/of garnalen bij die visgroothandel [benadeelde] op te halen.

3.DE VOORVRAGEN

De rechtbank heeft vastgesteld dat de dagvaarding geldig is, dat zij bevoegd is tot kennisneming van de zaak, dat de officier van justitie ontvankelijk is in haar vervolging en dat er geen redenen zijn voor schorsing van de vervolging.

4.DE BEWIJSMIDDELEN EN DE BEOORDELING DAARVAN

Het standpunt van de officier van justitie
De officier van justitie acht het primair ten laste gelegde wettig en overtuigend bewezen op basis van de aangifte van [aangever] , de verklaring van [getuige] , de verklaring van medeverdachte [medeverdachte 2] (de zwager van verdachte) en de verklaring van verdachte. Verdachte kan als medepleger worden aangemerkt, omdat hij met zijn handelingen een substantiële bijdrage heeft geleverd aan het feit.
Het standpunt van de verdediging
De raadsvrouw heeft bepleit dat verdachte van het primair ten laste gelegde dient te worden vrijgesproken, omdat niet wettig en overtuigend kan worden bewezen dat er sprake was van medeplegen. Wel is komen vast te staan dat verdachte medeplichtig was aan het ten laste gelegde feit, zodat het subsidiair ten laste gelegde bewezen kan worden.
Het oordeel van de rechtbank [1]
Aangever, eigenaar van Visgroothandel [benadeelde] op Urk, heeft verklaard dat hij op
15 november 2013 telefonisch een order kreeg van [A] om voor € 20.513,37 vis te leveren. Vervolgens werd in een e-mail bevestigd dat de order afkomstig was van [A] namens [hotel] , waarbij gebruik werd gemaakt het logo van [hotel] en de Kamer van Koophandel en BTW gegevens. Op
19 november 2013 kwam er een Mercedes koelbus het terrein op rijden met daarop de letters [autoverhuurbedrijf] . [2] Er stapte een man uit die de vis inlaadde. Deze man is vervolgens weggereden. Diezelfde dag kreeg aangever weer een e-mail van [A] met het verzoek opnieuw vis te leveren. Aangever kreeg argwaan en heeft naar [hotel] gebeld waar men aangaf geen [A] te kennen en geen vis bij [benadeelde] besteld te hebben. Aangever heeft [A] gebeld met de vraag waar de vis gebleven was en wanneer hij zou gaan betalen, maar door [A] werd de telefoon opgehangen. [3]
Uit de door aangever overgelegde e-mailwisseling tussen hem en [A] volgt dat het gaat om een partij vis bestaande uit zalmfilet en gamba’s. [4]
Verdachte heeft verklaard dat hij op 19 november 2013 naar Urk is geweest met een gehuurde bus uit Almere om een vracht te laden. Hij is daarmee naar Zwolle gereden en heeft daar de vracht uitgeladen. Daarna heeft hij de bus aan zijn zwager [medeverdachte 2] gegeven. Hij heeft de bus op zijn naam gehuurd bij een bedrijf in Almere genaamd [autoverhuurbedrijf] . Hij heeft de bus ’s ochtends op 19 november 2013 opgehaald. Hij heeft de borg voor de bus betaald met het pinpasje dat hij van zijn zwager had meegekregen. [medeverdachte 1] heeft hem de opdracht gegeven om een bus bij [autoverhuurbedrijf] in Almere te huren. [5] Verdachte is alleen naar binnen gegaan; zijn zwager en [medeverdachte 1] hadden hem afgezet. Daarna zijn ze met z’n drieën naar Urk gereden. Hij kreeg instructies van [medeverdachte 2] en [medeverdachte 1] . Hij moest naar een bepaalde visopslagplaats bij [benadeelde] . Hij heeft [medeverdachte 1] gebeld hoe hij moest rijden. Hij is naar het bedrijf gegaan en heeft gezegd dat hij een lading kwam ophalen voor [hotel] ; dat moest hij zeggen van [medeverdachte 1] . Dat was één van de instructies die hij had gekregen. Hij moest zich van de domme houden als ze vragen zouden stellen. Hij is zonder [medeverdachte 1] en [medeverdachte 2] naar [benadeelde] gereden. Ter plaatse werd hij geholpen met het laden van de vis in de bus en werd hem gevraagd waarom hij geen bus van [hotel] had. Op instructie van [medeverdachte 1] heeft hij gezegd dat de bus van [hotel] gemaakt moest worden. Vervolgens heeft hij gebeld met [medeverdachte 1] dat de vis geladen was en hebben ze afgesproken bij een benzinepomp. [6] Ze zijn vandaar met z’n drieën naar Zwolle gereden naar een toko om de lading te lossen. [medeverdachte 1] is bij de toko naar binnen gegaan en even later hebben ze de bus uitgeladen. [medeverdachte 2] zei tegen hem dat [medeverdachte 1] binnen aan het afrekenen was en dat [medeverdachte 2] daar niet bij mocht zijn. [7]
Ze zijn daarna eerst naar [medeverdachte 1] ’s huis gegaan, waar [medeverdachte 1] hem € 1.000,- contant betaalde. [medeverdachte 2] kreeg zo’n € 1.200,- of € 1.300,- betaald. [verdachte] wist dat hij iets had gedaan dat niet door de beugel kon, omdat hij bij het bedrijf van [benadeelde] moest tekenen voor een pakbon op naam van [hotel] en omdat hij er € 1.000,- mee kon verdienen. Hij heeft met een andere, niet zijn eigen, handtekening getekend. [8]
[medeverdachte 2] heeft verklaard dat [medeverdachte 1] had gebeld en had aangegeven dat hij handel had, waarbij wat dozen gesjouwd moesten worden en een auto teruggebracht moest worden. [9]
Op dinsdag [19 november 2013] is er een bus gehuurd. Hij heeft met [medeverdachte 1] en [B] , zijn zwager, de bus opgehaald. [B] heeft de bus gehuurd en heeft hiervoor de bankpas van verdachte gebruikt. Ze zijn met de auto van [medeverdachte 1] naar Almere gereden om de bus op te halen. Omdat in de bus geen navigatie zat, zijn hij en [medeverdachte 1] voor de bus gaan rijden, die werd bestuurd door [B] . Vervolgens zijn ze richting Urk gereden. Hij wist dat ze vis gingen halen. [medeverdachte 1] gaf de papieren, waarschijnlijk een pakbon, aan [B] mee en vertelde [B] hoe hij moest rijden. [medeverdachte 2] en [medeverdachte 1] zijn bij de haven gebleven. [10]
Vervolgens is [B] achter hem en [medeverdachte 1] aangereden richting een Chinese toko in Zwolle. [medeverdachte 1] ging naar binnen om het een en ander te regelen, waarna ze de vis hebben uitgeladen.
Op basis van voornoemde bewijsmiddelen kan worden vastgesteld dat verdachte betrokken is geweest bij de oplichting van aangever [benadeelde] . Er was sprake van een onderlinge taakverdeling, waarbij [medeverdachte 1] de initiator was en ze alle drie een rol hadden bij de uitvoering van het feit. Onderling is er meermalen overleg gevoerd en zijn er instructies gegeven. Verdachte heeft een rol gespeeld bij het huren van de bus, heeft de lading vis bij aangever [benadeelde] opgehaald waarbij hij zich op instructie van [medeverdachte 1] heeft voorgedaan als iemand van [hotel] en met een valse handtekening getekend voor de bestelling vis en heeft geholpen met het uitladen van de vis. Ook heeft verdachte een geldbedrag gekregen voor zijn bijdrage en wist hij dat er iets niet in de haak was. De rechtbank is van oordeel dat verdachte met zijn handelen een wezenlijke bijdrage heeft geleverd aan het feit, zodat hij als medepleger kan worden aangemerkt.
Gelet op het vorenstaande acht de rechtbank het primair ten laste gelegde wettig en overtuigend bewezen op de wijze zoals blijkt uit de bewezenverklaring.

5.BEWEZENVERKLARING

De rechtbank acht wettig en overtuigend bewezen dat:
Primair
hij in de periode van 14 november 2013 tot en met 19 november 2013 op Urk en/of te Emmen, tezamen en in vereniging met anderen, met het oogmerk om zich en/of (een) ander(en) wederrechtelijk te bevoordelen door het aannemen van een valse naam en van een valse hoedanigheid en door listige kunstgrepen en door een samenweefsel van verdichtsels, visgroothandel [benadeelde] heeft bewogen tot de afgifte van een (grote) hoeveelheid vis
(zalmfilet) en garnalen,
hebbende verdachte en/of zijn mededader(s) met vorenomschreven oogmerk - zakelijk weergegeven - opzettelijk valselijk en in strijd met de waarheid
- zich tegenover (medewerker(s) van) die visgroothandel [benadeelde] voorgedaan als een medewerker van [hotel] en daarbij gebruikmakend van een valse naam en van een (gedeeltelijk) vals e-mailadres en de bedrijfsgegevens en het logo van [hotel] , en
- in die (valse) hoedanigheid voornoemde partij vis en garnalen besteld bij die visgroothandel [benadeelde] en
- zich (aldus) voorgedaan als een bonafide koper en/of de indruk gewekt dat hij, verdachte, en/of zijn mededader(s) de betreffende partij vis en garnalen na levering zou/zouden betalen, waardoor die visgroothandel [benadeelde] werd bewogen tot bovenomschreven afgifte.
Van het primair meer of anders ten laste gelegde zal verdachte worden vrijgesproken, aangezien de rechtbank dat niet wettig en overtuigend bewezen acht.

6.KWALIFICATIE

Het bewezene levert op:
Primair:
Medeplegen van oplichting.

7.STRAFBAARHEID

Het feit en verdachte zijn strafbaar, nu geen feiten of omstandigheden zijn gebleken die die strafbaarheid zouden opheffen of uitsluiten.

8.STRAFOPLEGGING

Het standpunt van de officier van justitie
De officier van justitie heeft gevorderd verdachte te veroordelen tot een voorwaardelijke werkstraf voor de duur van 120 uren subsidiair 60 dagen hechtenis met een proeftijd van 2 jaar.
Het standpunt van de verdediging
De raadsvrouw heeft verzocht om bij de strafoplegging rekening te houden met de ouderdom van het feit en de uitkomst van de bemiddelingsgesprekken en te volstaan met de oplegging van een voorwaardelijke straf.
Het oordeel van de rechtbank
Gelet op de aard en de ernst van het bewezen en strafbaar verklaarde, op de omstandigheden waaronder verdachte zich daaraan heeft schuldig gemaakt en op de persoon van de verdachte, zoals van een en ander uit het onderzoek ter terechtzitting is gebleken, acht de rechtbank de na te noemen beslissing passend.
Verdachte heeft zich samen met zijn mededaders schuldig gemaakt aan een oplichting door zich voor te doen als bonafide koper en de indruk te wekken dat de door hun bestelde partij vis na levering zouden worden betaald. Verdachte en zijn mededaders hebben misbruik gemaakt van het door het slachtoffer in hun gestelde vertrouwen met als doel eigen financieel gewin. Door deze handelswijze is het slachtoffer financieel gedupeerd, hetgeen heeft geleid tot represailles van de kant van het slachtoffer. Dit soort delicten tasten voorts de zuiverheid van het handelsverkeer aan. De rechtbank rekent dit verdachte aan.
Verdachte en het slachtoffer hebben deelgenomen aan bemiddelingsgesprekken van Slachtoffer in Beeld (SiB). Uit de eindovereenkomst van deze SiB-mediation blijkt dat beide partijen begrip hebben gekregen voor elkaars handelen. Duidelijk is geworden dat ze elkaar geen schade hebben willen toebrengen en dat ze spijt hebben van wat de consequenties zijn geweest. Partijen hebben aangegeven dat de situatie voor een ieder voldoende is hersteld en dat de geleden materiële en immateriële schade als verlies wordt geaccepteerd.
Uit een reclasseringsrapport van 18 december 2015 volgt dat bij verdachte sprake is van een stabiele gezinssituatie en dat verdachte werk, een inkomen en huisvesting heeft. Verdachte weet echter niet altijd goed om te gaan met zijn geld. Geldproblemen, beïnvloedbaarheid en een criminele kennis hebben gemaakt dat het delict de makkelijkste oplossing leek voor zijn problemen. De consequenties van het delict hebben indruk gemaakt op verdachte en hij wil meewerken aan wat van hem gevraagd wordt. Het recidiverisico wordt ingeschat als laag en geadviseerd wordt om een deels voorwaardelijke werkstraf op te leggen.
De rechtbank heeft er rekening mee gehouden dat verdachte blijkens een op zijn naam gesteld uittreksel justitiële documentatie d.d. 3 november 2015 niet eerder is veroordeeld ter zake van een soortgelijk strafbaar feit.
Alles afwegende is de rechtbank van oordeel dat de oplegging van een werkstraf voor de duur van 100 uren passend en geboden is. Een geheel voorwaardelijke straf doet, ondanks de geslaagde bemiddelingsgesprekken, in de ogen van de rechtbank onvoldoende recht aan de ernst van het feit.

9.TOEPASSELIJKHEID WETTELIJKE VOORSCHRIFTEN

De beslissing berust op de artikelen 22c, 22d, 47 en 326 van het Wetboek van Strafrecht, zoals de artikelen luidden ten tijde van het bewezen verklaarde.

10.BESLISSING

De rechtbank:
Bewezenverklaring
- verklaart het primair ten laste gelegde bewezen, zodanig als hierboven onder 5 is omschreven;
- spreekt verdachte vrij van wat primair meer of anders is ten laste gelegd;
Strafbaarheid
- verklaart het bewezen verklaarde feit strafbaar;
- verklaart verdachte strafbaar;
Strafoplegging
- legt aan verdachte op een
werkstrafvoor de duur van
100uren;
- beveelt dat voor het geval de veroordeelde de werkstraf niet of niet naar behoren verricht de werkstraf wordt vervangen door 50 dagen hechtenis, althans een aantal dagen hechtenis dat evenredig is aan het niet verrichte aantal uren werkstraf.
Dit vonnis is gewezen door mr. C.A. de Beaufort, voorzitter, mrs. F.G. van Arem en H.J. Bos, rechters, in tegenwoordigheid van mr. C.A. Verstraaten, griffier, en is uitgesproken ter openbare terechtzitting van 27 januari 2016.

Voetnoten

1.Wanneer hierna wordt verwezen naar doorgenummerde dossierpagina’s betreft dit delen van ambtsedige processen-verbaal, als bijlagen opgenomen bij het dossier met de nummers 2013087622 en 2013087127, doorgenummerd 1 tot en met 262.
2.Pagina 182.
3.Pagina 183.
4.Pagina 187.
5.Pagina 162.
6.Pagina 163.
7.Pagina 164.
8.Pagina 165.
9.Pagina 144.
10.Pagina 145.