ECLI:NL:RBMNE:2015:3388

Uitspraak

RECHTBANK MIDDEN-NEDERLAND

Afdeling Strafrecht

Zittingslocatie Utrecht

Parketnummer: 16/700832-13 (P)

Vonnis van de meervoudige strafkamer van 13 mei 2015.

in de strafzaak tegen

[verdachte],

geboren te [geboorteplaats] op [1990],

ingeschreven in de gemeentelijke basisadministratie persoonsgegevens op het adres

[adres], [woonplaats].

1.Het onderzoek ter terechtzitting

Het onderzoek ter terechtzitting heeft, na eerdere behandelingen op 1 oktober 2014 en 21 januari 2015, plaatsgevonden op 29 april 2015. De verdachte is in persoon verschenen en heeft zich ter terechtzitting laten bijstaan door mr. S. Schuurman, advocaat te Breukelen.

De rechtbank heeft kennisgenomen van de vordering van de officier van justitie en van wat verdachte en diens raadsman naar voren hebben gebracht.

2.Tenlastelegging

De tenlastelegging, zoals gewijzigd ter terechtzitting van 21 januari 2015, is als bijlage aan dit vonnis gehecht.

De verdenking komt er, kort en feitelijk weergegeven, op neer dat verdachte:

Feit 1 a : in de periode van 3 september 2012 tot en met 11 september 2012, al dan niet samen met anderen, [benadeelde 1] en/of de [benadeelde 2], heeft opgelicht en/of

Feit 1 b : € 25.000,00 van de bankrekening van [benadeelde 1] heeft gestolen.

Feit 1 a subsidiair: in de periode van 3 september 2012 tot en met 11 september 2012, al dan niet samen met anderen, heeft geprobeerd [benadeelde 1] en/of de [benadeelde 2] op te lichten en/of

Feit 1 b subsidiair: heeft geprobeerd € 25.000,00 van de bankrekening van [benadeelde 1] te stelen.

Feit 1 a meer subs.: anderen heeft geholpen bij het oplichten van [benadeelde 1] en/of de [benadeelde 2] en/of

Feit 1 b meer subs.: anderen heeft geholpen bij het stelen van € 25.000,00 van de bankrekening van [benadeelde 1].

Feit 1 a meest subs.: anderen heeft geholpen bij een poging tot oplichting van [benadeelde 1] en/of de [benadeelde 2] en/of

Feit 1 b meest subs.: anderen heeft geholpen bij het proberen te stelen van € 25.000,00 van de bankrekening van [benadeelde 1].

Feit 2 a : op17 september 2012, al dan niet samen met anderen, [benadeelde 3] en/of de [benadeelde 2], heeft opgelicht en/of

Feit 2 b : € 10.000,83 van de bankrekening van [benadeelde 3] heeft gestolen.

Feit 2 a subsidiair: anderen heeft geholpen bij het oplichten van [benadeelde 3] en/of de [benadeelde 2] en/of

Feit 2 b subsidiair: anderen heeft geholpen bij het stelen van € 10.000,83 van de bankrekening van [benadeelde 3].

Feit 3 a : op 12 september 2012, al dan niet samen met anderen, [benadeelde 4] en/of de [benadeelde 2], heeft opgelicht en/of

Feit 3 b : € 30.000,87 van de bankrekening van [benadeelde 4] heeft gestolen.

Feit 3 a subsidiair: anderen heeft geholpen bij het oplichten van [benadeelde 4] en/of de [benadeelde 2] en/of

Feit 3 b subsidiair: anderen heeft geholpen bij het stelen van € 13.000,87 van de bankrekening van [benadeelde 4].

Feit 4 a : op 1 oktober 2012, al dan niet samen met anderen, [benadeelde 5] en/of [benadeelde 6] en/of de [benadeelde 2], heeft opgelicht en/of

Feit 4 b : € 24.854,41 van de bankrekening van [benadeelde 5] en/of [benadeelde 6] heeft gestolen.

Feit 4 a subsidiair: anderen heeft geholpen bij het oplichten van [benadeelde 5] en/of [benadeelde 6] en/of de [benadeelde 2] en/of

Feit 4 b subsidiair: anderen heeft geholpen bij het stelen van € 24.854,41 van de bankrekening van [benadeelde 3] en/of [benadeelde 6].

3.Voorvragen

De dagvaarding is geldig, deze rechtbank is bevoegd tot kennisneming van de ten laste gelegde feiten en de officier van justitie is ontvankelijk. Er zijn geen redenen voor schorsing van de vervolging.

4.Waardering van het bewijs

4.1

Het standpunt van het Openbaar Ministerie

De officier van justitie acht wettig en overtuigend bewezen dat verdachte de aan hem onder feit 1 meer subsidiair en de onder feit 2, 3 en 4 subsidiair ten laste gelegde medeplichtigheid aan oplichting en diefstal heeft begaan. Hiertoe heeft de officier van justitie onder meer aangevoerd dat veroordeelde [veroordeelde] over gegevens van de slachtoffers beschikte die afkomstig zijn uit de systemen van de [benadeelde 2]. Verdachte was werkzaam bij de [benadeelde 2] en heeft van 14 van de 15 gedupeerden de gegevens geraadpleegd kort (van enkele dagen tot een maand) voordat de strafbare feiten werden gepleegd, terwijl hij deze gegevens niet voor zijn werkzaamheden hoefde te raadplegen. Tegen getuige [getuige] heeft verdachte gezegd dat zij haar mond moest houden over het feit dat hij klantgegevens overtypte in zijn telefoon, anders zou ze problemen krijgen. Volgens de officier van justitie kan het niet anders dan dat verdachte klantgegevens heeft doorgegeven aan anderen, welke gegevens vervolgens gebruikt zijn voor de oplichtingen en de diefstallen zoals in de tenlastelegging vermeld.

4.2

Het standpunt van de verdediging

De raadsman heeft integraal vrijspraak bepleit. Hiertoe heeft de raadsman -onder meer- het volgende aangevoerd:

De verklaring van getuige [getuige] is onbetrouwbaar. Op een aantal punten heeft zij aantoonbaar niet conform de waarheid verklaard. Deze getuige had een motief om beschuldigingen aan het adres van verdachte te uiten.

Uit het dossier volgt niet dat verdachte klantgegevens heeft overgenomen uit het systeem van de [benadeelde 2]. Evenmin volgt uit het dossier dat verdachte de betreffende klantgegevens, waarvan vermoed wordt dat hij deze heeft ingezien en overgenomen, heeft doorgegeven aan derden. Het onderzoek sluit niet uit dat de klantgegevens van de [benadeelde 2] via een andere bron (al dan niet buiten de bank) zijn doorgegeven aan de uiteindelijke oplichters.

Het is niet vreemd dat verdachte veel relatiebalansen heeft bekeken. Hij deed een campagne waar dat bij hoorde. Er kan niet objectief vastgesteld worden dat verdachte in vergelijking tot zijn collega’s gemiddeld genomen inderdaad veel relatiebalansen bekeek. Een dergelijk overzicht ontbreekt. Dat verdachte klantgegevens van 14 [benadeelde 2]-klanten die slachtoffer zijn geworden van phising heeft ingezien, is in het licht van de aard van zijn werkzaamheden en de duur van zijn dienstverband niet vreemd. De conclusie dat hij deze gegevens, na het inzien, heeft doorgespeeld naar derden kan niet getrokken worden. Het onderzoek dat gedaan is door de afdeling Veiligheidszaken van de [benadeelde 2] duidt op tunnelvisie.

De aangetroffen pingberichten op de laptop van verdachte zijn van een oudere datum dan de feiten die verdachte verweten worden. Verdachte was op dat moment nog niet eens werkzaam bij de [benadeelde 2]. De pingberichten kunnen niet bijdragen aan het bewijs.

Niet kan wettig en overtuigend bewezen worden dat er een nauwe en bewuste samenwerking heeft bestaan tussen verdachte en anderen. Evenmin kan vast worden gesteld dat verdacht een rol heeft vervuld in de voorbereiding, uitvoering of afhandeling van de oplichting/diefstal.

Van dubbel opzet, dat vereist is voor een veroordeling wegens medeplichtigheid, is evenmin sprake. Als verdachte al klantgegevens doorgespeeld zou hebben, ontbreekt enig bewijs voor het opzet van verdachte op de oplichting/diefstal.

Gelet op het voorgaande dient verdachte, aldus de raadsman, integraal vrij te worden gesproken.

4.3

Het oordeel van de rechtbank

Uit het dossier volgt dat verdachte tijdens zijn werkzaamheden bij de [benadeelde 2] van 14 van de 15 slachtoffers van phishing de klantgegevens heeft bevraagd in de systemen van de [benadeelde 2]. Hoewel dit opvallend te noemen is, kan dit niet zonder meer tot de conclusie leiden dat verdachte op enigerlei wijze betrokken is geweest bij en opzet heeft gehad op de aan hem ten laste gelegde feiten. Immers, niet kan worden vastgesteld of verdachte deze gegevens toevallig heeft geraadpleegd, omdat hij voor zijn werkzaamheden van heel veel mensen de gegevens diende te raadplegen. Evenmin kan worden vastgesteld of en in welke mate het afwijkend is –in relatie tot bevragingen van klantgegevens door collega’s van verdachte– dat verdachte deze gegevens ingezien heeft. Het onderzoek wat de afdeling Veiligheidszaken van de [benadeelde 2] hiernaar heeft gedaan, sluit niet uit dat ook anderen de klantgegevens van phishing-slachtoffers hebben bekeken. Nog daargelaten dat uit het dossier niet kan worden vastgesteld dat verdachte de bevraagde gegevens ook daadwerkelijk aan de uiteindelijke oplichters heeft doorgespeeld en (daarmee) het opzet heeft gehad op de (medeplichtigheid aan) oplichting en diefstal.

De pingberichten die op een harde schijf van een in verdachtes woning gevonden computer zijn aangetroffen, waaruit afgeleid kan worden dat verdachte met een ander sprak over fraude via een bank, kunnen in dit verband niet tot het bewijs gebruikt worden. Uit het proces-verbaal van bevindingen volgt immers dat deze ping-bestanden gedurende de periode van 17 oktober 2011 tot en met 2 januari 2012 zijn gewijzigd. De ten laste gelegde feiten zouden echter zijn begaan vanaf september 2012, zodat de pingberichten niet in direct verband gebracht kunnen worden met deze feiten.

Gelet op het voorgaande acht de rechtbank niet wettig en overtuigend bewezen dat verdachte de aan hem tenlastegelegde feiten heeft begaan en zal hem dan ook vrijspreken.

De vorderingen van de benadeelde partijen zullen, gelet op de vrijspraak, niet-ontvankelijk verklaard worden.

De rechtbank komt op grond van het voorgaande tot de volgende beslissing.

5.Beslissing

De rechtbank:

Vrijspraak

- Verklaart
alleten laste gelegde feiten niet bewezen en
spreekt verdachte daarvan vrij.

Benadeelde partijen

- Verklaart [benadeelde 2] niet-ontvankelijk in de vordering en bepaalt dat deze vordering kan worden aangebracht bij de burgerlijke rechter;

- Verklaart [benadeelde 3] niet-ontvankelijk in de vordering en bepaalt dat deze vordering kan worden aangebracht bij de burgerlijke rechter;

- Verklaart [benadeelde 4] niet-ontvankelijk in de vordering en bepaalt dat deze vordering kan worden aangebracht bij de burgerlijke rechter.

Dit vonnis is gewezen door mr. drs. S.M. van Lieshout, voorzitter, mrs. G.A. Bos en O.P. van Tricht, rechters, in tegenwoordigheid van mr. L.J. Verborg, griffier, en uitgesproken op de openbare terechtzitting van deze rechtbank van 13 mei 2015.

Mr. drs. S.M. van Lieshout en mr. G.A. Bos zijn niet in de gelegenheid dit vonnis mede te ondertekenen.

BIJLAGE : De tenlastelegging

Primair

hij in of omstreeks de periode van 3 september 2012 tot en met 11 september

2012, althans in of omstreeks de maand september 2012, te Huizen en/of te

Utrecht en/of (elders) in Nederland,

tezamen en in vereniging met een ander of anderen, althans alleen,

met het oogmerk om zich en / of (een) ander(en) wederrechtelijk te bevoordelen

door het aannemen van een valse naam en / of van een valse hoedanigheid en /

of door een (of meer) listige kunstgre(e)p(en) en / of door een samenweefsel

van verdichtsels, [benadeelde 1] en/of de [benadeelde 2] heeft bewogen tot de afgifte

van en/of ter beschikking stellen van een of meerdere (inlog)gegeven(s) met

betrekking tot een digipas en/of een identifier en/of een

bankrekening(nummer) en/of een geldbedrag (te weten euro 25.000,- ), in elk

geval van enig goed en/of enig gegeven,

hebbende verdachte en / of verdachtes mededader(s) met vorenomschreven

oogmerk - zakelijk weergegeven - opzettelijk valselijk en / of listiglijk en /

of bedrieglijk en / of in strijd met de waarheid

zich jegens die [benadeelde 1] voorgedaan als een medewerk(st)er van de [benadeelde 2]

en/of

(vervolgens) die [benadeelde 1] medegedeeld dat voor het (helpen met het) installeren

van haar (nieuwe) digipas, (onder meer) responsnummers nodig zijn

en/of

(vervolgens) die [benadeelde 1] gevraagd om voornoemde gegevens aan hem en/of een van

zijn mededader(s) ter beschikking te stellen

en/of

zich (daarna) jegens de [benadeelde 2] voorgedaan als de rechtmatige gebruiker en/of

rekeninghouder van bankrekeningnummer/betaalrekening [rekeningnummer],

waardoor die [benadeelde 1] en/of de [benadeelde 2] werd(en) bewogen tot bovenomschreven

afgifte(n) en/of ter beschikking stelling(en);

en/of

met het oogmerk van wederrechtelijke toe-eigening vanaf een bankrekening

(nummer [rekeningnummer]) heeft weggenomen een geldbedrag (te weten euro 25.000),

in elk geval enig goed, geheel of ten dele toebehorende aan [benadeelde 1], in

elk geval aan een ander of anderen dan aan verdachte en / of zijn

mededader(s), waarbij verdachte en / of zijn mededader(s) zich de toegang tot

de plaats des misdrijfs heeft / hebben verschaft en / of de / het weg te nemen

goed(eren) onder zijn / hun bereik heeft / hebben gebracht door middel van

een valse sleutel,

immers heeft hij, verdachte en/of heeft/hebben een van zijn mededaders

- het/de door voornoemde [benadeelde 1] verstrekte responsnummer(s) en/of

inlogcode(s) en/of bankpasnummer(s) en/of bankrekeningnummer(s) ingevoerd in

een (digitaal) systeem en/of;

- ( vervolgens) een geldbedrag (van euro 25.000,-) van voornoemde bankrekening

van voornoemde [benadeelde 1] overgemaakt/overgeboekt naar een andere rekening

([rekeningnummer]).

art 47 lid 1 ahf/sub 1 Wetboek van Strafrecht

art 326 lid 1 Wetboek van Strafrecht

Subsidiair

hij in of omstreeks de periode van 3 september 2012 tot en met 11 september

2012, althans in of omstreeks de maand september 2012, te Huizen en/of te

Utrecht en/of (elders) in Nederland,

ter uitvoering van het door verdachte voorgenomen misdrijf om tezamen en in

vereniging met een ander of anderen, althans alleen, met het oogmerk om zich

en / of (een) ander(en) wederrechtelijk te bevoordelen door het aannemen van

een valse naam en / of van een valse hoedanigheid en /of door een (of meer)

listige kunstgre(e)p(en) en / of door een samenweefsel

van verdichtsels, [benadeelde 1] en/of de [benadeelde 2] te bewegen tot en/of ter

beschikking te stellen van een of meerdere (inlog)gegeven(s) met betrekking

tot een digipas en/of een identifier en/of een bankrekening(nummer) en/of een

geldbedrag (te weten euro 25.000,- ), in elk geval van enig goed en/of enig

gegeven, tezamen en in vereniging met een ander of anderen, althans alleen,

met vorenomschreven oogmerk - zakelijk weergegeven - opzettelijk valselijk en

/ of listiglijk en / of bedrieglijk en/ of in strijd met de waarheid als volgt

heeft gehandeld:

hebbende hij, verdachte, en/ of (één of meer van) zijn mededader(s)

zich jegens die [benadeelde 1] voorgedaan als een medewerk(st)er van de [benadeelde 2]

en/of

(vervolgens) die [benadeelde 1] medegedeeld dat voor het (helpen met het) installeren

van haar (nieuwe) digipas, (onder meer) responsnummers nodig zijn

en/of

(vervolgens) die [benadeelde 1] gevraagd om voornoemde gegevens aan hem en/of een van

zijn mededader(s) ter beschikking te stellen

en/of

zich (daarna) jegens de [benadeelde 2] voorgedaan als de rechtmatige gebruiker en/of

rekeninghouder van bankrekeningnummer/betaalrekening [rekeningnummer],

zijnde de uitvoering van dat voorgenomen misdrijf niet voltooid;

en/of

ter uitvoering van het door verdachte voorgenomen

misdrijf om tezamen en in vereniging met een ander of anderen, althans alleen,

met het oogmerk van wederrechtelijke toe-eigening weg te nemen vanaf een

bankrekening (nummer [rekeningnummer]), een geldbedrag (te weten euro 25.000),

geheel of ten dele toebehorende aan [benadeelde 1]

in elk geval aan een ander of anderen dan aan verdachte en / of zijn/haar

mededader(s) en zich daarbij de toegang tot die bankrekening te verschaffen en

/ of die /

dat weg te nemen geldbedrag onder zijn/haar / hun bereik te brengen door

middel van een valse sleutel,

tezamen en in vereniging met een ander of anderen, althans alleen, als volgt

heeft gehandeld:

immers heeft hij, verdachte en/of heeft/hebben een van zijn mededaders

- het/de door voornoemde [benadeelde 1] verstrekte responsnummer(s) en/of

inlogcode(s) en/of bankpasnummer(s) en/of bankrekeningnummer(s) ingevoerd in

een (digitaal) systeem en/of;

- ( vervolgens) een geldbedrag (van euro 25.000,-) van voornoemde bankrekening

van voornoemde [benadeelde 1] overgemaakt/overgeboekt naar een andere rekening

([rekeningnummer]).

zijnde de uitvoering van dat voorgenomen misdrijf niet voltooid;

art 45 lid 1 Wetboek van Strafrecht

art 47 lid 1 ahf/sub 1 Wetboek van Strafrecht

art 326 lid 1 Wetboek van Strafrecht

Meer subsidiair

[veroordeelde] en/of een of meerdere mededaders, in of omstreeks de periode van

3 september 2012 tot en met 11 september 2012, althans in of omstreeks de

maand september 2012, te Huizen en/of te Utrecht en/of (elders) in Nederland,

tezamen en in vereniging met een ander of anderen, althans alleen,

met het oogmerk om zich en / of (een) ander(en) wederrechtelijk te bevoordelen

door het aannemen van een valse naam en / of van een valse hoedanigheid en /

of door een (of meer) listige kunstgre(e)p(en) en / of door een samenweefsel

van verdichtsels, [benadeelde 1] en/of de [benadeelde 2] heeft bewogen tot de afgifte

van en/of ter beschikking stellen van een of meerdere (inlog)gegeven(s) met

betrekking tot een digipas en/of een identifier en/of een

bankrekening(nummer) en/of een geldbedrag (te weten euro 25.000,- ), in elk

geval van enig goed en/of enig gegeven,

hebbende die [veroordeelde] en/of die een of meerdere mededaders met

vorenomschreven oogmerk opzettelijk valselijk en / of listiglijk en / of

bedrieglijk en / of in strijd met de waarheid -zakelijk weergegeven-

zich jegens die [benadeelde 1] voorgedaan als een medewerk(st)er van de [benadeelde 2]

en/of

(vervolgens) die [benadeelde 1] medegedeeld dat voor het (helpen met het) installeren

van haar (nieuwe) digipas, (onder meer) responsnummers nodig zijn

en/of

(vervolgens) die [benadeelde 1] gevraagd om voornoemde gegevens aan hem en/of een van

zijn mededader(s) ter beschikking te stellen

en/of

zich (daarna) jegens de [benadeelde 2] voorgedaan als de rechtmatige gebruiker en/of

rekeninghouder van bankrekeningnummer/betaalrekening [rekeningnummer],

waardoor die [benadeelde 1] en/of de [benadeelde 2] werd(en) bewogen tot bovenomschreven

afgifte(n) en/of ter beschikking stelling(en),

tot en/of bij het plegen van welk misdrijf

verdachte in of omstreeks de periode van 29 augustus 2012 tot en met 11

september 2012, althans in of omstreeks het tijdvak omvattende de maand

augustus 2012 en/of de maand september 2012 te Utrecht , althans in het

arrondissement Midden-Nederland, en/of elders in Nederland opzettelijk

gelegenheid, middelen en / of inlichtingen heeft verschaft

door opzettelijk persoonlijke en/of bancaire gegevens van die [benadeelde 1] ter

beschikking te stellen en/of door te geven/ter beschikking te stellen aan [veroordeelde]

en/of een of meerdere mededaders,

en/of

met het oogmerk van wederrechtelijke toe-eigening vanaf een bankrekening

(nummer [rekeningnummer]) heeft/hebben weggenomen een geldbedrag (te weten euro

25.000),

in elk geval enig goed, geheel of ten dele toebehorende aan [benadeelde 1], in

elk geval aan een ander of anderen dan aan die [veroordeelde] en/of een of

meerdere mededaders en/of aan verdachte,

waarbij die [veroordeelde] en/of een of meerdere mededaders zich de toegang tot

de plaats des misdrijfs heeft / hebben verschaft en / of de / het weg te

nemengoed(eren) onder zijn/haar / hun bereik heeft / hebben gebracht door

middel van een valse sleutel

te weten het/de door voornoemde [benadeelde 1] verstrekte responsnummer(s) en/of

inlogcode(s) en/of bankpasnummer(s) en/of bankrekeningnummer(s) invoeren in

een (digitaal) systeem en/of

(vervolgens) het overmaken/overboeken van een geldbedrag (van 25.000,-) van

voornoemde bankrekening van voornoemde [benadeelde 1] naar een andere rekening

([rekeningnummer])

tot en/of bij het plegen van welk misdrijf verdachte in of omstreeks de

periode van 29 augustus 2012 tot en met 11 september 2012, althans in of

omstreeks het tijdvak omvattende de maand augustus 2012 en/of de maand

september 2012 te Utrecht , althans in het arrondissement Midden-Nederland ,

en / of elders in Nederland opzettelijk gelegenheid, middelen en / of

inlichtingen heeft verschaft

door opzettelijk persoonlijke en/of bancaire gegevens van die [benadeelde 1] ter

beschikking te stellen en/of door te geven/ter beschikking te stellen aan [veroordeelde]

en/of een of meerdere mededaders;

art 47 lid 1 ahf/sub 1 Wetboek van Strafrecht

art 48 ahf/sub 2 Wetboek van Strafrecht

art 326 lid 1 Wetboek van Strafrecht

Meest subsidiair

[veroordeelde] en/of een of meerdere mededaders in of omstreeks de periode van 3

september 2012 tot en met 11 september 2012, althans in of omstreeks de maand

september 2012, te Huizen en/of te Utrecht en/of (elders) in Nederland,

ter uitvoering van het door [veroordeelde] en/of een of meerdere mededaders

voorgenomen