ECLI:NL:RBMNE:2014:6631

• Datum uitspraak: 3 maart 2014
• Publicatiedatum: 12 december 2014
• Zaaknummer: 2400585 UC EXPL 13-15592 k/4081
• Instantie: Rechtbank Midden-Nederland
• Type: Uitspraak
• Rechtsgebied: Civiel recht
• Procedures: Eerste aanleg - enkelvoudig
• Rechters: K.G.F. van der Kraats
• Vindplaatsen: Rechtspraak.nl

AI samenvatting door Lexboost • Automatisch gegenereerd

Ontslag kennelijk onredelijk wegens onjuiste toepassing afspiegelingsbeginsel

In deze zaak heeft de kantonrechter van de Rechtbank Midden-Nederland op 3 maart 2014 uitspraak gedaan in een geschil tussen [eiser], een voormalig werknemer van Advanced Programs Europe B.V. (APE), en zijn werkgever. [eiser] vorderde een schadevergoeding van € 588.269,22 bruto, omdat hij van mening was dat zijn ontslag kennelijk onredelijk was. Hij stelde dat er geen bedrijfseconomische noodzaak voor het ontslag bestond en dat het afspiegelingsbeginsel niet correct was toegepast. APE had [eiser] op 17 januari 2013 ontslagen, na toestemming van het UWV, en had hem ingedeeld als Medior Projectleider, terwijl hij altijd als applicatiebeheerder had gewerkt.

De procedure begon met een comparitie van partijen op 27 januari 2014, waar beide partijen hun standpunten toelichtten. De kantonrechter oordeelde dat APE het ontslag van [eiser] kennelijk onredelijk had gegeven, omdat het afspiegelingsbeginsel niet correct was toegepast. De kantonrechter stelde vast dat [eiser] niet als Medior Projectleider kon worden ingedeeld, maar als applicatiebeheerder, en dat APE onvoldoende zwaarwichtige redenen had om de functie van [eiser] eenzijdig te wijzigen.

De kantonrechter concludeerde dat het ontslag onterecht was en dat [eiser] recht had op schadevergoeding. De schadevergoeding werd vastgesteld op € 60.000 bruto, wat overeenkomt met een aanvulling op het inkomen gedurende drie jaren. APE werd ook veroordeeld tot betaling van de proceskosten aan de zijde van [eiser]. Het vonnis werd uitvoerbaar bij voorraad verklaard, en het meer of anders gevorderde werd afgewezen.

Uitspraak

RECHTBANK MIDDEN-NEDERLAND

Afdeling Civiel recht

kantonrechter

locatie Utrecht

zaaknummer: 2400585 UC EXPL 13-15592 k/4081

Vonnis van 3 maart 2014

inzake

[eiser] ,

wonende te [woonplaats],

verder ook te noemen [eiser],

eisende partij,

gemachtigde: mr. L. Bijl,

tegen:

de besloten vennootschap

Advanced Programs Europe B.V. ,

gevestigd te Zeist,

verder ook te noemen APE,

gedaagde partij,

gemachtigde: mr. T.G. Martens.

1. De procedure

Bij tussenvonnis van 16 december 2013 is een comparitie van partijen gelast.

Voorafgaand aan de comparitie hebben beide partijen nog stukken in het geding gebracht.

De comparitie heeft plaatsgevonden op 27 januari 2014. Hiervan is proces-verbaal opgemaakt.

Ten slotte is vonnis bepaald.

2. De feiten

2.1.

[eiser], geboren op [1963], is op 1 augustus 1988 in dienst getreden bij de rechtsvoorgangster van APE.

2.2.

[eiser] verrichtte lange tijd als applicatiebeheerder werkzaamheden voor DHL, een klant van APE, verband houdende met het softwarepakket EELink gebaseerd op de programmeertaal Xbase++. Met ingang van 15 juli 2011 was er geen werk meer voorhanden in deze programmeertaal. Daarna heeft [eiser] zich onder meer bezig gehouden met de installatie van de VOIP telefooncentrale.

2.3.

Bij brief van 27 september 2012 heeft APE [eiser] medegedeeld:

‘
Zoals vermeld in het Personeelshandboek hanteren wij binnen Advanced Programs functies die gekoppeld zijn aan de salarisschaal die van toepassing is. Alle medewerkers van AP zijn ingedeeld aan de hand van de lijst met functienamen die je in artikel-3 van het handboek aantreft. Voor jou geldt de functie Medior Project leider, met de bijbehorende salarisschaal 4. ’ [eiser] heeft hiertegen geprotesteerd.

2.4.

Bij brief van 5 november 2012 heeft APE het UWV verzocht om toestemming om de arbeidsovereenkomst van 9 van de 26 werknemers op te zeggen wegens bedrijfseconomische redenen. Daarbij is als functie van [eiser] Medior Projectleider opgenomen.

2.5.

Op 8 november 2012 is [eiser] vrijgesteld van werk.

2.6.

Bij besluit van 11 januari 2013 heeft het UWV de door APE gevraagde toestemming verleend.

2.7.

Bij brief van 17 januari 2013 heeft APE de arbeidsovereenkomst met [eiser] opgezegd tegen 30 april 2013.

3. Het geschil

3.1.

[eiser] vordert bij vonnis, uitvoerbaar bij voorraad, veroordeling van APE om aan [eiser] te voldoen € 588.269,22 bruto, te vermeerderen met de wettelijke rente over dat bedrag vanaf 1 mei 2013 tot de voldoening en met veroordeling van APE in de proceskosten.

3.2.

APE heeft verweer gevoerd tegen de vordering met als conclusie dat de kantonrechter deze zal afwijzen, met veroordeling van [eiser] in de proceskosten.

3.3.

Op de stellingen van partijen wordt hierna, voor zover van belang, nader ingegaan.

4. De beoordeling

4.1.

[eiser] heeft gesteld dat het hem gegeven ontslag kennelijk onredelijk is, omdat er geen bedrijfseconomische noodzaak voor het ontslag bestond, omdat het afspiegelingsbeginsel niet juist is toegepast en omdat de gevolgen van het ontslag voor hem te ernstig zijn.

4.2.

Nog daargelaten de bedrijfseconomische noodzaak voor en de gevolgen van het ontslag, is het [eiser] gegeven ontslag naar het oordeel van de kantonrechter reeds kennelijk onredelijk omdat het afspiegelingsbeginsel niet juist is toegepast. De kantonrechter komt tot dat oordeel op basis van het volgende.

4.3.

Om te komen tot een reductie van de personeelskosten in het kader van de bedrijfseconomische omstandigheden, heeft APE ervoor gekozen om onder andere de functie van Medior Projectleider te schrappen. Op die grond is [eiser] voor ontslag voorgedragen. [eiser] heeft betoogd dat hij altijd applicatiebeheerder is geweest, dat ten onrechte zijn functie is gewijzigd in die van Medior Projectleider en dat hij te onrechte wegens het vervallen van laatstgenoemde functie voor ontslag is voorgedragen.

APE heeft ter comparitie erkend dat [eiser] aanvankelijk applicatiebeheerder was. In principe behoudt een werknemer zijn functie tenzij zich feiten en omstandigheden voordoen die aanleiding geven voor een functiewijziging.

4.4.

APE heeft als reden voor de functiewijziging aangevoerd dat de functie van Medior Projectleider overeenkwam met zijn feitelijke werkzaamheden, namelijk zijn werkzaamheden in het kader van de telefooncentrale. Vast staat dat [eiser] vanaf januari 2012 enige tijd werkzaamheden met betrekking tot de telefooncentrale heeft verricht, maar dit betekent niet zonder meer dat hiermee ook sprake is van een nieuwe functie. APE heeft zelf in haar conclusie van antwoord (2.10) aangegeven dat [eiser] werkzaamheden heeft verricht met betrekking tot de telefooncentrale in afwachting van de uitkomsten van de loopbaanoriëntatie. Dit geeft aan dat die werkzaamheden slechts tijdelijk van aard waren en geen (mogelijk) blijvende oplossing. De tijdelijke aard van de werkzaamheden met betrekking tot de telefooncentrale wordt bevestigd door het feit dat APE [eiser] in mei 2012 heeft verzocht zich te bekwamen in de programmeertaal, waarmee [eiser] heeft ingestemd. Op dat moment was het werk met betrekking tot de telefooncentrale kennelijk afgerond. Gelet op de achtergrond en de duur van de werkzaamheden kan – nog daargelaten of [eiser] daarbij wel alle werkzaamheden heeft verricht die tot de functie van Medior Projectleider blijkens de functiebeschrijving behoren – niet worden geoordeeld dat die een functiewijziging rechtvaardigden.

4.5.

Dat APE zwaarwichtige redenen had om desalniettemin tot een eenzijdige functiewijziging over te gaan is gesteld noch gebleken. Voor zover er sprake was van disfunctioneren – (onder meer) omdat [eiser] zich de programmeertaal RPG niet eigen wilde of kon maken – zou een ontslagaanvraag of ontbindingsprocedure op die grond aangewezen zijn geweest. Dit is echter geen reden om eenzijdig de functie te wijzigen in een functie waarin [eiser] (hoogstens) ter overbrugging heeft gewerkt.

4.6.

Het voorgaande betekent dat [eiser] in het kader van de afspiegeling niet in de functie van Medior Projectleider kon worden ingedeeld, maar dat hij als applicatiebeheerder diende te worden beschouwd.

APE heeft betoogd dat [eiser] in dat geval als junior applicatiebeheerder moet worden beschouwd, gelet op zijn geringe kennis van RPG, en dat die functie ook is komen te vervallen, zodat hij hoe dan ook voor ontslag in aanmerking was gekomen.

De kantonrechter ziet echter onvoldoende aanknopingspunten om [eiser] – die voorheen kennelijk als medior of senior werd aangemerkt gelet op het feit dat hij (anders dan een junior) bij opdrachtgevers werd ingezet – thans als junior aan te merken. Dat is feitelijk een degradatie en dus ook een eenzijdige wijziging waarvoor – zoals hiervoor overwogen –zwaarwichtige redenen aanwezig moeten zijn die zijn gesteld noch gebleken. Het opdrogen van het werk met XBase++ en het (onvoldoende) bekwaam zijn in RPG is daarvoor onvoldoende. Het behoort immers tot de verplichting van APE als werkgever om een werknemer in dat geval bij te scholen. Dat proces was ingezet, maar nog niet afgerond ten tijde van de ontslagaanvraag. Er werd immers nog gesproken over een introductiecursus en een daaropvolgende cursus waarvan in ieder geval de laatste nog niet had plaatsgevonden. Een degradatie was daarom prematuur. Dat [eiser] niet bij klanten als senior kon worden ingezet, is niet relevant voor de vraag wat zijn functie op basis van de arbeidsrelatie tussen partijen was. De functie van medior applicatiebeheerder is niet komen te vervallen, maar binnen die functie zijn wel ontslagen gevallen. Gesteld nog gebleken is echter dat wanneer [eiser] als medior applicatiebeheer zou moeten worden aangemerkt, hij op grond van het afspiegelingsbeginsel voor ontslag in aanmerking was gekomen.

4.7.

Gelet op het vorenoverwogene is het ontslag van [eiser] kennelijk onredelijk en heeft hij recht op schadevergoeding. Bij het bepalen van de hoogte van die schadevergoeding speelt de aard en de omvang van de tekortkoming een rol. In dit geval is die tekortkoming zeer ernstig, omdat het ontslag in feite ten onrechte is gegeven.

[eiser] heeft betoogd dat zijn inkomensschade tot aan zijn pensioen moet worden vergoed. Dat acht de kantonrechter echter te verregaand gelet op de mogelijkheid dat [eiser] in de toekomst nog een baan vindt. Dat die mogelijkheid nihil is, is onvoldoende onderbouwd. Hij zou zich immers kunnen laten bijscholen of omscholen.

Aansluiting bij de verwachte werkloosheidsduur volgens hoelangwerkloos.nl doet evenwel onvoldoende recht aan de situatie waarin [eiser] zich bevindt. Gelet op de kritiek die APE op het functioneren van [eiser] heeft geuit, mag niet worden verondersteld dat het voor [eiser] eenvoudig zal zijn een nieuwe baan te vinden. Hij beheerst immers alleen de programmeertaal XBase++ die niet of nauwelijks meer wordt gebruikt. Bijscholing of omscholing lijkt dus noodzakelijk te zijn om een nieuwe baan te vinden. [eiser] kan wellicht worden verweten dat hij zich niet direct na juli 2011 enthousiast heeft gestort op de programmeertaal RPG en in mei 2012 niet direct is begonnen met de introductiecursus en hiermee heeft hij zijn kansen op de arbeidsmarkt wellicht iets ten nadele beïnvloed, maar feit is ook dat APE zich nog niet geheel van haar bijscholingsverplichting had gekweten op het moment van het ontslag. Enige begeleiding daarna is achterwege gebleven. Het algemene aanbod in de brief van 2 juli 2013 (productie 30 bij dagvaarding) is – zeker op een dergelijk laat tijdstip – naar het oordeel van de kantonrechter onvoldoende om invulling te geven aan het goed werkgeverschap. De loopbaanoriëntatie zal in deze niet worden meegewogen nu die in 2011 heeft plaatsgevonden naar aanleiding van het einde van de werkzaamheden met XBase++ en niet heeft plaatsgevonden naar aanleiding van het onderhavige ontslag.

Nu APE [eiser] in feite ten onrechte heeft ontslagen en zij niets heeft gedaan om [eiser] te faciliteren bij het zoeken naar ander werk, zal de kantonrechter geen waarde hechten aan de vrijstelling van werk.

4.8.

Alles overwegende zal de kantonrechter de schade begroten op een bedrag van
€ 60.000 bruto, hetgeen ongeveer overeenkomt met een aanvulling op het inkomen gedurende drie jaren. Nu het gaat om een onterecht gegeven ontslag, ziet de kantonrechter geen reden om slechts een gedeelte van de begrote schade voor rekening van APE te laten komen. Daar verzet de ernst van de tekortkoming zich tegen. De kantonrechter ziet geen aanleiding om het inkomensverschil netto te berekenen. De belasting wordt immers over het geheel aan inkomsten berekend (en de schadevergoeding in het kader van kennelijk onredelijk ontslag wordt daarbij als inkomsten uit dienstbetrekking aangemerkt), zodat niet kan worden gezegd – zoals APE doet – dat minder belasting over de WW-uitkering wordt geheven dan over het salaris. De wettelijke rente zal worden toegewezen zoals gevorderd.

4.9.

APE zal als de in het ongelijk gestelde partij in de proceskosten worden veroordeeld. De kosten aan de zijde van [eiser] worden begroot op:

- dagvaarding € 101,89

- griffierecht € 448,00

- salaris gemachtigde €
1.200,00 (2 punten x tarief € 600,00)

Totaal € 1.749,89

De beslissing

De kantonrechter:

veroordeelt APE om aan [eiser] tegen bewijs van kwijting te betalen € 60.000,00 bruto met de wettelijke rente over dat bedrag vanaf 1 mei 2013 tot de voldoening;

veroordeelt APE tot betaling van de proceskosten aan de zijde van [eiser], tot de uitspraak van dit vonnis begroot op € 1.749,89, waarin begrepen € 1.200,00 aan salaris gemachtigde;

verklaart dit vonnis uitvoerbaar bij voorraad;

wijst het meer of anders gevorderde af.

Dit vonnis is gewezen door mr. K.G.F. van der Kraats, kantonrechter, en is in aanwezigheid van de griffier in het openbaar uitgesproken op 3 maart 2014.