Uitspraak
vonnis
RECHTBANK MIDDEN-NEDERLAND
Afdeling civielrecht
Zittingsplaats Utrecht
zaaknummer / rolnummer: C/16/343074 / HA ZA 13-320
Vonnis van 21 mei 2014
in de zaak van
de besloten vennootschap met beperkte aansprakelijkheid
MOBILANE B.V.,
gevestigd te Leersum,
eiseres in conventie,
verweerster in reconventie,
advocaat mr. P.M. Wilmink,
tegen
de rechtspersoon naar het recht van Engeland
TIC HOLDING LTD,
gevestigd te Hong Kong,
gedaagde in conventie,
eiseres in reconventie,
advocaat mr. F. Wubbena.
Partijen zullen hierna Mobilane en Tic Holding genoemd worden.
1.De procedure
1.1.
Het verloop van de procedure blijkt uit:
- het tussenvonnis van 23 oktober 2013 en de daarin genoemde stukken;
- de conclusie van antwoord in reconventie;
- de akte overlegging producties van Mobilane gedateerd 24 januari 2014;
- de akte overlegging producteis van Tic Holding gedateerd 7 februari 2014;
- de akte overlegging producties van Mobilane gedateerd 7 februari 2014 en
- het proces-verbaal van comparitie van 7 februari 2014.
1.2.
Vervolgens is vonnis bepaald.
2.De feiten
2.1.
Mobilane is een bedrijf dat zich bezighoudt met de ontwikkeling, productie en verkoop van kant en klare groenhagen.
2.2.
[A] - hierna te noemen:[A] - is sinds 1995 actief in de bloemen-, planten – en tuinbouwbranche. In 2005 heeft[A] zijn activiteiten verplaatst naar China en ondergebracht in[A] VHC China Ltd (hierna te noemen: VHC).[A] is middellijk, via Tic Holding, aandeelhouder van VHC.
2.3.
Op 14 oktober 2009 hebben Mobilane en Tic Holding een intentieovereenkomst gesloten. Daarin is vermeld:
‘Overwegende:
- dat Tic Holding Co. Ltd., Hongkong met succes een test heeft uitgevoerd met het opkweken van Mobilane hagen in Songming (Yunnan), P.R. China en op dit ogenblik investeert in uitbreiding van de kwekerij (…)
- dat Mobilane b.v. in aansluiting op de testen belangstelling heeft voor het opzetten van productie in Songming, waarbij zij de productie niet voor eigen rekening en risico wil voeren, maar wel wil participeren in een opstartfase,
- dat Mobilane b.v., Tic Holding Co Ltd en [onderneming] Ltd een nadere vorm van samenwerking willen zoeken voor de toekomstige vermarkting van het concept: De “Kant- en Klaarhaag” (…)
[ zij ] het volgende zijn overeengekomen (…)
2. Deze intentie overeenkomst voor het opzetten van productie zal worden gevolgd door andere uitvoeringsovereenkomsten met nadere afspraken over de vermarkting van het plantmateriaal, de controle op de licenties etc.
3. Mobilane garandeert de afname van de door VHC geproduceerde hagen voor een periode van minimaal drie jaar voor een bedrag van RMB 250 per stuk, exclusief raster en uitgaande van 2.500 hagen per jaar. Deze afspraak wordt stilzwijgend voortgezet met een opzegtermijn van twaalf maanden.(…)
9. De totale investering is hiermee derhalve (7 en 8) Euro € 100.000, waarvan Mobilane in aanvang Euro 50.000 (50%) ter beschikking zal stellen uit hoofde van een geldlening. De voorwaarden waaronder deze geldlening wordt aangegaan zullen in een afzonderlijke schriftelijke overeenkomst van geldlening worden vastgelegd (…).
12. In het voorjaar van 2011 kunnen inkomsten verwacht worden uit de verkoop van de hagen. In dit jaar (2011) zal een eerste aflossing van € 25.000 plaats vinden op de in artikel 9 genoemde geldlening van Mobilane. Het jaar erna (2012) zal nogmaals € 25.000 op de geldlening worden afgelost, waarmee Mobilane haar vordering van € 50.000 volledig terug heeft ontvangen. (…)
13. VHC zal een maandelijks overzicht verschaffen van de ontwikkelingen op de kwekerij.
(…)
15. Deze overeenkomst kan worden opgezegd door elk van de partijen rekening houdend met een opzegtermijn van zes maanden. Bij opzegging van een overeenkomst binnen de overeengekomen termijn van drie jaar zal TIC een vervangend gebruiker zoeken (incl. VHC), die de kas kan overnemen rekening houdend met een afschrijftermijn van drie jaar na oplevering. Daarnaast dient bij het eindigen c.q. opzeggen van deze overeenkomst het resterende openstaande bedrag, vermeerderd met eventuele rente en kosten, met betrekking tot de in artikel 9 vermelde geldlening ineens volledig te worden afgelost binnen vier weken na beëindiging van onderhavige overeenkomst.
16. Op deze overeenkomst is het Nederlandse recht toepasbaar.”
2.4.
Op 14 oktober 2009 hebben Mobilane en Tic Holding een overeenkomst van geldlening gesloten, waarbij Mobilane aan Tic Holding een bedrag heeft geleend van
€ 50.000,00 te betalen in twee termijnen van € 25.000,00, de eerste op 1 oktober 2009 en de tweede op 1 januari 2010. Over het uitstaande bedrag van de lening is tot 31 december 2012 geen rente verschuldigd. Overeengekomen is dat de aflossing van de lening dient te geschieden in twee termijnen van € 25.000,00, de eerste in 2011 en de tweede in 2012. Uiterlijk 31 december 2012 dient de lening te worden afgelost. Op deze overeenkomst is Nederlands recht van toepassing.
2.5.
In 2010 bleek dat de hagen niet in een jaar, maar in anderhalf jaar zodanig volgroeid waren dat deze verhandelbaar waren. In 2010 waren 500 hagen gereed.
2.6.
Mobilane en Tic Holding hebben op 26 augustus 2010 een licentieovereenkomst gesloten voor de verdere ontwikkeling van producten van Mobilane in China. Daarbij heeft Tic Holding de exclusieve rechten verkregen tot distributie en verkoop van Mobilane Green Screen (hagen) in China met inbegrip van Hong Kong voor de duur van twee jaar en daarna zo lang Tic Holding de sales targets zou behalen. Voor 2010 werd de salestarget gesteld op 500 hagen, voor 2011 op 2500 en voor 2012 en daarna zoals nader overeen te komen. In artikel 7.2. van de licentieovereenkomst is bepaald dat Tic Holding maandelijks, voor de tiende van elke maand, aan Mobilane dient te rapporteren over o.a. de voorraden en de verkoop. Op deze overeenkomst is Nederlands recht van toepassing.
3.Het geschil
In conventie
3.1.
Mobilane vordert veroordeling van Tic Holding tot betaling van € 50.000,00 vermeerderd met de wettelijke rente vanaf 1 januari 2013 tot aan de dag der algehele voldoening, de buitengerechtelijke kosten groot € 1.788,00 en de proceskosten vermeerderd met wettelijke rente.
3.2.
De grondslag van de vordering van Mobilane is nakoming van de overeenkomst van geldlening.
3.3.
Het verweer van Tic Holding strekt tot afwijzing van de vordering. Zij betwist de overeenkomst van geldlening niet maar stelt dat sprake is van verwevenheid van de overeenkomst van geldlening met de intentieovereenkomst. Het ging om een gezamenlijke investering. Op grond daarvan kan Tic Holding niet gehouden worden tot terugbetaling van het geld dat zij van Mobilane heeft geleend, zolang Mobilane haar verplichtingen uit hoofde van de intentieovereenkomst (de afnamegarantie) niet nakomt.
In reconventie
3.4.
Tic Holding vordert veroordeling van Mobilane tot betaling van € 76.325,00, vermeerderd met wettelijke rente vanaf 2 oktober 2013 tot aan de dag der algehele voldoening, proceskosten en nakosten.
3.5.
Tic Holding stelt daartoe het volgende. Uit hetgeen Mobilane heeft gesteld in deze procedure blijkt dat Mobilane de afnamegarantie als vermeld in de intentieovereenkomst niet meer zal nakomen. Daarmee verkeert Mobilane in verzuim. Bij conclusie van eis in reconventie roept Tic Holding de vernietiging van de intentieovereenkomst in. Mobilane dient de schade ten gevolge van haar tekortkoming in de nakoming van de intentieovereenkomst aan Tic Holding geheel te vergoeden. Omdat Mobilane niet aan haar afnamegarantie heeft voldaan bleven de eerste 2500 hagen staan zodat Tic Holding geen nieuwe productie kon opzetten, omdat de ruimte ontbrak. De afnamegarantie in de intentieovereenkomst was voor Tic Holding van belang omdat zij door deze gegarandeerde afname de lening van Mobilane, nodig voor de noodzakelijke investeringen waaronder de bouw van een hal, kon aflossen. De licentieovereenkomst is niet in de plaats van de intentieovereenkomst gekomen. Beoogd is slechts dat Tic Holding niet alleen de productie maar ook de verkoop van de hagen ter hand zou nemen. De beide overeenkomsten zouden dus naast elkaar blijven bestaan. Dat de afnamegarantie van Mobilane zou vervallen is nimmer de bedoeling geweest en kan niet uit de salestargets bij de intentieovereenkomst worden afgeleid, aldus Tic Holding.
3.6.
Het verweer van Mobilane strekt tot afwijzing van de vordering. De bedoeling van partijen was de licentieovereenkomst in de plaats te laten treden van de intentieovereenkomst. De vorige agent van Mobilane heeft de 500 in 2010 door Tic Holding geproduceerde hagen verkocht. In 2010 zijn er door het jaar heen 2500 hagen geplant om deze in ongeveer 12 tot 18 maanden volgroeid te krijgen voor verkoop. Tic Holding zag goede afzetmogelijkheden en wilde de ook de verkoop graag zelf ter hand nemen. Vervolgens is in 2010 de licentieovereenkomst gesloten. De salestargets in de licentieovereenkomst komen overeen met de in de intentieovereenkomst genoemde aantallen van de afnamegarantie. Daaruit volgt dat partijen de afnamegarantie niet meer wilde nakomen, want Mobilane mocht immers niet meer zelf de hagen in China verkopen en de overeengekomen afnames waren als salestargets opgelegd aan Tic Holding. Voor het sluiten van de licentieovereenkomst ontving Tic Holding per haag slechts de productieprijs en ontving Mobilane de marge, na de licentieovereenkomst behield Tic Holding de volledige opbrengst en diende zij een licentievergoeding aan Mobilane af te dragen van € 9,00 per haag. Door deze wijziging in de verdeling van de verkoopopbrengst hield Tic Holding aanzienlijk hogere inkomsten over. Op grond van de licentieovereenkomst diende Tic Holding aan Mobilane maandelijks een opgaaf te doen van o.a. van het aantal verkochte hagen en de hagen op voorraad. Ondanks herhaald verzoek heeft Tic Holding geen opgaaf gedaan. Tic Holding heeft zich voor het eerst op de afnamegarantie beroepen toen Mobilane haar aansprak tot terugbetaling van de lening, aldus Mobilane.
In conventie en in reconventie
3.3.
Op de (overige) stellingen en verweren wordt, voor zover voor de beoordeling van belang, hierna ingegaan.
4.De beoordeling
In conventie en in reconventie
4.1.
Partijen zijn overeengekomen dat Nederlands recht van toepassing is op de intentieovereenkomst, de licentieovereenkomst en de overeenkomst van geldlening. Geen van beide partijen heeft de bevoegdheid van de rechtbank Midden-Nederland betwist, zodat zij op grond van artikelen 24 en 2 EEX-Verordening bevoegd is van dit geschil in conventie en in reconventie kennis te nemen.
In conventie
4.2.
Tic Holding betwist de overeenkomst van geldlening niet. Uit de overeenkomst van geldlening blijkt dat partijen vaste tijdstippen voor betaling zijn overeengekomen. Ten aanzien van de door Tic Holding gestelde verwevenheid is niet gebleken is dat betaling afhankelijk is van enige andere nog te verrichten prestatie door Mobilane. Voor zover Tic Holding, met de stellingen dat sprake is van verwevenheid en zij niet gehouden kan worden tot betaling, heeft bedoeld zich te beroepen op een opschortingsrecht wordt dit beroep verworpen gelet op de afwijzing van de vordering in reconventie. De vordering tot betaling van € 50.000,00 in conventie zal, met uitzondering van de buitengerechtelijke incassokosten, vermeerderd met de onbetwist gebleven wettelijke rente ex artikel 6:119a BW vanaf 1 januari 2013 tot aan de dag der algehele voldoening worden toegewezen.
4.3.
Mobilane heeft een bedrag aan buitengerechtelijke incassokosten gevorderd. De verschuldigdheid daarvan is door Tic Holding betwist.
De vordering tot vergoeding van buitengerechtelijke incassokosten zal worden afgewezen.
Het rapport Voor-werk II is van toepassing op het verzuim ingetreden voor 1 juli 2012 (ten aanzien van de verplichting tot betaling van € 25.000,00 in 2011). Mobilane heeft slechts één brief van haar advocaat d.d. 21 december 2012 overgelegd. Op dat moment was Tic Holding in verzuim met de voldoening van € 25.000,00 in 2011. Mobilane heeft weliswaar gesteld dat zij buitengerechtelijke werkzaamheden heeft verricht, maar deze stelling door het in het geding brengen van slechts één brief, onvoldoende onderbouwd. Het Besluit vergoeding voor buitengerechtelijke kosten (hierna: het Besluit) is van toepassing op het verzuim (ten aanzien van de verplichting tot betaling van € 25.000,00 in 2012) ingetreden na 1 juli 2012. De gevorderde vergoeding van buitengerechtelijke kosten betrekking hebbend op verzuim ingetreden na 1 juli 2012 komt op grond van het Besluit niet voor toewijzing in aanmerking omdat Tic Holding op 21 december 2012 nog niet in verzuim verkeerde met de voldoening van de in 2012 verschuldigde termijn van € 25.000,00. Bovendien is geen sprake van een aanmaning en is ook het tarief niet vermeld. Een verdere onderbouwing van de betwiste stelling dat buitengerechtelijke incassowerkzaamheden zijn verricht ontbreekt.
4.4.
Tic Holding zal, als de in het ongelijk gestelde partij, in de kosten van het geding worden veroordeeld. Deze worden aan de zijde van Mobilane tot op heden begroot op: dagvaarding € 76,71; griffierecht € 1.836,00 en salaris € 1.788,00 (2 punten a € 894,00 per punt). Deze kosten bedragen totaal € 3.700,71.
In reconventie
4.5.
Kern van het geschil is of Mobilane ook na het sluiten van de licentieovereenkomst gehouden kan worden aan de afnamegarantie zoals vermeld onder punt 3 van de intentieovereenkomst. Daarbij gaat het niet slechts om een (zuiver) taalkundige uitleg van de intentieovereenkomst en de licentieovereenkomst maar komt het aan op de zin die partijen in de gegeven omstandigheden over en weer redelijkerwijs aan de relevante bepalingen van de intentieovereenkomst en de licentieovereenkomst mochten toekennen en op hetgeen zij te dien aanzien redelijkerwijs van elkaar mochten verwachten.
4.6.
Vast staat dat Tic Holding in 2011 2500 hagen zou produceren die zij op grond van de licentieovereenkomst exclusief zelf in China zou verkopen. Dit aantal is gelijk aan de in de intentieovereenkomst voor 2011 vermelde afnamegarantie. Indien de afnamegarantie en het exclusieve verkooprecht, zoals Tic Holding stelt, naast elkaar zouden zijn blijven bestaan, valt niet in te zien hoe Tic Holding ongewijzigde instandhouding van de afnamegarantie van 2500 hagen per jaar mocht verwachten en Mobilane haar afnamegarantie zou kunnen nakomen indien Tic Holding het aantal van 2500 hagen niet beschikbaar had, bijvoorbeeld omdat zij deze zelf (deels) had verkocht. Tic Holding heeft dit niet toegelicht. Daar komt bij dat Tic Holding, zoals door Mobilane onweersproken gesteld, Mobilane nimmer tot afname van de hagen heeft aangesproken. Pas in 2012, toen Mobilane terugbetaling van de geldlening wenste, is Tic Holding zich op de afnamegarantie van 2500 hagen per jaar gedurende drie jaren gaan beroepen. Er was echter geen opgave van het aantal geproduceerde, verkochte of op voorraad zijnde hagen. Maar er waren ook geen 2500 hagen gedurende drie jaren beschikbaar om af te nemen. Ter zitting is door Tic Holding verklaard dat Tic Holding niet aan haar productieverplichting van 2500 hagen per jaar kon voldoen omdat de ruimte in de hal in beslag werd genomen door niet verkochte hagen (de productie van 2011). Voorts heeft Tic Holding ter zitting verklaard dat er nog 1800 planten in haar hal staan, zodat kennelijk een deel van de hagen is verkocht op grond waarvan Tic Holding op basis van de licentieovereenkomst en licentievergoeding aan Mobilane verschuldigd is en ook vaststaat dat zij, doordat zij zelf hagen heeft verkocht, geen 2500 hagen had en heeft om Mobilane in staat te stellen aan haar jaarlijkse afnamegarantie te voldoen.
Indien er veronderstellende wijze van uitgegaan zou worden dat Mobilane na het sluiten van de licentieovereenkomst verplicht zou zijn de na verkoop door Tic Holding resterende hagen van Tic Holding af te nemen, is onbegrijpelijk dat Tic Holding, zoals door Mobilane onbetwist gesteld, ondanks herhaald verzoek nimmer aan Mobilane een opgave heeft verstrekt van o.a. het aantal verkochte en op voorraad zijnde hagen en pas ter zitting heeft gemeld dat er nog 1800 hagen in haar hal staan. Op grond van de licentieovereenkomst was Tic Holding gehouden maandelijks aan Mobilane een opgave te doen. Mobilane tastte dus volledig in het duister hoeveel hagen er geproduceerd, verkocht en op voorraad waren en hoe veel hagen zij kon afnemen. In dat geval kan Tic Holding zich niet op de afnamegarantie van Mobilane beroepen omdat zij zelf niet aan haar verplichting tot het verstrekken van een opgave als bedoeld in de licentieovereenkomst heeft voldaan.
De vordering in reconventie zal daarom worden afgewezen.
4.7.
Tic holding zal, als de in het ongelijk gestelde partij, in de proceskosten worden veroordeeld. Deze bedragen € 1.788,00 voor salaris (2 punten a € 894,00 per punt).
5.De beslissing
De rechtbank
In conventie:
5.1.
veroordeelt Tic Holding tot betaling van € 50.000,00 vermeerderd met de wettelijke rente als bedoeld in art. 6:119a BW vanaf 1 januari 2013 tot aan de dag der algehele voldoening,
5.2.
veroordeelt Tic Holding in de kosten van dit geding, aan de zijde van Mobilane begroot op € 3.700,71, te voldoen binnen 14 dagen na de datum van dit vonnis, bij gebreke waarvan dit bedrag wordt vermeerderd met de wettelijke rente vanaf de vijftiende dag na de datum van dit vonnis tot de dag van voldoening,
5.3.
wijst af het meer of anders gevorderde,
5.4.
verklaart dit vonnis uitvoerbaar bij voorraad voor wat betreft de veroordeling onder 5.1. en 5.2.
In reconventie:
5.5.
wijst de vorderingen af;
5.6.
veroordeelt Tic Holding in de kosten van dit geding, aan de zijde van Mobilane begroot op € 1788,00.
Dit vonnis is gewezen door mr. S.H. Gaertman en in het openbaar uitgesproken op 21 mei 2014. [1]