Uitspraak
vonnis
RECHTBANK MIDDELBURG
Sector civiel recht, voorzieningenrechter
zaaknummer / rolnummer: 79160 / KG ZA 11-114
Vonnis in kort geding van 19 juli 2011
in de zaak van
de besloten vennootschap met beperkte aansprakelijkheid
NEDERLANDS NATIONAAL CIRCUS HERMAN RENZ B.V.,
gevestigd te Helmond,
eiseres,
advocaat mr. L.G.M. Delahaije te Breda,
tegen
[gedaagde],
wonende te [woonplaats], Bondsrepubliek Duitsland,
handelend onder de namen Circus Renz International en Circus Franz Renz,
zaakdoende te Yerseke, gemeente Reimerswaal,
gedaagde,
advocaat mr. H.M.L. Dings te Venlo.
1. De procedure
1.1. Het verloop van de procedure blijkt uit:
- de dagvaarding van 23 juni 2011,
- de brief d.d. 25 juni 2011 van eiseres,
- de brief d.d. 4 juli 2011 van eiseres met bijlage,
- de brief d.d. 8 juli 2011 van gedaagde met producties,
- het telefaxbericht d.d. 11 juli 2011 van gedaagde met bijlagen,
- de brief d.d. 11 juli 2011 van eiseres met bijlagen,
- de twee e-mailberichten d.d. 11 juli 2011 van eiseres met bijlagen,
- de mondelinge behandeling, gehouden op 12 juli 2011, ter gelegenheid waarvan beide raadslieden pleitnota’s hebben overgelegd.
1.2. Vonnis is bepaald op heden.
2. De feiten
2.1. Eiseres exploiteert een circus onder de handelsnaam Nederlands Nationaal circus Herman Renz B.V. Eiseres heeft het circusbedrijf, destijds genaamd “Circus Renz”, in het jaar 1996 gekocht van de erfgenamen van [A.].
2.2. Het door eiseres overgenomen circus van [A.] is vanaf 1 maart 1973 in het handelsregister van de Kamers van Koophandel ingeschreven geweest.
2.3. Vanaf 27 september 1996 heeft eiseres haar handelsnaam als dienstmerk laten registreren, zij is houdster van het woordmerk Nederlands Nationaal Circus Herman Renz.
2.4. Gedaagde exploiteert een circus onder de handelsnamen circus Renz International en circus Franz Renz.
2.5. De onderneming die voor rekening van gedaagde wordt gedreven is op 11 februari 2011 ingeschreven in het handelsregister van de Kamer van Koophandel.
2.6. Gedaagde heeft als Nederlandse domeinnaam geregistreerd www.renz-international.nl en heeft die domeinnaam ook in gebruik genomen.
3. Het geschil
3.1. Eiseres vordert, na intrekking ter zitting van haar primaire vordering en de vorderingen betreffende de domeinnaam van gedaagde, uitvoerbaar bij voorraad:
1. zoals de voorzieningenrechter begrijpt, gedaagde te gebieden om binnen drie dagen na betekening van het in deze te wijzen vonnis de inbreuk op de merk- en handelsnaamrechten van eiseres als in het lichaam van deze dagvaarding vermeld te staken en gestaakt te houden door zich op alle aanduidingen op auto’s, wagens, circustent, affiches etc. niet anders te presenteren dan als Circus Renz International (voluit geschreven) en/of als Circus Franz Renz (voluit geschreven), of straffe van verbeurte van een onmiddellijk opeisbare dwangsom van € 1.000,00 (zegge: duizend euro) voor iedere dag of gedeelte daarvan met de naleving van dit gebod in gebreke zal blijven;
2. te bepalen dat de termijn als bedoeld in art. 1019i Burgerlijke Rechtsvordering (hierna: Rv) zes maanden zal bedragen, te rekenen vanaf de datum van het in deze te wijzen vonnis en
3. gedaagde te veroordelen in de redelijke en evenredige kosten van het geding, waaronder begrepen de door eiseres gemaakte advocaatkosten.
3.2. Eiseres legt het volgende aan haar vorderingen ten grondslag.
Gedaagde trekt rond met wagens en een tent met als handelsnaamaanduiding enkel en alleen de twee woorden Circus Renz of het woord Renz (zonder toevoeging). Ook op de affiches wordt geadverteerd met de twee woorden Circus Renz. Omdat het circus van eiseres (in de volksmond, bij de pers en de vergunningverlenende overheid) ook bekend is als circus Renz, veroorzaakt gedaagde door haar wijze van presentatie bij het publiek, maar ook bij gemeenten, verwarring.
Eiseres heeft in de Benelux de oudste rechten op de handelsnaam Renz. De rechtsvoor-gangers van eiseres hebben vanaf 1911 of 1923 onder de naam Circus Renz aan het handelsverkeer deelgenomen en het bedrijf is ononderbroken voort blijven bestaan. Dat er (korte) perioden zijn geweest dat het circus niet heeft rondgetrokken, doet niet af aan het feit dat het circus is blijven bestaan. Het Circus Renz is sedert de inschrijving in het handelsregister actief geweest. Ter nagedachtenis aan de overleden Herman is in 1996 de handelsnaam van eiseres omgedoopt in Nederlands Nationaal circus Renz. Gedaagde is pas vanaf 11 februari 2011 ingeschreven in het handelsregister in Nederland, zodat deze datum ook als vestigingsdatum hier te lande geldt.
3.3. Gedaagde voert verweer en vraagt de vorderingen van eiseres af te wijzen.
Zij betwist het spoedeisend belang van eiseres bij de vorderingen.
Voorts stelt zij dat Renz International een ouder handelsnaamrecht heeft dan eiseres. In 1842 is in Berlijn bij de oprichting van Circus Renz het recht om een handelsnaam te voeren waarin de term Renz voorkomt, ontstaan. In 1940 heeft Bernard Renz sr (de schoonvader van gedaagde) deze traditie van de familie Renz opnieuw gestart met Circus Renz Berlin, welke handelsnaam sinds 1940 in Nederland wordt gebruikt. Circus Renz Berlin is in 2006 gesplitst en door de zonen van Bernard Renz sr voortgezet, deels door Bernard Renz jr als Circus Renz Berlin en deels door Franz Renz (de echtgenoot van gedaagde) als circus International. Op naam van gedaagde is de onderneming begin dit jaar in het handelsregister in Nederland ingeschreven. Het handelsregister zegt echter niets over de datum van ingebruikname van de handelsnaam. De handelsnaam van eiseres is ontstaan bij de oprichting van dit circus door [A.] in 1991 en derhalve van minder recente datum.
Er is geen sprake van verwarringsgevaar. Renz International gebruikt in al haar uitingen richting het publiek de toevoeging “International”; op haar affiches en op het overgrote deel van haar wagens staat Renz International dan wel Renz Berlin. Voorts is, gelet op de verschillende kleuren die de circussen gebruiken, te zien dat het verschillende circussen betreft. Gedaagde wijst op haar website het publiek er uitdrukkelijk op niets van doen te hebben met eiseres, hetgeen ook eiseres op haar website vermeldt.
4. De beoordeling
4.1. Nu eiseres ter zitting haar primaire vordering en de vorderingen omtrent de domeinnaam van gedaagde heeft ingetrokken, behoeven deze vorderingen geen beoordeling en beslissing meer.
4.2. Anders dan gedaagde betoogt, is sprake van een spoedeisend belang bij de vordering van eiseres. Het kan wel zo zijn dat, zoals gedaagde stelt, circus Renz International reeds anderhalf jaar onder deze naam in Nederland rondtrekt, maar ter zitting is namens eiseres onweersproken naar voren gebracht dat zij er recentelijk, te weten anderhalve maand geleden toen gedaagde met haar circus in Beverwijk was, mee is geconfronteerd dat daadwerkelijk sprake was van verwarring.
4.3. Op grond van artikel 5 van de Handelsnaamwet mag iemand zijn onderneming niet gaan drijven onder een naam die reeds eerder door een ander rechtmatig wordt gevoerd, noch onder een naam die daar slechts in geringe mate van afwijkt, een en ander voor zover dientengevolge, in verband met de aard der beide ondernemingen en de plaats waar zij gevestigd zijn, bij het publiek verwarring tussen die ondernemingen te duchten is.
4.4. Beide partijen stellen het oudste recht op de naam Renz te hebben en zich derhalve te mogen presenteren als Renz, danwel Circus Renz. Om hun gelijk aan te tonen gaan zij ver terug in de tijd. Voor zo”n diepgaand onderzoek is in kort geding geen plaats. Vooralsnog staat door de inschrijving uit 1973 van eiseres in het handelsregister voldoende vast dat zij recht heeft op het voeren van haar naam. De eerste inschrijving van gedaagde dateert van dit jaar.
4.5. De aard van de ondernemingen van partijen is gelijk, te weten een circus. Eiseres en gedaagde opereren soms gelijktijdig in Nederland. Er ontstaat gevaar voor verwarring als de naam van het circus gelijk of sterk gelijkend is. Uit wat eiseres ter zitting heeft meegedeeld over de verwarring die is ontstaan toen gedaagde in Beverwijk een voorstelling gaf, blijkt dat dit gevaar er ook daadwerkelijk is.
4.6. De vordering van eiseres is erop gericht aan het woord “Renz” een toevoeging te verbinden waardoor er onderscheid ontstaat. Gedaagde zou het woord “international” moeten toevoegen. Gelet op wat hierboven is overwogen heeft zij het recht dit te vorderen.
Gedaagden hebben gesteld dat zij het woord “international” al aan het woord “Renz” toevoegen. Zij hebben daarmee te kennen gegeven geen bezwaar te hebben tegen deze toevoeging. Uit de ter zitting getoonde foto’s blijkt dat niet alle wagens met de aanduiding “Renz” ook de toevoeging “international” hebben. Dit is ook door gedaagden erkend. Eiseres heeft dus belang bij haar vorderingen.
De vordering van eiseres houdt rekening met de wederzijdse belangen en de achtergronden van de circussen en de wijziging kan, gelet op de omstandigheden, in redelijkheid van gedaagde gevergd worden.
4.7. De gewijzigde vordering van eiseres kan worden toegewezen, in die zin dat gedaagde wordt verboden zich op alle aanduidingen op auto’s, wagens, circustent, affiches etc. anders te presenteren dan als Circus Renz International (voluit geschreven) en/of als Circus Franz Renz (voluit geschreven).
4.8. Gedaagde heeft ter zitting verweer gevoerd tegen de door eiseres gevorderde dwangsom. Zij wil de benaming wel aanpassen maar niet onder dwang. Omdat niet eerder tot vrijwillige aanpassing is overgegaan hoewel dit wel mogelijk was, zal de voorzieningenrechter toch een dwangsom opleggen. Deze dwangsom zal worden gematigd en gemaximeerd.
4.9. Nu gedaagde geen bezwaar heeft gemaakt tegen het bepalen van de termijn als bedoeld in artikel 1019i Rv op zes maanden, zal deze termijn als zodanig worden bepaald.
4.10. Beide partijen gaan evenals de voorzieningenrechter, uit van een in beginsel volledige proceskostenvergoeding als bedoeld in artikel 1019h Rv. Als de (grotendeels) in het ongelijk gestelde partij zal gedaagde in de proceskosten worden veroordeeld. Gelet op de door eiseres bij dagvaarding overgelegde urenstaat, welke door gedaagde niet is weersproken, worden de kosten aan de zijde van eiseres begroot op:
- vast recht € 258,00;
- kosten dagvaarding € 90,80;
- salaris advocaat € 4.694,17;
Totaal € 5.042,97.
5. De beslissing
De voorzieningenrechter
verbiedt gedaagde om zich op alle aanduidingen op auto’s, wagens, circustent, affiches etc. anders te presenteren dan als Circus Renz International (voluit geschreven) en/of als Circus Franz Renz (voluit geschreven), zulks op straffe van een dwangsom van € 500,-- voor iedere dag of gedeelte daarvan dat gedaagde met de naleving van dit verbod in gebreke blijft tot een maximum van € 15.000,-- is bereikt;
bepaalt dat dit verbod ingaat veertien dagen na betekening van dit vonnis;
bepaalt de termijn als bedoeld in artikel 1019i van het Wetboek van Burgerlijke Rechtsvordering op zes (6) maanden na de datum van dit vonnis;
veroordeelt gedaagde in de proceskosten, aan de zijde van eiseres tot op heden begroot op
€ 5.042,97;
verklaart dit vonnis tot zover uitvoerbaar bij voorraad;
wijst af hetgeen meer of anders is gevorderd.
Dit vonnis is gewezen door mr. H.A. Witsiers en in het openbaar uitgesproken op 19 juli 2011.(
ak