Uitspraak
RECHTBANK MIDDELBURG
Sector strafrecht
parketnummer: 12/700267-09 [P]
vonnis van de meervoudige kamer van 27 januari 2011
in de strafzaak tegen
[verdachte],
geboren op [1946],
wonende te [adres],
ter terechtzitting verschenen,
raadsman mr. J. Wouters, advocaat te Middelburg,
ter terechtzitting verschenen.
1 Onderzoek van de zaak
De zaak is inhoudelijk behandeld op de zitting van 13 januari 2011, waarbij de officier van justitie, mr. De Smet-Dierckx, en de verdediging hun standpunten kenbaar hebben gemaakt.
2 De tenlastelegging
Aan de verdachte is ten laste gelegd hetgeen vermeld staat in de inleidende dagvaarding. De tekst van de tenlastelegging luidt als volgt.
1.
hij in of omstreeks de periode van 1 januari 2007 tot en met 27 oktober 2009 te Goes, in elk geval in het arrondissement Middelburg, meermalen, althans eenmaal, (telkens) een of meer (lijst(en)/uitdra(a)i(en) van (een)) computerbestand(en) van de afdeling invordering van het Samenwerkingsverband Belastingen en Waardebepaling (SaBeWa) waarin (onder andere) opgenomen (een) bestand(en) van terugbetalingen van gemeentelijke belastingen aan inwoners van de bij dat samenwerkingsverband aangesloten gemeenten, - (elk) zijnde dat/die bestand(en) (lijst(en)/uitdra(a)i(en) (een) geschrift(en) dat/die bestemd was om tot bewijs van enig feit te dienen - valselijk heeft opgemaakt of vervalst, immers heeft verdachte (telkens) valselijk op een of meerdere plaatsen in/op dat/die bestand(en) (lijst(en)/uitdra(a)i(en) de/een daarop/daarin vermelde bankrekeningnummer(s) gewijzigd/vervangen door (een van) zijn bankrekeningnummer(s) (als zijnde het rekeningnummer waarop (een) terugbetaling(en) moest(en) worden gestort), zulks (telkens) met het oogmerk om die/dat geschrift(en) als echt en onvervalst te gebruiken of door anderen te doen gebruiken, terwijl hij, verdachte, als ambtenaar van die publiekrechtelijke rechtspersoon Samenwerkingsverband Belastingen en Waardebepaling (SaBeWa), gebruik heeft gemaakt van dat/die (lijst(en)/uitdra(a)i(en) van die/een) computerbestand(en), zijnde een gelegenheid en/of middel hem door zijn ambt geschonken;
art 44 Wetboek van Strafrecht
art 84 lid 1 Wetboek van Strafrecht
art 225 lid 1 Wetboek van Strafrecht
2.
hij in of omstreeks de periode van 1 januari 2007 tot en met 27 oktober 2009 te Goes, in elk geval in het arrondissement Middelburg, meermalen, althans eenmaal, (telkens) met het oogmerk om zich en/of (een) ander(en) wederrechtelijk te bevoordelen (telkens) door het aannemen van een valse naam en/of van een valse hoedanigheid en/of door een of meer listige kunstgrepen en/of door een samenweefsel van verdichtsels, de Bank Nederlandse Gemeenten (BNG) en/of het Samenwerkingsverband Belastingen en Waardebepaling (SaBeWa), en/of de gemeente(n) Goes en/of Borsele en/of Kapelle en/of Tholen, (telkens) heeft bewogen tot de afgifte van een of meer geldbedrag(en) (tot een totaal
van 85.810,25 euro, in elk geval tot een aanmerkelijk geldbedrag), hebbende verdachte (telkens) met vorenomschreven oogmerk – zakelijk weergegeven - valselijk en/of listiglijk en/of bedrieglijk en/of in strijd met de waarheid op/in een of meer (lijst(en)/uitdra(a)i(en) van (een)) computerbestand(en) van de afdeling invordering van dat Samenwerkingsverband Belastingen en Waardebepaling (SaBeWa), waarin (onder andere) (telkens) opgenomen (een) bestand(en) van terugbetalingen van gemeentelijke belastingen aan inwoners van de bij dat samenwerkingsverband aangesloten gemeenten, een of meer daarop/daarin vermelde bankrekeningnummer(s) gewijzigd/vervangen door (een van) zijn, verdachte's, bankrekeningnummer(s) (als zijnde het/de rekeningnummer(s) waarop (een) terugbetaling(en) moest(en) worden gestort), waardoor die Bank Nederlandse Gemeenten (BNG) en/of dat Samenwerkingsverband Belastingen en Waardebepaling (SaBeWa) en/of de gemeente(n) Goes en/of Borsele en/of Kapelle en/of Tholen (telkens) werd(en) bewogen tot bovenomschreven afgifte(n), terwijl hij, verdachte, als ambtenaar van die publiekrechtelijke rechtspersoon Samenwerkingsverband Belastingen en Waardebepaling (SaBeWa) gebruik heeft gemaakt van die lijst(en)/uitdra(a)i(en) van die/dat computerbestand(en), zijnde een gelegenheid en/of middel hem door zijn ambt geschonken;
art 44 Wetboek van Strafrecht
art 84 lid 1 Wetboek van Strafrecht
art 326 Wetboek van Strafrecht
3.
hij op of omstreeks 26 april 2006, in elk geval in of omstreeks de maand april 2006 te Goes, in elk geval in het arrondissement Middelburg, een computerbestand van de afdeling financiën, althans van het (toenmalige) bureau belastingen van de gemeente Goes - zijnde dat bestand een geschrift dat bestemd was om tot bewijs van enig feit te dienen - valselijk heeft opgemaakt of vervalst, immers heeft verdachte valselijk in dat bestand een daarop/daarin vermeld rekeningnummer gewijzigd/vervangen door (een van) zijn bankrekeningnummer(s), zulks met het oogmerk om dat geschrift als echt en onvervalst te gebruiken of door anderen te doen gebruiken, terwijl hij, verdachte, als ambtenaar van die gemeente Goes gebruik heeft gemaakt van dat computerbestand, zijnde een gelegenheid en/of middel door hem door zijn ambt geschonken;
art 44 Wetboek van Strafrecht
art 225 lid 1 Wetboek van Strafrecht
4.
hij op of omstreeks 26 april 2006, in elk geval in of omstreeks de maand april 2006 te Goes, in elk geval in het arrondissement Middelburg, met het oogmerk om zich en/of (een) ander(en) wederrechtelijk te bevoordelen door het aannemen van een valse naam en/of van een valse hoedanigheid en/of door een of meer listige kunstgrepen en/of door een samenweefsel van verdichtsels, de gemeente Goes heeft bewogen tot de afgifte van een geldbedrag van 593,-- euro, in elk geval enig geldbedrag, hebbende verdachte met vorenomschreven oogmerk - zakelijk weergegeven - valselijk en/of listiglijk en/of bedrieglijk en/of in strijd met de waarheid op/in een computerbestand van de afdeling financiën, althans van het (toenmalige) bureau belastingen van de gemeente Goes, waarin (onder andere) opgenomen (een) bestand(en) van terugbetalingen van gemeentelijke belastingen van de gemeente Goes aan inwoners/bedrijven, een van de daarop vermelde bankrekeningnummers gewijzigd/vervangen door (een van) zijn, verdachte's, bankrekeningnummer(s) (als zijnde het bankrekeningnummer waarop een terugbetaling moest worden gestort), waardoor die gemeente Goes werd bewogen tot bovenomschreven afgifte, terwijl hij, verdachte, als ambtenaar van de gemeente Goes gebruik heeft gemaakt van dat computerbestand, zijnde een gelegenheid en/of middel hem door zijn ambt geschonken;
art 44 Wetboek van Strafrecht
art 326 Wetboek van Strafrecht
5.
hij op een of meer tijdstip(pen) in of omstreeks de periode van 31 december 2006 tot en met 27 oktober 2009, te Goes en/of te Oudenbosch, in elk geval Nederland, en/of Groot Brittannië en/of de Filippijnen en/of Hong Kong, van het plegen van witwassen een gewoonte heeft gemaakt, immers heeft hij, verdachte (telkens) (een) voorwerp(en), te weten een of meer geldbedrag(en) (tot een totaal van 86.403,25 euro, althans tot een aanmerkelijk geldbedrag), verworven, voorhanden gehad, overgedragen en/of omgezet door voor die geldbedrag(en) (telkens) vakantiereizen in Nederland en/of het buitenland te bekostigen en/of daarvan (telkens) genots- en/of gebruiksgoederen te betalen, terwijl hij (telkens) wist dat bovenomschreven voorwerp(en) (geldbedrag(en) - onmiddellijk of middellijk - afkomstig was/waren uit enig misdrijf.
art 420ter Wetboek van Strafrecht
art 420bis lid 1 ahf/ond b Wetboek van Strafrecht
3 De voorvragen
De dagvaarding is geldig.
De rechtbank is bevoegd.
De officier van justitie is ontvankelijk in de vervolging.
Er is geen reden voor schorsing van de vervolging.
4 De beoordeling van het bewijs
4.1 Het standpunt van de officier van justitie
De officier van justitie acht wettig en overtuigend bewezen dat verdachte zich schuldig heeft gemaakt aan de onder 1, 2, 3, 4 en 5 tenlastegelegde feiten. Zij baseert zich daarbij op de aangiftes, een proces-verbaal van bevindingen werkwijze SaBeWa, diverse processen-verbaal van bevindingen onderzoek bankrekeningen, een memo van 3 december 2010 en een proces-verbaal witwassen.
4.2 Het standpunt van de verdediging
De verdediging heeft zich gerefereerd aan het oordeel van de rechtbank over de bewezenverklaring van de feiten 1, 2, 3, 4 en 5.
4.3 Het oordeel van de rechtbank
De rechtbank acht de onder 1 en 2 tenlastegelegde feiten bewezen op grond van de inhoud van de volgende bewijsmiddelen:
a. de bekennende verklaring van verdachte, afgelegd tijdens de zitting van 13 januari 2011 ;
b. de aangifte van 27 oktober 2009 namens SaBeWa ;
c het proces-verbaal verhoor aangever SaBeWa van 2 maart 2010 ;
d. het uittreksel uit het handelsregister van de Kamers van Koophandel van 26 oktober
2009 betreffende de inschrijving per 9 september 2008 van de publiekrechtelijke
rechtspersoon:Gemeenschappelijke regeling samenwerkingsverband belastingen en
waardebepaling (SaBeWa), M.A. de Ruijterlaan 2, 4461 MA Goes ;
e het proces-verbaal van bevindingen Gesprek 02/02/2010 SaBeWa van 1 maart 2010 ;
f. het proces-verbaal verhoor getuige [getuige] van 11 november 2010 ;
g. het proces-verbaal van bevindingen Onderzoek bankrekeningen van [verdachte] van 17 december 2009 ;
h. het proces-verbaal van bevindingen Aanvullend onderzoek bankrekeningen [verdachte] van 7 januari 2010 ;
De rechtbank acht de onder 3 en 4 tenlastegelegde feiten bewezen op grond van de inhoud van de volgende bewijsmiddelen:
i. de verklaring van verdachte, afgelegd tijdens de zitting van 13 januari 2011 ;
j. de aangifte van 10 november 2009 namens de gemeente Goes ;
k. het als bijlage bij het aanvullende proces-verbaal van 3 december 2010 gevoegde memo van 3 december 2010 van de afdeling Financiën van de gemeente Goes ;
l. het aanvullende proces-verbaal van 16 december 2010 ;
De rechtbank acht het onder 5 tenlastegelegde feit bewezen op grond van de inhoud van de volgende bewijsmiddelen:
m. de bekennende verklaring van verdachte, afgelegd tijdens de zitting van 13 januari 2011 ;
n. het proces-verbaal van bevindingen Onderzoek bankrekeningen van [verdachte] van 17 december 2009 ,
o. het proces-verbaal van bevindingen Witwassen van uit misdrijf afkomstig geld van 2 maart 2010 .
Nadere (bewijs)overwegingen.
t.a.v. de feiten 3 en 4
De verdachte heeft ter terechtzitting - net als tijdens zijn verhoor bij de politie - verklaard dat hij zich zijn frauduleuze handeling bij de gemeente Goes niet meer kan herinneren. Hij heeft echter niet ontkend dat hij omstreeks 26 april 2006 een storting van 593 euro op zijn bankrekening heeft gekregen en dat niemand anders van het toenmalig bureau belastingen van de gemeente Goes zijn bankrekeningnummer kende, zodat het niet anders kan zijn dan dat hij die storting zelf heeft gedaan.
t.a.v. feit 5
Verdachte zal worden vrijgesproken van het onderdeel “tot een totaal van 86.403,25 euro” aangezien niet is bewezen dat het bedrag van 593 euro van de oplichting op 26 april 2006 in de periode van 31 december 2006 tot en met 27 oktober 2009 door verdachte is besteed.
De bewijsmiddelen zijn slechts gebruikt ten aanzien van het feit waarop zij in het bijzonder betrekking hebben.
De onder d en k genoemde andere geschriften zijn slechts gebruikt in verband met de inhoud van de overige genoemde bewijsmiddelen.
4.4 De bewezenverklaring
De rechtbank acht wettig en overtuigend bewezen dat verdachte
1.
in de periode van 1 januari 2007 tot en met 27 oktober 2009 te Goes, meermalen, telkens een of meer lijsten/uitdraaien van computerbestanden van de afdeling invordering van het Samenwerkingsverband Belastingen en Waardebepaling (SaBeWa) waarin onder andere opgenomen bestanden van terugbetalingen van gemeentelijke belastingen aan inwoners van de bij dat samenwerkingsverband aangesloten gemeenten, - zijnde die bestanden lijsten/uitdraaien geschriften die bestemd waren om tot bewijs van enig feit te dienen - heeft vervalst, immers heeft verdachte telkens valselijk op een of meerdere plaatsen in/op die bestanden lijsten/uitdraaien de/een daarop/daarin vermelde bankrekeningnummer(s) vervangen door een van zijn bankrekeningnummers (als zijnde het rekeningnummer waarop (een) terugbetaling(en) moest(en) worden gestort), zulks telkens met het oogmerk om die geschriften als echt en onvervalst te gebruiken of door anderen te doen gebruiken, terwijl hij, verdachte, als ambtenaar van (die publiekrechtelijke rechtspersoon) Samenwerkingsverband Belastingen en Waardebepaling (SaBeWa), telkens gebruik heeft gemaakt van die lijsten/uitdraaien van die computerbestanden, zijnde een middel hem door zijn ambt geschonken;
2.
in de periode van 1 januari 2007 tot en met 27 oktober 2009 te Goes, meermalen, telkens met het oogmerk om zich en/of (een) ander(en) wederrechtelijk te bevoordelen door een of meer listige kunstgrepen, de Bank Nederlandse Gemeenten (BNG) en het Samenwerkingsverband Belastingen en Waardebepaling (SaBeWa), en de gemeenten Goes en/of Borsele en/of Kapelle en/of Tholen, telkens heeft bewogen tot de afgifte van een of meer geldbedrag(en) (tot een totaal
van 85.810,25 euro, hebbende verdachte (telkens) met vorenomschreven oogmerk – zakelijk weergegeven - valselijk en listiglijk en bedrieglijk en in strijd met de waarheid op/in (lijsten/uitdraaien van computerbestanden van de afdeling invordering van dat Samenwerkingsverband Belastingen en Waardebepaling (SaBeWa), waarin (onder andere) telkens opgenomen een bestand van terugbetalingen van gemeentelijke belastingen aan inwoners van de bij dat samenwerkingsverband aangesloten gemeenten, een of meer daarop/daarin vermelde bankrekeningnummers vervangen door een van zijn, verdachte's, bankrekeningnummers (als zijnde het rekeningnummer waarop een terugbetaling moest worden gestort), waardoor die Bank Nederlandse Gemeenten (BNG) en dat Samenwerkingsverband Belastingen en Waardebepaling (SaBeWa) en de gemeenten Goes en/of Borsele en/of Kapelle en/of Tholen telkens werden bewogen tot bovenomschreven afgifte terwijl hij, verdachte, als ambtenaar van (die publiekrechtelijke rechtspersoon) Samenwerkingsverband Belastingen en Waardebepaling (SaBeWa) telkens gebruik heeft gemaakt van die lijsten/uitdraaien van die computerbestanden, zijnde een middel hem door zijn ambt geschonken;
3.
op 26 april 2006, te Goes, een computerbestand van het (toenmalige) bureau belastingen van de gemeente Goes - zijnde dat bestand een geschrift dat bestemd was om tot bewijs van enig feit te dienen - heeft vervalst, immers heeft verdachte valselijk in dat bestand een /daarin vermeld rekeningnummer vervangen door een van zijn bankrekeningnummers, zulks met het oogmerk om dat geschrift als echt en onvervalst te gebruiken of door anderen te doen gebruiken, terwijl hij, verdachte, als ambtenaar van die gemeente Goes gebruik heeft gemaakt van dat computerbestand, zijnde een middel hem door zijn ambt geschonken;
4.
op 26 april 2006, met het oogmerk om zich en/of (een) ander(en) wederrechtelijk te bevoordelen door listige, de gemeente Goes heeft bewogen tot de afgifte van een geldbedrag van 593,-- euro, hebbende verdachte met vorenomschreven oogmerk - zakelijk weergegeven - valselijk en listiglijk en bedrieglijk en in strijd met de waarheid in een computerbestand van het (toenmalige) bureau belastingen van de gemeente Goes, waarin (onder andere) opgenomen een bestanden van terugbetalingen van gemeentelijke belastingen van de gemeente Goes aan inwoners/bedrijven, een van de daarop vermelde bankrekeningnummers vervangen door een van zijn, verdachte's, bankrekeningnummers (als zijnde het bankrekeningnummer waarop een terugbetaling moest worden gestort), waardoor die gemeente Goes werd bewogen tot bovenomschreven afgifte, terwijl hij, verdachte, als ambtenaar van de gemeente Goes gebruik heeft gemaakt van dat computerbestand, zijnde een middel hem door zijn ambt geschonken;
5.
in de periode van 31 december 2006 tot en met 27 oktober 2009, in Nederland, en Groot Brittannië en de Filippijnen en Hong Kong, van het plegen van witwassen een gewoonte heeft gemaakt, immers heeft hij, verdachte telkens voorwerp(en), te weten een of meer geldbedrag(en) tot een aanmerkelijk geldbedrag), verworven, voorhanden gehad, overgedragen en/of omgezet door voor die geldbedragen vakantiereizen in Nederland en het buitenland te bekostigen en daarvan genots- en/of gebruiksgoederen te betalen, terwijl hij telkens wist dat bovenomschreven voorwerp(en) (geldbedrag(en) - onmiddellijk of middellijk – afkomstig waren uit enig misdrijf.
De rechtbank acht niet bewezen hetgeen meer of anders is ten laste gelegd. Verdachte zal daarvan worden vrijgesproken.
Taal- en/of schrijffouten
Voor zover in de tenlastelegging taal- en/of schrijffouten en/of kennelijke omissies voorkomen, zijn deze in de bewezenverklaring verbeterd. De verdachte is daardoor niet geschaad in de verdediging.
5 De strafbaarheid
Er zijn geen feiten of omstandigheden aannemelijk geworden die de strafbaarheid van de feiten uitsluiten. Dit levert de in de beslissing genoemde strafbare feiten op.
Verdachte is strafbaar omdat niet is gebleken van een omstandigheid die zijn strafbaarheid uitsluit.
6 De strafoplegging
6.1 De vordering van de officier van justitie
De officier van justitie vordert op grond van hetgeen zij bewezen acht aan verdachte op te leggen een gevangenisstraf van vier jaar, met aftrek van de tijd die verdachte in voorarrest heeft gezeten. Er is rekening gehouden met het feit dat verdachte op 9 oktober 1995 en op 12 november 2010 voor soortgelijke feiten is veroordeeld. De veroordeling van 9 oktober 1995 tot een gevangenisstraf van zes jaar betrof valsheid in geschrifte en verduistering in de periode van 1986 tot en met 1994 van ruim elf miljoen gulden bij zijn toenmalige werkgever. Na de gevangenisstraf is verdachte in het kader van een resocialiseringstraject bij de gemeente Goes en vervolgens bij SaBeWa gaan werken. Op die manier is hem de gelegenheid geboden om na de periode in de gevangenis terug te keren in de maatschappij. Verdachte heeft door zijn handelen misbruik gemaakt van het geschonken vertrouwen. Daar komt bij dat verdachte de feiten heeft gepleegd in zijn functie van ambtenaar. Voorts is van betekenis dat verdachte zich gedurende een lange periode, op geraffineerde wijze en op grote schaal, belastinggeld heeft toegeëigend en dat uitsluitend met het doel daar zelf persoonlijk beter van te worden.
6.2 Het standpunt van de verdediging
De verdediging heeft gepleit voor een taakstraf en een geheel voorwaardelijke gevangenisstraf. Er is namelijk gebleken dat de vereiste interne controle bij de gemeente Goes en bij SaBeWa op de werkzaamheden van verdachte heeft gefaald. Op die manier is verdachte in de gelegenheid gesteld om frauduleuze boekingen te (blijven) doen. De gemeente Goes was op de hoogte van de strafrechtelijke veroordeling in 1995 en toch is er voor gekozen om hem te belasten met de inning van gemeentelijke belastingen. Onduidelijk is ook of de gemeente Goes de opvolgend werkgever SaBeWa over het verleden van verdachte heeft geïnformeerd. Verdachte is dan ook op velerlei manieren de gelegenheid geboden om te frauderen. Volgens verdachte was zijn slechte financiële situatie de aanleiding en ook speelde de minder goede verstandverhouding met zijn leidinggevende bij SaBeWa een rol. Hierdoor heeft hij deels uit rancune gehandeld. Het geld is onder andere geschonken aan in het buitenland wonende vrienden en vriendinnen.
6.3 Het oordeel van de rechtbank
De straf die aan de verdachte wordt opgelegd, is gegrond op de ernst van de feiten, de omstandigheden waaronder de feiten zijn begaan en de persoon en de persoonlijke omstandigheden van de verdachte. In dat verband overweegt de rechtbank het volgende.
Vertrouwen in het openbaar bestuur is een belangrijke pijler van de rechtstaat. Aan personen die werkzaam zijn bij de overheid worden dan ook terecht hoge eisen gesteld. Een van de eisen is dat ambtenaren integer handelen. Tegen ambtenaren die welbewust en voor eigen gewin dit vertrouwen schaden, moet passend strafrechtelijk worden opgetreden.
In deze zaak heeft verdachte als ambtenaar tijdens het dienstverband bij de gemeente Goes op 26 april 2006 eenmaal valsheid in geschrift gepleegd en de gemeente Goes voor een bedrag van € 593 opgelicht. Hij was toen werkzaam bij het bureau Belastingen van de afdeling Financiën van de gemeente Goes. Verder heeft hij zich tijdens het dienstverband bij SaBeWa gedurende een periode van jaren meermalen schuldig gemaakt aan valsheid in geschrift en oplichting. SaBeWa verzorgt de heffing en inning van de aanslagen gemeentelijke belastingen van de gemeenten Goes, Kapelle, Borsele en Tholen. Verdachte was werkzaam op de afdeling Invordering/Inning waar de aanslagen financieel worden verwerkt. De werkwijze van verdachte richtte zich op de aan belastingplichtigen uit te keren verminderingen of terugbetalingen. Als bleek dat het bankrekeningnummer van een belastingplichtige niet bekend was, vulde verdachte zijn eigen bankrekeningnummer in. Hij vervalste aldus uitdraaien van computerbestanden en deze uitdraaien waren de basis van de betaallijsten in de computer. Nadat de betaallijsten waren gecontroleerd en de betreffende bedragen door de bank waren uitbetaald, verwijderde verdachte zijn bankrekeningnummer.
Op deze wijze is 268 keer geld overgeboekt naar drie bankrekeningen van verdachte tot een totaalbedrag van € 85.810,25. Verdachte heeft genoemd bedrag besteed, onder andere op de Filippijnen, in Engeland en Hongkong. Ook heeft hij het geld uitgegeven aan het ontvangen van kennissen uit onder andere Mexico en Wit-Rusland.
De aanleiding voor de feiten is onder meer gelegen in een conflict dat verdachte in de beginperiode bij SaBeWa had met zijn leidinggevende. Het betrof een sollicitatie van een kennis van verdachte bij SaBeWa. Uit de verklaringen van verdachte blijkt dat verdachte toen weloverwogen heeft besloten te gaan frauderen.
Door dit handelen heeft verdachte het vertrouwen dat in hem als ambtenaar mocht worden gesteld – mede ten behoeve van zijn eigen positie – ernstig beschaamd en het vertrouwen dat in het maatschappelijk verkeer in de overheid moet kunnen worden gesteld schade toegebracht. Daarnaast heeft hij aanzienlijke financiële schade toegebracht aan SaBeWa. De rechtbank rekent het verdachte zwaar aan dat hij na een periode van jarenlange detentie in verband met soortgelijke feiten, opnieuw en weloverwogen tot het plegen van de strafbare feiten is overgegaan. Daar komt bij dat hij dit heeft gedaan bij werkgevers die hem in het kader van een resocialisatietraject een kans hebben geboden om als ex-gedetineerde een nieuwe start in de maatschappij te maken. Dat werkgevers hiertoe besluiten, is lovenswaardig en het is dan ook zeer kwalijk dat verdachte op deze manier met de hem geboden kans is omgegaan. In dit verband is overigens wel opmerkelijk dat verdachte, gelet op zijn strafrechtelijk verleden, zowel bij de gemeente Goes als bij SaBeWa in een functie werkzaam is geweest waarin hij tot deze feiten heeft kunnen komen. Ook is opvallend dat de interne controle op het handelen van medewerkers van de betreffende financiële afdelingen van de werkgevers kennelijk ernstig te kort is geschoten. Bij de gemeente Goes ging het weliswaar om een eenmalige betaling maar bij SaBeWa is sprake geweest van het plegen van strafbare feiten gedurende een jarenlange periode, zonder dat dit bij interne controles aan het licht is gekomen. Het is slechts dankzij de oplettendheid van de directe collega van verdachte dat er een verdenking tegen hem is ontstaan.
In het nadeel van verdachte weegt zijn strafblad waaruit blijkt dat hij op 9 oktober 1995 tot een gevangenisstraf van zes jaar is veroordeeld wegens valsheid in geschrift en verduistering in de periode van 1986 tot en met 1994 tot een bedrag van ruim elf miljoen gulden bij zijn toenmalige werkgever. Voorts heeft de rechtbank acht geslagen op een over verdachte uitgebracht advies van Reclassering Nederland waarin onder meer is vermeld dat verdachte erg calculerend over komt en een straf als een risico van het vak lijkt te zien.
Valsheid in geschrift, oplichting en witwassen zijn ernstige delicten. De positie van ambtenaren is een onderwerp dat bij herhaling in het publieke debat aan de orde wordt gesteld en altijd is de conclusie dat ambtenaren integer moeten zijn en dat de samenleving er op moet kunnen vertrouwen dat een ambtenaar zijn positie niet misbruikt ten behoeve van zijn privébelang. De aard en ernst van de bewezen verklaarde feiten, alsmede de omstandigheden waaronder deze zijn begaan, rechtvaardigen naar het oordeel van de rechtbank oplegging van een onvoorwaardelijke gevangenisstraf van substantiële duur. Alles afwegend wordt na te noemen straf passend en geboden geacht.
7 De benadeelde partij
De benadeelde partij gemeente Goes vordert een schadevergoeding van € 593,00 voor feiten 3 en 4.
De benadeelde partij SaBeWa vordert een schadevergoeding van € 87.363,20 voor feiten 1 en 2. Het betreft een bedrag van € 85.810,25, vermeerderd met een bedrag van € 1.552,95 aan kosten van rechtsbijstand.
7.1 Het standpunt van de officier van justitie
De officier van justitie vindt dat de vorderingen toewijsbaar zijn, onder oplegging van de schadevergoedingsmaatregel.
7.2 Het standpunt van de verdediging
De verdediging heeft zich, behalve ten aanzien van de kosten van rechtsbijstand, gerefereerd aan het oordeel van de rechtbank. Over genoemde kosten heeft de verdediging gesteld dat deze onredelijk hoog zijn.
7.3 Het oordeel van de rechtbank
De rechtbank is van oordeel dat de door de gemeente Goes en SaBeWa geleden schade een rechtstreeks gevolg is van de betreffende bewezen verklaarde feiten en acht verdachte aansprakelijk voor die schade. Het gevorderde is voldoende aannemelijk gemaakt zodat de vorderingen zullen worden toegewezen. Dit geldt ook voor de kosten van rechtsbijstand aangezien die kosten, gelet op het belang van de zaak, niet onredelijk zijn.
De rechtbank ziet, gegeven het feit dat de benadeelde partijen overheidsinstellingen zijn, geen aanleiding de schadevergoedingsmaatregel op te leggen.
8 De wettelijke voorschriften
De beslissing berust op de artikelen 44, 57, 63, 225, 326 en 420ter van het Wetboek van Strafrecht.
9 De beslissing
De rechtbank:
Bewezenverklaring
- verklaart het onder 1, 2, 3, 4 en 5 ten laste gelegde bewezen, zodanig als hierboven onder 4.4 is omschreven;
- spreekt verdachte vrij van wat meer of anders is ten laste gelegd;
Strafbaarheid
- verklaart dat het bewezen verklaarde de volgende strafbare feiten oplevert:
1. valsheid in geschrift, terwijl hij als ambtenaar bij het begaan van het feit gebruik maakt van een middel hem door zijn ambt geschonken, meermalen gepleegd;
2. oplichting, terwijl hij als ambtenaar bij het begaan van het feit gebruik maakt van een middel hem door zijn ambt geschonken, meermalen gepleegd;
3. valsheid in geschrift, terwijl hij als ambtenaar bij het begaan van het feit gebruik maakt van een middel hem door zijn ambt geschonken;
4. oplichting, terwijl hij als ambtenaar bij het begaan van het feit gebruik maakt van een middel hem door zijn ambt geschonken;
5. een gewoonte maken van witwassen.
- verklaart verdachte strafbaar;
- veroordeelt verdachte tot gevangenisstraf voor de duur van twee jaar, met aftrek van de tijd die verdachte in voorlopige hechtenis heeft doorgebracht;
Benadeelde partijen
- veroordeelt verdachte tot betaling aan de benadeelde partij gemeente Goes, M.A. de Ruijterlaan 2, 4461 GE Goes van € 593,00 wegens de schade door feiten 3 en 4 geleden;
- veroordeelt verdachte in de kosten van de benadeelde partij tot nu toe gemaakt en ten behoeve van de tenuitvoerlegging nog te maken, tot op heden begroot op nihil;
- veroordeelt verdachte tot betaling aan de benadeelde partij de publiekrechtelijke rechtspersoon Samenwerkingsverband Belastingen en Waardebepaling, Postbus 2048, 4460 MA Goes van € 85,810,25 wegens de schade door feiten 1 en 2 geleden;
- veroordeelt verdachte in de kosten van de benadeelde partij tot nu toe gemaakt en ten behoeve van de tenuitvoerlegging nog te maken, tot op heden begroot op nihil;
- veroordeelt verdachte in de kosten die de benadeelde partij ter zake van rechtsbijstand heeft gemaakt, te weten € 1.552,95.
Dit vonnis is gewezen door mr. Nomes, voorzitter, mr. Vos en mr. Van Steenbergen, rechters, in tegenwoordigheid van Francke, griffier, en is uitgesproken ter openbare terechtzitting op 27 januari 2011.
Mr. Van Steenbergen is buiten staat het vonnis te tekenen.
De griffier is buiten staat het vonnis te tekenen.