vonnis
RECHTBANK MIDDELBURG
62584 / HA ZA 08-20215 april 2009
Sector civiel recht
zaaknummer / rolnummer: 62584 / HA ZA 08-202
1. [eiserin conventie, verweerder in reconventie sub 1],
2. [eiseres in conventie, verweerder in reconventie sub 2],
beiden wonende te Zoutelande,
eisers in conventie,
verweerders in reconventie,
advocaat mr. E.H.A. Schute te Serooskerke
[gedaagde in conventie, eiseres in reconventie],
wonende te Zoutelande,
gedaagde in conventie,
eiseres in reconventie,
advocaat mr. drs. S.A.P. van den Berg te 's-Gravenhage.
Partijen zullen hierna [eisers in conventie, verweerders in reconventie] en [gedaagde in conventie, eiseres in reconventie] genoemd worden.
De procedure
Het verloop van de procedure blijkt uit:
het tussenvonnis van 9 juli 2008
het proces-verbaal van comparitie van partijen d.d. 9 december 2008,
de conclusie van antwoord in reconventie.
Ten slotte is vonnis bepaald.
De feiten
[gedaagde in conventie, eiseres in reconventie] is sinds 24 juni 1998 eigenaresse van het perceel grond met woning aan de [adres] te Zoutelande.
2.2. [eisers in conventie, verweerders in reconventie] is sinds 2002 eigenaar van het perceel [adres] te Zoutelande. Op dit perceel staan twee woningen. Een van de woningen is bestemd voor permanente bewoning – daarin woont [eisers in conventie, verweerders in reconventie] – en de andere woning voor recreatieve bewoning.
2.3. De percelen van partijen grenzen aan elkaar.
2.4. Op 29 maart 2007 heeft [eisers in conventie, verweerders in reconventie] de grens tussen beide percelen laten vaststellen door het Kadaster. De kadastrale grens bevindt zich op een afstand van ongeveer 40 centimeter van de erfafscheiding tussen de percelen. Hieruit volgt dat [gedaagde in conventie, eiseres in reconventie] een strook grond van ongeveer 40 centimeter van [eisers in conventie, verweerders in reconventie] in gebruik heeft als tuin (hierna: de strook grond).
Het geschil
in conventie
[eisers in conventie, verweerders in reconventie] vordert - samengevat – uitvoerbaar bij voorraad dat
zal worden verklaard dat de eigendomsgrens tussen de percelen van partijen loopt conform de grens zoals aangegeven in de overgelegde kadastrale tekening d.d. 29 maart 2007,
[gedaagde in conventie, eiseres in reconventie] zal worden veroordeeld om binnen drie weken na de uitspraak al hetgeen zij op de grond van [eisers in conventie, verweerders in reconventie] heeft geplaatst en/of geplant respectievelijk heeft doen plaatsen en/of planten, zoals de erfafscheiding, heesters, planten, een schuurtje, een rozenboog, te verwijderen, met veroordeling van Dekkers-Stroo tot betaling van een dwangsom van € 500,-- voor iedere dag dat zij na de gestelde termijn in gebreke blijft om aan het haar gegeven bevel te voldoen,
met veroordeling van [gedaagde in conventie, eiseres in reconventie] in de proceskosten.
3.2. [eisers in conventie, verweerders in reconventie] stelt daartoe dat [gedaagde in conventie, eiseres in reconventie] in de periode vanaf medio 1998 tot 2002 zich de strook grond van [eisers in conventie, verweerders in reconventie] heeft toegeëigend. [gedaagde in conventie, eiseres in reconventie] is te kwader trouw; zij heeft de erfafscheiding eenzijdig verplaatst en de grond van [eisers in conventie, verweerders in reconventie] onrechtmatig in gebruik genomen. De termijn voor verjaring is nog niet verstreken.
3.3. [gedaagde in conventie, eiseres in reconventie] voert verweer. [gedaagde in conventie, eiseres in reconventie] of (wijlen) haar echtgenoot hebben de erfafscheiding niet verplaatst. Zij beroept zich op verjaring van de rechtsvordering van [eisers in conventie, verweerders in reconventie]. De heer [betrokkene], de rechtsvoorganger en grootvader van partij [eisers in conventie, verweerders in reconventie], heeft vóór 1984 een erfafscheiding van hout en rietmatten op een betonrand aangebracht. Toen zij de woning in 1998 verkreeg, werd de tuin van hun woning afgescheiden van de tuin van [adres] door deze lage constructie van hout en rietmatten op een betonnen rand. Deze betonnen rand liep destijds door tot aan de hoek van het zomerhuis en was op die hoek aan de bakstenen muur bevestigd. De echtgenoot van [gedaagde in conventie, eiseres in reconventie] heeft de lage erfafscheiding ter hoogte van het zomerhuis vervangen door hoge schuttingdelen. Deze hoge schuttingdelen zijn geplaatst op dezelfde betonnen rand waarop daarvoor het verwijderde deel van de afscheiding van hout en rietmatten was bevestigd. [gedaagde in conventie, eiseres in reconventie] heeft van de toenmalige eigenaren over het vervangen van de erfafscheiding nimmer protesten vernomen. Sinds het plaatsen van de betonnen rand hebben de achtereenvolgende eigenaren en bewoners van [adres] en 3 de grond aan weerzijden van de erfafscheiding voor zichzelf als tuin gehouden.
Overigens bevindt het schuurtje (of tuinhuis) van [gedaagde in conventie, eiseres in reconventie] zich op een afstand van 0,38 meter van de gevel van het zomerhuisje en staat in elk geval op de grond van [gedaagde in conventie, eiseres in reconventie].
De noodzaak en wenselijkheid van een uitvoerbaarbijvooraadverklaring van het vonnis wordt betwist, omdat de huidige situatie al lange tijd bestaat en geen acute problemen oplevert.
in reconventie
3.4. [gedaagde in conventie, eiseres in reconventie] vordert - samengevat - veroordeling van [eisers in conventie, verweerders in reconventie] tot
- het vervangen van het doorzichtige glas in de ramen van het zomerhuis die uitzicht bieden op de tuin van [gedaagde in conventie, eiseres in reconventie] door ondoorzichtig glas, althans tot het duurzaam ondoorzichtig maken van bedoelde ramen, en het duurzaam onmogelijk maken het raam te openen dat zich op de bovenverdieping van het zomerhuis bevindt,
- het verwijderen van de aarde waarmee zij hun perceel hebben opgehoogd, althans tot het treffen van zodanige maatregelen als de rechtbank geraden voorkomen teneinde de wateroverlast te voorkomen die [gedaagde in conventie, eiseres in reconventie] als gevolg van de ophoging lijdt,
dit alles binnen dertig dagen na betekening van het vonnis en op verbeurte van een dwangsom van € 500,-- voor iedere dag of een deel daarvan dat [eisers in conventie, verweerders in reconventie] daarin in gebreke blijft en vermeerderd met de kosten van het geding.
3.5. [gedaagde in conventie, eiseres in reconventie] stelt ter onderbouwing van haar vorderingen het volgende. [eisers in conventie, verweerders in reconventie] heeft in maart/april 2004 toegezegd dat hij het raam op de bovenverdieping gesloten zou houden en het glas ondoorzichtig zou maken. [eisers in conventie, verweerders in reconventie] is deze afspraak ondanks schriftelijke aanmaning niet nagekomen. In maart 2004 en februari 2007 heeft [eisers in conventie, verweerders in reconventie] een deel van zijn tuin ter hoogte van de grens tussen beide percelen 25 tot 30 centimeter opgehoogd met aarde. Sindsdien ondervindt [gedaagde in conventie, eiseres in reconventie] aan haar zijde van de erfgrens regelmatig wateroverlast. [gedaagde in conventie, eiseres in reconventie] heeft [eisers in conventie, verweerders in reconventie] herhaaldelijk tevergeefs verzocht de overlast te voorkomen.
3.6. [eisers in conventie, verweerders in reconventie] voert verweer. De vordering van [gedaagde in conventie, eiseres in reconventie] ten aanzien van het raam is verjaard, omdat dat raam er is sinds 1951. [eisers in conventie, verweerders in reconventie] heeft nimmer toegezegd dat hij het raam gesloten zou houden en dat het glas ondoorzichtig zou worden gemaakt. [eisers in conventie, verweerders in reconventie] heeft zijn tuin nimmer verhoogd. Alle percelen in de straat waar partijen hun huizen hebben, hebben enige last van water; de grond loopt wat af. Ter voorkoming van wateroverlast is door de gemeente een drain gelegd onder de weg langs de tuinen. Deze drain eindigt aan het eind van de straat in een grindbak.
De beoordeling
in conventie
Uit de kadastrale opmeting van 29 maart 2007 blijkt dat de strook grond behoort tot het perceel van [eisers in conventie, verweerders in reconventie]. Tussen partijen staat vast dat [gedaagde in conventie, eiseres in reconventie] de strook grond in bezit heeft alsof zij de rechthebbende daarvan is. [gedaagde in conventie, eiseres in reconventie] beroept zich op verkrijgende dan wel bevrijdende verjaring. [eisers in conventie, verweerders in reconventie] betwist de verjaring. Nu [gedaagde in conventie, eiseres in reconventie] zich beroept op de rechtsgevolgen van de verjaring, rust op haar de bewijslast.
[gedaagde in conventie, eiseres in reconventie] heeft erkend dat zij de erfafscheiding heeft vervangen in de periode 1998/2002. Nu tussen partijen niet in geschil is dat de nieuwe erfafscheiding is geplaatst op een betonrand, is van belang of de rechtsvoorganger van [eisers in conventie, verweerders in reconventie], de heer [b[eisers in conventie, verweerders in reconventie], vóór 1984 deze betonrand heeft aangebracht. Als het laatste vast zou komen te staan, dan vloeit hieruit voort dat [gedaagde in conventie, eiseres in reconventie] de erfafscheiding niet heeft verplaatst, alsmede dat de erfafscheiding al meer dan twintig jaar zo is geweest en dat dan sprake is van verjaring.
4.2. De rechtbank zal [gedaagde in conventie, eiseres in reconventie] opdragen te bewijzen dat de rechtsvoorganger van [eisers in conventie, verweerders in reconventie], de heer [b[eisers in conventie, verweerders in reconventie], vóór 1984 een betonrand heeft aangebracht ter plaatse van de huidige erfafscheiding.
in reconventie
4.3. [gedaagde in conventie, eiseres in reconventie] vordert nakoming van de door haar gestelde toezegging van [eisers in conventie, verweerders in reconventie]. Ter onderbouwing van de toezegging legt [gedaagde in conventie, eiseres in reconventie] haar brief d.d. 2 april 2007 over. Ook al zou de toezegging komen vast te staan, dan kan een enkele toezegging zonder nadere onderbouwing, die ontbreekt, niet leiden tot een rechtens afdwingbare vordering. Nu [gedaagde in conventie, eiseres in reconventie] te weinig heeft gesteld voor een rechtens afdwingbare vordering, kan de eerste vordering niet worden toegewezen.
4.4. De tweede vordering in reconventie ziet op wateroverlast waarvan [gedaagde in conventie, eiseres in reconventie] stelt dat die veroorzaakt wordt door ophoging van de tuin door [eisers in conventie, verweerders in reconventie]. [eisers in conventie, verweerders in reconventie] heeft dat gemotiveerd betwist. De rechtbank zal [gedaagde in conventie, eiseres in reconventie] toelaten tot het bewijs dat de wateroverlast in haar tuin wordt veroorzaakt door de ophoging van zijn tuin door [eisers in conventie, verweerders in reconventie].
in conventie en in reconventie
4.5. De rechtbank houdt iedere verdere beslissing aan.
De beslissing
De rechtbank
in conventie en in reconventie
draagt [gedaagde in conventie, eiseres in reconventie] op te bewijzen dat:
de rechtsvoorganger van [eisers in conventie, verweerders in reconventie], de heer [b[eisers in conventie, verweerders in reconventie], vóór 1984 een betonrand heeft aangebracht ter plaatse van de huidige erfafscheiding;
de wateroverlast in haar tuin wordt veroorzaakt door de ophoging van zijn tuin door [eisers in conventie, verweerders in reconventie].
bepaalt dat, indien [gedaagde in conventie, eiseres in reconventie] het bewijs door middel van het doen horen van getuigen wil leveren, het getuigenverhoor zal plaatsvinden op de terechtzitting van mr. N. van der Ploeg-Hogervorst in het gerechtsgebouw te Middelburg aan Kousteensedijk 2 op donderdag 16 juli 2009 om 10.15 uur,
bepaalt dat de partij die op genoemd tijdstip niet kan verschijnen, binnen twee weken na de datum van dit vonnis schriftelijk en gemotiveerd aan de rechtbank - ter attentie van de roladministratie van de sector civiel - om een nadere dag- en uurbepaling dient te vragen onder opgave van de verhinderdata van alle partijen in de drie maanden volgend op genoemde datum,
bepaalt dat [gedaagde in conventie, eiseres in reconventie], indien zij het bewijs niet door het doen horen van getuigen wil leveren maar door overlegging van bewijsstukken en / of door een ander bewijsmiddel, zij dit binnen twee weken na de datum van deze uitspraak schriftelijk aan de rechtbank - ter attentie van de roladministratie van de sector civiel - en aan de wederpartij moet opgeven,
houdt iedere verdere beslissing aan.
Dit vonnis is gewezen door mrs. E.K. van der Lende-Mulder Smit, N. van der Ploeg-Hogervorst en H.K.N. Vos en in het openbaar uitgesproken op 29 april 2009.