ECLI:NL:RBMID:2006:AZ1157

Rechtbank Middelburg

Datum uitspraak
9 maart 2006
Publicatiedatum
5 april 2013
Zaaknummer
51399 KG 06-26
Instantie
Rechtbank Middelburg
Type
Uitspraak
Rechtsgebied
Civiel recht
Procedures
  • Kort geding
Vindplaatsen
  • Rechtspraak.nl
AI samenvatting door LexboostAutomatisch gegenereerd

Onrechtmatige concurrentie en geheimhoudingsbeding in arbeidsovereenkomst

In deze zaak, behandeld door de Rechtbank Middelburg op 9 maart 2006, vorderde ADT Security Services B.V. (hierna: ADT) in kort geding dat [gedaagde in conventie, eiser in reconventie sub 1] werd veroordeeld tot nakoming van een geheimhoudingsbeding en dat hij werd verboden om zaken te doen met klanten van ADT. ADT stelde dat [gedaagde in conventie, eiser in reconventie sub 1] onrechtmatig had gehandeld door klanten van ADT te benaderen na zijn vertrek bij het bedrijf, waarbij hij gebruik maakte van vertrouwelijke informatie en klantenlijsten. ADT vorderde ook dat Secu4track B.V., de nieuwe werkgever van [gedaagde in conventie, eiser in reconventie sub 1], werd verboden gebruik te maken van het klantenbestand van ADT.

De rechtbank oordeelde dat er in de arbeidsovereenkomst tussen ADT en [gedaagde in conventie, eiser in reconventie sub 1] geen concurrentiebeding was opgenomen, waardoor [gedaagde in conventie, eiser in reconventie sub 1] in beginsel vrij was om in concurrentie met ADT te handelen. Echter, de rechtbank erkende dat er bijkomende omstandigheden konden zijn die de concurrentie onrechtmatig maakten. De rechtbank concludeerde dat er voldoende aanwijzingen waren dat [gedaagde in conventie, eiser in reconventie sub 1] onrechtmatig had gehandeld jegens ADT door klanten te benaderen zonder hen duidelijk te maken dat hij niet langer voor ADT werkte.

De voorzieningenrechter verbood [gedaagde in conventie, eiser in reconventie sub 1] om gedurende zes maanden zaken te doen met vier specifieke klanten van ADT en legde hem een dwangsom op voor elke overtreding. De vorderingen van ADT tegen Secu4track werden afgewezen, omdat niet was aangetoond dat Secu4track onrechtmatig had gehandeld. De rechtbank besloot ook dat de door ADT gelegde beslagen op de rekeningen van [gedaagde in conventie, eiser in reconventie sub 1] en Secu4track moesten worden opgeheven, met uitzondering van het beslag op de woning van [gedaagde in conventie, eiser in reconventie sub 1].

Uitspraak

RECHTBANK MIDDELBURG
Sector civiel recht, voorzieningenrechter
Vonnis van 9 maart 2006 in de zaak van:
Kort gedingnr.: 26/2006
de besloten vennootschap met beperkte aansprakelijkheid ADT Security Services B.V.,
kantoorhoudende te Capelle aan de IJssel,
eiseres in conventie,
gedaagde in reconventie,
procureur: mr. C.J. IJdema,
advocaat: mr. E. de Wind te Amsterdam,
tegen:
1. [gedaagde in conventie, eiser in reconvent[gedaagde in conventie, eiser in reconventie sub 1],
wonende te Sas van Gent, gemeente Terneuzen,
2. de besloten vennootschap met beperkte aansprakelijkheid Secu4track B.V.,
kantoorhoudende te Barendrecht,
gedaagden in conventie,
eisers in reconventie,
procureur: mr. K.P.T.G. Flos,
advocaat: mr. J.C.P. van Kollenburg.
1. Het verloop van het geding
Partijen worden verder aangeduid als ADT, [gedaagde in conventie, eiser in reconventie sub 1] en Secu4track.
Het dossier bevat de volgende processtukken:
- dagvaarding met bijlagen;
- brief d.d. 1 maart 2006 met producties zijdens ADT;
- brief d.d. 1 maart 2006 met producties zijdens [gedaagde in conventie, eiser in reconventie sub 1] en Secu4track, tevens houdende eis in reconventie;
- pleitaantekeningen zijdens beide partijen.
De zaak is behandeld ter terechtzitting van 2 maart 2006, waarvan proces-verbaal is opgemaakt.
2. De feiten
In conventie en in reconventie:
2.1. ADT is een aanbieder van elektronische beveiligingssystemen en maakt deel uit van een wereldwijd concern dat zowel particulieren als bedrijven bedient. Zij voorziet klanten onder andere van beveilingsinstallaties, welke door die klanten worden gehuurd. In het huurtarief zit een bijdrage voor de kosten van onderhoud en het aangesloten zijn op een meldkamer die door ADT wordt beheerd.
2.2. Secu4track is een directe concurrent van ADT, die grotendeels dezelfde activiteiten verricht, zich op hetzelfde marktsegment richt en evenals ADT actief is in onder meer Zeeland.
2.3. [gedaagde in conventie, eiser in reconventie sub 1] is tot 1 september 2005 in dienst geweest bij ADT, laatstelijk in de functie van beveilingsadviseur. Hij was hoofdzakelijk in de buitendienst werkzaam.
In zijn arbeidsovereenkomst is, voorzover van belang, het navolgende opgenomen:
“(…)
Geheimhouding De werknemer is gehouden tot geheimhouding over alles wat
de werkgever, haar zaken en de zaken van haar relaties betreft.
Ook na het einde van de dienstbetrekking loopt deze geheimhouding door. De aan de werknemer ter hand gestelde documenten en andere papieren, alsmede daarvan gemaakte
afschriften, door de werknemer of derden gemaakte aantekeningen enz. blijven of worden eigendom van de werkgever en dienen door de werknemer op eerste verzoek, en ten laatste bij het einde van de dienstbetrekking, aan de werkgever in ongeschonden staat te worden overhandigd.
(…).”
2.4. Met instemming van ADT is per 1 september 2005 op verzoek van [gedaagde in conventie, eiser in reconventie sub 1] een einde gekomen aan de tussen hen gesloten arbeidsovereenkomst. Bij beschikking van deze rechtbank, sector kanton-zitting te Terneuzen van 5 juli 2005 is de arbeidsovereenkomst per 1 september 2005 ontbonden.
Vervolgens is [gedaagde in conventie, eiser in reconventie sub 1] in dienst getreden bij Secu4track als verkoopleider.
2.5. Met daartoe verkregen verlof van de voorzieningenrechter te Amsterdam heeft ADT op 7 februari 2006 conservatoir beslag gelegd ten laste van [gedaagde in conventie, eiser in reconventie sub 1] onder de ABN AMRO bank te Amsterdam en op de aan hem toebehorende woning, staande en gelegen aan de [adres] te Sas van Gent.
Voorts heeft ADT op 7 februari 2006 met daartoe verkregen verlof van de voorzieningenrechter te Amsterdam conservatoir beslag gelegd ten laste van Secu4track onder de ABN AMRO bank te Amsterdam.
3. Het geschil
In conventie en in reconventie:
3.1. ADT vordert, kort samengevat en bij vonnis uitvoerbaar bij voorraad:
- [gedaagde in conventie, eiser in reconventie sub 1] te veroordelen tot nakoming van het geheimhoudingsbeding, zulks op straffe van verbeurte van een dwangsom;
- [gedaagde in conventie, eiser in reconventie sub 1] te verbieden zaken te doen met klanten van ADT, zulks op staffe van verbeurte van een dwangsom;
- [gedaagde in conventie, eiser in reconventie sub 1] te veroordelen om de door hem benaderde klanten van ADT schriftelijk te berichten over voornoemd verbod, alsmede dat hij onrechtmatig heeft gehandeld, zulks op straffe van verbeurte van een dwangsom;
- Secu4track te veroordelen om een lijst met namen van klanten waarmee [gedaagde in conventie, eiser in reconventie sub 1] contact heeft gehad af te geven, zulks op straffe van verbeurte van een dwangsom;
- Secu4track te verbieden gebruik te maken van het klantenbestand van ADT, zulks op straffe van verbeurte van een dwangsom;
- [gedaagde in conventie, eiser in reconventie sub 1] en Secu4track te veroordelen in de kosten van het geding.
ADT stelt daartoe dat [gedaagde in conventie, eiser in reconventie sub 1] gedurende de periode dat hij werkzaam was voor ADT veel kennis heeft opgedaan van de markt voor beveiligingsinstallaties, alsmede dat hij doorlopend met klanten van ADT in contact kwam. In strijd met het geheimhoudings-beding maakt hij gebruik van het klantenbestand van ADT voor zijn verkoop-werkzaamheden bij Secu4track.
Voorts stelt ADT dat [gedaagde in conventie, eiser in reconventie sub 1] onrechtmatig heeft gehandeld jegens ADT doordat er sprake is van onrechtmatige concurrentie.
Uit de overgelegde stukken blijkt dat vanuit de markt is verklaard dat [gedaagde in conventie, eiser in reconventie sub 1] stelselmatig klanten van ADT tegen de aflooptijd van hun overeenkomst met ADT benadert. Daarbij beschikt hij over alle gegevens van die klanten, waaronder de klantnummers, de afloopdata en telefoon- en faxnummers. [gedaagde in conventie, eiser in reconventie sub 1] weet die klanten vervolgens onder valse voorwendselen een nieuwe overeenkomst met Secu4track te laten sluiten, doordat hij verwarrende uitspraken doet over wie zijn werkgever is en over een mogelijk verband tussen ADT en Secu4track. Door op een dergelijke manier te handelen misbruikt [gedaagde in conventie, eiser in reconventie sub 1] het vertrouwen dat klanten van ADT de afgelopen jaren in hem als hun persoonlijke beveiligingsadviseur hebben gesteld. Verder gebruikt [gedaagde in conventie, eiser in reconventie sub 1] hierbij visitekaartjes van ADT die hij niet meer mag gebruiken. ADT heeft als gevolg van de handelwijze van [gedaagde in conventie, eiser in reconventie sub 1] een substantieel aantal opzeggingen van klanten ontvangen en haar bedrijfsdebiet wordt afgebroken.
Secu4track profiteert van het toerekenbare tekortkomen van [gedaagde in conventie, eiser in reconventie sub 1] in de nakoming van zijn verplichtingen uit het geheimhoudingsbeding en handelt daarmee onrechtmatig jegens ADT. Secu4track was is ieder geval sedert 16 januari 2006 op de hoogte van de handelwijze van [gedaagde in conventie, eiser in reconventie sub 1] en zij houdt klanten aan hun nieuwe overeenkomst.
Met betrekking tot de vordering in reconventie stelt ADT dat zij recht en belang heeft bij behoud van haar zekerheid. Voorts is er geen grond aanwezig voor opheffing van het gelegde beslag.
3.2. [gedaagde in conventie, eiser in reconventie sub 1] en Secu4track vorderen in reconventie, kort samengevat en bij vonnis uitvoerbaar bij voorraad, de door ADT gelegde beslagen op te heffen, met veroordeling van ADT in de kosten van het geding.
[gedaagde in conventie, eiser in reconventie sub 1] stelt daartoe dat er in de tussen hem en ADT gesloten arbeidsovereenkomst geen sprake was van een concurrentiebeding, zodat het geheimhoudingsbeding niet dusdanig kan worden opgerekt dat sprake is van een concurrentie- c.q. relatiebeding.
[gedaagde in conventie, eiser in reconventie sub 1] betwist dat sprake is van schending van de geheimhoudingsbepaling of van enig onrechtmatig handelen. Het staat hem als ex-werknemer in beginsel vrij om zijn ex-werkgever concurrentie aan te doen, tenzij sprake is van bijkomende omstandigheden die die concurrentie onrechtmatig maken. [gedaagde in conventie, eiser in reconventie sub 1] betwist dat van dergelijke bijkomende omstandigheden sprake is. In jurisprudentie is uitgemaakt dat het hebben van kennis van klanten van de ex-werkgever niet als vertrouwelijk kan worden aangemerkt. Verder betwist [gedaagde in conventie, eiser in reconventie sub 1] dat er sprake is van het duurzaam aantasten van het bedrijfsdebiet van ADT dan wel van misleiding van ADT en de benaderde klanten. Dit laatste geldt temeer nu ADT aan al haar klanten een brief heeft verzonden met de mededeling dat [gedaagde in conventie, eiser in reconventie sub 1] niet meer voor ADT werkzaam is. Eventuele onduidelijkheden bij klanten kunnen hem niet worden verweten. Voorts betwist [gedaagde in conventie, eiser in reconventie sub 1] dat hij in het bezit is van een uitgewerkt klantenbestand van ADT, evenals het bezit van visitekaartjes van ADT.
Secu4track betwist dat zij onrechtmatig heeft gehandeld jegens ADT. Er is geen sprake van onrechtmatig handelen van [gedaagde in conventie, eiser in reconventie sub 1] en voorts heeft Secu4track daarvan niet geprofiteerd. Er is sprake van een normale, concurrerende situatie waarbij sprake is van marktwerking.
[gedaagde in conventie, eiser in reconventie sub 1] en Secu4track betwisten dat sprake is van schade aan de zijde van ADT. Zelfs indien in enkele gevallen sprake zou zijn van onrechtmatig handelen, dan betekent dat niet dat alle opzeggingen het gevolg zijn van onrechtmatig handelen. Nu derhalve summierlijk de ondeugdelijkheid van de door ADT ingestelde vordering is gebleken, dient het beslag te worden opgeheven. Subsidiair geldt dat [gedaagde in conventie, eiser in reconventie sub 1] en ADT hiervoor voldoende zekerheid hebben aangeboden. [gedaagde in conventie, eiser in reconventie sub 1] en Secu4track worden ernstig beperkt door het gelegde beslag.
4. De beoordeling
In conventie:
4.1. Gelet op de stellingen van partijen over en weer en nu door [gedaagde in conventie, eiser in reconventie sub 1] is betwist dat hij in het bezit is van een uitgewerkt klantenbestand van ADT, is voorshands onvoldoende aannemelijk geworden dat een dergelijk bestand in zijn bezit is.
De omstandigheid dat [gedaagde in conventie, eiser in reconventie sub 1] kennis heeft van allerlei gegevens met betrekking tot klanten van ADT is een logisch gevolg van het feit dat hij voor ADT betrokken is geweest bij het werven van die klanten, alsmede dat hij gedurende de afgelopen tien jaar voornamelijk als buitendienstmedewerker de contacten met die klanten heeft onderhouden. Het hebben van kennis van deze klanten kan dan niet als vertrouwelijk gegeven worden aangemerkt.
Voorts is gesteld noch gebleken dat [gedaagde in conventie, eiser in reconventie sub 1] bij het benaderen van die klanten en het doen van een offerte gebruik heeft gemaakt van vertrouwelijke gegevens van ADT.
In het licht van het vorenstaande zal de vordering onder I in de dagvaarding dan ook worden afgewezen.
4.2. Vaststaat dat er in het kader van de arbeidsovereenkomst tussen ADT en [gedaagde in conventie, eiser in reconventie sub 1] geen concurrentiebeding was opgenomen. In beginsel staat het [gedaagde in conventie, eiser in reconventie sub 1] dan ook vrij om in vrije concurrentie met ADT zich te wenden tot potentiële klanten, waaronder ook vaste klanten van ADT. Dit kan evenwel anders zijn indien sprake is van bijkomende omstandigheden die de concurrentie ongeoorloofd maken.
Gelet op de overgelegde stukken en de stellingen van partijen is voorshands voldoende aannemelijk gemaakt dat er in een aantal gevallen sprake is van voormelde bijkomende omstandigheden die de concurrentie van [gedaagde in conventie, eiser in reconventie sub 1] jegens ADT onrechtmatig maken. Uit de overgelegde verklaringen van de heer en mevrouw [O.], de heer Van d[J.], mevrouw [J.] en mevrouw [B.] blijkt vooralsnog dat [gedaagde in conventie, eiser in reconventie sub 1] in de contacten met die klanten van ADT onvoldoende duidelijk heeft gemaakt dat hij niet meer bij ADT werkzaam was, alsmede dat zij een nieuw contract bij een concurrent van ADT, in plaats van met een andere meldkamer gelieerd aan ADT, aangingen als zij ingingen op het voorstel van [gedaagde in conventie, eiser in reconventie sub 1]. Deze klanten van ADT voelden zich allemaal om de tuin geleid door [gedaagde in conventie, eiser in reconventie sub 1].
Gelet op de door ADT verzonden brief en de omstandigheid dat ook aannemelijk is dat klanten van ADT zelf [gedaagde in conventie, eiser in reconventie sub 1] hebben benaderd en met hem mee over wilden stappen naar de concurrent, alsmede gelet op de omstandigheid dat het gebruikelijk is dat er maandelijks een aantal opzeggingen door ADT worden ontvangen, zijn naar voorlopig oordeel niet alle opzeggingen aan [gedaagde in conventie, eiser in reconventie sub 1] toe te rekenen. Naar voorlopig oordeel kan derhalve, buitenom voormelde vier klanten van ADT, niet geoordeeld worden dat ook bij alle andere door ADT ontvangen opzeggingen sprake is van onrechtmatige concurrentie jegens ADT.
Gelet op het voorgaande bestaat er derhalve geen grond voor toewijzing van het algemene verbod als gevorderd onder II in de dagvaarding, zodat dit zal worden afgewezen. Wel zal een dergelijk verbod worden toegewezen ten aanzien van voormelde vier klanten van ADT. De in dat kader gevorderde dwangsom zal worden gematigd en zal aan een maximum worden gebonden.
Aangezien op grond van het bovenoverwogene ten aanzien van voormelde vier klanten van ADT aannemelijk is dat [gedaagde in conventie, eiser in reconventie sub 1] in de contacten met die klanten ADT onrechtmatige concurrentie heeft aangedaan, zal de vordering onder III in de dagvaarding, op onderstaande wijze, ten opzichte van die klanten worden toegewezen, met dien verstande dat de gevorderde dwangsom zal worden gematigd en aan een maximum zal worden gebonden.
4.3. Ten aanzien van Secu4track is, gelet op de stellingen van partijen over en weer en de overgelegde stukken, onvoldoende aannemelijk gemaakt dat zij heeft geprofiteerd van de onrechtmatige handelwijze van [gedaagde in conventie, eiser in reconventie sub 1] en als gevolg daarvan onrechtmatig jegens ADT heeft gehandeld.
Secu4track is in ieder geval vanaf de ontvangst van de brief van ADT van 16 januari 2006 op de hoogte van de geschillen tussen ADT en [gedaagde in conventie, eiser in reconventie sub 1]. Uit de overgelegde stukken blijkt niet dat zij na die periode nog voormelde vier klanten van ADT aan hun overeenkomst met Secu4track heeft gehouden.
Voorts is door Secu4track ter zitting onweersproken gesteld dat [gedaagde in conventie, eiser in reconventie sub 1] zelfstandig werkt en zich daarbij aan de afspraak dient te houden dat hij een bepaald aantal potentiële klanten per week bezoekt en daarbij een bepaald aantal nieuwe klanten voor Secu4track werft.
Gesteld noch gebleken is verder dat Secu4track op de hoogte was van de onder 4.2. besproken handelwijze van [gedaagde in conventie, eiser in reconventie sub 1].
Gelet op het vorenstaande zullen de vorderingen onder IV en VI in de dagvaarding worden afgewezen.
In reconventie:
4.4. Blijkens het beslagrekest is door ADT verlof gevraagd en vervolgens ook beslag gelegd ter verzekering van verhaal van de door ADT geleden schade als gevolg van de onrechtmatige concurrentie die haar door [gedaagde in conventie, eiser in reconventie sub 1] is aangedaan.
Ingevolge hetgeen onder 4.2. is overwogen, is aannemelijk dat ten aanzien van vier klanten van ADT sprake was van onrechtmatige concurrentie door [gedaagde in conventie, eiser in reconventie sub 1]. Gelet hierop is summierlijk de deugdelijkheid van de vordering van ADT op grond waarvan beslag is gelegd, aangetoond. Er bestaat derhalve geen grond van algehele opheffing van het gelegde beslag.
Gelet op hetgeen reeds onder 4.2. is overwogen, is echter voorshands niet aannemelijk dat, buiten voornoemde vier klanten van ADT, alle andere door ADT ontvangen opzeggingen het gevolg zijn van onrechtmatige concurrentie van [gedaagde in conventie, eiser in reconventie sub 1] jegens ADT. Tegen de achtergrond van het voorgaande en de wijze van berekening van de schade door ADT, is naar voorlopig oordeel geen sprake van schade ter hoogte van het in het beslagrekest begrote bedrag. De schade van ADT zal vooralsnog in redelijkheid worden vastgesteld op € 40.000,00 inclusief rente en kosten.
Er is beslag gelegd onder [gedaagde in conventie, eiser in reconventie sub 1] op een spaarrekening, op zijn woning en op zijn betaalrekening. Volgens [gedaagde in conventie, eiser in reconventie sub 1] is er sprake van een aanzienlijke overwaarde op die woning en een ruim positief saldo op zijn spaarrekening. Het voorgaande is door ADT onvoldoende weersproken. Gelet op hetgeen hierboven is overwogen, zal het beslag in redelijkheid worden beperkt tot dat op de woning van [gedaagde in conventie, eiser in reconventie sub 1]. Naar voorlopig oordeel biedt dat beslag voldoende zekerheid voor de vordering van ADT, zodat het beslag voor het overige zal worden opgeheven.
4.5. Ten aanzien van Secu4track is blijkens het beslagrekest door ADT verlof gevraagd en vervolgens ook beslag gelegd ter verzekering van verhaal voor de door haar geleden schade als gevolg van het profiteren van Secu4track van het onrechtmatig handelen van [gedaagde in conventie, eiser in reconventie sub 1].
Nu, gelet op hetgeen onder 4.3. is overwogen, voormelde vordering is afgewezen, is hiermee summierlijk de ondeugdelijkheid van het door ADT ingeroepen recht gebleken, zodat het op basis van die vordering gelegde beslag zal worden opgeheven.
In conventie en in reconventie:
4.6. Aangezien partijen over en weer in het ongelijk zijn gesteld zullen de proceskosten worden gecompenseerd zo dat iedere partij de eigen kosten draagt.
5. De beslissing
De voorzieningenrechter:
in conventie:
- verbiedt [gedaagde in conventie, eiser in reconventie sub 1] om gedurende een periode van zes maanden na betekening van dit vonnis op het gebied van advisering en verkoop van beveiligingsinstallaties op enigerlei wijze zaken te doen, direct of indirect, zelf of door derden, met de klanten [O.], [J.], Van der [W.] en [B.] van ADT, zulks op straffe van verbeurte van een dwangsom van € 500,00 per overtreding, met een maximum van € 25.000,00;
- veroordeelt [gedaagde in conventie, eiser in reconventie sub 1] om binnen één week na betekening van dit vonnis de door hem benaderde klanten van ADT, [O.], [J.], Van der [W.] en [B.] schriftelijk te berichten dat hij door de wijze waarop hij hen heeft benaderd onrechtmatig heeft gehandeld en dat hem een verbod is opgelegd om gedurende zes maanden op het gebied van beveiligingsinstallaties op enigerlei wijze zaken met hen te doen, zulks op straffe van verbeurte van een dwangsom van € 500,00 voor iedere dag dat [gedaagde in conventie, eiser in reconventie sub 1] daarmee in gebreke is, met een maximum van € 25.000,00;
- verklaart dit vonnis tot zover uitvoerbaar bij voorraad;
- compenseert de proceskosten zo dat iedere partij de eigen kosten draagt.
- wijst af hetgeen meer of anders is gevorderd;
in reconventie:
- heft de door ADT ten laste van [gedaagde in conventie, eiser in reconventie sub 1] op 7 februari 2006 gelegde beslagen op zijn betaal- en spaarrekening bij de ABN AMRO Bank op;
- heft de door ADT ten laste van Secu4track op 7 februari 2006 gelegde beslag onder de ABN AMRO Bank op;
- verklaart dit vonnis tot zover uitvoerbaar bij voorraad;
- compenseert de proceskosten zo dat iedere partij de eigen kosten draagt;
- wijst af hetgeen meer of anders is gevorderd;
Dit vonnis is gewezen door mr. H.A. Witsiers, voorzieningenrechter, en uitgesproken ter openbare terechtzit-ting van 9 maart 2006 in tegenwoordigheid van de griffier.
cb