ECLI:NL:RBMID:2003:AL7003

Rechtbank Middelburg

Datum uitspraak
1 juli 2003
Publicatiedatum
4 april 2013
Zaaknummer
118/2003
Instantie
Rechtbank Middelburg
Type
Uitspraak
Rechtsgebied
Civiel recht
Procedures
  • Kort geding
Rechters
  • B.J.R.P. Verhoeven
Vindplaatsen
  • Rechtspraak.nl
AI samenvatting door LexboostAutomatisch gegenereerd

Auteursrechtelijke geschil over de vertaling van 'Fats that heal, fats that kill' en publicatieverbod

In deze zaak, die op 1 juli 2003 door de Rechtbank Middelburg werd behandeld, vorderde Witsenburg Natural Products B.V. een verbod op de publicatie van het boek 'Heilzame Vetten, Dodelijke Vetten', dat een vertaling is van 'Fats that heal, fats that kill'. De eiseres stelde dat de auteursrechten op de Nederlandse vertaling aan haar waren overgedragen, terwijl de gedaagden, waaronder de rechtspersoon Ojibwa Deroeck b.v.b.a. en de vennootschap onder firma Special Health Products, betwistten dat de auteursrechten correct waren overgedragen. De voorzieningenrechter diende te beoordelen of de overeenkomst tussen United Ideaz en Alive Books, die in 1997 was gesloten, daadwerkelijk leidde tot een overdracht van de auteursrechten of dat er slechts een licentie was verleend voor de vertaling.

Tijdens de zitting op 24 juni 2003 werd duidelijk dat de gedaagden bereid waren om in de toekomst af te zien van het in de handel brengen van het boek, wat leidde tot een minnelijke regeling tussen Witsenburg en de gedaagden 2 tot en met 4. De voorzieningenrechter concludeerde dat de tekst van de overeenkomst onvoldoende aanknopingspunten bood voor de conclusie dat de auteursrechten op de vertaling waren overgedragen aan United Ideaz. Hierdoor kon niet worden vastgesteld dat Witsenburg aanspraak kon maken op schadevergoeding wegens inbreuk op auteursrechten.

De vorderingen van Witsenburg werden afgewezen, en zij werd veroordeeld in de kosten van het geding. De uitspraak benadrukt het belang van duidelijke contractuele afspraken bij de overdracht van auteursrechten en de noodzaak om de intenties van partijen bij dergelijke overeenkomsten goed vast te leggen.

Uitspraak

RECHTBANK MIDDELBURG
Sector civiel recht, voorzieningenrechter
Vonnis van 1 juli 2003 in de zaak van:
Kort gedingnr.: 118/2003
De besloten vennootschap met beperkte aansprakelijkheid Witsenburg Natural Products B.V.,
gevestigd te Nieuwe Wetering,
eiseres,
procureur: mr. C.J. IJdema,
advocaat: mr. C. van Oosten,
tegen:
1. de rechtspersoon naar Belgisch recht Ojibwa Deroeck b.v.b.a.,
gevestigd te Moerzeke, België,
procureur: mr. N.H. van Everdingen,
advocaat: mr. G. Hoyng,
2. de vennootschap onder firma v.o.f. Special Health Products,
gevestigd te 's Gravenpolder,
3. (gedaagde 3), vennoot van gedaagde sub 1,
wonende te (woonplaats),
4. (gedaagde 4), vennoot van gedaagde sub 1,
wonende te (woonplaats),
gedaagden.
1. Het verloop van het geding
Partijen worden hierna aangeduid als Witsenburg, Ojibwa, Special Health Products en gedaagde 3/4.
Ter terechtzitting van 24 juni 2003 heeft eiseres gevorderd:
- verlof te verlenen tot het leggen van auteursrechtelijk beslag op de voorraden boeken met de titel "Heilzame Vetten, Dodelijke Vetten", alsmede op alle andere gegevensdragen waarop, op welke wijze dan ook, de tekst van de in intellectuele eigendom aan Witsenburg toebehorende Nederlandse vertaling is vastgelegd, met bepaling dat de eis in de hoofdzaak binnen vier weken na het leggen van het beslag dient te worden ingesteld;
- gedaagden te verbieden in Nederland, België en in de rest van de wereld, te verveelvoudigen en/of openbaar te maken het boek met voormelde titel, alsmede elk ander werk op wat voor gegevensdragers dan ook, waarop de hele of een gedeelte van de tekst van de in intellectuele eigendom aan Witsenburg toebehorende Nederlandse vertaling is vastgelegd, zulks op straffe van een dwangsom;
- gedaagden te bevelen onmiddellijk na betekening van het in deze te wijzen vonnis aan Witsenburg over te leggen een schriftelijk verklaring waarin vervat een exacte opgave van (1)het aantal inbreukmakende werken dat door gedaagden is geproduceerd, verveelvoudigd en/of ingekocht, (2) het aantal inbreukmakende werken dat door gedaagden is verkocht, verspreid, geschonken of op andere wijze in het verkeer is gebracht, (3) een lijst van partijen aan respectievelijk via welke het inbreukmakende werk is verkocht, verspreid, geschonken of op andere wijze in het verkeer is gebracht, (4) de inkoopkosten en de verkoopopbrengsten ten aanzien van de inbreukmakende werken, zulks op straffe van een dwangsom;
- gedaagden te bevelen onmiddellijk, althans binnen 48 uur na betekening van het in dezen te wijzen vonnis aan de partijen aan respectievelijk via welke het inbreukmakende werk is verkocht, verspreid, geschonken of op andere wijze in het verkeer is gebracht, via de post te zenden een schriftelijke rectificatie met de in het petitum van de dagvaarding onder 3. vermelde tekst, althans een door de voorzieningenrechter vast te stellen tekst, zulks op straffe van een dwangsom;
- veroordeling van gedaagden tot betaling aan Witsenburg van een voorschot op een schadevergoeding van € 30.000,-- ter zake van gederfde royalty's, het maken van kosten waar geen of onvoldoende opbrengsten tegenover staan, het mislopen van inkomsten uit de verkoop van boeken en inkomsten uit verkopen tot de ondersteuning waarvan het litigieuze auteursrechtelijk beschermde werk dient, alsmede ter zake gerechtelijke en buitengerechtelijke kosten in binnen- en buitenland;
- gedaagden te veroordelen in de kosten van dit geding.
Ojibwa heeft verweer gevoerd.
Gedaagde 3 heeft mede namens de gedaagden 2 en 4 na aanvankelijk verweer te hebben gevoerd ter zitting medegedeeld dat voor de toekomst zal worden afgezien van het in het verkeer brengen van en verwijzen naar het boek met de titel "Heilzame Vetten, Dodelijke Vetten". Zijdens Witsenburg is daarop gesteld dat er dan tussen Witsenburg enerzijds en de gedaagden 2 tot en met 4 anderzijds geen geschil meer bestaat, waarbij deze partijen ermee instemmen dat ieder de eigen proceskosten zal dragen.
Na verder debat is vonnis gevraagd.
De inhoud van de overgelegde processtukken, waaronder pleitnota's van beide advocaten en producties zijdens beide partijen, gelden als hier ingelast.
2. De feiten
2.1. Op 26 november 1997 heeft Liesbeth Steur van de eenmanszaak United Ideaz Publisher te Rotterdam, hierna: United Ideaz, een overeenkomst (genaamd: "Memorandum of Agreement") gesloten met Siegfried Gursche van Alive Books, Burnaby, B.C., Canada. De inhoud van deze overeenkomst luidt, voor zover hier van belang, als volgt:
Article 1
"The PUBLISHER grants to the PARTICIPANT the whole en exclusive right
1. to translate into the Dutch language the Book
FATS THAT HEAL FATS THAT KILL
(the Dutch translation of the Book hereinafter refered to as the "Work")
2. to print, publish, distribute, advertise, promote and sell the Work in volume form
worldwide (the "Territory").
Article 3
The PARTICIPANT shall make or cause to be made at her own expense and risk the translation referred to in Article 1 of this Agreement into the Dutch language and secure from the translator all rights in the translation. …"
2.2. In 1998 is de Nederlandse vertaling van het boek genaamd 'Fats that heal, fats that kill' gereed gekomen.
2.3. Liesbeth Steur heeft de brief d.d. 27 mei 2003 van Witsenburg waarin vermeld staat dat in 1999 tussen haar (destijds handelende onder de naam United Ideaz Publisher) en Witsenburg een overeenkomst is gesloten strekkende tot overdracht van de auteursrechten ten aanzien van de genoemde Nederlandse vertaling, voor akkoord ondertekend.
2.4. Naast voornoemde Nederlandse vertaling is nog een boek in de handel met de titel "Heilzame Vetten, Dodende Vetten", welk boek daarvan inhoudelijk niet verschilt. Als uitgever wordt op dat boek vermeld Alive Books.
2.5. Gedaagden hebben het boek met de titel "Heilzame Vetten, Dodende Vetten" in het verkeer gebracht.
3. Het geschil
3.1. Witsenburg stelt dat de overeenkomst die United Ideaz op 26 november 1997 is aangegaan er mede toe strekte de auteursrechten op de Nederlandse vertaling van het boek aan United Ideaz over te dragen, welke rechten vervolgens aan Witsenburg zijn overgedragen.
Door zonder haar toestemming deze vertaling te verveelvoudigen en openbaar te maken onder een andere titel maken gedaagden inbreuk op de auteursrechten van Witsenburg en daarmee handelen zij onrechtmatig jegens haar. Naar aanleiding van het verweer van Ojibwa stelt Witsenburg onder meer dat uit artikel 3 van het Memorandum of Agreement volgt dat het auteursrecht van de vertaler direct dient te worden overgedragen aan United Ideaz, hetgeen ook gebeurd is.
3.2. Ojibwa heeft de vorderingen van Witsenburg gemotiveerd bestreden, waartoe zij onder meer het navolgende heeft aangevoerd:
Het Memorandum of Agreement tussen Alive Books en United Ideaz lijkt er gelet op haar inhoud toe te strekken een licentie te verlenen en niet tot doel te hebben het auteursrecht op de Nederlandse vertaling van het boek over te dragen, zodat United Ideaz de auteursrechten van het betreffende boek niet heeft verkregen en ze dus ook niet heeft kunnen overdragen aan Witsenburg.
Als er al sprake is van auteursrecht dan is dit niet op de juiste wijze overgedragen aan Witsenburg. Bovendien behoren de rechten als omschreven in het Memorandum of Agreement inmiddels weer toe aan Alive Books.
4. De beoordeling
4.1. De voorzieningenrechter merkt hetgeen tussen Witsenburg en gedaagden sub 2 tot en met 4 ter zitting is afgesproken aan als minnelijke regeling, waarvan de inhoud hiervoor onder het verloop van het geding voldoende is vastgelegd. De vorderingen van Witsenburg ten aanzien van deze gedaagden behoeven derhalve geen nadere bespreking en beoordeling meer.
4.2. Nu de vordering van Witsenburg is gebaseerd op een in haar standpunt aan haar toebehorend auteursrecht c.q. de haar toebehorende eigendom van de exploitatierechten van de Nederlandse versie van het boek "Fats that heal, fats that kill" staat primair, gelet op het verweer van Ojibwa, ter beoordeling de vraag of United Ideaz middels het Memorandum of Agreement auteursrecht op de Nederlandse vertaling van het boek overgedragen heeft gekregen van Alive Books, de auteursrechthebbende ten aanzien van de oorspronkelijke versie van het boek.
Gelet op de tekst van artikel 1 van die overeenkomst, meer in het bijzonder de daarin gebezigde term "grants", acht de voorzieningenrechter het hoogst waarschijnlijk dat niet beoogd is een auteursrecht over te dragen, maar dat beoogd is de toestemming te verlenen tot de in de overeenkomst genoemde openbaarmakings- en verveelvoudigingshandelingen, zodat er sprake is van het verlenen van een licentie.
Artikel 3 vormt een beding waarin de eigenaar van het auteursrecht (Publisher) van de licentienemer (Participant) bedingt dat deze de aan de vertaling verbonden auteursrechten veilig stelt, welk beding bij een licentieverhouding meer voor de hand ligt dan bij een overdracht van het auteursrecht.
Ook de verdere bepalingen van de overeenkomst betreffende de tegenprestatie (royalties) en betreffende oplage en uitvoering passen meer in het beeld van een licentieverhouding dan in dat van een overdracht van auteursrecht.
De voorzieningenrechter komt tot de slotsom dat de tekst van de overeenkomst onvoldoende aanknopingspunten biedt voor de conclusie dat met die overeenkomst beoogd werd het auteursrecht ten aanzien van de Nederlandse vertaling over te dragen aan United Ideaz.
Nu noch Alive Books noch United Ideaz partij zijn in dit kort geding kan thans ook geen duidelijkheid worden verkregen omtrent de bedoeling van partijen bij die overeenkomst, zodat ook aan de hand daarvan niet kan worden beoordeeld of de overeenkomst er wellicht toe strekte - anders dan de tekst doet vermoeden - genoemde auteursrechten over te dragen. Een dergelijke vraag kan wellicht aan de orde komen in het kader van een (te voeren bodem) procedure tegen Alive Books.
Gelet op het vorenstaande staat in kort geding onvoldoende vast dat United Ideaz destijds auteursrechten heeft verworven ten aanzien van de Nederlandse vertaling van het boek,
zodat in dit kader ook niet kan worden vastgesteld dat Witsenburg enige vordering uit hoofde van inbreuk op auteursrechten toekomt. De vorderingen van Witsenburg dienen derhalve te worden afgewezen.
Uit hetgeen hiervoor is overwogen volgt dat de overige tussen partijen bestaande geschilpunten geen beoordeling meer behoeven.
4.3. Gelet op het vorenstaande zullen de vorderingen van Witsenburg worden afgewezen. Zij zal als de in het ongelijk gestelde partij worden veroordeeld in de kosten van dit geding.
5. De beslissing
De voorzieningenrechter:
- wijst de vorderingen af;
- veroordeelt eiseres in de kosten van het geding tot aan deze uitspraak aan de zijde van gedaagde begroot op € 205,-- wegens griffierechten en € 908,-- wegens procureurssa-laris.
Dit vonnis is gewezen door mr. B.J.R.P. Verhoeven, voorzieningenrechter, en uitgesproken ter openbare terechtzit-ting van 1 juli 2003 in tegenwoordigheid van de griffier.