Uitspraak
RECHTBANK MAASTRICHT
Sector Kanton
Locatie Heerlen
Rolno/zaakno: 422094 CV EXPL 11-3391
AH
Vonnis van de kantonrechter van 2 november 2011
inzake
[eiseres],
wonende te [woonplaats],
eiseres, verder te noemen: [eiseres]
gemachtigde: mr. J. Schepers;
tegen
de besloten vennootschap met beperkte aansprakelijkheid SPECSAVERS INTERNATIONAL B.V.,
gevestigd en kantoorhoudend te Huizen,
gedaagde, hierna te noemen: Specsavers International,
gemachtigde: mr. K.R. Wagenaar-Bakker.
1. Verder Procesverloop
Het procesdossier bestaat uit:
- dagvaarding (met producties);
- conclusie van antwoord;
- conclusie van repliek (met productie);
- conclusie van dupliek.
Hierna is in de zaak vonnis bepaald waarvan de uitspraak is bepaald op heden.
2. Feiten en geschil
2.1 [eiseres] vordert dat de kantonrechter bij vonnis, uitvoerbaar bij voorraad:
i) Voor recht verklaart dat ingevolge art. 7:668a lid 1 sub b BW [eiseres] sinds 1 maart 2010 een arbeidscontract voor onbepaalde duur heeft, nu na meer dan 3 contracten de arbeidsovereenkomst van rechtswege geconverteerd wordt in een arbeidsovereenkomst voor onbepaalde duur;
ii) Specsavers International veroordeelt om [eiseres] binnen twee dagen na dit vonnis toe te laten tot haar bedrijf en haar daar in de gelegenheid te stellen de overeengekomen werkzaamheden te verrichten, op straffe van ver-beurte van een dwangsom van € 250,- voor iedere dag of gedeelte van een dag dat Specsavers International in gebreke blijft aan dat vonnis te voldoen;
iii) Specsavers International veroordeelt om aan [eiseres], tegen behoorlijk bewijs van kwijting, te betalen:
- het loon ten bedrage van € 1.260,- bruto per maand over het tijdvak van 1 september 2010 tot de rechtsgeldige beëindiging van de arbeidsovereenkomst;
- de vakantiebijslag over de periode van 1 september 2010 tot de rechtgeldige beëindiging van de arbeidsover-eenkomst ten bedrage van 8% over het brutoloon tot het moment waarop de arbeidsovereenkomst rechtsgeldig zal zijn beëindigd;
- de wettelijke verhoging van 50% ex artikel 7:625 BW over alle gevorderde loonbedragen;
- de wettelijke rente over de som van voornoemde bedragen, voor wat betreft de bedragen die nadien opeisbaar zijn geworden vanaf het tijdstip van opeisbaarheid van die bedragen, tot aan de dag van volledige voldoening;
iv) Specsavers International veroordeelt in de proceskosten, te voldoen binnen veertien dagen na betekening van dit vonnis en bij niet tijdige voldoening te vermeerderen met de wettelijke rente.
2.2 [eiseres] stelt daartoe - zakelijk weergegeven - het volgende.
2.2.1 Op 11 mei 2007 is zij in dienst getreden bij Specsavers International, in de functie van verkoopmedewerk-ster bij ‘Sittard Specsavers B.V.’ (verder: Sittard Specsavers), in eerste instantie voor de duur van zes maanden, aansluitend een arbeidscontract voor twaalf maanden, gevolgd op 11 november 2008 door een derde arbeidscon-tract, wederom voor de duur van twaalf maanden. Voordat dit laatste contract eindigde, werd haar een arbeids-contract voor zes maanden aangeboden bij ‘Brunssum Specsavers B.V.’ (hierna: Brunssum Specsavers) met ingang van 1 september 2009. Dit contract werd op 1 maart 2010 voor zes maanden verlengd. Aan [eiseres] werd medegedeeld dat dit laatste contract niet meer zou worden verlengd en vanaf 1 september 2010 is zij niet meer werkzaam bij Brunssum Specsavers.
2.2.2 Per 1 september 2009 is ingevolge artikel 7:668a lid 2 BW van rechtswege een arbeidsovereenkomst ont-staan voor onbepaalde tijd; per die datum was immers sprake van een vierde opeenvolgend contract bij opvol-gende werkgevers. Weliswaar zijn Sittard Specsavers en Brunssum Specsavers verschillende juridische eenhe-den maar zij bevinden zich binnen dezelfde (overkoepelende) organisatie, Specsavers International. Daarbij komt dat Specsavers International de (mede)bestuurder is van zowel Sittard Specsavers als Brunssum Specsa-vers. Voorts worden de zogenoemde ‘abbreviated accounts’ voor beide juridische eenheden door Specsavers International ondertekend.
2.2.3 [eiseres] is overgeplaatst naar Brunssum Specsavers. Dit is in overleg en mede op aanwijzing van Specsa-vers International geschied.
2.2.4 Loonbetalingen werden altijd verricht in opdracht van Specsavers International vanaf een bankrekening op Guernsey. In de periode augustus 2009 heeft [eiseres] zowel in de vestiging Sittard als Brunssum gewerkt, het-geen blijkt uit de overgelegde salarisspecificatie waar de voor de vestiging Brunssum gewerkte uren als “extra gewerkte uren (min-max)” worden aangeduid.
2.2.5 Specsavers International heeft het arbeidscontract zonder dringende reden en zonder toestemming van UWV WERKbedrijf beëindigd. Zoals uit de brief van 10 november 2010 blijkt, is [eiseres] steeds bereid ge-weest om de bedongen werkzaamheden uit te voeren. Zij werd verplicht om op 31 augustus 2010 de toegangs-sleutel af te geven waardoor het haar feitelijk onmogelijk werd gemaakt haar werkzaamheden na die datum voort te zetten.
2.3 Specsavers International voert gemotiveerd verweer en stelt daartoe – zakelijk weergegeven – het volgende.
2.3.1 Specsavers is een onderneming met meer dan 100 winkels in Nederland. Alle winkels zijn zelfstandige juridische entiteiten. De winkeldirecteur is bestuurder/aandeelhouder van de winkel B.V. en Specsavers Interna-tional is van alle winkels medebestuurder en medeaandeelhouder. De volledige dagelijkse leiding ligt bij de winkeldirecteur die ook zelfstandig het beleid bepaalt, onder meer ten aanzien van het aannemen en ontslaan van werknemers. Er is geen sprake van eenzelfde organisatie en werknemers kunnen dus ook niet worden over-geplaatst. Brunssum Specsavers is niet de opvolgende werkgever van Sittard Specsavers, aangezien geen sprake is van een tot dezelfde juridische groep behorende ondernemingen.
2.3.2 Specsavers International is niet betrokken geweest bij aanname van [eiseres] door Sittard Specsavers en Brunssum Specsavers. Evenmin heeft zij een rol gespeeld bij de beëindiging van het arbeidscontract van [eise-res] bij Sittard Specsavers of Brunssum Specsavers. De stelling van [eiseres] dat zij zou zijn overgeplaatst wordt uitdrukkelijk betwist. Er is geen sprake geweest van ‘onderling overleg’ of van een ‘aanwijzing’ van Specsavers Internatio-nal. [eiseres] heeft uit eigen beweging tussentijds haar dienstverband bij Sittard Specsavers beëindigd.
2.3.3 [eiseres] heeft bij einde dienstverband afscheid genomen, de eindafrekening ontvangen en zich na 31 au-gustus 2010 niet meer gemeld bij Brunssum Specsavers. Haar dienstverband bij Brunssum Specsavers is op 31 augustus 2010 van rechtswege geëindigd.
2.3.4 Er heeft nooit een arbeidsrelatie bestaan tussen [eiseres] en Specsavers International.
2.3.5 Specsavers International is geen organisatie of overkoepelende onderneming, maar evenals Sittard Specsavers en Brunssum Specsavers een zelfstandige juridische entiteit. Ook al zou sprake zijn van één organi-satie of overkoepelende onderneming, dan voert [eiseres] op geen enkele wijze aan hoe een dienstverband tus-sen haar en Specsavers International zou kunnen zijn ontstaan. Het feit dat de verkorte jaarrekening is getekend door (mede) bestuurder Specsavers International brengt evenmin mee dat een arbeidsrelatie zou zijn ontstaan. Bij Specsavers International zijn overigens geen verkoopmedewerkers in dienst.
2.3.6 Nu [eiseres] stelt dat een dringende reden ontbreekt en UWV WERKbedrijf geen toestemming voor ont-slag heeft verleend, doet Specsavers International een beroep op verjaring ex art. 7:683 BW en (bij conclusie van dupliek) op de vervaltermijn ex art. 9 lid 1 BBA, nu [eiseres] heeft nagelaten binnen zes maanden na 1 sep-tember 2010 een rechtsvordering in te stellen.
3. Beoordeling
3.1 De volgende feiten staan in deze procedure als enerzijds gesteld en anderzijds niet dan wel onvoldoende gemotiveerd weersproken vast:
- [eiseres] heeft van 11 mei 2007 tot 1 september 2009 op basis van een drietal tijdelijke arbeidsovereenkomsten werkzaamheden verricht voor Sittard Specsavers en van 1 september 2009 tot 1 september 2010 op basis van twee tijdelijke contracten voor Brunssum Specsavers;
- In augustus 2009 heeft [eiseres] feitelijk werkzaamheden verricht voor zowel Sittard Specsavers als Brunssum Specsavers;
- Salarisuitbetalingen aan [eiseres] werden verricht door Specsavers Finance Guernsey;
- Specsavers International was aandeelhouder en (mede) bestuurder van Sittard Specsavers en Brunssum Specsavers;
- De verkorte jaarrekeningen van Sittard Specsavers en Brunssum Specsavers zijn (mede) ondertekend door de directeur van Specsavers International.
3.2 Allereerst dient beoordeeld te worden of van rechtswege een arbeidsovereenkomst voor onbepaalde tijd is ontstaan. Het beroep op verjaring of een vervalbeding van Specsavers International speelt in dat kader geen rol.
3.2.1 [eiseres] doet een beroep op artikel 7:668a lid 2 BW, ingevolge welk artikellid lid 1 van artikel 7:668a BW van overeenkomstige toepassing is op elkaar opvolgende arbeidsovereenkomsten tussen een werknemer en ver-schillende werkgevers, die ten aanzien van de verrichte arbeid redelijkerwijze geacht moeten worden elkanders opvolger te zijn. In de memorie van toelichting bij dit artikelonderdeel (Tweede Kamer, vergaderjaar 1996-1997, 25 263, nr. 3, p. 11) is ten aanzien van de vraag wanneer werkgevers ten aanzien van de verrichte arbeid zijn te beschouwen als elkaars opvolgers vermeld: “Gedacht kan worden aan bedrijfsovernames, maar de betref-fende werkgevers kunnen bijvoorbeeld ook verschillende organisatorische/juridische eenheden zijn die tot een-zelfde, grotere organisatie behoren.” Het feit dat Sittard Specsavers en Brunssum Specsavers aparte BV’s zijn die als zodanig deelnemen aan het rechtsverkeer laat dus onverlet de mogelijkheid dat zij elkaars opvolger zijn in de zin van art. 7:668a lid 2 BW.
3.2.2 Vooropgesteld wordt dat [eiseres] zowel bij Sittard Specsavers als Brunssum Specsavers in dezelfde func-tie heeft gewerkt, namelijk: verkoopmedewerkster, en dezelfde feitelijke werkzaamheden heeft verricht. Op het internet presenteert Specsavers zich nadrukkelijk als een grote organisatie. Als onder “Geschiedenis” het suc-cesverhaal van Specsavers wordt gelezen, blijken in Nederland inmiddels meer dan 90 winkels te zijn gevestigd (in de conclusie van antwoord wordt zelfs van 100 vestigingen gesproken), is verder het hoofdkantoor met meer dan 500 werknemers gevestigd in Guernsey en werken op de nationale hoofdkantoren, waaronder Nederland, nog eens 250 mensen. Zoals uit de bij conclusie van repliek overgelegde productie volgt wordt het aantrekken van nieuwe werknemers binnen de Specsavers organisatie centraal georganiseerd. Specsavers International kan dit erkennen maar stelt dat die sollicitaties worden verzameld uit oogpunt van service en efficiency. Specsavers International stelt dat zij onder andere aan Sittard Specsavers en Brunssum Specsavers de mogelijkheid biedt voor het inschakelen van deskundigen en consultants onder meer op het gebied van de operationele proceson-dersteuning, logistiek, marketing en administratie.
3.2.3 Gelet op de vaststaande feiten en hetgeen onder ‘3.2.2’ is gesteld, dient Specsavers als een grote organisa-tie te worden beschouwd. Specsavers presenteert zich naar buiten toe als zijnde één grote organisatie. Verder worden uit oogpunt van effectiviteit en efficiency kennelijk diverse diensten gedeeld, zoals bijvoorbeeld de salarisuitbetaling, en kan het ‘nationale administratiekantoor’, want die functie vervult Specsavers International in het geheel, een duidelijke stempel drukken op de gang van zaken bij de vestigingen, nu zij altijd (mede) aan-deelhouder en (mede) bestuurder zijn van deze als aparte BV’s opgezette winkels. De kantonrechter is van oor-deel dat er in het onderhavige geval dientengevolge sprake is van opvolgend werkgeverschap in de zin van art. 7:668a lid 2 BW. Een andere uitleg zou met zich brengen dat de bescherming die art. 7:668a BW aan werkne-mers beoogt te bieden op eenvoudige wijze zou kunnen worden omzeild. Het beroep van Specsavers Internatio-nal op het arrest van de Hoge Raad van 1 december 2000 (JAR 2001, 12) slaagt niet nu in het onderhavige geval niet aan de orde is of vennootschappen met elkaar kunnen worden vereenzelvigd op grond waarvan er nog steeds een arbeidsovereenkomst zou bestaan met de eerste BV (Fugro Engineers in het arrest van de HR). Uit vorenstaand oordeel vloeit voort dat met aanvang van de vierde arbeidsovereenkomst op 1 september 2009 [ei-seres] van rechtswege een vast dienstverband heeft. De vordering onder “i” ligt dan ook voor toewijzing gereed zoals nader omschreven in het dictum.
3.2.4 Anders dan [eiseres] kennelijk meent is het vast dienstverband echter ontstaan bij Brunssum Specsavers. Uit de overgelegde arbeidsovereenkomsten blijkt ook dat alle tijdelijke contracten zijn aangegaan met Sittard Specsavers of Brunssum Specsavers. Nergens blijkt uit dat Specsavers International bijvoorbeeld als een ‘perso-neels-BV’ optreedt voor de Specsavervestigingen in Nederland. Met Specsavers International is de kantonrech-ter van oordeel dat nooit sprake is geweest van een arbeidsovereenkomst tussen [eiseres] en Specsavers Interna-tional. Het feit dat centraal allerlei diensten worden aangeboden door Specsavers International aan de Specsa-vervestigingen en de salarisuitbetaling zelfs geschied via het hoofdkantoor van Specsavers in Guernsey, maakt nog niet dat een arbeidsovereenkomst ontstaat tussen [eiseres] en Specsavers International. Feitelijk heeft [eise-res] steeds werkzaamheden verricht in Sittard of Brunssum. Ten aanzien van de gestelde ‘overplaatsing’, die door Specsavers International gemotiveerd wordt betwist, stelt [eiseres] dat zij dit op geen enkele wijze kan onderbouwen, zodat ook dit niet tot een ander oordeel kan leiden. Het vorenstaande brengt met zich dat de vor-deringen onder “ii” en “iii” dienen te worden afgewezen. Overigens gaat de kantonrechter er van uit dat [eise-res] ook jegens Specsavers International voldoende belang heeft bij een verklaring voor recht dat een vast dienstverband is ontstaan.
3.3 In de toe te wijzen verklaring voor recht ziet de kantonrechter ten slotte voldoende grond om de proceskos-ten te compenseren.
4. Beslissing
De kantonrechter:
Verklaart voor recht dat [eiseres] met ingang van de vierde arbeidsovereenkomst op 1 september 2009 een vast dienstverband heeft bij Brunssum Specsavers.
Wijst de vordering voor het overige af.
Compenseert de proceskosten in die zin dat partijen hun eigen kosten dienen te dragen.
Dit vonnis is gewezen door mr. A.J. Henzen, kantonrechter, en ter openbare terechtzitting uitgesproken in te-genwoordigheid van de griffier.