ECLI:NL:RBLIM:2024:5327

Rechtbank Limburg

Datum uitspraak
17 juli 2024
Publicatiedatum
8 augustus 2024
Zaaknummer
C/03/314326 / HA ZA 23-63
Instantie
Rechtbank Limburg
Type
Uitspraak
Rechtsgebied
Civiel recht
Procedures
  • Eerste aanleg - enkelvoudig
Rechters
Vindplaatsen
  • Rechtspraak.nl
AI samenvatting door LexboostAutomatisch gegenereerd

Vordering tot vaststelling koopoptieovereenkomst en proceskostenvergoeding

In deze civiele zaak heeft de rechtbank Limburg op 17 juli 2024 uitspraak gedaan in een geschil tussen [eiser] en Landgoed Euverem B.V. over de totstandkoming van een koopoptieovereenkomst. Eiser stelt dat partijen een koopoptieovereenkomst zijn overeengekomen, waarbij hij het exclusieve recht tot aankoop van een bouwkavel op het perceel van Landgoed Euverem zou verkrijgen. De rechtbank oordeelt dat de gedaagde, Landgoed Euverem, de stelling van eiser onvoldoende heeft betwist. De rechtbank wijst de primaire vordering van eiser af, die erop gericht was Landgoed Euverem te veroordelen tot ondertekening van de koopoptieovereenkomst, omdat een handtekening onder druk van dwangsommen niet kan leiden tot dwingend bewijs. Echter, de subsidiaire vordering, die de erkenning van de koopoptieovereenkomst betreft, wordt toegewezen. De rechtbank concludeert dat de koopoptieovereenkomst op 30 juni 2021 tot stand is gekomen, waarbij eiser een koopoptie heeft ontvangen voor een kavel van 1.400 m² tegen een prijs van € 207.000,00 exclusief BTW en kosten koper. Daarnaast wordt Landgoed Euverem veroordeeld in de proceskosten van eiser, die op € 6.444,17 zijn begroot. De rechtbank verklaart het vonnis uitvoerbaar bij voorraad en wijst het meer of anders gevorderde af.

Uitspraak

RECHTBANK Limburg

Burgerlijk recht
Zittingsplaats Maastricht
Zaaknummer: C/03/314326 / HA ZA 23-63
Vonnis van 17 juli 2024
in de zaak van
[eiser],
wonende te [woonplaats] ,
eiser,
advocaat: mr. W.E. Widdershoven,
tegen
de besloten vennootschap met beperkte aansprakelijkheid
LANDGOED EUVEREM B.V.,
gevestigd te Gulpen-Wittem,
gedaagde,
advocaat: mr. P.W.A.M. van Roy.
Partijen zullen hierna [eiser] en Landgoed Euverem genoemd worden.

1.De procedure

1.1.
Het verloop van de procedure blijkt uit:
- de dagvaarding, met producties 1 tot en met 11,
- de conclusie van antwoord, met producties 1 tot en met 7,
- de brief waarin een mondelinge behandeling is bepaald,
- de akte aanvullende producties 12 en 13 van [eiser] ,
- de akte aanvullende producties 14 en 15 van [eiser] ,
- de akte met productie 8 van Landgoed Euverem,
- de akte met productie 9 van Landgoed Euverem,
- de proces-verbaal van mondelinge behandeling van 2 mei 2024,
- de spreekaantekeningen van [eiser] ,
- de brief van 13 mei 2024 van [eiser] ,
- de brief van 17 mei 2024 van Landgoed Euverem
- de brief van de rechtbank aan partijen van 20 juni 2024.
1.2.
Ten slotte is vonnis bepaald.

2.De feiten

2.1.
De heer [naam bestuurder] (hierna: [naam bestuurder] ) is enig bestuurder en aandeelhouder van [naam bv] (hierna: [naam bv] ). [naam bv] is enig bestuurder van Landgoed Euverem.
2.2.
Landgoed Euverem is eigenaar van het perceel met kadastrale aanduiding [kadasternummer] en een kadastrale grootte van 61.161 m2 (hierna: het perceel). Op het perceel rust ingevolge het bestemmingsplan “Aanpassing Landgoed Euverem” de bestemming “natuur”. Vanwege deze bestemming zijn in het verleden slechts een klein aantal bouwkavels vergund.
2.3.
[eiser] en Landgoed Euverem hebben eind 2020/begin 2021 meermaals met elkaar gesproken over de mogelijkheid om extra bouwkavels op het perceel te realiseren. Zij hebben in dat kader gesproken over de haalbaarheid van het indienen van een verzoek voor een bestemmingsplanwijziging bij de gemeente.
2.4.
[eiser] heeft op 27 juni 2021 een eerste, door hem opgestelde, versie van een koopoptieovereenkomst met het opschrift “
Optieovereenkomst kavel 2 Landgoed Euverem” (hierna: de koopoptieovereenkomst) aan Landgoed Euverem toegezonden. [eiser] heeft op 28 juni 2021 een tweede, door hem opgestelde, versie van de koopoptieovereenkomst aan Landgoed Euverem toegezonden en op 30 juni 2021 een derde, ook door hem opgestelde, versie aan Landgoed Euverem voorgelegd. In deze derde, laatste versie van de koopoptieovereenkomst staat (onder andere) vermeld:
“(…)
Landgoed Euverem BV (…):de optiegever
(…) [eiser] :de optienemer
1.
De optiegever verleent aan de optienemer gedurende de optieperiode het exclusieve recht tot aankoop van een terrein binnen Landgoed Euverem en gelegen aan de straat [straatnaam] te Gulpen, zoals globaal aangegeven op de bijgevoegde en bij deze overeenkomst behorende kadastrale tekening en tegen een prijs, zoals nader in deze overeenkomst in art. 7 aangegeven is.
2.
Voor deze optie is optienemer geen vergoeding aan optiegever verschuldigd.
3.
De optieperiode gaat in onmiddellijk na het onherroepelijk worden van de noodzakelijke bestemmingsplanwijziging voor het verkrijgen van een bouwkavel voor het in art. 1 en 5 aangegeven terrein.
(…)
5.
De oppervlakte van het in art. 1 genoemde perceel bedraagt ca. 1400 m2. Het perceel wordt aan de voorzijde (noordwest zijde) begrensd door het bestaande hekwerk langs de straat [straatnaam] , aan de noordoost zijde door het bestaande hekwerk langs de naastgelegen bungalow [adres] , aan de zuidzijde door de nog nader kadastraal in te meten grens, gelegen 5 m. achter en evenwijdig aan het bestaande hekwerk ter plaatse en aan de zuidwest zijde door de nog nader kadastraal in te meten grens, gelegen in het verlengde van het bestaande hekwerk richting de aan de zuidkant gelegen grote vijver, e.e.a. zoals op de bij deze overeenkomst behorende tekening nader aangegeven is.
(…)
7.
De koopprijs van het perceel bedraagt €207.000,= (zegge: tweehonderd en zevenduizend euro), excl. BTW en excl. ” kosten koper”.
8. Optiegever is voor zijn rekening en risico verantwoordelijk voor het tijdig, correct en volledig indienen van een verzoek om bestemmingsplanwijziging voor deze kavel bij de gemeente Gulpen-Wittem en voor overige noodzakelijke vergunning/ontheffingsaanvragen voor het realiseren van een bouwkavel. Optienemer zal hem daarbij (en ook voor de overige gelijktijdig te ontwikkelen bouwkavels) zoveel als mogelijk om niet ondersteunen. (…)”
2.5.
Landgoed Euverem heeft bij e-mail van 7 juli 2021 als volgt gereageerd:
“(…) Beste [eiser] ,
Heb de optieovereenkomst naar [naam notaris] notaris in [vestigingsplaats] gestuurd voor verificatie.
Als ik uitsluitsel heb neem ik direct contact met jou.
Even geduld [naam bestuurder] , (…)”
2.6.
Landgoed Euverem heeft [eiser] bij e-mail van 11 juli 2021 geïnformeerd over de reactie van de notaris. Uit deze e-mail blijkt het volgende:
“(…) Beste [eiser] ,
Van notaris [naam notaris] heb ik bericht ontvangen dat de genoemde koopprijs niet marktconform is en zal daardoor bij het transporteren opvallen.
Hij heeft dit menige maal meegemaakte fiscus gaat in zo’n geval zelf taxeren, over het verschil moet eerst BTW over afgedragen worden, vervolgens 20 % schenkingsbelasting,
Als ik daar nog de groencompensatie bij op tel blijft er niets meer over.
Graag zou ik op jou voorstel om het plan verder af te werken tegen een uurprijs van 150 euro exclusief. BTW willen terug komen .
Met vriendelijke groet,
[naam bestuurder] en [naam] (…)”

3.Het geschil

3.1.
[eiser] vordert – samengevat – dat de rechtbank bij vonnis, uitvoerbaar bij voorraad:
Primair
I. Landgoed Euverem veroordeelt om binnen 7 dagen na het in deze zaak te wijzen vonnis, althans na betekening daarvan, de koopoptieovereenkomst van
30 juni 2021 te ondertekenen, overgelegd als productie 7 bij dagvaarding, op straffe van verbeurte van een dwangsom van € 1.000,00 per dag, een dagdeel daarbij inbegrepen, dat Landgoed Euverem daarmee in gebreke blijft, met een maximum van € 150.000,00,
Subsidiair
II. voor recht verklaart dat tussen [eiser] als optienemer en Landgoed Euverem als optiegever de koopoptieovereenkomst van 30 juni 2021 tot stand is gekomen ter zake de koopoptie op het nog kadastraal in te meten kavel van 1.400 m² op het perceel, kadastraal kenmerk [kadasternummer] , dat aan de noordwestzijde is omsloten door het bestaande hekwerk langs de straat [straatnaam] , aan de noordoostzijde door het bestaande hekwerk langs de naastgelegen woning aan de [adres] , aan de zuidzijde vijf meter achter en evenwijdig aan het bestaande hekwerk, en aan de zuidwestzijde in het verlengde van het bestaande hekwerk richting de (aan het zuiden gelegen) vijver, tegen betaling van € 207.000,00 exclusief BTW en kosten koper,
Meer subsidiair
III. voor recht verklaart dat tussen [eiser] als optienemer en Landgoed Euverem als optiegever een koopoptie tot stand is gekomen waarbij [eiser] een Landgoed Euverem aan [eiser] een koopoptie heeft verstrekt op nog kadastraal in te meten kavel van 1.400 m² op het perceel, kadastraal kenmerk [kadasternummer] , dat aan de noordwestzijde is omsloten door het bestaande hekwerk langs de straat [straatnaam] , aan de noordoostzijde door het bestaande hekwerk langs de naastgelegen woning aan de [adres] , aan de zuidzijde vijf meter achter en evenwijdig aan het bestaande hekwerk, en aan de zuidwestzijde in het verlengde van het bestaande hekwerk richting de (aan het zuiden gelegen) vijver, tegen betaling van € 207.000,00 exclusief BTW en kosten koper,
IV. Landgoed Euverem veroordeelt om alle noodzakelijkerwijs vereiste (rechts)handelingen te verrichten en aan [eiser] alle medewerking te verlenen om het bestemmingsplan “Aanpassing Landgoed Euverem” zodanig te wijzigen dat op het perceel, kadastraal kenmerk / [kadasternummer] , op de locatie als benoemd onder (i) een bouwkavel gerealiseerd kan worden, op straffe van verbeurte van een dwangsom van € 10.000,- per keer dat Landgoed Euverem dit gebod overtreedt, tot een maximum van € 150.000,-,
Nog meer subsidiair
V. voor recht verklaart dat Landgoed Euverem de onderhandelingen met [eiser] niet had mogen afbreken en zij door dit toch te doen onrechtmatig jegens [eiser] heeft gehandeld en aansprakelijk is voor de hierdoor door [eiser] geleden schade,
VI. Landgoed Euverem veroordeelt om tegen behoorlijk bewijs van kwijting aan [eiser] te betalen een bedrag van € 143.000,00, althans een door uw rechtbank in goede justitie te bepalen bedrag, te vermeerderen met de wettelijke rente daarover vanaf de dag van dagvaarding tot de dag der algehele voldoening,
Nog meer subsidiair
VII. voor recht verklaart dat tussen Landgoed Euverem als opdrachtgever en [eiser] als opdrachtnemer een overeenkomst van opdracht tot stand is gekomen met betrekking tot het begeleiden bij het doorvoeren van een bestemmingsplanwijziging voor de realisatie van bouwkavels,
VIII. Landgoed Euverem veroordeelt om tegen behoorlijk bewijs van kwijting aan [eiser] te betalen een bedrag van € 143.000,00, althans een door uw rechtbank in goede justitie te bepalen bedrag, te vermeerderen met de wettelijke rente daarover vanaf de dag van dagvaarding tot de dag der algehele voldoening,
Uiterst subsidiair
IX. Landgoed Euverem veroordeelt om tegen behoorlijk bewijs van kwijting aan [eiser] te betalen een bedrag van € 143.000,00, althans een door uw rechtbank in goede justitie te bepalen bedrag, dan wel de schade nader op te maken bij staat, te vermeerderen met de wettelijke rente daarover vanaf de dag van dagvaarding tot de dag der algehele voldoening,
Zowel primair, subsidiair, (nog) meer subsidiair en uiterst subsidiair
X. Landgoed Euverem veroordeelt in de kosten van deze procedure alsmede de nakosten, met bepaling dat Landgoed Euverem de wettelijke rente hierover is verschuldigd indien deze kosten niet binnen 14 dagen na het in deze zaak te wijzen vonnis, althans de betekening daarvan, aan [eiser] zijn betaald.
3.2.
[eiser] legt aan zijn vorderingen – samengevat – ten grondslag dat partijen een koopoptieovereenkomst zijn overeengekomen. In het kader van deze overeenkomst zal [eiser] in opdracht van Landgoed Euverem een verzoek bij de gemeente indienen voor het verkrijgen van een bestemmingsplanwijziging om extra bouwkavels op het perceel te kunnen realiseren. [eiser] stelt dat hij als vergoeding voor zijn werkzaamheden een koopoptie zal ontvangen op bouwkavel 2 tegen een gereduceerde koopprijs van € 207.000,00. De overeengekomen periode om gebruik te maken van de optie gaat in na het onherroepelijk worden van de bestemmingsplanwijziging.
3.3.
Landgoed Euverem voert verweer.
3.4.
Op de stellingen van partijen wordt hierna, voor zover nodig, nader ingegaan.

4.De beoordeling

Kern geschil
4.1.
De kern van het geschil is of partijen overeenstemming hebben bereikt over de koopoptieovereenkomst die door [eiser] is opgesteld en bij e-mail van 30 juni 2021 aan Landgoed Euverem is toegezonden [1] .
Standpunt [eiser]
4.2.
stelt dat hij in de loop der tijd drie versies van de koopoptie-overeenkomst opgesteld en toegezonden heeft aan Landgoed Euverem. Landgoed Euverem heeft nooit schriftelijk gereageerd op deze versies van respectievelijk
27 juni 2021, 28 juni 2021 en 30 juni 2021. Wel nam Landgoed Euverem na ontvangst van de eerste en de tweede versie telefonisch contact met hem op om tekstuele wijzigingen door te geven, waarna hij die wijzigingen doorvoerde en een nieuwe versie aan Landgoed Euverem toezond. Landgoed Euverem heeft nimmer voorbehouden gemaakt ten aanzien van de koopoptieovereenkomst [2] . Volgens [eiser] hebben partijen overeenstemming bereikt over de derde versie van de koopoptieovereenkomst. Landgoed Euverem heeft na ontvangst van de derde versie aan hem medegedeeld dat hij deze versie van de koopoptieovereenkomst wilde laten toetsen door de notaris. [eiser] had er geen bezwaar tegen dat de notaris zou controleren of de tekst correct verwoord was [3] .
Standpunt Landgoed Euverem
4.3.
Landgoed Euverem betwist dat partijen de gestelde koopoptieovereenkomst zijn overeengekomen. Partijen hebben volgens haar geen overeenstemming bereikt over de waarde/koopprijs van kavel 2. Landgoed Euverem is ook geen verplichting aangegaan om [eiser] de opdracht te geven om bij de gemeente een verzoek in te dienen om een bestemmingsplanwijziging te realiseren. Landgoed Euverem heeft voorbehouden gemaakt die inhielden dat zij over de waarde/koopprijs van kavel 2 en de haalbaarheid van een bestemmingsplanwijziging eerst nog overleg wilde voeren met de echtgenote van [naam bestuurder] en haar adviseurs, aldus Landgoed Euverem.
Oordeel rechtbank
4.4.
De rechtbank is van oordeel dat Landgoed Euverem de stelling van [eiser] dat partijen (onvoorwaardelijk) overeenstemming hebben bereikt over de inhoud van de derde versie van de koopoptieovereenkomst onvoldoende gemotiveerd heeft betwist. Dit oordeel wordt hieronder toegelicht.
4.5.
[eiser] heeft in zijn schriftelijke verklaring [4] en tijdens de mondelinge behandeling [5] gedetailleerd toegelicht op welke wijze de koopprijs van € 207.000,00 tot stand is gekomen. [eiser] heeft verklaard dat partijen in eerste instantie een bedrag van € 200.000,00 waren overeengekomen, maar dat zij uiteindelijk wegens uitbreiding van de oppervlakte van kavel 2 een bedrag van € 207.000,00 hebben afgesproken. Landgoed Euverem heeft deze lezing niet gemotiveerd weersproken. De rechtbank overweegt dat uit de drie overgelegde versies van de koopoptieovereenkomst blijkt dat de koopprijs van € 207.000,00 niet is gewijzigd. De koopoptieovereenkomst is enkel op tekstuele punten aangevuld en/of gewijzigd. Landgoed Euverem heeft vervolgens de derde versie van de koopoptieovereenkomst met daarin de koopprijs van € 207.000,00 naar de notaris toegezonden. De rechtbank leidt hieruit af dat Landgoed Euverem akkoord was met de koopprijs van € 207.000,00, exclusief BTW en exclusief kosten koper, voor kavel 2.
4.6.
Uit de drie versies van de koopoptieovereenkomst blijkt verder dat Landgoed Euverem [eiser] de opdracht geeft om bij de gemeente een verzoek in te dienen om een bestemmingsplanwijziging te realiseren. Deze verplichting is in de drie overgelegde versies nimmer gewijzigd. De totstandkoming van deze afspraak is door Landgoed Euverem niet in een andere context geplaatst, zodat ook dit deel van de overeenkomst niet gemotiveerd betwist is door Landgoed Euverem.
4.7.
Resteert de vraagt of Landgoed Euverem bij de totstandkoming van de koopoptieovereenkomst de door haar gestelde voorbehouden heeft gemaakt. [eiser] heeft gemotiveerd toegelicht wat de inhoud geweest is van zijn gesprekken met [naam bestuurder] die zien op de inhoud van de gemaakte afspraken. Hij stelt dat in die gesprekken door [naam bestuurder] geen voorbehouden zijn geuit. De echtgenote van [naam bestuurder] heeft aan die bewuste gesprekken niet deelgenomen. Zij heeft tijdens de mondelinge behandeling verklaard dat zij geen heil zag in de plannen van [eiser] en haar echtgenoot en dat zij haar visie meermaals aan hen kenbaar heeft gemaakt. Wat daarvan ook zij, uit een eventueel door haar geuit ongenoegen over de plannen van [eiser] en haar echtgenoot, kan de rechtbank niet afleiden dat en wanneer Landgoed Euverem de gestelde voorbehouden bij de koopoptieovereenkomst heeft gemaakt. Landgoed Euverem heeft tijdens de mondelinge behandeling de inhoud van de gestelde gesprekken tussen [eiser] en [naam bestuurder] , waarbij zij afspraken gemaakt hebben, verder niet gemotiveerd betwist. Uit de enkele mededeling van [naam bestuurder] [6] en de instemming van [eiser] [7] dat de tekst van de overeenkomst ter controle toegestuurd zou worden aan de notaris kan dat rechtbank een dergelijk voorbehoud evenmin afleiden. De rechtbank komt daarom aan bewijslevering van het bestaan van de gestelde voorbehouden niet toe. De slotsom is dat niet vast is komen te staan dat Landgoed Euverem pas zou instemmen met de inhoud van de koopoptieovereenkomst als [naam echtgenote] , de notaris of andere adviseurs van Landgoed Euverem daarmee zouden instemmen.
4.8.
Dat de notaris de inhoud van de koopoptieovereenkomst niet verstandig vond, en Landgoed Euverem daarom op de inhoud van die overeenkomst terug wil komen, betekent niet dat de koopoptieovereenkomst, die al tot stand gekomen is voordat de notaris ernaar gekeken heeft, haar gelding heeft verloren.
4.9.
Op grond van het voorgaande concludeert de rechtbank dat partijen op
30 juni 2021 het eens zijn geworden over de inhoud van een koopoptieovereenkomst die, samengevat, inhoudt dat [eiser] in opdracht van Landgoed Euverem een verzoek voor het verkrijgen van een bestemmingsplanwijziging bij de gemeente zal indienen voor het realiseren van meerdere bouwkavels op het perceel en als vergoeding hiervoor een koopoptie van kavel 2 ontvangt tegen een gereduceerde koopprijs van € 207.000,00.
De primaire vordering
4.10.
[eiser] heeft in de dagvaarding de primaire vordering niet toegelicht. Tijdens de mondelinge behandeling heeft hij aangevoerd dat een ondertekend document dwingende bewijskracht heeft. [eiser] stelt daarop meer prijs dan op een verklaring voor recht door de rechtbank zoals subsidiair gevorderd is.
4.11.
De rechtbank overweegt dat een onderhandse akte (in beginsel) dwingende bewijskracht heeft en bestemd is om tot bewijs te dienen van hetgeen tussen partijen is overeengekomen. Die bestemming tot bewijs kan niet gecreëerd worden door een partij onder druk van het verbeuren van dwangsommen een handtekening onder een document te laten zetten. De rechtbank wijst daarom de primaire vordering van Landgoed Euverem af.
De subsidiaire vordering
4.12.
Gelet op de overwegingen 4.4 tot en met 4.9 zal de subsidiaire vordering worden toegewezen.
Proceskosten
4.13.
Landgoed Euverem is in het ongelijk gesteld en moet daarom de proceskosten (inclusief nakosten) betalen. De proceskosten van [eiser] worden begroot op:
- kosten van de dagvaarding
131,17
- griffierecht
2.277,00
- salaris advocaat
3.858,00
(2 punten × € 1.929,00)
- nakosten
178,00
(plus de verhoging zoals vermeld in de beslissing)
totaal
6.444,17
4.14.
De gevorderde wettelijke rente over de proceskosten wordt toegewezen zoals vermeld in de beslissing.

5.De beslissing

De rechtbank
5.1.
verklaart voor recht dat tussen [eiser] als optienemer en Landgoed Euverem als optiegever de koopoptieovereenkomst van 30 juni 2021 tot stand is gekomen ter zake de koopoptie op het nog kadastraal in te meten kavel van 1.400 m2 op het perceel, kadastraal kenmerk [kadasternummer] , dat aan de noordwestzijde is omsloten door het bestaande hekwerk langs de straat [straatnaam] , aan de noordoostzijde door het bestaande hekwerk langs de naastgelegen woning aan de [adres] , aan de zuidzijde vijf meter achter en evenwijdig aan het bestaande hekwerk, en aan de zuidwestzijde in het verlengde van het bestaande hekwerk richting de (aan het zuiden gelegen) vijver, tegen betaling van
€ 207.000,00 exclusief BTW en kosten koper,
5.2.
veroordeelt Landgoed Euverem in de proceskosten van € 6.444,17, te betalen binnen veertien dagen na aanschrijving daartoe. Als Landgoed Euverem niet tijdig aan de veroordelingen voldoet en het vonnis daarna wordt betekend, dan moet Landgoed Euverem € 92,00 extra betalen, plus de kosten van betekening,
5.3.
veroordeelt Landgoed Euverem in de wettelijke rente als bedoeld in artikel 6:119 Burgerlijk Wetboek over de proceskosten als deze niet binnen veertien dagen na aanschrijving zijn voldaan.
5.4.
verklaart dit vonnis voor wat betreft de veroordelingen onder 5.2. en 5.3. uitvoerbaar bij voorraad,
5.5.
wijst het meer of anders gevorderde af.
Dit vonnis is gewezen door mr. I.M. Etman, rechter, en in het openbaar uitgesproken op 17 juli 2024.
type: FL

Voetnoten

1.Zie rov. 2.4.
2.Zie proces-verbaal van mondelinge behandeling, pagina 3
3.Zie proces-verbaal van mondelinge behandeling, pagina 3
4.Productie 12 [eiser]
5.Zie proces-verbaal van mondelinge behandeling, pagina 3, laatste alinea
6.Zie rov. 2.5.
7.Zie proces-verbaal mondelinge behandeling, pagina 3