Uitspraak
RECHTBANK LIMBURG
Zittingsplaats Roermond
Strafrecht
Parketnummer: 03/702738-17, 03/661051-18
Tegenspraak
Vonnis van de meervoudige kamer d.d. 23 mei 2019
in de strafzaak tegen
[verdachte] ,
geboren te [geboortegegevens] ,
wonende te [geboortegegevens] ,
gedetineerd in [adres detentie] .
De verdachte wordt bijgestaan door mr. P.W. Szymkowiak, advocaat kantoorhoudende te Maastricht.
1.Onderzoek van de zaak
De zaak is inhoudelijk behandeld op de zitting van 9 mei 2019. De verdachte en zijn raadsman zijn verschenen. De officier van justitie en de verdediging hebben hun standpunten kenbaar gemaakt.
2.De tenlastelegging
De tenlastelegging is (na vordering nadere omschrijving) als bijlage aan dit vonnis gehecht.
3.De beoordeling van het bewijs
3.1
Het standpunt van de officier van justitie
De officier van justitie acht het onder parketnummer 03/702738-17 primair ten laste gelegde en de feiten onder parketnummer 03/661051-18 wettig en overtuigend bewezen op grond van de betreffende aangiftes, het aantreffen van het vuurwapen in de woning van [slachtoffers] met daarin één kogel met het DNA van verdachte, de in de woning van verdachte aangetroffen munitie die past in het vuurwapen dat op de plaats van delict is achtergebleven en de in de woning van verdachte aangetroffen horloges die door de aangeefsters zijn herkend en het proces-verbaal van bevindingen van politie met betrekking tot de in de woning van verdachte aangetroffen imitatievuurwapens en kogel- en deelmantelpatronen.
3.2
Het standpunt van de verdediging
De raadsman heeft ten aanzien van de ten laste gelegde feiten onder parketnummer 03/702738-17 tot vrijspraak geconcludeerd. De onder parketnummer 03/661051-18 ten laste gelegde feiten acht de raadsman wel wettig en overtuigend bewezen.
3.3
Het oordeel van de rechtbank [1]
De rechtbank zal op basis van de hierna opgenomen bewijsmiddelen komen tot een bewezenverklaring van de ten laste gelegde feiten.
Ten aanzien van feit 1 primair onder parketnummer 03/702738-17 en de feiten 1, 2 en 3 onder parketnummer 03/661051-18
Op 5 augustus 2017 kregen de verbalisanten [naam] en [naam] een melding om te gaan naar de [adres] omdat daar een persoon onder schot werd gehouden door mannen met een bivakmuts op. Hierop zijn de verbalisanten met spoed naar [plaatsnaam] gereden. Daar zagen de verbalisanten uit een woning 3 mannen stappen welke de verbalisanten aanriepen. Dit bleek te zijn op het adres [adres] . Toen de verbalisanten dichterbij kwamen zagen wij dat twee van de mannen terug de woning in liepen. Dit bleken te zijn [slachtoffer 1] , wonende [adres] en [slachtoffer 2] , wonende [adres] . Zij zagen dat de andere man bij de voorzijde van de woning met hen in gesprek bleef. Deze man bleek later te zijn [slachtoffer 3] , wonende [adres] . De verbalisanten hoorden dat deze man vroeg: ‘Zijn jullie wel echt politie? Die anderen zeiden dat ze een Al team waren”. Wij zagen dat de man om een van zijn polsen twee zwarte tie-raps had zitten. De verbalisanten hoorden dat de man nogmaals zei dat ze zich voor hadden gedaan als arrestatieteam en dat de man tevens zei dat zijn zoon, [slachtoffer 1] , ook in de woning was. [slachtoffer 3] verklaarde dat hij bij een evenement was in het centrum van Ospel toen hij van iemand hoorde dat een arrestatieteam bij hem voor de deur stond, hierop is hij vervolgens samen met [slachtoffer 2] naar zijn woning gegaan. [slachtoffer 3] verklaarde ook dat zijn zoon [slachtoffer 1] op het moment dat dit zich afspeelde thuis was. De verbalisanten zagen dat de voordeur van voornoemde woning was geforceerd middels (vermoedelijk) een stormram en zagen
meerdere afdrukken op de voordeur staan afkomstig van deze stormram. In de woning zag verbalisant [naam] dat [slachtoffer 2] op dat moment de tie-raps welke nog op de pols van [slachtoffer 3] zaten, in de hal van de woning los sneed.
Ter plaatse is door [naam] , zijnde een medewerker van de afdeling Forensische Opsporing, een technisch onderzoek verricht. Door [naam medewerker forensische opsporing] werden tie-raps veiliggesteld, waarvan 1 doorgesneden. Dat was gebeurd bij [slachtoffer 3] , om hem zijn polshorloge af te kunnen nemen, waarna hij opnieuw werd
geboeid met een tie-rap. Door verbalisant [naam] , leider plaats delict, werd gezien dat
dat de slaapkamer van de hoofdbewoners ‘overhoop’ was gehaald. Door de echtgenote van [slachtoffer 3] werd medegedeeld dat zij een aantal sieraden miste, die in een sieradendoos hadden gezeten. [slachtoffer 3] verklaarde dat de daders gelijk gekleed waren in donkere kleding met het woord ’politie’ op de rug [3] .
Op zondag 6 augustus 2017 werd door de bewoner van de woning [adres] aande politie medegedeeld, dat tijdens het opruimen van de kleding in een van de slaapkamers een revolver was aangetroffen. Deze revolver was niet van een van de bewoners en was kennelijk door een van de overvallers achtergelaten. Op zondag 6 augustus 2017, werd door verbalisant [naam] , op het adres [adres] de revolver veiliggesteld. De bewoner verklaarde dat hij de revolver had aangetroffen op het bed onder de kleding. De revolver was van het merk: [naam merk] . In de trommel van de revolver bevonden zich 6 patronen. Alle patronen waren intact en niet afgevuurd. Het vuurwapen werd ter plaatse bemonsterd op de eventuele aanwezigheid van biologisch materiaal. De 6 patronen werden eveneens ter plaatse
veiliggesteld en ieder afzonderlijk verpakt.
DNA-onderzoek
Op 15 september 2017 werden de daarvoor geschikte biologische sporen, de kabelbinders,
de bemonstering van de revolver en de 6 patronen ten behoeve van een DNA-onderzoek
overgedragen aan The Maastricht Forensic Institute (TMFI) .
Uitslag TMFI .
Blijkens de rapportage van TMFI, zaaknummer: 2017.09.01.006, d.d. 11 oktober
werd van de patroon (AAKL37O3NL#Ol) een DNA-profiel van een man vervaardigd. De
frequentie van het DNA-profiel is kleiner dan één op één miljard. Na vergelijking met de DNA-profielen in de Landelijke DNA-databank, bleek dat het spoor matcht met het DNA-profiel van: [verdachte] , geboren op [geboortedatum] (de rechtbank leest: [jaartal] .
Conclusie
Gezien de uitslag van het DNA-onderzoek kan gesteld worden dat [verdachte] zeer
waarschijnlijk in contact is geweest met een van de patronen, die werden aangetroffen
in de revolver [naam merk] , welke was achtergelaten op de plaats delict, [adres]
[4] .
Ik ben woonachtig op het adres [adres] . Ik woon daar samen met mijn vrouw en drie kinderen. Mijn vrouw heet [naam] en mijn kinderen zijn [naam] , [naam] , [naam] .
Op 5 augustus 2017, omstreeks 20:32 uur, werd ik gebeld op mijn mobiele telefoon door [slachtoffer 2] . Direct hierna zag ik [slachtoffer 2] op enkele meters van mij vandaan staan. Ik hoorde dat [slachtoffer 2] zei “Ik ben net gebeld door [vriend van slachtoffer 1] , er staat politie bij jou voor de deur met geweren”. Ik ben toen met [slachtoffer 2] naar mijn huis gereden. Eenmaal thuis zag ik direct dat er een persoon met een bivakmuts
en donkere kleding voor de voordeur van mijn woning stond. Ik zag dat hij een zwart
handpistool in zijn rechterhand vast had. Ik zag dat er een demper op het pistool zat, de demper was zilver-aluminium kleurig. Ik zag dat de persoon het pistool in mijn richting richtte. Ik zag dat er hout stukken van de voordeur op de grond lagen. Ik hoorde dat de persoon zei:” Wij zijn van het arrestatieteam, wij zijn getipt, je hebt wapens in huis liggen, dadelijk komt de politie die nemen het van ons over”. Vervolgens zei hij:” ga liggen, je krijgt tie-raps om, en naar voren kijken”. Ik ben zelf op de grond in de gang van mijn woning gaan liggen. Ik voelde dat hij de tie-raps om deed. Ik hoorde dat [slachtoffer 2] ook op de grond moest gaan liggen. Ik zag dat [slachtoffer 2] aan de rechterzijde van mij op de grond werd gelegd. Ik hoorde dat de persoon zei: “Je zoon ligt in de kamer hij is ook vast gebonden”. Ik hoorde dat de man direct zei: “Voor je kijken, voor je kijken, als je rustig blijft gebeurt er niks”. Ik hoorde dat hij zei: heb je goud, heb je geld”. Ik hoorde dat hij zei:” dit is een procedure je hoeft geen legitimatie te zien, de politie neemt het zo over”. Ik hoorde gestommel boven. Ik hoorde dat er personen rond liepen. Toen ik op de grond lag, probeerde ik wel in de spiegel te kijken in de gang. Ik zag dat de persoon achter op zijn jas in witte letters “Politie” had staan. Ik zag dat hij een zwarte broek aan had. Op enig moment snijd de man mijn linker tie-rap los en ik voel dat hij mijn horloge van mijn arm losmaakt. Ik voelde dat hij in mijn linker broekzak voelde. Ik voelde dat hij het geld uit mijn broekzak haalde. In mijn broekzak zat ongeveer 200 euro aan briefgeld. Ik zag, en hoorde dat [slachtoffer 2] zijn zakken ook leeggemaakt werden. Ik hoorde dat hij zei:” hou je kop, kijk voor je. Dit is procedure, politie neemt het over. Je krijgt dadelijk een zak over je hoofd”. Vervolgens hoorde ik dat de persoon, naar de personen boven riep. Na enkele seconden kwamen er zeker twee personen naar onder. Dit hoorde ik aan het geluid van voetstappen op de trap. Hierop rende alle drie de personen weg. Ik hoorde een voertuig wegrijden van de oprit. Hierna trok in mijn tie-rap van mijn rechterhand los, en ging rechtop staan. [slachtoffer 2] is direct opgestaan en naar [slachtoffer 1] mijn zoon gelopen welke in de kamer lag. Ik keek naar buiten en toen zag ik dat binnen een minuut de politie aan kwam rijden. Ik ben toen met de politie in gesprek gegaan. Ik ben daarna door de woning gelopen ik zag dat de woning volledig overhoop was gehaald en doorzocht was en ik zag dat in spoelbak in de keuken de mobiele telefoon van [slachtoffer 1] , een I Phone 7, en de mobiele telefoon van [slachtoffer 2] , een I Phone onder water gedompeld lagen. De horloge welke van mijn arm is weggenomen betreft een Rolex Yaght Master, kleur goud, aankoopprijs 2011 25.000 euro ongeveer, wijzerplaat wit en de ring is fel blauw. Later bleek dat de Breitling dames 1 model, met pilot band, zilverkleurig, wijzerplaat lichtblauw aankoopprijs 3500 euro ook weggenomen was. Er zijn nog diverse sieraden weggenomen. De daders hebben gedreigd met het vuurwapen. Ze richtte continu op mijn hoofd, maar het vuurwapen heeft geen contact gemaakt met mijn hoofd.
Bij een proces-verbaal van bevindingen is een lijst van ontvreemde goederen gevoegd die bij de woningoverval op 5 augustus 2017 op het adres [adres] werden buitgemaakt [6] . Deze lijst van goederen, afkomstig van aangever [slachtoffer 3] , omvat onder meer, geld, portemonnee, sieraden en horloges, te weten een tw steel dameshorloge, een rosékleurig Fossil horloge, en een horloge van het merk Rolex dat aangever [slachtoffer 3] om had ten tijde van de overval.
Op 5 augustus 2017 ben ik omstreeks 17.00 uur, als laatste van het gezin naar de wielerronde van [plaatsnaam] gegaan en vervolgens ook weer als eerste naar huis gegaan. Nadat ik alarm had uitgezet ben ik in de woonkamer tv gaan kijken. Tussen de 10 en 25 minuten nadat ik thuis was gekomen hoorde ik ineens een hele harde knal bij de voordeur. Ik denk dat ik deze knal in totaal wel een keer of vier heb gehoord. Meteen na de eerste knal ben ik in de richting van het raam aan de voorzijde van de woning gelopen . Ik zag twee personen bij de voordeur staan. Deze personen waren geheel in het zwart gekleed en droegen zwarte bivakmutsen met drie gaatjes. Twee kleine voor de ogen en eentje voor de mond. Ook zag ik tekst op de borst en rug maar die kon ik later binnen pas lezen. Ik rende hierop naar de kelder om me te verstoppen en wilde met mijn gsm mijn vader bellen. Dit lukt echter niet meteen en direct hierop keek ik naar boven naar de trap en zag daar een persoon staan in het zwart gekleed met op zijn borst de tekst Politie. Ik zag dat deze persoon een vuurwapen op mij gericht hield. Dit vuurwapen was grijs metaalachtig van kleur. Het had gewoon het formaat van een handwapen. Deze persoon zei vervolgens tegen mij: Politie, Politie kom naar boven. Ik had op dat moment mijn gsm nog in mijn zijn hand en de persoon hoorde ik vervolgens zeggen:“Leg die gsm weg. Ik heb mijn gsm vervolgens op de keldertrap gelegd en ben naar boven gelopen. Eenmaal boven hoorde ik de man zeggen dat ik op de grond moest gaan liggen hetgeen ik deed. Ik voelde vervolgens dat mijn armen achter op mijn rug werden samen gebonden met tie-raps. Volgens mij deed dit een ander persoon. Ik hoorde dat de persoon die tegen mij sprak zei dat ik moest gaan liggen en dat als ik rustig meewerkte dat er niets zou gebeuren. Ik mocht van deze man niet opkijken. Toen ik dit toch een keer probeerde zei hij meteen “Naar beneden kijken!” Vervolgens begon hij te vragen waar geld en sieraden lagen. De man bleef bij mij en ik zag twee andere personen door de woning lopen. Ook hoorde ik boven iemand lopen en spullen omvallen. Misschien zijn er in totaal wel drie of vier personen in de woning geweest. Ik hoorde een persoon die bij mij stond zeggen: “Over vijf minuten komt de politie in uniform.” Ook deze man heeft de woning beneden doorzocht en is af en toe bij mij weggelopen. Ik hoorde vervolgens geluiden in de gang. Ik hoorde roepen “Blijf staan kom hier Politie, Politie, ga liggen buik op de grond, niet kijken”. Vervolgens hoorde ik de stem van mijn vader. Mijn vader lag om de hoek in de gang. Vervolgens hoorde ik in de keuken de kraan lopen. Toen de mannen eenmaal weg waren en de vriend van mijn vader mij had losgemaakt zag ik in de wasbak onze gsm’s liggen in het water. De man die mij uit de kelder praatte en bij mij is gebleven was groot en breed. Het zag er uit als echte politie alleen dan met bivakmutsen. De kleding was alleen helemaal zwart met witte
letters Politie. Dit stond op de borst en rug. Getuige denkt dat de man wel 1.90 groot was. Eentje was wat kleiner en smal van postuur.
Op zaterdag, 5 augustus 2017 rond 20.30 uur kreeg ik een telefoontje van [vriend van slachtoffer 1] dat er een arrestatieteam bij [slachtoffer 3] voor de deur in het slaan was. Ik ben daarop met [slachtoffer 3] met mijn scooter naar de woning van [slachtoffer 3] gereden. Bij de woning van [slachtoffer 3] kwam er een man naar buiten welke direct een pistool op zijn hoofd richtte. Hij hield dit op enkele centimeter en soms tegen zijn hoofd gericht. Hij zei “Je moet nu naar binnen komen en je moet luisteren wij zijn een arrestatieteam en je moet nu naar binnen komen en op de grond gaan liggen”. Ik werd naar binnen geduwd en het pistool werd achter tegen mijn hoofd aan gezet. Toen ik net binnen in de woning was werd ik met iets tegen mijn hoofd geslagen om mij naar de grond te dwingen. Ik werd met tie-raps vastgebonden en lag met de buik op de grond met mijn handen achter op mijn rug geboeid. Op dat moment werd [slachtoffer 3] ook naar binnen gebracht en achter mij neergelegd. Ik weet dat er op dat moment twee mensen in de woning waren, deze stonden in de hal. Ik hoorde dat er nog een andere persoon boven was want daar waren de twee onder constant mee aan het praten. De persoon die mij naar binnen heeft gehaald droeg een bivakmuts. Alleen de ogen van de persoon waren te zien. De muts was zwart van kleur met een witte rand om de ogen heen. Deze persoon was blank. De persoon was helemaal in het zwart gekleed en had met witte letters Politie op zijn borst staan. Het was een zwart handvuurwapen met een wat leek een langere loop. Op enig moment stapte een van de twee welke achter ons stonden over mij heen en liep naar de keuken. Vervolgens hoorde ik dat de persoon welke sprak bleef roepen naar goud en sieraden. Ik voelde dat iemand bij mij mijn portemonnee wegnam met daarin contant geld. Ze hadden ook mijn horloge weggenomen en mijn telefoon uit mijn zak weggenomen. Nadat ze alles hadden weggenomen zei de man welke sprak dat zij een zak over hun hoofd zouden krijgen en dat er ieder moment politie zou komen welke ons zou meenemen. Op het moment dat de mannen nog binnen waren hoorde ik buiten de sirene van de politie. Ik kon mijzelf bevrijden van de tie-raps. We hebben elkaar geholpen met het loskrijgen van de tie-raps. Ik heb een mes gepakt en bij [slachtoffer 1] , de zoon van [slachtoffer 3] , de tie-raps losgesneden. In de keuken in de wasbak lagen de telefoons, deze hadden ze in het water gegooid.
Aangever [slachtoffer 2] heeft het volgende verklaard [9]
Ik doe aangifte van diefstal met geweld in vereniging gepleegd. Er zijn goederen van mij weggenomen waarbij ik ben geslagen tegen mijn hoofd. Ik ben bij de huisartsenpost en bij de huisarts mevrouw [naam] geweest. Ik bleek een lichte hersenschudding te hebben. Ik ben op 5 augustus 2017 samen met [slachtoffer 3] op mijn scooter naar de woning van [slachtoffer 3] gegaan. Ik besefte dat het een overval was toen onze spullen werden afgepakt. Ik zag dat [slachtoffer 3] richting de deur liep en direct daarna zag ik [slachtoffer 3] achteruit wijken. Ik zag [slachtoffer 3] weglopen, richting de weg. Toen zag ik direct al de loop van een pistool. De overvaller kwam achter [slachtoffer 3] aan. Ik kreeg het pistool tegen mijn achterhoofd toen ik naar binnen geleid werd. De eerste overvaller deed bij mij aangever tie-raps om. Ik kan mij vanaf het moment dat ik over de drempel stapte, niet alles meer herinneren. Ik denk dat ik toen die klap achter tegen mijn hoofd heb gekregen. Deze klap ging dusdanig hard dat ik denk dat het een
pistool is geweest. De daders hebben mijn portemonnee met daarin mijn rijbewijs en een bedrag tussen de 400 en 500 euro afgenomen. Verder werd mijn horloge, een Breitling Navitimer, afgenomen. Ik heb voor dit horloge 1800 euro betaald. Het horloge had een zwart leren band met een stevig klokje. De wijzerplaat is licht met een zilveren rand. Tevens is er cash geld van het feest, een bedrag tussen de € 800,00 en € 900,00, weggenomen. Ik had dit geld in mijn achterzak gedaan. Ook mijn telefoon, een I Phone 5SE werd van me afgenomen en onder water gezet. Deze telefoon werkt nu niet meer. Toen ik mij omdraaide kreeg ik volgens [slachtoffer 3] een trap tegen mijn kaak. De daders zijn via de voordeur vertrokken. Ik heb er twee zien weggaan en nog 1 boven gehoord. Nadat de kust veilig was kon ik mijn linkerhand loskrijgen en heb ik [slachtoffer 3] losgesneden. Ik ben vervolgens naar de keuken gegaan en heb een mes gepakt om [slachtoffer 1] los te snijden.
Op 25 oktober 2017 heeft er een doorzoeking plaatsgevonden in de woning van verdachte aan de [adres] [10] . Tijdens deze doorzoeking werden onder meer de volgende goederen aangetroffen en inbeslaggenomen:
- Bibigun, kleur grijs met zwart handvat
- Bibigun, kleur zwart met rode dop in loop met Chinese tekens boven de rode trekker;
- een goudkleurig horloge, merk Fossil, goudkleurige metalen band (SINnummer [nummer] )
- goud/blauwkleurig horloge, merk Ernest 1170, voorzien van blauwe rubberen band
- een blauwe plastic zak inhoudende diverse .357 patronen.
Door de politie is per email een foto van een lichtblauw horloge van het merk Ernest naar aangever [slachtoffer 3] gestuurd met het verzoek deze te tonen aan zijn echtgenote.
Aansluitend werd telefonisch contact opgenomen met de echtgenote van aangever [slachtoffer 3] , te weten: [naam] . Zij heeft onder meer verklaard.
Ik herken het blauwe horloge. Ik heb precies zo’n horloge gehad. Ik heb dit horloge voor het laatst gedragen met vakantie, dat was vorig jaar. Ik heb het horloge in ieder geval niet meer. Ik heb nog een foto waarop dit horloge te zien is, dat ik gedragen heb op vakantie vorig jaar. Deze foto stuur ik u op [11] .
Laatstbedoelde foto van mevrouw [naam] is als bijlage 3 (pagina 380) bij voormeld proces-verbaal van bevindingen gevoegd.
Door verbalisant [naam] werden op 6 november 2017 enkele afbeeldingen met hierop sieraden, welke door de politie op 25 oktober 2017 in de woning van verdachte inbeslaggenomen waren, getoond aan de dochter [naam] en de echtgenote van aangever [slachtoffer 3] , mevrouw [naam] [12] .
Verbalisant [naam] hoorde dochter [naam] zeggen, dat dit (afbeelding 2) haar horloge was. Dat zij dit direct herkende aan de beschadigingen aan de band. Dat het een rosé kleurig horloge was dat zij al sinds 2014 in bezit heeft gehad. Dat dit Fossil horloge dezelfde beschadigingen (de rosélegering afgesleten en zilver zichtbaar ) had. [naam] zei nog foto’s te hebben waarop zij het desbetreffende horloge om had. Deze foto’s zijn bij dit proces-verbaal bijgevoegd en voorzien van afbeeldingsnummer 2a en 2b (pagina 382)
Verbalisant [naam] hoorde mevrouw [echtgenote slachtoffer 3] zeggen dat zij het horloge op afbeelding 3 herkende als een horloge at ook zij in bezit had en dat dit horloge een
typische mint-groene’ kleur band had. Verbalisant zag dat toen mevrouw [echtgenote slachtoffer 3] het horloge om haar pols deed, de gaatjes in deze band overeen kwamen met haar pols.
Een deskundigenrapportage Forensisch DNA-onderzoek uitgevoerd door The Maastricht Forensic Institute [13] houdt onder meer in dat met betrekking tot SINnummer [nummer] (binnenzijde sluiting horloge) er een DNA-mengprofiel afkomstig is van celmateriaal van twee donoren, van wie zeker één man en dat er een DNA-hoofdprofiel is afgeleid van een vrouw. Het DNA-hoofdprofiel matcht met het DNA-profiel van getuige [naam] .
Uit verder onderzoek is gebleken dat verdachte geen aankoopbonnen heeft kunnen overleggen met betrekking tot de twee hierboven genoemde horloges [14] .
Naar aanleiding van de op 25 oktober 2017 onder verdachte inbeslaggenomen voorwerpen is door verbalisant [naam] , inspecteur van politie als zodanig belast met onderzoek aan wapens en munitie, een onderzoek ingesteld. Uit dit onderzoek blijkt het volgende [15] :
Voorwerp 1
Is een speelgoedwapen (zogenaamde bibigun) in de vorm van een pistool. Op het wapen werden de volgende opschriften aangetroffen: MADE IN TAIWAN, UNICORN HOBBY CORP.
Dit wapen is voor be- en/of afdreiging geschikt en is een vuurwapen in de zin van artikel 2 lid 1 categorie I sub 7 van de Wet wapens en munitie.
Voorwerp 2
Is een speelgoedwapen (zogenaamde bibigun) in de vorm van een pistool. Op het wapen werden de volgende opschriften aangetroffen: KWC, MODEL M92FS, Cal. 9 Parabellum, 99346747, MADE IN TAIWAN, CAT. 7086, BB HOBBY GUN.
Dit wapen is voor be- en/of afdreiging geschikt en is een vuurwapen in de zin van artikel 2 lid 1 categorie 1 sub 7 van de Wet wapens en munitie.
Naar aanleiding van de op 25 oktober 2017 onder verdachte inbeslaggenomen voorwerpen is door verbalisanten [naam] , agent van politie en [naam] , brigadier van politie en als zodanig belast met het onderzoek aan wapens en munitie, een onderzoek ingesteld. Uit dit onderzoek blijkt het volgende [16] :
49 kogelpatronen, kaliber .357 Magnum.
Deze patronen is munitie in de zin van artikel 1 onder 4 gelet op artikel 2id 2, categorie III van de Wet wapens en munitie.
25 deelmantelpatronen
Deze deelmantelpatronen is munitie in de zin van artikel 1 vonder 4 gelet op artikel 2, lid 2, categorie II sub 4 van de Wet wapens en munitie.
Een proces-verbaal van bevindingen [17] inhoudende dat de revolver van het merk [naam merk] , kaliber .357 Magnum, welke na de overval op 5 augustus 2017 in de woning van aangever [slachtoffer 3] is aangetroffen, geschikt is om de op 25 oktober 2017 in de woning van verdachte aangetroffen munitie, te weten: 49 kogelpatronen, kaliber .357 Magnum, en de 25 deelmantelpatronen, kaliber .357 Magnum, af te vuren
Bewijsoverweging
Uit de hiervoor opgenomen bewijsmiddelen blijkt dat er bij de woningoverval op 5 augustus 2017 te [plaatsnaam] door de daders onder meer gebruik is gemaakt van een geladen revolver van het merk [naam merk] , kaliber .357 Magnum. In de trommel van de revolver bevonden zich 6 patronen. De revolver en de 6 patronen zijn in verband met een DNA-onderzoek onderzocht. Uit dit onderzoek blijkt dat er op één patroon (AAKL37O3NL#Ol) het DNA-profiel van verdachte is aangetroffen. Tijdens de doorzoeking in de woning van verdachte op 25 oktober 2017 zijn meerdere patronen aangetroffen gelijk aan de patronen die in de trommel van de achtergelaten revolver op plaats delict werden aangetroffen. Tevens trof de politie in de woning van verdachte twee horloges aan die tijdens de woningoverval waren ontvreemd. Deze twee horloges werden later door de slachtoffers van deze woningoverval herkend. Bovendien is er op het Fossil horloge celmateriaal van slachtoffer [dochter van slachtoffer 3] aangetroffen.
Op de patroon in de trommel is een DNA-spoor aangetroffen. Met dit DNA-spoor is een match gevonden met het DNA-profiel van verdachte, waarbij de matchkans kleiner is dan 1 op 1 miljard. De betekent dat het DNA op die patroon op die specifieke plaats van een willekeurig gekozen persoon is, kleiner is dan 1 op 1 miljard. Anders gezegd; het DNA-profiel is extreem zeldzaam. Door de verdediging is overigens niet betwist dat het DNA-materiaal op de patroon van verdachte afkomstig is. De rechtbank komt dan ook tot de conclusie dat het celmateriaal dat is aangetroffen op de patroon van verdachte afkomstig is. De rechtbank beschouwt het aangetroffen DNA op de patroon daarmee als delictgerelateerd
Naar het oordeel van de rechtbank vragen de hiervoor opgesomde objectieve feiten om een verklaring van verdachte. Uit het dossier en het onderzoek ter terechtzitting blijkt dat verdachte geen andere verklaring heeft gegeven (of heeft willen geven) dan dat hij niet bij de woningoverval te [plaatsnaam] op 5 augustus 2017 betrokken is geweest. De rechtbank stelt ook vast dat verdachte evenmin een aannemelijk alternatief scenario heeft gegeven voor het feit dat zijn DNA op een van de patronen in de trommel van de revolver terecht is gekomen en een deel van de buit, te weten twee horloges, met op één horloge het DNA van een van de slachtoffers, in zijn woning is aangetroffen. Het dossier bevat voorts geen enkele aanwijzing dat het DNA van verdachte op de patroon terecht is gekomen op een andere manier dan door toedoen van verdachte zelf. De rechtbank beschouwt het aangetroffen DNA-materiaal van verdachte op plaats delict als een daderspoor en de in zijn woning aangetroffen horloge met het DNA van een van de slachtoffers als een slachtofferspoor.
De rechtbank acht op grond van dit dader- en slachtofferspoor in combinatie met de in de woning van verdachte aangetroffen munitie met het kaliber .357 Magnum, in onderling verband en samenhang bezien, wettig en overtuigend bewezen dat verdachte op 5 augustus 2017 in de woning van de familie [naam] aan de [adres] is geweest en één van de daders is geweest.
Door de raadsman is nog aangevoerd dat hij geen, dan wel onvoldoende of tegenstrijdig reacties heeft gekregen met betrekking tot de vraag waar en hoe het Fossil horloge in het chain of evidence is verbleven sinds de inbeslagname.
De rechtbank is van oordeel dat, wat er ook zij van de onduidelijkheden met betrekking tot de vraag of bedoeld horloge wel of niet uit de kluis van de politie is geweest om te worden getoond aan het slachtoffer, uit alle verklaringen valt af te leiden dat [dochter van slachtoffer 3] na de overval niet meer fysiek met bedoeld horloge in contact is gekomen. Naar het oordeel van de rechtbank behoeft het betoog van de raadsman dan ook geen nadere bespreking meer.
3.4
De bewezenverklaring
De rechtbank acht bewezen dat de verdachte
parketnummer 03/702738-17
op 5 augustus 2017 in de gemeente [naam] , tezamen en in vereniging met anderen met het oogmerk van wederrechtelijke toe-eigening heeft weggenomen onder meer horloges en een hoeveelheid geld en sieraden en een portemonnee toebehorende aan [slachtoffer 3]
en/of [slachtoffer 2] en/of [echtgenote slachtoffer 3] , waarbij verdachte en zijn mededaders zich de toegang tot de plaats van het misdrijf heeft/hebben verschaft en die goederen onder hun bereik hebben gebracht door middel van braak en welke diefstal werd voorafgegaan en vergezeld van geweld en/of bedreiging met geweld tegen die [slachtoffer 3] en/of [slachtoffer 2] en/of [slachtoffer 1] , gepleegd met het oogmerk om die diefstal gemakkelijk te maken, welk geweld hierin bestond, dat hij, verdachte, en zijn mededaders,
- die [slachtoffer 3] en [slachtoffer 2] en [slachtoffer 1] hebben vastgebonden en
- die [slachtoffer 2] met een hard voorwerp tegen zijn hoofd hebben geslagen
en welke bedreiging met geweld hierin bestond, dat hij, verdachte en/of zijn mededaders,
- een vuurwapen, althans een op een vuurwapen gelijkend voorwerp, tegen het
hoofd van genoemde [slachtoffer 2] heeft gehouden en op (het hoofd van) die
[slachtoffer 3] en [slachtoffer 2] en [slachtoffer 1] gericht
hebben gehouden en
- tegen die [slachtoffer 3] hebben geroepen: "ga liggen, je krijgt
tie-raps om, en naar voren kijken" en "Voor je kijken, voor je kijken, als
je rustig blijft gebeurt er niks" en "heb je goud, heb je geld" en "hou
je kop, kijk voor je. Dit is procedure, politie neemt het over. Je krijgt
dadelijk een zak over je hoofd" en
- tegen die [slachtoffer 1] heeft geroepen: "Politie, Politie kom
naar boven" en "Leg die gsm weg" en "je moet gaan liggen en als je
rustig meewerkt gebeurt er niets" en "Naar beneden kijken!" en
- tegen die [slachtoffer 2] heeft geroepen: "Je moet nu naar binnen komen en
je moet luisteren wij zijn een arrestatieteam en je moet nu naar binnen komen
en op de grond gaan liggen",
parketnummer: 03/661051-18
1.
op 25 oktober 2017 in de gemeente Sittard-Geleen, wapens van categorie I onder 7°, te weten een pistool met de opschriften MADE IN TAIWAN, UNICORN HOBBY CORP en een pistool met de opschriften KWC, MODEL M92FS, zijnde voorwerpen die voor wat betreft hun vorm en afmetingen een sprekende gelijkenis vertoonden met vuurwapens;
2.
op 25 oktober 2017 in de gemeente Sittard-Geleen, voorhanden heeft gehad 49 kogelpatronen, kaliber .357 Magnum en 25 deelmantelpatronen.
3.
op 5 augustus 2017 in de gemeente Nederweert, tezamen en in vereniging met anderen, opzettelijk en wederrechtelijk telefoons die aan [slachtoffer 1] en/of [slachtoffer 2] toebehoorde, heeft vernield.
De rechtbank acht niet bewezen hetgeen meer of anders is ten laste gelegd. De verdachte zal daarvan worden vrijgesproken.
4.De strafbaarheid van het bewezenverklaarde
Het bewezenverklaarde levert de volgende strafbare feiten op:
parketnummer 03/702738-17
diefstal voorafgegaan en vergezeld van geweld en bedreiging met geweld tegen personen gepleegd met het oogmerk om die diefstal gemakkelijk te maken, terwijl het feit wordt gepleegd door twee of meer verenigde personen en terwijl de schuldige zich de toegang tot de plaats van het misdrijf heeft verschaft door middel van braak.
parketnummer 03/661051-18
feit 1
handelen in strijd met artikel 13, eerste lid, van de Wet wapens en munitie, meermalen gepleegd;
feit 2:
handelen in strijd met artikel 26, eerste lid, van de Wet wapens en munitie
feit 3:
medeplegen van opzettelijk en wederrechtelijk enig goed dat geheel of ten dele aan een ander toebehoort vernielen.
Er zijn geen feiten of omstandigheden aannemelijk geworden die de strafbaarheid van het de feiten uitsluiten.
5.De strafbaarheid van de verdachte
De verdachte is strafbaar, omdat geen feiten of omstandigheden aannemelijk zijn geworden die zijn strafbaarheid uitsluiten.
6.De straf en/of de maatregel
6.1
De vordering van de officier van justitie
De officier van justitie heeft gevorderd aan de verdachte op te leggen een onvoorwaardelijke gevangenisstraf voor de duur van 9 jaar, met aftrek van de tijd in voorarrest doorgebracht. De officier van justitie heeft tevens de opheffing gevorderd van het geschorste bevel tot voorlopige hechtenis met ingang van 9 mei 2019.
6.2
Het standpunt van de verdediging
De raadsman heeft geheel subsidiair een onvoorwaardelijke gevangenisstraf bepleit voor de duur van maximaal 6 jaar met aftrek van de tijd in voorarrest doorgebracht.
6.3
Het oordeel van de rechtbank
Bij de bepaling van de op te leggen straf is gelet op de aard en de ernst van hetgeen bewezen is verklaard, op de omstandigheden waaronder het bewezenverklaarde is begaan en op de persoon van verdachte, zoals een en ander uit het onderzoek ter terechtzitting naar voren is gekomen.
Verdachte heeft zich samen met zijn mededaders op lafhartige en koelbloedige wijze schuldig gemaakt aan diefstal met geweld en bedreiging met geweld in een woning. Bij deze overval zijn verdachte en zijn mededaders door middel van braak de woning binnengedrongen en hebben zij eerst de toen nog 13 jarige zoon, [slachtoffer 1] , van aangever [slachtoffer 3] met een vuurwapen onder schot gehouden en zijn handen met kabelbinders op de rug vastgebonden. Ook de even later gearriveerde slachtoffers [slachtoffer 3] en [slachtoffer 2] werden met een vuurwapen onder schot gehouden en met kabelbinders geboeid. Slachtoffer Van [slachtoffer 2] werd bovendien nog met een hard voorwerp achter op zijn hoofd geslagen en tegen zijn kaak getrapt toen hij geboeid op de grond lag. Bij de overval werd gebruikt gemaakt van minimaal twee vuurwapens. Ook hebben de daders zich voorgedaan als leden van een arrestatieteam van de politie. Voordat de daders het pand verlieten en de slachtoffer geboeid achter lieten werden nog twee I Phones vernield door deze in water onder te dompelen. Bij de overval werd het hele huis van de familie [naam] overhoop gehaald en werden er sieraden, geld, portemonnees en horloges buitgemaakt. Daarnaast heeft verdachte zich schuldig gemaakt aan verboden wapenbezit.
Het hele gebeuren heeft grote inbreuk gemaakt op de geestelijke en lichamelijke integriteit van de slachtoffers, in het bijzonder op [slachtoffer 1] . De moeder van [slachtoffer 1] heeft in haar schriftelijke slachtofferverklaring uiteengezet wat voor negatieve impact de woningoverval op haar zoon heeft gehad en nu nog heeft. Zo blijkt dat [slachtoffer 1] , maar ook zijn zussen, lange tijd niet meer alleen thuis durfden te blijven en dat hun gevoel van veiligheid in het algemeen en in het bijzonder in hun eigen woning van hen is afgenomen.
Het is een feit van algemene bekendheid dat slachtoffers van dergelijke gebeurtenissen nog langdurig angstgevoelens en psychische klachten kunnen ondervinden. Bovendien versterkt dergelijk gewelddadig optreden de gevoelens van angst en onveiligheid in de samenleving. Door zich voor te doen als een arrestatieteam van politie wordt ook het vertrouwen dat mensen in (het optreden van) de politie moeten kunnen hebben ernstig ondermijnd.
Ten aanzien van de persoon van verdachte heeft de rechtbank rekening gehouden met de inhoud van het hem betreffende uittreksel uit de Justitiële Documentatie d.d. 31 januari 2019, waaruit blijkt dat hij 27 november 2013 door deze rechtbank voor een poging tot afpersing en poging tot diefstal, vergezeld van bedreiging met geweld tegen personen en voor verboden wapenbezit tot een deels onvoorwaardelijke gevangenisstraf is veroordeeld.
De rechtbank is van oordeel dat in verband met de juiste normhandhaving niet kan worden volstaan met het opleggen van een andersoortige of geringere straf dan een onvoorwaardelijke gevangenisstraf van 9 jaar, met aftrek van de tijd in voorarrest doorgebracht. Bij de bepaling van de strafmaat heeft de rechtbank in ogenschouw genomen de oriëntatiepunten van de LOVS, de recidive van verdachte, het feit dat verdachte de overval invereniging heeft gepleegd, het toegepaste (fysieke) geweld, het gebruik van van zeker één vuurwapen en een voorwerp dat –op zijn minst- daar sterkt op lijkt, het feit dat de daders zich hebben voorgedaan als leden van een arrestatieteam van politie en het feit dat een jeugdig persoon met een vuurwapen is bedreigd en slachtoffer is geworden van deze overval.
De overval heeft plaatsgevonden in de woning van twee van de slachtoffers, zijnde de plaats bij uitstek, waar zij zich veilig moeten kunnen voelen. Verder blijkt uit het feit dat de daders beschikten over tenminste één vuurwapen en tieraps, dat zij vooraf de mogelijkheid onder ogen hebben gezien dat zij in de woning personen konden aantreffen. Zelfs dit gegeven heeft hen er niet van weerhouden het feit te plegen.
7.Het beslag
De hierna in de beslissing genoemde in beslag genomen voorwerpen onder de nummers (van de beslaglijst) 1, 2, 5, 6 14 tot en met 20 zijn vatbaar voor onttrekking aan het verkeer aangezien met betrekking tot deze voorwerpen de feiten onder de parketnummers 03/702738-17 en 03/661051-18 zijn begaan, terwijl het voorwerpen van zodanige aard zijn dat het ongecontroleerde bezit daarvan in strijd is met de wet.
De voorwerpen onder de 9 tot en met 13 zijn vatbaar voor verbeurdverklaring aangezien met betrekking tot deze voorwerpen het feit onder parketnummer 03/702738-17 is begaan.
De voorwerpen onder de nummers 3, 4 en 8 dienen te worden teruggegeven aan de rechthebbenden en dat het voorwerp genoemd onder nummer 7 dient te worden teruggeven aan verdachte.
8.De wettelijke voorschriften
De beslissing berust op de artikelen 33, 33a, 36b, 36d, 47, 57, 312, 350 van het Wetboek van Strafrecht en de artikelen 13, 26 en 55 van de Wet wapens en munitie, zoals deze artikelen luidden ten tijde van het bewezenverklaarde.
9.De beslissing
De rechtbank:
Bewezenverklaring
- verklaart het tenlastegelegde bewezen zoals hierboven onder 3.4 is omschreven;
- spreekt de verdachte vrij van wat meer of anders is ten laste gelegd;
Strafbaarheid
- verklaart dat het bewezenverklaarde de strafbare feiten oplevert zoals hierboven onder 4 is omschreven;
- verklaart de verdachte strafbaar;
Straf
- veroordeelt de verdachte voor de feiten tot een
- beveelt dat de tijd die door de veroordeelde vóór de tenuitvoerlegging van deze uitspraak in voorarrest is doorgebracht, bij de uitvoering van deze gevangenisstraf in mindering zal worden gebracht;
Beslag
- verklaart verbeurd de volgende in beslag genomen voorwerpen: kabelbinders, nummers 9 tot en met 13 van de beslaglijst;
- onttrekt aan het verkeer de volgende in beslag genomen voorwerpen:
- 1 stk wapen kl: grijs Bibi g 999788 grijs/zwart, nummer 1;
- 1 stk wapen kl: zwart Bibi g999792 zwart/rood, nummer 2;
- 1 stk wapen kl: grijs Bibi g999806 wapennr 99346747, nummer 5:
- 1 stk munitie kl: blauw Magnum patroon , g999811 blauwe plastic zak inh patronen.357 magnum, nummer 6;
- 1 stk wapen kl: zilver, Smith & Wesson .357 magnum, 9971802, nummer 14;
- 1 stk munitie GFL .357 Magnum patroon g971803, nummer 15;
- 1 stk munitie GFL .357 Magnum patroon, g971803, nummer 16;
- 1 stk munitie GFL .357 Magnum patroon, g971804, nummer 17;
- 1 stk munitie GFL .357 Magnum patroon, g971805, nummer 18;
- 1 stk munitie GFL .357 Magnum patroon, g771806, nummer 19;
- 1 stk munitie S&B .357 Magnum patroon, g971807, nummer 20.
- gelast de teruggave van de volgende in beslag genomen voorwerpen ten behoeve van de rechthebbenden:
- 1 stk Horloge Kl: goud Fossil, g999795, nummer 3;
- 1 stk Horloge Kl: Blauw, Ernest onbekend, g999801, nummer 4;
- 1 stk Sieradendoos Kl: Roze, ZINZI bijouterie, g999835, nummer 8;
- gelast de teruggave aan verdachte van het volgende in beslag genomen voorwerp:
1 stk Kleding Kl: zwart, Fostex Muts, g999817, nummer 7.
Dit vonnis is gewezen door mr. V.P. van Deventer, voorzitter, mr. drs. J.M.A. van Atteveld, en mr. M.A. Teeuwissen, rechters, in tegenwoordigheid van mr. P.C.M. Müller als griffier, en uitgesproken ter openbare zitting van 23 mei 2019.
BIJLAGE I: De tenlastelegging
Aan de verdachte is ten laste gelegd dat
hij op of omstreeks 5 augustus 2017 in de gemeente [naam] , tezamen en in
vereniging met een of meer anderen, althans alleen, met het oogmerk van
wederrechtelijke toe-eigening heeft/hebben weggenomen onder meer (een)
horloge(s) en/of een hoeveelheid geld en/of sieraden en/of een portemonnee, in
elk geval enig goed, geheel of ten dele toebehorende aan [slachtoffer 3]
en/of [slachtoffer 2] en/of [echtgenote slachtoffer 3] , in elk geval
aan een ander of anderen dan aan verdachte en/of zijn mededaders, waarbij
verdachte en/of zijn mededaders zich de toegang tot de plaats van het misdrijf
heeft/hebben verschaft en/of die goederen onder zijn/hun bereik heeft/hebben
gebracht door middel van braak, verbreking en/of inklimming en/of welke
diefstal werd voorafgegaan, vergezeld en/of gevolgd van geweld en/of
bedreiging met geweld tegen die [slachtoffer 3] en/of [slachtoffer 2] en/of
[slachtoffer 1] , gepleegd met het oogmerk om die diefstal voor te
bereiden, gemakkelijk te maken en/of om bij betrapping op heterdaad aan
zichzelf en/of zijn mededaders hetzij de vlucht mogelijk te maken, hetzij het
bezit van het gestolene te verzekeren, welk geweld hierin bestond, dat hij,
verdachte, en/of zijn mededader(s),
- die [slachtoffer 3] en/of [slachtoffer 2] en/of [slachtoffer 1]
heeft/hebben vastgebonden en/of
- die [slachtoffer 2] met een hard voorwerp tegen zijn hoofd heeft/hebben geslagen
en/of
welke bedreiging met geweld hierin bestond, dat hij, verdachte en/of zijn
mededader(s),
- een vuurwapen, althans een op een vuurwapen gelijkend voorwerp, tegen het
hoofd van genoemde [slachtoffer 2] heeft gehouden en/of op (het hoofd van) die
[slachtoffer 3] en/of [slachtoffer 2] en/of [slachtoffer 1] gericht
heeft/hebben gehouden en/of
- tegen die [slachtoffer 3] heeft/hebben geroepen: "ga liggen, je krijgt
tie-reps om, en naar voren kijken" en/of "Voor je kijken, voor je kijken, als
je rustig blijft gebeurd er niks" en/of "heb je goud, heb je geld" en/of "hou
je kop, kijk voor je. Dit is procedure, politie neemt het over. Je krijgt
dadelijk een zak over je hoofd" en/of
- tegen die [slachtoffer 1] heeft/hebben geroepen: "Politie, Politie kom
naar boven" en/of "Leg die gsm weg" en/of "je moet gaan liggen en als je
rustig meewerkt gebeurt er niets" en/of "Naar beneden kijken!" en/of
- tegen die [slachtoffer 2] heeft/hebben geroepen: "Je moet nu naar binnen komen en
je moet luisteren wij zijn een arrestatieteam en je moet nu naar binnen komen
en op de grond gaan liggen",
althans woorden van gelijkende dreigende aard en/of strekking,
terwijl verdachte en/of zijn mededaders zich de toegang tot de plaats van het
misdrijf heeft/hebben verschaft door middel van een vals kostuum en/of dat
feit zwaar lichamelijk letsel voor die [slachtoffer 2] tot gevolg heeft gehad;
Subsidiair, althans, indien het vorenstaande niet tot een veroordeling mocht of
zou kunnen leiden, dat:
hij in of omstreeks de periode van 5 augustus 2017 tot en met 25 oktober 2017
in de gemeente [naam] en/of de gemeente [naam] , althans in
Nederland, tezamen en in vereniging met een of meer anderen, althans alleen,
(een) goed(eren), te weten een horloge van het merk Ernest en/of een horloge
van het merk Fossil heeft verworven, voorhanden gehad en/of overgedragen,
terwijl hij en zijn mededader(s) ten tijde van de verwerving of het voorhanden
krijgen van dit/die goed(eren) wist(en), althans redelijkerwijs had(den)
moeten vermoeden dat het (een) door misdrijf verkregen goed(eren) betrof;
Tenlastelegging bij parketnummer: 661051-18
1.
hij op of omstreeks 25 oktober 2017 in de gemeente [naam] , (een)
wapen(s) van categorie I onder 7°, te weten een pistool met de opschriften
MADE IN TAIWAN, UNICORN HOBBY CORP en/of een pistool met de opschriften KWC,
MODEL M92FS, zijnde (een) voorwerp(en) dat/die voor wat betreft zijn/hun vorm
en afmetingen een sprekende gelijkenis vertoonde(n) met (een) vuurwapen(s)
en/of met (een) voor ontploffing bestemde voorwerp(en) voorhanden heeft gehad;
De in deze telastelegging gebruikte termen en uitdrukkingen worden, voorzover
daaraan in de Wet wapens en munitie betekenis is gegeven, geacht in dezelfde
betekenis te zijn gebezigd;
2.
hij op of omstreeks 25 oktober 2017 in de gemeente [naam] , voorhanden
heeft gehad 49 kogelpatronen, kaliber .357 Magnum, in elk geval munitie in de
zin van de Wet Wapens en Munitie van categorie III en/of 25 deelmantelpatronen
in elk gevak munitie in de zin van de Wet Wapens en Munitie van categorie
II;
3.
hij op of omstreeks 5 augustus 2017 in de gemeente [naam] , tezamen en in
vereniging met een of meer anderen, althans alleen opzettelijk en
wederrechtelijk (een) telefoon(s), in elk geval enig goed, dat geheel of ten
dele aan een ander dan aan verdachte en/of zijn mededader(s), te weten aan
[slachtoffer 1] en/of [slachtoffer 2] toebehoorde, heeft vernield,
beschadigd en/of onbruikbaar gemaakt en/of weggemaakt;