ECLI:NL:RBLIM:2015:10057

Uitspraak

RECHTBANK LIMBURG

Zittingsplaats Maastricht

Familie en jeugd

Datum uitspraak: 8 september 2015

Zaaknummer: C/03/198387 / FA RK 14-3559

De enkelvoudige kamer, belast met de behandeling van burgerlijke zaken, heeft de navolgende beschikking gegeven in de zaak van:

het openbaar ministerie,

arrondissementsparket Limburg,

gevestigd te Maastricht,

verzoeker,

verder te noemen: het openbaar ministerie.

Als belanghebbenden worden aangemerkt:

[belanghebbende],

verder te noemen: de vader,

wonende te [woonplaats] ,

[belanghebbende] ,

verder te noemen: de moeder,

wonende te [woonplaats] ,

de ambtenaar van de burgerlijke stand van de gemeente Voerendaal.

Wederom gezien de stukken, waaronder de beschikkingen van deze rechtbank van 3 februari 2015 en 6 mei 2015.

1.Het verdere verloop van de procedure

Bij beschikking van 6 mei 2015 heeft de rechtbank een descente, tevens voortzetting van de mondelinge behandeling, bevolen.

Op 30 juni 2015 heeft de descente, tevens voortzetting van de mondelinge behandeling, plaatsgevonden, in het gemeentehuis van de gemeente Voerendaal, waar zijn verschenen:

- mevrouw [A] , de heer [B] , en mevrouw [C]
, allen ambtenaar van de burgerlijke stand van de gemeente Voerendaal;
- mevrouw [D] , werkzaam bij Software Designer Centric.
De ouders zijn, hoewel behoorlijk opgeroepen, niet verschenen. Het openbaar ministerie heeft, voorafgaand aan de zitting, meegedeeld verhinderd te zijn om ter zitting te verschijnen. De ambtenaar van de burgerlijke stand van de gemeente Voerendaal (hierna: de ambtenaar) heeft, mede aan de hand van een powerpointpresentatie, een toelichting gegeven op het werkproces ‘aangiften bij de burgerlijke stand’ en de daarbij van toepassing zijnde beveiligingsmaatregelen. Daarna heeft de ambtenaar, met gebruikmaking van een digitale testomgeving, de stappen getoond die bij het doen van een aangifte worden uitgevoerd. Mevrouw [D] heeft daarop gereageerd.

De uitspraak is hierna nader bepaald op heden.

2. De verdere beoordeling
2.1. Bij beschikking van 6 mei 2015 heeft de rechtbank, voor zover hier van belang, het navolgende overwogen:

“Het openbare belang van het Nederlandse stelsel van de burgerlijke stand en de functie van een akte van de burgerlijke stand in het rechtsverkeer brengt mee dat de rechtbank slechts genoegen kan nemen met een absolute, althans meest mogelijke zekerheid over de vraag of de in de concept-geboorteakte vermelde (persoons)gegevens – van in dit geval [minderjarige] –overeenstemmen met de digitale gegevens zoals de ambtenaar die klaarblijkelijk heeft weten te achterhalen. Teneinde zich daarover en over de vraag op welke wijze de bij het opmaken van de akten van de burgerlijke stand gebruikte en vastgelegde gegevens ‘een-op-een’ worden ‘weggeschreven’ in het digitale systeem van de gemeente een eigen oordeel te kunnen vormen zal de rechtbank, alvorens verder te beslissen, een descente, tevens voortzetting van de mondelinge behandeling bevelen, op het gemeentehuis van de gemeente Voerendaal, zulks op een nog nader te bepalen datum en tijdstip.”

2.2.

Ter gelegenheid van de in het gemeentehuis gehouden descente heeft de ambtenaar een toelichting gegeven op de gebruikelijke gang van zaken bij het opmaken van akten van de burgerlijke stand en over de wijze waarop de voor de vaststelling van de in de akte op te nemen noodzakelijke gegevens worden verwerkt^[1]in het digitale systeem van de gemeente Voerendaal (hierna: het systeem). Uit die toelichting komt naar voren dat een aan de ambtenaar gedane aangifte of een ten overstaan van de ambtenaar afgelegde verklaring steeds ‘fysiek’ plaatsvindt aan de daarvoor bestemde balie van de burgerlijke stand. Voorts komt hierbij naar voren dat alle gegevens die in verband met de aangifte of de verklaring van belang zijn voor de inhoud van de akte door de ambtenaar in het bijzijn van de aangever handmatig in het systeem worden ingevoerd en dat het systeem daarna de akte automatisch ‘aanmaakt’. Verder begrijpt de rechtbank uit de toelichting van de ambtenaar dat de akte, voordat zij wordt verleden, steeds eerst in tweevoud wordt geprint en dat daarna in het bijzijn van de aangever of degene die de verklaring aflegt, door de ambtenaar een laatste controle plaatsvindt van de in het systeem verwerkte gegevens. Niet eerder dan na de controle en de akkoordbevinding wordt vervolgens de akte achtereenvolgens door de aangever en de ambtenaar in elkaars bijzijn ondertekend. Onmiddellijk daarna brengt de ambtenaar door het aanvinken van het daarvoor bestemde hokje (‘passeren: ja’) in het systeem tot uitdrukking dat en door wie de akte ter plaatse is opgemaakt en ondertekend.

De ambtenaar heeft verder toegelicht dat, wanneer het om een akte van geboorte gaat, in het systeem tegelijkertijd de opneming van een persoonslijst^[2]in de basisregistratie plaatsvindt. Uit de gegeven toelichting is verder duidelijk geworden dat het systeem zo is ingericht dat vanaf dat moment voor de ambtenaar niet meer de mogelijkheid bestaat wijzigingen in de oorspronkelijke akte aan te brengen.

2.3.

De ambtenaar heeft tijdens de descente gebruik gemaakt van een met behulp van mevrouw [D] tot stand gebrachte digitale testomgeving. Door mevrouw [D] , werkzaam bij Software Designer Centric en binnen de gemeente Voerendaal verantwoordelijk voor het softwareprogramma voor het opmaken van akten van de burgerlijke stand, is in dat verband verklaard dat de software van de gebruikte testomgeving gelijk is aan de software van de productie-omgeving. Aan de hand van een in een testomgeving aangemaakte (voorbeeld)akte van geboorte heeft de rechtbank vervolgens proefondervindelijk kunnen vaststellen dat nadat de akte overeenkomstig de gebruikelijke hiervoor beschreven gang van zaken in het systeem is ‘weggeschreven’, hierin geen wijzigingen meer kunnen worden aangebracht. Weliswaar bestaat onverkort de mogelijkheid naderhand, bijvoorbeeld bij gebleken fouten in de akte, wijzigingen in of aanvullingen op de persoonslijst aan te brengen maar deze naderhand verwerkte gegevens, zo heeft de ambtenaar verduidelijkt en is de rechtbank gebleken, kunnen op geen enkele wijze leiden tot wijziging van de oorspronkelijke akte. Gelet hierop acht de rechtbank genoegzaam gewaarborgd dat een latere bijhouding van de persoonslijst niet tot gevolg heeft dat de oorspronkelijke akte wijzigt. Dat betekent ook dat er geen twijfel behoeft te bestaan over de vraag of de naderhand uit het systeem opgehaalde gegevens overeenstemmen met de gegevens in de oorspronkelijke akte.

2.4.

Het verzoek van het openbaar ministerie in deze zaak strekt tot aanvulling van het register van geboorten van de gemeente Voerendaal met de daarin ontbrekende door de brand verloren gegane akte van geboorte, nummer [X] , van het jaar 2010 van [minderjarige] . Deze zaak is in zoverre uniek dat waar de wetgever in artikel 1:18c, lid 3, van het Burgerlijk Wetboek door de verplichting om van alle in registers opgenomen akten van de burgerlijke stand een dubbel of een afschrift te houden, dat vervolgens volgens bij het Besluit Burgerlijke Stand 1994 te stellen regels dient te worden bewaard, heeft voorzien in een bijzondere procedure voor het geval akten van de burgerlijke stand verloren zijn gegaan of verminkt zijn, zich hier de uitzonderlijke situatie voordoet dat ook de dubbelen van de akten, bestemd om, in geval van een calamiteit, de oorspronkelijke en door de calamiteit verloren gegane akte in zijn geheel te kunnen reconstrueren, door dezelfde calamiteit verloren zijn gegaan. Om niettemin de verloren gegane akte van geboorte van [minderjarige] zoveel mogelijk te kunnen reconstrueren heeft de ambtenaar met behulp van de aan het systeem ontleende en bij de aangifte van de geboorte van [minderjarige] verwerkte gegevens, een concept-akte van geboorte van [minderjarige] opgemaakt, die door het openbaar ministerie bij het verzoekschrift is overgelegd. De ambtenaar heeft tijdens de descente toegelicht dat hij na goedkeuring van de inhoud van de concept-akte van geboorte van [minderjarige] door de rechtbank, de nieuwe ter vervanging van de door de brand verloren gegane akte van geboorte van [minderjarige] , met daarin de oorspronkelijke gegevens onder vermelding van de datum van de uitspraak van de rechtbank, zal verlijden.

2.5.

Bij de door de rechtbank in deze zaak aan te leggen volle toets moet worden vooropgesteld dat de rechtbank, gelet op het openbare belang van het Nederlandse stelsel van de burgerlijke stand en de rechtszekerheid dienende functie van een akte van de burgerlijke stand in het rechtsverkeer, zich ervan heeft te vergewissen dat de concept-akte van geboorte van [minderjarige] zoveel mogelijk overeenkomt met de oorspronkelijke akte en het dubbel ervan, dat door de brand verloren is gegaan.

2.5.1.

Een akte van geboorte bestaat, behalve uit een hoofd, waarin verplicht is vermeld het woord "Nederland", gevolgd door de letters (NL), de aktesoort, het jaar waarin de akte is opgemaakt en een nummer, overeenkomstig door de Minister van Veiligheid en Justitie te geven voorschriften, uit vijf gedeelten die door horizontale lijnen van elkaar zijn gescheiden. In het eerste gedeelte worden opgenomen de gegevens die in een uittreksel uit de akte moeten worden opgenomen. In het tweede gedeelte worden opgenomen de gegevens die wegens hun vertrouwelijk karakter niet in een uittreksel worden opgenomen. In het derde gedeelte worden de overige gegevens opgenomen. In het vierde gedeelte worden de ambtelijke gegevens en de handtekeningen opgenomen. In het vijfde gedeelte worden de door de ambtenaar van de burgerlijke stand aan te brengen verbeteringen, bijvoegingen of doorhalingen opgenomen. Tevens worden daarin opgenomen de latere vermeldingen, dan wel verwijzingen naar de op een afzonderlijk blad aan de akte toegevoegde latere vermeldingen.

2.5.2.

Gelet op de verklaring van mevrouw [D] tijdens de descente dat de in de
concept-akte van geboorte van [minderjarige] vermelde gegevens met zekerheid de gegevens zijn zoals die naar aanleiding van de gedane aangifte van de geboorte van [minderjarige] door de ambtenaar in het systeem zijn verwerkt, is de rechtbank van oordeel dat met de door de ambtenaar en mevrouw [D] gegeven toelichting met de meest mogelijke zekerheid is komen vast te staan dat de in de concept-geboorteakte vermelde (persoons-)gegevens van [minderjarige] overeenstemmen met de digitaal opgeslagen gegevens van de oorspronkelijke akte van geboorte van [minderjarige] zoals die bij de aangifte van de geboorte van [minderjarige] in het systeem zijn verwerkt. Er bestaat dan ook geen grond aan te nemen dat de inhoud van de concept-akte van geboorte in zoverre niet overeenstemt met de oorspronkelijke akte en het dubbel ervan.

2.5.3.

Voor wat betreft het derde gedeelte, waar de overige gegevens, waaronder de geboortegegevens van de ouders en de gegevens van de aangever zijn opgenomen, heeft de ambtenaar verklaard dat ervoor is gekozen de gegevens van de aangever niet in de
concept-akte van geboorte van [minderjarige] op te nemen, omdat de vervangende akte van geboorte alleen wordt ondertekend door de ambtenaar die de akte, na vaststelling van de inhoud ervan door de rechtbank, zal verlijden. In het vierde gedeelte van de akte van geboorte worden de ambtelijke gegevens, waaronder de vermelding van de naam van de ambtenaar die de akte heeft opgemaakt en de datum waarop de akte is opgemaakt, alsmede de handtekeningen van de aangever en de ambtenaar opgenomen. Dat de oorspronkelijke handtekeningen van de aangever en de ambtenaar door de brand definitief verloren zijn gegaan, betekent naar het oordeel van de rechtbank niet dat de overige gegevens niet in de concept-geboorteakte van [minderjarige] behoren te worden opgenomen zoals de ambtenaar heeft bepleit. De rechtbank overweegt hiertoe dat de vervangende akte van geboorte met het oog op de rechtszekerheid die aan de registers van de burgerlijke stand kan worden ontleend, een zo volledig mogelijke weergave dient te bevatten van de in de oorspronkelijke geboorteakte vermelde gegevens. Nu in de concept-akte van geboorte niet de gegevens van de aangever zijn vermeld, voldoet de akte in zoverre niet aan de daaraan op grond van de rechtszekerheid te stellen maatstaven. De door de ambtenaar overgelegde concept-akte is in zoverre dan ook onvolledig.

2.5.4.

Derhalve bestaat aanleiding het openbaar ministerie in de gelegenheid te stellen binnen vier weken na deze beschikking een aangepaste concept-akte van geboorte van [minderjarige] over te leggen, waarin ook de (persoons-)gegevens zijn vermeld van de aangever zoals die bij gelegenheid van de aangifte in het systeem zijn verwerkt.

2.6.

Nadat de aldus aangepaste concept-akte van geboorte van [minderjarige] zal zijn overgelegd, zal de rechtbank, zonder nadere mondelinge behandeling, uitspraak doen in de onderhavige zaak.

3.De beslissing

De rechtbank:

stelt het openbaar ministerie in de gelegenheid binnen vier weken na de datum van deze beschikking een aangepaste concept-akte van geboorte van [minderjarige] over te leggen, waarin ook de (persoons-) gegevens van de aangever zijn vermeld;

houdt in afwachting daarvan iedere verdere beslissing op het verzoek aan, voorlopig pro forma voor de duur van vier weken.

Deze beschikking is gegeven door mr. F.L.G. Geisel, rechter, tevens kinderrechter, en in het openbaar uitgesproken op 8 september 2015 in tegenwoordigheid van de griffier, mr. J.A.J.
Rings-Martens.