Uitspraak
RECHTBANK LEEUWARDEN
Sector kanton
Locatie Leeuwarden
zaak-/rolnummer: 384592 \ VZ VERZ 12-76
beschikking van de kantonrechter d.d. 17 april 2012
inzake
GEMEENSCHAPPELIJKE REGELING SW 'FRYSLÂN',
gevestigd te Drachten,
verzoekster,
vertegenwoordigd door mr. K. van der Boom, bedrijfsjurist,
tegen
[verweerder],
wonende te [woonplaats],
verweerder,
gemachtigde: mr. A. Speksnijder.
Partijen zullen hierna SW 'Fryslân' en [verweerder]worden genoemd.
Het procesverloop
SW 'Fryslân' heeft bij verzoekschrift, ingekomen ter griffie op 7 maart 2012, verzocht de tussen haar en [verweerder]bestaande arbeidsovereenkomst te ontbinden op grond van gewichtige redenen in de zin van artikel 7: 685 BW.
Het verweerschrift van [verweerder]is binnengekomen op 30 maart 2012.
De mondelinge behandeling heeft plaatsgevonden op 3 april 2012. SW 'Fryslân' heeft voorafgaand aan de zitting een productie in het geding gebracht. Van het behandelde ter zitting zijn aantekeningen gemaakt. SW 'Fryslân' heeft haar standpunt toegelicht aan de hand van pleitnotities.
Motivering
De feiten
1. In deze procedure kan van de navolgende feiten worden uitgegaan.
1.1. [verweerder], geboren [datum] 1989, is sedert 30 april 2011 voor 32 uur per week op basis van een arbeidsovereenkomst werkzaam bij SW 'Fryslân' in het kader van de wet sociale werkvoorziening (WSW) en gedetacheerd bij Caparis NV (hierna te noemen Caparis) op de afdeling Multipack van de Caparisvestiging te Leeuwarden. Het salaris van [verweerder]bedraagt € 932,72 bruto per maand, exclusief vakantietoeslag. Daarvoor was [verweerder]- vanaf augustus 2007 - werkzaam bij Caparis via een re-integratietraject van de gemeente.
1.2. De wettelijke taken, verantwoordelijkheden en bevoegdheden voortvloeiend uit de WSW en aanverwante regelingen zijn door SW 'Fryslân' opgedragen aan Caparis.
1.3. Op de afdeling Multipack worden in opdracht van klanten van Caparis diverse goederen omgepakt.
1.4. [verweerder]heeft op of omstreeks 9 februari 2012 van een restantvoorraad Bounty's van een klant twee dozen van 24 stuks weggenomen. [verweerder]heeft deze Bounty's in zijn klusje gelegd. De zaak is aan het licht gekomen doordat het de werkleiding was opgevallen dat [verweerder]Bounty's verorberde.
1.5. In 2009 - toen [verweerder]nog via de gemeente in een re-integratietraject bij Caparis werkzaam was - heeft [verweerder]een zak snoepgoed ontvreemdt. Er is toen voor gekozen om het traject waarin [verweerder]zat niet af te breken. [verweerder]is toen mondeling en schriftelijk meegedeeld dat werknemers van Caparis bij diefstal zonder meer ontslagen worden en dat bij een eerstvolgend vergrijp aangifte zou worden gedaan bij de politie.
De standpunten van partijen
2. Op grond van de door [verweerder]gepleegde diefstal van Bounty's verzoekt SW 'Fryslân' de arbeidsovereenkomst met [verweerder]te ontbinden, primair wegens dringende redenen, subsidiair op grond van veranderde omstandigheden, bestaande uit een verstoorde arbeidsrelatie.
Caparis stelt dat [verweerder]voor de WSW geïndiceerd is, hetgeen impliceert dat hij in staat is tot regelmatige arbeid, waarbij rekening wordt gehouden met de in het indicatiebesluit gegeven noodzakelijk aanpassingen. In het geval van [verweerder]zijn dit bijvoorbeeld vaste, bekende werkwijzen, geen veelvuldige deadlines en een kleine en vertrouwde groep collega's. Op grond van de WSW krijgt iemand een arbeidsovereenkomst met alle daarbij behorende gedragsregels. Caparis heeft deze regels opgenomen in de brochure "Wij wijzen u de weg", welke alle werknemers hebben ontvangen. Eén van deze regels is dat bij diefstal ontslag volgt, ook als het gaat om het stelen van zaken met geringe waarde. Ook in werkoverleggen wordt gewaarschuwd dat bij diefstal de arbeidsverhouding wordt beëindigd. Eenduidigheid en duidelijkheid is belangrijk: werknemers weten dan waar zij aan toe zijn. Met het oog daarop voert Caparis een strikt beleid bij diefstal. Bovendien is [verweerder]in 2009, toen hij nog niet op basis van een arbeidsovereenkomst bij Caparis werkzaam was, al eens duidelijk gewaarschuwd. Hem is toen verteld dat wanneer een werknemer van Caparis op diefstal wordt betrapt, hij ontslagen wordt. [verweerder]was dus een extra gewaarschuwd mens; toch heeft hij het risico genomen.
3. [verweerder]heeft verweer gevoerd. [verweerder]stelt dat hij een verstandelijke beperking heeft waardoor hij is aangewezen op begeleiding in een beschutte werkomgeving. Tot zijn beperkingen, waarvoor hij begeleiding nodig heeft, behoort dat hij de gevolgen van zijn handelen (nog) niet goed kan overzien. Met betrekking tot de bedrijfsregels van Caparis heeft [verweerder]aangevoerd dat hij niet in staat is de door Caparis verstrekte brochure adequaat te lezen, laat staan te begrijpen. Het begrip "diefstal" is niet uitgewerkt. Zo is niet duidelijk of het voor eigen gebruik tot zich nemen van etenswaren of snoepgoed door Caparis als zodanig wordt beschouwd. Bovendien had van Caparis verwacht mogen worden dat een eenvoudige, concrete en praktische regel was opgesteld die grondig en door veel herhalingen zou zijn gecommuniceerd. Gelet op het gebeurde in 2009 zou voor Caparis ook duidelijk moeten zijn geweest dat bij het ompakken van snoep [verweerder]mogelijk de verleiding niet kon weerstaan. Voorts heeft [verweerder]aangevoerd dat op grond van artikel 48 van de CAO voor de sociale werkvoorziening Caparis over een ruim arsenaal aan mogelijkheden beschikt om te reageren op misdragingen. De sanctie van onvoorwaardelijk ontslag zou alleen in uitzonderlijke gevallen moeten worden toegepast. Deze sanctie treft [verweerder]onevenredig zwaar en staat niet in verhouding tot de verweten gedraging.
De beoordeling
4. De kantonrechter heeft zich ervan vergewist dat het verzoek geen verband houdt met het bestaan van een opzegverbod.
5. Ontbinding van de arbeidsovereenkomst is mogelijk is indien sprake is gewichtige redenen, bestaande uit een dringende reden of uit veranderingen van omstandigheden welke van dien aard zijn dat de arbeidsovereenkomst billijkheidshalve dadelijk of op korte termijn moet worden beëindigd.
De kantonrechter is met Caparis van oordeel dat het voor de werknemers van Caparis duidelijk moet zijn dat ontvreemding van goederen niet is toegestaan. Dat rechtvaardigt naar het oordeel van de kantonrechter ook dat Caparis zich in dergelijke gevallen tot de kantonrechter wendt met het verzoek om de arbeidsovereenkomst te ontbinden.
De kantonrechter dient echter alle omstandigheden van het geval mee te laten wegen bij de beoordeling van de vraag of de arbeidsovereenkomst ontbonden moet worden.
In de onderhavige zaak acht de kantonrechter de volgende zaken van belang:
(i) Van een werkgever krachtens de WSW mag meer verlangd worden dan van een ‘‘gewone’’ werkgever. Gezien het gebeurde in 2009 was bij Caparis bekend dat [verweerder]niet doelbewust steelt, maar dat hij bij het ompakken van snoep moeite heeft om de verleiding te weerstaan om snoepgoed weg te nemen. Niet is aannemelijk is geworden dat Caparis de ondersteunende begeleiding, die nodig was om herhaling te voorkomen, heeft geboden. Dat [verweerder]in 2012 de Bounty's niet doelbewust heeft gestolen blijkt naar het oordeel ook wel uit het feit dat [verweerder]de Bounty's niet heimelijk heeft verorberd, maar zodanig dat het voor de werkleiding zichtbaar was.
(ii) In het onderhavige geval was voor [verweerder]duidelijk - zo is gebleken uit het verhandelde ter zitting - dat het ontvreemden van Bounty's niet was toegestaan en ook niet door Caparis getolereerd zou worden. [verweerder]heeft dit in eerste instantie ook willen verhullen door de diefstal te ontkennen. [verweerder]heeft een verstandelijke beperking. Hoewel [verweerder]zich ervan bewust is dat hetgeen hij heeft gedaan niet door de beugel kan, is hij zich ten tijde van het vergrijp kennelijk niet bewust geweest van de consequenties daarvan. Weliswaar is in 2009 aan [verweerder]meegedeeld dat werknemers bij Caparis bij diefstal worden ontslagen, maar dat betekent niet dat [verweerder]daarmee ten tijde van de diefstal van de Bounty's de consequenties van zijn handelen overzag. De kantonrechter kan zich, gelet op het verhandelde ter zitting, ook niet aan de indruk onttrekken dat in 2009 het dreigen met aangifte bij de politie meer indruk op [verweerder]heeft gemaakt dan de mededeling dat diefstal kan leiden tot ontslag.
(iii) Artikel 48 van de CAO geeft meerdere disciplinaire mogelijkheden.
(iv) In geval van ontbinding zijn er voor [verweerder]geen mogelijkheden op de reguliere arbeidsmarkt.
(v) [verweerder]is 22 jaar oud.
Deze omstandigheden tegen elkaar afwegend en gelet op de persoon van [verweerder], die nog maar 22 jaar oud is, komt de kantonrechter tot het oordeel dat het vergrijp niet zodanig ernstig is dat daarop de sanctie van ontbinding van de arbeidsovereenkomst past. Artikel 48 van de CAO kent meerdere disciplinaire maatregelen die naar het oordeel van de kantonrechter beter aansluiten bij de gepleegde misdraging. De kantonrechter zal het verzoek dan ook afwijzen. Wel benadrukt de kantonrechter dat indien [verweerder]zich in de toekomst wederom misdraagt, hij er ernstig rekening mee moet houden dat voortzetting van de arbeidsovereenkomst met Caparis niet langer tot de mogelijkheden behoort.
6. De kantonrechter acht termen aanwezig om de proceskosten tussen partijen te compenseren.
Beslissing
De kantonrechter:
wijst het verzoek af;
compenseert de proceskosten zodanig dat iedere partij de eigen kosten draagt.
Aldus gegeven te Leeuwarden en in het openbaar uitgesproken op 17 april 2012 door mr.
M. Jansen, kantonrechter, in tegenwoordigheid van de griffier.
c 41.