ECLI:NL:RBHAA:2011:BV0307

Rechtbank Haarlem

Datum uitspraak
22 december 2011
Publicatiedatum
5 april 2013
Zaaknummer
509169/CV EXPL 11-5706
Instantie
Rechtbank Haarlem
Type
Uitspraak
Rechtsgebied
Civiel recht
Procedures
  • Eerste aanleg - enkelvoudig
Rechters
Vindplaatsen
  • Rechtspraak.nl
AI samenvatting door LexboostAutomatisch gegenereerd

Aansprakelijkheid luchtvaartmaatschappij bij annulering van vlucht door aangekondigde staking personeel

In deze zaak vorderden eisers, twee passagiers, compensatie van Tap Air Portugal wegens de annulering van hun vlucht van Porto naar Schiphol op 16 april 2009. De annulering was het gevolg van een staking van de piloten van Portugalia Airlines, een dochteronderneming van Tap Air. Eisers stelden dat zij recht hadden op compensatie op basis van Verordening (EG) nr. 261/2004, die compensatie voorschrijft bij annulering van vluchten, tenzij de luchtvaartmaatschappij kan aantonen dat de annulering het gevolg was van buitengewone omstandigheden. Tap Air betwistte de vordering en voerde aan dat de annulering een buitengewone omstandigheid was, omdat de staking tien dagen van tevoren was aangekondigd en zij geen redelijke maatregelen kon treffen om de annulering te voorkomen. De kantonrechter oordeelde echter dat een aangekondigde staking van het eigen personeel geen buitengewone omstandigheid is, maar binnen de invloedsfeer van de bedrijfsvoering van de luchtvaartmaatschappij valt. De rechter wees de vordering van eisers toe en veroordeelde Tap Air tot betaling van € 800,00 aan compensatie, vermeerderd met wettelijke rente, en wees de vordering tot buitengerechtelijke incassokosten af. De proceskosten werden aan Tap Air opgelegd als de in het ongelijk gestelde partij.

Uitspraak

RECHTBANK HAARLEM
Sector kanton
Locatie Haarlem
zaak/rolnr: 509169 / CV EXPL 11-5706
datum uitspraak: 22 december 2011
VONNIS
inzake
1. [eiser sub 1]
2. [eiser sub 2]
beiden te Haarlem
eisers
hierna gezamenlijk te noemen [eisers]
gemachtigde: E.S.A. Wiggers
tegen
de vennootschap naar buitenlands recht
SOCIEDADE POR QUOTAS DE RESPONS LIMITADA (PORT) TAP AIR PORTUGAL
te Lissabon, kantoorhoudende te Schiphol
gedaagde
hierna te noemen Tap Air
gemachtigde: mr. E.C. Douma
De procedure
[eisers] heeft Tap Air gedagvaard op 8 april 2011. Tap Air heeft schriftelijk geantwoord. Nadat de kantonrechter had beslist dat de zaak zich niet leent voor een comparitie van partijen na antwoord, heeft [eisers] schriftelijk op het antwoord gereageerd, waarna Tap Air nog een schriftelijke reactie heeft gegeven.
De feiten
a. [eisers] heeft bij Tap Air een vlucht van Porto Airport (Portugal) naar Schiphol (Nederland) geboekt. Op de boekingsbevestiging staat TAP Portugal vermeld als luchtvaartmaatschappij.
b. Op basis van de overeenkomst zou Tap Air [eisers] op 16 april 2009 om 18.25 uur lokale tijd vanuit Portugal per vliegtuig met vluchtnummer TP 658 vervoeren.
c. De afstand van de vlucht bedraagt ongeveer 1.600 km.
d. Op onderhavige overeenkomst is Verordening (EG) nr. 261/2004 van 11 februari 2004 van toepassing. In de preambule bij die Verordening is - voor zover hier van belang – bepaald:
7. “Om de effectieve toepassing van deze verordening te waarborgen, dienen de bij de verordening gecreëerde verplichtingen op de luchtvaartmaatschappij die de vlucht uitvoert of voornemens is uit te voeren, met eigen danwel inclusief of zonder bemanning geleaste vliegtuigen, of in enige andere vorm.”
14. Buitengewone omstandigheden die zelfs door het treffen van alle redelijke maatregelen niet voorkomen hadden kunnen worden (…) kunnen zich met name voordoen in gevallen van politieke onstabiliteit, weersomstandigheden die uitvoering van de vlucht in kwestie verhinderen, beveiligingsproblemen, onverwachte vliegveiligheidsproblemen en stakingen die gevolgen hebben voor de vluchtuitvoering (...).
In de Verordening is – voor zover hier van belang bepaald:
Artikel 3 van de Verordening bepaalt in dit verband, dat deze van toepassing is op elke “luchtvaartmaatschappij die een vlucht uitvoert en vervoer aanbiedt aan passagiers als bedoeld in de leden 1 en 2” van dit artikel.
Artikel 5 lid 1 sub c: In geval van annulering van een vlucht (…) hebben de betrokken passagiers recht op de in artikel 7 bedoelde compensatie door de luchtvaartmaatschappij die de vlucht uitvoert (…).
Artikel 5 lid 3: Een luchtvaartmaatschappij die een vlucht uitvoert, is niet verplicht compensatie te betalen als bedoeld in artikel 7 indien zij kan aantonen dat de annulering het gevolg is van buitengewone omstandigheden die ondanks het treffen van alle redelijke maatregelen niet voorkomen konden worden.
e. [eisers] heeft zich op tijd en in bezit van de juiste reisdocumenten gemeld bij de incheckbalie op het vliegveld.
f. De vlucht van [eisers] is geannuleerd en zij zijn omgeboekt naar vlucht met vluchtnummer TP 652, die ruim 15 uur later dan oorspronkelijk gepland op Schiphol is geland.
g. Bij brief van 22 april 2009 heeft [eisers] Tap Air gesommeerd tot betaling van een gestandaardiseerde compensatie per passagier.
h. Tap Air heeft zich bij brief van 1 mei 2009 op het standpunt gesteld dat zij geen compensatie is verschuldigd. In die brief staat onder meer het volgende:
(…) Deze annulering was het gevolg van een staking. Bij een annulering als gevolg van een staking bestaat geen vergoeding (…)
De vordering
[eisers] vordert (samengevat) veroordeling van Tap Air tot betaling van € 978,50, te vermeerderen met de wettelijke rente. [eisers] legt aan de vordering ten grondslag dat Tap Air op grond van de compensatieregeling van de Verordening (EG) nr. 261/2004 bij een annulering van de vlucht, gelet op de afstand van de vlucht van meer dan 1.600 km, een compensatie van € 400,00 per passagier verschuldigd is. Door ondanks aanmaning met betaling in gebreke te blijven is Tap Air tevens de buitengerechtelijke incassokosten van
€ 178,50 en wettelijke rente verschuldigd.
Het verweer
Tap Air betwist de vordering. Zij voert daartoe primair aan dat [eisers] niet-ontvankelijk is, nu de vlucht is uitgevoerd door Portugalia Airlines, een zelfstandige dochteronderneming van Tap Air. In 2009 zijn alle vluchten op de route Oporto-Amsterdam door Portugalia Airlines uitgevoerd.
Subsidiair voert Tap Air aan, dat de piloten van Portugalia Airlines hebben gestaakt, ten gevolge waarvan onder meer onderhavige vlucht is geannuleerd. Deze staking is een buitengewone omstandigheid, zodat Tap Air geen compensatie is verschuldigd. Dat de staking tien dagen tevoren is aangekondigd, maakt dit niet anders. Een staking blijft immers onvoorspelbaar, omdat een staking ineens geen doorgang kan vinden. Daarnaast beslissen de individuele medewerkers zelf of zij aan de staking deelnemen, hetgeen voor Tap Air onvoorzienbaar is. Gelet op de Portugese Arbeidswet is het Tap Air niet toegestaan om ander personeel in te huren, om de vlucht uit te voeren. Tap Air kan derhalve geen redelijke maatregelen treffen teneinde een staking te voorkomen.
Tap Air betwist de buitengerechtelijke incassokosten.
De beoordeling
1. Ter beoordeling van het niet-ontvankelijkheidsverweer moet worden vastgesteld of Tap Air dient te worden beschouwd als de “luchtvaartmaatschappij die de vlucht uitvoert.”
2. Tussen partijen is niet in geschil dat vlucht TP 658 is geannuleerd. Evenmin is in geschil dat de letters TP staan voor Tap Air en de letters NI voor Portugalia Airlines. Op de boekingsbevestiging staat dat Tap Air de uitvoerende luchtvaartmaatschappij is. In de eerdere correspondentie tussen partijen heeft Tap Air zich niet op het standpunt gesteld dat de vlucht door Portugalia Airlines is uitgevoerd. Tap Air stelt zich eerst nu, in deze procedure – op basis van haar eigen begroting en het inflight magazine van januari 2008 – op het standpunt dat niet zij maar Portugalia Airlines de vlucht heeft uitgevoerd. Gelet op de eerder genoemde boekingsbevestiging, het gebruikte vluchtnummer TP 652 en de correspondentie tussen partijen moet het ervoor worden gehouden dat Tap Air de luchtvaartmaatschappij is geweest die de vlucht heeft uitgevoerd. [eisers] is dus ontvankelijk in zijn vordering.
3. Tap Air doet verder een beroep op een buitengewone omstandigheid. In de considerans van de Verordening worden diverse externe omstandigheden weliswaar genoemd als bron van ‘buitengewone omstandigheden’ op grond waarvan de luchtvaartmaatschappij een vlucht mag annuleren zonder compensatieverplichting, maar een beroep op een buitengewone omstandigheid faalt wegens de Verordening als die omstandigheden (of de annulering) door redelijke voorzorgsmaatregelen hadden kunnen worden voorkomen. Een aangekondigde staking van het eigen personeel van de luchtvaartmaatschappij is naar het oordeel van de kantonrechter geen buitengewone omstandigheid, maar valt binnen de invloedsfeer van de bedrijfsvoering van de luchtvaartmaatschappij. Het beroep op een buitengewone omstandigheid faalt dus.
4. Op grond van vorenstaande wordt de gevorderde hoofdsom toegewezen.
5. [eisers] heeft een bedrag aan buitengerechtelijke incassokosten gevorderd. Tap Air heeft deze vordering betwist. Niet is gesteld of gebleken dat de door [eisers] verrichte werkzaamheden meer hebben omvat dan de verzending van een enkele (eventueel herhaalde) aanmaning, het enkel doen van een schikkingsvoorstel, het inwinnen van eenvoudige inlichtingen of het op gebruikelijke wijze samenstellen van het dossier. De vordering tot vergoeding van buitengerechtelijke kosten moet daarom worden afgewezen.
6. De proceskosten komen voor rekening van Tap Air als de in het ongelijk gestelde partij.
De beslissing
De kantonrechter:
- veroordeelt Tap Air tot betaling aan [eisers] van € 800,00 te vermeerderen met de wettelijke rente over dat bedrag vanaf 6 mei 2009 tot aan de dag van de algehele voldoening;
- veroordeelt Tap Air tot betaling van de proceskosten, die aan de kant van [eisers] tot en met vandaag worden begroot op de volgende bedragen:
dagvaarding € 90,81
griffierecht € 142,00
salaris gemachtigde € 200,00
- wijst af het meer of anders gevorderde.
- verklaart dit vonnis uitvoerbaar bij voorraad.
Deze beschikking is gegeven door mr. J.H. Dubois, kantonrechter, en uitgesproken ter openbare terechtzitting van bovengenoemde datum in aanwezigheid van de griffier.