Uitspraak
RECHTBANK HAARLEM
Sector kanton
Locatie Haarlem
zaak/rolnr.: 477869 / CV EXPL 10-10632
datum uitspraak: 18 november 2010
VONNIS VAN DE KANTONRECHTER
Inzake
de besloten vennootschap COZZMOSS B.V.
te Eindhoven
eiseres
hierna te noemen Cozzmoss
gemachtigde mr. T. Berendsen
tegen
de vereniging met volledige rechtsbevoegdheid Volkstuindersvereniging “ZONDER WERKEN NIETS”
te Haarlem
gedaagde
hierna te noemen ZWN
gemachtigde [naam], penningmeester
De procedure
Cozzmoss heeft ZWN gedagvaard op 30 juli 2010. ZWN heeft schriftelijk geantwoord.
De kantonrechter heeft bij tussenvonnis van 9 september 2010 een comparitie van partijen gelast, die heeft plaatsgevonden op 19 oktober 2010, waarbij de griffier aantekeningen heeft gemaakt van wat partijen verder naar voren hebben gebracht.
De feiten
a. De besloten vennootschap Trouw B.V. (hierna: Trouw) bezit het auteursrecht op het artikel ”Moestuin slaat aan” d.d 19 juli 2008 geschreven door [naam] (hierna: het artikel).
b. [naam] heeft een overeenkomst van lastgeving met Trouw gesloten om zijn persoonlijkheidsrechten te handhaven.
c. Trouw heeft op haar beurt Cozzmoss, in de vorm van een overeenkomst van (onder)lastgeving, opdracht gegeven het auteursrecht en de daarmee samenhangend persoonlijkheidsrechten te handhaven.
d. ZWN is een vereniging van volkstuinders met circa 135 leden, die uitsluitend werkt met behulp van vrijwilligers.
e. ZWN heeft op haar website “zwn-volkstuinen.nl” het artikel opgeslagen in een map met de naam “zwnhaarlem.nl”. Met behulp van zoekprogramma’s is het voor derden mogelijk geweest toegang te verkrijgen tot het artikel. ZWN heeft het artikel op eerste verzoek van Cozzmoss uit haar bestanden verwijderd.
De vordering
Cozzmoss vordert – kort gezegd –, ZWN te veroordelen bij vonnis uitvoerbaar bij voorraad,
1. te verklaren voor recht dat ZWN:
i) inbreuk heeft gemaakt op het auteursrecht van Trouw;
ii) de persoonlijkheidsrechten van [naam] heeft geschonden;
iii) door het handelen zoals omschreven onder i en ii, toerekenbaar onrechtmatig heeft gehandeld;
iv) gehouden is tot schadevergoeding;
2. ZWN te bevelen iedere inbreuk verder te staken en gestaakt te houden op straffe van een dwangsom;
3. ZWN primair te veroordelen tot betaling van € 861,60, subsidiair tot betaling van
€ 400,69, meer subsidiair tot betaling van een bedrag in goed justitie te bepalen;
4. ZWN te veroordelen in de kosten van de procedure op de voet van artikel 1019h Rv te vermeerderen met rente vanaf 14 dagen na datum vonnis.
Tegen de achtergrond van de hiervoor genoemde vaststaande feiten legt Cozzmoss aan haar vordering ten grondslag dat ZWN inbreuk heeft gemaakt op het auteursrecht van Trouw en de persoonlijkheidsrechten van [naam], door het artikel op de website zwnhaarlem.nl te openbaren, en daarbij de naam van de auteur niet te vermelden, waardoor dezen schade hebben geleden. Deze schade bestaat uit verlies aan exclusiviteit van de auteursrechten en vermindering van de exploitatiemogelijkheden. Door grootschalige auteursrechtinbreuken op het internet wordt de ‘traffic’ naar de website van Trouw aanzienlijk verlaagd, hetgeen leidt tot schade voor Trouw. Zij stelt de omvang daarvan op factor 2,5 van de “economische waarde” van het artikel, subsidiair op factor 1 daarvan, wat leidt tot het gevorderde bedrag onder 3 primair, respectievelijk subsidiair. Voorts maakt Cozzmoss aanspraak op betaling door ZWN van administratiekosten ad € 78.50 en proceskosten.
Het verweer
ZWN heeft tegen de achtergrond van de vaststaande feiten gemotiveerd verweer gevoerd en geconcludeerd tot afwijzing van de vordering, althans tot matiging van het gevorderde schadebedrag. Zij heeft bij conclusie van antwoord met name aangevoerd dat het artikel ten behoeve van eigen gebruik door ZWN is opgeslagen in een archiefmap met de naam zwnhaarlem.nl die onderdeel uitmaakt van de door ZWN beheerde website zwn-volkstuinen.nl (hierna: de map). Zij heeft uiteengezet dat het artikel niet rechtstreeks via haar website zwn-volkstuinen.nl toegankelijk is geweest maar wel, buiten haar medeweten – tengevolge van een geringe fout in de beveiliging – via zoekmachines van buitenaf bereikbaar is geweest. Zij heeft voorts naar voren gebracht dat Trouw onnodig kosten heeft gemaakt door een sommatie via een advocaat uit te laten gaan, terwijl ZWN onmiddellijk bereid is geweest het artikel te verwijderen en dat ook heeft gedaan.
De beoordeling van het geschil
1. ZWN heeft door haar voormelde handelwijze het artikel voor publiek toegankelijk gemaakt en aldus inbreuk gemaakt op het auteursrecht daarop van Trouw. Voor het geval zij zich heeft willen beroepen op art. 12 lid 4 van de Auteurswet faalt haar verweer omdat, al aangenomen dat deze bepaling mede van toepassing is op toegankelijk maken van werken via het internet, de openbaarmaking niet beperkt is gebleven tot de in die bepaling bedoelde, besloten kring. Deze inbreuk kan haar worden toegerekend; de omstandigheid dat het artikel mede voor publiek toegankelijk werd door een beveiligingsfout, komt krachtens de in het verkeer geldende opvattingen voor haar rekening en risico.
2. De stellingen van Cozzmoss bieden, gelet op artikel 25 lid 1 Auteurswet, voldoende aanknopingspunten om het oordeel te rechtvaardigen dat ZWN met de aan haar verweten handelingen tevens inbreuk heeft gemaakt op de persoonlijkheidsrechten van [naam]. ZWN heeft immers erkend dat zij de naam van de auteur niet in het artikel heeft vermeld. De omstandigheid dat zij zich erop heeft beroepen dat zij niet op de hoogte was dat zij daarmee de wetgeving overtrad doet daaraan niet af, nu deze onwetendheid voor haar rekening en risico komt.
3. Uit het vorenstaande volgt dat de vorderingen onder 1(i), (ii) en (iii) toewijsbaar zijn.
4. De vordering onder 1(iv) zal worden afgewezen, nu hiervoor reeds is beslist dat sprake is van onrechtmatig handelen en daarmee de gehoudenheid tot vergoeding van de schade die Trouw en [naam] dientengevolge lijden.
5. Onderdeel 2 van de vordering zal worden afgewezen, nu ZWN onvoldoende weersproken heeft aangevoerd dat zij het artikel uitsluitend door een beveiligingsfout heeft openbaargemaakt en dit op eerste verzoek van haar website heeft verwijderd. In dit licht bezien heeft Cozzmoss onvoldoende gesteld om te kunnen aannemen dat sprake is van een dreiging van toekomstige onrechtmatige gedragingen door ZWN.
6. Cozzmoss heeft de gevorderde schade onderbouwd met het door Trouw gehanteerde freelance tarief, de zogenaamde economische waarde van het artikel. Cozzmoss maakt voor het schenden en het aantasten van de auteursrechten en de persoonlijkheidsrechten van het artikel aanspraak op 2,5 keer de economische waarde. Zij verwijst naar de algemene leveringsvoorwaarden gehanteerd door de sectie freelance van de Nederlandse Vereniging van Journalisten waarin, in geval van inbreuk op auteursrecht, de schade die de auteursrechthebbende lijdt wordt gesteld op 300% van het oorspronkelijke honorarium van de auteur.
7. ZWN heeft zich verzet tegen de hoogte van het schadebedrag door aan te voeren dat van grootschalige inbreuk op de auteursrechten van Trouw via het in de map opgeslagen artikel geen sprake kan zijn, nu het openbaren van het artikel gedurende 1 maand – zoals ter terechtzitting besproken – alleen mogelijk is geweest met behulp van een zoekmachine. Rechtstreekse toegang tot het artikel via de eigen website was niet mogelijk. Ter terechtzitting heeft ZWN voorts naar voren gebracht dat hooguit 2 à 3 bezoekers toegang hebben gehad tot de map en dat Cozzmoss niet aannemelijk heeft gemaakt dat de gevorderde schade daadwerkelijk door Trouw en [naam] is geleden.
8. Hoewel de algemene voorwaarden waarnaar Cozzmoss verwijst ter onderbouwing van haar forfaitaire schadeberekening op zichzelf niet tussen partijen van toepassing zijn, ligt het toch voor de hand daarbij aanknoping te zoeken bij de berekening van de hoogte van de verschuldigde schadevergoeding. Ingevolge artikel 6:97 BW dient de rechter de schade te begroten op de wijze die het meest met de aard van de schade in overeenstemming is; in dit geval is het passend aansluiting te zoeken bij de hier te lande gehanteerde tarieven op de markt van de professionele journalistiek
9. Nu de omvang van de schade niet nauwkeurig kan worden vastgesteld, zal deze worden geschat, en wel op factor 1 van de economische waarde. Immers, het artikel is – zowel in de tijd, als via het web – slechts beperkt toegankelijk geweest en is het maatschappelijk belang van het terrein (de volkstuinderij) waarop het artikel betrekking heeft, betrekkelijk gering.
10. De kantonrechter is van oordeel dat de door Cozzmoss gevorderde kosten niet zijn aan te merken als redelijke een evenredige gerechtskosten en andere kosten in de zin van artikel 1019h Rv, gelet op de beperkte duur en de omvang van de inbreuk, in samenhang met de goede trouw van ZWN. Billijkheidshalve zal de kantonrechter bij de berekening van de kosten aansluiting zoeken bij het gebruikelijke liquidatietarief en ZWN als de overwegend in het ongelijk gestelde partij veroordelen tot betaling daarvan. Voor zover Cozzmoss ook aanspraak maakt op vergoeding van administratiekosten worden deze geacht in het liquidatietarief te zijn begrepen.
Beslissing
De kantonrechter:
- verklaart voor recht dat ZWN inbreuk heeft gemaakt op het auteursrecht van Trouw;
-verklaart voor recht dat ZWN inbreuk heeft gemaakt op de persoonlijkheidsrechten van [naam];
- verklaart voor recht dat ZWN door voornoemde inbreuken onrechtmatig heeft gehandeld;
- veroordeelt ZWN tot betaling aan Cozzmoss van € 307,27 aan schadevergoeding;
- veroordeelt ZWN tot betaling van de proceskosten, die aan de kant van Cozzmoss tot en met vandaag worden begroot op de volgende bedragen:
dagvaarding € 73,89
vastrecht € 158,-
salaris gemachtigde € 200,-
te vermeerderen met de wettelijke rente vanaf 14 dagen na de datum van dit vonnis;
- verklaart dit vonnis tot zover uitvoerbaar bij voorraad;
- wijst af het meer of anders gevorderde.
Dit vonnis is gewezen door mr. A. Stefels en uitgesproken op de openbare terechtzitting van bovengenoemde datum.