Uitspraak
RECHTBANK GRONINGEN
Sector kanton
Locatie Groningen
Zaak\rolnummer: 515111 \ CV EXPL 11-10404
Vonnis d.d. 18 april 2012
inzake
X,
wonende te [woonlaats],
eiser, hierna X te noemen,
gemachtigde mr. G.C. Haulussy, advocaat te Rotterdam
tegen
de besloten vennootschap met beperkte aansprakelijkheid Heiploeg Beheer B.V.,
zaakdoende te [adres],
gedaagde, hierna Heiploeg Beheer te noemen,
gemachtigde mr. J.G.H. Borgdorff, advocaat te Ezinge.
PROCESGANG
X heeft bij dagvaarding, op de daarin geformuleerde gronden, gevorderd bij vonnis uitvoerbaar bij voorraad Heiploeg Beheer te veroordelen tot betaling van een bedrag aan klantenvergoeding in de zin van artikel 7:442 BW van € 44.574,85, althans tot een in goede justitie te bepalen bedrag, te vermeerderen met de wettelijke handelsrente over dat bedrag vanaf 1 mei 2011, althans vanaf de dag ter dagvaarding, en een vergoeding voor buitengerechtelijke kosten ad € 6.550,00 met veroordeling van Heiploeg Beheer in de kosten en in de nakosten van de procedure.
Heiploeg Beheer heeft de vorderingen betwist.
Bij vonnis van 21 september 2011 is een comparitie van partijen bepaald. Die comparitie heeft plaatsgehad op 8 november 2011. Partijen zijn ter comparitie verschenen, X in persoon bijgestaan door zijn raadsman en Heiploeg Beheer vertegenwoordigd door haar verkoop-/inkoopdirecteur Y en haar raadsvrouwe. Partijen hebben een nadere toelichting gegeven op hun standpunt. Er is geen regeling bereikt.
Partijen hebben vervolgens bij conclusie van repliek respectievelijk dupliek hun standpunten toegelicht waarna vonnis nader is bepaald op heden.
OVERWEGINGEN
1 De feiten
1.1 Tussen partijen staat als enerzijds gesteld en anderzijds erkend dan wel niet, althans onvoldoende gemotiveerd weersproken het volgende vast.
1.2 X was tot 1 januari 2003 werkzaam voor Royal Pacific Seafoods B.V. (verder: Royal Pacific Seafoods). Dat bedrijf verkocht de producten van Goldfish B.V. (verder: Goldfish) aan een groothandel in Duitsland voor vis gerelateerde producten, Krone GmbH (verder: Krone).
De relatie tussen Goldfish en Royal Pacific Seafoods is beëindigd nadat Royal Pacific Seafoods niet meer aan haar betalingsverplichtingen richting Goldfish kon voldoen en vervolgens ook de eigenaar van dat bedrijf overleed.
1.3 Goldfish en X zijn op 1 januari 2003 voor onbepaalde tijd een agentuurovereenkomst aangegaan waarbij X als tussenpersoon is blijven optreden voor afnemer Krone. In de agentuurovereenkomst is onder meer bepaald dat X een provisie zal genieten van 4% van de netto verkoopprijs.
1.4 In een e-mail van 13 maart 2008 heeft directeur Y van Goldfish aan X medegedeeld dat de omzet die Heiploeg door verkoop via Lundi aan Krone had, vanaf 4 februari 2008 door Goldfish aan Krone wordt verkocht waardoor de totale omzet "plotseling ongeveer 2x zo groot" wordt. "Daarom zijn we met jou overeengekomen dat jouw commissie percentage van 4%, zoals wij overeengekomen zijn in onze overeenkomst van 01-01-2003, per bovenstaande datum van 04-02-2008, terug zou gaan naar 2% i.p.v. de eerder genoemde 4%." X heeft in een reactie aangegeven met die regeling, "zij het met gemengde gevoelens", akkoord te gaan.
1.5 De verkoopactiviteiten van Goldfish zijn in 2010 gestaakt. De overeenkomst tussen X en Goldfish is met een nadere overeenkomst van 31 maart 2010 tussen X en Heiploeg Beheer voortgezet tot 30 april 2011. In een addendum bij de bestaande agentuurovereenkomst van 1 januari 2003 is onder meer vermeld dat Heiploeg Beheer het bestaande contract overneemt van Goldfish met alle rechten en verplichtingen welke hieraan verbonden zijn. De duur van de overeenkomst is veranderd van onbepaalde tijd naar bepaalde tijd met als einddatum 30 april 2011. Heiploeg Beheer heeft X aangegeven de overeenkomst na die datum niet meer te willen voortzetten, de overeenkomst is per voormelde datum geëindigd.
1.6 X heeft Heiploeg Beheer verzocht hem een klantenvergoeding toe te kennen als bedoeld in artikel 7:442 BW. Heiploeg Beheer heeft aangegeven daarop niet te willen ingaan. Bij schrijven van 22 juni 2011 heeft de raadsman Heiploeg Beheer verzocht c.q. gesommeerd binnen een week na die datum een klantenvergoeding te betalen op basis van de ontvangen provisie over de laatste vijf jaar.
2 Het standpunt van X
2.1 X heeft jegens Heiploeg Beheer aanspraak op een klantenvergoeding als bedoeld in artikel 7:442 BW. Hij heeft, aldus bij dagvaarding, nieuwe klanten aangebracht bij Heiploeg Beheer, de belangrijkste klant is Krone gevestigd te Duitsland. Dat bedrijf is huisleverancier van de Rewe Groep, met een marktaandeel van ongeveer 22% van de Duitse supermarkten.
2.2 De principaal van X heeft het aanbrengen van nieuwe klanten belemmerd door diverse door hem aangedragen nieuwe klanten te weigeren. Zo is een door X voorgestelde klant, Spar Handels AG, door de principaal geweigerd en later als klant binnengeloodst binnen de groep van Heiploeg. X heeft de overeenkomsten met de bestaande klanten verder aanzienlijk uitgebreid waardoor meer omzet werd gegenereerd.
2.3 Hij heeft daarom ook aanspraak op een klantenvergoeding en hij heeft Heiploeg Beheer tijdig bericht dat hij daar aanspraak op maakt. De gevorderde klantenvergoeding van € 44.573,85 is de gemiddelde jaarcommissie over de achterliggende vijf jaren.
2.4 X heeft bij repliek betwist dat hij Heiploeg Beheer rauwelijks heeft gedagvaard. Hij verwijst naar de sommatiebrief van zijn raadsman van 22 juni 2011. Heiploeg Beheer heeft erkend dat zijn principaal Goldfish destijds door hem voorgestelde klanten heeft geweigerd.
2.5 Hij heeft in 2008 ingestemd met een halvering van de commissie omdat hij zich feitelijk gedwongen voelde. De omzetgroei komt niet door een gestegen prijs. Er is een forse toename van het aantal afgenomen stuks in de periode dat X als agent heeft gewerkt. Verwezen wordt naar de aantallen verkochte Jumbo Garnalen in de april 2006 en in maart 2011. De uitbreiding van het assortiment vindt inderdaad plaats via de afdeling Product Development. Hij heeft als agent echter herhaaldelijk aangedrongen op uitbreiding van het assortiment. Hij verwijst naar de door hem overgelegde staten ter zake van de ontwikkeling van de omzet. X zal ook in de toekomst kunnen profiteren van de groeicurve in haar afzet een omzet zodat een klantenvergoeding aan de orde is. Twee producten zijn op voorspraak van X ontwikkeld, die heeft hij recentelijk in de supermarkt in Duitsland aangetroffen. Die producten, de zogenaamde drie kamer snack met drie soorten garnalen in een verpakking, worden daar blijkbaar sinds september 2011 veel verkocht. Heiploeg Beheer dient zich daar nader over uit te laten met overlegging van verkoopinformatie voor dat product.
2.6 Uit de door hem gedeponeerde originele overeenkomst van 31 maart 2010 blijkt dat de aanpassing van lid 1 authentiek is. De betwisting door Heiploeg Beheer is overigens niet relevant voor de vordering.
Uit de door hem overgelegde e-mail blijkt dat Krone hem alle lof toezwaait voor de jarenlange samenwerking en dat Krone de ontwikkeling van dat bedrijf op de garnalemarkt aan hem toeschrijft. Dit ondersteunt zijn gestelde grote toegevoegde waarde voor het bedrijf.
X heeft een overzicht in het geding gebracht waarin, aldus X, globaal is opgenomen welke werkzaamheden hij dagelijks heeft verricht.
2.7 Er is wel degelijk sprake van buitengerechtelijke kosten. X heeft zelf brieven geschreven, met Heiploeg Beheer overleg gevoerd en zijn advocaat ingeschakeld. Voor de eigen werkzaamheden wordt 80 uur à € 80,00 per uur begroot uitmakend een bedrag van € 6.400,00, voor de sommatiebrief van zijn raadsman een bedrag van € 363,13 inclusief BTW.
Het standpunt van Heiploeg Beheer
3.1 Heiploeg Beheer heeft bij antwoord gesteld dat niet voldaan is aan de substantieringsplicht. X heeft geen overzicht gegeven ter zake van zijn stelling dat hij nieuwe klanten heeft aangebracht en heeft ook geen overzicht gegeven met betrekking tot ontvangen provisies.
3.2 Heiploeg Beheer heeft verder, kort gezegd, betwist dat sprake is geweest van een uitbreiding van het bestaande klantenbestand. Krone was en is de enige klant waarvoor X als agent is opgetreden. Die relatie bestond echter al via de voormalig werkgever van X. Daarnaast betrok Krone een deel van haar producten via Heiploeg Seafood B.V., een zuster van Goldfish.
3.3 Heiploeg Beheer betwist dat X aanspraak heeft op een vergoeding voor buitengerechtelijke incassokosten.
3.4 Bij dupliek is onder verwijzing naar het bepaalde in artikel 2.2 van de agentuurovereenkomst aangegeven dat indien een agent voornemens is een nieuwe afnemer ten behoeve van Goldfish te benaderen, de agent dat voordien schriftelijk aan Goldfish dient mede te delen. Goldfish heeft X geen schriftelijke toestemming gegeven bepaalde klanten te benaderen, er bestaat ook geen lijst.
3.5 Heiploeg Beheer betwist voorts dat X de overeenkomst met bestaande klant Krone aanzienlijk heeft uitgebreid waardoor die overeenkomsten aanzienlijke voordelen voor Heiploeg Beheer opleveren. Verder is bij dupliek een uiteenzetting gegeven van de uitgekeerde provisies en is er een toelichting gegeven op de inspanningen van X in het opzicht.
3.6 Subsidiair is gesteld dat X op geen enkele manier heeft onderbouwd welk beoogd en ook duurzaam voordeel Heiploeg Beheer heeft behaald. De fictieve doorberekening van het voordeel is onjuist.
X heeft voorts zelf aangegeven dat hij gelet op zijn leeftijd, 67, en een afnemende gezondheid op termijn wilde stoppen. Daarop is een overeenkomst aangegaan waarbij X nog een jaar commissie zou ontvangen waarna de overeenkomst eindigde.
4 Beoordeling
4.1 Heiploeg Beheer heeft bij dupliek nadere producties overgelegd en heeft zich daar op beroepen. Verder is een nadere schets gegeven, met een organogram, over de situatie tot en na 1 januari 2003 om aan te geven dat Krone geen nieuwe klant was en de reden om de agentuurovereenkomst slechts voor een beperkte duur voort te zetten.
4.2 X heeft zich over die producties en die uitgangspunten nog niet nader kunnen uitlaten. De kantonrechter acht het voor de beoordeling aangewezen dat, alvorens nader te beslissen, X allereerst in de gelegenheid wordt gesteld zich bij akte over die punten en die nadere producties nader uit te laten met verbod aan X nadere producties over te leggen.
Beslissing:
De kantonrechter:
-stelt X in de gelegenheid zich bij akte ter rolle van 16 mei 2012 nader uit te laten als vermeld in rechtsoverweging 4.2 met verbod aan X verdere producties over te leggen;
-houdt iedere verdere beslissing aan.
Dit vonnis is gewezen door mr. B. van den Bosch, kantonrechter, en op 18 april 2012 uitgesproken ter openbare terechtzitting in aanwezigheid van de griffier.
typ: BvdB
coll: