ECLI:NL:RBGEL:2024:7363

Rechtbank Gelderland

Datum uitspraak
23 oktober 2024
Publicatiedatum
28 oktober 2024
Zaaknummer
05.039947.23
Instantie
Rechtbank Gelderland
Type
Uitspraak
Rechtsgebied
Strafrecht
Procedures
  • Eerste aanleg - meervoudig
Vindplaatsen
  • Rechtspraak.nl
AI samenvatting door LexboostAutomatisch gegenereerd

Medeplegen van de productie van amfetamine en witwassen van crimineel verkregen geld

Op 23 oktober 2024 heeft de Rechtbank Gelderland uitspraak gedaan in een strafzaak tegen een 29-jarige man, die werd beschuldigd van het medeplegen van de productie van amfetamine in een drugslab, het treffen van voorbereidingshandelingen, het aanwezig hebben van grote hoeveelheden drugs en het witwassen van meer dan € 200.000,-. De rechtbank heeft vastgesteld dat de verdachte betrokken was bij de productie van amfetamine in een woning aan de [adres 2] te [plaats 1]. Tijdens de doorzoeking op 28 december 2022 werden in de woning diverse chemicaliën en productiemiddelen aangetroffen die typisch zijn voor de omzetting van amfetamine. De verdachte had toegang tot de woning en zijn DNA werd aangetroffen op verschillende voorwerpen die in verband stonden met de drugshandel. De rechtbank concludeerde dat de verdachte, samen met medeverdachten, een wezenlijke bijdrage heeft geleverd aan de productie en distributie van amfetamine. Daarnaast werd vastgesteld dat de verdachte ook betrokken was bij het witwassen van crimineel verkregen geld, dat in de woning van zijn moeder werd aangetroffen. De rechtbank legde een gevangenisstraf van 5 jaar op, waarbij rekening werd gehouden met de ernst van de feiten en de rol van de verdachte in de drugshandel.

Uitspraak

RECHTBANK GELDERLAND
Team strafrecht
Zittingsplaats Zutphen
Parketnummer: 05.039947.23
Datum uitspraak : 23 oktober 2024
Tegenspraak
vonnis van de meervoudige kamer
in de zaak van
de officier van justitie
tegen
[verdachte],
geboren op [geboortedatum] 1995 in [geboorteplaats] ,
wonende aan de [adres 1] , [postcode] in [woonplaats] .
raadsvrouw: mr. P.M. Breukink, advocaat in Arnhem.
Dit vonnis is gewezen naar aanleiding van het onderzoek op openbare terechtzittingen.

1.De inhoud van de tenlastelegging

Aan verdachte is, na toewijzing van een vordering tot nadere omschrijving van de tenlastelegging, ten laste gelegd dat:
1.
hij op een of meerdere tijdstippen in of omstreeks de periode van 11 november 2022 tot en met 28 december 2022 te [plaats 1] , in elk geval in Nederland, tezamen en in vereniging met een of meer anderen, althans alleen, opzettelijk (in een pand/woning gelegen aan de [adres 2] te [plaats 1] ) heeft bereid en/of bewerkt en/of verwerkt en/of verkocht en/of afgeleverd en/of verstrekt en/of vervoerd en/of vervaardigd, een hoeveelheid van (een) materiaal bevattende amfetamine en/of amfetamineolie en/of amfetaminepasta, (telkens) zijnde amfetamine, in elk geval een of meer (ander(e)) stoffen vermeld op de bij de Opiumwet behorende lijst I, zijnde amfetamine en/of amfetamineolie een middel als bedoeld in de bij de Opiumwet behorende lijst I, dan wel aangewezen krachtens het vijfde lid van artikel 3a van die wet;
2.
hij op een of meerdere tijdstippen in of omstreeks de periode van 11 november 2022 tot en met 28 december 2022 te [plaats 1] , in elk geval in Nederland, tezamen en in vereniging met een of meer anderen, althans alleen, om een feit, bedoeld in het vierde of vijfde lid van artikel 10 van de Opiumwet, voor te bereiden en/of te bevorderen,
te weten
- het opzettelijk binnen en/of buiten het grondgebied van Nederland brengen,
- het opzettelijk telen, bereiden, bewerken, verwerken, verkopen, afleveren, verstrekken en/of
vervoeren en/of
- het opzettelijk vervaardigen
van amfetamine en/of amfetamineolie en/of amfetaminepasta en/of een of meer ander(e) stoffen vermeld op de bij de Opiumwet behorende lijst I, in elk geval een middel als bedoeld in de bij de Opiumwet behorende lijst I, dan wel aangewezen krachtens artikel 3a, vijfde lid van de Opiumwet
- een ander heeft getracht te bewegen om dat feit te plegen, te doen plegen, mede te plegen en/of
uit te lokken, om daarbij behulpzaam te zijn en/of om daartoe gelegenheid, middelen en/of
inlichtingen te verschaffen en/of
- zich en/of een ander gelegenheid, middelen en/of inlichtingen tot het plegen van dat feit heeft
getracht te verschaffen en/of
- voorwerpen, vervoermiddelen, stoffen, gelden en/of andere betaalmiddelen voorhanden heeft
gehad, waarvan hij, verdachte en/of zijn mededader(s), wist(en) of ernstige reden had(den) om te vermoeden dat zij bestemd waren tot het plegen van dat feit,
door
- voertuig(en) ter beschikking te stellen en/of
- het regelen/organiseren van en/of bijdragen aan, dan wel het veelvuldig contact te hebben met
andere personen die betrokken zijn bij het kiezen/organiseren van een locatie, de inrichting van
een locatie, de aanvoer van goederen en materialen die gebruikt worden voor de vervaardiging van de drugs, de daadwerkelijke vervaardiging van de drugs, het transport van de vervaardigde drugs en de afvoer van het ontstane afval en/of
- het voorhanden hebben van een (grote) hoeveelheid (vloei)stoffen en/of materialen onder meer
- ( ongeveer) 375 milliliter, althans een hoeveelheid zwavelzuur en/of
- een of meerdere lege fles(sen) zwavelzuur en/of
- ( ongeveer) 200 milliliter, althans een hoeveelheid methanol en/of
- ( ongeveer) 12 kilogram, althans een hoeveelheid cafeïne en/of
- een (grote) hoeveelheid gripzakjes en/of
- een (grote) hoeveelheid ponypacks en/of
- een of meer weegschalen en/of
- een of meer jerrycan(s) en/of
- een of meer (bevuilde) emmer(s) en/of
- een of meer (bevuilde) maatbeker(s) en/of
- een of meerdere (bevuilde) bakjes/containers en/of
- een of meer boormachine(s) en/of
- een of meer roerstuk(ken) en/of
(in elk geval) een of meerdere
containers/vloeistoffen/grondstoffen/verpakkingen/gasflessen/jerrycans/pannen/vaten en/of
ketels ten behoeve van de productie van die amfetamine(pasta) en/of amfetamineolie en/of een of meer ander(e) stoffen vermeld op de bij de Opiumwet behorende lijst I;
3.
hij op een of meer tijdstippen in of omstreeks de periode van 11 november 2022 tot en met 28
december 2022, althans op of omstreeks 28 december 2022 te [plaats 1] , althans in Nederland,
tezamen en in vereniging met een of meer anderen, althans alleen, opzettelijk (in een
pand/woning aan de [adres 2] te [plaats 1] ) aanwezig heeft gehad (in totaal)
(ongeveer) 24,55 kilogram aan amfetamine(pasta) en/of amfetamine base/olie, (telkens) zijnde
amfetamine, in elk geval een (grote) hoeveelheid van een materiaal bevattende amfetamine, zijnde amfetamine, (in ieder geval) (telkens) een middel bedoeld in de bij de Opiumwet behorende lijst I, dan wel aangewezen krachtens het vijfde lid van artikel 3a van die wet;
4.
hij op of omstreeks 7 februari 2023 te [plaats 1] , althans in Nederland tezamen en in vereniging
met een of meer anderen, althans alleen, opzettelijk (in een pand/woning aan de [adres 3] te [plaats 1] ) aanwezig heeft gehad
- een (grote) hoeveelheid (te weten ongeveer 4839,[adres 4] gram) van een materiaal bevattende amfetamine, zijnde amfetamine en/of
- een (grote) hoeveelheid (te weten ongeveer 9648,42 gram) van een materiaal MDMA, zijnde
MDMA,
- een (grote) hoeveelheid (te weten ongeveer 1061,47 gram) van een materiaal bevattende cocaïne,
zijnde cocaïne en/of
- een (grote) hoeveelheid (te weten ongeveer 495,64 gram) van een materiaal bevattende heroïne, zijnde heroïne en/of
- een hoeveelheid (te weten ongeveer 54,03 gram) van een materiaal bevattende 2C-B, zijnde 2C-B,
(telkens) een middel als bedoeld in de bij de Opiumwet behorende lijst I, dan wel aangewezen krachtens het vijfde lid van artikel 3a van die wet;
5.
hij op of omstreeks 7 februari 2023, te [plaats 1] , althans in Nederland tezamen en in vereniging met een of meer anderen, althans alleen, een of meerdere geldbedrag(en) (van in totaal (ongeveer) €205.292,13), heeft/hebben verworven en/of voorhanden heeft/hebben gehad terwijl hij (en/of zijn mededader(s)) wist(en), althans redelijkerwijs moet/moeten vermoeden dat dat geldbedrag geheel of gedeeltelijk, middellijk of onmiddellijk afkomstig was uit enig (eigen) misdrijf.

2.Overwegingen ten aanzien van het bewijs

Locatie [adres 2] [plaats 1] (feit 1, 2 en 3) [1]
Het standpunt van de officier van justitie
De officier van justitie heeft gesteld dat wettig en overtuigend bewezen kan worden dat verdachte zich schuldig heeft gemaakt aan feit 1, 2 en 3.
Het standpunt van de verdediging
De raadsvrouw heeft bepleit dat verdachte wordt vrijgesproken van feit 1, 2 en 3, omdat verdachte niet betrokken was bij het drugslab op de [adres 2] . Dat zijn DNA en vingerafdrukken zijn aangetroffen op voorwerpen in de woning komt doordat hij als drugsdealer wel eens in de woning is geweest. Daarnaast had verdachte de nodige afnemers in dezelfde buurt hetgeen verklaart dat zijn telefoon regelmatig de mast in de buurt van de [adres 2] aanstraalde.
Beoordeling door de rechtbank
Feit 1
Op 28 december 2022 heeft de politie op het adres [adres 2] in [plaats 1] een drugslab aangetroffen. In de woning werden onder meer in de woonkamer, badkamer, keuken en zolder goederen, chemicaliën en productiemiddelen aangetroffen die, in hun combinatie, typisch zijn voor de omzetting van amfetamine base (olie) naar amfetaminesulfaat (pasta of poeder). De volgende goederen, chemicaliën en productiemiddelen werden aangetroffen in de woning:
- ongeveer 375 milliliter zwavelzuur;
- meerdere lege flessen zwavelzuur;
- ongeveer 200 milliliter methanol;
- ongeveer 12 kilogram cafeïne;
- een grote hoeveelheid gripzakjes;
- een hoeveelheid ponypacks;
- weegschalen;
- jerrycans;
- bevuilde emmers;
- ( bevuilde) maatbekers;
- ( bevuilde) bakjes;
- een boormachine;
- een roerstuk. [2]
De in de woning aangetroffen stoffen zijn door het NFI onderzocht. De stoffen bevatten amfetamine, coffeïne, methanol en zwavelzuur. Coffeïne is een versnijdingsmiddel voor amfetamine, cocaïne en heroïne. Methanol en zwavelzuur worden gebruikt bij de vervaardiging en/of bewerking van diverse drugs en drugsprecursoren. Amfetamineolie kan met zwavelzuur (en methanol) worden omgezet in amfetaminesulfaat, een vaste stof. [3]
De rechtbank ziet zich vervolgens voor de vraag gesteld of [verdachte] ( [verdachte] ) betrokken is geweest bij de productie van amfetamine in het drugslab (feit 1), het treffen van voorbereidingshandelingen (feit 2) en het voorhanden hebben van amfetamine in de woning aan de [adres 2] (feit 3). Op die vragen wordt hierna ingegaan.
Camerabeelden
Verbalisant [verbalisant 2] heeft beelden bekeken afkomstig van de twee camera’s bij de [adres 4] . De camera’s hebben zicht op de openbare weg en de voorzijde van perceelnummer [adres 2] tot de deur. Verbalisant beschrijft dat te zien is op het beeld van 23 december 2022 om 09:59 uur dat NN2 komt aanlopen via de stoep gelegen aan de voorzijde van perceelnummer [adres 2] en [adres 4]. Hij draagt een soort cilinder/gastank in zijn linkerhand. Hij pakt een sleutel en lijkt nummer [adres 2] binnen te stappen. [4] [verdachte] heeft zichzelf herkend op deze beelden. [5]
DNA-sporen
In de woning aan de [adres 2] is een aantal goederen bemonsterd en die bemonsteringen zijn door het TMFI onderzocht op DNA-sporen. Op de eerste trede van de zoldertrap is een boormachine aangetroffen ( AAPP3448NL ). Op de traptrede daarboven lag een mengstaaf voor een boormachine ( AAPP3449NL ). Op de onderzijde van die mengstaaf zat een witte substantie en er zat een doorzichtige plastic zak omheen. Verder stond op de trap een Coca Cola fles met daarin methanol ( AAPP3450NL ). Naast de Coca Cola fles stond een maatbeker. [6] Onder meer de volgende DNA-sporen zijn aangetroffen:
- in de bemonstering van de ruwe delen en knoppen ( AAOG2690NL ) van de hiervoor genoemde boormachine is een DNA-mengprofiel aangetroffen van celmateriaal van minimaal drie donoren van wie zeker één man. De mogelijke donor van het uit celmateriaal verkregen DNA-mengprofiel is [verdachte] (verdachte). De bewijswaarde is als volgt berekend. De resultaten van het onderzoek aan de bemonstering zijn
zeer veel waarschijnlijker (10.000-1.000.000)wanneer de bemonstering DNA bevat van [verdachte] en twee onbekende, niet verwante personen, dan wanneer de bemonstering DNA bevat van drie onbekende, niet verwante personen. [7]
- in de bemonstering van de steelgarde betonmixer ( AAQH6568NL ) van de hiervoor genoemde mengstaaf voor een boormachine is een DNA-mengprofiel aangetroffen van celmateriaal van minimaal twee donoren van wie zeker één man. De mogelijke donor van het uit celmateriaal verkregen DNA-mengprofiel is [verdachte] . De bewijswaarde is als volgt berekend. De resultaten van het onderzoek aan de bemonstering zijn
extreem veel waarschijnlijker (>1.000.000)wanneer de bemonstering DNA bevat van [verdachte] en een onbekende, niet verwante persoon, dan wanneer de bemonstering DNA bevat van twee onbekende, niet verwante personen. [8]
Op de zolder stonden in totaal drie emmers: een grijze emmer met daaroverheen een handdoek waarin amfetamine gemengd met cafeïne zat. Naast de grijze emmer stonden twee blauwe emmers met restanten van wit poeder (fotobordje 6: AAOL9340NL en fotobordje 8: AAPP3456NL ). In de emmers zaten een pollepel en zilverkleurige lepels met restanten wit poeder. [9] Het NFI heeft vastgesteld dat alle drie de emmers (restanten van) amfetamine en coffeïne bevatten. [10] Op deze goederen zijn onder meer de volgende DNA-sporen aangetroffen:
- in de bemonstering van het hengsel, het handvat van en de rand rondom (SIN AAOG2694NL ) de blauwe emmer met SIN AAPP3456NL is een DNA-mengprofiel aangetroffen van celmateriaal van minimaal drie donoren van wie zeker één man. De mogelijke donor van het uit celmateriaal verkregen DNA-mengprofiel is [verdachte] . De bewijswaarde is als volgt berekend. De resultaten van het onderzoek aan de bemonstering zijn
extreem veel waarschijnlijker (>1.000.000)wanneer de bemonstering DNA van [verdachte] en twee onbekende, niet verwante personen bevat, dan wanneer de bemonstering DNA bevat van drie onbekende, niet verwante personen. [11]
- van het DNA-mengprofiel van de bemonstering van het spoor SIN AAOG2694NL van de blauwe emmer met SIN AAPP3456NL is [medeverdachte 1] als tweede mogelijke donor aangemerkt. De bewijswaarde is als volgt berekend. De resultaten van het onderzoek aan de bemonstering zijn
extreem veel waarschijnlijker (>1.000.000)wanneer de bemonstering DNA bevat van [medeverdachte 1] en twee onbekende, niet verwante personen, dan wanneer de bemonstering DNA bevat van drie onbekende, niet verwante personen. [12]
- in de bemonstering van geschikte dacty en niet geschikte dacty (SIN AAOG2695NL ) van de blauwe emmer met SIN AAPP3456NL is een DNA-mengprofiel aangetroffen van celmateriaal van minimaal drie donoren van wie zeker één man. De mogelijke donor van het uit celmateriaal verkregen DNA-mengprofiel is [verdachte] . De bewijswaarde is als volgt berekend. De resultaten van het onderzoek aan de bemonstering zijn
extreem veel waarschijnlijker (>1.000.000)wanneer de bemonstering DNA bevat van [verdachte] en twee onbekende, niet verwante personen, dan wanneer de bemonstering DNA bevat van drie onbekende, niet verwante personen. [13]
- van het DNA-mengprofiel van de bemonstering van het spoor met SIN AAOG2695NL van de blauwe emmer met SIN AAPP3456NL is [medeverdachte 1] als tweede mogelijke donor aangemerkt. De bewijswaarde is als volgt berekend. De resultaten van het onderzoek aan de bemonstering zijn
extreem veel waarschijnlijker (>1.000.000)wanneer de bemonstering DNA bevat van [medeverdachte 1] en twee onbekende, niet verwante personen dan wanneer de bemonstering DNA bevat van drie onbekende, niet verwante personen. [14]
- in de bemonstering van het hengsel, het handvat en de rand rondom (SIN AAOG2696NL) de blauwe emmer met SIN AAOL9340NL is een DNA-mengprofiel aangetroffen van celmateriaal van minimaal drie donoren van wie zeker één man. De mogelijke donor van het uit celmateriaal verkregen DNA-mengprofiel is [verdachte] . De bewijswaarde is als volgt berekend. De resultaten van het onderzoek aan de bemonstering zijn
zeer veel waarschijnlijker (10.000-1.000.000)wanneer de bemonstering DNA bevat van [verdachte] en twee onbekende, niet verwante personen dan wanneer de bemonstering DNA bevat van drie onbekende, niet verwante personen. [15]
Naast de emmers en de overige goederen op de vloer van de zolder, stond op een nachtkastje een doosje waar vermoedelijk tabak in heeft gezeten (SIN AAPP3457NL ). Dit doosje stond op een keukenweegschaal. Zowel in het doosje, op de keukenweegschaal, op het zwarte kastje en op de vloer rondom het kastje lagen restanten wit poeder. Verder lag op de vloer een trechter en een maatbeker met restanten wit poeder. [16] Op het doosje met resten wit poeder zijn onder meer de volgende DNA-sporen aangetroffen:
- De buitenzijde van het doosje is bemonsterd (SIN AAOG2689NL ). [17] In de bemonstering van het spoor van de buitenzijde van het doosje is een DNA-mengprofiel aangetroffen van celmateriaal van minimaal vier donoren van wie zeker één man. Een mogelijke donor van het uit celmateriaal verkregen DNA-mengprofiel is [medeverdachte 1] . De bewijswaarde is als volgt berekend. De resultaten van het onderzoek aan de bemonstering zijn
veel waarschijnlijker (100-10.000)wanneer de bemonstering DNA bevat van [medeverdachte 1] en drie onbekende, niet verwante personen, dan wanneer de bemonstering DNA bevat van vier onbekende, niet verwante personen. [18]
Ten aanzien van [verdachte] concludeert de rechtbank over de aangetroffen DNA-sporen het volgende. Uit voorgaande zeldzaamheidswaardes, de omstandigheden waaronder de bemonsterde goederen zijn aangetroffen (in een amfetamine-omzettingslab en/of met restanten amfetamine en versnijdingsmiddelen erop) en de omstandigheid dat verdachte blijkens de camerabeelden met een sleutel toegang had tot de woning, concludeert de rechtbank dat [verdachte] de hoofddonor is van het celmateriaal in de bemonsteringen waar hij als ‘mogelijke donor’ van het celmateriaal is aangemerkt en daarmee ook dat hij deze goederen heeft aangeraakt. Gelet op de plaats waar deze goederen zijn bemonsterd, het doel waarvoor die goederen kennelijk werden gebruikt en het aantal bemonsteringen dat een match opleverde, merkt de rechtbank de sporen aan als delictgerelateerd. [verdachte] is dus bezig geweest met het bereiden van amfetamine.
Ten aanzien van [medeverdachte 1] ( [medeverdachte 1] ) concludeert de rechtbank over de aangetroffen DNA-sporen hetzelfde. Uit voorgaande zeldzaamheidswaardes en de omstandigheden waaronder de bemonsterde goederen zijn aangetroffen (in een amfetamine-omzettingslab en/of met restanten amfetamine en versnijdingsmiddelen erop), concludeert de rechtbank dat [medeverdachte 1] de hoofddonor is van het celmateriaal in de bemonsteringen waar hij als ‘mogelijke donor’ van het celmateriaal is aangemerkt en daarmee ook dat hij deze goederen heeft aangeraakt. Gelet op de plaats waar deze goederen zijn bemonsterd, het doel waarvoor die goederen kennelijk werden gebruikt en het aantal bemonsteringen dat een match opleverde, merkt de rechtbank de sporen aan als delictgerelateerd. [medeverdachte 1] is dus bezig geweest met het bereiden en wegen van amfetamine.
Dactyloscopische sporen
In de woning aan de [adres 2] werden op de volgende goederen, onder meer, de volgende dactyloscopische sporen aangetroffen:
- Op de zijkant van de blauwe emmer met SIN AAOL9340NL zijn meerdere
dactyloscopische sporen aangetroffen, waaronder SIN AAOG2709NL . [19] Vergelijkend
onderzoek met voornoemd spoor heeft geleid tot individualisatie van het spoor op een persoon in Havank bekend onder de personalia: [verdachte] . [20] Uit dactyloscopisch onderzoek blijkt dat dit spoor een zeer grote mate van overeenkomst en geen verschillen van dactyloscopische aard vertoont met de afbeelding van de rechtermiddelvinger van verdachte. [21]
- Op de Coca Cola fles met SIN AAPP3450NL zijn meerdere dactyloscopische sporen aangetroffen, waaronder SIN AAQM4916NL . [22] Deze Coca Cola fles is aangetroffen op de zoldertrap waar ook de boormachine en mengstaaf voor de boormachine op zijn aangetroffen. In deze fles zat een doorzichtige vloeistof. [23] Deze vloeistof bleek na onderzoek door het NFI methanol te bevatten. [24] Vergelijkend onderzoek met voornoemd spoor heeft geleid tot individualisatie van het spoor op een persoon in Havank bekend onder de personalia: [verdachte] . [25] Uit dactyloscopisch onderzoek blijkt dat dit spoor een zeer grote mate van overeenkomst en geen verschillen van dactyloscopische aard vertoont met de afbeelding van de rechtermiddelvinger van verdachte. [26]
Naar het oordeel van de rechtbank zijn deze hoge bewijswaardes belastend voor
[verdachte] . De rechtbank concludeert ook uit het voorgaande dat [verdachte] de goederen waarop zijn dactyloscopische sporen zijn aangetroffen, heeft gebruikt en dat het daarbij gaat om delictgerelateerde sporen.
Mast- en telefoongegevens
Er is onderzoek gedaan naar mastgegevens van de zendmast aan de [adres 5] in [plaats 1] , waaronder de woning aan de [adres 2] valt. Uit dit onderzoek volgt dat het telefoonnummer [telefoonnummer] , dat bij [verdachte] in gebruik is, in de periode van 9 december 2022 tot en met 30 december 2022, dus in 3 weken tijd, 138 keer heeft aangestraald op de mast van de [adres 5] . [27]
De historische verkeersgegevens van telefoonnummer [telefoonnummer] , dat bij [verdachte] in gebruik is, zijn door de politie onderzocht. Uit dit onderzoek is gebleken dat hij in de periode van 29 september 2022 tot en met 6 februari 2023 in totaal 439 keer contact heeft gehad met medeverdachte [medeverdachte 2] ( [medeverdachte 2] ). [28]
Daarnaast is op de iPhone 12 van [verdachte] , waaraan telefoonnummer [telefoonnummer] is verbonden, de volgende berichtenwisseling tussen hem en het contact ‘ [contactnaam] ’ tussen 15 december 2022 en 17 december 2022 aangetroffen:
“ [verdachte] : Regel die witte caff voor mij aub
[verdachte] : Heb die morgen nodig
[contactnaam] : Sallam Bro
[contactnaam] : Ga zo sleutel pakken
[contactnaam] : bel me als je wakker bent
[contactnaam] : Bro wat tik je nu voor a
[verdachte] : Ja neef safi
[verdachte] : 1350
[verdachte] : Heb die gister gepakt neef hebt 10 liter ligge
[contactnaam] : Shit man je moest zeggen kan 13 toppers regelen
[verdachte] : Ja klopt deze ook 1300 ma heb die meegekregen geef hem 1350
[verdachte] : Ik ga zo die dingen checken snelle maken enzo
[verdachte] : Die witte caff kan ik die ergens ophalen
[verdachte] : Heb die nodig nifo
[contactnaam] : Wollah welo Bro die Hollander zit vast waar ik pakte
[contactnaam] : Bel me straks gaan we eentje roken Bro
[verdachte] : Ewa ben je nog aan niet
[contactnaam] : Ja toch
[contactnaam] : Kom zuid
[verdachte] : Ben effe !n oost snelle afmaken kom zo jou kant op dan neef [29]
De rechtbank concludeert uit bovenstaande gesprekken dat [verdachte] zich bezighoudt met de productie van amfetamine en de verdere verwerking daarvan door middel van versnijden met coffeïne. Het is een feit van algemene bekendheid dat met “snelle” amfetamine wordt bedoeld.
Verklaringen (mede)verdachten
[verdachte] heeft verklaard dat hij twee keer in de woning aan de [adres 2] in [plaats 1] is geweest. [30] [medeverdachte 1] heeft verklaard dat hij twee keer in de woning aan de [adres 2] in [plaats 1] is geweest. [31] [medeverdachte 2] heeft bij de politie verklaard dat hij in de maand december van de 1e tot en met de 26e sliep in de woning aan de [adres 2] in [plaats 1] . Hij paste daar op het huis en kwam overal in de woning. In eerste instantie wist hij niet wat er ging gebeuren en later bleek dat het gebruikt werd voor het lab. Hij heeft wel eens geholpen met het naar boven brengen van emmers en andere spullen. Hij kreeg daar geld voor. [32]
Conclusie
De DNA-sporen van [medeverdachte 1] op het oude tabaksdoosje met witte poederresten en op de emmer met resten amfetamine ziet de rechtbank als delictgerelateerde sporen.
De DNA-sporen van [verdachte] op de emmer met resten amfetamine, op de knoppen en ruwe delen van de boormachine en op de mengstaaf met garde die past op de boormachine met resten wit poeder ziet de rechtbank als delictgerelateerde sporen. Ook de dactyloscopische sporen op de emmer met resten amfetamine en de colafles met methanol ziet de rechtbank als delictgerelateerde sporen. [verdachte] had een sleutel van de woning en daarmee ook beschikkingsmacht en wetenschap over de aangetroffen goederen.
Gelet op voorgaande bewijsmiddelen, met name de veelheid aan delictgerelateerde DNA- en dactyloscopische sporen, het sleutelbezit en de telefoongegevens schuift de rechtbank de op de terechtzitting afgelegde verklaring van [verdachte] ter zake de DNA-matches, namelijk dat hij de emmer en de boormachine zou hebben aangeraakt toen ze in de gang in de weg stonden en hij daar als dealer een paar keer binnenkwam om drugs af te leveren, als niet aannemelijk terzijde. Dat geldt ook voor zijn stelling dat het grote aantal keren dat hij de “thuismast” van deze woning aanstraalde, kwam omdat hij als dealer vaak in de buurt was.
Op grond van het voorgaande oordeelt de rechtbank dat sprake is geweest van een voldoende nauwe en bewuste samenwerking tussen in elk geval [verdachte] , [medeverdachte 1] en [medeverdachte 2] die in de kern bestond uit een gezamenlijke uitvoering. Zij hebben immers alle drie een wezenlijke bijdrage geleverd aan, kort gezegd, de productie van amfetamine, ook als was het aandeel van de een groter dan dat van de ander. Daarmee acht de rechtbank het ten laste gelegde medeplegen van feit 1 bewezen.
Feit 2 en 3
Op 28 december 2022 werd op de zolder van de woning aan de [adres 2] in [plaats 1] witte/crèmekleurige pasta en heldere kleurloze vloeistof aangetroffen. In de koelkast in de keuken werden diverse zakken met wit poeder/pasta aangetroffen. [33] Deze stoffen zijn door het NFI onderzocht en bevatten amfetamine. In totaal betreft het 24,59 kilogram dat door het NFI positief is getest op amfetamine. [34]
De draagtas met zakken amfetamine, die is aangetroffen in de koelkast (SIN AAOL9362NL ), is bemonsterd op dactyloscopische sporen. [35] Op de binnenzijde van voornoemde draagtas is een dactyloscopisch spoor aangetroffen en gewaarmerkt met SIN AAQH6609NL . [36] Vergelijkend onderzoek met voornoemd spoor heeft geleid tot individualisatie van het spoor op een persoon in Havank bekend onder de personalia: [verdachte] . [37] Uit dactyloscopisch onderzoek blijkt dat dit spoor een zeer grote mate van overeenkomst en geen verschillen van dactyloscopische aard vertoont met de afbeelding van de rechtermiddelvinger van verdachte. [38]
Naar het oordeel van de rechtbank is deze hoge bewijswaarde belastend voor verdachte. De rechtbank concludeert uit het voorgaande en mede gezien de bewijsmiddelen ten aanzien van feit 1 hiervoor, dat [verdachte] wetenschap en beschikkingsmacht had over de amfetamine die in de woning lag. [verdachte] had immers een sleutel van de woning en zijn vingerafdruk zat aan de binnenkant van een draagtas waarin amfetamine zat.
Gelet op het vorenstaande en hetgeen is opgesomd bij de bewijsmiddelen ten aanzien van feit 1, waaronder met name de verklaring van [medeverdachte 2] en de vele telefonische contacten tussen [verdachte] en [medeverdachte 2] , is de rechtbank van oordeel dat [verdachte] zich met [medeverdachte 2] ook schuldig heeft gemaakt aan het medeplegen van de drugsgerelateerde voorbereidingshandelingen.
Op grond van het voorgaande oordeelt de rechtbank verder dat sprake is geweest van een voldoende nauwe en bewuste samenwerking in ieder geval tussen [verdachte] en [medeverdachte 2] die in de kern bestaat uit een gezamenlijke uitvoering ten aanzien van het aanwezig hebben van de drugs. De rechtbank is gelet op de verklaring van [medeverdachte 2] van oordeel dat ook [medeverdachte 2] beschikkingsmacht en wetenschap had over de aangetroffen amfetamine in de woning.
Gelet op het bovenstaande acht de rechtbank het tenlastegelegde medeplegen van feit 2 en 3 bewezen.
Locatie [adres 3] [plaats 1] (feit 4 en 5) [39]
Feit 4
Er is sprake van een bekennende verdachte als bedoeld in artikel 359, derde lid, laatste zin, van het Wetboek van Strafvordering en daarom wordt volstaan met een opgave van de volgende bewijsmiddelen:
- het proces-verbaal van bevindingen (doorzoeking [adres 3] [plaats 1] ), p. 36-41;
- de processen-verbaal Onderzoek verdovende middelen, p. 285-332 en p. 406-415;
- NFI-rapporten, p. 333-343, p. 346-354 en p. 416-420;
- de verklaring van verdachte afgelegd ter terechtzitting van 25 september 2024.
Feit 5
Er is sprake van een bekennende verdachte als bedoeld in artikel 359, derde lid, laatste zin, van het Wetboek van Strafvordering en daarom wordt volstaan met een opgave van de volgende bewijsmiddelen:
- het proces-verbaal van bevindingen (doorzoeking [adres 3] [plaats 1] ), p. 36-41;
- het proces-verbaal van bevindingen, p. 499-502;
- het aanvullende proces-verbaal van bevindingen, d.d. 8 augustus 2023 t .a.v. de hertelling van het geldbedrag;
- de verklaring van verdachte afgelegd ter terechtzitting van 25 september 2024.
Medeplegen feiten 4 en 5
Verdachte heeft verklaard dat de verschillende soorten harddrugs die in de woning van zijn moeder zijn aangetroffen, van hem zijn en dat het geld dat daar is aangetroffen, van zijn drugshandel afkomstig is.
De vraag is niettemin of sprake is van het medeplegen van het bezit van die harddrugs en van medeplegen van witwassen. De rechtbank beantwoordt die vragen bevestigend. Voor dat oordeel is met name het volgende van belang.
De woning [adres 3] in [plaats 1] betreft de door de moeder van verdachte bewoonde woning. Verdachte en zijn broers [medeverdachte 4] en [medeverdachte 3] kwamen daar regelmatig, soms dagelijks, en hadden er een eigen slaapkamer. [40]
Uit de door de politie beschreven gang van zaken rondom de aanhouding van verdachte volgt dat toen de politie op 7 februari 2023 bij deze woning aanbelde om verdachte (buiten heterdaad) aan te houden, zijn broer [medeverdachte 4] de politie fysiek tegenhield, ook nadat de bonk moest worden gebruikt om de deur te openen. [41] [medeverdachte 4] probeerde bovendien in zijn kleding een groot contant geldbedrag naar buiten te smokkelen. [42]
Ondertussen was de moeder van verdachte bezig bij de gootsteen, waar ze flesjes Spa blauw moet hebben geleegd, legde ze lege flesjes Spa blauw buiten en liep ze met een grote doos naar buiten om die onder de tuintafel neer te zetten. Bij onderzoek bleek dat uit die flesjes, waarvan er nog een in de keuken lag, een sterke chemische geur kwam en dat in de doos ruim 12 kilo coffeïne zat, een versnijdingsmiddel voor drugs. [43]
In en om de woning zijn op verschillende plaatsen drugs aangetroffen en drugsgerelateerde goederen. [44] Het gaat daarbij onder meer om de chemisch ruikende flesjes Spa blauw in de keuken en buiten, een Ledger hardware wallet en ruim 80 tabletten MDMA in de voorraadkast, zakken met amfetamine in de koelkast en de vriezer (totaal ruim 4.800 gram), en heroïne in de keukenlade (bijna 500 gram). Op de slaapkamer van [verdachte] werden onder meer aangetroffen een weegschaaltje en hasj. Op de slaapkamer van [medeverdachte 3] een blenderbeker met cocaïneresten; op de slaapkamer van moeder een blok cocaïne (bijna 1 kilo) in een kastje en op de slaapkamer van [medeverdachte 4] 8 blokken hasj. In de Action-tas die door verdachte tijdens deze politieactie buiten op het afdakje van de buren is neergezet, bleek € 20.000,- aan contant geld en ongeveer 9 kilo tabletten en brokken MDMA te zitten. In de auto [kenteken 1] Nissan Micra die op naam van [medeverdachte 3] staat, zijn in een verborgen ruimte meerdere zakjes met cocaïne aangetroffen.
Diverse verpakkingen drugs zijn bemonsterd, onder meer bij (de binnenzijde van) de sluitingen. Uit DNA-onderzoek naar die bemonsteringen blijkt dat sprake is van meerdere DNA-matches met onder meer het DNA-profiel van verdachtes broer [medeverdachte 3] . [45] Gelet op de door het TMFI berekende hoge zeldzaamheidswaarden en de omstandigheid dat [medeverdachte 3] regelmatig in de woning van zijn moeder verbleef waar deze drugs zijn aangetroffen, is de rechtbank van oordeel dat [medeverdachte 3] celmateriaal aan die bemonsteringen heeft bijgedragen. Gelet op de plaatsen van de bemonsteringen merkt de rechtbank deze sporen bovendien aan als delictgerelateerd: [medeverdachte 3] heeft de drugs dus in elk geval verpakt. Betrokkenheid van [medeverdachte 3] bij drugshandel blijkt ook uit chats met verdachte in de periode van 24 augustus 2022 tot en met 31 oktober 2022, waarin gesproken wordt over “snoepjes (XTC/rechtbank)”, “snelle (amfetamine/rechtbank) in de koelkast/diepvries”. [46] De rechtbank merkt deze gesprekken aan als drugsgerelateerd.
Uit appverkeer tussen [verdachte] en [medeverdachte 4] op 23 januari 2023 volgt dat [medeverdachte 4] weet dat [verdachte] is overvallen (van drugs is beroofd) en [verdachte] er volgens [medeverdachte 4] beter uit kan stappen. [medeverdachte 4] wist dus dat het geld dat [verdachte] verdiende van drugshandel en dus van misdrijf afkomstig was. [47]
Uit onderzoek door de politie blijkt dat - naast een crypto-wallet waarvan de netto-opbrengst
€ 12.318,52 bedraagt [48] - een grote hoeveelheid contant geld, namelijk bijna € 200.000,-, is aangetroffen op een groot aantal plaatsen in de woning. Niet alleen op verschillende plekken in de woonkamer (onder meer in een theepot in het dressoir), maar ook op verschillende plekken in de keuken (waspoederdoos, wasmachine, airfryer) en op een aantal slaapkamers en in de voorraadkast. [49] Bij [medeverdachte 4] in de broek is tijdens de politieactie een bedrag van € 10.000,- aan contant geld aangetroffen. [50]
Uit onder meer door de politie ingesteld financieel onderzoek is het volgende gebleken.
Verdachte heeft geen vermogen; hij werkt sinds 3-4 jaar. [51] In 2019 en 2020 ontving verdachte zorgtoeslag. Zijn rekeninkomen was € 21.000,- in 2019 en € 0,- in 2020. [52]
Verdachtes moeder ontvangt sinds 2005 een uitkering, zij kan niet sparen. [53]
[medeverdachte 3] zegt geen vermogen te hebben en wil niet verklaren over zijn inkomen. [54] Hij ontvangt zorgtoeslag en zijn rekeninkomen over 2021 tot en met 2023 bedroeg jaarlijks hoogstens € 6.268,-. [55]
[medeverdachte 4] verklaart geen vermogen te hebben, wel schulden. [56] Hij ontvangt huur- en zorgtoeslag en zijn rekeninkomen over 2022 en 2023 bedroeg (jaarlijks) hoogstens € 6.649,-. [57]
Het openbaar ministerie heeft verdachte en zijn medeverdachten per brief in de gelegenheid gesteld een concrete en verifieerbare verklaring te geven voor de herkomst van het geld. Bij het dossier bevindt zich geen stuk waaruit blijkt dat verdachte en zijn medeverdachten daarvoor een verklaring hebben gegeven. Pas ter terechtzitting bij de inhoudelijke behandeling van de strafzaak heeft verdachte verklaard dat het aangetroffen geld van drugshandel afkomstig is, zij het dat dit volgens verdachte zou zijn van toen nog niet verboden lachgashandel. Dat laatste acht de rechtbank niet aannemelijk geworden. Bovendien heeft [medeverdachte 3] met [verdachte] gechat over drugs.
De rechtbank stelt op basis van het vorenstaande vast dat de drugs, de drugsgerelateerde goederen en het geld, zich op een groot aantal plekken in de woning bevonden, waaronder de slaapkamers, en dat die plekken voor de bewoonster en haar daar regelmatig verblijvende andere zoons [medeverdachte 4] en [medeverdachte 3] toegankelijk waren. Uit de DNA-matches blijkt verder dat [medeverdachte 3] betrokken is geweest bij het verpakken van aangetroffen drugs.
Ook de moeder en de broers van verdachte zijn zich dus bewust geweest van de aanwezigheid van de drugs, de drugsgerelateerde goederen en het geld. Zij hebben daarover – naast verdachte – ook in voldoende mate zeggenschap en beschikkingsmacht gehad, mede gelet op de plekken waar de goederen zijn aangetroffen en de handelingen die zij daarmee hebben verricht. Dat het geld een criminele herkomst had, zoals verdachte ter zitting heeft verklaard, moet hen gelet op de hoeveelheid drugs en geld en gezien ieders inkomenspositie ook duidelijk zijn geweest.
Ook al blijkt uit het dossier niet hoeveel tijd er verstreek tussen het aanbellen door de politie en het daadwerkelijk binnentreden, duidelijk is dat die tijd relatief kort is geweest omdat de politie de bonk erbij heeft gepakt toen de indruk ontstond dat men in de woning bezig was met het wegmaken van sporen. In bijzonder korte tijd zijn [verdachte] , [medeverdachte 4] , [medeverdachte 3] en [medeverdachte] bezig geweest met het verstoppen of wegmaken van drugs, drugsgerelateerde zaken en het criminele geld op de meest vreemde plekken in de woning van [medeverdachte] en in de kleding van [medeverdachte 4] . Dat handelen is dus gericht geweest op het veiligstellen van het geld en daarmee ook op het verbergen dan wel verhullen van de criminele herkomst.
Gelet op de grote hoeveelheid verschillende plekken in de woning waar geld en drugs zijn aangetroffen is het niet aannemelijk dat dit allemaal op de uiteindelijke vindplaatsen terecht is gekomen ten tijde van de politieactie. Die drugs en dat geld bevonden zich dus al langer op heimelijke plekken in de woning, wat ook volgt uit het feit dat in elk geval [verdachte] langere tijd bezig is geweest met productie en handel in drugs. Gelet op het grote aantal verschillende plekken waar de drugs en het geld zijn aangetroffen, moet voor de verdachten als gebruikers van die woning duidelijk zijn geweest dat die drugs en dat geld daar lagen. Zij hadden dus allemaal wetenschap van de aanwezigheid van die drugs en dat geld en konden daar ook over beschikken.
De ontkenningen en alternatieve lezingen van verdachten [medeverdachte 4] , [medeverdachte 3] en [medeverdachte] zijn dermate vaag dat deze als niet aannemelijk worden verworpen.
Het vorenstaande betekent dat sprake is geweest van een voldoende nauwe en bewuste samenwerking tussen de verdachten. Elk van hen heeft zich dus samen met de medeverdachten schuldig gemaakt aan het medeplegen van het aanwezig hebben van diverse soorten harddrugs en aan het medeplegen van witwassen. Het verschil in betrokkenheid van deze verdachten wordt verdisconteerd in de strafmaat.

3.De bewezenverklaring

Naar het oordeel van de rechtbank is wettig en overtuigend bewezen dat verdachte het onder 1, 2, 3, 4 en 5 tenlastegelegde heeft begaan, te weten dat:
1.
hij op
een ofmeerdere tijdstippen in
of omstreeksde periode van
9 december2022 tot en met 28 december 2022 te [plaats 1]
, in elk geval in Nederland,tezamen en in vereniging met
een of meeranderen
, althans alleen,opzettelijk (in een
pand/woning gelegen aan de [adres 2] te [plaats 1] ) heeft bereid en
/ofbewerkt en
/ofverwerkt en
/of verkocht en/of afgeleverd en/of verstrekt en/of vervoerd en/ofvervaardigd, een hoeveelheid van
(een
)materiaal bevattende amfetamine en
/ofamfetamineolie en
/ofamfetaminepasta,
(telkens
)zijnde amfetamine
, in elk geval een of meer (ander(e)) stoffen vermeld op de bij de Opiumwet behorende lijst I, zijnde amfetamine
en/of amfetamineolieeen middel als bedoeld in de bij de Opiumwet behorende lijst I
, dan wel aangewezen krachtens het vijfde lid van artikel 3a van die wet;
2.
hij op
een ofmeerdere tijdstippen in
of omstreeksde periode van
9 december2022 tot en met 28 december 2022 te [plaats 1]
, in elk geval in Nederland,tezamen en in vereniging met
een of meeranderen
, althans alleen,om een feit, bedoeld in het vierde
of vijfdelid van artikel 10 van de Opiumwet, voor te bereiden en
/ofte bevorderen,
te weten
- het opzettelijk binnen en/of buiten het grondgebied van Nederland brengen,
- het opzettelijk
telen,bereiden, bewerken, verwerken
, verkopen, afleveren, verstrekken en/of
vervoerenen
/of
- het opzettelijk vervaardigen
van amfetamine en
/ofamfetamineolie en
/ofamfetaminepasta en
/of een of meerander
(e
)stoffen vermeld op de bij de Opiumwet behorende lijst I
, in elk geval een middel als bedoeld in de bij de Opiumwet behorende lijst I, dan wel aangewezen krachtens artikel 3a, vijfde lid van de Opiumwet
- een ander heeft getracht te bewegen om dat feit te plegen
, te doen plegen, mede te plegen
en/of
uit te lokken, om daarbij behulpzaam te zijn en
/ofom daartoe gelegenheid, middelen
en/of
inlichtingente verschaffen en
/of
- zich en/of een ander gelegenheid, middelen en/of inlichtingen tot het plegen van dat feit heeft

getracht te verschaffen en/of

- voorwerpen
, vervoermiddelen, stoffen
, gelden en/of andere betaalmiddelenvoorhanden heeft
gehad, waarvan hij, verdachte en
/ofzijn mededader
(s
), wist
(en
) of ernstige reden had(den) om te vermoedendat zij bestemd waren tot het plegen van dat feit,
door
- voertuig(en) ter beschikking te stellen en/of
- het regelen/organiseren van en
/ofbijdragen aan
, dan wel het veelvuldig contact te hebben met
andere personen die betrokken zijn bij het kiezen/organiseren van een locatie, de inrichting van
een locatie, de aanvoer van goederen en materialen die gebruikt worden voor de vervaardiging van de drugs,de daadwerkelijke vervaardiging van de drugs
, het transport van de vervaardigde drugs en de afvoer van het ontstane afvalen
/of
- het voorhanden hebben van een
(grote
)hoeveelheid (vloei)stoffen en
/ofmaterialen onder meer
- ( ongeveer) 375 milliliter
, althans een hoeveelheidzwavelzuur en
/of
-
een ofmeerdere lege fles
(sen
)zwavelzuur en
/of
- ( ongeveer) 200 milliliter
, althans een hoeveelheidmethanol en
/of
- ( ongeveer) 12 kilogram
, althans een hoeveelheidcafeïne en
/of
- een (grote) hoeveelheid gripzakjes en
/of
- een
(grote)hoeveelheid ponypacks en
/of
-
een of meerweegschalen en
/of
-
een of meerjerrycan
(s
)en
/of
-
een of meer (bevuilde
)emmer
(s
)en
/of
-
een of meer(bevuilde) maatbeker
(s
)en
/of
-
een ofmeerdere (bevuilde) bakjes
/containersen
/of
- een
of meerboormachine
(s)en
/of
- een
of meerroerstuk
(ken) en/of
(in elk geval) een of meerdere
containers/vloeistoffen/grondstoffen/verpakkingen/gasflessen/jerrycans/pannen/vaten en/of
ketelsten behoeve van de productie van die amfetamine(pasta) en
/ofamfetamineolie en
/of een of meerander
(e
)stoffen vermeld op de bij de Opiumwet behorende lijst I;
3.
hij
op een of meer tijdstippenin
of omstreeksde periode van
9 december2022 tot en met 28
december 2022
, althans op of omstreeks 28 december 2022te [plaats 1]
, althans in Nederland,
tezamen en in vereniging met
een of meeranderen
, althans alleen,opzettelijk (in een
pand/woning aan de [adres 2] te [plaats 1] ) aanwezig heeft gehad
(in totaal
)
(ongeveer
)24,55 kilogram aan amfetamine(pasta)
en/of amfetamine base/olie,
(telkens
)zijnde
amfetamine
, in elk geval een (grote) hoeveelheid van een materiaal bevattende amfetamine, zijnde amfetamine, (in ieder geval) (telkens
)een middel bedoeld in de bij de Opiumwet behorende lijst I
, dan wel aangewezen krachtens het vijfde lid van artikel 3a van die wet;
4.
hij op
of omstreeks7 februari 2023 te [plaats 1]
, althans in Nederlandtezamen en in vereniging
met
een of meeranderen
, althans alleen,opzettelijk
(in een pand/woning aan de [adres 3] te [plaats 1] )aanwezig heeft gehad
- een
(grote
)hoeveelheid
(te weten ongeveer
4839,
23gram
)van een materiaal bevattende amfetamine, zijnde amfetamine en
/of
- een
(grote
)hoeveelheid
(te weten ongeveer
9152,78gram
)van een materiaal MDMA, zijnde
MDMA,
en
- een
(grote
)hoeveelheid
(te weten ongeveer
1012,40gram
)van een materiaal bevattende cocaïne, zijnde cocaïne en
/of
- een
(grote
)hoeveelheid
(te weten ongeveer 495,64 gram
)van een materiaal bevattende heroïne, zijnde heroïne
en/of
- een hoeveelheid (te weten ongeveer 54,03 gram) van een materiaal bevattende 2C-B, zijnde 2C-B,
(telkens
)een middel als bedoeld in de bij de Opiumwet behorende lijst I
, dan wel aangewezen krachtens het vijfde lid van artikel 3a van die wet;
5.
hij op
of omstreeks7 februari 2023, te [plaats 1]
, althans in Nederlandtezamen en in vereniging met
een of meeranderen
, althans alleen,een
of meerderegeldbedrag
(en)(van in totaal
(ongeveer
)€205.292,13),
heeft/hebben verworven en/ofvoorhanden
heeft/hebben gehad terwijl hij
(en
/ofzijn mededader
(s
))wist
(en
), althans redelijkerwijs moet/moeten vermoedendat dat geldbedrag geheel of gedeeltelijk, middellijk of onmiddellijk afkomstig was uit enig
(eigen)misdrijf.
Voor zover er in de tenlastelegging kennelijke taal- en/of schrijffouten voorkomen, zijn die fouten in de bewezenverklaring verbeterd. Verdachte is daardoor niet in de verdediging geschaad.
Wat meer of anders is ten laste gelegd dan hiervoor bewezen is verklaard, is niet bewezen.
Verdachte zal daarvan worden vrijgesproken.

4.De kwalificatie van het bewezenverklaarde

Het bewezenverklaarde levert op:
feit 1:
medeplegen van opzettelijk handelen in strijd met het in artikel 2, onder B, van de Opiumwet gegeven verbod;
feit 2:
medeplegen van om een feit, bedoeld in het vierde lid van artikel 10 van de Opiumwet, voor te bereiden of te bevorderen, een ander trachten te bewegen om dat feit te plegen of mede te plegen, om daarbij behulpzaam te zijn of om daartoe gelegenheid en middelen te verschaffen, en voorwerpen en stoffen voorhanden hebben, waarvan hij weet dat zij bestemd waren tot het plegen van dat feit;
feit 3:
medeplegen van opzettelijk handelen in strijd met het in artikel 2, onder C, van de Opiumwet gegeven verbod;
feit 4:
medeplegen van opzettelijk handelen in strijd met het in artikel 2, onder C, van de Opiumwet gegeven verbod, meermalen gepleegd;
Feit 5:
medeplegen van witwassen.

5.De strafbaarheid van de feiten

De feiten zijn strafbaar.

6.De strafbaarheid van de verdachte

Verdachte is strafbaar, nu geen omstandigheid is gebleken of aannemelijk is geworden die de strafbaarheid van verdachte uitsluit.

7.De overwegingen ten aanzien van straf en/of maatregel

Het standpunt van de officier van justitie
De officier van justitie heeft gevorderd dat verdachte zal worden veroordeeld tot een gevangenisstraf van 5 jaren en een geldboete van € 10.000,-.
Het standpunt van de verdediging
De raadsvrouw heeft bepleit dat aan verdachte een gevangenisstraf van 4 jaren waarvan 1 jaar voorwaardelijk wordt opgelegd, waarbij in ieder geval rekening wordt gehouden met een kleinere rol van verdachte dan de officier van justitie doet.
De beoordeling door de rechtbank
De rechtbank heeft bij de bepaling van de op te leggen straf rekening gehouden met de aard en de ernst van hetgeen bewezen is verklaard en de omstandigheden waaronder dit is begaan. De rechtbank heeft verder rekening gehouden met de persoon en de omstandigheden van verdachte.
Verdachte heeft een grote uitvoerende rol gehad bij het produceren, bewerken en verwerken van grote hoeveelheden amfetamine in de woning aan de [adres 2] in [plaats 1] . Ook is daar ongeveer 24 kilogram amfetamine aangetroffen in verschillende vormen. Daarnaast heeft verdachte in de woning van zijn moeder aan de [adres 3] in [plaats 1] samen met twee broers en zijn moeder, grote hoeveelheden amfetamine, MDMA, cocaïne en heroïne voorhanden gehad. Verder heeft verdachte zich met hen schuldig gemaakt aan het medeplegen van witwassen van ruim € 200.000,-. Verschillende contante geldbedragen lagen verstopt op diverse plekken, waaronder in de wasmachine, een waspoederdoos, de airfryer en de theepot.
De productie van harddrugs dient krachtig te worden bestreden in verband met de schadelijkheid voor de volksgezondheid. Bovendien gaat de productie van harddrugs geregeld gepaard met andere vormen van criminaliteit, zoals het dumpen van chemisch afval in de natuur, bedreigingen, geweld en zelfs levensdelicten. Verdachte heeft zich van deze negatieve effecten destijds niets aangetrokken en heeft zich kennelijk enkel laten leiden door zijn eigen financiële gewin. Daarnaast vormt het witwassen van criminele gelden een bedreiging van de legale economie en tast het de integriteit van het financiële en economische verkeer aan, terwijl andere strafbare feiten erdoor worden mogelijk gemaakt en vergemakkelijkt. Verdachte heeft met zijn handelen hieraan bijgedragen en dat rekent de rechtbank hem zwaar aan.
Uit het uittreksel justitiële documentatie van 19 augustus 2024 volgt dat verdachte recentelijk niet is veroordeeld voor het plegen van drugsgerelateerde strafbare feiten.
In het reclasseringsadvies van 11 april 2024 staat dat de reclassering geen verbanden kan leggen tussen de leefgebieden van verdachte en het eventuele delictgedrag. Daardoor kan geen inschatting worden gemaakt van de kans op recidive. Bij een veroordeling adviseert de reclassering een straf zonder bijzondere voorwaarden. Interventies of toezicht worden niet nodig geacht op dit moment.
Gelet op de ernst van de feiten is de rechtbank van oordeel dat enkel volstaan kan worden met een langdurige gevangenisstraf. Alles afwegende zal de rechtbank een gevangenisstraf voor de duur van 5 jaren opleggen, met aftrek van het voorarrest. De rechtbank ziet geen meerwaarde in het daarnaast opleggen van een geldboete van € 10.000,-.
Het in beslag genomen geld zal verbeurd verklaard worden.
Uit de bewezenverklaring en de veroordeling van een gevangenisstraf van 5 jaar volgt dat de rechtbank nog steeds ernstige bezwaren ziet voor de in het vonnis van heden bewezenverklaarde feiten. Gelet op de ernst van de feiten, het daaraan inherente gevaar voor herhaling en de op te leggen straf is de rechtbank van oordeel dat de belangen van de maatschappij bij herleving van de hechtenis van verdachte nu zwaarder wegen dan de belangen van verdachte. De rechtbank zal de schorsing daarom opheffen.
Tenuitvoerlegging van de opgelegde gevangenisstraf zal volledig plaatsvinden binnen de penitentiaire inrichting, tot het moment dat verdachte in aanmerking komt voor deelname aan een penitentiair programma, als bedoeld in artikel 4 Penitentiaire beginselenwet, dan wel de regeling van voorwaardelijke invrijheidstelling, als bedoeld in artikel 6:2:10 Wetboek van Strafvordering, aan de orde is.

8.De beoordeling van het beslag

Ten aanzien van de ten laste gelegde feiten is beslag gelegd op de volgende voorwerpen:
Telefoons
  • Telefoontoestel, Apple wit (G2917551)
  • Telefoontoestel, Apple (G2916212)
  • Telefoontoestel, Apple IPhone (2916218)
  • Telefoontoestel, Apple IPhone (2916222)
  • Telefoontoestel, Microsoft, zwarte plastic achterkant (G2916938)
  • Telefoontoestel, Nokia, zwart (G2916888)
  • Telefoontoestel, merk onbekend, zwart, heeft een barst (G2916956)
  • Telefoontoestel, Samsung, blauw (G2916933)
  • Telefoontoestel, wit (G2916954)
  • Telefoontoestel, Samsung, wit (G2916942)
  • Telefoontoestel, Samsung, voorzijde: gebroken, achterkant: blauw (G2916962)
  • Telefoontoestel, Samsung, achterkant: goud, voorkant: zwart en beschadigd (G2916822)
  • Telefoontoestel, Samsung, gebarsten voor- en achterkant (G2916950)
  • Telefoontoestel, Apple, goudkleurig (G2916509)
  • Telefoontoestel, Apple, zwart (G2916516)
  • Telefoontoestel, Samsung, zwart, achterkant: beschadigd (G2916498)
  • Telefoontoestel, Apple, zilverkleurig (G2916511)
  • Telefoontoestel, Apple, zwart (G2916766)
  • Telefoontoestel, Apple, zwart (G2916223)
  • Telefoontoestel, Nokia, blauw (G2916880)
  • Telefoontoestel, Nokia, zwart (G2916887)
  • Telefoontoestel, Nokia, rood (G2916879)
  • Telefoontoestel, Nokia, zwart (G2916882)
  • Telefoontoestel, Nokia, blauw, barst in glas (G2916886)
  • Telefoontoestel, Nokia, blauw (G2916881)
  • Telefoontoestel, merk onbekend, zwart (G2916883)
  • Telefoontoestel, Nokia, grijs (G2916850)
  • Telefoontoestel, Nokia, zwart (G2916857)
  • Telefoontoestel, Nokia, grijs (G2916846)
  • Telefoontoestel, Nokia, blauw (G2916860)
  • Telefoontoestel, Nokia, zwart (G2916855)
  • Telefoontoestel, Nokia, rood (G2916859)
  • Telefoontoestel, Samsung, zwart (G2916944)
  • Telefoontoestel, Samsung, zwart (G2916943)
  • Telefoontoestel, Apple (G2916946)
Geld
  • 1.160 euro (G2916244)
  • 60.556,50 euro (G2917292)
  • 20.000 euro (G2921995)
  • 99.500 euro (G2916630)
  • 500 euro (G2916658)
  • 70 euro (G2916753)
  • 420,71 euro (G2953261)
  • 386,33 euro (G2953296)
  • 696,44 euro (G2953318)

Overig

  • Personenauto [kenteken 2] (G2662133)
  • Fotocamera, zwart Samsung (G2916828)
  • Computer, tablet, zwart Samsung (G2916721)
  • Bouwmateriaal, slimme meterkast in doos (G2917319)
  • Fust, doosje met opschrift: Ledger (G2917559)
  • 10 stuks ‘bon’ (G2919746)
  • Papier met telefoonnummers en drugsdeal (G2917666)
  • Papieren kaartjes met adressenlijst (G2922154)
  • Stroomstootwapen, heimelijke taser in vorm van zaklamp (G2917278)
  • Weegschaal (G2917380)
  • Verpakkingsmateriaal voor drugs zoals gripzakjes (G2917489)
  • USB-stick (G2916756)
  • 3 sleutels (G2917325)
  • USB-stick, Lexar, zwart (G2916782)
Standpunten
De officier van justitie heeft verzocht om de volgende voorwerpen verbeurd te verklaren:
  • alle geldbedragen zoals hiervoor opgenomen onder het kopje ‘geld’;
  • personenauto met kenteken [kenteken 2] (G2662133);
  • fust, doosje met opschrift: Ledger (G2917559);
  • weegschaal (G2917380);
  • verpakkingsmateriaal voor drugs zoals gripzakjes (G2917489).
De officier van justitie heeft verzocht om de volgende voorwerpen te onttrekken aan het verkeer:
  • alle onder verdachte inbeslaggenomen telefoontoestellen;
  • papier met telefoonnummers en drugsdeal (G2917666);
  • papieren kaartjes met adressenlijst (G2922154);
  • stroomstootwapen, heimelijke taser in vorm van zaklamp (G2917278);
  • USB-stick (G2916756).
De officier van justitie heeft verzocht om de volgende voorwerpen terug te geven aan verdachte:
  • fotocamera, zwart Samsung (G2916828);
  • computer, tablet, zwart Samsung (G2916721);
  • bouwmateriaal, slimme meterkast in doos (G2917319);
  • 10 stuks ‘bon’ (G2919746);
  • 3 sleutels (G2917325);
  • USB-stick, Lexar, zwart (G2916782).
De verdediging heeft geen standpunt ingenomen ten aanzien van het beslag.
Beoordeling door de rechtbank
Verbeurdverklaring
De rechtbank zal de volgende in beslag genomen voorwerpen:
  • alle geldbedragen zoals hiervoor opgenomen onder het kopje ‘geld’;
  • personenauto met kenteken [kenteken 2] (G2662133);
  • fust, doosje met opschrift: Ledger (G2917559);
  • weegschaal (G2917380);
  • verpakkingsmateriaal voor drugs zoals gripzakjes (G2917489);
met betrekking tot welke feit 1, 2, 3 en 4 zijn begaan of die geheel of grotendeels door middel van of uit de baten van feit 5 zijn verkregen, verbeurd verklaren.
Onttrekking aan het verkeer
De rechtbank zal beslissen dat de volgende voorwerpen:
  • alle (35) inbeslaggenomen telefoons zoals zij op de beslaglijst staan;
  • papier met telefoonnummers en drugsdeal (G2917666);
  • papieren kaartjes met adressenlijst (G2922154);
  • stroomstootwapen, heimelijke taser in vorm van zaklamp (G2917278);
  • USB-stick (G2916756).
met betrekking tot of behulp waarvan feit 1, 2, 3, 4 en/of 5 zijn begaan of voorbereid, worden onttrokken aan het verkeer omdat het ongecontroleerde bezit daarvan in strijd is met het algemeen belang en/of de wet.
Teruggave
De rechtbank zal de teruggave van de volgende voorwerpen aan verdachte gelasten, omdat geen strafvorderlijk belang zich daartegen verzet:
  • fotocamera, zwart Samsung (G2916828);
  • computer, tablet, zwart Samsung (G2916721);
  • bouwmateriaal, slimme meterkast in doos (G2917319);
  • 10 stuks ‘bon’ (G2919746);
  • 3 sleutels (G2917325);
  • USB-stick, Lexar, zwart (G2916782).

9.De toegepaste wettelijke bepalingen

De oplegging van de straf en/of maatregel is gegrond op de artikelen:
- 33, 33 a, 36b, 36c, 47, 57, 63 en 420bis van het Wetboek van Strafrecht;
- 2, 10, 10 a van de Opiumwet.

10.De beslissing

De rechtbank:
 verklaart bewezen dat verdachte het tenlastegelegde, zoals vermeld onder ‘De bewezenverklaring’, heeft begaan;
 verklaart niet bewezen hetgeen verdachte meer of anders is ten laste gelegd dan hierboven bewezen is verklaard en spreekt verdachte daarvan vrij;
 verstaat dat het aldus bewezenverklaarde oplevert de strafbare feiten zoals vermeld onder ‘De kwalificatie van het bewezenverklaarde’;
 verklaart verdachte hiervoor strafbaar;
 veroordeelt verdachte tot
een gevangenisstraf voor de duur van 5 (vijf) jaren;
 beveelt dat de tijd, door verdachte vóór de tenuitvoerlegging van deze uitspraak in verzekering en voorlopige hechtenis doorgebracht, bij de uitvoering van de opgelegde gevangenisstraf in mindering zal worden gebracht;

heft opde schorsing van het bevel voorlopige hechtenis;
Beslag
 verklaart verbeurd de voorwerpen:
  • 1.160 euro (G2916244);
  • 60.556,50 euro (G2917292);
  • 20.000 euro (G2921995);
  • 99.500 euro (G2916630);
  • 500 euro (G2916658);
  • 70 euro (G2916753);
  • 420,71 euro (G2953261);
  • 386,33 euro (G2953296);
  • 696,44 euro (G2953318);
  • personenauto met kenteken [kenteken 2] (G2662133);
  • fust, doosje met opschrift: Ledger (G2917559);
  • weegschaal (G2917380);
  • verpakkingsmateriaal voor drugs zoals gripzakjes (G2917489);
 beveelt de onttrekking aan het verkeer van de voorwerpen:
  • Telefoontoestel, Apple wit (G2917551);
  • Telefoontoestel, Apple (G2916212);
  • Telefoontoestel, Apple IPhone (2916218);
  • Telefoontoestel, Apple IPhone (2916222);
  • Telefoontoestel, Microsoft, zwarte plastic achterkant (G2916938);
  • Telefoontoestel, Nokia, zwart (G2916888);
  • Telefoontoestel, merk onbekend, zwart, heeft een barst (G2916956);
  • Telefoontoestel, Samsung, blauw (G2916933);
  • Telefoontoestel, wit (G2916954);
  • Telefoontoestel, Samsung, wit (G2916942);
  • Telefoontoestel, Samsung, voorzijde: gebroken, achterkant: blauw (G2916962);
  • Telefoontoestel, Samsung, achterkant: goud, voorkant: zwart en beschadigd (G2916822);
  • Telefoontoestel, Samsung, gebarsten voor- en achterkant (G2916950);
  • Telefoontoestel, Apple, goudkleurig (G2916509);
  • Telefoontoestel, Apple, zwart (G2916516);
  • Telefoontoestel, Samsung, zwart, achterkant: beschadigd (G2916498);
  • Telefoontoestel, Apple, zilverkleurig (G2916511);
  • Telefoontoestel, Apple, zwart (G2916766);
  • Telefoontoestel, Apple, zwart (G2916223);
  • Telefoontoestel, Nokia, blauw (G2916880);
  • Telefoontoestel, Nokia, zwart (G2916887);
  • Telefoontoestel, Nokia, rood (G2916879);
  • Telefoontoestel, Nokia, zwart (G2916882);
  • Telefoontoestel, Nokia, blauw, barst in glas (G2916886);
  • Telefoontoestel, Nokia, blauw (G2916881);
  • Telefoontoestel, merk onbekend, zwart (G2916883);
  • Telefoontoestel, Nokia, grijs (G2916850);
  • Telefoontoestel, Nokia, zwart (G2916857);
  • Telefoontoestel, Nokia, grijs (G2916846);
  • Telefoontoestel, Nokia, blauw (G2916860);
  • Telefoontoestel, Nokia, zwart (G2916855);
  • Telefoontoestel, Nokia, rood (G2916859);
  • Telefoontoestel, Samsung, zwart (G2916944);
  • Telefoontoestel, Samsung, zwart (G2916943);
  • Telefoontoestel, Apple (G2916946);
  • papier met telefoonnummers en drugsdeal (G2917666);
  • papieren kaartjes met adressenlijst (G2922154);
  • stroomstootwapen, heimelijke taser in vorm van zaklamp (G2917278);
  • USB-stick (G2916756);
 gelast de teruggave van de voorwerpen aan verdachte:
  • fotocamera, zwart Samsung (G2916828);
  • computer, tablet, zwart Samsung (G2916721);
  • bouwmateriaal, slimme meterkast in doos (G2917319);
  • 10 stuks ‘bon’ (G2919746);
  • 3 sleutels (G2917325);
  • USB-stick, Lexar, zwart (G2916782).
Dit vonnis is gewezen door mr. M.C. van der Mei (voorzitter), mr. M.W.R. Koch en mr. A. Bril, rechters, in tegenwoordigheid van mr. A.L. Goedheer, griffier, en uitgesproken ter openbare terechtzitting van deze rechtbank op 23 oktober 2024.
Mrs. Koch en Bril zijn buiten staat deze uitspraak mede te ondertekenen.

Voetnoten

1.Het bewijs is terug te vinden in het in de wettelijke vorm door [verbalisant 1] van de politie Eenheid Oost-Nederland, opgemaakte proces-verbaal, onderzoeksnummer ON5R022099 (onderzoek Karkar / [adres 2] ), gesloten op 15 juni 2023 en in de bijbehorende in wettelijke vorm opgemaakte processen-verbaal en overige schriftelijke bescheiden, tenzij anders vermeld. De vindplaatsvermeldingen verwijzen naar de pagina’s van het doorgenummerde dossier, tenzij anders vermeld.
2.Proces-verbaal van bevindingen, p. 39-42; proces-verbaal van bevindingen LFO, p. 125-128.
3.NFI-rapport, p. 140-141.
4.Proces-verbaal van bevindingen, p. 370-371.
5.Verklaring van verdachte afgelegd ter terechtzitting van 25 september 2024.
6.Proces-verbaal forensisch onderzoek woning ( [adres 2] [plaats 1] ), p. 143; NFI-rapport, p. 140.
7.Proces-verbaal aanvraag benoeming deskundige, p. 321; TMFI Deskundigenrapportage, p. 326; TMFI Deskundigenrapportage, p. 333 en 335.
8.Proces-verbaal aanvraag benoeming deskundige, p. 337; TMFI Deskundigenrapportage, p. 341-342.
9.Proces-verbaal forensisch onderzoek woning ( [adres 2] [plaats 1] ), p. 143.
10.Proces-verbaal van bevindingen, LFO, p. 127; NFI-rapport, p. 140.
11.Proces-verbaal aanvraag benoeming deskundige, p. 320; TMFI Deskundigenrapportage, p. 326; TMFI Deskundigenrapportage, p. 333-335.
12.TMFI Deskundigenrapportage, p. 326; TMFI Deskundigenrapportage, p. 333-335.
13.Proces-verbaal aanvraag benoeming deskundige, p. 320; TMFI Deskundigenrapportage, p. 326; TMFI Deskundigenrapportage, p. 334-335.
14.TMFI Deskundigenrapportage, p. 326; TMFI Deskundigenrapportage, p. 334-335.
15.Proces-verbaal aanvraag benoeming deskundige, p. 320; TMFI Deskundigenrapportage, p. 326; TMFI Deskundigenrapportage, p. 334-335.
16.Proces-verbaal forensisch onderzoek woning ( [adres 2] [plaats 1] ), p. 143-144.
17.Proces-verbaal aanvraag benoeming deskundige, p. 321.
18.TMFI Deskundigenrapportage, p. 326; TMFI Deskundigenrapportage, p. 333 en 335.
19.Proces-verbaal vooronderzoek lab, p. 274.
20.Proces-verbaal vooronderzoek lab, p. 279; proces-verbaal individualisatie dactyloscopisch spoor, p. 288.
21.Rapport dactyloscopisch sporenonderzoek, p. 290.
22.Proces-verbaal vooronderzoek lab, p. 212.
23.Proces-verbaal forensisch onderzoek woning ( [adres 2] [plaats 1] ), p. 143.
24.Proces-verbaal van bevindingen, LFO, p. 126; NFI-rapport, p. 140.
25.Proces-verbaal individualisatie dactyloscopisch spoor, p. 222.
26.Rapport dactyloscopisch sporenonderzoek, p. 224.
27.Proces-verbaal van bevindingen, p. 448; proces-verbaal van bevindingen, p. 498.
28.Proces-verbaal van bevindingen, p. 455-456.
29.Proces-verbaal van bevindingen, p. 498 en 515-517.
30.Verklaring van verdachte afgelegd ter terechtzitting van 25 september 2024.
31.Proces-verbaal van verhoor verdachte [medeverdachte 1] , PD04, p. 39.
32.Proces-verbaal van verhoor verdachte [medeverdachte 2] , PD03, p. 38-40.
33.Proces-verbaal van bevindingen LFO, p. 125-128.
34.NFI-rapport, p. 140-141.
35.Proces-verbaal forensisch onderzoek woning ( [adres 2] [plaats 1] ), p. 145.
36.Proces-verbaal vooronderzoek lab, p. 301.
37.Proces-verbaal individualisatie dactyloscopisch spoor, p. 309.
38.Rapport dactyloscopisch sporenonderzoek, p. 311.
39.Het bewijs is terug te vinden in het in de wettelijke vorm door [verbalisant 1] van de politie Eenheid Oost-Nederland, opgemaakte proces-verbaal, onderzoeksnummer ON5R022099 (onderzoek Karkar / [adres 3] ), gesloten op 16 juni 2023 en in de bijbehorende in wettelijke vorm opgemaakte processen-verbaal en overige schriftelijke bescheiden, tenzij anders vermeld. De vindplaatsvermeldingen verwijzen naar de pagina’s van het doorgenummerde dossier, tenzij anders vermeld.
40.Proces-verbaal verhoor verdachte [medeverdachte 5] , PD07, p. 31; proces-verbaal verhoor verdachte [verdachte] , PD02, p. 49.
41.Proces-verbaal van bevindingen, p. 32-34.
42.Proces-verbaal van bevindingen, p. 516.
43.Proces-verbaal van bevindingen, p. 32; proces-verbaal van bevindingen, p. 37; proces-verbaal van bevindingen, p. 280 e.v.; proces-verbaal van bevindingen, p. 355 e.v.
44.Proces-verbaal van bevindingen, p. 36-41; proces-verbaal van bevindingen, p. 260-262 met foto-bijlage.
45.Rapport DNA-onderzoek TMFI, p. 455 e.v.
46.Proces-verbaal bevindingen, ZD01, p. 510-512.
47.Proces-verbaal van bevindingen, ZD01, p. 510.
48.Proces-verbaal van bevindingen, p. 806-807.
49.Proces-verbaal van bevindingen, p. 36-41; proces-verbaal van bevindingen, p. 499 e.v.
50.Proces-verbaal van bevindingen, p. 494.
51.Proces-verbaal van verhoor verdachte [verdachte] , PD02, p. 38.
52.Proces-verbaal van bevindingen, p. 862.
53.Proces-verbaal van verhoor verdachte [medeverdachte] , PD05, p. 31.
54.Proces-verbaal van verhoor verdachte [verdachte] , PD06, p. 31.
55.Proces-verbaal van bevindingen, p. 863.
56.Proces-verbaal van verhoor verdachte [medeverdachte 5] , PD07, p. 31.
57.Proces-verbaal van bevindingen, p. 863.