Uitspraak
RECHTBANK GELDERLAND
Team strafrecht
Zittingsplaats Zutphen
Parketnummer: 05/048509-23
Datum uitspraak: 30 september 2024
Beslissingvan de meervoudige kamer ingevolge artikel 6:6:14 van het Wetboek van Strafvordering
in de zaak van
de officier van justitie
tegen
[veroordeelde] ,
geboren op [geboortedatum] 1972 in [geboorteplaats] ,
ingeschreven aan de [adres] , [postcode] , in [plaats] ,
op dit moment gedetineerd in P.I. [verblijfplaats] in [plaats] .
Raadsman: mr. F.A.J. van Rijthoven, advocaat in Oirschot.
De procedure
Bij arrest van het gerechtshof Arnhem-Leeuwaarden van 30 november 2023 is aan veroordeelde de maatregel van plaatsing in een inrichting voor stelselmatige daders voor de duur van twee jaar opgelegd (hierna te noemen: ISD-maatregel). Bij brief van 23 juli 2024 is namens veroordeelde verzocht om een tussentijdse beoordeling van de noodzaak van de voortzetting van tenuitvoerlegging van de maatregel.
Het onderzoek ter terechtzitting
Op de openbare terechtzitting van 16 september 2024 zijn gehoord:
- veroordeelde;
- de raadsman;
- de deskundige dhr. T.S.W. Lourens (casemanager ISD in de P.I. [verblijfplaats] ), en
- de officier van justitie.
Het standpunt van veroordeelde
De raadsman heeft zich op het standpunt gesteld dat er geen noodzaak is tot voortzetting van de ISD-maatregel. Een voortzetting van de ISD-maatregel staat namelijk niet in verhouding tot de aard en ernst van het feit en is niet langer opportuun om het recidivegevaar terug te dringen. Er is wat betreft behandeling niets in gang gezet en veroordeelde kan bovendien met de begeleiding vanuit Domus in Nijmegen en eventuele ambulante hulp het recidiverisico laag houden. De raadsman heeft bepleit dat het voorzetten van de ISD-maatregel zelfs contraproductief is. Vanuit Domus is er nu namelijk weinig urgentie om veroordeelde te plaatsen omdat hij een verblijfplaats heeft in de P.I. Bij beëindiging van de ISD-maatregel zal de urgentie om geplaatst te worden bij Domus worden verhoogd. Beëindiging van de ISD-maatregel zal niet leiden tot ernstige overlast omdat veroordeelde in de P.I. geen middelen heeft gebruikt en ook geen disciplinaire straffen heeft gehad.
Het standpunt van de officier van justitie
De officier van justitie heeft verzocht de ISD-maatregel voort te zetten. Hij heeft daartoe aangevoerd dat het verleden heeft geleerd dat veroordeelde niet zonder hulp en begeleiding kan. Er ligt vanuit de P.I. een uitgewerkt plan voor uitstroom naar Domus en behandeling bij Iriszorg zodra daar plek is. Dat plan moet worden gevolgd.
De beoordeling
De ISD-maatregel strekt tot beveiliging van de maatschappij en de beëindiging van de recidive. De rechter beëindigt de maatregel indien hij naar aanleiding van de inlichtingen over de noodzaak van de voortzetting van de maatregel van oordeel is dat de verdere tenuitvoerlegging niet langer is vereist.
Daarbij dient het volgende beslissingskader te gelden. Allereerst moet worden vastgesteld of opheffing van de maatregel zal leiden tot te verwachten onveiligheid, ernstige overlast en verloedering van het publieke domein. Daarna moet worden bezien of verdere voortzetting van de maatregel niet zinvol is door een omstandigheid die buiten de macht van betrokkene ligt. Daarbij is de bescherming van de maatschappij het primaire doel van de maatregel en derhalve van doorslaggevende betekenis.
Uit de tussentijdse ISD-rapportage van 5 september 2024 en de ter terechtzitting gegeven toelichting van de deskundige leidt de rechtbank het volgende af. De ISD-maatregel is per
17 december 2023 van start gegaan. Veroordeelde werkt op dit moment drie dagen in de week bij de [bedrijf] in [plaats] . Ook heeft hij zijn eerste onbegeleide verlof gehad. Er is nog niet gewerkt aan zijn verslavingsproblematiek, waardoor het risico op recidive nog niet beheersbaar is. Het ontbreekt veroordeelde aan motivatie om deel te nemen aan gedragsinterventies en behandeling in detentie. De GRIP-training (grip op gebruik) heeft veroordeelde na de eerste bijeenkomst afgebroken. Voor de BID-behandeling (Behandeling In Detentie), gericht op zijn verslaving, is veroordeelde aangemeld, maar deze behandeling wil hij niet volgen omdat hij dit in de P.I. te moeilijk vindt. De COVA-training is nog niet van start gegaan. Binnen de ISD-maatregel is derhalve nog niet gewerkt aan recidive vermindering. Veroordeelde staat op een wachtlijst voor de beschermde woonvorm bij Domus in Nijmegen. Ook is er een intake gepland bij Iriszorg Nijmegen voor ambulante behandeling. Ambulante behandeling is door Domus als voorwaarde gesteld voor plaatsing bij hen. Behandeling en structuur bij wonen zijn noodzakelijk om recidive te voorkomen.
17 december 2023 van start gegaan. Veroordeelde werkt op dit moment drie dagen in de week bij de [bedrijf] in [plaats] . Ook heeft hij zijn eerste onbegeleide verlof gehad. Er is nog niet gewerkt aan zijn verslavingsproblematiek, waardoor het risico op recidive nog niet beheersbaar is. Het ontbreekt veroordeelde aan motivatie om deel te nemen aan gedragsinterventies en behandeling in detentie. De GRIP-training (grip op gebruik) heeft veroordeelde na de eerste bijeenkomst afgebroken. Voor de BID-behandeling (Behandeling In Detentie), gericht op zijn verslaving, is veroordeelde aangemeld, maar deze behandeling wil hij niet volgen omdat hij dit in de P.I. te moeilijk vindt. De COVA-training is nog niet van start gegaan. Binnen de ISD-maatregel is derhalve nog niet gewerkt aan recidive vermindering. Veroordeelde staat op een wachtlijst voor de beschermde woonvorm bij Domus in Nijmegen. Ook is er een intake gepland bij Iriszorg Nijmegen voor ambulante behandeling. Ambulante behandeling is door Domus als voorwaarde gesteld voor plaatsing bij hen. Behandeling en structuur bij wonen zijn noodzakelijk om recidive te voorkomen.
De rechtbank overweegt dat als de ISD-maatregel nu beëindigd zou worden, veroordeelde zonder behandeling terugkeert in de maatschappij. Veroordeelde heeft namelijk niet deelgenomen aan trajecten die vanuit de P.I. zijn aangeboden voor het verminderen van het recidiverisico. Het recidiverisico zal daardoor onveranderd hoog zijn. Het is dus te verwachten dat opheffing van de ISD-maatregel zal leiden tot te verwachten onveiligheid, ernstige overlast en verloedering van het publieke domein.
Gelet op het vorenstaande en in het licht bezien van voornoemd beslissingskader acht de rechtbank het noodzakelijk dat de ISD-maatregel wordt voortgezet. Veroordeelde kan baat hebben bij de aangeboden behandeling en de voorgenomen stappen voor het extramurale traject in samenhang met ambulante behandeling. Een plek bij Domus is op dit moment nog niet beschikbaar en de intake voor ambulante behandeling bij Iriszorg moet nog plaatsvinden. Door het voortzetten van de ISD-maatregel wordt de maatschappij beschermd tegen het mogelijk recidiveren van veroordeelde. Het beëindigen van de ISD-maatregel om daarmee meer urgentie ‘af te dwingen’ bij Domus, zoals door de raadsman bepleit, acht de rechtbank gelet op het niet behandelde recidiverisico en het belang van de beveiliging van de maatschappij onverantwoord. Voor beëindiging van de ISD-maatregel is geen grond.
De beslissing
De rechtbank:
beslisttot voortzetting van de tenuitvoerlegging van de bij arrest van 30 november 2023 aan [veroordeelde] opgelegde maatregel tot plaatsing in een inrichting voor stelselmatige daders.
Deze beslissing is gegeven door mr. Y. Yeniay-Cenik, als voorzitter, mr. A.T.G. van Wandelen en mr. J.M. Hollebrandse, als rechters in tegenwoordigheid van A.B.M. Jansen, griffier, en uitgesproken ter openbare terechtzitting van deze rechtbank op 30 september 2024.
De voorzitter is buiten staat deze beslissing mede te ondertekenen.