ECLI:NL:RBGEL:2024:3804

Rechtbank Gelderland

Datum uitspraak
19 juni 2024
Publicatiedatum
21 juni 2024
Zaaknummer
10872443 / CV EXPL 24-341
Instantie
Rechtbank Gelderland
Type
Uitspraak
Rechtsgebied
Civiel recht; Intellectueel-eigendomsrecht
Procedures
  • Op tegenspraak
Rechters
Vindplaatsen
  • Rechtspraak.nl
AI samenvatting door LexboostAutomatisch gegenereerd

Inbreuk op auteursrecht door onrechtmatig gebruik van foto's door stichting

In deze zaak vordert eiseres, een actrice en professioneel fotografe, schadevergoeding van Rhedelijk Cultureel, een stichting die zich bezighoudt met muziek, theater en dans. Eiseres stelt dat Rhedelijk Cultureel zonder toestemming haar foto's heeft gebruikt op hun website en social media, wat een inbreuk op haar auteursrechten vormt. De procedure begon met een tussenvonnis op 10 januari 2024 en de mondelinge behandeling vond plaats op 14 mei 2024. Rhedelijk Cultureel verscheen niet ter zitting, ondanks dat zij behoorlijk was opgeroepen. Eiseres heeft geprobeerd om het onrechtmatig gebruik van haar foto's aan te kaarten, maar Rhedelijk Cultureel ontkende de inbreuk en stelde dat de foto's rechtenvrij waren omdat zij ervoor betaald hadden of deze gekregen hadden.

De kantonrechter oordeelt dat eiseres de auteursrechthebbende is van de foto's en dat Rhedelijk Cultureel inbreuk heeft gemaakt door deze zonder toestemming openbaar te maken. De rechter wijst erop dat er geen afspraken zijn gemaakt over het gebruik van de foto's en dat Rhedelijk Cultureel niet kan stellen dat zij de foto's vrij mochten gebruiken. De schadevergoeding wordt vastgesteld op € 500,00, en Rhedelijk Cultureel wordt veroordeeld om zich te onthouden van verdere inbreuken op de auteursrechten van eiseres. Daarnaast wordt een dwangsom van € 100,00 per dag opgelegd, met een maximum van € 2.500,00, en Rhedelijk Cultureel moet ook buitengerechtelijke incassokosten en proceskosten vergoeden.

Uitspraak

RECHTBANKGELDERLAND
Civiel recht
Kantonrechter
Zittingsplaats Arnhem
Zaaknummer: 10872443 \ CV EXPL 24-341
Vonnis van 19 juni 2024
in de zaak van
[eiseres] , H.O.D.N. [bedrijf 1],
wonende te [woonplaats] ,
eisende partij,
hierna te noemen: [eiseres] ,
gemachtigde: Legal Advice Wanted B.V.,
tegen
STICHTING RHEDELIJK CULTUREEL,
gevestigd te Dieren,
gedaagde partij,
hierna te noemen: Rhedelijk Cultureel,
procederend in persoon.

1.De procedure

1.1.
Het verloop van de procedure blijkt uit het tussenvonnis van 10 januari 2024.
1.2.
De zaak is mondeling behandeld op de zitting van 14 mei 2024. Verschenen is [eiseres] , bijgestaan door [naam 1] en [naam 2] . Rhedelijk Cultureel is, hoewel behoorlijk opgeroepen, niet verschenen. De kantonrechter heeft ter zitting nog vruchteloos gepoogd telefonisch contact te krijgen met de heer [naam 3] (cultureel directeur) die namens Rhedelijk Cultureel heeft geantwoord. De griffier heeft aantekeningen gemaakt van dat wat tijdens de zitting is besproken.
1.3.
Ten slotte is vonnis bepaald.

2.De feiten

2.1.
[eiseres] is een actrice en professioneel fotografe. Als fotograaf is zij actief in new born- en bruiloftsfotografie. Zij werkt op freelance basis.
2.2.
Rhedelijk Cultureel is een stichting die door muziek, theater en dans aansluit bij maatschappelijke vraagstukken.
2.3.
Rhedelijk Cultureel huurt [eiseres] in op 6, 7 en 8 december 2019 voor het Dickens festival in Velp als actrice. [eiseres] maakt op deze dagen ook foto’s, een aantal foto’s stuurt zij na het evenement aan de bestuurder van Rhedelijk Cultureel. Het betreft de volgende foto’s (hierna: de foto’s):
a.
Afbeelding 1
b.
Afbeelding 2
c.
Afbeelding 3
2.4.
Op 28 juni 2023 lanceert Rhedelijk Cultureel een nieuwe website, . In de banner van deze website wordt de hiervoor onder a weergegeven foto gebruikt.
2.5.
De foto’s zijn ook op de social media kanalen van Rhedelijk Cultureel gedeeld, waaronder Instagram.
2.6.
[eiseres] reageert eerst via social media op de plaatsing van de foto’s. Vervolgens maakt zij per e-mail van 19 juli 2023 kenbaar dat sprake is van onrechtmatig gebruik van de foto’s en verzoekt zij om naamsvermelding.
2.7.
Diezelfde dag reageert Rhedelijk Cultureel, waaruit wordt geciteerd:
De fotografen worden genoemd omdat zij ons sponsoren. Net als alle foto’s zijn ze uiteindelijk rechtenvrij en van Rhedelijk Cultureel. Dat is omdat we ervoor betaald hebben of omdat ze gegeven zijn.
Daarmee zeggende: ik zie niet in waarom we [bedrijf 1] .nl moeten vernoemen.
2.8.
Per e-mail van 25 juli 2023 reageert [eiseres] op het bericht van Rhedelijk Cultureel, zij schrijft het hierna geciteerde en geeft drie opties voor een oplossing.
Wat ontzettend jammer dat je dit zo stellig zegt, terwijl naar mijn idee ik op een vriendelijke manier heb gevraagd om mij of mijn bedrijfsnaam te vermelden.
Ik ben heel benieuwd hoe je aan deze informatie komt, aangezien je zo stellig zet dat de rechten bij Rhedelijk Cultureel ligt. Er zit voor mij niets anders op dan mijn werk te beschermen. Jammer dat het zo moet, maar je laat me geen keus.
Ik zal je even meenemen naar wat wél klopt:
Aangezien er geen afspraken zijn gemaakt over het gebruik van de foto’s liggen de rechten vooralsnog bij de maker en dus niet bij Rhedelijk Cultureel, zoals je beweert in je reactie.
Concreet betekent dit, wanneer je ze wil gebruiken voor doeleinde zoals je nu doet:
 Je toestemming had moeten vragen bij de maker/auteur voor het gebruik.
 Naamsvermelding maken/auteur.
Beide zijn nu niet gebeurt, helaas. Ook niet toen ik het tot 3x toe kenbaar maakte en er naar vroeg via verschillende kanalen. Dit heet onrechtmatig gebruik.
2.9.
Per e-mail van 9 augustus 2023 stelt Rhedelijk Cultureel voor om de foto’s van de website te verwijderen en die op social media te voorzien van een naamsvermelding. Op 13 augustus 2023 gaat [eiseres] hiermee akkoord onder de voorwaarde dat de naamsvermelding binnen 7 dagen geschiedt.
2.10.
Per e-mail van 23 augustus 2023 meldt Rhedelijk Cultureel dat de naamsvermelding zou zijn geregeld.
2.11.
In de editie van 11 september 2023 van een wervingsgids voor (kinder-)activiteiten in de omgeving van Rheden, Sjors Sportief en Creatief, staat de onder a. in overweging 2.3 weergegeven foto’s van [eiseres] afgedrukt. Diezelfde dag meldt [eiseres] deze nieuwe inbreuk op haar auteursrecht en vordert zij een schadevergoeding.
2.12.
Per e-mail van 12 september 2023 reageert Rhedelijk Cultureel, waaruit wordt geciteerd:
We hebben de foto gebruikt omdat we dachten dat deze in het bezig van Rhedelijk Cultureel was. Jammer genoeg blijk dat niet zo te zijn. Althans, zo lijkt het.
We hebben de foto inmiddels verwijderd van de website.
het gebruik van de foto in Sjors Creatief is gekomen omdat we dat al hebben aangeleverd doordat dit geschil de kop opstak.
Eveneens geldt dat voor het delen van de foto. De foto was gekoppeld aan het webadres en ging dus ‘automatisch’. We hebben je wel genoemd op onze website en de socials (ook al is dat niet naar jouw zin geweest). Dit laatste geldt eveneens voor de andere fotografen (…).
Als eerder aangegeven kunnen we niet voldoen aan de financiële eis. We hebben daar simpelweg de financiële middelen niet voor. We zijn er ook vanuit gegaan dat na de aanpassingen een en ander was opgelost.
2.13.
Per e-mail van diezelfde datum schrijft [eiseres] onder andere:
In geen enkele berichtgeving heeft Rhedelijk Cultureel mij op de hoogte gebracht van de publicatie in Sjors Creatief. Terwijl je dit in de mailwisseling over auteursrecht kenbaar had kunnen maken. Daarnaast staat de foto op 12 september nog steeds op de website evenals op social media.
2.14.
In haar e-mail van 21 september 2023 schrijft Rhedelijk Cultureel dat de foto van haar website is gehaald en dat aan de naamsvermelding op social media is voldaan. Per e-mail van 5 oktober 2023 schrijft [eiseres] dat het voorgaande niet klopt, waarbij zij vijf schermafbeeldingen heeft gevoegd.
2.15.
Per brief van 1 november 2023 schrijft de gemachtigde van [eiseres] Rhedelijk Cultureel aan en sommeert haar nogmaals tot het staken van de inbreuk op de auteursrechten van [eiseres] . Zij doet daarbij een schikkingsvoorstel. Partijen komen echter niet tot een minnelijke oplossing.

3.Het geschil

3.1.
[eiseres] vordert dat de kantonrechter bij vonnis, uitvoerbaar bij voorraad, Rhedelijk Cultureel veroordeelt
I. om met onmiddellijke ingang na betekening van het vonnis zich te onthouden van iedere inbreuk op de auteursrechten van [eiseres] op de foto’s door het staken en het gestaakt houden van het openbaar maken en/of verveelvoudigen van de foto’s op straffe van een dwangsom van€ 1.000,00 per dag of gedeelte daarvan met een maximum van € 150.000,00,
II. om de naamsvermelding van [eiseres] te verwijderen van haar website,
III. tot betaling van een bedrag van € 4.351,50, te vermeerderen met de wettelijke rente vanaf 28 juni 2023 tot de dag van algehele voldoening,
IV. tot betaling van een bedrag van € 677,78 aan buitengerechtelijke incassokosten, te vermeerderen met de wettelijke rente vanaf veertien dagen na de datum van dit vonnis,
V. in de proceskosten overeenkomstig artikel 1019h Rv, te vermeerderen met de nakosten.
3.2.
[eiseres] legt aan haar vorderingen ten grondslag dat Rhedelijk Cultureel inbreuk maakt op haar auteursrechten die rusten op drie door haar gemaakte foto’s. De foto’s zijn zonder toestemming vanaf 28 juni 2023 gepubliceerd op de website en social media kanalen van Rhedelijk Cultureel, daarnaast is één foto opgenomen in een het magazine Sjors Sportief en Creatief. In geen geval was sprake van toestemming, ook ontbreekt een naamsvermelding. [eiseres] heeft door voornoemde inbreuk schade geleden, die bestaat uit gemiste licentievergoeding, opsporings- en onderzoekskosten en overige immateriële schade.
3.3.
Rhedelijk Cultureel voert verweer en concludeert tot afwijzing van de vorderingen van [eiseres] . Op haar verweer en de overige standpunten van partijen wordt hierna, voor zover relevant, nader ingegaan.

4.De beoordeling

Auteursrechtelijk beschermde werken
4.1.
Als onweersproken neemt de kantonrechter tot uitgangspunt dat [eiseres] de foto’s heeft gemaakt. Indien een werk een eigen en oorspronkelijk karakter heeft en het persoonlijk stempel van de maker draagt, is sprake van een werk in de zin van artikel 1 jo. artikel 10 van de Auteurswet waarop auteursrechtelijke bescherming rust. Rhedelijk Cultureel heeft niet betwist dat de foto’s een eigen en oorspronkelijk karakter hebben en het persoonlijk stempel van de maker dragen, zodat deze allen gelden als auteursrechtelijk beschermde werken.
Inbreuk en schadevergoeding
4.2.
Op grond van artikel 1 Auteurswet (hierna: Aw) heeft [eiseres] als auteursrechthebbende het uitsluitend recht om de foto’s openbaar te maken en te verveelvoudigen. Anderen mogen dit in beginsel alleen met voorafgaande toestemming van [eiseres] , tenzij zij zich op een beperking van het auteursrecht beroepen. Dat laatste heeft Rhedelijk Cultureel niet gedaan. Vast staat dat Rhedelijk Cultureel de foto onder a. op haar website, haar social media kanalen en in het blad Sjors Sportief en Creatief heeft afgebeeld zonder naamsvermelding van [eiseres] en zonder toestemming van [eiseres] . Dat geldt eveneens voor de foto’s onder b. en c. die zijn gebruikt op de social media accounts van Rhedelijk cultureel.
4.3.
Rhedelijk Cultureel heeft aangevoerd dat zij geen toestemming nodig had, omdat de foto’s haar door [eiseres] zouden zijn gegeven. [eiseres] is niet als fotograaf werkzaam geweest voor Rhedelijk Cultureel, de foto’s zijn vrijwillig en op eigen initiatief gemaakt en partijen hebben geen afspraken gemaakt over het gebruik van de foto’s, terwijl [eiseres] wel wist van dit gebruik. Daarnaast voert Rhedelijk Cultureel nog aan dat [eiseres] beheerder was van de social media kanalen en zelf verantwoordelijk was voor haar naamsvermelding. Wat betreft de foto in het magazine Sjors Sportief en Creatief was de drukversie al ingeleverd voordat dit geschil speelde, waardoor Rhedelijk Cultureel hier niets meer aan kon voorkomen.
4.4.
De kantonrechter overweegt dat [eiseres] de verweren van Rhedelijk Cultureel heeft weersproken, terwijl Rhedelijk Cultureel niet op de mondelinge behandeling is verschenen om daarop te reageren. Nu partijen geen kenbare afspraken hebben gemaakt over het gebruik van de foto’s, moet worden teruggevallen op de wettelijke regeling over openbaarmaking en verveelvoudiging van auteursrechtelijk beschermde werken. Niet is gebleken dat partijen een licentieovereenkomst hebben gesloten, dan wel dat [eiseres] op andere wijze toestemming heeft verleend. Rhedelijk Cultureel beschikt dan ook niet over een grondslag om de foto’s te kunnen ‘gebruiken’ zoals zij heeft gedaan. Aldus heeft Rhedelijk Cultureel inbreuk gemaakt op de auteursrechten van [eiseres] , waardoor zij. onrechtmatig jegens [eiseres] heeft gehandeld. Dit onrechtmatige handelen is aan Rhedelijk Cultureel toe te rekenen. Dat Rhedelijk Cultureel dacht dat de foto’s vrij gebruikt kon worden nu [eiseres] haar deze foto’s ter beschikking had gesteld dan wel dat Rhedelijk Cultureel later heeft geprobeerd de foto’s van haar website te halen en op haar social media accounts heeft geprobeerd van naamsvermelding te voorzien, maakt dit niet anders. Evenmin is komen vast te staan dat, nu [eiseres] dit heeft weersproken, zij zelf verantwoordelijk was voor het plaatsen van de foto’s op de social media-accounts van Rhedelijk Cultureel. Rhedelijk Cultureel is daarom aansprakelijk voor de schade die [eiseres] door deze onrechtmatige daad heeft geleden.
Schade
4.5.
[eiseres] vordert een schadevergoeding die zij heeft gebaseerd op de tarievenlijst van stichting BeeldAnoniem. Haar schade bestaat uit een gemiste licentievergoeding, opsporings- en uitzoekkosten en overige immateriële schade. Voor het gebruik op de website vordert zij een bedrag van € 594,00 per foto. Voor het gebruik op de social media accounts een bedrag van € 112,50 per foto. Zij stelt dat sprake is van een zevental inbreuken, waarmee zij op een totaalbedrag van € 4.351,00 uitkomt.
4.6.
De kantonrechter overweegt als volgt. [eiseres] heeft enkel aangesloten bij de tarieven van BeeldAnoniem en geen indicatie gegeven van haar gebruikelijke tarieven als (professioneel) fotograaf. Op de mondelinge behandeling heeft de kantonrechter [eiseres] geconfronteerd met de tarieven die op haar website zijn genoemd en het ontbreken van een verwijzing op de website naar de tarieven van BeeldAnoniem. [eiseres] heeft daarop verklaard dat in geval van maatwerk zij een aparte offerte opstelt. Verder heeft [eiseres] ter zitting verklaard dat indien Rhedelijk Cultureel toestemming had gevraagd en aan naamsvermelding was voldaan zij waarschijnlijk in het geheel geen vergoeding zou hebben gevraagd. De kantonrechter ziet in het voorgaande geen aanleiding om ter begroting van de schade van [eiseres] aansluiting te zoeken bij de indicatietarieven van BeeldAnoniem.
4.7.
Aangezien de door de inbreuken veroorzaakte schade, naar het oordeel van de kantonrechter, in een geval als dit in beginsel volledig wordt gecompenseerd door een redelijke gebruiksvergoeding, zal de kantonrechter de schade van [eiseres] schattenderwijs begroten. Bij deze begroting ziet de kantonrechter aanleiding om een onderscheid te maken in de foto’s. De foto afgebeeld in overweging 2.3 onder a. is zowel prominent op de website, social media accounts en in Sjors Sportief & Creatief verschenen, terwijl de andere twee foto’s onder b. en c. enkel in 2020 en 2021 op social media zijn gedeeld. Gelet daarop begroot de kantonrechter de schade voor de foto’s onder b. en c. op € 50,00 per foto. Voor de foto onder a. wordt de schade begroot op een bedrag van € 400,00. Hierbij heeft de kantonrechter meegewogen dat de foto meermaals is gebruikt, er geen naamsvermelding heeft plaatsgevonden en de foto is ‘verminkt’.
Dwangsom
4.8.
[eiseres] heeft op de staking van het inbreukmakende handelen van Rhedelijk Cultureel een dwangsom gevorderd van € 1.000,00 per dag met een maximum van € 150.000,00. De kantonrechter zal deze vordering toewijzen nu Rhedelijk Cultureel de vordering niet heeft betwist en onweersproken is komen vast te staan dat na het (herhaalde) verzoek van [eiseres] tot verwijdering van de foto’s deze nog waren terug te vinden op de website en social media. Wel ziet de kantonrechter aanleiding om de gevorderde dwangsom te beperken tot een bedrag van € 100,00 per dag, met een maximum van € 2.500,00.
Buitengerechtelijke incassokosten
4.9.
[eiseres] vordert vergoeding van buitengerechtelijke incassokosten. Aan de wettelijke eisen voor een vergoeding voor buitengerechtelijke incassokosten is voldaan. De hoogte van de vordering zal worden getoetst aan het Besluit vergoeding voor buitengerechtelijke incassokosten (hierna: het Besluit). De vordering van € 677,78 als vergoeding voor buitengerechtelijke incassokosten is hoger dan het in het Besluit bepaalde tarief. Omdat haar vordering in de hoofdsom slechts gedeeltelijk zal worden toegewezen, bedraagt de vergoeding voor de buitengerechtelijke incassokosten een bedrag van € 75,00.
4.10.
Uit het voorgaande volgt dat in totaal het volgende bedrag wordt toegewezen:
- hoofdsom
500,00
- buitengerechtelijke incassokosten
75,00
+
totaal
575,00
Proceskosten
4.11.
Rhedelijk Cultureel is de partij die ongelijk krijgt en zij zal daarom in de proceskosten worden veroordeeld. [naam 4] maakt aanspraak op vergoeding van de kosten op de voet van artikel 1019h Rv en heeft in dit kader haar kosten opgegeven. Haar kosten sluiten op een bedrag van € 3.200,45 (inclusief btw). De onderhavige zaak is een zaak ter handhaving van intellectuele eigendomsrechten in de zin van artikel 1019 Rv. Teneinde de redelijkheid en evenredigheid van de opgevoerde kosten te kunnen beoordelen, sluit de kantonrechter aan bij de Indicatietarieven in IE-zaken (versie april 2017). Deze zaak kwalificeert naar het oordeel van de kantonrechter als een zeer eenvoudige bodemzaak, waarop het normale liquidatietarief van toepassing is. Hetgeen [eiseres] ter onderbouwing van haar standpunt dat sprake is van een eenvoudige bodemzaak maakt dit niet anders. Het verweer van Rhedelijk Cultureel is nauwelijks onderbouwd en het gevoerde auteursrechtelijke debat is zeer beperkt gebleven. Conform het gewone liquidatietarief zal daarom een bedrag van € 678,00 (2 punten x € 339,00) worden toegewezen.
4.12.
De proceskosten van [eiseres] worden daarom als volgt begroot:
- kosten van de dagvaarding
109,44
- griffierecht
248,00
- salaris gemachtigde
678,00
(2,00 punten × € 339,00)
- nakosten
135,00
(plus de kosten van betekening zoals vermeld in de beslissing)
Totaal
1.170,44

5.De beslissing

De kantonrechter
5.1.
veroordeelt Rhedelijk Cultureel om aan [eiseres] te betalen een bedrag van € 500,00 aan schadevergoeding te vermeerderen met de wettelijke rente als bedoeld in artikel 6:119 BW over het toegewezen bedrag, met ingang van 28 juni 2023, tot de dag van volledige betaling,
5.2.
veroordeelt Rhedelijk Cultureel om binnen vijf dagen na betekening van dit vonnis zich te onthouden van iedere inbreuk op de auteursrechten van [eiseres] op de foto’s (overweging 2.3) door het staken en het gestaakt houden van het openbaar maken en/of verveelvoudigen van die foto’s op straffe van een dwangsom van € 100,00 per dag of gedeelte daarvan met een maximum van € 2.500,00,
5.3.
veroordeelt Rhedelijk Cultureel tot betaling van een bedrag van € 75,00 aan buitengerechtelijke incassokosten,
5.4.
veroordeelt Rhedelijk Cultureel in de proceskosten van € 1.170,44, te betalen binnen veertien dagen na aanschrijving daartoe, te vermeerderen met de kosten van betekening als Rhedelijk Cultureel niet tijdig aan de veroordelingen voldoet en het vonnis daarna wordt betekend,
5.5.
verklaart dit vonnis uitvoerbaar bij voorraad,
5.6.
wijst het meer of anders gevorderde af.
Dit vonnis is gewezen door mr. M.D.R. Joppe en in het openbaar uitgesproken op 19 juni 2024.