Uitspraak
RECHTBANK Gelderland
Civiel recht
Zittingsplaats Arnhem
Zaaknummer: C/05/398384 / HA ZA 22-13 / 943/871
Vonnis van 22 mei 2024
in de zaak van
1.[eis in conv/verw in (vw) reconv sub 1] ,
gevestigd te [vestigingsplaats] ,
2.
[eis in conv/verw in (vw) reconv sub 2], vennoot van eiseres sub 1.,
2.
[eis in conv/verw in (vw) reconv sub 2], vennoot van eiseres sub 1.,
3.
[eis in conv/verw in (vw) reconv sub 3], vennoot van eiseres sub 1.,
[eis in conv/verw in (vw) reconv sub 3], vennoot van eiseres sub 1.,
beiden wonende te [woonplaats] ,
eisende partijen in conventie,
verwerende partijen in (voorwaardelijke) reconventie,
hierna samen te noemen: [eis ppn in conv/verw in (vw) reconv] ,
advocaat: mr. M.G.W.M. Geurts te Duiven,
tegen
1.[ged in conv/eis in (vw) reconv sub 1] ,
gevestigd te [vestigingsplaats] ,
2.
[ged in conv/eis in (vw) reconv sub 2], vennoot van gedaagde sub 1.,
2.
[ged in conv/eis in (vw) reconv sub 2], vennoot van gedaagde sub 1.,
wonende te [woonplaats] ,
3.
[ged in conv/eis in (vw) reconv sub 3], vennoot van gedaagde sub 1.,
3.
[ged in conv/eis in (vw) reconv sub 3], vennoot van gedaagde sub 1.,
gevestigd te [vestigingsplaats] ,
gedaagde partijen in conventie,
eisende partijen in (voorwaardelijke) reconventie,
hierna samen te noemen: [ged ppn in conv/eis ppn in (vw) reconv] ,
advocaat: mr. P. Koeslag te Schijndel.
1.De procedure
1.1.
Het verloop van de procedure blijkt uit:
- het tussenvonnis van 10 mei 2023
- het deskundigenbericht van 28 december 2023 met bijlage 1 tot en met 7 en vier losse bijlagen waaronder het conceptrapport van de deskundige van 29 november 2023 en de schriftelijke reacties daarop van [eis ppn in conv/verw in (vw) reconv] en [ged ppn in conv/eis ppn in (vw) reconv]
- het deskundigenbericht van 28 december 2023 met bijlage 1 tot en met 7 en vier losse bijlagen waaronder het conceptrapport van de deskundige van 29 november 2023 en de schriftelijke reacties daarop van [eis ppn in conv/verw in (vw) reconv] en [ged ppn in conv/eis ppn in (vw) reconv]
- de akte uitlaten na deskundigenbericht van [ged ppn in conv/eis ppn in (vw) reconv]
- de (antwoord)akte uitlaten na deskundigenbericht van [eis ppn in conv/verw in (vw) reconv] .
1.2.
Ten slotte is vonnis bepaald.
2.De verdere beoordeling in conventie en in reconventie
2.1.
Tussen partijen is in geschil of de overeengekomen werkzaamheden (genoemd onder 4, 24 en 25 van de offerte van 25 februari 2019) op/aan het dak van de bakkerij veilig door [ged ppn in conv/eis ppn in (vw) reconv] kunnen worden verricht gelet op eerdere brandschade aan het dak. Bij voormeld tussenvonnis van 10 mei 2023 heeft de rechtbank voor beantwoording van deze vraag een deskundige benoemd.
2.2.
De deskundige komt in zijn definitieve rapport tot de conclusie dat uit zijn eigen beschouwingen blijkt dat de constructieve veiligheid van het flauw hellende dak boven de bakkerij niet is gewaarborgd. [1] Hieruit volgt volgens de deskundige dat de werkzaamheden 4 en 24 uit de offerte [2] niet veilig kunnen worden uitgevoerd alvorens er een herstelplan is opgesteld en uitgevoerd. De werkzaamheden genoemd onder 25 [3] kunnen worden gerealiseerd nadat het herstelplan voor de werkzaamheden 4 en 24 is uitgevoerd. De deskundige heeft bij zijn onderzoek constructeur [constructeur] ingeschakeld vanwege een mogelijk probleem met de sterkte en stijfheid van het deel van de dakconstructie dat onderhevig is geweest aan brand. De constructeur verwacht op basis van de aangeleverde stukken dat het bouwwerk niet voldoet aan de eisen die worden gesteld aan de constructieve veiligheid.
2.3.
Partijen hebben in hun aktes na deskundigenbericht op de bevindingen van de deskundige gereageerd. [ged ppn in conv/eis ppn in (vw) reconv] wijst erop dat de deskundige haar stelling dat de dakconstructie niet veilig is, onderschrijft zodat haar reconventionele vordering tot ontbinding voor toewijzing gereed ligt en de vordering van [eis ppn in conv/verw in (vw) reconv] in conventie (tot nakoming van de overeenkomst tot verbouwing van de bakkerij) moet worden afgewezen, aldus [ged ppn in conv/eis ppn in (vw) reconv] .
2.4.
[eis ppn in conv/verw in (vw) reconv] meent dat [ged ppn in conv/eis ppn in (vw) reconv] haar werkzaamheden had kunnen voltooien, zeker nu [ged ppn in conv/eis ppn in (vw) reconv] maatregelen had genomen en feitelijk nog acht maanden heeft doorgewerkt na constatering van de deels zwartgeblakerde sporen. [eis ppn in conv/verw in (vw) reconv] wijst erop dat deze sporen en gordingen nog altijd de originele maat betreffen. De deskundige heeft niet onderzocht in hoeverre de kern van de sporen en gordingen in tact is. [eis ppn in conv/verw in (vw) reconv] meent dat de gevolgen van de brand die tientallen jaren geleden heeft plaatsgevonden, thans niet meer van invloed kunnen zijn op de veiligheid. Ook wijst [eis ppn in conv/verw in (vw) reconv] erop dat de deskundige de
verwachtinguitspreekt dat het bouwwerk niet voldoet aan de eisen die gesteld worden aan de constructieve veiligheid. Daarmee staat niet vast dát er sprake is van onveiligheid, aldus [eis ppn in conv/verw in (vw) reconv] . Verder heeft de door de deskundige ingeschakelde constructeur geen onderzoek ter plaatste uitgevoerd. Volgens [eis ppn in conv/verw in (vw) reconv] zijn de werkzaamheden onder 4 en 25 uit te voeren (overspanning) omdat deze niets van doen hebben met de brandschade. Mocht de situatie enigszins onveilig zijn, dan is gehele ontbinding van de overeenkomst volgens [eis ppn in conv/verw in (vw) reconv] bovendien niet redelijk waarbij [eis ppn in conv/verw in (vw) reconv] benadrukt dat hij voor fase 1 volledig heeft betaald terwijl maar 95% van de werkzaamheden binnen fase 1 is verricht. De situatie was volgens [eis ppn in conv/verw in (vw) reconv] niet dusdanig onveilig dat [ged ppn in conv/eis ppn in (vw) reconv] alle werkzaamheden mocht opschorten en ontbinding van de overeenkomst is niet gerechtvaardigd. [eis ppn in conv/verw in (vw) reconv] herhaalt zijn standpunt dat [ged ppn in conv/eis ppn in (vw) reconv] de werkzaamheden aanvankelijk niet heeft gestaakt vanwege een onveilige situatie maar vanwege een onbetaald gelaten bedrag van € 17.000,00 waarvan [eis ppn in conv/verw in (vw) reconv] tot op heden nog geen factuur en specificatie heeft ontvangen.
verwachtinguitspreekt dat het bouwwerk niet voldoet aan de eisen die gesteld worden aan de constructieve veiligheid. Daarmee staat niet vast dát er sprake is van onveiligheid, aldus [eis ppn in conv/verw in (vw) reconv] . Verder heeft de door de deskundige ingeschakelde constructeur geen onderzoek ter plaatste uitgevoerd. Volgens [eis ppn in conv/verw in (vw) reconv] zijn de werkzaamheden onder 4 en 25 uit te voeren (overspanning) omdat deze niets van doen hebben met de brandschade. Mocht de situatie enigszins onveilig zijn, dan is gehele ontbinding van de overeenkomst volgens [eis ppn in conv/verw in (vw) reconv] bovendien niet redelijk waarbij [eis ppn in conv/verw in (vw) reconv] benadrukt dat hij voor fase 1 volledig heeft betaald terwijl maar 95% van de werkzaamheden binnen fase 1 is verricht. De situatie was volgens [eis ppn in conv/verw in (vw) reconv] niet dusdanig onveilig dat [ged ppn in conv/eis ppn in (vw) reconv] alle werkzaamheden mocht opschorten en ontbinding van de overeenkomst is niet gerechtvaardigd. [eis ppn in conv/verw in (vw) reconv] herhaalt zijn standpunt dat [ged ppn in conv/eis ppn in (vw) reconv] de werkzaamheden aanvankelijk niet heeft gestaakt vanwege een onveilige situatie maar vanwege een onbetaald gelaten bedrag van € 17.000,00 waarvan [eis ppn in conv/verw in (vw) reconv] tot op heden nog geen factuur en specificatie heeft ontvangen.
2.5.
De rechtbank acht het rapport van de deskundige begrijpelijk, inzichtelijk en overtuigend. De door [eis ppn in conv/verw in (vw) reconv] in zijn akte uitlaten na deskundigenbericht opgeworpen punten (geen onderzoek naar de dikte van de sporen en gordingen en daarom de
verwachtingdat het bouwwerk niet voldoet aan de eisen) zijn eerder door [eis ppn in conv/verw in (vw) reconv] als commentaar op conceptrapport van de deskundige gegeven. De deskundige heeft hierop in het definitieve deskundigenbericht gereageerd [4] dat het zonder destructief onderzoek voor de constructeur niet mogelijk is om berekeningen te maken. De deskundige zelf heeft onderzoek ter plaatse verricht en stukken aangeleverd aan de constructeur voor de constructieve beoordeling van de brandschade. De constructeur - en dus niet de deskundige zoals [eis ppn in conv/verw in (vw) reconv] thans in zijn akte schrijft - verwacht op basis van de aangeleverde stukken dat het bouwwerk niet voldoet aan de eisen die gesteld worden aan de constructieve veiligheid. De constructeur benoemt daarbij dat:
verwachtingdat het bouwwerk niet voldoet aan de eisen) zijn eerder door [eis ppn in conv/verw in (vw) reconv] als commentaar op conceptrapport van de deskundige gegeven. De deskundige heeft hierop in het definitieve deskundigenbericht gereageerd [4] dat het zonder destructief onderzoek voor de constructeur niet mogelijk is om berekeningen te maken. De deskundige zelf heeft onderzoek ter plaatse verricht en stukken aangeleverd aan de constructeur voor de constructieve beoordeling van de brandschade. De constructeur - en dus niet de deskundige zoals [eis ppn in conv/verw in (vw) reconv] thans in zijn akte schrijft - verwacht op basis van de aangeleverde stukken dat het bouwwerk niet voldoet aan de eisen die gesteld worden aan de constructieve veiligheid. De constructeur benoemt daarbij dat:
- de houten spanten en gordingen zijn aangetast door brandschade en dat onduidelijk is wat de resterende houtafmetingen zijn onder de koollaag van de verschillende constructieonderdelen, terwijl de gereduceerde doorsnede bepalend is voor de capaciteit van de houtconstructies,
- een constructieonderdeel van een houten spant is gebroken, en
- de spanten zijn afgestempeld op de onderliggende verdiepingsvloer waarvan niet aannemelijk is dat deze is berekend op deze belasting en in staat is om deze belasting op te kunnen nemen. Daarnaast is de eigen beschouwing van de deskundige [5] dat [ged ppn in conv/eis ppn in (vw) reconv] de onderregel van het gebroken spant heeft hersteld, dat een extra gording evenwijdig aan de nok alsmede een stalen kolom is toegevoegd. Het nieuw gerealiseerde plafond van de verdieping met de daarbij behorende installaties hangt aan de bestaande (deels versterkte) dakconstructie. In de lijn naast het gebroken spant constateert de deskundige diverse dakdoorvoeren en zijn er sporen van eerdere doorvoeren zichtbaar. Juist op deze locatie constateert de deskundige veel onregelmatigheden in het dakvlak waardoor de deskundige het waarschijnlijk acht dat dakplaten op die locatie zijn gebroken. De deskundige gaat verder dat de dakplaten op de sporen rusten en dat deze sporen relatief geringe afmetingen hebben en zwartgeblakerd en deels verkoold zijn. De enkele niet onderbouwde stelling van [eis ppn in conv/verw in (vw) reconv] dat de sporen en gordingen nog altijd de originele maat betreffen is onvoldoende. Volgens de deskundige is de draagkracht van deze sporen aangetast en het doorschroeven van nieuwe dakplaten door de houtwolcementplaten heen in de sporen zal volgens de deskundige onvoldoende constructieve zekerheid geven. Daarom is de conclusie van de deskundige dat de constructieve veiligheid van het flauw hellende dak boven de bakkerij niet gewaarborgd is. De rechtbank heeft geen aanleiding om te twijfelen aan de juistheid rapportage van de deskundige.
2.6.
Gelet hierop komt niet vast te staan dat [ged ppn in conv/eis ppn in (vw) reconv] de overeengekomen werkzaamheden (genoemd onder 4, 24 en 25 van de offerte van 25 februari 2019) op/aan het dak van de bakkerij veilig kan verrichten. Zoals in het tussenvonnis van 8 februari 2023 al is overwogen [6] zal de rechtbank de overeenkomst dan ook ontbinden op grond van artikel 7:756 lid 2 BW, waarbij wordt opgemerkt dat de voorwaarde die werd gesteld aan de voorwaardelijke reconventionele vordering is ingetreden. Sinds [ged ppn in conv/eis ppn in (vw) reconv] werkzaamheden heeft uitgevoerd is geruime tijd verstreken en is ook de in de offerte genoemde uitvoeringstermijn van 2 tot 3 jaar verstreken. Voor de uitvoering van de werkzaamheden is nodig dat de dakconstructie wordt hersteld, waartoe [eis ppn in conv/verw in (vw) reconv] (kennelijk ook nu nog) niet de noodzaak ziet, terwijl op hem als opdrachtgever de verplichting rust(te) om zorg te dragen voor een veilige werkomgeving. Gelet op deze omstandigheden ziet de rechtbank geen aanleiding voor gedeeltelijke ontbinding van de overeenkomst zoals door [eis ppn in conv/verw in (vw) reconv] verzocht. De in reconventie gevorderde ontbinding van de overeenkomst voor zover het de nog niet uitgevoerde prestaties betreft, wordt toegewezen. De in conventie gevorderde nakoming van de overeenkomst wordt om die reden afgewezen.
De proceskosten
2.7.
[eis ppn in conv/verw in (vw) reconv] is in conventie in het ongelijk gesteld en moet daarom de proceskosten (inclusief nakosten) betalen. De proceskosten van [ged ppn in conv/eis ppn in (vw) reconv] worden in conventie begroot op:
- griffierecht
€
2.837,00
- salaris advocaat
€
1.228,00
(2 punten × tarief II à € 614,00 per punt)
- nakosten
€
139,00
(plus de verhoging zoals vermeld in de beslissing)
Totaal
€
4.204,00
2.8.
Ook in reconventie is [eis ppn in conv/verw in (vw) reconv] in het ongelijk gesteld en moet daarom de proceskosten (inclusief nakosten) betalen. De proceskosten van [ged ppn in conv/eis ppn in (vw) reconv] worden in reconventie begroot op:
- kosten deskundigen
€
7.769,72
- salaris advocaat
€
921,00
(3 punten × factor 0,5 × tarief II à € 614,00 per punt)
- nakosten
€
139,00
(plus de verhoging zoals vermeld in de beslissing)
Totaal
€
8.829,72
2.9.
De veroordeling in de proceskosten wordt hoofdelijk uitgesproken. Dat betekent dat iedere veroordeelde kan worden gedwongen het hele bedrag te betalen. Als de één (een deel) betaalt, hoeft de ander dat (deel van het) bedrag niet meer te betalen.
3.De beslissing
De rechtbank
in conventie
3.1.
wijst de vorderingen van [eis ppn in conv/verw in (vw) reconv] af,
3.2.
veroordeelt [eis ppn in conv/verw in (vw) reconv] hoofdelijk in de proceskosten van € 4.204,00, te betalen binnen veertien dagen na aanschrijving daartoe,
3.3.
verklaart dit vonnis uitvoerbaar bij voorraad,
in reconventie
3.4.
ontbindt de tussen [ged ppn in conv/eis ppn in (vw) reconv] en [eis ppn in conv/verw in (vw) reconv] gesloten overeenkomst voor zover die de nog niet uitgevoerde werkzaamheden betreft,
3.5.
veroordeelt [eis ppn in conv/verw in (vw) reconv] hoofdelijk in de proceskosten van € 8.829,72, te betalen binnen veertien dagen na aanschrijving daartoe,
3.6.
verklaart dit vonnis uitvoerbaar bij voorraad,
in conventie en in reconventie
3.7.
veroordeelt [eis ppn in conv/verw in (vw) reconv] hoofdelijk tot betaling van € 92,00 plus de kosten van betekening als [eis ppn in conv/verw in (vw) reconv] niet tijdig aan de veroordelingen voldoet en het vonnis daarna wordt betekend,
3.8.
verklaart dit vonnis wat betreft de onder 3.2., 3.5. en 3.7. genoemde beslissingen uitvoerbaar bij voorraad,
3.9.
wijst het meer of anders gevorderde af.
Dit vonnis is gewezen door mr. E. Boerwinkel en in het openbaar uitgesproken op 22 mei 2024.
871