ECLI:NL:RBGEL:2024:1568

Rechtbank Gelderland

Datum uitspraak
8 maart 2024
Publicatiedatum
21 maart 2024
Zaaknummer
214461
Instantie
Rechtbank Gelderland
Type
Uitspraak
Rechtsgebied
Strafrecht
Procedures
  • Eerste aanleg - meervoudig
Vindplaatsen
  • Rechtspraak.nl
AI samenvatting door LexboostAutomatisch gegenereerd

Ontslag van rechtsvervolging wegens volledige ontoerekeningsvatbaarheid na poging tot doodslag en andere geweldsdelicten in kerkelijke setting

Op 8 maart 2024 heeft de Rechtbank Gelderland uitspraak gedaan in een strafzaak tegen een 36-jarige man uit ‘s-Heerenberg, die beschuldigd werd van poging tot doodslag en andere geweldsdelicten. De verdachte had op 25 augustus 2023 in een kerk in Zelhem een organist tegen zijn wil vastgehouden en geprobeerd deze van het leven te beroven. De rechtbank heeft vastgesteld dat de verdachte volledig ontoerekeningsvatbaar was ten tijde van de feiten, als gevolg van een psychotische stoornis in het kader van schizofrenie en middelenmisbruik. De rechtbank heeft de verdachte ontslagen van alle rechtsvervolging en een terbeschikkingstelling (TBS) met voorwaarden opgelegd, gezien het hoge recidiverisico en de noodzaak voor behandeling van zijn psychische aandoeningen.

De rechtbank oordeelde dat de verdachte, ondanks zijn ernstige psychische problemen, zich schuldig had gemaakt aan meerdere feiten, waaronder poging tot doodslag, bedreiging, en wederrechtelijke vrijheidsberoving. De psychiater en psycholoog die de verdachte hadden onderzocht, concludeerden dat zijn psychose en middelengebruik zijn gedrag sterk beïnvloedden, waardoor hij niet in staat was de onoorbaarheid van zijn daden in te zien. De rechtbank volgde dit advies en achtte de verdachte niet strafbaar, maar legde wel de TBS-maatregel op om de veiligheid van anderen te waarborgen.

Daarnaast heeft de rechtbank civiele vorderingen van de benadeelde partijen toegewezen, waarbij de verdachte werd veroordeeld tot schadevergoeding voor de geleden materiële schade. De rechtbank benadrukte de ernst van de feiten en de impact op het slachtoffer, en stelde dat de verdachte zich moet houden aan de voorwaarden die aan de TBS zijn verbonden, waaronder behandeling en toezicht door de reclassering.

Uitspraak

RECHTBANK GELDERLAND
Team strafrecht
Zittingsplaats Zutphen
Parketnummers: 05.214461.23 + 05.024296.22 (tul)
Datum uitspraak : 8 maart 2023
Tegenspraak
verkort vonnis van de meervoudige kamer
in de zaak van
de officier van justitie
tegen
[verdachte],
geboren op [geboortedatum] 1987 in [geboorteplaats] ,
wonende aan de [adres] ,
op dit moment gedetineerd in de P.I. [P.I.] .
Raadsvrouw: mr. F. van den Heuvel, advocaat in Arnhem.
Dit vonnis is gewezen naar aanleiding van het onderzoek op openbare terechtzittingen.

1.De inhoud van de tenlastelegging

Aan verdachte is, na toewijzing van een vordering tot nadere omschrijving van de tenlastelegging, ten laste gelegd dat:
1.
hij op of omstreeks 25 augustus 2023, in de gemeente Bronckhorst, ter uitvoering van het door verdachte voorgenomen misdrijf om opzettelijk een persoon, genaamd [slachtoffer] , van het leven te beroven, die [slachtoffer] :
-om/bij diens middel heeft (vast) gepakt/gegrepen,
-(vervolgens) (meermalen) heeft geprobeerd om die [slachtoffer] (voorover) (met zijn hoofd naar
beneden) van/over de/een balustrade te gooien/te duwen,
terwijl de uitvoering van dat voorgenomen misdrijf niet is voltooid;
subsidiair althans, indien het vorenstaande onder 1 niet tot een veroordeling leidt:
hij op of omstreeks 25 augustus 2023, in de gemeente Bronckhorst, ter uitvoering van het door verdachte voorgenomen misdrijf om aan een persoon, genaamd [slachtoffer] , opzettelijk zwaar lichamelijk letsel toe te brengen,
-die [slachtoffer] om/bij diens middel heeft (vast) gepakt/gegrepen,
-(vervolgens) (meermalen) heeft geprobeerd om die [slachtoffer] (voorover) (met zijn hoofd naar
beneden) van/over de/een balustrade te gooien/te duwen,
terwijl de uitvoering van dat voorgenomen misdrijf niet is voltooid;
2.
hij op of omstreeks 25 augustus 2023, in de gemeente Bronckhorst, een persoon, genaamd [slachtoffer] , heeft bedreigd met enig misdrijf tegen het leven gericht en/of met zware mishandeling,
door die [slachtoffer] opzettelijk dreigend de woorden toe te voegen: “Ik ga jou naar beneden flikkeren, jij moet dood”, althans woorden van gelijke dreigende aard of strekking;
3.
hij op of omstreeks 25 augustus 2023, in de gemeente Bronckhorst, ter uitvoering van het door verdachte voorgenomen misdrijf om opzettelijk een persoon, genaamd [slachtoffer] , van het leven te beroven, die [slachtoffer] :
-(terwijl die [slachtoffer] op de grond lag) (meermalen) met (zeer) (veel)/(volle) kracht) in/op/tegen zijn gezicht/hoofd te schoppen en/of te trappen/te stampen,
- ( vervolgens) (meermalen) in/op/tegen het gezicht/hoofd te slaan en/of te stompen en/of (elders) op/tegen het lichaam te slaan en/of te stompen en/of te schoppen en/of te trappen en/of
-(met (veel) kracht) aan zijn o(o)r(en) te trekken en/of te rukken,
terwijl de uitvoering van dat voorgenomen misdrijf niet is voltooid;
subsidiair althans, indien het vorenstaande onder 3 niet tot een veroordeling leidt:
hij op of omstreeks 25 augustus 2023, in de gemeente Bronckhorst, aan een persoon, genaamd [slachtoffer] , opzettelijk zwaar lichamelijk letsel (te weten een gebroken neus en/of een gebroken (en/of scheurtje in de) oogkas en/of (mogelijk) gekneusde/gebroken ribben en/of een snee in een arm en/of een opgezwollen oor), heeft toegebracht, door die [slachtoffer] :
-(terwijl die [slachtoffer] op de grond lag) (meermalen) met (zeer) (veel)/(volle) kracht) in/op/tegen zijn gezicht/hoofd te schoppen en/of te trappen/te stampen,
- ( vervolgens) (meermalen) in/op/tegen het gezicht/hoofd te slaan en/of te stompen en/of (elders) op/tegen het lichaam te slaan en/of te stompen en/of te schoppen en/of te trappen en/of
-(met (veel) kracht) aan zijn o(o)r(en) te trekken en/of te rukken;
meer subsidiair althans, indien het vorenstaande niet tot een veroordeling mocht of zou kunnen
leiden:
hij op of omstreeks 25 augustus 2023, in de gemeente Bronckhorst, ter uitvoering van het door verdachte voorgenomen misdrijf om aan een persoon, genaamd [slachtoffer] , opzettelijk zwaar lichamelijk letsel toe te brengen, die [slachtoffer] :
-(terwijl die [slachtoffer] op de grond lag) (meermalen) met (zeer) (veel)/(volle) kracht) in/op/tegen zijn gezicht/hoofd te schoppen en/of te trappen/te stampen,
- ( vervolgens) (meermalen) in/op/tegen het gezicht/hoofd te slaan en/of te stompen en/of (elders) op/tegen het lichaam te slaan en/of te stompen en/of te schoppen en/of te trappen en/of
-(met (veel) kracht) aan zijn o(o)r(en) te trekken en/of te rukken,
terwijl de uitvoering van dat voorgenomen misdrijf niet is voltooid;
4.
hij op of omstreeks 25 augustus 2023, in de gemeente Bronckhorst, opzettelijk een persoon, genaamd [slachtoffer] wederrechtelijk van de vrijheid heeft beroofd en/of beroofd gehouden, door voornoemde [slachtoffer] :
- in een kerk(gebouw) (gelegen aan de [adres] te Zelhem) - na meerdere keren (zwaar) te zijn
mishandeld door verdachte - te verbieden/te beletten (om) naar de uitgang te lopen en/of
- nadat die [slachtoffer] (meermalen) richting verdachte had aangegeven naar het toilet te moeten –
mee te delen –zakelijk weergegeven – dat die [slachtoffer] maar in een hoek van de kerk moest gaan
plassen en/of (aldus) die [slachtoffer] gedurende enige (langere) tijd te beletten zich vrijelijk te bewegen en/of vrijelijk voornoemd(e) kerk(gebouw) te verlaten;
5.
hij op of omstreeks 25 augustus 2023 te Zelhem, binnen de gemeente Bronckhorst, althans in Nederland, zich met geweld en/of bedreiging met geweld, heeft verzet tegen een of meerdere ambtenaren, te weten [hoofdagent] (hoofdagent bij de politie Eenheid Oost-Nederland) en/of [hulpofficier] (hulpofficier van justitie bij de politie Eenheid Oost-Nederland), werkzaam in de rechtmatige uitoefening van zijn/haar bediening, te weten ter aanhouding van verdachte wegens mishandeling en/of ter overbrenging naar het politiebureau en/of ter voorgeleiding voor een hulpofficier van justitie, door:
- meermalen, althans eenmaal, (met kracht) diens, verdachtes, arm (uit de greep van voornoemde [hoofdagent] ) los te trekken en/of te rukken en/of
- omhoog te komen met diens, verdachtes, lichaam en/of
- zich met geweld tegen voornoemde [hoofdagent] te verzetten door te rukken en/of te trekken en/of te duwen in een richting tegengesteld aan die, waarin die voornoemde [hoofdagent] verdachte trachtte te geleiden en/of
- met versnelde pas in de richting van voornoemde [hulpofficier] af te lopen en/of
- ( vervolgens) die [hulpofficier] opzettelijk dreigend de woorden toe te voegen: “ik pak jou”, althans woorden van gelijke dreigende aard of strekking, en/of
- ( vervolgens) die voornoemde [hulpofficier] aan te wijzen met gestrekte arm;
6.
hij op of omstreeks 25 augustus 2023 te Zelhem, binnen de gemeente Bronckhorst, althans in Nederland, opzettelijk en wederrechtelijk een orgel, in elk geval enig goed, dat/die geheel of ten dele aan de [adres] Zelhem, in elk geval aan een ander toebehoorde(n) heeft vernield, beschadigd, onbruikbaar gemaakt en/of weggemaakt.

2.Overwegingen ten aanzien van het bewijs

Ten aanzien van feit 3 primair
De raadsvrouw heeft zich op het standpunt gesteld dat uit het trappen tegen het hoofd geen opzet ten aanzien van een poging doodslag valt af te leiden.
Echter, verdachte heeft ter zitting verklaard dat hij de bedoeling had om het slachtoffer te doden. Dat betekent dat sprake is van vol opzet. De rechtbank is van oordeel dat verdachte zich schuldig heeft gemaakt aan het onder 3 primair ten laste gelegde feit.

3.De bewezenverklaring

Naar het oordeel van de rechtbank is wettig en overtuigend bewezen dat verdachte het onder 1 primair, 2, 3 primair, 4, 5 en 6 tenlastegelegde heeft begaan, te weten dat:
1.
hij op
of omstreeks25 augustus 2023, in de gemeente Bronckhorst, ter uitvoering van het door verdachte voorgenomen misdrijf om opzettelijk een persoon, genaamd [slachtoffer] , van het leven te beroven, die [slachtoffer] :
-om/bij diens middel heeft (vast) gepakt/gegrepen,
-
(vervolgens
)(meermalen) heeft geprobeerd om die [slachtoffer] (voorover) (met zijn hoofd naar
beneden) van/over de/een balustrade te gooien/te duwen,
terwijl de uitvoering van dat voorgenomen misdrijf niet is voltooid;
2.
hij op
of omstreeks25 augustus 2023, in de gemeente Bronckhorst, een persoon, genaamd [slachtoffer] , heeft bedreigd met enig misdrijf tegen het leven gericht
en/of met zware mishandeling,
door die [slachtoffer] opzettelijk dreigend de woorden toe te voegen: “Ik ga jou naar beneden flikkeren, jij moet dood”
, althans woorden van gelijke dreigende aard of strekking;
3.
hij op
of omstreeks25 augustus 2023, in de gemeente Bronckhorst, ter uitvoering van het door verdachte voorgenomen misdrijf om opzettelijk een persoon, genaamd [slachtoffer] , van het leven te beroven, die [slachtoffer] :
-
(terwijl die [slachtoffer] op de grond lag
) (meermalen
)met (zeer) (veel)/(volle) kracht) in/op/tegen zijn gezicht/hoofd te schoppen en/of te trappen/te stampen,
- ( vervolgens) (meermalen) in/op/tegen het gezicht/hoofd te slaan en/of te stompen en/of (elders) op/tegen het lichaam te slaan en/of te stompen en/of te schoppen en/of te trappen en
/of
-(met (veel) kracht) aan zijn o
(o
)r
(en)te trekken en/of te rukken,
terwijl de uitvoering van dat voorgenomen misdrijf niet is voltooid;
4.
hij op
of omstreeks25 augustus 2023, in de gemeente Bronckhorst, opzettelijk een persoon, genaamd [slachtoffer] wederrechtelijk van de vrijheid heeft beroofd
en/of beroofd gehouden, door voornoemde [slachtoffer] :
- in een kerk(gebouw) (gelegen aan de [adres] te Zelhem) - na meerdere keren (zwaar) te zijn
mishandeld door verdachte - te verbieden/te beletten (om) naar de uitgang te lopen en
/of
- nadat die [slachtoffer] (meermalen) richting verdachte had aangegeven naar het toilet te moeten –
mee te delen
–zakelijk weergegeven –dat die [slachtoffer] maar in een hoek van de kerk moest gaan
plassen en
/of(aldus) die [slachtoffer] gedurende enige (langere) tijd te beletten zich vrijelijk te bewegen en
/ofvrijelijk voornoemd(e) kerk(gebouw) te verlaten;
5.
hij op
of omstreeks25 augustus 2023
te Zelhem, binnen de gemeente Bronckhorst, althansin Nederland, zich met geweld
en/of bedreiging met geweld, heeft verzet tegen
een ofmeerdere ambtenaren, te weten [hoofdagent] (hoofdagent bij de politie Eenheid Oost-Nederland) en
/of[hulpofficier] (hulpofficier van justitie bij de politie Eenheid Oost-Nederland), werkzaam in de rechtmatige uitoefening van zijn/haar bediening, te weten ter aanhouding van verdachte wegens mishandeling
en/of ter overbrenging naar het politiebureau
en/of ter voorgeleiding voor een hulpofficier van justitie, door:
- meermalen
, althans eenmaal,(met kracht) diens, verdachtes, arm (uit de greep van voornoemde [hoofdagent] ) los te trekken en/of te rukken en
/of
- omhoog te komen met diens, verdachtes, lichaam en
/of
- zich met geweld tegen voornoemde [hoofdagent] te verzetten door te rukken en/of te trekken en/of te duwen in een richting tegengesteld aan die, waarin die voornoemde [hoofdagent] verdachte trachtte te geleiden en
/of
- met versnelde pas in de richting van voornoemde [hulpofficier] af te lopen en
/of
- ( vervolgens) die [hulpofficier] opzettelijk dreigend de woorden toe te voegen: “ik pak jou”
, althans woorden van gelijke dreigende aard of strekking,en
/of
- ( vervolgens) die voornoemde [hulpofficier] aan te wijzen met gestrekte arm;
6.
hij op
of omstreeks25 augustus 2023 te Zelhem, binnen de gemeente Bronckhorst
, althans in Nederland,opzettelijk en wederrechtelijk een orgel
, in elk geval enig goed,dat
/die geheel of ten deleaan de [adres] Zelhem
, in elk geval aan een andertoebehoorde
(n)heeft vernield
, beschadigd, onbruikbaar gemaakt en/of weggemaakt.
Voor zover er in de tenlastelegging kennelijke taal- en/of schrijffouten voorkomen, zijn die fouten verbeterd. Verdachte is daardoor niet in de verdediging geschaad.
Wat meer of anders is ten laste gelegd dan hiervoor bewezen is verklaard, is niet bewezen.
Verdachte zal daarvan worden vrijgesproken.
De beslissing dat verdachte het bewezenverklaarde heeft begaan, is gegrond op de feiten en omstandigheden die in de bewijsmiddelen zijn vervat. Voor zover meer feiten bewezen zijn verklaard, worden de bewijsmiddelen alleen gebruikt voor het feit of de feiten waarop deze betrekking hebben.
De bewijsmiddelen zullen worden uitgewerkt in die gevallen waarin de wet aanvulling van het vonnis vereist en zullen dan in een aan dit vonnis te hechten bijlage worden opgenomen.

4.De kwalificatie van het bewezenverklaarde

Het bewezenverklaarde levert op:
feit 1 primair en feit 3 primair, telkens:
poging tot doodslag
feit 2:
bedreiging met enig misdrijf tegen het leven gericht
feit 4:
opzettelijk iemand wederrechtelijk van de vrijheid beroven
feit 5:
wederspannigheid
feit 6:
opzettelijk en wederrechtelijk enig goed dat geheel of ten dele aan een ander toebehoort, vernielen

5.De strafbaarheid van de feiten

De feiten zijn strafbaar.

6.De strafbaarheid van de verdachte

Bij de stukken bevindt zich een psychiatrische rapportage van drs. [naam] van 23 december 2023. Verder bevindt zich in het dossier een psychologische rapportage van [naam] (GZ-psycholoog) van 29 december 2023.
De psychiater concludeert dat bij verdachte sprake is van een psychotische stoornis in het kader van schizofrenie en een stoornis in het gebruik van alcohol, cocaïne en speed (in remissie). Dit was ook het geval ten tijde van de bewezenverklaarde feiten.
De psychose in combinatie met het middelengebruik leverde bij verdachte belangrijke beperkingen in zijn functioneren op. Er was sprake van een floride, psychotisch toestandsbeeld met wanen, hallucinaties, desorganisatie in denken en ernstige oordeels- en kritiekstoornissen. Er was een vanuit pathologie ingegeven psychotisch motief. Verdachte zag het slachtoffer aan voor de duivel, meende zelf god/de verlosser te zijn en meende dat hij de duivel moest verslaan. Er was sprake van een tekortschietende impulscontrole en agressieregulatie. Verdachte was de realiteit met de werkelijkheid volledig kwijt
De stoornissen en beperkingen beïnvloedden en versterkten elkaar. Beginnende psychotische ontregeling zette verdachte aan tot het gebruik van middelen. De oordeels- en kritiekstoornissen veroorzaakt door de psychose maken het onwaarschijnlijk dat hij helder na kon denken over de consequenties van gebruik en het risico op verdere ontregeling. Middelengebruik luxeerde en verergerde vervolgens het psychotische beeld.
Gezien het ernstige psychotische beeld en de van daaruit voorkomende beperkingen, en vanwege de grote en overheersende mate waarin deze het gedrag van verdachte ten tijde van het tenlastegelegde hebben beïnvloed, is het standpunt van de psychiater dat sprake is van een volledige doorwerking.
Ook de psycholoog concludeert dat bij verdachte sprake is van recidiverende psychosen in de vorm van schizofrenie alsmede ADHD en van stoornissen in het gebruik van middelen. Verdachte was psychotisch op het moment dat hij de balustrade van de kerk opklom en aangever sloeg en schopte. Hij meende op dat moment te zien dat aangever de duivel was en dacht dat hij iets moest doen om de wereld te redden. Zijn realiteitsbesef was door de psychose helemaal verdwenen en door die psychose was hij niet in staat om de onoorbaarheid van zijn daden in te zien. Het gebruik van alcohol kan daarbij ontremmend gewerkt hebben.
Gezien de combinatie van stoornissen, waarbij de psychotische verschijnselen en de verslavingsproblemen en de ADHD elkaar beïnvloeden – waarbij soms niet helemaal duidelijk is wat er het eerst is – lijkt niet toerekenen de psycholoog het meest passend. De psycholoog heeft zich afgevraagd of er sprake is van de mogelijkheid van een gedeeltelijke doorwerking. Dit vanuit de gedachte dat verdachte zijn psychotische problematiek met zijn middelengebruik negatief beïnvloedt. Het lijkt er echter op dat door de ernstige verslaving, die zeer waarschijnlijk ook bevorderd wordt door de onrust die verdachte ervaart vanuit de (voortekenen van) de psychose en de ADHD de keuzevrijheid hierin zeer beperkt is. Daarnaast is de kans dat de omgekeerde volgorde – verdachte werd psychotisch en trachtte zichzelf met het gebruik van middelen te kalmeren – aan de orde geweest is, ook zeer groot.
Beide deskundigen adviseren het tenlastegelegde niet toe te rekenen aan verdachte.
De rechtbank neemt deze adviezen over en acht het aannemelijk dat sprake is van volledige ontoerekeningsvatbaarheid. Verdachte is om die reden niet strafbaar en dient te worden ontslagen van alle rechtsvervolging.

7.De overwegingen ten aanzien van de maatregel

Het standpunt van de officier van justitie
De officier van justitie heeft gevorderd dat aan verdachte de maatregel van terbeschikkingstelling (TBS) met voorwaarden wordt opgelegd.
Het standpunt van de verdediging
De raadsvrouw heeft bepleit dat aan verdachte TBS met voorwaarden wordt opgelegd.
De beoordeling door de rechtbank
Op 25 augustus 2023 is verdachte in de kerk in Zelhem onder andere via de orgelpijpen naar een verhoging geklommen waar het slachtoffer het orgel aan het bespelen was. Vervolgens heeft verdachte geprobeerd om het slachtoffer over de balustrade, die zich op ruim 3,5 meter hoogte bevond, te gooien. Hierna heeft verdachte het slachtoffer dat op de grond lag meerdere malen tegen het hoofd getrapt en heeft hij geprobeerd om zijn oor eraf te trekken. Verdachte heeft vervolgens het slachtoffer wederrechtelijk zijn vrijheid ontnomen door hem niet toe te staan de kerk te verlaten. Pas toen het slachtoffer verdachte zo ver kreeg om hem naar het toilet te laten gaan, kon het slachtoffer de politie bellen en kon een einde worden gemaakt aan deze heftige en beangstigende situatie.
Het slachtoffer heeft door deze gebeurtenissen lichamelijk letsel opgelopen in de vorm van een gebroken neus, een gebroken oogkas, een bloeduitstorting in het linkeroor en meerdere zwellingen en blauwe plekken over het gehele hoofd en de linkerzijde van zijn lichaam. Verder kan het haast niet anders dan dat een dergelijke situatie ook een langdurige psychische impact op iemand heeft, zo omschrijft ook de medische verklaring. Dat sprake is van een willekeurig slachtoffer, dat verdachte handelde vanuit een psychose en dat verdachte het vreselijk vindt wat hij de man heeft aangedaan, maakt de heftigheid van de feiten en de impact daarvan niet anders.
De psychiater schat het recidiverisico op korte termijn matig tot hoog en op lange termijn hoog in. De inschatting is dat indien de psychotische stoornis en verslaving niet worden behandeld, externe stressoren zich opstapelen, verdachte terugvalt in middelengebruik en opnieuw psychotisch ontregelt. De psychiater acht behandeling en begeleiding van de psychotische stoornis en het middelengebruik van belang, gezien het hiermee samenhangende recidiverisico.
De psycholoog schat het recidiverisico, indien geen interventies volgen, zeker op langere termijn in als zeer hoog. Een langdurige klinische behandeling is noodzakelijk waarbij zowel de schizofrenie als de verslaving behandeld wordt.
Beide deskundigen adviseren aan verdachte TBS met voorwaarden op te leggen. Uit de rapporten en ter terechtzitting is gebleken dat verdachte gemotiveerd is voor behandeling en medicatie. Verdachte heeft zich bereid verklaard zich aan de voorwaarden te houden.
Uit het reclasseringsrapport van Tactus van 12 februari 2024 blijkt dat ook de reclassering positief adviseert over TBS met voorwaarden. De reclassering adviseert ook de dadelijke uitvoerbaarheid van de voorwaarden. Gelet op het hoge recidiverisico adviseert de reclassering oplegging van een gedragsbeïnvloedende- en vrijheidsbeperkende maatregel als bedoeld in artikel 38z van het Wetboek van Strafrecht, zodat na de TBS gedragsbeïnvloedende en vrijheidsbeperkende voorwaarden toegepast kunnen worden.
De rechtbank stelt op basis van hetgeen onder punt 6 is overwogen vast dat tijdens het begaan van de feiten bij verdachte ziekelijke stoornis van de geestvermogens bestond. De onder 1 primair, 2, 3 primair en 4 bewezen verklaarde feiten zijn misdrijven als bedoeld in artikel 37a, eerste lid, onder 2, van het Wetboek van Strafrecht waarvoor TBS mogelijk is. De veiligheid van anderen, dan wel de algemene veiligheid van personen of goederen eist het opleggen van de TBS-maatregel. De rechtbank zal dan ook een TBS-maatregel met voorwaarden opleggen en daaraan de voorwaarden verbinden, zoals die door de reclassering zijn geadviseerd.
De bewezenverklaarde feiten onder 1 primair, 2, 3 primair en 4 zijn misdrijven die gericht zijn tegen of gevaar veroorzaken voor de onaantastbaarheid van het lichaam van een of meer personen. Op grond van artikel 38e van het Wetboek van Strafrecht is de TBS-maatregel dan ook niet in duur gemaximeerd, indien verdachte zich niet aan de voorwaarden zou houden en later alsnog dwangverpleging wordt bevolen.
Gelet op de conclusies van de deskundigen, dient ernstig rekening mee te worden gehouden dat verdachte weer een dergelijk misdrijf zal begaan. Daarom worden de te stellen voorwaarden en het uit te oefenen toezicht dadelijk uitvoerbaar verklaard.
Een TBS met voorwaarden is wettelijk in duur beperkt. De verwachting is dat verdachte ook na het verstrijken van die termijn nog begeleiding of behandeling nodig zal hebben. Ter bescherming van anderen, dan wel de algemene veiligheid van personen of goederen zal de rechtbank daarom een gedragsbeïnvloedende- en vrijheidsbeperkende maatregel als bedoeld in artikel 38z van het Wetboek van Strafrecht opleggen.
Aan verdachte wordt een langdurige klinische behandeling opgelegd, waarbij tevens wordt bepaald dat hij met justitieel vervoer naar de kliniek dient te worden gebracht. Aldus is sprake van oplegging van een onvoorwaardelijke maatregel die vrijheidsbeneming meebrengt. Op grond van artikel 72 van het Wetboek van Strafvordering zal het bevel tot voorlopige hechtenis daarom niet worden opgeheven.

8.De beoordeling van de civiele vorderingen

Ten aanzien van feit 1 primair, 2, 3 primair en 4
Benadeelde partij [slachtoffer] heeft in verband met feit 1 primair, 2, 3 primair en 4 een vordering tot schadevergoeding ingediend. De benadeelde partij vordert € 1.626,50 aan materiële schade vermeerderd met de wettelijke rente. Verder is om oplegging van de schadevergoedingsmaatregel verzocht. Verdachte heeft de vordering erkend.
Overweging van de rechtbank
Uit het onderzoek ter terechtzitting is voldoende gebleken dat de benadeelde partij als gevolg van het bewezen verklaarde handelen van verdachte rechtstreeks schade heeft geleden. De schadeposten zijn voldoende onderbouwd en komen redelijk voor. Voor deze schade is verdachte naar burgerlijk recht aansprakelijk. De rechtbank zal het gevorderde bedrag van
€ 1.626,50 in zijn geheel toewijzen met daarbij de wettelijke rente vanaf 12 oktober 2023.
De rechtbank ziet aanleiding om op grond van artikel 36f van het Wetboek van Strafrecht de schadevergoedingsmaatregel aan verdachte op te leggen. Verdachte wordt verplicht het aan de benadeelde partij toegewezen bedrag aan de Staat te betalen.
De rechtbank veroordeelt verdachte in de kosten die de benadeelde partijen in deze procedure hebben gemaakt en de kosten die de benadeelde partijen mogelijk nog moeten maken om het toegewezen bedrag betaald te krijgen, tot vandaag begroot op nihil.
Ten aanzien van feit 6
[naam] heeft namens de benadeelde partij [benadeelde] in verband met feit 6 een vordering tot schadevergoeding ingediend. De benadeelde partij vordert
€ 845,03 aan materiële schade vermeerderd met de wettelijke rente. Verder is om oplegging van de schadevergoedingsmaatregel verzocht. Verdachte heeft de vordering erkend.
Overweging van de rechtbank
Uit het onderzoek ter terechtzitting is voldoende gebleken dat de benadeelde partij als gevolg van het bewezen verklaarde handelen van verdachte rechtstreeks schade heeft geleden. De schadeposten zijn voldoende onderbouwd en komen redelijk voor. Voor deze schade is verdachte naar burgerlijk recht aansprakelijk. De rechtbank zal het gevorderde bedrag van
€ 845,03 in zijn geheel toewijzen met daarbij de wettelijke rente vanaf 12 september 2023.
De rechtbank ziet aanleiding om op grond van artikel 36f van het Wetboek van Strafrecht de schadevergoedingsmaatregel aan verdachte op te leggen. Verdachte wordt verplicht het aan de benadeelde partij toegewezen bedrag aan de Staat te betalen.
De rechtbank veroordeelt verdachte in de kosten die de benadeelde partijen in deze procedure hebben gemaakt en de kosten die de benadeelde partijen mogelijk nog moeten maken om het toegewezen bedrag betaald te krijgen, tot vandaag begroot op nihil.

9.De vordering tot tenuitvoerlegging (parketnummer 05.024296.22)

De politierechter heeft verdachte op 25 februari 2022 veroordeeld tot een voorwaardelijke taakstraf van 40 uren subsidiair 20 dagen hechtenis met aftrek overeenkomstig artikel 27 van het Wetboek van Strafrecht en een proeftijd van 2 jaren.
Nu verdachte volledig ontoerekeningsvatbaar wordt verklaard en ontslag van alle rechtsvervolging volgt, zal rechtbank de vordering tot tenuitvoerlegging afwijzen.

10.De toegepaste wettelijke bepalingen

De oplegging van de maatregel is gegrond op de artikelen 36f, 38, 38a, 38z, 45, 57, 180, 282, 285, 287, 350 van het Wetboek van Strafrecht.

11.De beslissing

De rechtbank:
 verklaart bewezen dat verdachte het tenlastegelegde, zoals vermeld onder ‘De bewezenverklaring’, heeft begaan;
 verklaart niet bewezen hetgeen verdachte meer of anders is ten laste gelegd dan hierboven bewezen is verklaard en spreekt verdachte daarvan vrij;
 verstaat dat het aldus bewezenverklaarde oplevert de strafbare feiten zoals vermeld onder ‘De kwalificatie van het bewezenverklaarde’;
 verklaart verdachte niet strafbaar voor alle bewezenverklaarde feiten en
ontslaat verdachte van alle rechtsvervolging;
 gelast dat verdachte
ter beschikking wordt gestelden stelt voor de duur van de terbeschikkingstelling de volgende
voorwaardenbetreffende het gedrag van verdachte:
  • verdachte maakt zich niet schuldig aan een strafbaar feit;
  • verdachte werkt mee aan reclasseringstoezicht. De medewerking houdt onder andere in:
o verdachte meldt zich op afspraken bij de reclassering. De reclassering bepaalt hoe vaak dat nodig is;
o verdachte laat een of meer vingerafdrukken nemen en laat een geldig identiteitsbewijs zien. Dit is nodig om de identiteit van verdachte vast te stellen;
o verdachte houdt zich aan de aanwijzingen van de reclassering. De reclassering kan aanwijzingen geven die nodig zijn voor de uitvoering van het toezicht of om verdachte te helpen bij het naleven van de voorwaarden.;
o verdachte helpt de reclassering aan een actuele foto waarop zijn gezicht herkenbaar is. Deze foto is nodig voor opsporing bij ongeoorloofde afwezigheid;
o verdachte werkt mee aan huisbezoeken;
o verdachte geeft de reclassering inzicht in de voortgang van begeleiding en/of behandeling door andere instellingen of hulpverleners;
o verdachte vestigt zich niet op een ander adres zonder toestemming van de reclassering;
o verdachte werkt mee aan het uitwisselen van informatie met personen en instanties die contact hebben met verdachte, als dat van belang is voor het toezicht.
  • als de reclassering dat nodig vindt en verdachte daarmee instemt, kan verdachte voor een time-out worden opgenomen in een forensisch psychiatrisch centrum (FPC) of andere instelling. Deze time-out duurt totdat de reclassering of betrokkene deze beëindigt, maar maximaal zeven weken, met de mogelijkheid van verlenging met nog eens maximaal zeven weken, tot maximaal veertien weken per jaar;
  • verdachte gaat niet naar het buitenland of het Caribisch deel van het Koninkrijk der Nederlanden, zonder toestemming van de reclassering;
  • verdachte laat zich opnemen in een zorginstelling te bepalen door de justitiële instantie die verantwoordelijk is voor plaatsing. De opname start aansluitend aan detentie.
  • verdachte laat zich behandelen door een nader te bepalen zorgverlener, te bepalen door de reclassering. De behandeling start na beëindiging van de opname in de zorginstelling. De behandeling duurt zolang de reclassering dat nodig vindt. Verdachte houdt zich aan de huisregels en de aanwijzingen die de zorgverlener geeft voor de behandeling. Gelet op de problematiek kan hieronder ook het innemen van medicijnen vallen, als de zorgverlener dat nodig vindt;
  • verdachte verblijft in een nader te bepalen instelling voor beschermd wonen of maatschappelijke opvang, te bepalen door de reclassering. Het verblijf start wanneer de opname in een zorginstelling wordt afgerond. Het verblijf duurt zolang de reclassering dat nodig vindt. Verdachte houdt zich aan de huisregels en het dagprogramma dat de instelling in overleg met de reclassering voor hem heeft opgesteld;
  • verdachte gebruikt geen drugs en werkt mee aan controle op dit verbod. De controle gebeurt met urineonderzoek. De reclassering bepaalt hoe vaak betrokkene wordt gecontroleerd;
  • verdachte gebruikt geen alcohol en werkt mee aan urineonderzoek en ademonderzoek (blaastest) om dit alcoholverbod te controleren. De reclassering bepaalt met welke controlemiddelen en hoe vaak verdachte wordt gecontroleerd;
  • verdachte heeft of zoekt op geen enkele wijze – direct of indirect – contact met het slachtoffer dhr. [slachtoffer] , domicilie kiezende te [adres] te Zelhem, zolang het Openbaar Ministerie dit verbod nodig vindt;
  • verdachte bevindt zich niet in het dorp Zelhem zolang het Openbaar Ministerie dit verbod nodig vindt. Verdachte werkt mee aan elektronische monitoring van dit locatieverbod indien de reclassering dit noodzakelijk acht;
  • verdachte spant zich in voor het vinden en behouden van betaald werk, onbetaald werk of vrijetijdsbesteding, met een vaste structuur. De dagbesteding draagt bij aan het voorkomen van delictgedrag.
  • verdachte werkt mee aan controle van het gebruik van alcohol en drugs om het middelengebruik te beheersen. De reclassering kan urineonderzoek, een alcoholmeter en ademonderzoek (blaastest) gebruiken voor de controle. De reclassering bepaalt hoe vaak betrokkene wordt gecontroleerd;
  • verdachte werkt aan bewustwording van de levensstijl en middelenproblematiek. Hiertoe werkt verdachte binnen het reclasseringstoezicht mee aan de begeleidingsmodule Stap voor Stap.
 Geeft reclassering opdracht verdachte bij de naleving van de opgelegde voorwaarden hulp en steun te verlenen;
 beveelt dat de terbeschikkingstelling met voorwaarden
dadelijk uitvoerbaaris;
Maatregel ex artikel 38z van het Wetboek van Strafrecht
 legt verdachte een gedragsbeïnvloedende en vrijheidsbeperkende maatregel op grond van artikel 38z van het Wetboek van Strafrecht op;
Civiele vordering benadeelde partij [slachtoffer]
  • veroordeelt verdachte in verband met de feiten onder 1 primair, 2, 3 primair en 4 tot betaling van schadevergoeding aan de benadeelde partij [slachtoffer] van € 1.626,50 aan materiële schade vermeerderd met de wettelijke rente vanaf 12 oktober 2023 tot aan de dag dat het hele bedrag is betaald;
  • veroordeelt verdachte in de kosten die de benadeelde partij in deze procedure heeft gemaakt en de kosten die de benadeelde partij mogelijk nog moet maken om het toegewezen bedrag betaald te krijgen, tot vandaag begroot op nul;
  • legt aan verdachte de verplichting op om aan de Staat, ten behoeve van benadeelde partij [slachtoffer] , een bedrag te betalen van € 1.626,50 aan materiële schade. Dit wordt vermeerderd met de wettelijke rente vanaf 12 oktober 2023 tot aan de dag dat het hele bedrag is betaald. Als dit bedrag niet wordt betaald, kunnen 26 dagen gijzeling worden toegepast zonder dat de betalingsverplichting vervalt;
  • bepaalt daarbij dat met betaling aan de benadeelde partij in zoverre de betaling aan de Staat vervalt en omgekeerd;
Civiele vordering [benadeelde]
  • veroordeelt verdachte in verband met het feit onder nummer 6 tot betaling van schadevergoeding aan de benadeelde partij [benadeelde] van € 845,03 aan materiële schade vermeerderd met de wettelijke rente vanaf 12 september 2023 tot aan de dag dat het hele bedrag is betaald;
  • veroordeelt verdachte in de kosten die de benadeelde partij in deze procedure heeft gemaakt en de kosten die de benadeelde partij mogelijk nog moet maken om het toegewezen bedrag betaald te krijgen, tot vandaag begroot op nul;
  • legt aan verdachte de verplichting op om aan de Staat, ten behoeve van benadeelde partij [benadeelde] , een bedrag te betalen van € 845,03 aan materiële schade. Dit wordt vermeerderd met de wettelijke rente vanaf 12 september 2023 tot aan de dag dat het hele bedrag is betaald. Als dit bedrag niet wordt betaald, kunnen 16 dagen gijzeling worden toegepast zonder dat de betalingsverplichting vervalt;
  • bepaalt daarbij dat met betaling aan de benadeelde partij in zoverre de betaling aan de Staat vervalt en omgekeerd;
Vordering tenuitvoerlegging (05.024296.22)
 wijst de vordering van de officier van justitie tot tenuitvoerlegging van de bij vonnis van de politierechter van 25 februari 2022 voorwaardelijk opgelegde taakstraf af.
Dit vonnis is gewezen door mr. S.C.A.M. Janssen (voorzitter), mr. J.M.J.M. Doon en mr. Y. Yeniay-Cenik, rechters, in tegenwoordigheid van mr. A.L. Goedheer, griffier, en uitgesproken ter openbare terechtzitting van deze rechtbank op 8 maart 2024.
mr. J.M.J.M. Doon is buiten staat dit vonnis te ondertekenen.