ECLI:NL:RBGEL:2024:1251

Uitspraak

RECHTBANK GELDERLAND

Team strafrecht

Zittingsplaats Zutphen

Parketnummer: 05.085300.23

Datum uitspraak : 4 maart 2024

Tegenspraak

vonnis van de meervoudige kamer

in de zaak van

de officier van justitie

tegen

[verdachte],

geboren op [geboortedag] 1998 in [geboorteplaats] ,

niet langer ingeschreven in de basisregistratie personen,

op dit moment gedetineerd in de P.I. [verblijfplaats] .

Raadsman: mr. S.B. Kleerekooper, advocaat in Hoenderloo.

Dit vonnis is gewezen naar aanleiding van het onderzoek op openbare terechtzittingen.

1.De inhoud van de tenlastelegging

Aan verdachte is ten laste gelegd dat:

hij op of omstreeks 16 maart 2023 te Doornspijk, gemeente Elburg,

tezamen en in vereniging met of meer anderen, althans alleen,

ter uitvoering van het door verdachte en/of zijn mededader(s) voorgenomen misdrijf om in een woning gelegen aan de [adres 1] ,

met het oogmerk om zich en/of een ander wederrechtelijk te bevoordelen door geweld en/of bedreiging met geweld

[slachtoffer] te dwingen tot de afgifte van een geldbedrag (1000 euro), in elk geval enig goed, dat/die geheel of ten dele aan [slachtoffer] , in elk geval aan een derde

toebehoorde(n),

immers heeft/hebben verdachte en/of zijn mededader(s)

- op intimiderende/dreigende wijze en/of met verheven stem tegen die [slachtoffer] geschreeuwd/geroepen (zakelijk weergegeven): “je gaat gewoon betalen, klaar” en/of “je moet nu betalen”, althans woorden van gelijke intimiderende/dreigende aard en/of strekking en/of

- die [slachtoffer] meermalen (met kracht) geslagen en/of getrapt/geschopt, waardoor die [slachtoffer] ten val is gekomen en/of

- die [slachtoffer] meermalen (met kracht) geslagen en/of getrapt/geschopt tegen het hoofd en/of de rug en/of de zij, althans tegen het lichaam, terwijl die [slachtoffer] op de grond lag en/of

- tegen die [slachtoffer] geschreeuwd/geroepen (zakelijk weergegeven): “je gaat nu laten zien waar je dat geld hebt liggen” en/of “je moet nu het geld gaan geven, anders sla ik al je tanden eruit” en/of “als je nog één keer schreeuwt, sla ik al je tanden uit je bek” en/of “als je gaat schreeuwen dan krijg je meer en hardere klappen”, althans woorden van gelijke intimiderende / dreigende aard en/of strekking en/of

daarbij een stalen pijp/buis/knuppel, althans een hard voorwerp vastgehouden en/of getoond aan die [slachtoffer] en/of

- die [slachtoffer] (met kracht) met een stalen pijp/buis/knuppel, althans een hard voorwerp

tegen zijn armen en/of rug en/of benen en/of enkels, althans tegen het lichaam geslagen en/of

- de deur naar de hal dichtgedaan waardoor die [slachtoffer] zijn woning niet meer kon verlaten en aldus van zijn vrijheid werd beroofd, in ieder geval niet de vrijheid had om te gaan en staan in een richting die hij zelf wilde en/of

- die [slachtoffer] op intimiderende/dreigende toon de woorden toegevoegd (zakelijk weergegeven): ”als je gaat schreeuwen, krijg je nog meer klappen”, althans woorden van gelijke aard en/of strekking en/of

- die [slachtoffer] (onder voornoemde bedreigende omstandigheden) naar de eerste verdieping geduwd en/of getrokken, althans gedwongen, alwaar zich (in een slaapkamer) een kluis bevond en/of die [slachtoffer] met een intimiderende/dreigende toon opgedragen om de kluis te openen en/of op

intimiderende/dreigende wijze tegen die [slachtoffer] gezegd (zakelijk weergegeven): “je kan de code maar beter goed doen”, althans woorden van gelijke aard en/of strekking en/of

- ( in genoemde slaapkamer) die [slachtoffer] (met kracht met blote hand) in zijn gezicht, althans tegen zijn hoofd, geslagen en/of die [slachtoffer] (met kracht) met voornoemde stalen pijp/buis/knuppel, althans een hard voorwerp tegen zijn oor, althans tegen zijn hoofd geslagen,

terwijl de uitvoering van dat voorgenomen misdrijf niet is voltooid;

hij op of omstreeks 16 maart 2023 te Doornspijk, gemeente Elburg,

tezamen en in vereniging met of meer anderen, althans alleen,

twee mobiele telefoons (Samsung Galaxy A5 en/of een Motorola S20 Lite) en/of een (huis)sleutel, in elk geval enig goed, dat/die geheel of ten dele aan [slachtoffer] , in elk geval aan een ander dan aan verdachte en/of zijn mededader(s)toebehoorde(n) heeft weggenomen met het oogmerk om het zich wederrechtelijk toe te eigenen,

terwijl deze diefstal werd voorafgegaan en/of vergezeld van geweld en/of bedreiging met geweld tegen [slachtoffer] , gepleegd met het oogmerk om die diefstal gemakkelijk te maken, of om, bij betrapping op heterdaad, aan zichzelf of andere deelnemers aan het misdrijf

hetzij de vlucht mogelijk te maken, hetzij het bezit van het gestolene te verzekeren,

immers heeft/hebben verdachte en/of zijn mededader(s)

- die [slachtoffer] meermalen (met kracht) geslagen en/of getrapt/geschopt, waardoor die [slachtoffer] ten val is gekomen en/of

- die [slachtoffer] meermalen (met kracht) geslagen en/of getrapt/geschopt tegen het hoofd en/of de rug en/of de zij, althans tegen het lichaam, terwijl die [slachtoffer] op de grond lag en/of

daarbij een stalen pijp/buis/knuppel, althans een hard voorwerp vastgehouden en/of getoond aan die [slachtoffer] en/of

- die [slachtoffer] (met kracht) met een stalen pijp/buis/knuppel, althans een hard voorwerp

tegen zijn armen en/of rug en/of benen en/of enkels, althans tegen het lichaam geslagen en/of

op intimiderende/dreigende wijze tegen die [slachtoffer] gezegd (zakelijk weergegeven): “je kan de code maar beter goed doen”, althans woorden van gelijke aard en/of strekking en/of

2. Overwegingen ten aanzien van het bewijs^[1]

Het standpunt van de officier van justitie

De officier van justitie heeft gesteld dat wettig en overtuigend bewezen kan worden dat verdachte zich als medepleger schuldig heeft gemaakt aan het tenlastegelegde. Tussen de vier verdachten bestond een nauwe en bewuste samenwerking. Het gebruik van geweld was onderdeel van het plan om aangever af te dreigen. De diefstal van de telefoons kan hen allen worden toegerekend.

Het standpunt van de verdediging

De raadsman heeft aangevoerd dat verdachte geen geweld heeft gebruikt. Zijn plan was om aangever af te dreigen. Hij kon niet overzien dat de medeverdachten daarbij geweld zouden toepassen. Verdachte moet daarom worden vrijgesproken van de geweldshandelingen. Voor feit 2 is vrijspraak bepleit. Verdachte heeft geen aandeel gehad in de diefstal van de telefoons. Bewijs dat het wegnemen van de telefoons onderdeel is geweest van het plan ontbreekt.

Beoordeling door de rechtbank

Gelet op de onderlinge samenhang, zal de rechtbank de twee feiten gezamenlijk bespreken. Daarbij zien de bewijsmiddelen op het feit of de feiten waarop het blijkens de inhoud betrekking heeft.

De aangifte

Aangever [slachtoffer] , in het dossier ook [bijnaam slachtoffer]^[2]genoemd, heeft het volgende verklaard.

Op donderdag 16 maart 2023 rond 20:00 uur werd hij gebeld door [verdachte] die vroeg of hij in zijn eentje langs kon komen. Rond 21:10 uur stond [verdachte] bij hem voor de deur aan de [adres 1] in Doornspijk. [medeverdachte 1] was er ook bij. Kort na binnenkomst zei [verdachte] op een harde en dominante toon tegen hem: “je gaat gewoon betalen, klaar”. Hij moest direct € 1.000 betalen. [medeverdachte 1] was het met [verdachte] eens. Aangever zei dat hij het geld niet had. Hij is vervolgens met kracht in zijn gezicht geslagen door [medeverdachte 1] Vervolgens kwamen nog twee, voor hem onbekende, jongens binnen. Hij werd direct vastgepakt en getrapt op zijn hoofd, rug en zij. Hij werd van alle kanten aangevallen. Een van de jongens haalde een ijzeren pijp uit zijn mouw tevoorschijn en riep “je gaat nu laten zien waar je dat geld hebt liggen, anders sla ik al je tanden eruit”. Hij is vervolgens met de ijzeren pijp geslagen tegen zijn rug, zij, benen en enkel.

Toen hij probeerde weg te komen uit de keuken, werd de deur naar de hal door [verdachte] dichtgedaan waardoor hij niet weg kon. Aangever begon te schreeuwen waarop twee van de jongens zeiden dat hij nog meer klappen zou krijgen als hij schreeuwde. Aangever werd naar de eerste verdieping geduwd waar de kluis stond. Toen hij de code verkeerd intoetste, zei een van de mannen “je kan de code maar beter goed doen”. Onder bedreiging heeft hij de code van de kluis ingetoetst. Toen bleek dat de kluis leeg was, werd hij met de vuist meerdere keren in zijn gezicht geslagen door [medeverdachte 1] Aangever viel toen op de grond en is daarop nogmaals geslagen met de ijzeren buis tegen zijn oor dat hierdoor openbarstte en bloedde. Hierna gingen de vier jongens er samen vandoor. Twee van de jongens namen mobiele telefoons (Samsung Galaxy A5 en Motorola S20 Lite) van hem mee. Alle vier de jongens hebben geweld tegen hem gebruikt. Aangever heeft later van zijn vriend [naam 1] gehoord dat [medeverdachte 2] er waarschijnlijk ook bij is geweest. Aangever heeft hierop de foto van [medeverdachte 2] op Facebook opgezocht en herkende hem als een van de mannen die geweld tegen hem heeft gebruikt.^[3]

Telefoonberichten

Op de telefoon (iPhone XS Max) van [verdachte] , [telefoonnummer 1] , heeft de politie onderstaande berichten aangetroffen.

WhatsAppberichten met contact ‘ [medeverdachte 3] ’, [telefoonnummer 2] . [medeverdachte 3] heeft verklaard dat hij gebruik maakt van dit telefoonnummer. [verdachte] heeft verklaard dat aangever woont in [adres 2] bij Doornspijk.

10 maart 2023

[verdachte] : Kheb je hulp nodig iemand wil mij mn centen niet geven

[medeverdachte 3] : Waar ben je dan?

[verdachte] : [adres 2] bij die gast binnen

[verdachte] : deze gast moet mij nu 1000 geven en doet dat niet

[verdachte] : Terwijl die moet

[verdachte] : We kunne hem makkelijk hebben maar kmoet wapen hebben en op zn strot

zetten^[4]

WhatsAppberichten met [naam 2] :

11 maart 2023

[naam 2] : K ga niet meer naar [bijnaam slachtoffer]

[naam 2] : Maak hem kapot

[verdachte] : Doen we ook

[verdachte] : We zijn met (…) allemaal gekken dus komt helemaal goed^[5]

WhatsAppberichten met [medeverdachte 3] :

14 maart 2023

[verdachte] : Hb je zo een voor me.

[verdachte] : Betaal je morgen wel ff wat af gaan we donderdag naar die jongen

16 maart 2023 tussen 15:26 en 15:27 uur

[medeverdachte 3] : Ben je op de groep

[verdachte] : Ben in de groep

[medeverdachte 3] : Is goed zo even beneden

[verdachte] : Ja man kan je nu?^[6]

Op de telefoon (iPhone 13) van [medeverdachte 2] , [telefoonnummer 3] , heeft de politie onderstaande berichten aangetroffen met [verdachte] :

16 maart 2023 tussen 11:18 en 18:43 uur

[verdachte] : maat heb je zin om wat te verdienen?

[verdachte] : Kheb klusje vnv heb nog 1 man nodig

[verdachte] : Je kan barkie verdienen

[medeverdachte 2] : Jo

[medeverdachte 2] : Ik kom vanavond wel even naar het huis

[verdachte] : Ja is goed kan je om 7u daar zijn?

[medeverdachte 2] : Jawel

[medeverdachte 2] : Ik ben er al^[7]

WhatsAppberichten aangetroffen op de telefoon van [verdachte] met [naam 2] :

16 maart 2023 tussen 20:04 uur en 20:48 uur:

[verdachte] : Bel [bijnaam slachtoffer] ff voor me vraag of die wat kan drinken

[verdachte] : Moet weten als die thuis is

[verdachte] : Rij net langs. Is er niet

[verdachte] : Voor die centen

[naam 2] : Kan niet bellen

[verdachte] : Kheb hem al gesproken hebben plan^[8]

WhatsAppberichten aangetroffen op de telefoon van [medeverdachte 2] , met [verdachte] :

16 maart tussen 21:11 uur en 21:17 uur

[verdachte] Kom

[verdachte] : Nu

[medeverdachte 2] : Omw [de rechtbank begrijpt:‘on my way’]

[medeverdachte 2] : Openm???

[verdachte] : moment

[medeverdachte 2] : Wacht ff buiten

[verdachte] : Wacht bij deur

[verdachte] : Kom

[verdachte] : Ik doe nu open

[medeverdachte 2] : Ja

[medeverdachte 2] : Wij staan er

tussen 22:01 uur en 22:05 uur (enige tijd na vertrek uit de woning van aangever)

[medeverdachte 2] : Rijd aardig wat popo in eb

[verdachte] : Oke thx^[9]

Spraakbericht aangetroffen op de telefoon van [verdachte] , verstuurd naar [naam 2] . op 17 maart 2023:

“Alles is compleet mislukt, ik ben naar dat huis gisteren gegaan. Ja goed, ik heb [naam 3] omgepraat, hij wil meewerken, we regelen alles via de verzekering, betalen we alles af en dat is het opgelost. Als hij mij die centen geeft, maar hij ging weer weigeren, hij ging het weer niet geven. Dus ik dacht dan pakken we ook gelijk goed. Dus ik heb toen extra mensen meegenomen. Ik ben naast hem gaan staan, hem op de grond gewerkt, vastgepakt en ik heb gezegd je gaat nu betalen. En hij ging weer tegenstribbelen en alles tegen doen. En toen heeft eventjes (niet te verstaan) van vier man gekregen. Hun hebben hem mee naar boven genomen. Ik zeg gast trek zijn huis leeg alles leeghalen. Hij helemaal schreeuwen en bang dat ie was. Hij moest huilen. Dan had hij er een trauma bij en van alles. En hebben ze telefoons afgepakt. Alles hebben we meegenomen, alles hebben we weggekankerd. ... En toen zijn wij er vandoor gegaan."^[10]

QuickTime film van snapchatberichten van 18 maart 2023 tussen [verdachte] en [naam 4] , door aangever ontvangen en aan de politie verstrekt:

[naam 4] : Wat ben je voor lag ventje 4 tegen 1

[verdachte] : Kheb mn stukie aedaan

[verdachte] : [bijnaam slachtoffer] …

[naam 4] : Maar om allemaal dingen uit zijn huis te halen…

bijbehorend spraakbericht:

[verdachte] : "Soww de telefoon is 1 procent... die dingen zijn meegenomen omdat we niet

wouden dat hij de politie ging bellen. Daarom hebben we z’n telefoon meegenomen, omdat we dat niet wouden, weet je wel. Alleen ja, maar goed in de vluchtpoging zijn die allemaal uit het raam gekankerd..’t water in…”^[11]

WhatsAppberichten aangetroffen op de telefoon van [verdachte] , met [medeverdachte 3] :

25 maart 2023

[verdachte] : Kheb die centen niet gehad dan wordt er ook niet betaald

[verdachte] : Die 150 kan je beter vergeten want kheb mn duizend ook niet gehad ik zou aleen betalen als ik die 1000 kreeg^[12]

WhatsAppberichten tussen [medeverdachte 1] en [naam 5] , door aangever ontvangen en aan de politie

verstrekt:

[medeverdachte 1] : Ja hoor mag ook donderse [bijnaam slachtoffer] dr bie

[medeverdachte 1] : Maar denk eerst dat die klappen krijgt

[medeverdachte 1] : Krijg losse handjes als ik hem zie^[13]

Verklaringen verdachten

[verdachte] heeft verklaard dat hij, [medeverdachte 1] , [medeverdachte 2] en [medeverdachte 3] samen naar de woning van aangever zijn gereden. Doel van het bezoek aan aangever was dat deze hem eindelijk de beloofde € 1.000 ging betalen. Vooraf was afgesproken dat hij en [medeverdachte 1] eerst naar binnen gingen en dat de andere twee voor de woning bleven wachten. Toen aangever aangaf dat hij het geld niet had heeft [verdachte] , [medeverdachte 2] en [medeverdachte 3] buiten opgehaald. Het plan was dat [medeverdachte 2] en [medeverdachte 3] hem zouden helpen dat aangever alsnog ging betalen. Hij had [medeverdachte 3] hiervoor geld toegezegd.^[14]

[medeverdachte 2] heeft verklaard dat hij, [verdachte] en de anderen in zijn auto naar de woning van aangever heeft gereden en weer terug. Hij zou hiervoor geld krijgen van [verdachte] . Desgevraagd heeft [medeverdachte 2] bevestigd dat hij met de ‘anderen’ [medeverdachte 1] en [medeverdachte 3] bedoelt.^[15]

[medeverdachte 1] heeft verklaard dat hij een financieel conflict had met aangever. [verdachte] had hiervoor een oplossing bedacht. Hij is meegegaan naar aangever met het doel de € 1.000 op te halen. Hij zou hiervan € 500 krijgen van [verdachte] . [verdachte] heeft [medeverdachte 2] en [medeverdachte 3] binnengelaten. Een van hen had een stalen pijp bij zich, waarmee aangever is mishandeld. Een van hun vieren kwam met een doos telefoons uit de woning van aangever. De telefoons zijn onderweg uit de auto gegooid.^[16]

Bewijsoverwegingen feit 1 en 2

De rechtbank is van oordeel dat de aangifte wordt ondersteund door de bovengenoemde telefoonberichten, bezien in onderling verband en samenhang met de verklaringen van de verdachten, op grond waarvan de rechtbank concludeert dat [verdachte] , [medeverdachte 1] , [medeverdachte 2] en [medeverdachte 3] als één groep en volgens een vooropgezet plan hebben geopereerd en alle vier in de woning van aangever zijn geweest. Het doel van de groep was om aangever met bedreiging met geweld - en indien nodig - met gebruikmaking van geweld, te dwingen tot de betaling van

€ 1.000. Dat het ook de bedoeling was om hiervoor zo nodig een wapen tegen aangever te gebruiken, blijkt uit de WhatsAppberichten van 10 maart 2023 van [verdachte] aan [medeverdachte 3] . De mishandeling van aangever met de ijzeren buis/pijp was dan ook onderdeel van het plan.

Dat ook [verdachte] actief heeft bijgedragen aan het gepleegde geweld volgt uit zijn eigen spraakbericht aan [naam 2] waaruit naar voren komt dat [verdachte] aangever op de grond heeft gewerkt en hem heeft vastgepakt. Dat niet kan worden vastgesteld welke geweldshandelingen exact aan welke van de vier verdachten zijn toe te rekenen, staat aan bewezenverklaring van die handelingen niet in de weg. Uit de bewijsmiddelen volgt duidelijk dat sprake was van een nauwe en bewuste samenwerking tussen de verdachten die als gezamenlijke groep hebben geopereerd en dat zij alle vier geweld hebben gebruikt. Hun rollen waren ten opzichte van elkaar complementair.

Verder leidt de rechtbank uit de bewijsmiddelen af dat twee verdachten van de groep telefoons van aangever uit de woning hebben weggenomen. Tijdens de vlucht zijn de telefoons gedumpt. Alle vier verdachten waren daarbij aanwezig. Op basis van bovenstaande WhatsAppberichten tussen [verdachte] en [naam 4] concludeert de rechtbank dat de verdachten met het wegnemen van de telefoons wilden voorkomen dat aangever de politie zou bellen. Voorts volgt uit het hierboven opgenomen spraakbericht van [verdachte] dat het de bedoeling was dat het huis van aangever werd ‘leeggehaald’. Dit leidt de rechtbank tot de conclusie dat de diefstal van de telefoons onderdeel was van, dan wel dienstig was aan het gezamenlijke plan om aangever af te dreigen. De diefstal van de telefoons is dan ook toe te rekenen aan alle vier verdachten. Beide feiten zijn in vereniging gepleegd.

Op grond van het voorgaande acht de rechtbank wettig en overtuigend bewezen dat verdachte zich schuldig heeft gemaakt aan de onder feit 1 ten laste gelegde poging tot afpersing en de onder feit 2 ten laste gelegde diefstal met geweld.

3.De bewezenverklaring

Naar het oordeel van de rechtbank is wettig en overtuigend bewezen dat verdachte het tenlastegelegde heeft begaan, te weten dat:

hij op
of omstreeks16 maart 2023 te Doornspijk, gemeente Elburg,

tezamen en in vereniging met
of meeranderen,
althans alleen,

ter uitvoering van het door verdachte en
/ofzijn mededader
(s
)voorgenomen misdrijf om in een woning gelegen aan de [adres 1] ,

met het oogmerk om zich en
/ofeen ander wederrechtelijk te bevoordelen door geweld en
/ofbedreiging met geweld

[slachtoffer] te dwingen tot de afgifte van een geldbedrag (1000 euro),
in elk geval enig goed, dat
/diegeheel
of ten deleaan [slachtoffer] ,
in elk geval aan een derde

toebehoorde
(n),

immers heeft/hebben verdachte en/of zijn mededader(s)

- op intimiderende/dreigende wijze en/of met verheven stem tegen die [slachtoffer] geschreeuwd/geroepen
(zakelijk weergegeven): “je gaat gewoon betalen, klaar”
en/of “je moet nu betalen”, althans woorden van gelijke intimiderende/dreigende aard en/of strekkingen
/of

- die [slachtoffer] meermalen (met kracht) geslagen en
/ofgetrapt/geschopt, waardoor die [slachtoffer] ten val is gekomen en
/of

- die [slachtoffer] meermalen (met kracht) geslagen en/of getrapt/geschopt tegen het hoofd en
/ofde rug en
/ofde zij,
althans tegen het lichaam, terwijl die [slachtoffer] op de grond lag en
/of

- tegen die [slachtoffer] geschreeuwd/geroepen
(zakelijk weergegeven): “je gaat nu laten zien waar je dat geld hebt liggen” en
/of “je moet nu het geld gaan geven,anders sla ik al je tanden eruit”
en/of “als je nog één keer schreeuwt, sla ik al je tanden uit je bek” en/of “als je gaat schreeuwen dan krijg je meer en hardere klappen”, althans woorden van gelijke intimiderende/dreigende aard en/of strekkingen
/of

daarbij een stalen pijp/buis/knuppel,
althans een hard voorwerpvastgehouden en
/ofgetoond aan die [slachtoffer] en
/of

- die [slachtoffer] (met kracht) met een stalen pijp/buis
/knuppel,
althans een hard voorwerp

tegen zijn armen en
/ofrug en
/ofbenen en
/ofenkel
s,
althans tegen het lichaam geslagenen
/of

- die [slachtoffer] op intimiderende/dreigende toon de woorden toegevoegd (
zakelijk weergegeven): ”als je gaat schreeuwen, krijg je nog meer klappen”,
althans woorden van gelijke aard en/of strekkingen
/of

- die [slachtoffer] (onder voornoemde bedreigende omstandigheden) naar de eerste verdieping geduwd
en/of getrokken,
althans gedwongen, alwaar zich (in een slaapkamer) een kluis bevond en
/ofdie [slachtoffer] met een intimiderende/dreigende toon opgedragen om de kluis te openen en
/of

op intimiderende/dreigende wijze tegen die [slachtoffer] gezegd (
zakelijk weergegeven): “je kan de code maar beter goed doen”,
althans woorden van gelijke aard en/of strekkingen
/of

- ( in genoemde slaapkamer) die [slachtoffer] (met kracht met blote hand) in zijn gezicht,
althans tegen zijn hoofd,geslagen en
/ofdie [slachtoffer] (met kracht) met voornoemde stalen pijp/buis
/knuppel,
althans een hard voorwerptegen zijn oor,
althans tegen zijn hoofdgeslagen,

terwijl de uitvoering van dat voorgenomen misdrijf niet is voltooid;

hij op
of omstreeks16 maart 2023 te Doornspijk, gemeente Elburg,

tezamen en in vereniging met
of meeranderen,
althans alleen,

twee mobiele telefoons (Samsung Galaxy A5 en/of een Motorola S20 Lite)
en/of een (huis)sleutel, in elk geval enig goed, dat/die geheel
of ten deleaan [slachtoffer] ,
in elk geval aan een ander dan aan verdachte en/of zijn mededader(s)toebehoorde
(n
)

heeft weggenomen met het oogmerk om deze zich wederrechtelijk toe te eigenen,

terwijl deze diefstal werd voorafgegaan
en/of vergezeldvan geweld en
/ofbedreiging met geweld tegen [slachtoffer] , gepleegd met het oogmerk
om die diefstal gemakkelijk te maken, ofom, bij betrapping op heterdaad, aan zichzelf of andere deelnemers aan het misdrijf

hetzijde vlucht mogelijk te maken,
hetzij het bezit van het gestolene te verzekeren,

immers heeft/hebben verdachte en/of zijn mededader
(s
)

- op intimiderende/dreigende wijze en/of met verheven stem tegen die [slachtoffer] geschreeuwd/geroepen
(zakelijk weergegeven): “je gaat gewoon betalen, klaar” en
/of“je moet nu betalen”,
althans woorden van gelijke intimiderende/dreigende aard en/of strekkingen
/of

- die [slachtoffer] meermalen (met kracht) geslagen en
/ofgetrapt/geschopt, waardoor die [slachtoffer] ten val is gekomen en
/of

- die [slachtoffer] meermalen (met kracht) geslagen en/of getrapt/geschopt tegen het hoofd en
/ofde rug en
/ofde zij,
althans tegen het lichaam, terwijl die [slachtoffer] op de grond lag en
/of

- tegen die [slachtoffer] geschreeuwd/geroepen
(zakelijk weergegeven): “je gaat nu laten zien waar je dat geld hebt liggen” en
/of“je moet nu het geld gaan geven, anders sla ik al je tanden eruit” en
/of“als je nog één keer schreeuwt, sla ik al je tanden uit je bek” en
/of“als je gaat schreeuwen dan krijg je meer en hardere klappen”,
althans woorden van gelijke intimiderende/dreigende aard en/of strekkingen
/of

daarbij een stalen pijp/buis/knuppel,
althans een hard voorwerpvastgehouden en
/ofgetoond aan die [slachtoffer] en
/of

- die [slachtoffer] (met kracht) met een stalen pijp/buis
/knuppel,
althans een hard voorwerp

tegen zijn armen en
/ofrug en
/ofbenen en
/ofenkel
s,
althans tegen het lichaam geslagenen
/of

- die [slachtoffer] op intimiderende/dreigende toon de woorden toegevoegd
(zakelijk weergegeven): ”als je gaat schreeuwen, krijg je nog meer klappen”,
althans woorden van gelijke aard en/of strekkingen
/of

- die [slachtoffer] (onder voornoemde bedreigende omstandigheden) naar de eerste verdieping geduwd en/of getrokken,
althans gedwongen, alwaar zich (in een slaapkamer) een kluis bevond en
/ofdie [slachtoffer] met een intimiderende/dreigende toon opgedragen om de kluis te openen en
/of

op intimiderende/dreigende wijze tegen die [slachtoffer] gezegd
(zakelijk weergegeven): “je kan de code maar beter goed doen”,
althans woorden van gelijke aard en/of strekkingen
/of

- ( in genoemde slaapkamer) die [slachtoffer] (met kracht met blote hand) in zijn gezicht,
althans tegen zijn hoofd,geslagen en
/ofdie [slachtoffer] (met kracht) met voornoemde stalen pijp/buis
/knuppel,
althans een hard voorwerptegen zijn oor,
althans tegen zijn hoofdgeslagen;

Voor zover er in de tenlastelegging kennelijke taal- en/of schrijffouten voorkomen, zijn die fouten verbeterd. Verdachte is daardoor niet in de verdediging geschaad.

Wat meer of anders is ten laste gelegd dan hiervoor bewezen is verklaard, is niet bewezen.

Verdachte zal daarvan worden vrijgesproken.

4.De kwalificatie van het bewezenverklaarde

Het bewezenverklaarde levert op:

feit 1:

poging tot afpersing, terwijl het feit wordt gepleegd door twee of meer verenigde personen

feit 2:

diefstal, voorafgegaan van geweld en bedreiging met geweld tegen personen, gepleegd met het oogmerk om, bij betrapping op heterdaad, aan zichzelf of andere deelnemers van het misdrijf de vlucht mogelijk te maken, terwijl het feit wordt gepleegd door twee of meer verenigde personen

5.De strafbaarheid van de feiten

De feiten zijn strafbaar.

6.De strafbaarheid van de verdachte

Verdachte is strafbaar, nu geen omstandigheid is gebleken of aannemelijk is geworden die de strafbaarheid van verdachte uitsluit.

7.De overwegingen ten aanzien van straf en/of maatregel

Het standpunt van de officier van justitie

De officier van justitie heeft gevorderd dat verdachte wordt veroordeeld tot 18 maanden gevangenisstraf met aftrek van voorarrest, waarvan 4 maanden voorwaardelijk met een proeftijd van 2 jaar. Daarbij is verzocht om oplegging van de door de reclassering geadviseerde bijzondere voorwaarden waaronder een klinische opname van maximaal 1 jaar, uitgebreid met een contactverbod en een locatieverbod voor Doornspijk, de woonplaats van aangever. Voorts is de dadelijke uitvoerbaarheid van deze voorwaarden gevorderd.

Het standpunt van de verdediging

De raadsman heeft in strafverminderende zin aangevoerd dat geen sprake is van een overval maar van een uit de hand gelopen poging tot afpersing. De verdediging kan zich vinden in een deels voorwaardelijke gevangenisstraf met bijzondere voorwaarden, waaronder een klinische opname. Verdachte is erbij gebaat dat de klinische behandeling zo spoedig mogelijk start. Het gaat om een lang en zwaar traject. Verzocht is hiermee in strafmatigende zin rekening te houden.

De beoordeling door de rechtbank

De rechtbank heeft bij de bepaling van de op te leggen straf rekening gehouden met de aard en de ernst van hetgeen bewezen is verklaard en de omstandigheden waaronder dit is begaan. De rechtbank heeft verder rekening gehouden met de persoon en de omstandigheden van verdachte.

Ernst van de feiten

Verdachte heeft zich samen met drie mededaders schuldig gemaakt aan poging tot afpersing en diefstal met geweld. Daarbij heeft de groep het slachtoffer volgens een vooropgezet plan fors mishandeld en bedreigd in zijn woning. Het slachtoffer is onder meer geslagen met een ijzeren pijp tegen het hoofd en het lichaam. Dat het letsel van het slachtoffer relatief beperkt is gebleven, is louter toeval gezien het toegepaste geweld. Behalve pijn en letsel hebben de verdachten het slachtoffer veel angst bezorgd, vooral nu dit in zijn huis is gebeurd terwijl hij thuis veilig moet kunnen zijn. Het slachtoffer heeft hierdoor langere tijd last gehad van nachtmerries. Voor het letsel is hij medisch behandeld. Doordat de kluis leeg was, hebben de verdachten geen geld afhandig kunnen maken. Wel hebben zij twee mobiele telefoons van het slachtoffer meegenomen. De verdachte heeft een ernstige inbreuk gemaakt op de lichamelijke en geestelijke integriteit van het slachtoffer. Ook getuigt zijn handelen van een gebrek aan respect voor andermans eigendom. Aanleiding van het bewezenverklaarde was een financieel conflict tussen het slachtoffer en een van de medeverdachten. Verdachte had met deze medeverdachte afgesproken het geschil op slinkse wijze te beslechten. Hij heeft de andere twee mededaders meegevraagd om het slachtoffer onder druk te zetten om te betalen. De rechtbank neemt verdachte dit alles zeer kwalijk. Naar het oordeel van de rechtbank zijn de rollen van de vier verdachten als gelijkwaardig aan te merken.

Persoon verdachte

De reclassering heeft onderzoek gedaan naar de persoon van verdachte. Zij heeft in haar rapport beschreven dat verdachte al jaren kampt met problemen op het gebied van psychosociaal functioneren en middelengebruik. Recent verdiepingsonderzoek heeft bevestigd dat bij verdachte sprake is van ADHD, een licht verstandelijke beperking en psychotrauma. Mede door deze beperkingen is het verdachte niet gelukt om de tot nu toe geboden (klinische) trajecten in een vrijwillig kader succesvol af te ronden. Het recidiverisico wordt ingeschat als hoog. Gezien de problematiek, adviseert de reclassering plaatsing in een 24 uurs voorziening met intensieve begeleiding, structuur en ondersteuning voor de maximale duur van een jaar of zoveel korter als nodig is. Verdachte staat op de wachtlijst van de Piet Roorda kliniek. Daarnaast heeft de reclassering de volgende bijzondere geadviseerd: een meldplicht, ambulante behandeling door een forensische zorgverlener met de mogelijkheid van een kortdurende opname voor crisesbehandeling, meewerken aan controle van middelengebruik en een zinvolle dagbesteding, zolang de reclassering dit nodig acht. Daarbij is de dadelijke uitvoerbaarheid van deze voorwaarden geadviseerd.

Straf

Verdachte heeft een nagenoeg blanco strafblad. Gelet op de ernst van de feiten en rekening houdend met de leeftijd en persoonlijke omstandigheden van verdachte, acht de rechtbank de door de officier van justitie geëiste gevangenisstraf passend en geboden. De rechtbank zal verdachte dan ook veroordelen tot een gevangenisstraf voor de duur van 18 maanden met aftrek van het voorarrest, waarvan 4 maanden voorwaardelijk.

Om de kans op herhaling te beperken en verdachte te ondersteunen zijn leven op de rit te krijgen, zal de rechtbank de door de reclassering geadviseerde bijzondere voorwaarden opleggen zoals hierboven opgenomen, met een proeftijd van 3 jaar. Ter zitting heeft verdachte zich bereid en gemotiveerd verklaard aan dit pakket mee te werken. Bij de strafoplegging heeft de rechtbank de duur en intensiteit van het behandeltraject betrokken. De rechtbank ziet het belang van een spoedige start van de klinische opname maar ziet geen aanleiding om de dadelijk uitvoerbaarheid te bevelen. Voorts ziet de rechtbank geen aanleiding om aan verdachte een contact- of locatieverbod jegens het slachtoffer op te leggen. Niet gebleken is dat het slachtoffer daarom heeft verzocht. Ook zijn er geen signalen die erop duiden dat verdachte contact zoekt met het slachtoffer.

Tenuitvoerlegging van de opgelegde gevangenisstraf zal volledig plaatsvinden binnen de penitentiaire inrichting, tot het moment dat verdachte in aanmerking komt voor deelname aan een penitentiair programma, als bedoeld in artikel 4 Penitentiaire beginselenwet, dan wel de regeling van voorwaardelijke invrijheidstelling, als bedoeld in artikel 6:2:10 Wetboek van Strafvordering, aan de orde is.

8.De beoordeling van de civiele vordering

De benadeelde partij [slachtoffer] heeft in verband met feit 1 en 2 een vordering tot schadevergoeding ingediend. De benadeelde partij vordert - hoofdelijk –(€ 39,99 + € 249,40 voor schade aan sloten van zijn woning, € 209,- + € 229,80 voor diefstal van de twee telefoons, € 385,- voor kosten eigen risico zorgverzekering is) € 1.113,19 aan materiële schade en daarnaast € 1.000,- aan smartengeld.

Standpunten

De officier van justitie heeft zich op het standpunt gesteld dat de vordering van de benadeelde partij hoofdelijk kan worden toegewezen, met toekenning van de wettelijke rente, en vordert oplegging van de schadevergoedingsmaatregel.

Ten aanzien van de materiële schade heeft de raadsman zich op het standpunt gesteld dat hooguit de kosten voor het eigen risico voor vergoeding in aanmerking komen. Causaal verband tussen de schade aan de sloten en het tenlastegelegde ontbreekt. Verdachte is niet betrokken geweest bij de diefstal van de telefoons zodat deze schade niet op hem kan worden verhaald. Ten aanzien van het smartengeld is primair niet-ontvankelijkheid bepleit. Aangevoerd is dat deze schade moet zijn veroorzaakt door het toegepaste geweld waaraan verdachte geen aandeel heeft gehad. Subsidiair is verzocht het smartengeld te matigen.

Overweging van de rechtbank

Uit het onderzoek ter terechtzitting is voldoende gebleken dat de benadeelde partij als gevolg van het bewezen verklaarde handelen van verdachte rechtstreeks schade heeft geleden. Voor deze schade is verdachte naar burgerlijk recht aansprakelijk.

Materiële schade

De rechtbank acht de schade aan de sloten toewijsbaar. Benadeelde heeft toegelicht dat het raam door een van de verdachten is dichtgedaan tijdens het begaan van het bewezenverklaarde. Dat daarbij een sleutel is afgebroken acht de rechtbank voldoende onderbouwd en onvoldoende weersproken. Voorts heeft de benadeelde partij verklaard dat hij na het incident al zijn sleutels kwijt was, waaronder zijn huissleutels. Uit het dossier is gebleken dat een van de verdachten zijn sleutels heeft verstopt. De benadeelde partij heeft die sleutels pas enkele dagen later teruggevonden. De rechtbank begrijpt dat de benadeelde onder deze omstandigheden zijn sloten meteen heeft laten vervangen. Bewezen is verklaard dat verdachte in vereniging twee telefoons van aangever heeft weggenomen. Niet ter discussie staat dat dit telefoons zijn van de door de benadeelde partij opgegeven typen en leeftijd. Nu de telefoons niet meer nieuw waren schat de rechtbank de waarde daarvan elk op € 180,-. Ter zitting van 19 februari 2024 heeft de benadeelde partij verklaard dat hij het gehele eigen risico heeft gebruikt voor medische behandeling in verband met deze zaak. Deze schadepost wordt daarom eveneens toegewezen.

Smartengeld

Daarnaast heeft de benadeelde partij door het bewezenverklaarde handelen van verdachten pijn en letsel opgelopen. Om die reden acht de rechtbank de gevorderde vergoeding van

€ 1.000,- billijk.

Hoofdelijk

Resumerend, wijst de rechtbank de vordering van de benadeelde partij toe tot een bedrag van € 1.034,39 aan materiële schade en € 1.000 aan smartengeld, totaal € 2.034.39. Daar medeplegen bewezen is verklaard en hoofdelijke toewijzing is gevorderd, bepaalt de rechtbank dat verdachte en zijn medeverdachten ieder voor het hele schadebedrag kunnen worden aangesproken. Verdachte hoeft niet meer te betalen indien en voor zover zijn medeverdachte(n) de schade heeft/hebben vergoed.

Geen wettelijke rente

Door de benadeelde partij is geen wettelijke rente gevorderd zodat de rechtbank deze niet zal toekennen.

Overige deel van de vordering niet-ontvankelijk

De rechtbank zal de benadeelde partij voor het overige deel niet-ontvankelijk verklaren in de vordering. De benadeelde partij kan dit deel van de vordering nog aan de burgerlijke rechter voorleggen.

Schadevergoedingsmaatregel

De rechtbank ziet aanleiding om op grond van artikel 36f van het Wetboek van Strafrecht de schadevergoedingsmaatregel aan verdachte op te leggen, eveneens hoofdelijk, en met (ambtshalve) toekenning van de wettelijke rente. Dat betekent voor de materiële schade van € 1.034,39 dat wettelijke rente verschuldigd is vanaf 19 februari 2024, zijnde de datum van indiening van de vordering, en voor de immateriële schade van € 1.000 dat wettelijke rente is verschuldigd vanaf de pleegdatum van 16 maart 2023. Verdachte wordt verplicht het aan de benadeelde partij toegewezen bedrag aan de Staat te betalen. Eventueel toegekende proceskosten, tot op heden begroot op nul, zijn daar niet bij inbegrepen.

9.De beoordeling van het beslag

Onder verdachte is een iPhone XS in beslag genomen. Zoals gevorderd door de officier van justitie, zal de rechtbank de teruggave van de telefoon aan verdachte gelasten omdat geen strafvorderlijk belang zich daartegen verzet.

10.De toegepaste wettelijke bepalingen

De oplegging van de straf en/of maatregel is gegrond op de artikelen:

- 14a, 14b, 14c, 36f, 45, 57, 312 en 317 van het Wetboek van Strafrecht.

11.De beslissing

De rechtbank:

 verklaart bewezen dat verdachte het tenlastegelegde, zoals vermeld onder ‘De bewezenverklaring’, heeft begaan;

 verklaart niet bewezen hetgeen verdachte meer of anders is ten laste gelegd dan hierboven bewezen is verklaard en spreekt verdachte daarvan vrij;

 verstaat dat het aldus bewezenverklaarde oplevert de strafbare feiten zoals vermeld onder ‘De kwalificatie van het bewezenverklaarde’;

 verklaart verdachte hiervoor strafbaar;

 veroordeelt verdachte wegens het bewezenverklaarde tot een
gevangenisstrafvoor de duur van
18 (achttien) maanden;

 bepaalt dat een gedeelte van deze gevangenisstraf, te weten
4 maanden,niet ten uitvoer zal worden gelegd, tenzij de rechter later anders mocht gelasten, omdat verdachte zich voor het einde van de
proeftijd van drie jarenniet heeft gehouden aan de volgende voorwaarden:

stelt als algemene voorwaarde dat verdachte zich niet schuldig maakt aan een strafbaar feit;
stelt als bijzondere voorwaarden dat verdachte:

- zich uiterlijk binnen vijf dagen na het ingaan van de proeftijd meldt bij Reclassering Nederland Oost, Nieuwe Oeverstraat 65 te Arnhem, telefoonnummer 088-8041401. Verdachte zal zich gedurende de proeftijd blijven melden bij de reclassering, zo vaak en zolang de reclassering dat noodzakelijk acht;

- zich laat opnemen op de besloten afdeling van de Piet Roorda kliniek in Zutphen of een soortgelijke zorginstelling, te bepalen door de justitiële instantie die verantwoordelijk is voor plaatsing. De opname start vanaf het moment dat verdachte
met justitieel vervoer vanuit detentie is binnengebracht in de zorginstellingen duurt maximaal 12 maanden of zoveel korter als de reclassering nodig acht. Verdachte houdt zich aan de huisregels en de aanwijzingen die de zorginstelling geeft voor de behandeling. Als de reclassering een overgang naar ambulante zorg, begeleid wonen of maatschappelijke opvang nodig vindt, werkt verdachte mee aan de indicatiestelling en plaatsing;

- zich aansluitend laat behandelen door een forensische zorgverlener te bepalen door de reclassering. De behandeling start zodra de aanmelding is geaccepteerd. Bij een terugval in middelengebruik of verslechtering van het psychiatrische ziektebeeld kan de reclassering een indicatiestelling aanvragen voor een kortdurende opname voor crisisbehandeling, stabilisatie of observatie. Als de voor indicatie verantwoordelijke instantie een kortdurende opname indiceert, zal verdachte zich,
nadat dit door de rechter is bevolen, laten opnemen in een zorginstelling voor zeven weken of zoveel korter als de reclassering nodig vindt. De justitiële instantie die verantwoordelijk is voor plaatsing in forensische zorg, bepaalt in welke zorginstelling de opname plaatsvindt. Verdachte houdt zich aan de huisregels en de aanwijzingen die de zorginstelling geeft voor de behandeling;

- meewerkt aan controle van het gebruik van drugs om het middelengebruik te beheersen. De reclassering kan hiervoor urineonderzoek en ademonderzoek (blaastest) gebruiken. De reclassering bepaalt hoe vaak betrokkene wordt gecontroleerd;

- zich inspant voor het vinden en behouden van een zinvolle dagbesteding met een vaste structuur;

 stelt als overige voorwaarden dat verdachte:

- zijn medewerking zal verlenen aan het ten behoeve van het vaststellen van zijn identiteit afnemen van een of meer vingerafdrukken of een identiteitsbewijs als bedoeld in artikel 1 van de Wet op de identificatieplicht ter inzage zal aanbieden;

- zijn medewerking zal verlenen aan het reclasseringstoezicht als bedoeld in artikel 14c van het Wetboek van Strafrecht. De medewerking aan huisbezoeken en het zich melden bij de reclasseringsinstelling zo vaak en zolang de reclassering dit noodzakelijk acht zijn daaronder begrepen;

 geeft opdracht aan de reclassering tot het houden van toezicht op de naleving van deze bijzondere voorwaarden en tot begeleiding van verdachte ten behoeve daarvan;

 beveelt dat de tijd, door verdachte vóór de tenuitvoerlegging van deze uitspraak in verzekering en voorlopige hechtenis doorgebracht, bij de uitvoering van de opgelegde gevangenisstraf in mindering zal worden gebracht;

vordering benadeelde partij

 veroordeelt verdachte in verband met feit 1 en 2 tot betaling van schadevergoeding aan de
benadeelde partij [slachtoffer]van € 1.034,39 aan materiële schade en € 1.000 aan smartengeld;

 veroordeelt verdachte in de kosten die de benadeelde partij [slachtoffer] in deze procedure heeft gemaakt en de kosten die de benadeelde partij mogelijk nog moet maken om het toegewezen bedrag betaald te krijgen, tot vandaag begroot op nul;

 bepaalt dat als de medeverdachte(n) (een deel van) het schadebedrag betaalt/betalen dat bedrag op de betalingsverplichting van verdachte in mindering wordt gebracht;

 verklaart de
benadeelde partij [slachtoffer]voor het overige niet-ontvankelijk in de vordering tot materiële schade;

schadevergoedingsmaatregel

 legt aan verdachte de verplichting op om aan de Staat, ten behoeve van benadeelde partij [slachtoffer] , een bedrag te betalen van € 1.034,39 aan materiële schade en € 1.000,-aan smartengeld, vermeerderd met de wettelijke rente over een bedrag van € 1.000 met ingang van 16 maart 2023 en over een bedrag van € 1.034,39 met ingang van 19 februari 2024, tot de dag der algehele voldoening. Als dit bedrag niet wordt betaald, kunnen 30 dagen gijzeling worden toegepast zonder dat de betalingsverplichting vervalt;

 bepaalt dat als de medeverdachte(n) (een deel van) het schadebedrag betaalt/betalen dat bedrag op de betalingsverplichting van verdachte in mindering wordt gebracht;

 bepaalt daarbij dat met betaling aan de benadeelde partij in zoverre de betaling aan de Staat vervalt en omgekeerd;

beslag

 gelast de teruggave van de telefoon (iPhone XS; goednummer PL0600-2023117245-2990033 ) aan verdachte.

Dit vonnis is gewezen door mr. J.M.J.M. Doon, voorzitter, mr. S.C.A.M. Janssen en
mr. Y. Yeniay-Cenik, rechters, in tegenwoordigheid van mr. H.J.M. Fransen, griffier, en uitgesproken ter openbare terechtzitting van deze rechtbank op 4 maart 2024.

De voorzitter is buiten staat dit vonnis te ondertekenen.

ECLI:NL:RBGEL:2024:1251

Poging tot afpersing en diefstal met geweld door vier verdachten in Doornspijk

Uitspraak

1.De inhoud van de tenlastelegging

3.De bewezenverklaring

4.De kwalificatie van het bewezenverklaarde

5.De strafbaarheid van de feiten

6.De strafbaarheid van de verdachte

7.De overwegingen ten aanzien van straf en/of maatregel

8.De beoordeling van de civiele vordering

9.De beoordeling van het beslag

10.De toegepaste wettelijke bepalingen

11.De beslissing

Voetnoten