ECLI:NL:RBGEL:2023:6607

Uitspraak

RECHTBANK GELDERLAND

Team strafrecht

Zittingsplaats Zutphen

Parketnummer: 05/128290-23

Datum uitspraak : 4 december 2023

Tegenspraak

vonnis van de meervoudige kamer

in de zaak van

de officier van justitie

tegen

[verdachte],

geboren op [geboortedatum] 1990 in [geboorteplaats] ,

zonder vaste woon- of verblijfplaats in Nederland.

Raadsman: mr. S.J. Nijhof, advocaat in Apeldoorn.

Dit vonnis is gewezen naar aanleiding van het onderzoek op een openbare terechtzitting.

1.De inhoud van de tenlastelegging

Aan verdachte is, na toewijzing van een vordering tot nadere omschrijving van de tenlastelegging, ten laste gelegd dat:

1
hij op of omstreeks 21 mei 2023 te Wezep tezamen en in vereniging met een of meer anderen, althans alleen, opzettelijk (in een pand aan de [adres 1] ) heeft geteeld en/of bereid en/of bewerkt en/of verwerkt en/of verkocht en/of afgeleverd en/of verstrekt en/of vervoerd, (telkens) een hoeveelheid van een materiaal bevattende methamfetamine(-olie) en/of een of meer ander(e) stoffen vermeld op de bij de Opiumwet behorende lijst I, zijnde methamfetamine(-olie) een middel als bedoeld in de bij de Opiumwet behorende lijst I, dan wel aangewezen krachtens het vijfde lid van artikel 3a van die wet;

2
hij op of omstreeks 21 mei 2023 te Wezep tezamen en in vereniging met een of meer anderen, althans alleen, om een feit, bedoeld in het vierde of vijfde lid van artikel 10 van de Opiumwet,
voor te bereiden en/of te bevorderen, te weten
- het opzettelijk telen, bereiden, bewerken, verwerken, verkopen, afleveren, verstrekken en/of vervoeren, en/of
- het opzettelijk vervaardigen van methamfetamine(-olie) en/of een of meer ander(e) stoffen vermeld op de bij de Opiumwet behorende lijst I, in elk geval een middel als bedoeld in de bij de Opiumwet behorende lijst I, dan wel aangewezen krachtens artikel 3a, vijfde lid van de Opiumwet
- (een) locatie('s) aan de [adres 1] heeft gehuurd/betreden en/of deze locatie('s) ter beschikking heeft gesteld voor de productie van methamfetamine(-olie),
- een of meer goederen welke worden gebruikt bij de productie van methamfetamine(-olie) heeft/hebben gekocht,
- voorwerpen, vervoermiddelen en/of stoffen voorhanden heeft gehad, waarvan hij, verdachte en/of zijn mededader(s), wist(en) of ernstige reden had(den) om te vermoeden dat zij bestemd waren tot het plegen van dat feit, door het voorhanden hebben van (onder andere)
- een (grote) hoeveelheid grondstof(fen) (te weten (in totaal) (ongeveer) 60 liter zoutzuur, 35 liter aceton, 107,75 liter tolueen, 20,26 kilogram caustic soda en/of 11,22 kilogram wijnsteenzuur) en/of
- een of meer centrifuges en/of
- een kookopstelling en/of
- een of meer jerrycan(s) en/of
- een scheitrechter
ten behoeve van de productie van die methamfetamine(-olie) en/of een of meer ander(e) stoffen vermeld op de bij de Opiumwet behorende lijst I;

in elk geval een (grote) hoeveelheid van een materiaal bevattende methamfetamine(-olie),
zijnde methamfetamine, telkens een middel als bedoeld in de bij de Opiumwet behorende lijst I, dan wel aangewezen krachtens het vijfde lid van artikel 3a van die wet.

2. Overwegingen ten aanzien van het bewijs^[1]

Het standpunt van de officier van justitie

De officier van justitie heeft gesteld dat wettig en overtuigend bewezen kan worden dat verdachte zich schuldig heeft gemaakt aan de tenlastegelegde feiten.

Het standpunt van de verdediging

De raadsman heeft bepleit dat verdachte moet worden vrijgesproken van de ten laste gelegde feiten, omdat er geen bewijs is voor betrokkenheid van verdachte en er evenmin bewijs is dat verdachte een substantiële rol heeft vervuld die vereist is voor het aannemen van medeplegen. Verdachte was in het pand aanwezig om als vriendendienst te helpen met het opruimen van de bovenverdieping. Verdachte is niet op de begane vloer geweest. De verdediging stelt zich verder op het standpunt dat verdachte niet de gebruiker was van de aan hem toegedichte iPhone 6s.

Beoordeling door de rechtbank

Ten aanzien van feit 1

Op 21 mei 2023 waren verbalisanten naar aanleiding van een melding brandgerucht aan de [adres 1] in Wezep. Daar troffen zij medeverdachte [medeverdachte 1] die onder controle werd gehouden door een groep brandweermannen. De brandweermannen vertelden dat zij een drugslab hadden aangetroffen en dat de man die zij op de grond vasthielden uit het pand kwam rennen.^[2]Aan de achterzijde van het pand zag een brandweerman bij de schutting met de achterburen twee mensen staan. Eén van die personen is gepakt en op een stoel gezet.^[3]Dit was verdachte [verdachte] .^[4]Een van de brandweermannen zag een persoon over de schutting klimmen.^[5]Medeverdachte [medeverdachte 2] is kort daarna aangehouden op een perceel aan [adres 2] in Wezep terwijl hij achter een betonnen muurtje lag^[6]en heeft verklaard dat hij is gaan rennen en op dit terrein is gaan liggen.^[7]

Door het team landelijke faciliteit ontmantelen (LFO) is het pand onderzocht. Op de begane grond werden onder andere een centrifuge met daarin een kussensloop met wit poeder en een kuip met een zwarte vuilniszak met wit poeder aangetroffen. Dit poeder kleurde positief op de aanwezigheid van metamfetamine. Er werd een pan met vloeistof aangetroffen waar damp vanaf kwam. De temperatuur van de vloeistof was circa 50 graden Celcius.^[8]Verder werden een scheitrechter, diverse kuipen, waaronder een kuip met paarskleurige kristallen en jerrycans met vloeistoffen aangetroffen. De paarse kristallen kleurden positief op de aanwezigheid van metamfetamine. Verder zijn aangetroffen, diverse jerrycans met schone oplosmiddelen, zoutzuur en zakken met caustic soda en met wijnsteenzuur.^[9]

De aangetroffen poeders, kristallen en vloeistoffen bevatten metamfetamine, metamfetaminetartraat, metamfetamine HCI, BMK en BMK-OH. BMK-OH is een syntheseverontreiniging van de vervaardiging van metamfetamine uit BMK.^[10]

Naar het oordeel van de rechtbank rechtvaardigen de aangetroffen poeders, kristallen en vloeistoffen in combinatie met het aantreffen van centrifuges en zuren en soda de conclusie dat de locatie is gebruikt voor het bewerken van verdovende middelen, te weten het scheiden van gemengde metamfetamineolie met behulp van wijnsteenzuur en het kristalliseren van de verkregen gescheiden metamfetamineolie naar metamfetamine.HCI. Bij het scheiden van d-metamfetamine en l-metamfetamine wordt wijnsteenzuur gebruikt. Hiermee kan l-metamfetamine worden neergeslagen als metamfetaminetartraat. Het mengsel van d-metamfetamineolie en metamfetaminetartraat kan vervolgens van elkaar worden gescheiden met behulp van centrifuges. De gescheiden metamfetamineolie wordt gekristalliseerd door de metamfetamine op te lossen in een oplosmiddel en hier vervolgens zoutzuur aan toe te voegen. De metamfetamine slaat vervolgens neer als metamfetamine.HCl als een vaste stof.^[11]

Verdachte is samen met de twee medeverdachten aangehouden. Zij waren alle drie in het pand aanwezig op het moment dat er daadwerkelijk geproduceerd werd.

In zijn verhoor bij de politie heeft medeverdachte [medeverdachte 2] verklaard dat ze altijd met zijn drieën waren.^[12]

Van een stekker van een kookplaat die werd aangetroffen op de dansvloer bij het podium werd een bemonstering genomen.^[13]Uit deze bemonstering is een DNA-mengprofiel van minimaal twee donoren verkregen, waaruit een enkelvoudig DNA-hoofdprofiel kon worden afgeleid. Het DNA-profiel van verdachte komt overeen met dit profiel. De kans dat dit DNA-profiel matcht met een ander willekeurig persoon is kleiner dan 1 op 1 miljard.^[14]

Van een handschoen uit een vuilniszak die in de feestzaal stond werd een bemonstering genomen.^[15]Uit deze bemonstering is een enkelvoudig DNA-profiel verkregen. Het DNA-profiel van verdachte komt overeen met dit DNA-profiel. De kans dat dit DNA-profiel matcht met een ander willekeurig persoon is kleiner dan 1 op 1 miljard.^[16]

Van een flesje Jupiler dat op tafel in de feestzaal stond, werd een bemonstering genomen.^[17]Uit deze bemonstering is een enkelvoudig DNA-profiel verkregen. Het DNA-profiel van verdachte komt overeen met dit DNA-profiel. De kans dat dit DNA-profiel matcht met een ander willekeurig persoon is kleiner dan één op één miljard.^[18]

Van een blikje Red Bull dat op tafel in de feestzaal stond werd een bemonstering genomen.^[19]Uit deze bemonstering is een enkelvoudig DNA-profiel verkregen. Het DNA-profiel van verdachte komt overeen met dit DNA-profiel. De kans dat dit DNA-profiel matcht met een ander willekeurig persoon is kleiner dan 1 op 1 miljard.^[20]

Op basis van de matchkans en het gegeven dat verdachte in het pand aanwezig is geweest, concludeert de rechtbank dat het DNA dat op de stekker, de handschoen, het flesje en het blikje is aangetroffen, van verdachte is.

De grote zaal met dansvloer bevindt zich op de begane grond van het pand.^[21]

De verklaring van verdachte op de zitting dat hij enkel op de bovenverdieping is geweest en niets met het drugslab te maken had, acht de rechtbank niet aannemelijk, gelet op het op de begane grond en op drugsgerelateerde goederen (de stekker van de kookplaat en de handschoen) aangetroffen DNA. Ook de verklaring van verdachte dat hij 1,5 jaar vóór de aanhouding één of twee keer eerder in het pand is geweest in verband met een feestje, waarmee hij een verklaring wil geven voor het DNA op onder andere de stekker van de kookplaat, acht de rechtbank om dezelfde reden niet aannemelijk.

Gelet op het voorgaande is wettig en overtuigend bewezen dat verdachte samen met een of meer anderen opzettelijk methamfetamine(-olie) en andere stoffen vermeld op lijst I van de Opiumwet heeft bereid, bewerkt en verwerkt. De rechtbank is van oordeel dat uit het aangetroffen DNA, de aanwezigheid van verdachte op 21 mei 2023 en de verklaring van medeverdachte [medeverdachte 2] dat zij altijd met zijn drieën waren, volgt dat verdachte heeft bijgedragen aan de productie van harddrugs. Dat sprake is van een nauwe en bewuste samenwerking volgt naar het oordeel van de rechtbank uit de omstandigheid dat er op 21 mei 2023 drie personen, waaronder verdachte, aanwezig waren in het pand terwijl metamfetamine werd bereid en één van hen heeft verklaard dat zij altijd met zijn drieën waren. Dit pand had op dat moment geen andere bestemming dan het bereiden van synthetische drugs. Naar het oordeel van de rechtbank hebben alle verdachten een wezenlijke en significante bijdrage geleverd aan de productie van methamfetamine(-olie).

Ten aanzien van feit 2

In het pand aan de [adres 1] in Wezep zijn centrifuges, een kookopstelling, meerdere jerrycans en een scheitrechter aangetroffen.^[22]

Verder is aangetroffen:

12 jerrycans van 5 liter gevuld met een rokende vloeistof, die zoutzuur bevat;^[23]

1 jerrycan van 20 liter voor ¼ gevuld met vervuilde aceton^[24]en een jerrycan van 30 liter geheel gevuld met aceton;^[25]

3 jerrycans van 20 liter geheel gevuld met een vloeistof die, tolueen bevat,^[26]een maatbeker met 2,75 liter vloeistof die tolueen bevat, en 1 jerrycan van 25 liter, die onder andere tolueen bevat;^[27]

- Een witte geopende zak met opdruk “caustic soda” van 25 kg met een gewicht van 20,26 kg;^[28]

- Zakken met een bruto gewicht van 9,8 kg en 1,42 kilogram die wijnsteenzuur bevatten.^[29]

Gelet op het voorgaande en wat ten aanzien van feit 1 is overwogen is wettig en overtuigend bewezen dat verdachte samen met een of meer anderen voorwerpen en stoffen voorhanden heeft gehad, bestemd voor de voorbereiding van een feit als bedoeld in artikel 10 lid 4 of 5 van de Opiumwet.

Ten aanzien van feit 3

In het pand is 9,2, 3,06, 41,88 en 7,02 kg poeder, brokjes, kristallen dan wel bezinksel aangetroffen die metamfetaminetartaat bevatten.^[30]

Verder is 0,76 kg poeder en 3,4 kg kristallen aangetroffen die metamfetamine HCI bevatten.^[31]

Ook is 200 ml olieachtige vloeistof aangetroffen die metamfetamine bevat.^[32]

Metamfetaminetartraat is het wijnsteenzure zout van metamfetamine. Metamfetamine HCI is het zoutzure zout van metamfetamine.^[33]Op grond van artikel 1, tweede lid, van de Opiumwet worden de zouten van de substanties met die substanties gelijkgesteld voor de toepassing van de Opiumwet.

Gelet op het voorgaande en wat ten aanzien van feit 1 is overwogen is wettig en overtuigend bewezen dat verdachte samen met een of meer anderen de onder 3 ten laste gelegde middelen opzettelijk aanwezig heeft gehad. Hij kon daarover samen met zijn medeverdachten feitelijke macht uitoefenen in de zin dat hij daarover kon beschikken.

3.De bewezenverklaring

Naar het oordeel van de rechtbank is wettig en overtuigend bewezen dat verdachte het onder 1, 2 en 3 tenlastegelegde heeft begaan, te weten dat:

1
hij op
of omstreeks21 mei 2023 te Wezep tezamen en in vereniging met een of meer anderen,
althans alleen,opzettelijk (in een pand aan de [adres 1] ) heeft
geteeld en/ofbereid en
/ofbewerkt en
/ofverwerkt
en/of verkocht en/of afgeleverd en/of verstrekt en/of vervoerd,(telkens) een hoeveelheid van een materiaal bevattende methamfetamine(-olie) en
/ofeen of meer ander
(e
)stoffen vermeld op de bij de Opiumwet behorende lijst I, zijnde methamfetamine(-olie) een middel als bedoeld in de bij de Opiumwet behorende lijst I;

2
hij op
of omstreeks21 mei 2023 te Wezep tezamen en in vereniging met een of meer anderen, althans alleen, om een feit, bedoeld in het vierde of vijfde lid van artikel 10 van de Opiumwet, voor te bereiden
en/of te bevorderen, te weten
- het opzettelijk
telen,bereiden, bewerken,
verwerken, verkopen, afleveren, verstrekken en/of vervoeren,en
/of- het opzettelijk vervaardigen van methamfetamine(-olie) en
/ofeen of meer ander
(e
)stoffen vermeld op de bij de Opiumwet behorende lijst I,
in elk geval een middel als bedoeld in de bij de Opiumwet behorende lijst I, dan wel aangewezen krachtens artikel 3a, vijfde lid van de Opiumwet-
(een
)locatie
('s)aan de [adres 1] heeft
gehuurd/betreden
en/of deze locatie('s) ter beschikking heeft gesteld voor de productie van methamfetamine(-olie),- een of meer goederen welke worden gebruikt bij de productie van methamfetamine(-olie) heeft
/hebbengekocht,
- voorwerpen,
vervoermiddelenen
/ofstoffen voorhanden heeft gehad, waarvan hij, verdachte en
/ofzijn mededader
(s
), wist
(en
) of ernstige reden had(den) om te vermoedendat zij bestemd waren tot het plegen van dat feit, door het voorhanden hebben van (onder andere)
- een
(grote
)hoeveelheid grondstof
(fen
)(te weten (in totaal)
(ongeveer
)60 liter zoutzuur, 35 liter aceton, 107,75 liter tolueen, 20,26 kilogram caustic soda en
/of11,22 kilogram wijnsteenzuur) en
/of-
een ofmeer centrifuges en
/of- een kookopstelling en
/of-
een ofmeer jerrycan
(s
)en
/of- een scheitrechter
ten behoeve van de productie van die methamfetamine(-olie) en
/ofeen of meer ander
(e
)stoffen vermeld op de bij de Opiumwet behorende lijst I;

3
hij op
of omstreeks21 mei 2023 te Wezep, tezamen en in vereniging met een of meer anderen
, althans alleen,opzettelijk aanwezig heeft gehad
- (in totaal) ongeveer 61,16 kilogram metamfetaminetartraat
, in elk geval een hoeveelheid vaste substantie metamfetamineen
/of- (in totaal) ongeveer 4,16 kilogram metamfetamine.HC1,
in elk geval een hoeveelheid vast substantie metamfetamineen
/of- (in totaal) ongeveer 200 milliliter metamfetamine(-olie)
in elk geval een (grote) hoeveelheid van een materiaal bevattende methamfetamine(-olie),zijnde methamfetamine, telkens een middel als bedoeld in de bij de Opiumwet behorende lijst I
, dan wel aangewezen krachtens het vijfde lid van artikel 3a van die wet.

Voor zover er in de tenlastelegging kennelijke taal- en/of schrijffouten voorkomen, zijn die fouten in de bewezenverklaring verbeterd. Verdachte is daardoor niet in de verdediging geschaad.

Wat meer of anders is ten laste gelegd dan hiervoor bewezen is verklaard, is niet bewezen.

Verdachte zal daarvan worden vrijgesproken.

4.De kwalificatie van het bewezenverklaarde

Het bewezenverklaarde levert op:

feit 1:

Medeplegen van opzettelijk handelen in strijd met een in artikel 2 onder B van de Opiumwet gegeven verbod

feit 2:

Medeplegen van het om een feit, bedoeld in het vierde lid van artikel 10 van de Opiumwet, voor te bereiden of te bevorderen, voorwerpen en stoffen voorhanden hebben, waarvan hij weet of ernstige reden heeft om te vermoeden dat zij bestemd zijn tot het plegen van dat feit

feit 3:

Medeplegen van opzettelijk handelen in strijd met het in artikel 2 onder C van de Opiumwet gegeven verbod, meermalen gepleegd

5.De strafbaarheid van de feiten

De feiten zijn strafbaar.

6.De strafbaarheid van de verdachte

Verdachte is strafbaar, nu geen omstandigheid is gebleken of aannemelijk is geworden die de strafbaarheid van verdachte uitsluit.

7.De overwegingen ten aanzien van de straf

Het standpunt van de officier van justitie

De officier van justitie heeft gevorderd dat verdachte zal worden veroordeeld tot 24 maanden gevangenisstraf, waarvan 6 maanden voorwaardelijk, met aftrek van het voorarrest en een proeftijd van 3 jaren met daaraan gekoppeld de bijzondere voorwaarden zoals door de reclassering geadviseerd, en een geldboete van € 2.500,- te vervangen door 35 dagen hechtenis.

Het standpunt van de verdediging

De raadsman heeft geen verweer gevoerd ten aanzien van de straf.

De beoordeling door de rechtbank

De rechtbank heeft bij de bepaling van de op te leggen straf rekening gehouden met de aard en de ernst van hetgeen bewezen is verklaard en de omstandigheden waaronder dit is begaan. De rechtbank heeft verder rekening gehouden met de persoon en de omstandigheden van verdachte.

Verdachte heeft zich samen met anderen schuldig gemaakt aan het produceren en aanwezig hebben van verschillende vormen van methamfetamine (crystal meth) en aan de voorbereiding van de bereiding daarvan.

De (chemische processen bij de) vervaardiging van synthetische drugs, de ongecontroleerde opslag van chemicaliën ten behoeve van deze vervaardiging en dumpingen van drugsafval brengen grote veiligheidsrisico’s en risico’s voor de volksgezondheid met zich. Het is algemeen bekend dat crystal meth extreem verslavend is en dat het gebruik ervan de gezondheid van de gebruikers enorm aantast.De productie van en handel in harddrugs gaat gepaard met vele andere vormen van criminaliteit die verdachte door zijn handelen heeft bevorderd of mede in stand heeft gehouden.

De ernst van de strafbare feiten maakt dat enkel een onvoorwaardelijke gevangenisstraf van langere duur passend en geboden is. De rechtbank ziet gelet op de ernst van de feiten en de rol van verdachte, anders dan de officier van justitie, geen aanleiding om een gedeeltelijk voorwaardelijke gevangenisstraf en een geldboete op te leggen. . Ten aanzien van de feiten 1 en 2 is sprake van eendaadse samenloop; ten aanzien van de feiten 1 en 3 van een voortgezette handeling.

Naar het oordeel van de rechtbank kan het drugslab niet worden beschouwd als grootschalig en het productieproces niet als bijzonder professioneel. Verder lijkt de locatie slechts relatief korte tijd in bedrijf te zijn geweest. Desondanks acht de rechtbank een forse onvoorwaardelijk gevangenisstraf passend, gelet op de ernst van het feit. Bewezen is dat verdachte nauw en bewust heeft samengewerkt met anderen, waaronder in ieder geval medeverdachten [medeverdachte 1] en [medeverdachte 2] . Niet gebleken is dat verdachte in het proces of in de verhouding tot anderen een coördinerende of anderszins essentiële rol heeft gehad. Daarom ziet de rechtbank aanleiding om aan verdachte een lagere straf op te leggen dan aan de medeverdachten is opgelegd.

De rechtbank zal, alles afwegende, aan verdachte een gevangenisstraf van 18 maanden, met aftrek van het voorarrest, opleggen.

Tenuitvoerlegging van de opgelegde gevangenisstraf zal volledig plaatsvinden binnen de penitentiaire inrichting, tot het moment dat verdachte in aanmerking komt voor deelname aan een penitentiair programma, als bedoeld in artikel 4 Penitentiaire beginselenwet, dan wel de regeling van voorwaardelijke invrijheidstelling, als bedoeld in artikel 6:2:10 Wetboek van Strafvordering, aan de orde is.

8.De toegepaste wettelijke bepalingen

De oplegging van de straf en/of maatregel is gegrond op de artikelen:

- 47, 55, 56 en 57 van het Wetboek van Strafrecht;

- 2, 10 en 10a van de Opiumwet.

9.De beslissing

De rechtbank:

 verklaart bewezen dat verdachte het tenlastegelegde, zoals vermeld onder ‘De bewezenverklaring’, heeft begaan;

 verklaart niet bewezen hetgeen verdachte meer of anders is ten laste gelegd dan hierboven bewezen is verklaard en spreekt verdachte daarvan vrij;

 verstaat dat het aldus bewezenverklaarde oplevert de strafbare feiten zoals vermeld onder ‘De kwalificatie van het bewezenverklaarde’;

 verklaart verdachte hiervoor strafbaar;

 veroordeelt verdachte tot een
gevangenisstraf voor de duur van 18 maanden;

 beveelt dat de tijd, door verdachte vóór de tenuitvoerlegging van deze uitspraak in verzekering en voorlopige hechtenis doorgebracht, bij de uitvoering van de opgelegde gevangenisstraf in mindering zal worden gebracht.

Dit vonnis is gewezen door mr. S.A.L. van de Sande (voorzitter), mr. J.M.J.M. Doon en mr. S.C.A.M. Janssen, rechters, in tegenwoordigheid van mr. M.I. Tuk, griffier, en uitgesproken ter openbare terechtzitting van deze rechtbank op 4 december 2023.

mr. Janssen en mr. Tuk zijn buiten staat dit vonnis mede te ondertekenen.