Uitspraak
RECHTBANK GELDERLAND
Team strafrecht
Zittingsplaats Arnhem
Parketnummer: 05/232583-21
Datum uitspraak : 21 augustus 2023
Tegenspraak
vonnis van de meervoudige kamer
in de zaak van
de officier van justitie
tegen
[verdachte],
geboren op [geboortedatum] 1992 in [geboorteplaats] ,
wonende aan de [adres] .
Raadsman: mr. E.P.M. Smit, advocaat in Vught.
Dit vonnis is gewezen naar aanleiding van het onderzoek op een openbare terechtzitting.
1.De inhoud van de tenlastelegging
Aan verdachte is ten laste gelegd dat:
hij op meerdere tijdstippen op of omstreeks 13 augustus 2021 te Gendt, althans in Nederland, meermalen, althans éénmaal (telkens) opzettelijk en wederrechtelijk niet-openbare gegevens, te weten de gegevens opgenomen in de bestanden genoemd in bijlage 1 bij het proces-verbaal met nummer 20221115.0939, waaronder:
- een (kopie) paspoort van [slachtoffer] en/of
- verslagen van functioneringsgesprekken met personeelsleden niet zijnde verdachte en/of
- beoordelingsformulieren van personeelsleden niet zijnde verdachte en/of
- arbeidsovereenkomsten van personeelsleden niet zijnde verdachte die waren opgeslagen door middel van een geautomatiseerd werk, te weten een server en/of netwerk en/of computer bij de balie toebehorende aan tandartspraktijk [slachtoffer] , voor zichzelf en/of voor een ander heeft overgenomen.
- een (kopie) paspoort van [slachtoffer] en/of
- verslagen van functioneringsgesprekken met personeelsleden niet zijnde verdachte en/of
- beoordelingsformulieren van personeelsleden niet zijnde verdachte en/of
- arbeidsovereenkomsten van personeelsleden niet zijnde verdachte die waren opgeslagen door middel van een geautomatiseerd werk, te weten een server en/of netwerk en/of computer bij de balie toebehorende aan tandartspraktijk [slachtoffer] , voor zichzelf en/of voor een ander heeft overgenomen.
2. Overwegingen ten aanzien van het bewijs [1]
Het standpunt van de officier van justitie
De officier van justitie heeft gesteld dat wettig en overtuigend bewezen kan worden dat verdachte zich schuldig heeft gemaakt aan het ten laste gelegde feit.
Het standpunt van de verdediging
De raadsman heeft bepleit dat verdachte moet worden vrijgesproken. Hiervoor heeft de raadsman het volgende aangevoerd. De bronnen die aangever heeft ingeschakeld om informatie over het computergebruik te verkrijgen, de heer [medewerker computerbedrijf] en het bedrijf [computerbedrijf 1] , zijn onbetrouwbaar, omdat uit het dossier niet blijkt dat zij verstand van computers en/of printers hebben. Er kan dan ook niet worden vastgesteld dat verdachte stukken heeft geprint. Het enkele feit dat op een opname te zien is dat af en toe een lampje bij de printer gaat branden, is hiervoor onvoldoende. Daarnaast kan niet worden vastgesteld dat als verdachte al geprint zou hebben dat wat hij geprint heeft niet-openbare gegevens zijn. Tot slot kan ook niet bewezen worden dat verdachte de geprinte stukken voor zichzelf of een ander heeft overgenomen.
Beoordeling door de rechtbank
Op 27 augustus 2021 heeft de heer [slachtoffer] aangifte gedaan namens tandartsenpraktijk [slachtoffer] . Aangever heeft verklaard dat op 23 augustus 2021 de tandartsenpraktijk na de zomerperiode weer open is gegaan. Verdachte is die periode drie weken alleen geweest in de praktijk. Op 25 augustus 2021 kwam een medewerker van de tandartsenpraktijk naar aangever toe om aan te geven dat berichten die door aangever werden verstuurd aan de balie op de computer in behandelkamer 3 binnenkwamen. Dit zou normaliter niet mogelijk zijn. Aangever heeft hierover eerst contact gehad met [computerbedrijf 2] , beheerder van het programma en daarna met de heer [medewerker computerbedrijf] van [computerbedrijf 1] . De heer [medewerker computerbedrijf] heeft op 26 augustus 2021 de harde schrijf van de computer in behandelkamer 3 bekeken en trof hierop malware aan. Aangever heeft op advies van [medewerker computerbedrijf] gekeken naar de inlogtijden van het alarmsysteem en naar de camerabeelden van 13 augustus 2021, omdat op die dag veel activiteit op de server was geweest. Aangever heeft verklaard dat hij op de beelden van die dag zag dat verdachte achter de computer bij de balie zit en stukken aan het uitprinten is. Aangever zag hierbij een paspoort geopend op het beeldscherm. [2]
Aangever heeft in het aanvullende verhoor verklaard dat de kopie van het paspoort in een verborgen map op de server staat. Uit contact tussen aangever en [computerbedrijf 1] , het bedrijf dat de printer van de tandartsenpraktijk onderhoudt, blijkt dat op 13 augustus 2021 628 pagina’s zijn geprint, terwijl normaal gesproken ongeveer 80 tot 100 pagina’s per dag worden geprint. [3]
Getuige [medewerker computerbedrijf] heeft verklaard dat hij door de tandartsenpraktijk wordt ingehuurd als ZZP-er als ‘troubleshooter’ en verstand heeft van computers. Hij heeft aangegeven dat in de praktijk een server PC is. Alleen de heer en mevrouw [slachtoffer] kunnen op de gehele server, waar onder meer een map op staat met persoonlijke gegevens van de medewerkers. De tandartsen, mondhygiënisten en assistenten hebben enkel toegang tot een gedeelde map met patiënten gegevens. Hierbuiten is op de server een verborgen map. Een medewerker moet bepaalde handelingen verrichten om het verborgen deel van de server voor hem toegankelijk te maken. Getuige heeft op 26 augustus 2021 onderzoek gedaan naar de server. Hij zag dat enkel nog restanten zichtbaar waren van een programma genaamd “CC cleaner”. Dit is een programma waarmee logs en instellingen kunnen worden verwijderd. Volgens getuige is het programma op 11 augustus 2021 geïnstalleerd en op 13 augustus 2021 weer verwijderd. [4]
Aangever heeft camerabeelden van de receptie van de praktijk die op 13 augustus 2022 (de rechtbank leest: 2021) zijn gemaakt beschikbaar gesteld aan de politie. De beelden beginnen om 07:28 uur. Op de beelden is, kortgezegd, te zien dat een manspersoon op de computer verschillende (Word)bestanden opent, waaronder in ieder geval één kopie van een paspoort, door die bestanden scrolt, meerdere keren kort daarna het lampje van de printer gaat branden en er papier uit de printer komt. De man staat meerdere keren op om het papier weg te pakken van de printer. [5] Verdachte is door de verbalisant herkend als de man die achter de pc zit. [6]
Uit het aanvullende proces-verbaal, opgemaakt door een digitaal specialist van de politie, blijkt dat op 13 augustus 2021 tussen 07:52 uur en 08:36 uur meerdere bestanden zijn geraadpleegd die in een verborgen map op de server stonden, waaronder een kopie van het paspoort van [slachtoffer] , verslagen van functioneringsgesprekken en beoordelingsformulieren en arbeidsovereenkomsten van personeelsleden. [7]
Verdachte heeft tijdens zijn verhoor op 3 september 2021 verklaard dat hij vanaf 3 augustus drie weken alleen in de praktijk was. Verdachte heeft op de zitting desgevraagd bevestigd dat hij alleen aanwezig was op de praktijk gedurende die drie weken. [8]
De rechtbank stelt voorop dat er geen reden is om te twijfelen aan de expertise van getuige [medewerker computerbedrijf] en het bedrijf [computerbedrijf 1] , nu [medewerker computerbedrijf] verklaart verstand te hebben van computers en als zzp-er door aangever wordt ingehuurd bij problemen met de computer en het bedrijf [computerbedrijf 1] volgens aangever een contract heeft met aangever ten aanzien van het onderhoud van de printer. Aan de hand van de hiervoor aangehaalde bewijsmiddelen stelt de rechtbank het volgende vast. Verdachte heeft op 13 augustus 2021 – toen hij alleen in de praktijk was – bovengenoemde bestanden, die naar hun aard niet-openbaar zijn, zonder toestemming uit een voor hem verborgen map op de server geraadpleegd. Hiervoor heeft hij zichzelf met specifieke handelingen toegang moeten verschaffen. Op deze betreffende dag is vele malen meer geprint dan op een gebruikelijke werkdag. Naar het oordeel van de rechtbank kan het dan ook niet anders dan dat verdachte de geraadpleegde, niet-openbare bestanden heeft uitgeprint. Na het printen heeft hij de stukken weggepakt bij de printer en dus in zijn beschikkingsmacht gebracht.
Gelet op het voorgaande is de rechtbank van oordeel dat het tenlastegelegde feit wettig en overtuigend kan worden bewezen.
3.De bewezenverklaring
Naar het oordeel van de rechtbank is wettig en overtuigend bewezen dat verdachte het tenlastegelegde heeft begaan, te weten dat:
hij op meerdere tijdstippen op
of omstreeks13 augustus 2021 te Gendt,
althans in Nederland,meermalen
, althans éénmaal(telkens) opzettelijk en wederrechtelijk niet-openbare gegevens, te weten de gegevens opgenomen in de bestanden genoemd in bijlage 1 bij het proces-verbaal met nummer 20221115.0939, waaronder:
- een (kopie) paspoort van [slachtoffer] en
/of- verslagen van functioneringsgesprekken met personeelsleden niet zijnde verdachte en
/of- beoordelingsformulieren van personeelsleden niet zijnde verdachte en
/of- arbeidsovereenkomsten van personeelsleden niet zijnde verdachte die waren opgeslagen door middel van een geautomatiseerd werk, te weten een server en/of netwerk en/of computer bij de balie toebehorende aan tandartspraktijk [slachtoffer] , voor zichzelf en/of voor een ander heeft overgenomen.
of omstreeks13 augustus 2021 te Gendt,
althans in Nederland,meermalen
, althans éénmaal(telkens) opzettelijk en wederrechtelijk niet-openbare gegevens, te weten de gegevens opgenomen in de bestanden genoemd in bijlage 1 bij het proces-verbaal met nummer 20221115.0939, waaronder:
- een (kopie) paspoort van [slachtoffer] en
/of- verslagen van functioneringsgesprekken met personeelsleden niet zijnde verdachte en
/of- beoordelingsformulieren van personeelsleden niet zijnde verdachte en
/of- arbeidsovereenkomsten van personeelsleden niet zijnde verdachte die waren opgeslagen door middel van een geautomatiseerd werk, te weten een server en/of netwerk en/of computer bij de balie toebehorende aan tandartspraktijk [slachtoffer] , voor zichzelf en/of voor een ander heeft overgenomen.
Wat meer of anders is ten laste gelegd dan hiervoor bewezen is verklaard, is niet bewezen.
Verdachte zal daarvan worden vrijgesproken.
4.De kwalificatie van het bewezenverklaarde
Het bewezenverklaarde levert op:
Opzettelijk en wederrechtelijk niet-openbare gegevens die zijn opgeslagen door middel van een geautomatiseerd werk, voor zichzelf of een ander overnemen.
5.De strafbaarheid van het feit
Het feit is strafbaar.
6.De strafbaarheid van de verdachte
Verdachte is strafbaar, nu geen omstandigheid is gebleken of aannemelijk is geworden die de strafbaarheid van verdachte uitsluit.
7.De overwegingen ten aanzien van straf en/of maatregel
Het standpunt van de officier van justitie
De officier van justitie heeft geëist dat verdachte zal worden veroordeeld tot een taakstraf van 120 uren, subsidiair 60 dagen vervangende hechtenis, met aftrek van het voorarrest.
Het standpunt van de verdediging
De raadsman heeft bepleit dat ingeval de rechtbank tot een bewezenverklaring mocht komen een schuldigverklaring zonder oplegging van straf moet volgen (artikel 9a van het Wetboek van Strafrecht), omdat verdachte al twee jaar gebukt gaat onder de vervolging.
De beoordeling door de rechtbank
De rechtbank heeft bij de bepaling van de op te leggen straf gelet op de aard en de ernst van hetgeen bewezen is verklaard en de omstandigheden waaronder dit is begaan. De rechtbank heeft verder rekening gehouden met de persoon en de omstandigheden van verdachte.
Verdachte heeft zich schuldig gemaakt aan het opzettelijk en wederrechtelijk overnemen van niet-openbare gegevens van de computer van de tandartsenpraktijk waar hij werkzaam was als mondhygiënist. Hij heeft tijdens zijn werk in de praktijk bestanden bekeken waar hij vanuit zijn functie niet bevoegd toe was. Verdachte heeft hierbij welbewust vertrouwelijke en persoonlijke informatie, zoals verslagen van functioneringsgesprekken, arbeidsovereenkomsten en een kopie van een paspoort overgenomen.
Verdachte heeft met zijn handelen inbreuk gemaakt op het privéleven van aangever, [slachtoffer] en de werknemers van de tandartsenpraktijk, hun recht op privacy geschonden en daarmee ook het vertrouwen dat eenieder moet kunnen hebben in het gebruik van interne systemen geschaad. Verdachte heeft zich zowel tijdens het verhoor bij de politie als ter terechtzitting herhaaldelijk beroepen op zijn zwijgrecht. Hierdoor is geen enkel inzicht verkregen op de beweegredenen van verdachte die geleid hebben tot zijn handelen.
De rechtbank neemt het verdachte kwalijk dat hij de personen van wie hij persoonlijke informatie heeft in het ongewisse laat over wat er met de overgenomen informatie is gebeurd.
Uit het uittreksel justitiële documentatie van 20 juni 2023 blijkt dat verdachte niet eerder is veroordeeld voor een soortgelijk feit, zodat hier niet in strafverzwarende zin rekening mee wordt gehouden.
De reclassering heeft in de voorlichtingsrapportage van 2 augustus 2023 benoemd dat zij geen bijzonderheden bespeuren op de verschillende leefgebieden en dat verdachte zich maatschappelijk staande kan houden. De reclassering kan door de ontkennende houding van verdachte geen inschatting maken van het risico op recidive. Gelet op het voorgaande adviseren zij om bij een veroordeling aan verdachte een straf zonder bijzondere voorwaarden op te leggen.
Alles afwegend acht de rechtbank – in overeenstemming met de eis van de officier van justitie – een taakstraf van 120 uur passend en geboden. Gelet op de ernst van het feit ziet de rechtbank geen aanleiding om – zoals door de verdediging verzocht – toepassing te geven aan het in artikel 9a van het Wetboek van Strafrecht bepaalde.
8.De toegepaste wettelijke bepalingen
De oplegging van de straf is gegrond op de artikelen 9, 22c, 22d, 138c van het Wetboek van Strafrecht.
9.De beslissing
De rechtbank:
verklaart bewezen dat verdachte de overige ten laste gelegde feiten, zoals vermeld onder ‘De bewezenverklaring’, heeft begaan;
verklaart niet bewezen hetgeen verdachte meer of anders is ten laste gelegd dan hierboven bewezen is verklaard en spreekt verdachte daarvan vrij;
verstaat dat het aldus bewezenverklaarde oplevert het strafbare feit zoals vermeld onder ‘De kwalificatie van het bewezenverklaarde’;
verklaart verdachte hiervoor strafbaar;
veroordeelt verdachte wegens het bewezenverklaarde tot een
taakstraf van 120 uren, met bevel dat indien deze straf niet naar behoren wordt verricht vervangende hechtenis zal worden toegepast voor de duur van 60 dagen;
taakstraf van 120 uren, met bevel dat indien deze straf niet naar behoren wordt verricht vervangende hechtenis zal worden toegepast voor de duur van 60 dagen;
beveelt dat voor de tijd die door verdachte vóór de tenuitvoerlegging van de taakstraf in verzekering is doorgebracht, bij de uitvoering van die straf uren in mindering worden gebracht volgens de maatstaf dat per dag in verzekering doorgebracht 2 uur in mindering wordt gebracht.
Dit vonnis is gewezen door mr. F.E. Venema (voorzitter), mr. R.M.H. Pennings en mr. J.A.L. Heldens, rechters, in tegenwoordigheid van L. Willems, griffier, en uitgesproken ter openbare terechtzitting van deze rechtbank op 21 augustus 2023.